|
2000
|
|
|
–Hemen ikasi al
|
zenuen
zuk gaztetan?
|
|
|
Maiz adituko
|
zenuen
zuk ere, jaun André, ezen etorkizunaren beldurra dela gure anitz gaitzen iturri, eta gero eta sinetsiago nago ezen hala dela, batik bat etorkizun hori beltz azaltzen zaigunean. Zeren, gaiztasun eta zailtasun korapilatsu batzuen aitzinean, emaiten baitiogu su imajinazinoari, eta, handik harat, imajinatzen dugularik ezen gaitz dena bi aldiz gaitzago izan daitekeela, hiru aldiz gaitzago eta ehun aldiz gaitzago, egiten dugularik hondar ale batetik mendi handi bat, eta ikusten dugularik, finean, geure burua urkabean, korapilo haietarik batetik dilindan, orduan, bada, larritzen, izutzen eta asaldatzen gara, zuri zena ere beltz dakusagu, bildots bat zegoen lekuan otso bat, egiten dugu geure baitan mila pentsu eta gogoeta, mila dorre eta gaztelu, eta halatan gaixotzen eta eritzen zaigu arima; eta, nola gorputza eta arima bat diren, gaixotzen eta eritzen zaigu, orobat, gorputza.
|
|
|
—Aizu: ez diguzu oraino kontatu nola eskuratu
|
zenuen
zuk santaren erlikia, gizon hari ebatsi ote zenion edo erosi...
|
|
|
—Gutitan liluratu izan nau gizon batek nola erotu eta liluratu baininduen aita Bartolomek, halako moldez, non ergel bat bezala sentitzen bainintzen haren aitzinean, borondaterik gabeko jostailu bat haren eskuetan... zeren aita Bartolome gizon sendoa baitzen eta nik haren sendotasuna behar bainuen, neure hutsaren estaltzeko; gizon sutsua zen eta nik haren sua behar nuen neure zalantzen erretzeko eta deusezteko. Eta aita Bartolome jauregirat etorri eta, handik gutirat, osaba Joanikotekin Italiarako bidaiatik itzuliz gero, apez izaiteko erabakia hartu
|
zenuen
zuk, Joanes, eta orduan are itsuago sinetsi nuen, zu jaio ondoren izan nuen ametseko hitz ustez profetikoetan, zeren Jain koak zinez nahi baitzintuen berarentzat... eta sinetsi nuen, halaber, ezen Jainkoak probidentzialki jarri zizula aita Bartolome, zeure xedearen erdiesteko izan zenezakeen gidaririk argiena. Baina osaba Joanikot ere han zegoen, ahal zuenean aita Bartolome tentatzen eta narritatzen.
|
|
|
Zu ez al zinen, gainera," mendigoxalia"? Ez al
|
zenuen
zuk" Mendijetara" poeman" giz otsetatik" urruntzearen lilura kantatu?
|
|
2001
|
|
|
Baina orduan... orduan kondenatuta zaude! Oi, nire adiskide maitea, ez
|
zenuen
zuk halako akaberarik merezi!
|
|
2002
|
|
|
Bere garaian esaten genuen dena zela politika, eta egia da. Poesia ziztrin bat egiteko zentsura edo politika baten errepresioa sentitzen
|
zenuen
zure gainean. Mendira joateko ere, sekulako arazoak zeuden Pirinio inguruan ibiltzeko.
|
|
|
Nola ikusten
|
zenuen
zure burua orduan, idazle bezala, eta orain, Narratiba Saria irabazi ondoren?
|
|
|
hizkuntzaren duintasunaren izenean karniboro erabiltzea egokiago ikusten dute batzuek, eta ez haragijale. Hola ikasiko
|
zenuen
zuk ere. Eta zergatik hori?
|
|
2003
|
|
|
Garai hartan, eta kirol programako zuzendari izanda, arazorik izan al
|
zenuen
zure lanean, emakume zarelako?
|
|
|
–Kolonbiako enbaxadara deituko
|
zenuen
zuk... Ondoan daukagu Kolonbiako enbaxada.
