|
2007
|
|
|
Dena den, inkesta horietan jasotzen diren datuak aitortuak dira; alegia, datuak ez dira zuzenean behatuak izan. Horrek datuen fidagarritasunean hutsune bat sortzen du, izan ere, inkesta horietan pertsonen benetako eginkizuna ez da jasotzen baizik eta
|
pertsona
horiek beraien eginkizunei buruz duten iritzia. Alegia, gure kasuan ez da jasotzen pertsonaren euskararen erabilera errealaren kopurua baizik eta pertsona horrek bere euskararen erabilerari buruz duen iritzia.
|
|
|
Dena den, inkesta horietan jasotzen diren datuak aitortuak dira; alegia, datuak ez dira zuzenean behatuak izan. Horrek datuen fidagarritasunean hutsune bat sortzen du, izan ere, inkesta horietan pertsonen benetako eginkizuna ez da jasotzen baizik eta
|
pertsona
horiek beraien eginkizunei buruz duten iritzia.
|
|
|
•" Hortaz, kalean entzuten diren elkarrizketak neurtzen dira, eta neurtzaileek jasotzen dituzten datuek entzun eta zenbatu diren
|
pertsona
horiek leku eta une horretan zein hizkuntza zerabilten adierazten dute, ez besterik. Horrek ez du esan nahi, ‘horiek bakarrik direnik euskaraz egiten dutenak, baizik eta hori dela euskararen erabilpenaren proportzioa; alegia, ez dugu jakingo zenbatek egiten duen, baizik eta batez beste, zenbat egiten den euskaraz une eta leku bakoitzean’.1
|
|
|
Neurtutako aldagaietan ere, badira berrikuntzak aurreko neurketetatik hona5 Behatutako pertsonek erabilitako hizkuntzarekin batera,
|
pertsona
horien zenbait ezaugarri ere jaso da. Orotara, lau aldagai izan dira:
|
|
|
Neurtutako aldagaietan ere, badira berrikuntzak aurreko neurketetatik hona. Behatutako pertsonek erabilitako hizkuntzarekin batera,
|
pertsona
horien zenbait ezaugarri ere jaso da. Orotara, lau aldagai izan dira:
|
|
2008
|
|
|
Gizarte ingurune baten eta hizkuntzaren gizarte funtzioak eskaintzean hizkuntza bat bestearen gainetik sustatzen duen hizkuntza sistema baten artean sinbiosi bilakaera badago, beti dago galdetzerik zein den joera hori izateko arrazoia; bai gizarte ingurunean eta haren bilakaera ez arautuan, edo gizartearen ildoetan, politika, ideologiaeta ekonomiaaldaketak eragin ditzaketen
|
pertsona
horien zuzenbidezko edo egitezko hautaketetan. Hala ere, hemen konstatazio gisa balio duenak ez du azalpen eta justifikazio baliorik.
|
|
2009
|
|
|
Hirugarrena: lan taldearen ia erdia sartu da Kutxan azken hamarkadan, pertsonetan sekulako berritze prozesua gertatu da; eta sartu diren milatik gorako
|
pertsona
horien hautaketan inoizko pisurik handiena izan dute hizkuntza eskakizunek, eremu elebidunetan sartu berriak nagusiki elebidunak dira.
|
|
|
Lan hau egiteko ideia Hizkuntzaren Psikopedagogia izeneko irakasgai baten baitan sortu zen. Irakasgai honen inguruan ikasleek zer zekiten eta zer espero zuten aztertzean, oso eztabaida interesgarria sortu zen
|
pertsona
horien prestakuntzari begira, hizkuntza anitzeko hezkuntza programetan parte hartuko baitute profesional gisa. Ikasle bakoitzak hizkuntzak ikasteko bere prozesuari buruzko diskurtsoa sor zezan, elebidun edo eleaniztun izateko zer ibilbide egin duten idazteko eskatu genien.
