2003
|
|
Zehapen hori bereziki gogorra da eragozpena agiriak, liburuak, fitxategiak, fakturak, programa informatikoak eta abar ez aurkeztea denean. Zergei buruzko datuak ematera behartuta dauden
|
pertsonek
ez betetzea, zehapena 300 eurokoa da lehen errekerimenduan eta 1.500 eurokoa bigarrenean. Hirugarren errekerimenduaren kasuan, isuna enpresaren fakturazioaren %3koa izango da, gutxienez ere 10.000 eurokoa, eta, oro har, fakturazioaren %5ekoa, gutxienez 15.000 eurokoa, baldin eta oztopoa arauak ezartzen dituen informazioko betebehar orokorrei buruzkoa bada eta bankuei nahiz enpresa atxikitzaileei eragiten badie.
|
|
Hipotalamoak gonadotropina askatzeko hormona bat jariatzen duenean hasten da, zeinak obarioak edo barrabilak estimulatzen baititu estrogenoak eta testosterona askatzen hasteko. Gaitz hau duten
|
pertsonek
ez dute pubertaroa zeharkatzen, baina tratamendu terapeutikoa jaso dezakete. Familiako kide batzuek gaitz hori zuten odol laginak aztertzean, ikertzaileek erlazioa aurkitu zuten 19 kromosoman dagoen gene batekin, “EKKS” izenekoarekin.
|
2004
|
|
Antibiotikoak ere bai. AEBn. ikusi ahal izan denez, urek antibiotiko maila handia duten leku batzuetan, sendagai horiek hartzen dituzten
|
pertsonek
ez diete eragiten. Alderdi hori ez da oraindik aztertu Espainian.
|
2005
|
|
Zin degizut, kartzelan diren
|
pertsonek
ez dute bertara itzuli nahi.
|
|
Glutena proteina bat da batzuetan zerealak, hala nola garia, garagarra, zekalea, oloa eta tritikalea (hibridoa) gariarena eta zekalearena). Beraz, gaixotasun hau duten
|
pertsonek
ez dute zerealak edo irina dituzten elikagaiak kontsumi ditzakete, zeliakia duten pertsonek hesteetako ileak kaltetzen dituzte, elikagaiak xurgatzeaz arduratzen dira. Sintomak Gaixotasuna, normalean, lehenengo bietan agertzen da.
|
2006
|
|
Adituek adierazi zutenez, azterlan horren ondorioek “kezkagarriak dira obesitatearen epidemia globalari dagokionez, zeren eta iradokitzen baitute produktu horien arteko lotura eta Estatu Batuetan izan den gehiegizko pisuaren hazkundea Mediterraneoko populazio helduaren eta prestakuntza maila onaren artean ere nabari dela”. Ikertzaileek diotenez, janari azkarra hartzen duten
|
pertsonek
ez dute aintzat hartzen produktu osasungarriak, hala nola fruta, barazkiak, arraina, zerealak eta esnekiak. Gainera, “dieta amerikanizatu” horrek kaloria gehiegi ditu; gantz saturatu asko ditu, oso kaltegarriak; eta ia ez du zuntzik, gehitu egin dute.
|
|
Abertis Fundazioak Bartzelonan antolatu duen Bide Antropologiako Nazioarteko VI. Sinposioan parte hartu du Navarrok. Zuzendari nagusiak aitortu du Espainian radar gehiago jartzen direnean ia ezinezkoa izango litzatekeela isunak izapidetzea, radarrek eguneko 24 orduetan lan egiten dutelako eta
|
pertsonek
ez. Horregatik, eta radarrak ezartzeko politikarekin jarraitu ahal izateko, Trafiko Zuzendaritza Nagusiak zigorrak tratatzeko zentro nazional hau sortu du, Herbehereetan eta Frantzian dagoeneko funtzionatzen duten zentroetan inspiratuta dagoena.
|
2007
|
|
Sintomak Nola jakin norbaitek sindrome metabolikoa duen? Ez da kontu erraza, nahaste hori duten
|
pertsonek
ez baitute inolako sintomarik sentitzen. Hala ere, badira sindrome metaboliko baten aurrean gaudela ohartaraz diezaioketen zantzuak, zenbait zeinu.
|
|
Azukre hori digeritu eta unitate txikiagotan bihurtzeko, laktasa entzima behar da. Laktosarekiko intolerantzia duten
|
pertsonek
ez dute behar adina laktasa edo haien funtzioa asaldatu egiten da. Hori dela eta, laktosarik gabeko edo oso kopuru txikiko elikagaiak jan behar dituzte.
|
|
Medikuak baloratu behar du noiz behar den libragarria, zein den beharrezko dosia eta hartzeko modurik onena. Ohitura aldaketa jakin baten ondorioz heste erritmoan aldaketaren bat izan duten
|
pertsonek
ez dute laguntza farmakologikorik behar erregulatzeko.
