|
2001
|
|
|
Milioi erdi bat pertsona 25.000 pezetatik 45.000 pezetara bitarteko soldata batez bizi da. Batez besteko pentsioa 42.080 pezetakoa da, familiako kargarik gabeko 60 urtetik beherakoetan; 52.735 pezetakoa 65 urtetik beherakoetan edo familiako kargak dituzten 60
|
urtetik gorakoetan
; eta 59.990 pezetakoa 65 urtetik gorakoetan. Kontuak eginez gero, garbi ikus daiteke behartsuen %70 senarrik gabeko emakumeak direla
|
|
|
Milioi erdi bat pertsona 25.000 pezetatik 45.000 pezetara bitarteko soldata batez bizi da. Batez besteko pentsioa 42.080 pezetakoa da, familiako kargarik gabeko 60 urtetik beherakoetan; 52.735 pezetakoa 65 urtetik beherakoetan edo familiako kargak dituzten 60 urtetik gorakoetan; eta 59.990 pezetakoa 65
|
urtetik gorakoetan
. Kontuak eginez gero, garbi ikus daiteke behartsuen %70 senarrik gabeko emakumeak direla
|
|
|
Eritasun horren prebalentzia %10, 2koa da belauneko artrosiaren kasuan, eta %6, 2koa eskuko artrosiaren kasuan. Hala ere, patologia horrek 65
|
urtetik gorakoetan
duen eragina %30etik %35era bitartekoa da. Azterlan horretako datuen arabera, 20 urtetik gorako biztanleen %14, 8k lunbalgia du; beraz, kalkuluen arabera, 4,5 milioi espainiarrek jasaten dute aldaketa hori, eta 50 urte inguruko pertsonei eragiten die, batez ere.
|
|
2002
|
|
|
Lehenik, biztanleria aktiboari buruzko hainbat inkestatan, lanpostuarekinzerikusia duten heziketako jardueretan emandako partaidetza-tasak Europakogainerako herrialdeetakoa baino handiagoak dira beti. ...duen eraginaribegira, Suedia aski bitxia da heziketako jardueretan emandako partaidetza-taseidagokienez, adin-talde ezberdinek antzeko parte-hartzea ageri baitute, EBanadinak gora egin ahala partaidetza-tasek nabarmen behera egiten duten bitartean.Hain zuzen, Suedian lanpostuarekin zerikusia duen heziketaren partaidetza-tasarikhandiena 40 -49 urte bitarteko adin-taldean izaten da (%20), eta 59
|
urtetik gorakoetan
tasa %10ekoa da. 15 herrialdeetako Europar Batasunak baino bost aldizgehiago!
|
|
|
60 urtetik gorako pertsonen kopuruak gora egiten jarraitzen du (80 milioitik91 milioira 2010 urtean eta 104 milioira 2020 urtean). Talde horren barruan, hazkunderik handiena 84
|
urtetik gorakoetan
izango da (13 milioiingurutik 18 milioira 2010 urtean eta 22 milioira 2020 urtean).
|
|
2003
|
|
|
Iritzi hau 65
|
urtetik gorakoetan
hedatuago agertzen bada ere, eurotako prezioak pezetatara iragaten dituzten 30 urtez beherako gazteen %15en arabera, eurotan soilik kalkulatzea ez dute behin ere lortuko.
|
|
|
Diru batetik bestera konbertsioa egiteko ahalmenean ere, fenomeno bera hautematen da: 30 urtez beherakoen erdiek asmatu zuten, hiru milioi pezeta 18.000 euro direla ihardestean; 65
|
urtetik gorakoetan
, lautik bakarrak asmatu zuen.
|
|
|
Blasto gehiegi dituen anemia errefraktarioa horien guztien %56 da, eta, ondoren, leuzemia mielomonozitiko kronikoa (%30). Sindrome horiek maizago gertatzen dira gizonezkoetan emakumezkoetan baino, eta adinaren araberako banaketan %90etik gorako eragina izaten dute 60
|
urtetik gorakoetan
.
|
|
2004
|
|
|
Anorexia eta Bulimia Nerbiosoaren kontrako Elkarteak (ACABE) adierazi duenez, elikaduraren inguruko trastorno edo asalduak »anorexia edo bulimia dira horien artean ezagunenak, baina ez bakarrak» gero eta gehiago ikusi eta tratatzen dira pertsona helduetan, 40
|
urtetik gorakoetan
alegia, eta ez nerabe eta gazteetan bakarrik. Acabe-ko lehendakari Yolanda Azcaratek esan zuenez" elkartera jende gero eta adinekoagoa etortzen da", eta elikadurarekin zerikusia duten gaixotasunak tratatzeko baliabide ekonomiko eta ospitaleko instalazio espezifiko gehiago eskatu zituen.
|
|
|
Asteazkenetik aurrera 3.000 espezialista inguru bildu zituen, ikusmen-patologiaren aukera zabalari aurre egiteko garatu diren azken teknika kirurgikoak eta tratamendu farmakologikoak bateratzeko asmoz. Zehazki, hitzordu horretan aztertu dira adinari lotutako makula-endekapenaren aurkako azken tratamenduak (erretinaren erdiguneari eragiten dion gaixotasuna, 50
|
urtetik gorakoetan
), laser bidezko kirurgiaren laugarren belaunaldia miopia edo hipermetropia bezalako akatsak zuzentzeko, edo ohiko prozesuak, hala nola begiak lehortu eta gorritzea. Topaketan, beste teknika kirurgiko bat aurkeztu zen:
|
|
|
Elikagai horien kontsumoa handitu egiten da 50
|
urtetik gorakoetan
, baina gutxitu haur eta gazteengan.
