|
2000
|
|
|
Sistema hauek baliatuz, erakundeek informazioa uneoroko aldaketak ahalbidetzen dituen euskarrian eduki dezakete eta orduan, urte batetik bestera testuliburua aldatzea edota zaharkituta geratu den informazio hori prozesu historiko dinamiko batean kokatzea posible izango da. Gainera, erakunde bereko diren baina leku desberdinetan lan egiten duten bi
|
pertsonak
lanean elkarrekin aritzeko aukera izango dute eta honela, esperientziak trukatzerik izango dute. Beraz, pertsona hauetako batek erakundea uztean edo desagertzean, beste kide bat bere esperientziaren zati batez jabetzeko posibilitate gehiago egongo da.
|
|
2002
|
|
|
Jakin badakit edozein emisorak, bakarka hartuta, liburu bat idazteko adina emango lukeela: nola sortu zen, zenbat
|
pertsonak
lan egin zuten, haien asmoak eta buruhausteak zeintzuk ziren aurrera jotzeko orduan, egoitza edo ekipamendua eskuratzeko egindako ahaleginak, egunez eguneko anekdotak, eta abar?; datu horiek guztiak ez dira testu honetan sartzen, eta gainera hori ez zen nire asmoa izan. Badakit ere, hemen agertzen diren irrati askoren atzean pertsona asko gordetzen direla, beren izen eta abizenez, eta norberak hainbat anekdota, hainbat oroitzapen dituela kontatzeko; denak oso interesgarriak.
|
|
|
Hasieran hiru
|
pertsonak
lan egiten zuten arren, 1982an oso krisialdi sakona izan eta gero, langile bakar bat geratu zen. Gorka Palaziok dioenaren arabera, gobernuaren diru-laguntzarik eza, batetik, eta urte horretan Baionako udalak sortutako Radio Bayonne8 eta Radio Adour Navarre izeneko emisoren lehia, bestetik, izan ziren krisiaren arrazoiak (Palazio, 2000:
|
|
|
Gaur egun, Ipar Euskal Herriko dialean oso errotuta dagoen emisora bihurtuta, hamabi
|
pertsonak
lan egiten dute, horietako bederatzik ardura osoz. Horrez gain, laurogei bat kolaboratzaile dituzte:
|
|
|
Bi
|
pertsonak
lan egiten dute momentuz estudioetan, baina korrespontsalen sarea hedatu dute herri guztietan, herri guztietako informazioa eskaini ahal izateko helburuz.
|
|
|
Erakunde ekologistek eta sindikalek “garaipen” kalifikazioa eman diote erabakiari. Almonacid de Zoritako (Guadalajara) José Cabrera zentrala ustiatzeko baimena 400
|
pertsonak
lan egiten dute urriaren 15ean amaitzen da, eta 2008 urtera arte funtzionatzeko diseinatu bazen ere (ireki zenetik 40 urte), CSNren txostenak bizitza erabilgarria 2006ko apirilaren 30era arte luzatzea gomendatzen du, egun horretan, txostenen arabera, behin betiko itxiko baita. Aldeko lau botorekin eta María Teresa Estevan Bolea organismoaren presidentearen abstentzioarekin onetsi zen txostena.
|
|
2003
|
|
|
Emaitza horietan eragin nabarmena izan du Andaluzian Adimen Atzerapena duten Pertsonen Aldeko Erakundeen Espainiako Konfederazioak (FEAPS) duela urtebete Justizia eta Herri Administrazio Sailarekin sinatu zuen enplegu publikoko hitzarmenak. Horri esker, adimen urritasuna duten 38
|
pertsonak
lan egin dute Batzordean.
|
|
2006
|
|
|
‘Thin clients’: ordenagailu hutsak Gordetzeko ideia ordenagailutik kanpo dauden dokumentu guztiak ez dira berriak; luzaroan ‘intranetetan’ funtzionatua (sare pribatuak), non hainbat
|
pertsonak
lan egiten duten dokumentu bera ordenagailuetan, baina lana ordenagailu zentral edo zerbitzari batean gordetzen du. Horrela aurrezten da baliabideetan (programak, hardwarea eta energia), eta irekitzen den dokumentuaren bertsioak azken aldaketak ditu, pasealekuak aurrezteaz gain datuak bulego batetik bestera mugituz.