|
|
Anna Tankeh Ezgaitasuna duten pertsonen aukera berdintasunari, diskriminaziorik ezari eta irisgarritasun unibertsalari buruzko abenduaren 2ko 51/ 2003 Legearen arabera, normalizazio printzipioa da pertsona ezinduei bizimodu normala egiteko eta “beste edozein pertsonaren eskura dauden leku, eremu, ondasun eta zerbitzu beretara” iristeko bidea ematen dien printzipioa. Jakina, printzipio hori lantokiei ere dagokie, non ezgaitasun fisikoren bat edo ikusmen urritasunen bat duten
|
pertsonek
ez luketen arazorik izan behar laneratzeko. Pertsona gehienentzat zailak ez diren lanak, hala nola zutik egotea edo objektu bat hurbiletik begiratzea, benetako erronka bihurtzen dira beste batzuentzat.
|
|
Aurkikuntzak lagundu lezake protesiak erabiltzen dituzten pertsonek zehaztasun eta sentsibilitate handiagoa eskatzen duten zereginetan erabil ditzaten, Chicagoko Errehabilitazio Institutuko ingeniari eta terapeuta fisikoek eta Northwestern Unibertsitateko Terapia Fisikoa eta Ingeniaritza Biomedikoa sailek (Michigan) osatzen duten zientzialari taldeak esan zuenez. Nashvilleko Vanderbilt Unibertsitateko John Kaasek argitaratutako artikuluak dioenez, anputazioa izan duten
|
pertsonek
ez dute ukimenaren zentzurik beren esku artifizialetan, eta horrek mugatu egiten du protesi horien erabilera. “Anputazioaren ondoren, besoko gainerako nerbioak bularreko muskuluetara transferitzen dituen teknika garatu dugu”, azaldu du testuak.
|
2008
|
|
Gainerako
|
pertsonek
ez dute merezi daukaten ospea edo ondasuna.
|
|
Horrelako nortasuna duten
|
pertsonek
ez dute tratamendu terapeutikoa hartu nahi izaten, saioek aintzatespen itxura hartzen dutenean izan ezik: horrelakoetan haien eredu nartzisista betiereko bihurtu baizik ez litzateke egingo, terapia horretara aintzatespenaren bila bakar bakarrik joko luketelako.
|
|
334/ 85 Errege Dekretuak, martxoaren 6koak, Hezkuntza Berezia Antolatzeko araudia dakar, eta han esaten da, normalizazio printzipioari jarraiki,
|
pertsonek
ez dutela erabili eta jaso behar zerbitzu berezirik, ezinbestekoa denean izan ezik, eta, beraz, ikastetxe arruntetan eskolatu behar direla haurrak, eta haietako bakoitzaren gaitasunetara egokitu programak.
|
|
Adin talde horretako
|
pertsonek
ez dute diru sarrera handirik izaten, oro har, baina aurreztu zaleak dira oso Espainian,% 47k diote diruaren zati bat etorkizuneko beharretarako gordetzen dutela, eta, beraz, talde erakargarria da banku eta kutxentzat.
|
|
Egindako lankidetzen ondorioz profesional autonomoek lortzen dituzten errentak jarduera ekonomikoen etekintzat hartuko dira eta horrela agertu dute beren Errenta Aitorpenean. Beren kontura lan egiten duten
|
pertsonek
ez bezala, autonomoek beren zerga etekinak hiru modutan kalkula ditzakete: Modulu bidezko zenbatespen objektiboaren sistema:
|
|
Hala ere, krustazeo honen bidez egindako gehigarriak ez dira albo ondorioetatik salbuesten; ohikoenak beherakoa eta digestio arazoak dira. Arrainari alergia dioten
|
pertsonek
ez dituzte produktu horiek erabili behar, ezta hemorragiak dituzten pertsonek ere; izan ere, egiaztatu ahal izan denez, odoluste denbora gehiago behar izaten dute. Antikoagulatzaileak edo antiinflamatorio ez esteroideoak bezalako sendagai batzuen ekintzan ere eragin dezakete, eta, beraz, sendagile batek agindu luke haien kontsumoa.
|
|
Horietako bat maskota baten heriotza da. Animaliekin bizi ez diren
|
pertsonek
ez dute askorik ulertzen maskota hori, baina oso larria izan daiteke animalia hil eta galtzen dutenen artean. Hiltzen direnean, jabeen osasun psikiko eta fisikoa ahuldu egin daiteke, batzuetan laguntza psikologikoa behar izateraino.