|
|
|
Zu ere oso gogor portatu zinen, zakar jokatu zenuen gurekin. Berehala mindu zinen, eta pareta bat, harresi bat eraiki
|
zenuen
zure inguruan. Eta, egia esan, ni ere harresitik kanpo geratu nintzen.
|
|
|
Orduan erraz ahaztu ninduzun. Zuk salbatu duzu zure koadrila, salbatu
|
zenuen
zure larrua. Ederki.
|
|
|
Harekin ez banengoen haren kontra nengoela, eta zurekin egotea haren kontra egotea zela. Arrazoi
|
zenuen
zure azkeneko eskutitzean. Baina zurekin bakarrik dago horrela.
|
|
|
Hori da bada, Sokrates maitea, jeinuaren izaera. Eta ez da batere harritzekoa nor uste
|
zenuen
zuk Maitasuna zela; esac ten duzunetik ondorioztatuz uste dudanez, Maitasuna maitatua zela uste zenuen, eta ez maitatzen duena. Horregatik Maitasuna guztiz eder iruditzen zitzaizun.
|
|
2004
|
|
|
Hasieran barre egiten
|
zenuen
zure bikoteari, bazkaltzeko orduan, makarroiak ahora ailegatu aurretik mahai gainera erortzen zitzaizkionean. Orain, ordea, ez dizu batere graziarik egiten.
|
|
|
Nola janzten
|
zenuen
zure burua?
|
|
|
–Bale. Aizu, Irati, non jarri
|
zenuen
zure zilbortxo tentagarri horretako pirtzina?
|
|
|
Zure esklaboak izatea nahi
|
zenuen
zure aginduak betetzeko.
|
|
|
Antzeko beste zerbait ikusiko
|
zenuen
zuk.
|
|
2005
|
|
|
Politikan ibili zara, AEKn irakasten, Korrika koordinatzaile... Txikitan non ikusten
|
zenuen
zure burua geroan?
|
|
|
Politikara itzuliz, ARGIAko elkarrizketa zahar batean argiki azaltzen
|
zenuen
zure boza, lehen itzulian emazte bati, eta bigarren itzulian Jospini, sozialistari, emanen zeniola. Harrigarria da euskaltzainburu izanik hain garbi agertzea zure hautua.
|
|
|
Pentsa, Argentinara bidali nahi ninduten, zugandik urrun, eta berak zurekin elkartu ahal izateko lagundu zidan. Berak badaki zertan dagoen hau guztia, uste dut gure alde dagoela, benetan –isilune labur baten ostean jarraitu egin du– Azken finean, zuk Madokarengan jarri
|
zenuen
zure uste ona, ezta. Ez dugu ezer galtzen.
|
|
|
Julian. Ezagutu
|
zenuen
zuk aitite Julian, señe. Ez?
|
|
|
Ez? Klaro, ni jubilatu baino lehenago hil zen Julian, zelan ezagutuko
|
zenuen
zuk aitite Julian, inposible zuk ezagutzea... Etxeko gauza guztiak egin zizkigun guri Julianek; egin zizkigun mahaiak, oheak, ateak...
|
|
|
Laguntzen zintuela nahigabean, berak. Kaka zaharra nahigabean, pentsatu
|
zenuen
zuk. Nork demoniok egin zezakeen horrelako gauza bat?
|
|
2006
|
|
|
Nire alaitasunerako zen zure txorrotxio eta mugi mendua, beste era batera ikustaraziz mundua. Baina emeki emeki isildu
|
zenuen
zure kantua. Nork aurkitu zure heriotzaren zentzua?
|
|
|
Gauak eguzkia baztertu eta ilargia lagun egiten duen bezala, baztertu zenituen zuk besteak nire lagun egiteko, gauetan izarrak zeruan agertzen diren moduan, agertu zinen zu bakardadeari tokia lapurtzeko, gauero itsas haizeak olatuei mugimendua sorrarazten dieten bezala, mugitu
|
zenuen
zuk zeru eta lur nirekin topo egiteko, gauetan azaltzen den mendi magaletako ihintzaren moduan, azaldu zinen zu nire bihotz osoa lapurtzeko.