|
|
2010
|
|
|
Carcassonnen konklusioa zen parlamentuak (bi batzarrak) gutunaren berrespena onar zezakeela, bateragarritasuna bazela baina ondoko interpretazio horren adierazpena gehituz: " ‘talde’ terminoak, erabili den aldi oroetan [gutunean], pertsona fisikoren gehiketa erran nahi du Frantziaren kasuan eta ez
|
pertsona
horietarik osatu litzatekeen entitate berezi bat". beraz, hitz ezberdinetan erranik, hizkuntza komunitate berezirik ez zen Frantzian, frantsesa salbu. gutunaren helburua zen, Carcassonnen arabera, hizkuntzen babesa eta hiztunei" eskubide preskibaezinak" ematea. testuan zehar, hizkuntza idelogiari eta ez ezagutza zientifikoari lotu zaizkion beste ikusmolde zenbait agertzen ziren.... " Eskualdetako" hizuntza erranmoldea eztabaidagarri zela, hizkuntzak eremu geografiko bati ez baitira zehazki loturik.
|
|
2012
|
|
|
Ikerketa honetan kalean entzuten diren elkarrizketak neurtzen dira, eta neurtzaileek jasotzen dituzten datuek entzun eta zenbatu diren
|
pertsona
horiek leku eta une horretan zein hizkuntza zerabilten adierazten dute, ez besterik. Horrek ez du esan nahi horiek bakarrik direnik euskaraz egiten dutenak, baizik eta hori dela euskararen erabilpenaren proportzioa; alegia, ez dugu jakingo zenbatek egiten duen, baizik eta batez beste zenbat egiten den euskaraz une eta leku bakoitzean.
|
|
|
Hala ere, badira euskara guztiz edo partez galdu dutenak (16 urte edo gehiagoko biztanleen %3 inguru). Galera horren zati bat (erdia inguru EAEn eta Iparraldean, eta herena pasatxo Nafarroan) galera partziala izan da, hau da,
|
pertsona
horiek euskaraz ondo hitz egin ez arren, ondo ulertzeko gai dira.
|
|
|
(...) Sinpatia bat, ez dakit den hizkuntzarekiko, kulturala, ez dakit, zer edo zer espeziala dauka". Iñaki Mart� nez de Lunaren esanetan," nik uste dut konplizitatea hitz egokia dela, ze partekatzen da sentimendu bat,
|
pertsona
horien artean badagoela beste zerbait edonorekin ez daukazuna. Eta gainera beste zer edo zer daukana aldarrikapen puntu bat, borroka puntu bat, eskakizun puntu bat, komunitate zapaldua eta borrokatzailea edo izan nahiaren parte bat izatea edo...", nahiz eta hor, bere ustez," askotan ideologia ez da agertzen eh".
|
|
|
Euskararekiko eta euskararen aldeko hizkuntza politikari buruzko jarrera ez sutsua edo ez grinatsua duten lagunak dira. Ikertzaileen hitzetan
|
pertsona
horiek iritzi sorta konplexu eta zehaztua dute, zenbaitetan iritzi kontrajarriak dituzte eta euskararen aldeko konpromiso maila epela. Euskararen alde jarreraren inguruko mailakatzean jarrera kritikoetatik iraganez, aurka kategoriara doan continuum batean kokatzen dira" (Amorrortu eta beste, 2009:
|
|
2014
|
|
|
Ondorengo hamaika pertsona lehen taldekoen bidez eta herrian hilabetez izandako ezagutzaren bidetik etorri dira. Sexua, adina, bizitokia, lan egoera eta hizkuntza egoera begiratu dira bereziki
|
pertsona
horiek aukeratzeko.
|
|
|
Gogora dezagun bi trantsizio aldi barnebiltzen dituen etapa dela nerabezaroa: Alde batetik
|
pertsona
horiek haur izateari uzten diote eta
|
|
2016
|
|
|
Bi
|
pertsona
horien kasuak alderatuta, argi dago euskara maila hobea duela Amaiak Rajivek baino, askoz ere hobea. Gaur egun, ordea, gehiago erabiltzen du euskara Rajivek Amaiak baino.
|
|
|
Entzundako erabiltzaile (talde) kopurua kontuan izan liteke kale neurketaren bidez, erabiltzaile horien egunean zeharko maiztasunaz nekez atera liteke ordea maila bereko ondorio fidagarririk: kale kontaldi batean lau pertsona baldin badira solaskide, litekeena da
|
pertsona
horietariko bakoitzak maiztasun diferentez jardutea egunean zehar. Hori ezin da, bistan da, kale neurketaz argitu.
