|
2000
|
|
|
Sozietateko lehendakari gisa, Claudio Boada, 67tik aurrera, eta Villar Mir, 1970ean, izan ziren garai horietako hedakuntza arrapaladatsuaren arduradunak, gerora etorriko zen hondamendia eraginez. Neurrigabeko itxaropen
|
onen
garaiak ziren, Barakaldo eta Sestaoko ekoizpena 1.300.000 tonataraino handitu nahi zen, eta horrek %50eko hazkundea esan nahi zuen. Etxebarriko Bandas 300.000tik 400.000 tonatara handitu nahi zen.
|
|
|
Oiei erantzun behar die, beraz, dezakeneraiño. Ez da punta puntan dabillen jendearen kezkeri erantzuteko" eta" orregatik ez da aldizkari
|
onen
asmoa sakabanatzen gaituzten alperrikako eta kaltegarrizko ika mikei su ematea".
|
|
|
Berriro entzuten da hor Lauaxetaren boza offean bezala, Izuen gordelekuetan barrena liburuko hitzaurrearen oihartzuna balitz legez, hizkuntzaren beraren zerbitzutan adina ari baita, errealitatearen mugetan bilaketan eta sorkuntza literarioaren zerbitzutan: " Ludi
|
onen
bestaldez loratzen diran landaraen usañak goxalde bakotxak dakarkidaz. Auxe da neure sakona!
|
|
|
Euzkeraz batez be! Erabillijak. ixan diran izkuntzak bost jarrai bide erakutsi dagiskegubez, baña ele
|
onen
iruliak gerau gara." (Olerkiak, Erein, 119 or.)
|
|
|
Genitiboa (sing.)
|
onen
/ orren/ arenoneen/ orreen/ areen (pl.)
|
|
|
Eginkizun horretan herrialde bakoitzekoek nola jokatu zuten,
|
onen
edo gaizkileenbandoan jartzea, ez da inportanteena. Futboleko emanaldietan ere jokaldi eztabaidagarriak izaten dira.
|
|
|
Existenzialis teksiñismen erabakirik etzutela izan, eta orregatik beren bizitza erantzunik gabeko galderaitoa egin zutela. Au da, nere ustez, auzi
|
onen
giltza?.
|
|
|
Irratiemandegi handiak artxibo onak edukitzen ahalegintzen dira, irratien esparru lehiakor honetan kalitatea eta informazio edo dokumentazio zerbitzua aski uztarturik baitaude. Audio eta letra artxibo
|
onen
jabe izateak datu askoren jabe egiten gaitu berehala. Artxiboan kontsulta egin eta horrela ez dugu zertan itxaron, zertan orduak eman informazioen background ak bilatzen; dena erraz erraz aurkitu ahal dugu, dokumentazio zerbitzua ondo antolaturik egonez gero.
|
|
|
—Jakizue ezen jaun Joanes Etxegoien naizela, nafarra naizela eta nafarrek ez dutela gezurrik erraiten, are gutiago Jainkoaren botereaz edo sainduen ahalaz ari direla. Adi egon, bada, zeren kontatuko baitizuet nola sendatu zuen Avilako Teresak gure aita —eta ikusirik ezen guztiek kasu egiten zidatela, nahiz eta zaldunek, artean, mesfidantzaz behatu, aitzina segitu nuen, hiztun
|
onen
antzera, hitzaren jabe—: Gure etxean oro zen ditxa eta oro zen zorion, harik eta egun batean aitari gaitz hura sartu zitzaion arte, ezin eriago jarri zuena eta ezin flakoago, betartea zurbil eta gorputz osoa hil hurran; haren begiak martiri batenak ziren, haren hatsa hauspo hautsi batena zen... eta han eta hemen garau gorri zornetsu batzuk bihitu zitzaizkion, guztioi goragalea eragiten zigutenak; eta ez zegoen, ez, hilik, baina, hilik ez zegoen arren, hila baino hilagoa zirudien, hatsa eta kiratsa zeriola; eta, hala, aita sendatzeko asmotan, etorri ziren hango eta hemengo medikuak, iragan ziren gure etxetik, eta ez zuten hura sendatzerik erdietsi; eta, hala eta halatan, lurraz eta lurreko faboreez etsirik geundèn egun batean, Urbiaindik iragan zen gizon bat —benedika dezala Jainkoak egin zigunagatik! —, erlikiontzi hau lepotik dilindaka zeramana; gizonak erraiten zuen ezen erlikiontzi hark santaren behatzezurrez zeuzkala —ezker oineko hatz lodikotearenak—, eta erran zigun ezen egun baten buruan sendatuko zuela berak aita, baldin harekin bakarrik uzten bazuten, bere erlikia harekin eta bere orazinoekin; hura entzun nuenean, ez nion sinetsi, zeren baitakizue nolakoak izaiten diren gauza hauek, eta zenbat gezurti eta engainati dagoen mundu honetan; eta, ikusirik hark ezen sinesgaitz agertzen nintzaiola, galdegin zidan:
|
|
|
Edo, damu naiz, alde batetik, baina ez bertzetik... zeren biderik gabe ez baitago ibiltzerik, eta ibili gabe ez dago ikasterik, eta halatan da bidea ikasbiderik
|
onen
.
