|
2000
|
|
|
Lehenago medioek goraipatzen zuten neurri desegoki batean zirkoa banatzeko, zabaltzeko, gure bizitzan sar zedin bere joko disdiratsuarekin. Orain, ordea, bere estiloa txakurtuz, beraren apalestea adieraziz, haratustela izango balitz bezala tratatzen dute morboa irentsiarazteko, salmentak igotzeko,
|
zer
egin dezaketen edozein gizakirekin, komeni bazaie, erakutsiz. Are gehiago huts egiten duena idoloa izan bada, bere burua ezin dezakeelarik ondo defenditu.
|
|
|
gutitan eragin izan didate hain min handia hitz batzuek, nola eragin baitzidaten nafar haren hitzek. Baina
|
zer
egin nezakeen nik, disimulatu baizen. Zeren, alde batetik, nola gizon hura baitzegoen itsuturik eta guztiz hertsirik, ezin egin bainezakeen indiarren defentsa eta apologia garbia, sugeen putzuan akabatu zutèn indiar haiek bezala akabatu nahi ez banuen bederen, eta zeren, bertzetik, ez bainuen buruan Gorukiren iduria baizen, pentsaturik ezen zerbait egin behar nuela haren alde, neure burua galtzerat utzi gabe.
|
|
|
Ai, nola etorri zitzaidan orduan purgatoriorik ez zegoela erraiteko gogoa, eta imajinazinoaren asmakeriak zirela haiek! Baina
|
zer
egin nezakeen nik, baldin, arestian erran bezala, hura itsuturik bazegoen. Eta, halarik ere, zerbait egin nuen noizbait, zeren nafar hura munstro bat baitzen, eta ezin utzi nuen Goruki munstro haren atzaparretan...
|
|
|
Ordea,
|
zer
egin nezakeen nik neure estatu hartan: itsasoa utzi, lehorrean gelditu eta bizimolde bareago eta jabalago batean sartu, inguruko neskatxei beha geratzen nintzen bitartean, ea noiz amorosten nintzen haietarik batez...?
|
|
|
Eta
|
zer
egin nezakeen nik, baldin munduko spiritu guztiak apezarekin hitzarturik zeudela bazirudien. Zeren uda hartan lehorte izugarria izan baitzen, eta gosea heldu zen Urbiainerat eta, gosearekin batean, bertze izurri bat, baina gizon emakumeak hiltzen zituena, sukar izugarri eta beheitiko are izugarriago batzuk zirela kausa.
|
|
|
Karrikaz karrika bidaia gorabeheratsua egin ondotik, etxeko txirrina zanpatu eta ziztuan lekutu ziren, inork atea ireki baino lehen. Azkarrak, mutilak; ezin sekula jakin
|
zer
egin dezakeen aita edo ama batek semea klase horretara itzultzen diotenean. Biharamunean, gurasoen mutur beltzek eta gorputzeko izerdi zuriak hartaratua, ez zela bigarrenik izanen zin egin nuen, esku ahurra Millerren Cancer tropikoa ren azalaren gainean solemneki ezarrita.
|
|
|
Baina ez nion ametitu nire buruari pentsamendu makur hura, zakarkeria matxista atzerakoi hura. Zeren, egia izanik ere,
|
zer
egin zezakeen urkamendia zain zeukan emakume koitaduak. Zer egingo genuke gainerakook une latz azkenaren atalasean?
|
|
|
Harkaitzetara inguratu nintzen neu ere. Ez nuen ulertzen
|
zer
egin zezaketen hainbeste denboran. Edurneren eta mutilaren bide paraleloa hartu nuen, baina hamarren bat metro urrutiago.
|
|
|
Zer egin dezaket udako arratsalde gorri batean eguzkiak nere leihoari beldurra badio eta zu ez bazaude? ...te sirenen hotsa itzaltzeko. gauza ez badira nork esango dit zer gertatzen zaidan lehenengo malkoa oraindik sortu ez denean zeinen eskuak astinduko ditu betazaletan ezkutatu diren kanpaiak non babestuko naiz zure besoak urruti badaude nondik sortuko da elektrizidadea udak baimenik ematen ez badu hiru kanpai ergel eta laugarren bat zeinen arnasak berpiztuko ditu adarrak ni ere uda bihurtu naizenean
|
zer
egin dezaket udako usainak sortzen duen izerdi motelak bereganatzen
|
|
|
Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzara jotzea izan zuen lehen urratsa. Euskararen eta Euzkadiren alde ahal zuena egiteko prest zegoen, eta
|
zer
egin zezakeen argitzen hasteko modurik egokiena bere burua Euskaltzaindiari eskaintzea izango zelakoan jo zuen hara.