|
|
|
Bi autore horiek hainbat adibide eman dute frogatzeko, batzuetan pertsonek esaten dutela hizkuntza bat ez dakitela benetan badakitenean eta erabili ere erabiltzen dutenean. Jokabide horren arrazoiak asko izan daitezke;
|
pertsona
horiek beren hizkuntzari buruz dituzten jarrerengatik eta autogorrotoagatik gertatu ohi dira maiz horrelakoak. Modu horretan," zer egiten duzu x egoeran?" galdetzen bazait erantzungo dudana ez da benetan" zer egiten dudan" baizik eta" zer uste dudan egiten dudala" edo/ eta" zer gustatuko litzaidakeen egitea", edo, are gehiago, ikertzailearen presentziagatik (Labov ek aztertu zuen behatzailearen paradigmaren eraginez)" gizarteak zer eskatuko lidakeen egitea?" edo zehazkiago (telefonoz ez bada egiten inkesta baizik zuzenean)" behatzaile honek, dituen ezaugarriekin, zer nolako erantzuna gogoko izango du?", azken kasu honetan partez enpatiak bultzaturik.
|
|
2017
|
|
|
Euskara elkarte bat da, bale, euskararako pausoak sustatzen dittuena baña era berien euskaraz itteko inguruniek sortzen dittuena. Horregaittik euskara elkarte batek antolatzen dau eh... ogi ikastaroa, ez euskara eta ogia uztartuta dazelako, ikastaroan agertzen dien hamabi
|
pertsona
horreik gune euskaldun baten dazelako. Hikak euki biko littuke, ba holako eztakitx, ogi ikastaroa eta hika.
|
|
|
Hitanoak beraz, batetik," desberdindu" egiten ditu gazteak beste gazteetatik erabiltzean eta bestetik, hitz egiten den
|
pertsona
horiekin konfidantza handiago bat ematen du. Azken hau hitanoaren berezko ezaugarria delako konfiantzazko tratamendua dabaina beraiekin bakarrik hitz egiten delako baita ere.
|
|
|
Wa: ...a garai horretan hasten den baita ere (elkarrizketa elebidunetan) katalana mantentzeko jarrera; baina hori ez da gaztelaniako eskoletan gertatzen, gazteek eurek dituzten harreman informaletan baizik. bestetik, une honetan hasten dira halaber jatorriz gaztelania hiztunak diren eta bokazio akademikoa dutenetako batzuk katalan hiztunen presentziari etekina ateratzen, eta katalana sozialki erabiltzen.
|
pertsona
horiek ohituta daude irakasleekin katalanez hitz egiten. harreman berriak hasten dituztela aprobetxatzen dute, eta estrategiak hartzen dituzte ez diezaieten gaztelaniaz erantzun:
|
|
|
jatorria, motibazioa, erabilera eta ideologia – Jon Walsh sarritan. Goi mailako ikasketetan irlandera ikasi duten edo irakasgairen bat irlanderaz egin duten
|
pertsona
horiek adierazten dute unibertsitateko komunitatea oso garrantzitsua izan dela irlandera erabiltzeko. ohartu nintzenik zer zen badakizu[...] Irlandarren artean egon nintzen eta oso gustura sentitu nintzen eta suposatzen dut inoizko zoriontsuen izan nintzela han (N4, 23).
|
|
|
5.2 Unibertsitateko urte erabakigarriak unibertsitatea hiztun berriaren bizitzako beste muda erabakigarri bat dela aipatu izan da sarritan. goi mailako ikasketetan irlandera ikasi duten edo irakasgairen bat irlanderaz egin duten
|
pertsona
horiek adierazten dute unibertsitateko komunitatea oso garrantzitsua izan dela irlandera erabiltzeko, haien gaitasuna bultzatzeko eta harekiko zuten jarrera aldatzeko. g17 (gizonezkoa) Gaeltacht eremuan hazi zen nagusiki ingelesez hitz egiten eta irlanderaren gain oso interes gutxi zuen, harik eta unibertsitatean irlanderaz naturaltasunez hitz egiten zuen gazte talde bat ezagutu zuen arte:...