|
|
|
Liberalek" bizimodu edota bizitza onaren ikuskera" esaten dutenean, gizabanakoek hausnarketa sakon baten ondorioz bizimodu batekin duten konpromisoa adierazi nahi dute. Gure gizarteetan, eguneroko esperientzian bizimodu
|
onen
aniztasuna islatzen dituzten honako adibide hauek aipa ditzakegu: kontenplaziozko bizitzan murgilduta dagoen filosofoak bizimodu onaren ikuskera bat dauka, baina baita ere zerbeza kaxa bat eskura duelarik asteko hainbat egunetan telebista aurrean amaigabeko orduak ematen dituen futbolzale amorratuak; bizimodu on batek irudimen sexual ezberdinen adierazpenak, homosexual izaerakoak barne, errespetatu lituzkeela sostengatzen dute batzuek, beste batzuek, aldiz, bizimodu on bakarra sexuak espezie ugaltzea helburu duena dela sinesten duten bitartean; pertsona batzuen arabera, opera kantagintzaren adierazpenik bikainena den bitartean, beste batzuentzat hip hop a edota bakailaoa izango litzateke.
|
|
|
Ikuspegi" atomista" (Taylor, 1997) honen arabera, isolaturik aurkitzen den, hots, aurresoziala den eta lotura komunitariorik ez duen gizabanakoak, giza harremanetan sartu aurretik, nortasun finko eta erabat osatua dauka. ...ko gizartekideekin nortasun osatze horretaz" negoziatu" behar ez duelarik3 Liberalismoaren kritiko hauentzat, aldiz, ni a praktika sozial eta kultural jakin batzuetan" uztarturik" dago; bizitza onaren norabide jakin bat hartzerakoan, gizakiok kokatzen gareneko ingurune soziokulturala ezinbestekoa egiten zaigun datua da, ingurune horrek eskaintzen baitigu, azken finean, bizimodu
|
onen
zabalera eta horizontea, hala nola haietariko bakoitza perspektiban jartzeko irizpideak. Hauxe da, funtsean, zenbait autore komunitaristek defendatzen duten" tesi sozialaren" mamia (Taylor, 1997).
|
|
|
Liberalak eta bere kritikoak bat badatoz tesi sozialarekin, zertan datza orduan haien arteko desadostasuna? Esan daiteke desakordioa, besteak beste, estatuak jokatu behar duen paperean datzala, hau da, instituzio publikoek zein neurritan esku hartu behar duten gizabanakoen bizimodu
|
onen
aukeran4 Beste hitzetan esanda, eta guretzat dagoeneko ezaguna den terminologia erabiliz, bi autore multzo hauen arteko argumentuaren gatazka estatuaren neutraltasunaren auzian kokatzen da: liberalek, oro har, estatuaren neutraltasuna defendatzen duten bitartean, komunitaristak ideia honen aurkariak dira.
|
|
|
Laburbilduz, orain arte honako argudio hauek garatu ditugu: ...emendik ondorioztatzen da estatuak politika antiperfekzionista bat jarraitu behar duela, politika mota hori bermatzeko bizimodu onen aniztasunaren aurrean neutraltasunez jokatu behar duelarik; 3) gizabanakoa benetan autodetermina dadin, berau inguratzen dueneko ingurune kulturala babestu beharra dago, ingurune horrek eskaintzen baitio, hein handi batean, desiragarri eta gaitzesgarri diren bizimodu
|
onen
ikuskera.