|
|
Duela bost urte, Estatu Batuetako adituek frogatu zuten giza ehunek molekula xurgatzen zutela haragi gorri gordina jatearen ondorioz, frutak, barazkiek edo arrainak izan dezakeen Neu5G azido mailarik handiena duen elikagaietako bat baita. Orduan, adituek egindako ikerketak, besteak beste Ajit Varki Medikuntza Molekular eta Zelularreko katedradunak San Diegoko Medikuntza Fakultatean, frogatu zuen, nahiz eta
|
pertsonek
ez duten molekula modu naturalean ekoizten, haragi gorriek egiten dutela, eta horrek ateak irekitzen zituela molekula horrekin haragia jateak zer ondorio izan zitzakeen zehazteko, eta zer kopurutan. E.coliren aurkako txertoa Animalien osasunaren esparruan, erronka handienetako bat izan da, eta da, bermatzea animaliak osasuntsu daudela eta, ondorioz, haietatik eratorritako elikagaiak seguruak direla.
|
2009
|
|
Googlek pribatutasun arazoak izan ditu berriro, Street View kaleko irudi zerbitzua dela eta. Orain, Erresuma Batuan, protesta ugari direla eta, zenbait irudi kendu behar izan dituzte, eta irudi horietan agertzen ziren
|
pertsonek
ez zuten baimenik eman haietan agertzeko. Irudi horietako batean gizon bat agertu zen sex shop batean sartzen.
|
|
txakurra, katua, hamsterra, untxia, zaldia, labezomorroa eta laborategiko beste animalia batzuk, horien artean, akuriak, arratoiak eta saguak. Horrek esan nahi du, beren etxeetan bizi diren
|
pertsonek
ez ezik, alergiak ere izan ditzaketela, beren lanbidearen ondorioz (albaitariak, biologoak edo ikertzaileak) izaki horiekin harremana dutenek ere. Alergia garatzeko beharrezkoa da aldez aurretik harremanetan egotea.
|
|
Ahots kordetako patologia gehienak
|
pertsonek
ez dakitelako nola modulatu behar duten beren ahotsa, eta gaizki erabiltzen dutelako sortzen dira.
|
|
Ikertzaileek diotenez, hortz kaltetuak eta mingarriak ateratzeak oso eragin positiboa du artritisaren sintometan. Era berean, ikerketak berresten du min hori duten
|
pertsonek
ez dutela gorputz adarren hanturan bakarrik oinarritu behar, gorputz osoan baizik, hortzoiak eta hortzak barne. Proteina jakin bat, tumore nekrosiaren faktorea (TNF, ingelesezko sigletan) izenekoa, odolean aurkitzen da hantura dagoenean.
|
|
Gainera, kafe kafeinagabearen kontsumoa ebaluatzen zuten azterketetan, egunean hiruzpalau katilu baino gehiago edaten zutenek diabetes arriskuaren heren bat txikiagoa zuten edaten ez zutenek baino. Bestalde, 3 katilu te baino gehiago hartzen zituzten
|
pertsonek
ez zutenek baino arrisku gutxiago zuten bosten bat. Itxuraz, tearen eta kafearen kontsumoaren ustezko babes efektu hori beste aldagai batzuekiko independentea da, eta faktore horrek areagotu egiten du eragin biologiko zuzenen aukera, autoreen arabera.
|
2010
|
|
Familia ugari orokorreko kideek %50eko salbuespena dute eta kategoria berezikoek %100ekoa. Terrorismoaren biktimek, zerbitzu egintzan hildako funtzionarioen umezurtzek edo ezgaitasuna duten
|
pertsonek
ez dituzte tasak ordaindu behar, baina espedientea irekitzeko eta administrazio kudeaketarako gastuak ordaindu behar dituzte (30,24 euro). Inprimaki horiek eta ordainagiria agiri hauekin batera aurkeztuko dira:
|
|
Hori iradokitzen du, behintzat, New Yorkeko (Estatu Batuak) Columbiako Unibertsitateko Zentro Medikoaren azterlan batek, egun hauetan Toronton (Kanada) egiten den Neurologiako Akademia Amerikarraren urteko bileran argitara eman denak. Ikerketak erakutsi zuenez, Mediterraneoko dieta antzekoa jaten zuten
|
pertsonek
ez zuten pentsamendu arazoekin lotutako garuneko infartuak edo ehun hileko eremu txikiak izateko joera handirik. Mediterraneoko dietan, barazkiak, lekaleak, frutak, zerealak, arraina eta gantz azido monoasegabeak (oliba olioa, adibidez) asko kontsumitzen dira; gantz azido saturatuak, esnekiak, haragia eta hegaztiak, eta alkohol kantitate txiki eta ertainak.
|
|
Baremo berri honek Errege Dekretua argitaratu eta urtebetera hartuko du indarra, eta denbora hori gida-lerroak berrikusi eta sistema egokitzeko erabiliko da. Errege Dekretu honek indarra hartu baino lehen baloratzen diren
|
pertsonek
ez dute berriro izapide hori egin. SAADek ere 2007ko urtarrilaren 22an ezarritako irizpideari eustea erabaki du baliaezintasun handiko pentsioa aitortuta duten pertsonekin.