|
|
2019
|
|
|
Magma sozial horretan txertatu behar da arnasguneetako euskalgintza. hezur haragizko
|
pertsona
horien neurrira egokituriko ekimenak hezurmamitu behar dira. arazo konpontzaile, ez kaletarron klixe irudipenezko herritar aingerutiar fikziozkoen salbagarri, izango diren neurriak. kaletarrok (euskaldun zein erdaldun) ez gara normalean aniztasun horretaz jabetzen: garai batean egiatik hurbil zebilkeen egoera baten klixe zaharkitu bati estekaturik gaude maiz. horregatik da hain funtsezko, arnasguneen etorkizun asmoa arnasguneetatik bertatik abiatzea. kanpoko laguntza behar dute, alde askotatik:
|
|
|
Zigorretik ihes egiteko,
|
pertsona
horietako askok [eskolan edozein zela hautatzen zuten hizkuntzaren araberako egoeran zigorra sistematikoa jasotzen zuten horiez ari dira hemen Sanginés eta Suay i Lerma] bere hizkuntza ezkutatu ez ezik, beren identitatea ere ezkutatu dute. Eta norbere identitatea sistematikoki ezkutatzea onartu denean, oso probablea da horrek dakarren disonantzia kognitiboa murriztea aukeratzea, eta azkenean nortasunari berari uko egitea (Sanginés & Suay i Lerma 2008:
|
|
2020
|
|
|
Pertsonek egiten dituzte komunikabideak eta
|
pertsona
horien gaitasunen araberakoa izango da eskainiko den azken produktua.
|
|
|
Izan ere, komunikabideak zerbait badira, pertsonak dira. Pertsonek egiten dituzte komunikabideak eta
|
pertsona
horien gaitasunen araberakoa izango da eskainiko den azken produktua. Horrexegatik, aurrean ditugun erronkei aurre egin ahal izateko ezinbestekoa izango da profesional horiengan eta zehazki beraien formakuntzan inbertitzea.
|
|
2021
|
|
|
3 milioi bat jendez osatua da. Euskal Herriak duen berezitasuna da ez direla 3 milioi
|
pertsona
horiek euskaraz ari, beraz gure lurraldeko hizkuntza ofiziala izan behar litekeena ez dutela denek mintzatzen. Ez dugu gainera geografikoki ukatzen ahal lurralde txiki bat dela, baina biztanle kopuruaz gain, euskaldun kopurua ez dela biziki handia aitortzen ahal da nahiz eta iritzi biziki subjektiboa den hemen.
|
|
|
Honen guztiaren harira, hizkuntzak desagertzeak eragin suntsitzaileak ditu, ez bakarrik aniztasun linguistikoan, baita herrien biziraupenean ere. Jatorrizko komunitateekiko loturak hausteak marjinaziora bultzatu ditu gizatalde horietako kide asko,
|
pertsona
horien autoestimu galeraz, gaixotasunez eta osasun fisikorako eta mentalerako beste ondorio batzuez gainera (ibid.). Ez dago ezein herririk hizkuntza galtzeagatik ezer irabazi duenik, eta, aldiz, denek galdu dute hizkuntza baino askoz gehiago.
|
|
|
Plataforma hori ikaskuntza intuitibo eta erakargarrian oinarritzen da, ikus entzunezko baliabideen eta etengabeko prestakuntzaren bidez. Baliabide horiei esker, helduei (bereziki migratzaileei eta errefuxiatuei) tokian toki gizarteratzea ahalbidetzen zaie. Irakasleek, hizkuntza adituek eta teknikariek diseinatuta, prozesu autonomo bat edo tutoretza prozesu bat proposatzen da,
|
pertsona
horiek beren beharretara egokitutako prestakuntza jaso ahal izan dezaten.
|
|
|
2015 urtean, AISA ikastaroetan parte hartu zuten
|
pertsona
horien artean Poloniako ikasle bat izan zen: Anna Augustyniak.
|
|
2022
|
|
|
" Oso ondo dago hainbat pertsona oso ondo prestatuta egotea lan horretarako baina hanka motz gelditzen da hemen,
|
pertsona
horiek euskara jakitun ez badira. Ez zait errespetuzkoa iruditzen bizi osoa euskaraz hitz egin izan duen adin handiko pertsona bati laguntza gaztelaniaz edo erdaraz eskaintzea".
|
|
|
Eskerrik asko zuen lanagatik. Nire ustez, oso ondo dago hainbat pertsona oso ondo prestatuta egotea lan horretarako baina hanka motz gelditzen da hemen,
|
pertsona
horiek euskara jakitun ez badira. Ez zait errespetuzkoa iruditzen bizi osoa euskaraz hitz egin izan duen adin handiko pertsona bati laguntza gaztelaniaz edo erdaraz eskaintzea.