|
|
2006
|
|
|
Baina Billerlera jo dugun aldiro, hiztun berriak topatu ditugu. 65
|
urtetik gorakoetan
, euskaraz jakitea oso gauza normala da Legutianon. Herri-gunean errazago da hori».
|
|
|
Garai horretan ere, 70 bat helduk esku hartu dute Carlos Haya ospitalean. Populazio nagusi horretan-normalean 65
|
urtetik gorakoetan
-, hidrozefaliaren sintomak beste gaixotasun neurodegeneratibo batzuekin nahasten dira maiz, hala nola Alzheimerrarekin.
|
|
2007
|
|
|
Espainiako etxeen %59k ordenagailua dute, mahai gaineko ordenagailu eramangarria. Gazteenek (14 -20 urte bitartekoek) dute etxean ordenagailurik gehien (%90), eta %70etik gora mantentzen da ekipamendu hori 50 urte bete arte, baina adin horretatik aurrera izugarri jaisten da (%58 51 -60 urteetan eta %24 60
|
urtetik gorakoetan
). Bestalde, estatusak asko markatzen du:
|
|
|
Interneteko sarbidea Ordenagailua duten etxeen %68 Internetera konektatuta daude; hau da, Espainian, ordenagailua duten hiru etxebizitzatik batek bakarrik ez du Internetera konektatuta. 60
|
urtetik gorakoetan
ere, etxean ordenagailua dutenen Interneteko konexioa da nagusi(% 56). Ordenagailua duten etxeen% 68 Internetera konektatuta daude Hala ere, ez da gauza bera gertatzen posta elektronikoarekin, bost puntuko portzentajezko aldea mantentzen baita.
|
|
|
Horrela, anorexia hasiberria duten pazienteek pronostiko hobea dute, normaltasunez berreskuratzen dira eta pisua irabazten dute. Nahaste atipikoak gizonezkoetan eta 30
|
urtetik gorakoetan
gertatzen dira. Zehaztu gabeko elikadura-jokabidearen nahasteak, TECANE, ezohiko nahaste puruak dira.
|
|
|
Ikerketa horretan, CSICeko zientzialariek egiaztatu zuten SHU atipikoak eragindako gene horren mutazioak eta harekin lotutako beste gaixotasun batzuk dituzten gaixoenak desberdinak zirela: glomerulonefritis mintzamartsua, oso gutxitan gertatzen den giltzurrun-afekzioa, eta adinari lotutako makula-endekapena, 60
|
urtetik gorakoetan
oso nabarmena den patologia, ikusmena galtzea dakarrena. “Animalia-eredu baten mutazioak aldatuz, patologia aldatzen ote zen egiaztatzeko, “Factor H” delakoaren egoera bitxia berresten dugu:
|
|
|
Biriketako albo-ondoriorik edo tiroide-alteraziorik ez zen nabaritu. FA Fibrilazio aurikularra (FA) ohiko arazoa da, eta adinean aurrera egin ahala, areagotu egiten da haren eragina; populazio orokorrean %0, 4 da, eta 65
|
urtetik gorakoetan
%5 inguru, eta 80 urtetik gorakoetan %30eko eragina izan dezake. Arritmia mota horren ezaugarri nagusia pultsuaren irregulartasuna da.
|
|
|
Biriketako albo-ondoriorik edo tiroide-alteraziorik ez zen nabaritu. FA Fibrilazio aurikularra (FA) ohiko arazoa da, eta adinean aurrera egin ahala, areagotu egiten da haren eragina; populazio orokorrean %0, 4 da, eta 65 urtetik gorakoetan %5 inguru, eta 80
|
urtetik gorakoetan
%30eko eragina izan dezake. Arritmia mota horren ezaugarri nagusia pultsuaren irregulartasuna da.
|
|
|
Guraso asko teknologia berriekin moldatzeko gai ez izatearen ondorioa da? Faktore batzuk garrantzitsuak dira, 45
|
urtetik gorakoetan
alfabetatze digitalaren maila nerabeena baino askoz txikiagoa baita. Muturreko kasu batean, mutil batek esaten zuen:
|
|
2008
|
|
|
Maiz gertatzen den arazoa da, eta adinean aurrera egin ahala handitzen da. “Massachusetts Male Aging Study” (MMAS) azterlanak, 1.709 gizon osasuntsuk egina, erekzio-disfuntzioaren %40ko prebalentzia aurkitu zuen 40 urtetik gorako gizonezkoetan, eta %70ekoa 70
|
urtetik gorakoetan
(%17 arina, %25 moderatua eta DE osoa, %10 inguru). Espainian egindako beste azterlan baten arabera, 25 eta 70 urte bitarteko espainiarren %12k erekzio-disfuntzioa dute.
|
|
2009
|
|
|
Urteak dira pneumonia-kasuak areagotzen ari direla, batez ere biztanleria zahartzen ari delako. 2007an, pneumoniak 3 eta 14 lagun artean eragin zuen 1.000 biztanleko; 65
|
urtetik gorakoetan
, berriz, 50 pertsona gehiago. Aurten bezalako negu hotzek, gainera, prozesuak biderkatu egin ditzakete, eta ondorioz, osasun-kostua handitu.