|
|
Batzuetan, teknika horiek ez dira aski, eta konpontzeko kirurgia egin behar da, platina eta torlojuekin edo kanpotik finkatzeko gailu batekin. Tratamendua gorabehera, horrelako lesioak dituzten adineko
|
pertsonek
ez dute eskumuturraren mugikortasun osoa berreskuratuko, batez ere haustura ez badago talka batekin lotuta, osteoporosiarekin baizik. Erorketa arina denean, eritasun horren garapen goiztiarra adieraz dezake.
|
|
Eremuak hezurren egiturari eragiten dion inpaktua jasotzen du, adinak jada ahuldua. Berriki egindako azterlan baten arabera, lesio horietako batek eguneroko bizitzako funtzioetan gainbehera eragin dezake, adineko
|
pertsonek
ez baitute artikulazioaren mugikortasun osoa berreskuratzen. Hori saihesteko, erorketak geldiarazteko gomendio tradizionalez gain, adituek elikadura egokia eta ariketa arina gomendatzen dituzte.
|
|
ONCE Fundazioak eta Ekonomia Sozialeko Espainiako Enpresa Konfederazioak (CEPES) elkarrekin egindako azterlan baten bidez, erraz erabiltzeko izozkien ontziak bilatu nahi dira. Ezgaitasuna duten
|
pertsonek
ez ezik, helduago batzuek ere zailtasunak dituzte ontzi jakin batzuk erabiltzeko, eta, beraz, erabiltzeko lerro errazak bilatzen dira. Azterketak gomendatzen du mihiak, barne estalki irristagarriak eta kontraste onekoak handiagoak izatea, irekiera eremua ezagutzeko erraztasuna izatea eta, gainera, diseinu emozionala gomendatzea, hau da, produktuarekin transmititu nahi diren emozioak aztertzea.
|
|
Adineko
|
pertsonek
ez dituzte beti beren egoeraren ezaugarri berberak. “Ez bakarrik herrialdeen artean, baita herrialde bakoitzaren barruan eta pertsonen artean ere”, dio Nazio Batuek.
|
|
Atletek ez lukete lata bat baino gehiago hartu behar egunean, eta ur asko edan lukete ariketa egin ondoren. Gainera, komeni da hipertentsioa duten
|
pertsonek
ez hartzea edari horiek; bihotzeko gaixotasunak dituztenek, berriz, medikuari galdetu behar diote kontsumitu aurretik. John Higgins ikertzaileak (Texasko Unibertsitateko Medikuntza Fakultatea, Houston, Estatu Batuak) aztertu ditu kafeinak eta edari horien beste osagai batzuek gorputzean duten eragina.
|
2011
|
|
Gainera, infekzio bidezko konjuntibitisa daukaten
|
pertsonek
ez dute igerilekuan bainatu behar, besteak ez kutsatzeko, hain zuzen.
|
|
Horrez gain, zorabiatzeko joera duten
|
pertsonek
ez dute egin behar jarduerarik auto barrenean (irakurri, adibidez).
|
|
Egungo azpiegiturek ez dute hazkunde erritmo hori jasango. Behin behineko kokalekuetan dauden
|
pertsonek
ez dute ur hornidurarako sarbiderik. Hori dela eta, udal sareetara konektatuta daudenek baino berrogeita hamar aldiz gehiago ordaindu behar dute uragatik.
|
|
Deia egin ondoren, hitzordua adostuko da etxean edo partikularrekin adostutako lokal batean, saldu nahi den aparatuaren teknika erakusteko. Osasun Sailak dio erakustaldiak egiten dituzten
|
pertsonek
ez dutela osasun kualifikaziorik. Gainera, AEMPSek ikusi du merkataritza prozesu hori bera Internet bidez edo komunikabide publikoetan eskaintzen dela, bai prentsa idatzian bai irratian.
|
|
Muturreko kasuetan, behin eta berriz gertatzen diren lapurreta nahasteak diagnostikatzen dira. Sexu femeninoa baino gehiago duten
|
pertsonek
ez dute konpentsazio ekintzarik egiten, hala nola oka egitea edo libragarriak hartzea, gehiegi edan ondoren. Maizago gertatzen dira deprimituta dauden, oso bakarrik sentitzen diren edo harreman pertsonaletan arazoak dituzten pertsonengan.
|
|
A taldekoa da, eta ez da A taldekoa. Normalean, ernamuin horrek kolonizatutako
|
pertsonek
ez dute arazorik ez sintomarik izaten, baina ama haurdunak edo ahulduta dagoen heldu batek infekzioak izan ditzake, jaiotzean kutsatu egin daiteke, eta gutxi batzuk gaixotu arren, mikrobio hori da jaioberriaren septizemien eta meningitisaren erantzule nagusia, bere bizitza akabatzeko edo ondorio oso larriak uzteko gai baita. Estreptokoko B da jaioberriaren septizemia eta meningitisaren arduradun nagusia.