|
|
2007
|
|
|
Proiektuaren helburua bikoitza da: batetik, Bizkaian ekoizten diren bolumen handiko hondakinak kudeatu, sailkatu, berrerabili, birziklatu eta baliaraztea; eta, bestetik, bereizkeria egoeran edo horretara iristeko arriskuan dauden
|
pertsonak
lanean eta gizartean integratzea.
|
|
|
mikropausak, iraupen laburragokoak: atsedenaldiak eta eguneko gehieneko muga; esan,
|
pertsonak
lan egiten duen gehieneko ordu kopurua. ordenagailuaren aurrean.
|
|
|
Guztira 9 milioi euroko inbertsioa suposatu du erakinak, eta erabat martxan dagoenean, 350
|
pertsonak
lan egin dute bertan. Gaurtik aurrera, 7 enpresatako 40 lagunek ekingo diote bertan lan egiteari.
|
|
2008
|
|
|
Bertan lantzen baitzuten larrua. XVIII. mendean Hazparnen 3.000
|
pertsonak
lan egiten zuten larruarekin. Zapatagintzatik biziki gutiago bizi zen.
|
|
2009
|
|
|
Udalaren esanetan, kalteak ez dira 2008ko ekainean izandakoak bezain larriak: 150
|
pertsonak
lan egin zuten Babes Zibilak prestatutako taldean, eta gaur ere garbiketa lanekin jarraitzen dute. Larrialdi Plana indarrean dago oraindik, eta Gobela ibaiari arreta handiz begiratuko diote.
|
|
|
Enpresak edo profesionalak inolako bermerik ez eskaintzea ere garestia izan daiteke. Lagun edo ezagunek egin ditzaketen erreferentziez gain, garrantzitsua da kontratatzen den
|
pertsonak
lan egutegi jakin bat, materialen eta egin behar duen lanaren bermeak eskaintzea. Eta, ahal bada, dena idatziz egitea.
|
|
|
Funtsezko alderdietako bat laneko oinarrizko printzipio eta eskubideak errespetatzea eta aplikatzea da. ...errialdeen %69k oinarrizko hitzarmenak berretsi zituen 2006an —gutxieneko adina, haurren lan egiteko modu okerragoak, sindikazioa eta negoziazio kolektiboa, askatasun sindikala, bereizkeriarik eza, ordainketa berdintasuna, derrigorrezko lana eta derrigorrezko lanaren abolizioa— Hala ere, Agendak adierazten duenez, 5 eta 14 urte bitarteko 5,7 milioi haurrek lan egiten dute, eta 1,3 milioi
|
pertsonak
lan egiten dute; lan baldintzetan, berriz, desberdintasunak daude. Estrategien garapena Ibilbide orriak egiteko, haurren lanaren prebentzioan eta desagertarazpenean eragina duten politika nazionalak, planak eta programak aztertu dira, eta, aldi berean, nerabe langileak babesten dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Bestela ere horregaitik profesional gehiagoren beharra sumatzen du. Eta buruko gaixotasuna duten
|
pertsonak
lan merkatuan sartzeko benetako aukera izan dezaten indarrean dagoen legediabete eta bete araztea, laguntzak emanez karidadea" egitera mugatu gabe.
|
|
|
Lozanok zehaztu zuen Europar Batasuneko (EB) 2020 Estrategiak lehentasuna ematen diola enplegu planen bat egiteari eta pobreziaren eta bazterketaren aurkako borrokari. Horrez gain, desabantaila egoeran dauden
|
pertsonak
lan munduan sartzeari begira jarri zituen helburuak. Bruselak, hala, 2020rako %70 eta %75 bitarteko enplegu tasa aurreikusten du, eta pobrezia laurden bat murriztea.
|
|
|
Baliabideei dagokionez, hainbat xehetasun ere eman dira. Hala, martxan jartzen denean, 575
|
pertsonak
lan egitea aurreikusten da 30 bulegotan banatuta. Asmoa da bi urte barru bulegoak 44 izatea, eta langileak, epe ertainera, 750 Aipatzekoa da gainera, lurralde ordezkaritzak egon beharrean, ordezkaritzak eskualdekakoak izango direla.