|
|
|
" Aberria ala hil!" esaten da, baina hil eta gero ere hezur hozten ez den maitasuna da abertzaleak aberriari diona, Lauaxetaren eta bion kasuek erakusten dutenez. ...cardo Reisi, edota ez zuen behintzat halakorik jaso José Saramagok O ano da morte de Ricardo Reis nobelan, baina abertzale bat hiltzen denean hildako abertzale bat bilakatzen da, abertzaletasun horren izenean –" nire aitaren etxea" defenditzeko Arestik zioen bezala, edo" gure amaren etxea" bestela, guk hogeitaka urte geroago modu politikoki zuzenagoan genioen moduan–
|
zer
egin lezakeen jakin ez arren. Tira, azken batean, egia esanda, nik neuk behintzat bizi nintzelarik ere ez nuen sekula oso ondo asmatu zer egin nezakeen ezeren alde.
|
|
|
Fernando Pessoak ez zion horretaz ezer aipatu Ricardo Reisi, edota ez zuen behintzat halakorik jaso José Saramagok O ano da morte de Ricardo Reis nobelan, baina abertzale bat hiltzen denean hildako abertzale bat bilakatzen da, abertzaletasun horren izenean –" nire aitaren etxea" defenditzeko Arestik zioen bezala, edo" gure amaren etxea" bestela, guk hogeitaka urte geroago modu politikoki zuzenagoan genioen moduan– zer egin lezakeen jakin ez arren. Tira, azken batean, egia esanda, nik neuk behintzat bizi nintzelarik ere ez nuen sekula oso ondo asmatu
|
zer
egin nezakeen ezeren alde. Inguratzen ninduen mundua gero eta hierarkizatu eta mediatizatuagoa zegoela argudia nezake aitzakia gisa, baina Lauaxeta ez litzateke ados izango.
|
|
2001
|
|
|
Olatuak aukeratzeko olatuak irakurri behar dira. Zer forma dakarren ikusi, eta irudikatu egin behar da olatu horretan zehar
|
zer
egin dezakezun. Baina askotan dagoena hartu beharra dago, txarra izanda ere.
|
|
|
Aurretik bilerak egiten hasi ginen,
|
zer
egin genezakeen erabakitzeko. Abalistak ere bilatu genituen.
|
|
|
Eta guk,
|
zer
egin dezakegu?
|
|
|
Auzi hauek konpontzeko legez
|
zer
egin dezakedan jakin nahi nuke.
|
|
|
Ahuntzentzat hobea zen bidexka estua, harri irristakorrez eta esku lagunkoiez betea. Eta une horretan animatzen ninduen gauza bakarra zera zen, Larraitzi jaitsiera errazteko
|
zer
egin nezakeen pentsatzea. Ostiko eder bat amildegiaren ertzean.
|
|
|
Bluefields hiriko dendetara noa, ez dakidalarik egoera honetan beste
|
zer
egin dezakedan, erosketak egiteko asmoa da nire uste sendo bakarrenetakoa. Eta Beholden auzoko eskaparateen kristalean ezagutu dut nire isla, erosketan, emakume hau bere jeneroaren ohiturak berarentzat hartzen.
|
|
|
Gaur egun," Real Unión" en izena eta omena ere galduxe ditugu. Ez dakit, bada,
|
zer
egin dezakeen errenteriar jatorrak, donostiarren alde ager  tzen ez baldin bada.
|
|
|
Baina orduan, handiaren indar asimilatzaileari aurre egiteko mekanismorik ez badago,
|
zer
egin lezake txikiak?
|
|
|
Erasooi dagokienez, berriz, nik uste dut intrantsigenteago izan behar genukeela euskara ideologia jakin batekin identifikatu nahi dutenekin. Ho rtik gora
|
zer
egin dezakegun ez dakit nik, zenbaiti euskara guztion ondare dela ulertarazteko, hori ulertu baino nahiago baitute, antza, euskara ideologia jakin batekin lotuta dagoela diotenei sinetsi, eta lasai bizi.
|
|
|
Eta gizakia, nonahi eta beti, maitari delako. Beste arazo bat da gizakiak
|
zer
egin dezakeen trauma itzelak jota dagoenean. Beraz, Kantek berak eskainitako gertaera horretan ere azaltzen da argi eta garbi legea betebeharraren —mugatua— eta maitabeharraren —mugarik gabea— arteko diferentzia nabarmena.
|
|
|
– Trantze larri honetan lagun bat behar nuen ondoan; kontsolatu eta hitz gozoez
|
zer
egin nezakeen belarrira xuxurlatuko zidana, eta nor etorri zait ordea. Txakur bat, txakur kuxkuxero madarikatu bat!