|
|
|
35 urtetik beherakoak edo 35 urtetik gorakoak. Zergatik 35
|
urtetik gorakoetan
–Eritasun iskemikoak.
|
|
|
OMEren kalkuluen arabera, gaixotasun zerebro-baskularren %62 eta bihotzeko gaixotasun iskemikoaren %49, gutxi gorabehera, arteria-presio altuaren ondoriozkoa da (arteria-presioa 140/ 90 mmHg-tik gorakoa denean definitzen da). Espainian, 2002 urtean, arteria-hipertentsioaren prebalentzia %35 ingurukoa zela zenbatetsi zen, nahiz eta %40ra iristen zen adin ertainetan eta %68ra 65
|
urtetik gorakoetan
, eta 10 milioi pertsonari eragiten die. Sabridok adierazi zuenez, “gatz gutxiago kontsumitzea da gaixotasun kardiobaskularren egungo prebalentzia murrizteko modurik erraz, eraginkor eta kostu-eraginkorrenetako bat, eta, horregatik, lehentasun bihurtu da osasun publikoko agintarientzat”.
|
|
2010
|
|
|
Aldeak adierazgarriagoak dira adinari erreparatuta: 18 eta 45 urte arteko kontsumitzaileen artean,% 14k erabiliko dute Internet Eguberrietako erosketetan, eta 46
|
urtetik gorakoetan
,% 3k baino ez.
|
|
|
Adinari erreparatuta, ez dago alde handirik: 45 urtetik beherakoetan,% 79k aitortu dute ez daukatela ohiturarik aurrekontua egiteko, eta 46
|
urtetik gorakoetan
,% 83k eman dute erantzun hori bera.
|
|
|
Opariarekin zalantzan dabiltzanak, berriz,% 16 dira 46
|
urtetik gorakoetan
, eta 45 urtetik beherakoetan,% 7.
|
|
|
45 urtetik beherakoetan, hirutik bik egin dute saltoki handien alde, eta 46
|
urtetik gorakoetan
,% 48k.
|
|
|
Aipagarria da honako datu hau: 46
|
urtetik gorakoetan
, gehiagok nahiago dituzte ohiko denda eta saltokiak, 18 eta 45 urte artekoek baino: % 29k lehen taldean eta% 20k bigarrenean.
|
|
|
Ele biko hiztun-elkartea (bilingual speech community) osatzen du euskaldun-jendeak. Euskaldun hutsik, euskaraz besterik ez dakienik, apenas gelditzen da inor gure artean, hiruzpalau
|
urtetik gorakoetan
. Erdaldun hutsak eta (mintzagai jasoetan edo idatzizko zereginetan batik bat) erdaraz erosoago moldatzen diren vasco-euskaldunak, aldiz, asko dira:
|
|
|
212 Euskaltegien eragina, garrantzitsua izanik ere oro har, 20
|
urtetik gorakoetan
antzematen da batez ere eta, kopuru aldetik, mugatua da eskola-datuen ondoan. Etxea eta kalea, berriz, ez dira alderatzeko neurrian ere euskaldundu.
|
|
|
Guztira, 3.021 heriotza izan ziren errepidean. Adinaren arabera, murrizketa nabarmena izan zen talde guztietan, 65
|
urtetik gorakoetan
izan ezik. Errepideetako ezbehar-tasa murriztearen ondorioz, 2008 urtean suizidioa izan da heriotzaren kanpoko lehen arrazoia, 3.421 pertsona hil baitira, 2007koaren antzekoa.
|
|
2011
|
|
|
Espainian, hipertentsioa dauka hiru heldutatik batek (arteria-presioa 140/ 90 mmHg-tik gorakoa denean esaten da hipertentsioa dagoela), eta 65
|
urtetik gorakoetan
,% 68k.
|
|
|
SEPAk emandako datuen arabera, 35 eta 45 urte bitarteko pertsonen artean, hirutik batek dauka periodontitisa, eta 65
|
urtetik gorakoetan
, erdiek inguruk.
|
|
|
Europako Batasunean (EB), daturik ez duten herrialde asko dauden arren, HIESa duten pertsonen %30 gutxi gorabehera ez dago diagnostikatuta; HIESaren Plan Nazionalaren zenbatespenek, berriz, antzeko zifrak ematen dituzte Espainiarentzat. Gizarteak adierazten du diagnostiko berantiarreko prebalentzia handiagoa dagoela pertsona heterosexualetan, bereziki gizonetan, etorkinetan, 40
|
urtetik gorakoetan
eta prestakuntza-maila baxua eta gizarte-bazterkeriako arriskua duten pertsonetan. Gainera, diagnostiko berantiarrak “ondorio garrantzitsuak” ditu, bai norberaren osasunean bai publikoan.
|
|
|
Gainera, mamografia gutxiago egiteko gomendio horrek “emakumeak nahas ditzake”, eta heriotza gehiago eragingo lituzke bularreko minbiziagatik. Duffyk iradoki zuen zentzuzko kontrol-eskema bat izango zela 18 hilabetean behin erradiografiak proposatzea 40 eta 54 urte bitarteko emakumeetan eta bi urtean behin 55
|
urtetik gorakoetan
. Hala ere, ikertzaile horrek gehitu zuen bere azterketaren emaitza berriak ez direla kontrolen maiztasuna aztertzera bideratzen, nahiz eta “argi uzten duten baheketek funtzionatzen dutela”.