|
|
|
Nazioarteko Erakundearen datuek diotenaren arabera 100 milioi
|
pertsonak
lan egiten duten etxeetan, eta gehienak, legez kanpo. Dena den, lege soziologiaren arloan ez dute gai horren gainean lan egin.
|
|
|
Bigarren ardatza enpleguari zuzenean laguntzea da. Enplegua erregulatzeko espedientea duten
|
pertsonak
lan merkatuan berriz sartuko dituen aurrez aurreko programa. Eta ekonomia eta gizarte esparruetako eragileen eta erakunde guztien parte hartzea izango duen erakundeen arteko plan bat.
|
|
2011
|
|
|
arduradun bi gaurkotasun atalerako, beste bat entretenimendurako, beste bat sail tematikorako eta laugarren bat euskarri teknologikorako. Horiez gain, beste 15
|
pertsonak
lan egiten dute EITBNETen, beraz, guztira 20 langilek osatzendute plantilla. Lantalde horretan erredaktoreak egon beharrean, oro har edukiakigotzeko eta jaisteko programak darabiltzaten multimediarako zuzendariak daude.
|
|
|
Eskizofrenia duten pertsonek ba al dute sendatzerik? Eskizofrenia duten
|
pertsonak
lan egiteko gai al dira. Zer egiten dute eskizofrenia duten pertsonek beren denbora librean?
|
|
|
Txostenaren arabera, “Espainian gero eta pertsona gutxiagok dute nazioarteko babesa izateko aukera”. Lana aurkitzeko laguntza Sarearen azken helburua da Asiloren Legeak babesten dituen
|
pertsonak
lan munduan sartzea, zenbait praktika aplikatzea eta “arrakastatsuak badira, zabaldu eta politika nazionalei transferitzea”, adierazi du Sareak. Horretarako, gizarteratzeko banakako ibilbideen bidez parte hartzen da, arrakasta aukera handiagoak bermatzeko, une bakoitzean pertsona bakar bati begira baitago.
|
|
2012
|
|
|
122
|
pertsonak
lan egiten dute Forondako aireportuan, eta Espainiako Gobernuaren asmoa da hogeikoa izatea lantaldea. Horrek eragingo luke langileen %83 kaleratzea.
|
|
|
Era berean, Jainkozko Probidentziaren batean ez sinesteak ezgaitu egiten du pertsona edozein kargu publikotarako; zeren eta, erregeek aitortzen dutelarik Probidentziaren ordezkari direla berak, beren gainetiko aginpide hori ukatzen duten
|
pertsonak
lanerako hartzea baino zentzubakoagorik ez dagoela ezer uste dute liliputiarrek.
|
|
|
Munduan urtero milioika
|
pertsonak
lan istripuak pairatzen dituzte, era bateko edo besteko larritasun lesioak eragiten dizkietenak, heriotza barne. Istripu horien kausak ugariak dira, eta faktore hauekin daude lotuta:
|
|
|
Babestutako
|
pertsonak
lan egitera behartzekotan, hori egingo da pertsona horiek gatazkan dagoen zein alderdiren lurraldean egon eta alderdi horren herritarren baldintza berdinetan.
|
|
|
Diruagatik baldin badatoz, diruagatik alde egingo dute. Benetan funtzionatzen duena da talentua duen
|
pertsonak
lan egiten duen enpresa errespetatzea. Eta hori enpatiaz eta ondradu eta etiko izanez lortzen da».