|
|
2002
|
|
|
Orduan egin ez genuen lana egiteko ordua da: horretarako prest dauden eragile sindikal, sozial eta politikook elkarrekin
|
zer
egin dezakegun erabaki eta hori egiten hasteko zein baldintza behar diren zehazteko eta lanari ekiteko ordua; noski, mahai gainean ditugun arazoei bizkarra eman gabe. Funtsezko adostasun hori erdiesten ez dugun artean, aldarrikapen orokorretan ados izanagatik, ez gara orain eta hemen elkarrekin ganorazko ezer egiteko gauza izango
|
|
|
Frantzian, unibertsitateak ez daude departamenduen arabera egituratuak; batzuek, irudiz, horrela uste dute. Hots, badago departamendua sentimenduz eskatzen duen jende multzo bat, departamendu batek
|
zer
egin dezakeen eta zer ez, ontsa ezagutu gabe.
|
|
|
Jesuitek, diotenez, «operazio kirurjiko» bat egin da:
|
zer
egin dezaketen eta zer ez erabakitzeko. Mari Jose Aranak berriz, «bizitza erlijiosoa gutxi batzurentzat» dela uste du, baina bokazioak beti egongo direla.
|
|
|
Hemen mezu espiritualetan babesten da, jendeak horien gosea duelako eta horrelakoak behar dituelako; baina berarekin daramatzadan hogeita hamalau urteetan zehar, besteen bizi baldintzak hobetzeko
|
zer
egin dezakeen pentsatu du etengabe, egunero egunero.
|
|
|
Aukeratu genuena ez bada, edo adostutako ezaugarriak izan beharrean kalitate txarragokoa baldin bada,
|
zer
egin dezakegu ordezka dezaten?
|
|
|
Konpultsiboa naiz;
|
zer
egin dezaket?"
|
|
|
Izen bat baino gehiago ditut, baina Zilarbizi edo Merkurio deitu nahi badidazu, beste edozein izenekin bezain gustura geratuko naiz batarekin zein bestearekin. Esadazu zein den abentura horren zailtasuna, hitz egingo dugu arazoari buruz, eta ikusiko dugu
|
zer
egin dezakegun.
|
|
|
Baten batek galde dezake
|
zer
egin dezakeen gobernu autonomoak. Gasteizkoak zein Iruñekoak, espainiar gobemuaren erabakien aurrean.
|
|
|
Beraz, ikasteko estrategiak ondoko galdera erantzutera datoz:
|
zer
egin dezake ikasle batek euskararenikaskuntza bihur dezan errazago, atseginago eta azkarrago?
|
|
|
Irakasle tutoreak euskara ikasi ahal izateko Interneten diren baliabideenberri emango dio. Horrekin batera, sareko material horiekin
|
zer
egin dezakeen aditzera emango dio, elkarrekin diseinatutako ikas planean azaltzendiren helburuak betetze aldera.
|
|
|
Madrilen ez ezik, esango nuke Euskal Herrian ere Riquer ek ikusi duen arriskua badagoela, politikaren arloan, gizartean eta baita unibertsitateetan ere. Horrenaurrean,
|
zer
egin dezakegu historialariok. Arrisku horretaz jabetzea eta kontzientziatzea, tranpa esentzialistan ez erortzeko ahaleginak egitea, eta ikertzen jarraitzea, besterik ez dago.
|
|
|
Noizbait pilak erabiliko dituzu, eta ez dakizu
|
zer
egin dezakezun gastatu ondoren. Hona hemen energia gutxiago kontsumitzeko aholku praktiko eta onuragarriak.
|
|
|
Bazekien. Julenek ondo zekien
|
zer
egin zezakeen. Joan egin behar zuen.
|
|
|
Segur aski ere, hola egin du lan Euskaltzaindiak, erabaki guztiak ongi funtsatu ondoren bakarrik har daitezkeelako, eta horrek lan mantsoa eskatzen baitu, beste elkarte batek, esaterako, nekez egin dezakeena. Baina ez dakit
|
zer
egin dezakeen prozedura honekin segituz terminologia berriko hitzekin. Nire ustez, hemen unibertsitateekin elkar lana egitea ezinbestekoa da, eta hartzen diren erabakiei beste maila bat ematea, ez, beharbada, hain ofiziala.
|
|
|
Zorte txarra izan nuen baina, zeren eta:
|
zer
egin zezaketen Peru Leartzakok edo Kresalak garai horretantxe, eta, jakina, gaztelaniaz? " deskubritzen" ari nintzen Julio Cortázar edo Italo Calvinoren ondoan?