|
2012
|
|
Berrogeita hamar urtetik gorako
|
pertsonek
ez dute hartu behar mineral hori erantsita duen elikagairik (esnea edo zerealak, adibidez).
|
|
Azken horiek ez dute zehaztu pertsona horiek elikadura portaeraren nahaste profil bat duten pertsonak diren, gizonak baino emakume gehiago, eta beren bizitzaren muina pentsatzea eta jatea posible, behar edo ez duten horretaz hitz egitea da. Elikadura mota horren kezkagarriena da, kasu gehienetan,
|
pertsonek
ez dakitela jaten dutena beren beharretara egokitzen den, hurrengo dieta eraginkorra eta segurua den, zer albo ondorio dituen beti dietan eta bere egoera pertsonalaren arabera kaltegarria den.
|
|
Espainian, ezgaitasuna ofizialki aitortuta dagoela jotzen da, eta ezgaitasuna duten pertsonentzat oro har aurreikusitako ekintza positiboko neurriak hartzeko aukera ematen du. Hala ere, CERMIk azaltzen du mugako adimena duten
|
pertsonek
ez dutela% 33ko ezgaitasun maila lortzen, indarrean dagoen baremoaren arabera. Hori dela eta, alde batera uzten dira enpleguaren arloan ezgaitasuna duten pertsonentzako dauden laguntzak, “horrek larriagotu egiten du lan eta gizarte bazterkeria”.
|
|
Nazionalitate espainiarra izateak naziokoak ez diren
|
pertsonek
ez dituzten eskubide batzuk dakartza, baina betebeharrak eta betebeharrak ere eskatzen ditu. Erreklamatzen dutenek hainbat bide dituzte hori lortzeko.
|
|
Oso zabalduta dago ordu gutxiren buruan jatea. Hala ere, gaur egun eskura dauden ikerketen arabera, maizenik jaten duten
|
pertsonek
ez dute gorputz pisu handiagoa izaten gutxiago jaten dutenek baino. Are gehiago, badirudi maiz jateak gosea kontrolatzen eta gehiegizko irenstea saihesten lagun dezakeela.
|
2013
|
|
Ondorioa oso argia da: ariketa fisikoa egitea eta modu egokian elikatzea funtsezkoa da FTO eta MC4R geneen mutazioa orekatzeko, eta, ondorioz, mutazio hori pairatzen duten
|
pertsonek
ez dute zertan gizenak egon, baldin eta kirola egiten badute eta Mediterraneoko dietari zorrotz samar jarraitzen badiote.
|
|
Ez prestatu janaria etxean. Hobe da infektatutako
|
pertsonek
ez manipulatzea elikagaiak. Haurrak, zaharrak edo immunitate sistema eskasa duten pertsonekin harreman zuzena ez izatea, kasu horietan kutsatzea erraza baita.
|
|
Neurri irisgarriak. Itsutasuna duten
|
pertsonek
ez bezala, entzumen ezgaitasuna dutenek eskerrak ematen dizkiete argi seinaleei, idatzitako mezuei, irudiei edo bibrazio sistemei. Atezainak, adibidez, irisgarritasunaren adibide dira, bertara deitzen duen pertsona ikusteko eta identifikatzeko aukera ematen baitute.
|
|
Hala, informazioa bilatzen dugunean, artikuluak irakurtzen ditugunean edo profesionalei elikagaiei buruz hitz egiten entzuten dugunean, informazioa beti izaten da errezeta, nutrizio propietate edo arrisku toxikologikoekin lotuta. Jakina da gizakiak kaltegarriak ez diren elikagaiak kontsumitu behar dituela, horrela osasun egoera ezin hobean laguntzeko, baina garbi dago
|
pertsonek
ez dituztela elikagaiak beren nutrizio ezaugarriengatik aukeratzen, baizik eta horiek sortzen dizkietelako. Zentzumenen sukaldaritza eta plazera dira jateko orduan gehien eragiten duten bi faktoreak Bazkaltzeko orduan, sukaldaritza eta zentzumenen plazera dira gehien erakartzen gaituzten faktoreak.
|
|
Adin horretako nagusiak, ezkontidearekin bizi direnak eta diru esleipenik ez duten seme alaba bat edo gehiago dituztenak (lanik egiten ez dutenak, langabezian daudenak, etab.). Halaber, ez dute eraginik izango, eta langabetuei laguntza gisa esleituko zaie. Ezarrita dagoenaren gainetik lan irabaziak dituzten beste senide batzuekin bizi arren, laguntza horien onuradun diren
|
pertsonek
ez dute zertan moztu. Izan ere, neurketak ez du atzeraeraginik.