|
|
|
Erakundea kezkatuta egon da pertsona horien lanaz 1996az geroztik, lehen Lan Integrazioko Zerbitzua abian jarri zuenetik. “Harrezkero, eta ia etenik gabe, bitartekotza egin dugu enpresekin eta administrazioarekin, ezgaitasuna duten
|
pertsonak
lan merkatuan sartzeko”, adierazi du COCEMFEk. Erakundearen iritziz, 1796/ 2010 Errege Dekretuak “agerian utzi du gizarte bazterketako egoeran dauden kolektiboentzako berariazko zerbitzuak normalizatu behar direla, esaterako, ezgaitasunarena”, nahiz eta dagoeneko SEPErekin lankidetzan aritu den.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko Pertsona Fisikoa kategorian, pertsona itsu, ikusmen urriko edo bestelako ezgaitasundunei emandako laguntza eta lankidetzagatik nabarmendu zen, bai eta gertaera puntualetan gizarte bidegabekeria nabarmenak egon direlako salaketa zorrotzagatik edo ibilbide eta dedikazio luzeagatik ere, saria Manuel Orozcok eta Celia Garcíak jaso zuten, “Seinoko landa eremuko Lepanto tabernatik” modu altruistan frogatzeagatik. Azkenik, Enpresa Ekonomia Soziala kategorian, Grupo Urbegi, Iniciativas Empresariales, S.A. saritu da, “ezgaitasuna duten
|
pertsonak
lan munduan sartzea xede gisa, ezgaitasunik ezari aurre egiteko berdintasun baldintzetan” sustatzeagatik. VIII. Solidarioen Euskadiko Sarien epaimahai kalifikatzailea honako hauek osatu zuten:
|
|
|
5 Txakurrak ez du arazorik jaberik ez dagoela onartzeko Ondo sozializatutako eta portaera arazorik ez duen txakur batek gai izan behar du jabeak une batez ez daudela onartzeko. Besteak beste, animaliarekin bizi diren
|
pertsonak
lan egitera joatea ez da drama. Ordu batzuk bakarrik egiteagatik, modu konpultsiboan zaunka egiten duen txakurrak altzariak txikitu eta oso urduri jartzen da. banantzeko antsietatea. Kasu horretan, albaitariak txakurraren jokabide desegokia zuzentzeko jarraibide batzuk eman diezazkieke jabeei.
|
|
|
Sindrome toxikoak eragindakoak. Ezgaitasuna duten
|
pertsonak
Lan istripu edo lanbide eritasun baten ondorioz tratamendua egiten duten pertsonak. Herritar bakoitzaren errenta maila ezagutzeko, aurreko urteko Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren Aitorpenera jo behar da.
|
|
|
Ezgaitasuna duten pertsonak. Horiek ordaindutako praktikak egiten dituzte, eta neurri positibotzat jotzen dira, ezintasuna duten
|
pertsonak
lan munduan integratzeko. Lizentziadunak eta lizentziadunak ez diren lizentziatuentzat daude eskuragarri, baita Europako Parlamentuaren zereginetan bost hilabetez lan esperientzia eta «trebatzeko aukera» eman nahi dutenentzat ere.
|
|
|
“Ezin izan dut zuek agindu bezala etxera hamaiketarako iritsi, autobusa hartu behar nuelarik ETAren bonba batek desagerrarazi duelako”. Lan bila dabilen
|
pertsonak
lan elkarrizketa egiten ari zaionari: “Ezinen dugu argitu eskatzen duzuen lizentziatura dudan ala ez, bonba batek unibertsitateko artxiboa desagerrarazi duelako”.
|
|
2013
|
|
|
% 3, 90.20X3 urtea: datu hauek kontuan izanda kalkulatu behar dira absentismoaren indizeak: Enpresan 40
|
pertsonak
lan egiten dute lanaldi osoan (egunean 8 ordu), urteko 225 lanegunetan, eta, hutsegite bat dela bestea dela, guztira 410 lanaldi galdu dira (horietako 95 ez zeuden justifikatuak). Justifikatutako hutsegite asko lan istripuen edo gaixotasun profesionalen ondoriozko bajengatik dira. Justifikatu gabeko gehienak bizitza pertsonala eta profesionala bateragarri egiteko azaroek eragiten dituzte; askotan, seme alaba txikien gaixotasuna izaten da arrazoia.
|
|
|
Jarduera horretan zortzi
|
pertsonak
lan egiten dute, denak emakumeak, etxera diru apur bat eramateko aukera izan dezaten garai zail hauetan.
|
|
|
Apiril eta ekain artean, 149.000
|
pertsonak
lana topatu zuten; beraz, 16.783.800 langile dago gaur egun Espainian(% 59,54).