|
|
2003
|
|
|
«SPrako tranbia» idatzi nuenetik, ordea, ideia asko izan dut bai, baina beti nobela idazteko. Ideia heltzen denean mundu guztiak daki
|
zer
egin dezakeen ideia horrekin: nobela bat, poema bat, ipuin bat, teatro lan bat.
|
|
|
Espainiako barne ministro Angel Acebesen kereilaren aurrean «Nork demonio defendatuko gaitu» galdetu dute «Egunkaria»ren langileek. Torturaren gaian
|
zer
egin dezake Eusko Jaurlaritzak?
|
|
|
EAE ordezkatzen duen Legebiltzarra motore nagusia dela aitortuz, haiek nahi izanez gero motore laguntzaileak izango dira Nafarroa eta Iparraldea. Horiek prozesuan parte hartu nahi badute,
|
zer
egin dezakegu euren iritzia gurekin batera, egun berean, azaltzeko. EAEn Legebiltzarraren aginduetara eta Nafarroa eta Iparraldean hautetsien eskutik?
|
|
|
Edozer. Eta egoera honetan, hegazkinak edo hondeamakinak dituztenen aldean,
|
zer
egin dezake artistak eta intelektualak. Eta, areago, zerbaiterako balio al dezake egin dezakeenak?
|
|
|
Baina jasotako kolpe gogorren ondoren, inguruan etsipenaren ubera zabalagoa denetik, berriro azaleratu da. Argi dago piztiaren aurrean isiltasuna aterpe hartzea ez dela zilegi, baina zerbait egin nahi duenak
|
zer
egin dezake. Ez da nahikoa gizartearen oniritzia lortzea, gizarte eta kultura oso bat direnean ukatuak eta zapalduak.
|
|
|
Eta
|
zer
egin neike nik, neska ia malkotan zegoen.
|
|
|
–Esan iezaiok sentitzen dudala, orain ezin naizela joan, beste batekin nagoela –erantzun nion. Ez nuen oso ondo ulertu
|
zer
egin zezakeen emakume batek senarra hil ondoren nire izena errepikatzen. Baina komisarioa ez zegoen txantxetarako, bere ahotsean larrialdi baten mehatxua, hondamendi baten itzala suma zitekeen.
|
|
|
Eta hanka horren funtzioan lanean ari den alorra dugu, ezer izatekotan, helduen euskalduntzea eta alfabetatzea. Haur eta gaztetxoak euskalduntzeko bidegurutzean dagoen familiaren bidea alde batera utzi eta aurrera egin nahi duen hizkuntza politikak
|
zer
egin dezake hizkuntzaren transmisio gune naturalena den horri erantzun sendorik eman gabe. Zer lor daiteke guraso euskaldunak alfabetatu gabe eta erdaldunak euskalduntzeko bidean abiarazi gabe?
|
|
|
Askorentzat horiek zio nahikoak dira zientzia enpirikoen existentziari arrazoia esleitzeko. Baina,
|
zer
egin dezake filosofoak zientzia aztertu nahi duenean. Nondik abiatu eta nora bideratu bere lana?
|
|
2004
|
|
|
Ziur aski, datozen hauteskundeetan baino lehen ez dago aukera errealistarik akordioa lortzeko. Baina, printzipio eta metodologian sintonia baldin badago, hiru hilabete hauetan alderdi bakoitzak unilateralki
|
zer
egin dezakeen aztertu dezakegu eta mugimendu unilateral hauek kontuan hartuta, hauteskundeei begira eta hauen ostean egoera sakonetik aldatu ote daitekeen aztertu liteke.
|
|
|
Ekonomiaren eremuan hizkuntzazko justizia demokratikorik gabe
|
zer
egin dezake bere balio soziala jadanik galdua duen mintzairak. Nola egin aurre itxuraz aterabiderik ez duen problematika sakon honi?
|
|
|
Erabileraren harrobia familia hizkuntzaren esparruan pausaturik, zer esan gure ametsa izan den eta oraindik ere, neurri apalagoan, den hezkuntza sistemaren ekarriaz? Etxe giroko haur garapenaren nortasun orokorra erdarazko kategoria soziolinguistikoetan eraikia izanik, euskal eskolaren eraginak
|
zer
egin dezake euskara ikasleen aho ezpainetan mintzabide izateko. Gai hau barru barrutik ikertu duen Mikel Zalbidek ez dakarkigu itxaropen handirik:
|
|
|
Alabaina, hizkuntzaren beraren sostengu den herriaren gizarte botererik ezak hura mendeko izatera behartzen duenean,
|
zer
egin dezake hizkuntza horrek hiztun berriaren aho lumetan erabilia izateko. Euskaldun berriaren kultura bakarra erdal kultura denean, kultura horrek nola arraio eragin diezaioke euskaldun berriari euskara erabiltzera, hain zuzen ere, besteak beste, kultura hori bera izan bada euskal hizkuntza ordezkatu duen faktore bat?