|
|
|
2010ean ezgaitasunak zituzten pertsonen %89, 3k soldatapekoak ziren, eta %78, 9k kontratu mugagabea zuten (biztanleria orokorrarentzat baino lau puntu gehiago). Ezgaitasunen bat duten pertsonen kontratuak egonkorragoak izan ziren gizonezkoetan(% 80,8 mugagabeak 2010ean) eta 24
|
urtetik gorakoetan
(% 77,2). Ezgaitasuna duten landunen %86, 6k lanaldi osoan egiten zuen lan 2010ean.
|
|
|
Bestalde, Euskal Autonomi Erkidegoari dagokionez eta bikotekideak edo bikotekide ohiak eragindako indarkeriaz hitz egiten denean, biktima eta biktimizaio kopuru handiena 18 -40 urteen artean dago, hots, %69, 4 Familia barruko indarkeriari dagokionez, berriz, biktimizazio-kopuru handiagoa adin talde muturrekoetan ematen da. Hau da, 18 urte baino gutxiago dituzten emakumeetan eta 60
|
urtetik gorakoetan
.
|
|
2012
|
|
|
Adinka begiratuta, 20 eta 34 urte artean dabiltzan herritarrek adierazi dute adostasunik gehien esaldi horrekin: adin tarte horretan dauden% 14ren iritziz, hondakinak gaika bereizteak ez du deusetarako balio; 35 eta 54 urte artean dabiltzanetatik,% 4 soilik dira uste horretakoak, eta 55
|
urtetik gorakoetan
,% 7.
|
|
|
Hortik aurrera, gaixoak gangrena-formako lesio iskemikoak garatzen ditu, gorputz-adarra moztu beharra ekar dezaketenak. Arteria-eritasun periferikoak 50 eta 70 urte bitarteko biztanleriaren %5i eragiten dio, eta 70
|
urtetik gorakoetan
%10etik gorako prebalentzia du. Espainian 900.000 pertsona inguruk dute patologia hori.
|
|
|
Horrela, erregimen horiek luze irauten badute, nutrizio-elementu garrantzitsuen (bitaminen eta mineralen) urritasuna eragin dezakete. Normalean, ez dira gomendagarriak 18 urtetik beherakoetan edo 65
|
urtetik gorakoetan
. Halaber, saihestu egin behar dira haurdunaldian eta edoskitzaroan, baita osasun arazoak dituzten pertsonen artean ere.
|
|
2013
|
|
|
Aitzitik, %11ren ustez, ez da sistema argia: gizonen artean gehiago izan dira iritzi horretakoak (%14, eta emakumeen artean, %9), eta adin-taldeetan, 55
|
urtetik gorakoetan
.
|
|
|
Azken bide hori gizonek gehiago erabili dute emakumeek baino (gizonen %18k eta emakumeen %12k), eta adin-taldeak aintzat hartuta, 18 eta 24 urte artekoek jo dute gehien Sarera (%22k hain zuzen); 65
|
urtetik gorakoetan
, berriz, %8k baino ez.
|
|
|
236 -237), Belaunaldien arteko harremanak familian eta babes-sareak azterlanean, zera diosku: euskal gizartean, 65
|
urtetik gorakoetan
,% 11 baino ez da bizi bakarrik bere etxean; Mendebaldeko gizarteetan, berriz,% 30 da bakarrik bizi dena; Holanda, kasu.
|
|
|
Jatorria Espainiako Bankuaren gomendioan dago, bezeroen aurrezkia lortzeko interesa mugatzeko eta «pasiboko gerra» geldiarazten saiatzeko. Espainiako banku jaulkitzailearen zuzentarauen arabera, erakundeek gehienezko errentagarritasuna eman beharko lukete urtebete baino gutxiagoko gordailuetan; urtebetetik bi urte arteko gordailuetan, berriz, errentagarritasuna% 2,25ekoa izango litzateke; eta bi
|
urtetik gorakoetan
, berriz,% 2,75ekoa. Kontu korronteak% 1,25 ordaintzea ere gomendatzen da.
|
|
|
Horregatik, 2006ko Willett-en iritzia eztabaidagarria izan zen zientzia-eremuan. Izan ere, kontrajarrien aurka talka egin zuen (baita osasun arloko profesionalen artean ere), eta horien arabera, gehiegizko pisua ez da kaltegarria 60
|
urtetik gorakoetan
, pisua irabazteak pertsona adinduen berezko zaurgarritasuna edo adineko pertsonek zenbat eta pisu handiagoa izan, orduan eta txikiagoa da gaixotasun larri bat harrapatzeko arriskua. Baina, «kausalitate faltsu» baten aurrean gaude, latinezko «post hoerggo propter hoc» adierazpenean laburtuta?
|
|
|
Lesioak hanketan (%30, 6), belaunetan (%28, 2) eta oinetan (%12, 6) daude. Oinekoak 35
|
urtetik gorakoetan
gertatzen dira, proportzio handiagoan, eta belaunekoak eta orkatilakoak, berriz, adin txikikoetan. Maiztasunari dagokionez, rankingean tendoi-lesioak(% 32,5) eta muskularrak(% 32) dira nagusi, eta zaintiratuak eta hezur-lesioak.