|
|
|
Laburbilduz, orain arte honako argudio hauek garatu ditugu: 1) liberalismoaren bereizgarri nagusietariko baten arabera, gizabanakoek beraientzako bizitza ona denaz aukeratu behar dute, kanpotik inork bere ikuskera partikularra inposatu behar ez dielarik; 2) hemendik ondorioztatzen da estatuak politika antiperfekzionista bat jarraitu behar duela, politika mota hori bermatzeko bizimodu
|
onen
aniztasunaren aurrean neutraltasunez jokatu behar duelarik; 3) gizabanakoa benetan autodetermina dadin, berau inguratzen dueneko ingurune kulturala babestu beharra dago, ingurune horrek eskaintzen baitio, hein handi batean, desiragarri eta gaitzesgarri diren bizimodu onen ikuskera.
|
|
|
Pago arena baiño obe zait amate
|
onen
itzala!
|
|
|
Ezkontzaren aldekotasuna, ohitura
|
onen
sustapena, gizartearen nahia, orok nahi dute seme alaba naturalak legezkoekin pareka ez daitezen. Gauzen ordenaren aurka doa, halaber, herriaren partaide izan arren familia kide ez diren horiei oinordetza eskubidea zabaltzea, eskubide hori baita, herri zibilizatu guztietan, ez herritarrarena, ezpada familiaren barnekoa.
|
|
2001
|
|
|
" Ez da kantari baten deiadarra bakarrik izan. Itzari egintzak erantzun dio eta or ikusi dugu gaztedi berria, nolabahiteko gizarte
|
onen
berritzeari ekiten", baieztatzen zuen, hasteko. Eta horren jarraian, banan banan aipatzen zituen euskal gazteriari ikusten zizkion merezimenduak.
|
|
|
Ez iñor il'. Onelako zerbait izan nahi du ale
|
onen
azalak. Azal ortan gure gizartearen negar zotiñak, ikara larriak, zorne eta gaitzak agertzen zaizkigu.
|
|
|
Ez baitigu ezer egin dezakegun esperantzarik. Ezer egin, alegia, mundu
|
onen
zimentuak aldatzeko. Ikusi bai ikusten dugu gauza konkretoak egin dezazkegula:
|
|
|
Aurretiaz, ohar bat irakurleari: «Gure Aitaren beste amalau amabost liburuak Jaungoigozkoak diran arren, au ez dala
|
onen
gaia ez dala Jaungoikozkoa. Au, Gramatikazkoa eta Erretorikazkoa degu».
|
|
|
Testua beltzez kalitate onarekin inprimatzean denetan
|
onen
eta azkarrenetako bat da.
|
|
|
Testuingurua ulertzeko berezko ezintasunak programa horiek zamatu egiten ditu; areago,
|
onen
onenean, adingabekoan gurasoek ezarri nahi duten arduraren laguntzaile ordezkari ez, inondik ere bihurtzen ditu.
|
|
|
Gizakiaren zoriontsu izateko nahia eta eskubidea ez dira hainbeste egindako ahaleginen edo egintza
|
onen
sari gisa plantatzen,
|
|
|
–citonen semeck? edo literalkiago, citc
|
onen
semeck?) izenekoak. Lehenak, viri honesti ere deiturikoak, herrixkako beste biztanleen artetik beren prestigioagatik edo ondasunengatik gailentzen ziren.
|
|
|
Ekimen berezia da, eta albiste txarrak besterik ez direla dioen topiko zaharra hankaz gora jartzen du. Hala, Interneteko egunkari berri honek eguneroko albisteak iragazten ditu berri
|
onen
berri emateko soilik. Berri horietako asko ez dira konturatzen prentsa tradizionalean, Etiopiaren eta Eritrearen arteko gerraren amaierarekin gertatu den bezala, gerra kriminal batzuk justiziaren esku jartzen ditu, edo minbiziaren eta hiesaren aurkako borrokan egindako hainbat aurrerapen.