|
|
Jarduera Prebentiboen eta Osasuna Sustatzeko Programatik Familia eta Komunitate Medikuntzaren Espainiako Elkartea (semFYC), adituek gomendio batzuk ematen dituzte. 1 Ez ahaztu gaixotasun kronikoen tratamendua Garrantzitsua da, beti, izaten diren gaixotasunak eta tratamendua adierazten dituen txosten batekin bidaiatzea. Gaixotasun kronikoak dituzten
|
pertsonek
ez lukete bidaiatu behar zure familia medikuaren txostena zer gaitz dituzten eta zer tratamendu egiten duten jasotzea. «Txosten hau egitea baliagarria da sufritzen dutenentzat diabetea, hipertentsio arteriala edo kolesterol altua besteak beste, joan etorrian zerbait gertatzen bazaie eta beste mediku bati galdetu behar badiote.
|
|
Euriborraren erreferentzia den hipoteka bat kontratatuta duten
|
pertsonek
ez dute eraginik izango hipoteka erreferentzia indizeetako hurrengo aldaketek; beraz, araudi bera jarraituko dute kuotak ordaintzeko. Ondoren azaltzen den bezala, kutxen, bankuen eta CECAren indizeekin dutenek arretaz begiratu dute kreditu erakundearekin egindako kontratua, eta desagertu denaren ordezko gisa ezartzen den indizea bilatu dute, erakundeen IRPH izan litekeena.
|
|
«Garrantzitsua da pertsona guztiok erosotasunaz gozatzeko aukera izatea gure baldintzak abiapuntu hartuta», gehitzen du Bego Goiak. Haurtxo sorta zabal baten aurrean, «neguan bero eta lehor joan dadin bere kotxean», gurpil aulki bat behar duten
|
pertsonek
ez zuten helburu horretarako jantzirik. Azken urteetan, produktu lerroa aldatu egin dela ziurtatu du, eta, besteak beste, geruza, zango eta eskularru egokituak dituela, «aulkiaren gurpilak biratzean, eskuak marruskatzen dituzten puntuetatik babesteko».
|
|
Bazterkeriaren aurrean enplegu planak garatzen dituzten erakundeak Enplegu plan integralak aukera berdintasuna sustatzeko pentsatuta daude. Baina behar dituzten
|
pertsonek
ez dakite nora joan. Gaur egun, zenbait erakundek laguntza ematen diete, eta beren ongizateaz arduratzen dira.
|
|
Etxerik ez duten
|
pertsonek
ez diote beti erantzuten irudikatzen duen profilari eta azken urteotan aldatu egin da pertsona migratzaileen hazkundearen ondorioz
|
2014
|
|
Edo osasun ona duten pertsonek gosaldu ohi dute «mantra» errepikatua hobeto ezagutzen dutelako, gosaria eguneko otordurik garrantzitsuena dela adierazten baitu? Ikerketek diote, halaber, obesitatea duten
|
pertsonek
ez dutela gosaldu nahi. Baina horrek ez du esan nahi gizentasunaren arrazoia gosaltzen ez duenik, alderantziz beharbada:
|
|
Horretarako, proposamenetako bat 2002ko Ingurumen Zarataren Zuzentarauan agertzen diren «eremu lasaiak» dira. Eremu lasaiak ez dira isilik dauden tokiak, baizik eta haietan dauden
|
pertsonek
ez dituzte giza jarduerek igorritako soinu gogaikarriak jasotzen. Alde horretatik, eremu horiek zehaztea ez litzateke dezibelio kopuruan bakarrik oinarritu behar (Db):
|
|
Hala ere, Salvador López bezalako adituek, Lobo Deskafeinatua blogaren egileak, azpimarratu dute garrantzitsua dela gogoratzea txakurrak eta felidoak ez direla pertsonak, eta ez dituztela gure beharrak. «Txakurrak otso deskafeinatuak dira, baina
|
pertsonek
ez dute ulertzen, otsoek bezala, naturan senak ase behar dituztela; eta gaur egungo txakurren portaera arazo asko dira senak zein diren ulertzen ez dakigulako», dio txakur hezitzaile honek. Orduan, katuak eta harburuak gure seme alaba berriak dira?
|
2015
|
|
Argi dago esnearen proteinarekiko alergia ongi diagnostikatua duten
|
pertsonek
ez dutela hartu behar esnekirik.
|
|
Diabetesa duten
|
pertsonek
ez dute edari begetalak hartu beharrik.
|
|
Baina beste hau ere nabarmentzen dute: " Hazkunde ekonomiko handiagoak ez du ekarri elikagaien kontsumoa igotzea, eta are gutxiago dietak hobetzea; horrek esan nahiko luke, hortaz, goseak erasandako
|
pertsonek
ez dutela onura handirik sumatu hazkunde orokorrarekin".
|
|
Faktore horrekin batera, osasuna ere garrantzitsua da. Down en sindromea duten
|
pertsonek
ez dute tratamendurik behar, baina zenbait patologiak lotutako patologia batzuk dituzte: sortzetiko kardiopatia, entzumen edo ikusmen arazoak eta hesteetako anomaliak, besteak beste.