|
|
|
lehenengoetan 257.785 ikasle aurkeztu ziren, eta% 86,7, berriz, urrutiko unibertsitateetan gainditutakoen% 59,3 Sexuaren arabera, batez beste, PAU(% 84,7) gainditu zuten emakumeen ehunekoa gizonezkoena baino handiagoa izan zen(% 84,5). Desgrana eginez gero, emaitza hobeak lortu zituzten ekaineko azterketetan (%91, 7), irailean (%76, 1) eta 25
|
urtetik gorakoetan
(%61, 1) emakumeen artean, hurrenez hurren, emaitzak hobeak izan ziren (%91, 1), eta emakumeen artean, berriz, 25 urtetik gorakoak (%61, 1). 25 urtetik gorakoak eta 45 urtetik gorakoak:
|
|
2014
|
|
|
Erantzun duten bost lagunetatik bik ordena baten arabera egin ohi dituzte erosketak (55
|
urtetik gorakoetan
, %42k); %35ek batzuetan baino ez dute hala egiten, eta %25ek sekula ez (gazteen %40k).
|
|
|
Hala ere, hiperglikemia kronikoa (glukosa maila altuak odolean), sintomarik eragiten ez duen arren, organismoaren odol-hodi txikietan lesioak eragiten ditu, hala nola erretinan, giltzurrunetan eta nerbio-sistema periferikoan, eta horrek itsutasuna, giltzurrun-gutxiegitasuna eta anputazioak eragiten ditu, hurrenez hurren. Diabetesa adin aurreratuetan Adineko pazienteetan, dieta eta ariketa dira diabetesaren prebentziorik onena Espainian, gaixotasunak 75
|
urtetik gorakoetan
duen prebalentzia %30, 7koa da gizonezkoetan eta %33, 4koa emakumezkoetan, eta 85 urtetik gorakoetan %40ra hurbiltzen da, di@bet.es azterketaren emaitzek adierazten duten bezala. Egoera horri gehitu behar zaio, lan honek emandako datuen arabera, kasu guztien %40 inguru ez daudela diagnostikatuta.
|
|
|
Hala ere, hiperglikemia kronikoa (glukosa maila altuak odolean), sintomarik eragiten ez duen arren, organismoaren odol-hodi txikietan lesioak eragiten ditu, hala nola erretinan, giltzurrunetan eta nerbio-sistema periferikoan, eta horrek itsutasuna, giltzurrun-gutxiegitasuna eta anputazioak eragiten ditu, hurrenez hurren. Diabetesa adin aurreratuetan Adineko pazienteetan, dieta eta ariketa dira diabetesaren prebentziorik onena Espainian, gaixotasunak 75 urtetik gorakoetan duen prebalentzia %30, 7koa da gizonezkoetan eta %33, 4koa emakumezkoetan, eta 85
|
urtetik gorakoetan
%40ra hurbiltzen da, di@bet.es azterketaren emaitzek adierazten duten bezala. Egoera horri gehitu behar zaio, lan honek emandako datuen arabera, kasu guztien %40 inguru ez daudela diagnostikatuta.
|
|
|
•56
|
urtetik gorakoetan
: Tomas Arizaga
|
|
2015
|
|
|
Berritasunik berritzaileenetakoa zoster herpesaren aurkako txertoa da. 50
|
urtetik gorakoetan
erabilgarria izan da gaixotasun hori prebenitzeko eta immunizatuta egon arren patologia hori nozitzen duten pertsonen sintomak arintzeko. SENPSPPH erakundearen arabera, arriskuan dauden pertsonei bakarrik emango zaie txertoa, hala nola immunodepresioari, familiako herpes, diabetes mellitus, gaixotasun erreumatiko eta depresio mentalari, besteak beste.
|
|
2016
|
|
|
Euskaldunen portzentajea adin taldeka aztertzea aski da eskolaren eraginaz ohartzeko: 60
|
urtetik gorakoetan
, %5 inguru dira euskaldunak; 45 urteren bueltan, %15 bat; 25 urterekin, %33; eta, 20 urtetik beherakoetan, %60tik gora. Aurrerapena kalean bertan nabari dela azaldu du Ortiz de Landaluzek:
|
|
|
Kaltetutakoen ia erdiek 40 eta 59 urte bitartean dituzte, eta horietatik% 70 diru-sarrera txikiak eta ertainak dituzten herrialdeetan bizi dira. Kalkulatzen da diabetesaren mundu mailako prebalentzia %9koa izan zela 18
|
urtetik gorakoetan
, eta 2030ean heriotza-zergatikoa izango dela. OMEk mellitus diabetesaren diagnostikorako sarbide hobea eskatzen du, pazienteentzako heziketa handiagoa eta guztientzako tratamendu irisgarria Zifra ikaragarri horiek gorabehera, 2 motako diabetes-mota ugari prebeni daitezke, edo, gutxienez, haien garapena atzeratu, bizi-ohitura osasungarriekin.
|
|
2017
|
|
|
Helduaroan, 19 eta 64 urte arteko elkarrizketatuen %12k onartu zuten ez dutela egunero gosaltzen, eta proportzio hori %2ra jaisten zen 65
|
urtetik gorakoetan
.
|
|
|
Sendagai batzuek (hipertentsiokontrakoak edo diuretiko batzuek, adibidez) erekzio-disfuntzioa eragin dezakete Santiago de Compostelan (A Coruña) egin zen Lehen Mailako Osasun Sendagileen Espainiako Elkartearen Kongresu Nazionalean (A Coruñan), Espainiako erekzio-disfuntzioaren zifrak (40 eta 50 urte bitartekoak) agerian geratu ziren: 60 eta 70 urte artekoetan, gizonen %2 eta %40 artean dago, eta 70
|
urtetik gorakoetan
, berriz, %50 eta %50 artean. Gainera, uste da gaixoen %20k bakarrik kontsultatzen dutela medikuarekin duen arazoa.