|
|
|
Horrela hasi ziren onak gaixotzen. Arropak jantzarazi zizkietenean,
|
onen
osasuna ahuldu egin zen, baina desastrea xaboiarekin heldu zen.
|
|
|
Misionero anglikanoei ez zitzaien
|
onen
usaina gustatzen eta, onei ere misioneroena gustatu ez arren, xaboia ezarri zieten gorputza igurtzi eta garbitzeko. Xaboiarekin onek beren koipezko babes hura galdu zuten eta berehala hasi ziren hiltzen.
|
|
|
Soinekook eratzeko ordua iritsi da, ordea, eta oihala aukeratu behar! Aukera handia agertu zait eta, beraz, uste dut
|
onen
onena bakoitza nolakoa den jakitea izango dela.
|
|
|
Sorbalda estuak badituzu,
|
onen
onena sorbaldakoak erabiltzea. Eta papar hegal zabalak, kanesu kolore argiak eta jaka armatuak aukeratzen badituzu, bikain!
|
|
|
Eta, bien bitartean, neska lagunak beste mutil bat topatu du. Ondorioz, etxera;
|
onen
onena etxera itzultzea. Hasteko.
|
|
|
Bide horrek ere badu, haatik, bere" koxka". Mundurik onena hautatu omen zuen Jainkoak, Leibnizek zioenez, gure hau sortzekoan; ez, ordea, erabat onena, baizik eta inter possibilia onena, izan zitekeen mundurik
|
onen
hori mundu zelarik eta ez hutsik gabeko, Jainkoaren beraren pare. Hutsez eta makurrez betea sortu zuen, bada, baina ahal zitekeen neurrian hutsik eta makurrik gutxien zituena, halaz ere.
|
|
|
Ez ote da egia zuek, medikuok, sarritan gainera, zirt edo zart, hil edo biziko erabakiak hartu beharrean aurkitzen zaretela? Maiz aski ez dakizuela zer izan litekeen
|
onen
: eria dagoen dagoenean uztea, ea bere kabuz (zuen laguntzarekin, noski) gaitza garaitzen ote duen, ala, arriskurik baldin bada ere, senda dezakeen bide gogorragoren bat (operazioa, adibidez) hartzea?
|
|
|
Aipamen horrek dagoeneko errutina bihurtu den beste irizpide" profesional" bat erakusten digu: Iturri instituzionalak albiste bihur daitekeen informazio mota ororen (eta bereziki berri
|
onen
) iturri izan daitezke; iturri ez ofizialak, berriz, gizarte arauetatik kanpoko ekintza negatiboei loturiko albisteen iturri izan ohi dira.
|
|
2002
|
|
|
Eta Otañori ezagutzen zaizkion azken bertsoak Argentinaren independentzia ospatuz idatzitakoak ditu: «Euskaldunak Arjentinan, dierri
|
onen
lokabetasunaren lenengo eunki mugan». Argentina aurrera ateratzen hainbeste lan egin zuten euskaldunak eta egunen batean Foruak kendu ondorengo kalamidadeak bukatzea espero zuten hemengo anai arrebak elkarrekin ariko zirela uste zuen, beste hainbeste herritarrek bezala.
|
|
|
Haren Uztaro (1937) eleberriak ere ohiturazko literaturaren ildoari jarraitzen dio, baina bere zama moralizatzailea Anabitarteren eleberrietakoa baino astunagoa da, eta bertara biltzen dira generoari dagozkion berezitasun formal guztiak: narratzaile orojakilea, pertsonai
|
onen
eta gaiztoen bereizketa (planteamendu manikeoa), eta abertzalekeria amorratua.
|
|
|
" Gure artean bizi zara, gure aldamenean, lur gaiñean, zurea baitda, ta gurea; ume ziñanean ume artean artu zinduzan ta zu salaturik, lapur artean gurutzean josi zinduzan lur
|
onen
gañean; biziekin bizi zara, bizien lur gañean, eder izan zitzaizun ta maite izan zenduzan lurrean; gizazgaindiko biziez bizi zara gizonen lurrean, zure billa dabiltzanentzat ere ikusieziña; agian, ogia eskatzen duan eskalearen tajupean, iñork ere beatzen ez dion eskale itxuran.