|
2016
|
|
Gogoan izan hartzaile horiek parte hartzen dutela bakterioen bidezko infekzioen defentsarako lehen lerroan. Aldaera ahulenak dituzten
|
pertsonek
ez diete modu eraginkorrean erantzuten bakterioen substantzia «mingotsei», eta, beraz, ez dituzte modu eraginkorrean ezabatzen aldagai sentikorrek duten bezala. Amaiera Hona hemen gure bidaia zapore mikatza eta harekin lotzen diren ekintza guztiak:
|
2017
|
|
50 urte baino gehiago ditut eta lana aurkitu nahi dut. Denbora luzez langabezian dauden edo langabezian dauden
|
pertsonek
ez dute dena galduko enplegua lortzeko zereginean. Garrantzitsuena trebetasunak aprobetxatzea eta galdutako denbora berreskuratzea da.
|
2019
|
|
John Tekeridis Kabina batean sartu aurretik Ezagutu zure larruazalaren fototipoa. Fototipoa I (begi urdinak, gehienetan ilegorriak, letxuga koloreko orratzak eta azala) eta II (ile ilun ilun edo argiak eta azal zuria) duten
|
pertsonek
ez lukete inoiz erabili behar; beste profil ilunago batzuek, berriz, 10, 15 edo 20 minutu hartzen dituzte eguzki bainurako. Errespetatu horientzat gomendatutako beltzarantzeko denborak.
|
|
Ramón de Cangas dietista nutrizionistak dioenez, “C bitamina iturri bat hartzen baduzu (laranja, mugurdia, tomatea…) eta hemo ez den burdin iturri bat (lekaleena bezalakoa), hesteetako burdin xurgapena handituko duzu”. Izan ere, dieta begetarianoa egiten duten
|
pertsonek
ez dute zertan anemia ferropenikoa izan, eta ez dute burdinazko gehigarri berezirik behar (B12 bitaminarekin gertatzen da hori). Zer bitamina iturri ditugu eskura, zitrikoez eta kiwiez gain?
|
2020
|
|
Eta jendea benetako tortura mentaletara eramaten ari dira, iritzi medikoak eta paramedikuak bilatzen hasteko, hainbat bidetatik. Gainera, garrantzitsua da adieraztea iritzi horiek ematen dituzten
|
pertsonek
ez dutela beti behar den kualifikazioa edo ezagutza. Erregulatu egin lirateke, genetista edo onkologo aditu batek bakarrik interpreta ditzan azterketa genetiko horien emaitzak, pazienteei ez ezik familiei ere aholkularitza egokia emateko.
|
|
TerriAnneAllen OMEren arabera, maskarek pertsona infektatu batek gaixotasuna transmititzea eragozteko baino ez dute balio, ez gaixotasuna babesteko. Maskarak gero eta gehiago erabiltzen direnez, komuneko langileek edo kutsatutako
|
pertsonek
ez dituzte maskarak. Gainera, maskara lauak edo N95 iragazkia izan arren, eskuak desinfektatuz garbitu eta/ edo esterilizatu ondoren, ezin dira berriro erabili.
|
|
Kopuru horrek laukoiztu egiten du egun osorako gomendatutako gehieneko kopurua. Munduko Osasun Erakundearen arabera (OME),
|
pertsonek
ez genituzke egunean 25 g azukre libre baino gehiago kontsumitu behar (bai guk bai industriak elikagaiei eta edariei gehitzen badizkiegu, edo modu naturalean hartzen baditugu eztia, xarabeak eta zukuak). Edozein freskagarriren lata estandar batek kantitate hori gainditzen du.
|
2021
|
|
Glutena txarra da? Eritasun zeliakoa duten
|
pertsonek
ez dute glutena onartzen. Proteina hori duten elikagaiak irensten dituztenean, beren sistema immunologikoak modu anomaloan erreakzionatzen du eta heste meharra estaltzen duen mukosa kaltetzen du.
|
|
Era berean, oloak zeliakoentzat duen toxikotasuna ikertzen ari dira; izan ere, glutenik ez badu ere, arrastoekin iristen da. Beraz, zeliakia duten
|
pertsonek
ez dute olorik kontsumitu behar glutenik gabeko ziurtagiria izan ezean. Zeliakia:
|
|
Batzuetan, haurtzarotik sintoma argiak izaten dira; beste batzuetan, susmoak izaten dira (adibidez, ogia jatea eta gaizki sentitzea); eta beste batzuetan, zeliakiaren zeinuek urteak behar izaten dituzte agertzeko. Kasu horietan, genetikoki joera duten
|
pertsonek
ez diete itxuraz kalterik egiten glutena kontsumitzeak, harik eta une jakin batean glutena bera kaltetzen hasi arte, eta oso modu desberdinetan. Bukuak eta mito faltsuak gai zerrendan daude iritsi berrientzat.