|
|
|
Zerbait egin beharra dagoela diosku Sarasolak. Baina
|
zer
egin dezakegu haur gaztetxoen ahozko jarduna txukuntzeko. Ba al dago modurik ezer funtsezkorik egiteko hezkuntza sistemak gai horretan erakutsi duen ezintasuna erakutsita?
|
|
|
Eta orain
|
zer
egin dezaket dibertitzeko?
|
|
|
Eta
|
zer
egin nezakeen nik, ba?
|
|
|
Zaldiz ibiltzen ez badakit,
|
zer
egin dezaket amets horretan?
|
|
|
Arau horiek ingurumen gaietan enpresen kudeaketa baloratzen dute, txikienak klima aldaketaren aurka borrokatzeko beharraz kontzientziatzeko. Ekimen hori “www.iso.org/ kidsiso14000” web orrian dago ikusgai, eta haurrei erakutsi nahi die
|
zer
egin dezaketen etxetik ingurumena errespetatzeko eta beste eskola, komunitate eta herrialde batzuetako neska mutilekin harremanak izateko, ingurumen jardueretan ahalegin kolektiboak eta ekintza globalak hobetzeko. Web gune horretan kontsulta daitezke helburuak, proiektuaren jatorria, lan egiteko modua, lortu nahi diren emaitzak eta ikastetxe eta erakunde pribatuek nola parte har dezaketen.
|
|
|
Ez dakit zer egin nukeen. Ez dakit
|
zer
egin nezakeen. Etsipenak hartu nau.
|
|
|
Bai, institutuko garaian Jarrai ko lagun batzuk ere izan nituen, eta haiek behin baino gehiagotan ikusarazi zidaten nola funtzionatzen zuten Coca Cola bezalako multinazionalek, han eta hemen milaka jende esplotatzen zutela, baina
|
zer
egin nezakeen nik, bestalde, coca cola munduko edaririk onena iruditzen bazitzaidan eta, niri bezala, ehunka milioi mundutarri ere?
|
|
|
Deabrua atera behar zaidala eta batzuetan belauniko jartzen nau Pauline Bernardettek, eta hantxe egoten gara biok komentuko lorategian izter gerriak nekatzen eta eroarena egiten. Baina,
|
zer
egin dezaket. Esan dut lehenago ere moja ttikia segalari aparta dela, eta belarrik goxoenak ekartzen dizkidala:
|
|
2005
|
|
|
«Gizon asko gaude gogoz, ohartuta gaude badugula zerbait irabazteko. Bakarka egin genezakeena egin dugula konturatu gara, eta emakumeei bilduta eman dien etekina ikusita, garaia dela uste dugu gu ere elkartzeko eta ikusteko
|
zer
egin dezakegun bide hori azkartzeko». Edozein iraultza harreman onetan oinarritzen dela dio Ibonek eta «gizonak gizon izateko sistema honetan gizona isolatzea oso garrantzitsua izan da.
|
|
|
Telebistaz gaizki hitz egiteaz lotsa sentitu nuen, hitzaldian esan nuen guztia benetan pentsatzen nuen arren. Baina,
|
zer
egin zezaketen. Ezin zuten telebistarengandik alde egin...
|
|
|
Norberak parte hartzen duenean, aldi berean egoten da estuago eta lasaiago. Estuago gehiago jokatzen duelako, eta lasaiago norberak badakielako
|
zer
egin dezakeen.
|
|
|
Anartean emazteak gauza bera egin dezan onartzen dugu? Sekulan jakiten balu (jakiten ez denik ez baita!)
|
zer
egin lezakeen gogoan pasatu dugu. Horrek zer ondorio lukeen, hain maite ditugun gure haurrenzat pizatu dugu?
|
|
|
orain
|
zer
egin dezaket?
|
|
|
Horren aurrean, beste hiru jabekide eta laurok
|
zer
egin dezakegun jakin nahi nuke.
|
|
|
Sektore batzuk, azpisektore eta enpresa batzuk oso ongi doaz, baina kontua ez da hori. Kontua ez da gure buruari galde egitea â?, ea
|
zer
egin dezakegun sektorea dinamizatzeko, gauden lekutik eta gaizki dagoen itxura eman gabe? â. Ez, aurrera begiratzea da kontua eta eraikitakoaren gainean urratsak eman.
|
|
|
irakasle horiek funtzionarioak dira eta lanpostu finkoa etaegonkorra dute ikastetxean. Egoera horren aurrean
|
zer
egin dezake ikastetxekozuzendaritzak. Arrazoi ezazu erabakia.