|
|
2014
|
|
|
Lau
|
pertsonak
lan egiten dute Ekia gazta ekoizteko. Garai onetan zazpi langile ere egon ziren, baina krisiak gogor jo ditu.
|
|
|
«Azken batean, dendetarako eskaerak automatikoki jaso, biltegiratu eta prestatzeko modua ematen du». Laurehun
|
pertsonak
lan egiten dute Elorrioko plataforma logistikoan, eta, Madariagaren esanetan, bi helburu nagusi izan ditu automatizazioak. Alde batetik, barne eraginkortasuna hobetzea, eta, bestetik, lan baldintzak hobetzea, eskuz prestatzeak eskatzen duen ahalegin fisikoa gutxitu egingo baita.
|
|
|
Down sindromea duten pertsonak Laguntza bidezko enplegua baliozkoa da minusbaliotasuna duten pertsona guztientzat, baina guztiek ez dute behar. DOWN Españak desgaitasunen bat duten
|
pertsonak
lan munduan sartzea sustatzeko esku hartze eredu bat diseinatu du. Hemen dago EEEekiko alde nagusia.
|
|
2015
|
|
|
Ez gara, sarritan leporatu diguten arren, talde arraro bat, joera eta irizpide marjinalak defendatzeko jaio dena, eta izatekotan ezer, munduko beste edozein lekutan edozein
|
pertsonak
lan literarioa aurrera ateratzeko egingo lukeena eginez ari den talde bat gara. Behin eta betirako diogu:
|
|
|
Paperik eta boligraforik ez batere, eskuko ordenagailu bat dauka mahai borobil ezin txukunagoaren gainean. APTES gabezia fisikoak dituzten
|
pertsonak
lan munduan txertatzeko teknologia berrien erabilera bultzatzen duen enpresarentzat egiten du lan. Goizeko lehen bileran APTESek EHUren Donostiako Informatika fakultatean kudeatzen duten masterreko beharrak aztertu dituzte Adriana zuzendariak eta biek, eskatu beharreko fakturak ordenatu, eta autonomia pertsonalerako teknologien garapenaz mintzatu dira.
|
|
|
Esklabotasun modernoa ehungintzan «Ehungintza eta nekazaritza dira muturreko ustiategi hau zabalduena duten bi sektoreak», dio CECJk lan esklabotzari dagokionez. Gogoratu Lanaren Nazioarteko Erakundeak (LANE) kalkulatzen duela 21 milioi
|
pertsonak
lan behartua egiten dutela. Erakunde horrek ohartarazten du, halaber, ehungintzako langileek 910 milioi «langile pobreen» taldea osatzen dute neurri handi batean.
|
|
2016
|
|
|
Egoerak kontrolaezina dirudi. 2020 urterako, etzirako alegia, ehun milioi
|
pertsonak
lan egingo dute roboten ordenuen menpe, euren ordenuen arabera. Horiez gain, beste ehunka milioi ordenu horiek kontrolatzen dituztenen menpe izango dira.
|
|
|
Olidenek azalpena: «Aldi baterako laneko enpresak (ABLEak) legeztatu zirenean exijitu zitzaien
|
pertsonak
lan egiten duen lekuko hitzarmena aplikatzea. Beraz, azpikontratatutako langile horiek ABLE baten bidez lanean egongo balira, derrigor museoan indarrean den hitzarmen kolektiboa aplikatu litzaieke.
|
|
|
garai bateko profesionalizazioaren aldeko aldarriak gogora ekarriz, arlo horretan urrunegi joan ez ote den galdetzen zion bere buruari irrati saio batean, eta amateurrak beharrezkoak direla azpimarratu,, amateurrek zerbait berezia ematen baitute. Esango nuke, gainera, nire belaunaldiko zenbait
|
pertsonak
lan hobea egin zutela amateurrak izan zirenean, gero profesional bihurtzeko aukera izan ondoren baino(?). Amateurrak hartu dezake bere gain, adibidez, arriskua; idazten ere hori oso ondo ikusten da:
|
|
2017
|
|
|
Aldaketa hauen guztien argitan, maiz galdetzen diot nire buruari zerk lotzen dituen
|
pertsonak
lan proiektu beraren barruan, hots, zerk egiten gaituen enpresa bateko kide, hilaren bukaerako soldatatik harago. Edo zer herri bateko kide, nahi baduzue.