|
|
Hirugarren jarraibide hori funtsezkoa da. Orekatuta dauden
|
pertsonek
ez dute izan ohi gogo beheraldi handirik, baina ezta igoera handirik ere. Kontuz ibili behar da bizi garen hipertrofia sentimental batekin, Gabonak ere oso emankorrak baitira.
|
2022
|
|
Tumore guztiak ez dira behar adina ikertzen, eta minbiziaren biziraupena ikerketaren araberakoa da. Biziraupen txikiko edo gelditutako minbiziak daude, eta horietan ikerketa bultzatu behar da, biziraupen indizeak handitzen jarrai dezaten; beraz, minbizi mota hori diagnostikatzen zaien
|
pertsonek
ez dute aukera bera bizirik irauteko. 100.000 pertsona diagnostikatzen dira urtero biziraupen txikiko tumoreekin (pankrea, esofagoa edo gibela) edo estakatuta daudenekin (laringea, urdaila edo birika), ez baita behar adina ikertzen.
|
|
Ligatzeko hitzorduen aplikazioekin gainasetzea Erabiltzaileek jasaten duten casting efektuaren ondorioz,
|
pertsonek
ez dute beren helburuan zentratzen eta bikotekidea aurkitzeko aukerak murrizten dituzte. Helen Fisher neurobiologoak ‘Anatomía del amor’ liburuan dioenez, pertsona batek bost estimulu edo hautagai baino gehiagoren artean aukeratu behar duenean, bat bera ere ez aukeratzeko probabilitatea handitu egiten da.
|
|
Kontuan hartzen ez baditugu, adibidez, ondorio okerra atera dezakegu: kafea hartzen duten
|
pertsonek
ez dutenek baino minbizia garatzeko aukera handiagoa dute, baina gerta daiteke, egia esan, lehenengo askok erretzen dutela eta bigarrenek ez dutela erretzen. Hau da, minbiziaren garapenaren arduraduna tabakismoa litzateke, ez kafea.
|
|
“Ehun urtetik gorako pertsonak zahartze osasuntsuaren adibide dira, ez bakarrik asko bizi direlako, baizik eta, batez ere, hobeto bizi direlako. 80 urterekin, gainerako biztanleak zahartzearen ondorioak pairatzen hasten direnean funtzionaltasuna, hauskortasuna edo gaixotasunak galduz, ehun urtetik gorako
|
pertsonek
ez dute halakorik izaten”. Ehunka urtekoak aztertzeak informazio asko ematen die ikertzaileei.
|
2023
|
|
etxetik gutxiago irtetea eta lagunekiko harremana murriztea. Horri gehitu behar zaio inguruko
|
pertsonek
ez dutela ulertzen, “batez ere gaixotasunaren sintomak edo ondorioak inguruan ditugunei begi bistakoak ez zaizkienean”. Hau da, oro har, gaixotasun kronikoek eragin handia dute soziabilitatean.
|
|
Gosaria argaltzeko asmoz pasatzen bada, azkenean konpentsatu egiten da goizeko kaloria falta hori bazkalorduan. ‘The British Medical Journal’ean argitaratu berri den azterlan baten arabera, obesitatea gosaltzen ez denean loditzen duten ikerketak kontuz hartu behar dira, erreferentzia gisa hartzen diren
|
pertsonek
ez baitute normalean ariketarik egiten eta gaizki jaten jarraitzen baitute egunean zehar. Nutrizionistek gosaltzea gomendatzen dute, nahi izanez gero, baina, batez ere, modu osasungarrian gosalduko badugu.
|
|
Ez da komeni beste pertsona batzuek bultzatutako beldurraren aurkako ikastaro batera joatea, baita hegan egiteko beldur den norbaiti oparitzea ere, edo, are gehiago, enpresa batean langile bat joatea berak proposatu gabe. Ez egin hegan Nahiz eta “hegan egitea segurua da”, Espainiako Abiazio Zibilaren Zuzendaritza Nagusiak (Sustapen Ministerioaren mendekoa) bere web orrian gogorarazten duenez, erakunde horrek gomendatzen du arazo bereziak dituzten
|
pertsonek
ez bidaiatzea. Hona hemen horietako batzuk:
|
|
Enpresari egiten zaion eskaeran, eskaera horren inguruabarrak justifikatu behar dira, eta 15 eguneko epean erantzun behar du; hala egiten ez badu, onartu egingo da, eta, uko egiten badio, aurka dagoela justifikatu du edo irtenbide alternatibo bat eman. Bateragarritasun eskubide berrien babesa Errege dekretu berriaren bidez bermatzen da adiskidetze eskubide horiek guztiak dituzten
|
pertsonek
ez dutela bereizkeriarik, tratu txarrik edo kaleratzerik jasango eskubide horiek baliatzeagatik. Era berean, Lan Ministerioak zehaztu duenez, “familia eta lana bateratzeko edo banatzeko eskubideak erabiltzeagatik emakumeei edo gizonei emandako tratu txarra sexuagatiko bereizkeria izango da”.
|