|
2001
|
|
|
Lan honen emaitzetan ikusten den bezala, testuinguru objektiboak eta testuinguru horrekiko jarrerak, hautemateak, usteak eta gehienbat identitateak eragina duteeuskararen erabileran. Areago joanez, euskaraz egiteko gai direnen artean, aldagisoziodemografiko eta soziolinguistikoek, edo testuinguruak aldagai psikosozialekbaino eragin gehiago dute,
|
pertsona
horien euskararen erabilera azaltzeko lortu deneredu psikosoziolinguistikoak adierazten duen bezala. Azken emaitza hori bat dator orain arte euskarari buruz egin diren ikerketa gehienetan lortutako emaitzekin.
|
|
2012
|
|
|
Hala ere, badira euskara guztiz edo partez galdu dutenak (16 urte edo gehiagoko biztanleen %3 inguru). Galera horren zati bat (erdia inguru EAEn eta Iparraldean, eta herena pasatxo Nafarroan) galera partziala izan da, hau da,
|
pertsona
horiek euskaraz ondo hitz egin ez arren, ondo ulertzeko gai dira.
|
|
|
Lehen hizkuntza euskara edo euskara eta erdara izan duten gehienek (%88k EAEn, %83k Nafarroan eta %75ek Iparraldean) euskara gorde dute eta elebidunak dira gaur egun. Hala ere, badira euskara guztiz edo partez galdu dutenak (%3). Galera horren zati bat (erdia inguru EAEn eta Iparraldean, eta herena Nafarroan) galera partziala izan da, alegia,
|
pertsona
horiek euskaraz ondo hitz egin ez arren, ganoraz ulertzeko gai dira. Aldi berean, lehen hizkuntza erdara izan arren Euskal Herriko biztanleen artean, euskara ikasi eta gaur egun elebidun diren 249.918 pertsona daude, 1991n baino 178.216 pertsona gehiago.
|
|
2018
|
|
|
5 Oso nabarmen ageri da jokaera urratzaileen garrantzia gai honen inguruan egin genuen lehen ikerketan, bikote afektiboen hizkuntza aldaketaren fenomeno eta esperientzia arrakastatsuen azterketan (Jauregi eta Suberbiola, 2009). Eta baita ondoren lan eremuan egin genuen ikerketan ere, non aztertu genituen zortzi kasu arrakastatsu, zeinetan
|
pertsonak
horiek euskara ikasteaz gain lankiderekin batekin hizkuntza ohiturak iraultzea lortu baitzituzten (Jauregi eta Suberbiola, 2011)
|
|
2020
|
|
|
Gainera, pertsona horiek tokian tokiko euskaraz mintzatzen dira. Bi arrazoi horiek direla-eta,
|
pertsona
horiek euskara batuan garatutako galde sorta honen aurrean ulermen zailtasunak adieraztea ulergarria da. Hala eta guztiz ere, orokorrean, partaideek itemekiko ulermen ona azaldu dute, besteak beste, itemen hizkuntza erregistroa bereziki zaindu baita hizpide den populazioari begira, bai eta eremu soziolinguistiko ezberdinetan ulerterraza izate aldera ere.
|
|
2021
|
|
|
3 milioi bat jendez osatua da. Euskal Herriak duen berezitasuna da ez direla 3 milioi
|
pertsona
horiek euskaraz ari, beraz gure lurraldeko hizkuntza ofiziala izan behar litekeena ez dutela denek mintzatzen. Ez dugu gainera geografikoki ukatzen ahal lurralde txiki bat dela, baina biztanle kopuruaz gain, euskaldun kopurua ez dela biziki handia aitortzen ahal da nahiz eta iritzi biziki subjektiboa den hemen.
|
|
|
Aitatu barri dodazan Eleizako erakunde horreek emon behar daben oneretxiaz, behin baino gehiagotan itaundu deuskuzue, ea zer esan daikien
|
pertsona
horreek euskerarik jakin barik, eta zelan emon leikien euren eretxia. Badot neure bildurtxua, ez ete jatzuezan aspergarri gertatuko gai honi buruz emongo deutsuedazan azalpenak.
|
|
2022
|
|
|
" Oso ondo dago hainbat pertsona oso ondo prestatuta egotea lan horretarako baina hanka motz gelditzen da hemen,
|
pertsona
horiek euskara jakitun ez badira. Ez zait errespetuzkoa iruditzen bizi osoa euskaraz hitz egin izan duen adin handiko pertsona bati laguntza gaztelaniaz edo erdaraz eskaintzea".
|
|
|
Eskerrik asko zuen lanagatik. Nire ustez, oso ondo dago hainbat pertsona oso ondo prestatuta egotea lan horretarako baina hanka motz gelditzen da hemen,
|
pertsona
horiek euskara jakitun ez badira. Ez zait errespetuzkoa iruditzen bizi osoa euskaraz hitz egin izan duen adin handiko pertsona bati laguntza gaztelaniaz edo erdaraz eskaintzea.
|
|
|
(7) Lizarrako denda batzuetan badakizunez e
|
pertsona
hoiek euskeraz dakitela eta hoiekin ohituta bazaude euskeraz egitera, ba agian haiekin bai egiten duzula euskeraz. (...) Ta, agian, Iruñean ez dituzunez ezagutzen edo, dena delakoa, ba agian kostatzen da gehiago.
|
|
2023
|
|
|
Zeintzuk dira
|
pertsona
horiek euskarara hurbiltzeko gakoak?
|
|
|
Aipatzekoa da hezitzaileen papera ere, haiek baitira jardueraren erdigunean daudenak eta gazteentzat eredu direnak. Topagunearentzat hezitzaile onak izatea oso garrantzitsua da, baina ez du garrantzi gutxiagorik guretzat,
|
pertsona
horiek euskaraz aktiboak izatea, euskara eragile izatea.
|