|
2003
|
|
|
1948an Giza Eskubideen Deklarazioa aldarrikatu zenean,
|
pertsonen
oinarrizko eskubide eta askatasunen arloan aurreratzen hasi ginen, eta hura izan zen gizateriari xede hori planteatu zitzaion lehenengo aldia.
|
|
2007
|
|
|
Ez dira onartuko legeen aurkako adirazmoldeak jasotzen dituzten izenak, edo
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak urra ditzaketen izenak.
|
|
|
Alderdi politikoen izenera ezin izango dira bildu horien nortasunari begira errakuntza edo nahasmendua eragiten duten terminoak edo esapideak, edota legeen edo
|
pertsonen
oinarrizko eskubideen aurkakoak direnak. Era berean, alderdi politikoen izena ezin izango da izan, ezta fonetikaren arabera ere, aurretiaz Erregistroan inskribatutako edo erabaki judizial bidez legearen aurkako gisa adierazi, desegin edo etendako beste alderdi batena, pertsona fisikoena, edo aurretiaz diren erakundeena nahiz erregistratuta dauden markena, horien guztien antzekoa edo horiekin guztiekin identifikatzeko modukoa.
|
|
2009
|
|
|
PSE EEren jarrera kritikatu du, alderdi sozialista zuzenean aipatu gabe: Ezin da
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak argi eta garbi murrizten dituen lege bat babestu hau da, Alderdien Legea babestu eta gero lege horren emaitza zitalak azaltzen direnean beste leku batera begiratu.
|
|
|
Hortaz, beharrezkoa izango da langileen osasuna kaltetzen duten arriskuen prebentzioan sakontzen jarraitzea; izan ere, langileak lan arriskuetatik eta gaixotasunetatik babestea, lan arloko eskubidea ez ezik,
|
pertsonen
oinarrizko eskubidea ere bada.
|
|
2013
|
|
|
Ana Peláez, Pertsona Ezinduen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Batzordeko kidea dio oraindik ere urraketak egiten direla «bizitzaren alderdi guztietan eta Konbentzioaren artikulu guztiei dagokienez. Urratze horren hasieran, politika publikoetan, aurrekontuetan eta, oro har, gizartean ezgaitasuna duten pertsonen IKUSEZINTASUNA dago —azpimarratu nahi du— Aurrerapen handiak egin dira, baina oraindik urritasuna duten
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak urratzen dira. Down Espainia behar du Espainiako herritar batzuek ez dakite Konbentzio hori, eta, beraz, herritar guztiek ez dute onartzen eta errespetatzen.
|
|
2014
|
|
|
Preso horiek ere asko sufritu dute sufrimen hori gehienbat legala eta bidezkoa izan den arren eta horrek balio berezia ematen dio beren jarrerari. Pertsona horiek beren ideia politikoak beste
|
pertsonen
oinarrizko eskubideen gainean jarri zituzten. Orain, ideia horiek mantenduz, bide politikoen bitartez aritzeko konpromisoa adierazi digute.
|
|
2015
|
|
|
Haien lurraldean geratzea erabakita, bonbardeatuak direnak. Ezinbestekoa suertatzen da salaketaren ahotsak batzea, milaka eta milaka
|
pertsonen
oinarrizko eskubideen urraketaren aurrean (libre mugitzeko eskubidea, eta oinarrizkoena, duintasunaren eskubidea, bizi duin bat izateko eskubidea). Animalien gisa erabilia, joak, bultzatuak, atxilotuak, itxituak, irainduak ez izateko eskubidea. Bitartean, balio demokratikoak oihukatzen dituen Europa bera, izu eta prebentzio sentimendu bat sortu nahian dabil, “oleada”, inbasio….bezalako hitzak erabiliz migrazio errefuxiatuetaz hitz egitean.
|
|
2018
|
|
|
Eskumenei buruzko eztabaidan, ikuskizunen legearen arabera arautu behar zela ezarri zuen: udalek baimendu behar zuten, eta, beraz, gutxieneko etikoak eta juridikoak bete behar zituen, hots,
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak. Ebazpen hari jarraikiz, Irungo Alarde Ofizialeko Junta desegin egin zen:
|
|
2019
|
|
|
Izan ere, banketxe ugarik
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak urratzen laguntzen dute, bezeroak (eta langileak?) jakinaren gainean egoteke. Behin baino gehiagotan salatu denez, ingurumena hondatzeko hainbat jardueratan parte hartzen dute gure sistema demokratikoetako finantza erakunde askok; urruneko herrialdetako gerretan baliatzen diren armen fabrikazio eta salmenta prozesuekiko lotura dute banketxe ezagun frankok.
|
|
2021
|
|
|
Hernaniko Harrera Protokolo berriak lau oinarri ditu:
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak bermatzea; etorri berriek herrian bizitza aktiboa izatea eta inklusioa sustatzea; jatorri eta kultura aniztasuna bultzatzea, elkar ezagutza bi norabideetan emanez; eta erroldatik harago esku hartzea.
|
|
|
Azkenekoa, Lizasoko pestetan bertan gertatu zen, eta hura gaitzetsi nahi izan dute Ultzamako Udalak eta Lizasoko Kontzejuak, ohar batean. " Emakumeen kontrako indarkeriak eraso mota hauek bere baitan biltzen ditu eta
|
pertsonen
oinarrizko eskubideen eta emakumeen askatasunen urraketa larrienetako bat da", irakurri daiteke oharrean.
|
|
2022
|
|
|
Ez zeuden prest hainbeste jende hartzeko, ez zegoen baliabiderik, eta jende asko portuan bertan geratu behar izan zen behin behinean. Pandemia baino lehen, Atzerritartasunak zehaztutakoa bete egiten zen,
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak urratzen baldin baziren ere CIE eta abarrekin, baina hori zen legea. Hori aldatu egin zen konfinamenduaren ostean.
|
|
|
«Gobernua irmoa izanen da. Ez dugu onartzen
|
pertsonen
oinarrizko eskubideen inolako urraketarik. Behar adina prozedura abiatuko dugu horrelakorik gerta ez dadin».
|
|
|
Pandemiak perspektiba hori indartu badu ere, joera lehenagotik zetorren. Gure inguruko administrazio eta elkarteek azken urteetan
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak oinarri dituen begirada horretan dute jarrita arreta. Hala ere, ezinbestekoa da arlo horretan hirugarren sektoreari erreferentzialtasuna onartzea, bai desgaitasunaren arloko elkarteei (Gautena, esate baterako) zein adinekoen arlokoei, Matia Fundazioaren adibidearekin.5
|
|
2023
|
|
|
Zalantza dut banketxe pribatuen lehentasunen artean ote dagoen adineko
|
pertsonen
oinarrizko eskubideen babesa
|
|
|
Eta bigarrena, gai zehatz honekiko erantzun gisa publikotik zein pribatutik etor daitezkeen alternatibak parekatzea da. Zalantza dut banketxe pribatuen lehentasunen artean ote dagoen adineko
|
pertsonen
oinarrizko eskubideen babesa. Babes hori merkatu finantzarioaren menpe uztea arriskutsua izan daiteke.
|
|
|
«Alardea bizitzeko eta sentitzeko moduei». Arritxu Marañon PSE EEko kideak, berriz, argi utzi du instituzioek
|
pertsonen
oinarrizko eskubideak «ziurtatu» behar dituztela, baina oraindik «bide luzea» geratzen dela. Eta erran du prozesu horretan instituzioek «alardea bizitzeko modu desberdinei errespetua eta laguntza erakutsi behar» dietela.
|