|
|
|
irakasleak nahi dituen edukiak eta nahi duen bezala emanditzake. Egoera horren aurrean
|
zer
egin dezake ikastetxeko zuzendaritzak. Arrazoi ezazu zure erabakia.
|
|
|
Normalean, haragi edo arrain platerak labean eginda daudenak brasa, parrillan edo frijituta, askotariko landare hornigaiez osatua, hala, barazkiak kontsumitzeko modu bakarretako bat da, baina horiek ezinbestekoak dira konbinazioa lortzeko zaporeak. Mundu honetako janari batekin harritu nahi badu norbaitek,
|
zer
egin dezake, hango gauza bera hainbat plater batera aurkeztean, edo plater konbinatu gisa itzul genezakeena, non ezin baitute oinarrizko elikagaiak falta dira, hala nola babarrunak, arroza, haragia frijitua.
|
|
|
Montrealgo Protokoloa 1987ko irailaren 16an sinatu zen eguna ospatzeko aukeratu zen, Ozono Geruza agortzen duten substantziei buruzkoa. Baina
|
zer
egin dezakegu guk etxean. Adibidez, CFC gasik gabeko hozkailuak erostea.
|
|
|
Orain, nire gelatik behatzen nituen kamioi ustel horietako baten barnean nago giltzapeturik, espetxeraturik, hainbat nazi ditugularik geure aldamenean suzko armekin seinalatuaz, betiere heriotzarekin amenazoka. Ez dakigu nora garamatzaten, ez eta
|
zer
egin diezaguketen ere, gauza bakarra dakigu denok. Bertatik bizirik
|
|
|
Inoiz baino argiago sumatu du zelako ataka larrian dauden lagunak, eta laguntzeko inoiz baino ezgauzago sentitu ere bai. Zerbait egiten saiatuko balira,
|
zer
egin lezake berak. Sukaldari xumea besterik ez da, eta bihotz handiak ez du gihar handirik ez borroka arterik ematen.
|
|
|
Ez dut uste ordu honetan bulegoan egongo denik. Eta kasurik onenean ere
|
zer
egin dezake berak. Ez dakit, orain jende gutxirekin fidatzen naiz...
|
|
|
Tira, badakit hor zaudela. Zortea izan duzu, jakin izan banu, bertan utziko nizun Akita ko txakurra, horrelako batek
|
zer
egin dezakeen jakin zenezan. Ekartzea nahi duzu?
|
|
|
Adelak eritasuneko baimena hartua zuen ikasturte amaiera arte, depresioagatik. Hala, Alberto eta biak Donostiako Altza auzora joan ziren bizitzera, alde batetik bizimodu berri bati ekiteko, eta bestetik gure auzoko esamesetatik urruntzeko, eta, batik bat Marro ez gehiago ikusteko, ez baitzegoen jakiterik
|
zer
egin zezakeen zerri hark bezerorik behinena galduta.
|
|
|
Honen arrazoi nagusia honako hau da: lerro hauen irakurle potentziala, nagusiki, esparru horretakoak izango garela eta lerro hauek esparru horretatik euskararen adostasun ahalik eta zabalena errazteko edo lortzeko
|
zer
egin genezakeen proposatu nahi dutela.
|
|
|
– Ez dute denborarik galtzen putxas! Ez dakit Jainkoak
|
zer
egin dezakeen horrelako hamaikagarren orduko fidelekin.