|
|
|
Bernedo jaunak adirazo euskun euzko abendeak daukozan eskubideak bere buru jabe ixateko. Jarrayan Amezola gaztiak esan ebazan erderaz, euzko edestiko barri batzuk eta gure errijaren ezaugarri berezijak eta
|
onen
ostian Bite" rik adiraldu euskun, gauza txikijetatik asita, zelako garrantziduna dan Aberrijaren askatasuna. España" ko erkijak zer eskatuten daben eta zer eskatuten daben" ek:
|
|
|
* Euzkadi, XI lanan: izparringi
|
onen
Euzkel atala zuben idazkijai itxaroten dago. Errez be errez egin geintikena da; batian batak, bestian beste batek, urrenguan urlijak, eta abar.
|
|
|
Baña sortu yakon semerik gurena, aberri maitalia. Eta bere Aberri
|
onen
aldez jokatu eban iñork baño zintzuago. Berak bide zuzena uste ixan eban bidia bere errijari irakatsi eutson, Bide arteza, osua, biar eban bidia, eta orretarako bere ixate gustija emon eban.
|
|
|
Udaberrien asierea izaten da pozkorrena; neguaren asierea ostera, enparauko negue baiño itunegoa. Orrelan ba urtaro
|
onen
asieran dakigu esaten: aldi baterako negu illun otza emen dogu.
|
|
|
Uarra. Idazle argi
|
onen
lanak, abintza andikuak dira, gastetxu bat da oindikarren eta. Irakurliak esango dau geruago. L.
|
|
|
Igandeko jai
|
onen
egitaraua irakurten diardugula adizkide batzuk, guretaiko batek eretxi auxe azaldu deusku: " Ta zer deritxazue Barrena" tar Arantxak igandeko Elerti jayan" Lizardi"" ren olerki bikañenetariko bat edo beste irakurtiari?
|
|
|
Ila
|
onen
14" gn. gabeko bederatzijetan," Gora Buru"" ra!
|
|
|
BATZARRA. Barijekuan, ila
|
onen
13" gn. batzar nagosija ixango dabe" Euzko Langiliak" euren leku edo etxian.
|
|
|
ANTZERTI JAYA. Urrengo domekan ila
|
onen
15" gn. Gora Buru" n antzez jai atsegingarrija ixango da" Patxolo" zanaren omenez; bertokuak antzezlari.
|
|
|
Ori dala ta, eleiz jai batzuk ixango dira, ta aundiro ixan be. Ila
|
onen
13, 14 eta 15" gnz.
|
|
|
Udamiñian udagoyenian, oraintxe izaten da
|
onen
sasoia. Aurten ostera, atzera dagoz.
|
|
|
Ereserkijau amaitutian txalo ots burrundara aundija izan zan. Abesti
|
onen
eresija Valdes Goikoetxea" tar Alesander" ena da, eta izkija, letria, Orue" tar Ixaka" rena.
|
|
|
Euzkotarren errijak
|
onen
txiki dala, beste edozeiñek beste edo ariago sakabanatu ditu bere semiak ludi edo mundu zabalian. Izan be, noragiño ezta eldu euzkotarra, euzkelduna?
|
|
|
Ta urrengo jakingarri auxe diño: " Urte bat dot oraintxe (emen), eta sarritan ezin ulertu izaten dodaz txinatar
|
onen
gauzak. Guk txuritzat (zuritzat) doguna esate baterako auek beltza dala esaten dabe ta".
|
|
|
Urte
|
onen
asikeran" Luzear" idazle azkarrak jaurti eban oyua, barru barruan sartu yakun. " 1.935" gn. urtea", iñuan gipuzkoar idazliak," Euzkerearen urtea" bear dogu.
|
|
|
Domekan, ila
|
onen
12" gn. gabeko bederatzijetan," Gora Buru" n be, antzez jai bat izango da, bertoko Batzoki" ko Taldia" k eginda.
|
|
|
Ai, alia! Mayan geunkan guk
|
onen
inbiri bakue: ogei urtekua.
|
|
|
Tanbolin soñua, guraña,
|
onen
ostian, Benedito eta beste jatorriko atabalari gazte bat txistulari zirala. Andik geruetan, bertsolari ekitaldija, eta aurresku bat erbestekuak eginda.