|
|
|
Espainian, soldata-aldea Europako batezbestekoa baino hiru puntu handiagoa da, eta% 19,3koa da. Genero-berdintasunerako masterra Ángeles Briñónek dioenez, genero-soldata-mailak emakume guztiei eragiten die, edozein dela ere adina, baina oso altua da 40
|
urtetik gorakoetan
. Enpresen zuzendaritza exekutiboa da soldata onena duen lanpostuetako bat, eta, hemen, genero-soldata% 50era iristen da.
|
|
2018
|
|
|
Baina fokua plazan jarri du, eta, lehen aipatu bezala, genero ezberdinkeria begi bistakoa da: bertso eskoletan, 16
|
urtetik gorakoetan
, lau ikasletik hiru mutilak dira; plaza bakoitzean, lau bertsolaritik hiru gizonezkoak dira… susmoak geneuzkan eta orain datuetan islatuta geratu da hori, eta abiapuntu bat ematen digu horrek, badakigu zehazki zein den oraingo egoera. Eta ez kuantitatiboki bakarrik:
|
|
|
Alfabetatzeak eragin handia du: 65
|
urtetik gorakoetan
, %62k eman dute argudio hori; 16 -25 urterekin, %26k. Oro har, 45 urtetik gorako euskaldunen erdiek baino gehiagok adierazi dute ez dutela erraztasunik edota ohiturarik.
|
|
|
328); baina esanguratsuagoa da hurrengo urtean esandakoa; hau da, etorkinen etxeetan baino ez zela euskaraz egiten, Orozkotik, Dimatik eta Igorretik joandakoenetan. Bertokoek, «erabiltzen ez duten arren, ogeita amabost
|
urtetik gorakoetan
(95%) eunetan larogeita amabostek ba' dakite, ederki egiteko eran jakin ere. Ogeita bostetatik ogeita amabost artekoetan (50%) eunetan be, ogeita ama, ek; trakets xamar egiten dutela ezik:
|
|
|
gaixotasun periodontalaren prebalentzia neurtzeko erabili izan da. Azterketa egiteko, 20
|
urtetik gorakoetan
, indize-hortzak erabiltzen dira, hau da, 17/ 16, 11, 26/ 27, 47/ 46, 31, eta 36/ 37 Indize-hortz bakoitzaren oia 6 puntutan aztertzen da, eta sextante bakoitzean puntuaziorik txarrena jaso behar da. Erregistroa egiteko, 0tik 4ra doan kode bat erabiltzen da eta lortutako emaitzen araberako tratamendua jarriko zaio pazienteari.
|
|
|
Txostenaren arabera, hilgarritasuna %16, 2 izan zen baieztatutako 1.524 agerraldien artean. Listeria monocytogenes espeziearen infekzioak, batez ere, adineko biztanlerian hauteman ziren, batez ere 84
|
urtetik gorakoetan
. Gehien erabiltzen diren elikagaiak arraina eta arrantza-produktuak izan ziren, haragizko produktuak, hartzitutako hestebeteak ez direnak, zehaztu gabeko gazta, saltxitxa hartzituak, esnea, gazta bigunak eta erdibigunak.
|
|
2020
|
|
|
Animalia-jatorriko elikagaietan soilik aurkitzen da (gibela, haragia, arraina, arrautzak eta esnea); beraz, begetarianoetan defizita izateko arriskua dago, eta horietarako B12-ren gehigarriak gomendatzen dira. Halaber, 60
|
urtetik gorakoetan
gabeziak hauteman dira, batez ere digestio-hodiaren funtzionamendua ez delako hain eraginkorra, eta, oro har, populazio-talde hedatuena delako, eta talde horren organismoan gai aktiboaren eta elikaduraren arteko interakzioak gerta daitezkeelako. Baita alkoholaz gehiegi baliatzen diren pertsonetan ere, haien gibelak glutazioa (B12 xurgatzeko balio duen molekula bat) erabiltzen baitu edariaren efektu oxidatzaileak arintzeko.
|
|
|
%10 dira euskaraz ikasten dutenak, gainerako %30ek euskararekin harreman zerbait daukate, beste %60ek tutik ez. Kopuruak anitz egiten du behera 11
|
urtetik gorakoetan
; eta 15 urtetik gorakoetan, %12 dira elebidunean edo euskaraz ikasten dutenak, baina %5era ez dira heltzen D ereduan ari direnak (kasualitatez, txostenak ez du ehuneko zehatzik ematen). Seaska sortu eta mende erdi geroago!
|
|
|
%10 dira euskaraz ikasten dutenak, gainerako %30ek euskararekin harreman zerbait daukate, beste %60ek tutik ez. Kopuruak anitz egiten du behera 11 urtetik gorakoetan; eta 15
|
urtetik gorakoetan
, %12 dira elebidunean edo euskaraz ikasten dutenak, baina %5era ez dira heltzen D ereduan ari direnak (kasualitatez, txostenak ez du ehuneko zehatzik ematen). Seaska sortu eta mende erdi geroago!
|
|
|
Adin-tartekako kasuen banaketari dagokionez, talde nagusia 45 eta 59 urte bitartekoa da (%26), eta atzetik 60 eta 75 urte bitartekoa (%18). Ondotik, 30 -44 urteko tartean (%17), 15 eta 29 urte arteko tartean (%15), gero 15 urtetik beherakoetan (%13) eta, azkenik, 75
|
urtetik gorakoetan
(%11). Positibo berrien batez bertzeko adina 46 urtekoa da.