|
|
|
Baina, esan
|
zenuen
zuk, oraindik nire izerdia gorputzean, baina ez dut itxaron nahi.
|
|
|
Cézannek gauzen usaina ikusi ere egiten dugula esan zuen. Damaso, norbaitek galdetu izan balit zeren usaina
|
zenuen
zuk, erretzen zenuen pipako tabakoaren kearena erantzungo niokeen. Berandu heldu nintzen egun hartan, ordea, iritziz aldatu nuen.
|
|
|
Ni ez naiz nor inor epaitzeko. Nola esaten
|
zenuen
zuk, aita? " Atsegin handiagoa ematen dit pertsona ulertzeak epaitzeak baino".
|
|
2007
|
|
|
Hitz eta esamoldeak bilduz beste ere egiten
|
zenuen
zuk...
|
|
|
Baina ez zara ohartzen, zu zarela bakantzen dena, baztertzen dena, zu zara errudun: zarena zarelako, egiten duzuna egiten duzulako, pentsatzen duzuna pentsatzen duzulako... bere garaian, zure eskuetan zegoen guztia; izan zenuen beta, guztia bide onetik gidatzeko, baina zuk erabaki
|
zenuen
zure gisara egitea. Eta beraz, zu zara errudun, eta jabetzen hasteko garaia duzula ohartu behar duzu.
|
|
|
Zer nolako eragina eduki zuen eguraldiak kirol jardueran? Nola nabaritu
|
zenuen
zuk?
|
|
2008
|
|
|
Pistan potentzia eta explosibidadea lantzen da, askoz ere indar gehiago behar izaten da.Pistan aritzeak errepiderako prestatzen zaitu, ezta. Bai, tropelan joaten, beste txirrindulariekin kontaktua edukitzen, gorputza sartzen, gurpila hartzen eta oreka mantentzen ikasten duzu. Polita da.Beasainen nola ikusi
|
zenuen
zure burua. Ez dakit intuizioa edo zer izan zen, baina ihesaldian sartzea lortu nuen. Zorte pittin batekin agian, baina momentu onean aurkitu nintzen, erasoa jo eta ihesaldian sartzea lortu nuen.
|
|
|
–Bai, bai. Oso ondo bete
|
zenuen
zure tratuaren parte hori. Horri eskerrak lasai lasai egon da herria azken lau urteetan.
|
|
|
P.D.: Nik ere muga hautsi dut, maiteño, baina zer besterik espero
|
zenuen
zurekin gero eta batago sentitzen den norbaitengandik??
|
|
|
–Gorputza hil dezakezu, mister Hands, baina ez espiritua; honezkero jakin behar
|
zenuen
zuk hori, ihardetsi nion?. O. Brien beste munduan dago, eta baliteke guri begira egotea.
|
|
|
Eskutik heldu nizun eskumuturra hautsita. Marmokak odolusten direnean agertuko nintzela uste
|
zenuen
zuk, ordea.
|
|
|
Lehen gauero egoten nintzen zure zain eta sarrailan giltza entzutean bihotzak jauzi bat egiten zidan, atearekin batean bihotza irekiko bazenit bezala. Berokia utzi, arropak aldatu eta egongelako zure txokoan jesartzen zinen, pizten
|
zenuen
zure argia, murgiltzen zinen zure egitekoetan eta nik, etxeko joan etorrietan nenbilen bitartean, egun osoko gorabeherak kontatzen nizkizun. Ez zenuen normalean erantzuten, hitz gutxikoa izan zara beti, baina nik banekien entzuten zenuela.
|
|
|
ALIZIA: (Zipotz) Ez al
|
zenuen
zuk jaso behar dena. Ohera lasai joateko esan zenidan!!
|
|
|
Berandu deskubritu
|
zenuen
zure kontratenor ahotsa, 18 urterekin.
|
|
|
Aurten babeslea ez da Nike etxea izango, baina, hala ere, hasieratik esan
|
zenuen
zuk Donostiara etorri nahi zenuela. Zergatik da zuretzat hain berezia Behobia Donostia?