|
|
|
Ain gustora" ze"(!), noizian bein txurrut apur bat egiten dauana, be, euren koprarijan sartu nai izaten dabe. (Au, alcohol zalekeri larregijaren kaltezko akulukadia da, ez
|
onen
ala aren kontrakua. Ba dakigu danak bizi biar dabena...).
|
|
|
Arratsaldeko bostetan edo izango da. Dana dala, izparringi
|
onen
beste orri alde baten irakurriko dozu zer dan edo ze eztan.
|
|
|
Uribarren aberats ori, bestalde, senitarteko dugu. Gure aitonaren lengusua zan, eta
|
onen
bigarren deitura, aren lenbizikoa bezela zan.
|
|
|
Eguneroko bizitzan, gazteak emen jabilkuz au galde ta ori itandu;
|
onen
azterrenak jakin eta urliaren ibillerak susmau guran.
|
|
|
Lantxu
|
onen
amaieran, gogora dagigun gizon bikain bat.
|
|
|
Ekonomi joera makal au, urte
|
onen
bigarren sei illabetekoan mardotuko ete dan uste dabe adituak. Orraitio, diruak puzturik lortu leitekean bizi aldi ori, barriro kaltegarri izango litzateke.
|
|
|
Geyenak ba arratsaldeko eleizkixunetara, Agurtza, txonitza ta Gurutz bidia, guztijak euzkeraz ixaten dira. Gero soñurik eztagon lez, eguraztutera ta
|
onen
ostian, ori ¡ bakotxak berak daki!... Gaztiok orain atsedunduten egongo zarie laster neurtitz zar onek diñuana egiteko:
|
|
|
EuzkoBatzoki" rik barriz ezta iñoiz egon, eta orregaitik geure laguntza eskiñi biar dautsagube ango aberkide banaka baña zintzuak diranai. Illa
|
onen
19" garrenez ixango ei da edo.
|
|
|
esakera au askoren lepuetan idatzi leiteke zuzenduten diranentz. Mitiñetara ta juateko gogo bixi, amurru zinduaz eta bertan izlarija entzuten adi adi egoteko ta
|
onen
ostian txaluak txalo joteko be gertu egoten da lagun asko, ta baita zantzo gangar eta ganora bako batzuk egin eta abestu baño arrantza geyago, ta abar egiteko be; ta egin biar oneik egin oste" satispetxo" ene mutilok. Belarri batetik sartu eta bestetik urten:
|
|
|
Azkordiñak gora beera, kontsejupean tronpa jokozko ariñeketak eratuten ebezan, aterpearen luzera osoan joan etorrian iru lau ostera egitea; osterok diruak egiten ebazan, tronpa dantzaria eskutik ara diru ganera jaurti, eta
|
onen
abiadea amaitu arte, jokaldi bakotxean.
|
|
|
Ori bai, baserri bizitzaz ukapenik egiteke. Are gehiago; bere jaiotetxea, Barinagako" Iturbe"
|
onen
maiorazgo zan eta bere anai Patxiri lagatako basetxea oraindik orain zimenduetatik asi eta tellaituraiño, barri barria egiñerazo dau eta.
|
|
|
Ila
|
onen
25" knez, abestuteko, Goikoetxea" ren" Requiem Jaupea" eta" Liberame" ikasten asi dira Batzokiko abeslarijak.
|
|
|
ARRANTZA. Aste
|
onen
asikeran besigu apur bat ekarri eben gure arrantzaliak. Ekarriko al dabe, sarri be sarri, onelantxe.
|
|
|
GUDARITZA. Ila
|
onen
lenenguetan juan zirian gure artetik Gasteiz" era, España gudari, bertoko lau mutik gaste. Ainbat lenen euren etxietara biurtu daitezala opa dautsague.
|
|
|
Txalo beruak danontzat, lagun maitiok. Ikuslien bijotzetaraño sartu zan antzerki
|
onen
guna. Gurasuak maitatuteko irakaspide bekigu.
|
|
|
LARRAMENDI ZANAREN SENDIALDE. Gixaxo
|
onen
senidien alde zerbait batzeko asmoz," Bilpidia" zabalduta dago Euzko Batzokijan. Lagundu, abertzale...!