|
|
|
2019an, 16 eta 64 urte bitarteko tartean 455.000 pertsona zeuden soldatapeko enplegurik gabe, ia-ia 65 urtetik gorako biztanleria –476.000 pertsona– bezainbeste. " Hori ez bada kontuan hartzen, bakarrik gastuen atalean zentratzen da pentsio sistemaren bideragarritasunaren arazoa, 65
|
urtetik gorakoetan
, eta horien gainean eragiteko tartea txikia da. Ez da arreta jartzen diru sarreren atalean, lan egiteko adina izanagatik soldatapeko enplegurik ez dutenen atalean, eta, gainera, jardun politikoak eta sozialak aukera handiagoa dauka horien gainean eragiteko".
|
|
2021
|
|
|
izan daiteke bizi estilo osasuntsuagoa dutelako, mendikuntzako aurrerapenengatik, eta abar. 80
|
urtetik gorakoetan
, berriz, mendekotasun arina duten herritarren kopurua da haziko dena, eta herritar horiek mendekotasun handia izatera irits daitezke urteetan aurrera egin ahala". Beraz, mendekotasun egoerak adinez atzeratzen joango dira, eta hori oso garrantzitsua dela esan du Goenagak," baieztatzen duelako prebentzioaren lan egitea eta prebentzioan inbertitzea dela biderik egokiena herritarren bizi kalitatea eta ongizatea bermatzeko".
|
|
|
Azken urteotan, ikerketa horren arabera, ITUen (gernu-traktuko infekzioak)% 6,7 Escherichia colik eragiten ditu; infekzio horien ehunekoa handitu egiten da adinean aurrera egin ahala: % 1,4 40 urtetik beherako pazienteetan eta% 8,7 60
|
urtetik gorakoetan
. Bakterio erresistenteak:
|
|
|
Espainian dago 1945az geroztik, baina 1965ean hasi zen ematen tetanosekin eta tosferinarekin (DTP) konbinatutako txertaketa-kanpainetan. Gaur egun, hiru dosi dira (2, 4 eta 11 hilabete), oroigarri dosi bat 6 urterekin, beste bat Td-rekin (tetanosarekin) 14 urterekin eta beste bat lehenago behar bezala txertatutako 65
|
urtetik gorakoetan
. Egungo egoera.
|
|
|
Baina nerabe eta heldu gazteei eragiten dieten zenbait epidemia-uhin ere sortu dira. Izan ere, nahiz eta antigorputzen seroprebalentzia handia izan 2 eta 14 urte bitartean, adin horretatik aurrera immunitatea gutxitzen hasten da eta 30
|
urtetik gorakoetan
handitzen. Zergatik gertatzen da hori?
|
|
|
Ados gaude ikastolen elkarteak lehen hezkuntzako ikasleentzat patioan derrigorrezko musukoa kentzeko eskaerarekin ere. Eta, jakina, 12
|
urtetik gorakoetan
ere deseskalatzea aplikatzea eskatzen dugu, protokoloak dioen bezala.
|
|
|
Erresuma Batuan, Brasilen eta Hegoafrikan egin dituzte probak botika etxeko arduradunek, eta horien emaitzetatik ondorioztatu dute txertoak %60ko eraginkortasuna duela 18 urtetik gorakoentzat. EMAk atzo zehaztu zuen, hala ere, orain arteko probak 18 eta 55 urte arteko jendearekin egin dituztela, eta, beraz, ez dagoela nahikoa froga esateko zer-nolako eragina duen txertoak 55
|
urtetik gorakoetan
, nahiz eta hura segurua dela bermatu.
|
|
|
Hasieratik izan dira gorabeherak bere inguruan. Lehen 30.000 pertsona horietan adineko gutxi zeudela argudiatuz, eta esperientziarik ez zela, 55
|
urtetik gorakoetan
ez erabiltzea erabaki zen Europar Batasunean. Ondorengo esperientziak, baina, eta Erresuma Batuan bereziki, erakutsi du adin talde guztietan dela eraginkorra, eta mugatzeko arrazoirik ez dela.
|
|
2022
|
|
|
Zertarako balio du aspirinak? Aspirina 16
|
urtetik gorakoetan
erabil daiteke, analgesiko, antitermiko eta plaketen antiagregatzaile gisa. Haren prospektuan adierazten den bezala, noizbehinkako min arin edo moderatuen (buruko mina, hortzetakoa, menstruala, muskuluetakoa (kontrakturak) edo bizkarrekoa (lunbalgia)) sukar-egoeretan eta sintomak arintzeko egokia da.
|
|
|
Produkzioa hiru edo lau hilabeteren buruan hasten da, eta haren maila handituz doa haurtzaroan, 8 eta 10 urte bitartean. 40 -45 urte igaro ondoren, pixkanaka jaisten hasten da, eta, 70
|
urtetik gorakoetan
, pubertaroaren aurretik geneuzkan mailen% 10 gainditzen ez du. Serotonina. serotonina hormona animatu eta egonkortzen eta kontrolatzen ditu ikaskuntza eta oroimena, eta apetitua erregulatzen du Asetasun-sentsazioa eragiten du, eta beharrezkoa melatonina ekoizteko. Gizonezkoen organismoak emakumezkoenak baino %50 serotonina gehiago sortzen du.