|
|
|
P.D.: Nik ere muga hautsi dut, maiteño, baina zer besterik espero
|
zenuen
zurekin gero eta batago sentitzen den norbaitengandik?"
|
|
|
Ideiarik ere ez
|
zenuen
zure hitzek zenbat mindu ninduten. Ezta hitzok esatea zenbat kostatu zitzaidan ere.
|
|
|
–Zuk asko maite
|
zenuen
zure aita, ezta?
|
|
2009
|
|
|
Noizpop bataiatu
|
zenuen
zure zigilua... Bukaera eman nahi zenion euskal rockaren heavy aroari?
|
|
|
Zorionak, Kirmen, asko poztu gara. Saria jasotzerakoan apal gogoratu zinen lagunetaz bitsetan egongo da Urdangarin, eta zoli defendatu
|
zenuen
zure lana inbidiaren eta sikatearen kontra.
|
|
|
–Ez naiz zurekin ari, Lakarri jauna, erran zuen Armentiak, Oskarri begirik kendu gabe?. Aristu jauna, inoiz jo
|
zenuen
zure emaztea?
|
|
|
Txerri korta ematen du honek! Ezin al
|
zenuen
zure ohea egin. Edo tapatu, behintzat?
|
|
|
Zoritxarreko ezkontza baino zenbait egun lehenago ene senar izatekoaz mozorroturik haren oparia ekartzera etorri zinen egunean ere lehen behakoan ohartu nintzen ez zinela Henrike. Bigarrenean hobeki egin
|
zenuen
zure lana. Tronpaturik izan ninduzun hasieran.
|
|
|
1997an euskaltzain oso izendatu zintuztenean, nolako Euskaltzaindia aurkitu
|
zenuen
zure hasiera hartan?
|
|
|
NAROA. Banekien. Horrexegatik hartu
|
zenuen
zuk.
|
|
|
ALIZIA. Orain oso argi dago dena. Zuk hartu
|
zenuen
zure erabakia eta nik neurea.
|
|
|
Naia, ba al dakizu? Hemen utzi
|
zenuen
zure untxi kuttuna. Bixkor, gogoratzen?
|
|
|
Eta hor egin
|
zenuen
zuk aktore izatetik produktore izateko saltoa?
|
|
|
zineten bertsolariak ikusita, saio berezia izango zela esaten zen; horrela ikusten
|
zenuen
zuk ere?
|
|
|
Zuk ezagutzen dituzu Sarrionandiaren lanak, Lagun izoztua alemanierara eraman zenuen. Zer pentsatzen
|
zenuen
zuk?
|
|
|
Gutunazalaren barruan zer zegoen ikusitakoan, elkarri begiratu zenioten. Arin sartu
|
zenuen
zure jaka zaharraren poltsikoan.
|
|
|
Egunero bezala, komunekoak eginda oheratu zinen, gaueko bederatzietan. Esku artean neukana akabatu nuenean joan nintzen, ni ere egunero bezala, piztuta utzi
|
zenuen
zure logelako argia amatatzera. Esku artean neukana zure oinetakoen garbiketa zen.
|
|
|
Institutuko azkenengo urteetatik aurrera asko kostatzen zitzaizun goizetan ohetik altxatzea; sasoi hartan, berriz, sentaila barrabana, ikustekoa zen nola jaikitzen zinen iratzargailuak jotzen zuenaz batera. Gosaltzeko ere, lehenago ez bezala, tarte ederra hartzen zenuen; eseri eta guzti egiten zinen; ezer hartu gabe luze egiten zitzaizula goiza erantzuten
|
zenuen
zure gosariari buruz galdetuz gero. Beste alde batetik, aurpegia margotzeko ohitura berreskuratu zenuen.
|
|
|
Hogeita hamar urterekin etxera itzuli zinenean berriro, bigarrenez, ez
|
zenuen
zure barretxoa eskaintzeko adorerik. Ez dakit adinagatik zen, edo etxetik kanpo pasatu zenituen azkenengo urteetan gorputzari eman zenion tratuagatik, edo urte haietan bizitzea egokitu zitzaizun guztiagatik...