|
|
|
Espainiaren kasuan, ohiko zerbitzuen sektoreko diru sarrera nagusienak turismotik datoz, eta industriak %17ko ekarpena baino ez du. EAEn, aldiz, industriak %24ko pisua du (Eustat, 2017), eta Espainiako BPGren %1, 86 da, nahiz eta 270.000 langile baino ez aritu horretan (40.000 gutxiago 2017an, tertziarizazioaren ondorioz); Espainiako turismoak, ordea, BPGren %10 osatzen du, baina 3 milioi
|
pertsonak
lan egiten dute horretan. Desberdintasun nabarmen horrek adierazten duenez, turismoak (eraikuntzarekin batera) balio erantsi txikia du, eta, ondorioz, Espainiako egitura ekonomikoak ez du produktibitate handirik.
|
|
|
Antsietate jarraitua zenbaterainokoa den neurtzeko tresnetako asko, eta, ondorioz, neke emozionala neurtzekoak ere,
|
pertsonak
lanarekiko duen harremana aztertzeko galdera multzo bat dira. Behatu taula honi:
|
|
|
Urrian 15.900
|
pertsonak
lana aurkitu
|
|
2018
|
|
|
Batez ere Helduen Euskalduntze Alfabetatzeari dagokionez. Izan ere, hortxe prestatuko ditugu
|
pertsonak
lanean aritzeko, baina gainera, euskaltegietatik irtenda, lan munduko plangintzak garatzen jarriko bagenitu euskaltegiak, egun euskaltegietara hurbiltzen ez diren euskaldungaiengan eragiteaz gain," euskaldundu" direnengan ere eragingo genuke, testuinguruan eragingo genuke, erabileran zuzenki eragingo genuke... Horretarako egokia da HABEren curriculuma, zientziatik egoki edan baitu, baina oso testu puntakoa izateak ez du ezertarako balio gerora aplikatzen ez badakigu, langileak inork trebatzen ez baditu...
|
|
2020
|
|
|
Hartu diren neurriak beharrezkoak dira. Egia da kontraesanak sortzen dituztela, adibidez armada kalera ateratzeak eta, gero, milaka
|
pertsonak
lanera joan behar izateak oinarrizkoak ez diren gaiak ekoiztera. Arau horiekiko errespetuak komunitatearekiko errespetua adierazten du, ulertzea osasun publikoa gutako bakoitzaren esku dagoela, eta geure buruaren erantzule ez ezik, besteei gertatzen zaienaren erantzule ere bagarela aitortzea.
|
|
|
Harrezkero hainbat isun jarri dizkie Udaltzaingoak bai prostitutei eta bai bezeroei. 2016an Irunen eta Hondarribian abian jarritako esperientzia pilotu baten arabera, ehun bat
|
pertsonak
lan egiten zuten prostituzioan mugaldeko herri horietan. Gehienak, emakume atzerritarrak.
|
|
2021
|
|
|
Osasun mentaleko arazoak dituzten
|
pertsonak
lan munduan txertatzeko erraztasunak jartzea.
|
|
2023
|
|
|
Errealitatetik kanpoko helburu eta itxaropenek porrotera daramate. Horrelako
|
pertsonak
laneko hiperaktibitatean murgiltzen dira.
|
|
|
Automatizazioari eta AAren ondorioz, 12 milioi
|
pertsonak
lana aldatu dute, eta emakumeek 1,5 aldiz aukera gehiago izango dute horretarako. Prekaritatea, soldata apalak dituzten industrietan —bulegoko lana eta bezeroarentzako zerbitzua arreta, esaterako—, emakumeak gehiago dira eta lan horietan oraindik aukera gehiago omen dago AAren eragina nabaritzeko.
|
|
|
Emakumeak sektorean Hego Euskal Herrian, 27.793
|
pertsonak
lan egiten dute berrikuntzari zuzenean dagozkion lanpostuetan: langile guztien %2 inguru.
|