|
|
2006
|
|
|
...n aurrean geroz eta mesfidantza ahulago agertzeari eta, merkatu hori liberalizatu bada ere, energia eta antzeko zerbitzuez hornitzailea aldatu ez izanari.Kontsumitzaileak elikagaietan erakusten duen konfiantza gradua altua da aspaldi honetan (10 puntutik, 7) baina hanburgesa, ogitarteko eta pizzetan espezializaturiko komertzioek saltzen duten janaria ez du onesten.Zein da egoera horren motiboa eta
|
zer
egin lezakete aipaturiko denda horiek kontsumitzailearen konfiantza eskuratzeko. Félix Lobo, Elikagaien Segurtasunerako Espainiar Elkartearen presidentea: Hasteko, oso garrantzizkoa deritzot hiritarrak elikagaien segurtasunean konfiantza erakusteari.Horrek esan nahi du denok (autonomi erkidegoak, udalak, Agentzia bera, industri sektorea, etab.) gauzak ongi egiten ari garela eta jokabide horren b... horrela ikusiko genuke kontsumitzaile kontzientzia hartzeak eta halakotzat zor zaizkion eskubideak zein diren ezagutzeak hiritarrari nolako aurrerapausoak egitea bideratu dion.Gauzak horrela barneratzeak kontsumitzaileen mugimenduak pixkanaka pixkanaka sekulako indarra hartzea ekarri du.Beren burua trebatzeko, informatzeko, aholkatzeko eta defendatzeko, gutxienez, kontsumitzaile erakunderen batean sartzen diren hiritarrak geroz eta gehiago dira.Kontsumoaren inguruko arazoez informaturik egon gaitezen zerk edo nork laguntzen duen gehien galdetzen zaionean hiritarrari, hedabideak atzeko muturrean agertzen dira (5,9 puntu) edo, areago, lehenago zuten posiziotik okerrago batera doaz (2001 urtean, 6,2 puntu). Milioika entzule dituzten hedabideetan betidanik, kontsumo gaietako espezialista gisa hogei urte daramatzan profesionalak zer deritzo horri. Jesús Soria, kazetaria, kontsumoan aditua, SER Consumidor irratsaioko zuzendaria eta SER irrati katean Hoy por hoy saioko kontsumo alorreko arduraduna: Ez dut uste hori oso posizio justua denik baina, termino orokorrean ari garela eta salbuespenak salbuespen, erabiltzaileen konfiantza geureganatzeko, behintzat, ez gabiltza meritu handiak egiten hedabideetan, argi eta garbi.Egiari zor, egunetik egunera kontsumoaz informazio gehiago ematen dugu baina hori arras gutxi da eta, dudarik gabe, oso oso gai zehatzetan izan ezik (oraingo Afinsa Forum eskandaluzko iruzurrean bezala), denon eguneroko arazoei ez diegu arreta berezirik ematen.Egunero bidegabekeria asko gertatzen da nonahi, horren berririk hedabideok apenas zabaltzen dugun arren.Areago, independentzia eta sinesgarritasun gradu handia lapurtzen digu estalpeko publizitateak edo bestelako produktu zenbait saltzen" agertzen diren hainbat komunikatzaileren presentziak.
|
|
|
Jabekide batek ordaintzeari uko egiten badio,
|
zer
egin dezakegu?
|
|
|
Akordioetara iristeko
|
zer
egin dezakete komunitateak eta eragindako jabeak?
|
|
|
|
zer
egin dezakezun galde ezazu: informazio telefonorik, web orririk edo ordezkorik ba ote dagoen, etab..
|
|
|
Orain arte ikusi dugu nolako eragina duten igurikimenek guraso/ seme alabakharremanean, eta nola haurraren nortasunaren garapen orekatuari mesede edo kalteegin diezaiokeen. Orain,
|
zer
egin genezake, alde batetik igurikimen hauetaz kontziente izateko eta, bestetik, aurre egiteko horrela datorren umea onartu ahal izateko. Gure igurikimenen kontzientzia lortzeko, lehenik eta behin, beharrezkoa izango daberaien eragina ezagutzea. Horregatik, ohikoa da gaur egun, adoptatu nahi duenedonork igarotzen duen ebaluazio psikosozialean motibazio eta igurikimenezberdinak aztertzea eta lantzea.
|
|
|
Ustezko maula filatelikoa: Eragindakoek
|
zer
egin dezaketen
|
|
|
–Ulertzen dut. Baina ez dakit
|
zer
egin dezakedan horretan laguntzeko.
|
|
|
Frantziskok eta Mixelek so egiten zidaten, injustiziari akabaila ematea neroni balegokit bezala. Alta,
|
zer
egin nezakeen nik. Arma ebatsien ordez pika irrigarri bat neraman orain, doi doian zorroztua.
|
|
2007
|
|
|
Orduan, aizu, zer doa gaizki, zergatik doa gaizki,
|
zer
egin dezakegu horren gaizki joan ez dadin, horra gurea.
|
|
|
Erabiltzailea Interneteko fakturarekin ados ez badago,
|
zer
egin dezake?
|
|
|
Bere egoera ekonomikoak txarrera egitearren, alogera hirugarrengo batekin partekatu nahi duen maizterrak
|
zer
egin dezake?
|
|
|
Tila batzuk hartzeaz gain,
|
zer
egin genezakeen antsietateari aurre egiteko eta, barkatu egidazu, psikologoarengana joan beharrik ez izateko?
|
|
|
Egoera horren aurrean, Sherry Rowland nire kideari eta bioi galdera bat etorri zitzaigun burura:
|
zer
egin genezakeen konposatu horiek atmosferatik desagerrarazteko. Oso egonkorrak baziren ere, ezin genituen betiko utzi atmosferan.
|
|
|
Eta orain, bakarrik dagoela,
|
zer
egin dezake. Lorategia ureztatu?