|
|
2010
|
|
|
Urte hartan bertan parte hartu
|
zenuen
zure lehen ekintzan.
|
|
|
2003an hasi
|
zenuen
zure bloga eta 7 urte beranduago arrakastatsua izaten jarraitzen du. Zein da gakoa?
|
|
|
eta Euskal Herriko gizon emakumeak, kolore batekoak eta bestekoak? eta mundu osoko fededunak eta ateoak, han behar
|
zenuen
zuk ere, Damaso, inondik ere!?, eta planetak eta izarrak eta unibertso osoa; maitasun sentimendu bat zen, airean igeri eginarazten zidana. Jainkoa Elias profetari azaldu zitzaioneko haize leun bera ote nuen bitarteko??
|
|
|
Niri oso ideia ona iruditzen zait?;. Domingorena edo Gabinorena??? esan
|
zenuen
zuk, Damaso, beste barre uholde bati ekiteko prest; eta ni hain zapuztuta sentitu nintzen, non bertatik alde egin bainuen, haserre bezain burumakur; eta gelan bakartu, eta zuen mespretxuak eragindako mingostasuna irentsi nuen, harik eta, handik gutxira, Maria Bibiana etorri zitzaidan arte, kontsolatzera: –Konbentzitu ditut, Gabino.
|
|
|
–Beste berri bat? Nola demontre izango
|
zenuen
zuk inongo berririk. Zein da, bada, jaun agurgarri hori?
|
|
|
NEKANE. Autoa ikusi
|
zenuen
zugandik metro batzuetara, eta gero?
|
|
|
IBON. Bueno, topatu
|
zenuen
zure gustuko bidea.
|
|
|
ITXASO. Lo que faltaba? Gauza bera pentsatu
|
zenuen
zure aita atxilotu zutenean. Laster ahazten zaizkigu gauzak?
|
|
|
ANDER. Ez, Nikole? zeuk hil
|
zenuen
zure ama, ez nik.
|
|
|
KLAUDIA. Baina? Naroak egindako presioaren ondorioz utzi
|
zenuen
zuk alkatetza, ez??
|
|
|
Ez ginen ezagu tzen, ez nekien ezer zure bizitzari buruz. Ez hori bakarrik, zer pentsatzen
|
zenuen
zuk nitaz. Agian ez zenituen emakumeak maite...).
|
|
|
Beti umore kutsakorrez... Azken uneraino mantendu
|
zenuen
zure irribarre eztia.
|
|
|
Inor ez zetorrela-eta, momentu bat zela-eta... Baina orduantxe egin
|
zenuen
zuk atzera, guztiz oharkabean...
|
|
|
dannn dannn dannn... segundo bat izan zen, segundo bi izan ziren... hamabi ere bai, beharbada, zeinetan espazioa airezko bobeda bat bezala igarri bainuen, umetoki edo magal amoros bat, ni inguratzen eta babesten ninduena, nirekin batera kreazio osoa: erreka eta pagoa... eta aldameneko basoa... eta berrehun bat metrora nituèn ardiak... eta komentuan behar zutèn fraideak... eta Euskal Herriko gizon emakumeak, kolore batekoak eta bestekoak... eta mundu osoko fededunak eta ateoak —han behar
|
zenuen
zuk ere, Damaso, inondik ere! —.. eta planetak eta izarrak eta unibertso osoa; maitasun sentimendu bat zen, airean igeri eginarazten zidana —Jainkoa Elias profetari azaldu zitzaioneko haize leun bera ote nuen bitarteko? — eta gaitz guztietatik libratzen ninduena, baita lurrikaretatik eta eskorpioien itzaletik ere.
|
|
|
" Bada, ez dakit zergatik egiten duzuen barre. Niri oso ideia ona iruditzen zait";" Domingorena edo Gabinorena...?" esan
|
zenuen
zuk, Damaso, beste barre uholde bati ekiteko prest; eta ni hain zapuztuta sentitu nintzen, non bertatik alde egin bainuen, haserre bezain burumakur; eta gelan bakartu, eta zuen mespretxuak eragindako mingostasuna irentsi nuen, harik eta, handik gutxira, Maria Bibiana etorri zitzaidan arte, kontsolatzera: " Konbentzitu ditut, Gabino.