|
|
|
Galdetegiaren lehen galderari erreparatuz, galdetegia erantzun dutenen bizilekua edota
|
pertsona
horiei dagokien osasun zentroa honakoa izan da, ehunekoetan: Getaria (%30), Zarautz (%27), Azpeitia (%24), Orio (%7), Azkoitia (%6), Zumaia (%4), Errezil (%1) eta Zestoa (%1).
|
|
|
(7) Lizarrako denda batzuetan badakizunez e
|
pertsona
hoiek euskeraz dakitela eta hoiekin ohituta bazaude euskeraz egitera, ba agian haiekin bai egiten duzula euskeraz. (...) Ta, agian, Iruñean ez dituzunez ezagutzen edo, dena delakoa, ba agian kostatzen da gehiago.
|
|
|
Hala ere, K02 testuan agertzen dira gorputz bakan batzuk (ikus kodifikatutako testu guztiak eranskinean). Gorputz edota
|
pertsona
horiek eskolari erreferentzia egiteko erabiltzen dira eta umeak dira –zehazki, mutikoak. Hala nola testu bakarrean dauzkagu pertsonen errepresentazioak, kasu honetan umeenak.
|
|
|
K13 ren kasuan, irudietan ageri diren pertsonen aurka protestatzeko erabiltzen dira Ibarretxe eta Inclani dagozkien ikonoak –Juan Jose Ibarretxe orduko lehendakaria, eta Gabriel Maria Inclan orduko Osasun sailburua. Hala ere, eta salaketa oso pertsonala dela adierazten baldin badu ere testuak, bi
|
pertsona
horien ikonoak Eusko Jaurlaritzaren aurka egiteko erabiltzen dira.
|
|
|
Aipatutako testuan, lehen plano batean giza itsurako bi pertsona ageri dira –Aitziber Garmendia eta Kepa Errasti aktoreak. Hala ere,
|
pertsona
horiek superheroi bilakatzen dira –dantzari itxurako bi superheroi," supermintzalagun", testuaren izenburuaren arabera. Fantasiazko mundu honen beste adibideetako batzuk, K11, K12 eta K17an ageri diren elementu antropomorfoak lirateke.
|
|
|
Deitoratu egiten da frantsesa ikasteko ikastaroek migratzaile horien bizitzarekin duten bateraezintasuna eta haien errealitate partikularrak aintzat ez hartzea (CDEAFC 2022, Elkouri 2022b). Cleveland eta Papazian Zohrabianen hitzetan (2021), atzemandako ondorioak gizarte, ekonomia eta osasun eskubideei egindako kalteak dira, eta
|
pertsona
horiek dituzten desberdintasun sozialak areagotuko lirateke.
|
|
|
Behaketa teknikaren oinarrietako bat diskrezioa da. Hiztunak behatuak direla ohartu gabe jaso da beren hizkuntzapraktikei buruzko informazioa,
|
pertsona
horiek identifika ditzakeen daturik edota elkarrizketa horien edukiaren gaineko informaziorik jaso gabe.
|
|
|
Ikerketan ez dira datu pertsonalak tratatu edo erabili. Modu anonimoan bildu da informazioa,
|
pertsona
horiek identifika ditzakeen daturik edota elkarrizketa horien edukiaren gaineko informaziorik jaso gabe.
|
|
|
Jarrera eta baloreei dagokienean, oso modernoa da, euskal gizarteko abangoardia. Neurri batean,
|
pertsona
horien eta zenbait sortzaileren eskuetan dago euskara eta bere gaitegia berritu eta gaurkotzea.
|
|
|
oso ondo hitz egiten dutenak eta guztiz barneratua daukatenak, eta oztopoarekin saiatzen direnak baina limitazio hori daukatenak. Orduan,
|
pertsona
horientzako (bigarrenentzako) nik uste ona izan daitekela, beraien inguruan euskara hitz egiteko beste aitzakiarik ez baldin badaukate." E34
|
|
2023
|
|
|
Sare sozialen zerrendan hurrengoak kirol entrenatzaileak eta irakasleak dira, baita gelakideak eta taldekideak ere. Kirolaren eta entrenamenduen maiztasunaren, irakasgaiaren arabera edo, oro har, egiten duten jardueraren arabera aldatzen da
|
pertsona
horiekin igarotako denbora, baina kasu hauetan ere komunikazio interakzioa astero gertatzen da, oporretan izan ezik.
|