|
|
|
bitamina defizitarioa batez ere, pertsona begetarianoetan, artikuluan adierazten den bezala ‘ Dieta begetarianoa, heriotza gutxiago? ‘, baina 50
|
urtetik gorakoetan
ere izan daiteke. Roman Pawlak doktoreak koordinatutako ikerketa, 2013ko otsailean argitaratua Nutrizio-azterketa hau zehaztu zuen:
|
|
|
Substantzia narritagarrien eraginpean egotea epe luzean tabako-kea, kutsadura, substantzia kimikoak… Adina. Sintomak 40
|
urtetik gorakoetan
agertzen dira. Genetika.
|
|
|
Bide horretan, azaldu du ospitaleratzeetan oraingoz ez dutela desberdintasun «nabaririk» antzeman. Hala ere, «momentu honetan» ikusten ari direnez, batez ere 60
|
urtetik gorakoetan
ari da intzidentzia tasa igotzen.
|
|
|
5.700 gutxiago (%8, 2ko tasa). 45
|
urtetik gorakoetan
, 2.400 lagunek aurkitu dute lana, eta %7, 4 da tasa,
|
|
|
Heriotza tasa 50 urtetik beherakoen artean baxua izan da, maila esanguratsuan handitzen delarik 60 urtetik gorakoen artean. ZIUn ospitaleratutako pazienteen bataz besteko egonaldia 20 egunekoa izan da gutxi gorabehera, 60
|
urtetik gorakoetan
berriz 35 egunekoa izan da ospitaleko egonaldia.
|
|
|
Heriotza tasa 50 urtetik beherakoen artean baxua izan da, maila esanguratsuan handitzen delarik 60 urtetik gorakoen artean. ZIUn ospitaleratutako pazienteen bataz besteko egonaldia 20 egunekoa izan da gutxi gorabehera, 60
|
urtetik gorakoetan
berriz 35 egunekoa izan da ospitaleko egonaldia.
|
|
2023
|
|
|
18 urtez azpikoetan lehenengo saria hutsik geratu da, eta bigarrena, Aratz Iturbe 11 urteko azkoitiarrak irabazi du Nire arrebari bertso sortarengatik. Helduetan, 18
|
urtetik gorakoetan
, alegia, lehenengo saria Izaro Zinkunegi errezildarrak jasoko du, Hire larrei, zure zaharrei izenburupean aurkeztutako bertsoengatik. Bigarren saria Jon Gurrutxaga azpeitiarrarentzat suertatu da Gure bizitza hunan bertso sortarengatik.
|
|
|
Helduen kategorian, Azkoitia Saria Naia Arrizabalaga azkoitiarrak irabazi da Lurraren Estalkiak lanarengatik. Gazteetan sei bertso ziren aurkeztu beharrekoak eta 18
|
urtetik gorakoetan
, zortzi bertso.
|
|
|
Ariketak eragindako bronkio-uzkurdurari ariketak eragindako asma deitzen zaio, baina horrek ez du esan nahi ariketak asma eragiten duenik, ezta patologia hori duten pertsonek kirolari utzi behar diotenik ere. Klinikoki, argi geratu da BIE maizago gertatzen dela asma diagnostikatua duten pertsonetan (asma duten pazienteen %70 -80an gertatzen da), eliteko atletetan, haurretan eta 65
|
urtetik gorakoetan
. Nola saihestu BIEa?
|
|
|
Haurrak eta helduak Haur zaharragoetan, baita helduetan ere, gaixotasunak ager daitezke gibelean, hala nola zirrosia edo portako hipertentsioa. DAATk sortzen dituen arnas arazoak maizago gertatzen dira nerabeetan eta 20
|
urtetik gorakoetan
, bereziki erretzaileak direnean. Sintoma eta zeinu ohikoenak hauek dira:
|
|
|
%12, 1etik %17, 2ra igaro da. 50
|
urtetik gorakoetan
, haatik, beheraka segitzen du.
|
|
|
Adinak aurrera egin ahala txikitu egiten da langabezia tasa: 16 eta 24 urte bitartekoen %16, 3 daude lanik gabe, eta %8, 6 dira 25 -44 adin tartean, eta %5, 7, berriz, 45
|
urtetik gorakoetan
.
|
|
|
Adinak aurrera egin ahala txikitu egiten da langabezia tasa: 16 eta 24 urte bitartekoen %16, 3 daude lanik gabe, eta %8, 6 dira 25 -44 adin tartean, eta %5, 7, berriz, 45
|
urtetik gorakoetan
.
|
|
|
18 urtez azpikoetan lehenengo saria hutsik geratu da, eta bigarrena, Aratz Iturbe 11 urteko azkoitiarrak irabazi du Nire arrebari bertso sortarengatik. Helduetan, 18
|
urtetik gorakoetan
, alegia, lehenengo saria Izaro Zinkunegi errezildarrak jasoko du, Hire larrei, zure zaharrei izenburupean aurkeztutako bertsoengatik. Bigarren saria Jon Gurrutxaga azpeitiarrarentzat suertatu da Gure bizitza hunan bertso sortarengatik.
|
|
|
Helduen kategorian, Azkoitia Saria Naia Arrizabalaga azkoitiarrak irabazi da Lurraren Estalkiak lanarengatik. Gazteetan sei bertso ziren aurkeztu beharrekoak eta 18
|
urtetik gorakoetan
, zortzi bertso.
|