|
|
|
Ezdizkizu emaitzak eskatzen, azalpenak baizik. Esan zergatik ez dituzun adierazlehoriek, eta
|
zer
egin dezakezun edukitzeko. Besterik ez.
|
|
|
Horietako bat aukera (affordance) kontzeptua da.Kontzeptu hori erabiltzen du haurraren eta haren testuinguruaren arteko osagarritasuna adierazteko. Aukerak zeregin zehatz batzuk egiteko balio duten objektuei, tresnei eta antzekoei dagozkie, eta haurrak haiekin
|
zer
egin dezakeen zehaztendute. Dena den, objektu batekin ekintza bat egin ahal izateak ez du esan nahihaurrak ekintza hori egin ahal izango duenik; izan ere, haurrak ekintza egitekogaitasuna izan behar du.
|
|
|
Izan ere, MPAAk baliabide guztiak erabiltzen ditu gako hori saretik kentzeko. Aditu batzuen ustez, HD DVDen kodea argitaratzeak arrakasta handia dakar “bezero batek legez eskuratu duen produktu batekin
|
zer
egin dezakeen edo zer egin behar duen esaten saiatu nahi dutenen” inguruan, idatzi du bere blogean Enrique Dans Enpresa Institutuko irakasleak. Dans en arabera, “errebolta digitalaren adibiderik argienetako bat da, XXI. mendean kontsumitzaileek duten boterea erakusten duena, eta eduki industriak negozioa egiten jarraitzeko duen ezintasuna, beste batzuk bitetara sartzea eragozteko metodo gogaikarriaren bidez”.
|
|
|
Diru horrekin, dio, malariaren aurkako tratamendua eman ziezaiekeela 11 milioi haur afrikarrei. “Garrantzitsuena ez da nola kontrolatzen ditugun hobeto gure mugak, ez eta
|
zer
egin genezakeen jendea bere sorterria uztera behartuta ez egoteko. Garrantzitsuena migrazio politikak identifikatzea eta aplikatzea da, pobrezian bizi direnei mesede egiteko eta harrera herrialdeetako gizartearentzat onuragarriak izan daitezen”, dio Ariane Arpa Intermón erakundeko zuzendari nagusiak.
|
|
|
Nik, orduan, hainbat ate (ale???) margotu eta zintzilikatu nituen. Lana prestatzeko Picassoren Gernikari buruzko liburu lodikote bat aztertu nuen, eta liburu horrekin
|
zer
egin nezakeen pentsatzen hasi nintzen. Liburuaren orrialdeak erabiltzea erabaki nuen eta hor hasi nintzen papiroflexiaren munduan murgiltzen" azaltzen du Gradyk.
|
|
2008
|
|
|
Lehendik ere, askotan jarri izan da zalantzan idatzitakoak balio ote duen izpirik, eta zorionez, idazleak beraiek izan ohi dira sarri euren lanaren absurdoaz gogoeta egiten lehenak. Izan ere, epaileek eta fiskalek literatura (txarra) egiten dutenean, eta areago, pertsonak pertsonaien gisara erabili eta haien askatasuna inpunitate osoz eta sadismo nabariz bihurritzen eta xehatzen dutenean, ankerrenera jarrita ere idazle zorrotzenaren lumarik zorrotzenetik aterako ez liratekeen tortura testigantzak entzuten ditugunean… horren aurrean,
|
zer
egin lezake editore batek, zer idazle batek. Ozenki protesta egin, intrusismoari intrusismoarekin erantzun eta injustiziaz (politika ezaz, politikaririk ezaz, kartzelaratutako politikariez) idatzi, bidegabekeriak salatu, (berriro ere) aski dela esan, esku zarta bat eman mahaiari (Dostoievskik zioen legez, amorruz botila lepotik hartuta aulkitik altxatu… zertarako eta, geure buruei tragoxka ateratzeko, azkenean).
|
|
|
" Nirekin hau bukatu da" esan nuen. 180 milioi pezetako herentzia jaso nuen, eta 15 milioiko pisua erosi ondoren,
|
zer
egin genezakeen aztertzen hasi ginen lagunekin. Zerbait independentea egin nahi genuen, bizitza propioa zuen zerbait, eta mugimendu sozialen zirrikitua aurkitu genuen.
|
|
|
" Beldurra da merkataritzaren arima", dio Manituanako pertsonaia batek. Horrenbestez arteak, merkantzia gisa,
|
zer
egin dezake beldurraren aurka?
|
|
|
Jolasa, jolas egiteagatik bakarrik? Zer edo
|
zer
egin ezazu! Gure garaian hori entzuten genuen, baina lau edo bost ordu pasatzen genituen jolasten.
|