|
|
|
–Eta egon balitz? , galdetu zuen dortokak?, zein proposatuko
|
zenuen
zuk?
|
|
|
Elkar garbitu ote zuten usteko
|
zenuen
zuk. Ez ba.
|
|
|
Nola jarraitzen
|
zenuen
zuk Kontzilioa?
|
|
|
Gero, bizi osorako kartzela eman zietenean, hain zuzen ere epaimahaiak krudelkeriatzat jo zuelako Le Roi du Champagne eta bere emaztea hiltzeko era mantso eta kalkulatu hura, eta zigorra gogortu horregatik, harrituta geratu ziren, batez ere Pirpo. " Baina zer uste
|
zenuen
zuk? —esan zion epaileak— Korsu patentea zeneukala?" Bera isilik geratu zen, baina aurkitu egin zuen, azkenean, aspalditik falta zitzaion esamoldea.
|
|
|
Zure alabarekin hitz egiteko aukera izan dut, oso dei hunkigarria, ederra izan da! Eta oraingoan, bereziki horrenbeste maite
|
zenuen
zure semeari bidali nahi diot besarkadarik beroena, Espainiako ziega ilun batetan gatibu duten Garratzi! Jakinaren gainean dagoelarik zenbatek maite genuen bere ama, gure amama!
|
|
2011
|
|
|
Iaz justu kontrako egoeran aurkitu
|
zenuen
zure burua.
|
|
|
Zelan erabaki
|
zenuen
zure lan bat lehiaketan parte hartzeko bidaltzea?
|
|
|
Bestea: poesia ez
|
zenuen
zuk hil, baina hilik al dago?
|
|
|
–Bai, maisu jauna! , erran
|
zenuen
zuk.
|
|
|
Eta irri ezin zabalagoa egin
|
zenuen
zuk orduan.
|
|
|
–Edo putakumea, ama! , erran
|
zenuen
zuk, amak pausa bat egin zuela ohartu bezain laster, ezpainetan irri inuzente bezain bihurri bat marrazten zenuela.
|
|
|
–Zenbat erle ote ditu soinu horrek?? , galdetu
|
zenuen
zuk, bat batean.
|
|
|
–Elias profeta zuan, seguru? , erran
|
zenuen
zuk, pozak airean.
|
|
|
–Bai, nik badakit! , erran
|
zenuen
zuk, Florianek bere azken hitza ebaki bezain laster.
|
|
|
–Bai! , erran
|
zenuen
zuk, zahatoa erabakitasun handiz zeureganatzen zenuela?. Haiek itxaronen ditek?
|
|
|
–Ba antolatzea
|
zenuen
zuk?. Nire eskerrak ez dira sinesgarriak izan agian.
|
|
|
Nire eskerrak ez dira sinesgarriak izan agian. Komentarioari eman nahi izan dion txantxa tonua ere ez,, ba antolatzea
|
zenuen
zuk?, ez zaie halakoei txantxetan erantzuten hainbeste denbora pasa denean. Sumatu balu bezala zerbait gehiago esaten ari garela.
|
|
|
Gainerakoa badakizu; izozkailuan sartu nuela, ezin niola begiratu ere, nola eraman
|
zenuen
zure izozkailura lorategi batetik bestera, enborra bailitzan, polizia, eta hori guztia.
|
|
|
Etxahun pastorala ere ikusi
|
zenuen
zuk.
|
|
|
LEO. Bueno, egin beharrekoa egin
|
zenuen
zuk.
|
|
|
LURDES. Esan hori epaileari. Esan zergatik onartu
|
zenuen
zure semearekin esperimentuak egitea!
|
|
|
ITXASO. Ja! Nola hartuko
|
zenuen
zuk norbaitek nigatik hori esanezkero. Ay, mi amol, eman musu.
|
|
|
GERMAN. Nola jakin
|
zenuen
zuk?
|