|
|
|
MUNDAKARRAK. Urrengo domekan, ila
|
onen
22" gn. mundakar abertzaliak jatorkuz antzerki jai bat egitera. Jayau" Gora Buru"" n ixango da, gabeko zortzi ta erdijetan.
|
|
|
ASTERRIKA" RA. Lengo igandian ixan zan jai aberkoya urrengo domekan, ila
|
onen
27" gn. ospatuko da. Goxian mezia, arratsaldian itzaldija ta dantzaketa.
|
|
|
Lenengo ta bein, ezin antzi Arana Goiri" tar Sabin irakasle maitiatzaz. Eta
|
onen
lenengo jarraitzale zintzoetaz, be, ez.
|
|
|
Jatorriz,
|
onen
edo aren odoletikuak garean lez. Geu baitan daruagu ixate au, naiz ta gero, azarrez aldatu edo egin.
|
|
|
– Ikasle modura, norberaren alderdi
|
onen
eta ahulenen kontzientziaizatea.
|
|
|
Eta orrela ezpa legi, aize oiek beren ekin latzean itxasoa ta lurra ta ortze sakona, oro nasturik, goiak zear amilduko lituzkete. Baiña aita guztialtsuak;
|
onen
bildurrez, leize zulo beltzetan atxilotu zitun; mukulu astuna ta menditzarrak gain jarri zizkien; baita, agindurik, ao ugelak estutu ta lasaitzen arau zuzenez zekian nagusia eman ere.
|
|
|
Esopo idazleak aurkitu zun gaia nik seiko neurtitzetan landu dot. Idazti
|
onen
onura bikoitz da: barre eragin ta bizitzari buruz itz zuurrak dakarzki.
|
|
|
zeinek losintxa handiagoz lehiatu, gizon
|
onen
itxurak egin
|
|
|
Egozten dizquigu bere begui malmutzac, ta marcatzen ditu gure artean nortzuec ill bearrac diran. Uste degu baña cerbait eguin degula Taldegauzaren oneraco guc, guizon sendoac, gordeaz guere buruac
|
onen
aserre, ta burni odoltsutic.
|
|
|
Ez du onezquero guiza chatar, ta gaiztaquillen Guiari, ta Erraldoe onec gure Urico orma barrumbean calteric ecarrico. Garaitu degu bai nosqui Eche baralla, edo guerra
|
onen
Buru bacarra. Ez ditu gure saietsaldeac barrenduco bere Cañibetac.
|
|
|
! handien, txikitxoen,
|
onen
|
|
|
Mahatsaren osasunari dagokionez, Barók esan zuen usteltze printzipioek «gramo batzuk lehortzea» eragin zutela, eta horrek eragin du mahats mordoek gutxiago pisatzea eta upategi askoren mahats bilketaren hasierako uzta aukerak beheratu izana. Kalitateari dagokionez, Kontseilu Arautzaileko lehendakariak «heterogeneoa» zela esan zuen, eta zehaztu zuen «azkar baloratzen dela, kontu sail
|
onen
erreferentziak eta hartzitze arazoren bat duten beste batzuk daudelako».
|
|
|
Horregatik zaindu behar genuen guk ere, Leirerekin batera, bizitzak eskaini zion lur puska txikia. Geure hitz egokien euria eta sentimendu
|
onen
eguzkia eman behar genizkion, lur puska hura lorategi ezin ederrago bihur zekion gure nexkari. Baita guri ere, bide batez.
|
|
|
Bertan, honela zioen Ernesto Ayala Dip kritikari ezagunak (besteak beste): liburua osatzen duten poemei buruz, adibidez," biziak [dira], kanta pop
|
onen
hitzetatik hurbilago, irudimen metaforikoaren asmoren baten antzeko zerbaitetik baino. Ez dut uste egile euskaldunak ezer gehiago gura zuenik"; bestalde, liburuaren bizkarrezurra osatzen duten ipuinak, bere iritzian, irakurlegoaren gehiengo batentzat idatziak daude, zeinak" egile batzuk egungo izaeraren miseriez ari zaiela uste baitute,(...) [egile horiek] egiten dutena, aldiz, fikzioa zinemaren, telebistaren edo egunkarien iritzi  orrialdeen ordezko bihurtzea delarik".
|
|
2003
|
|
|
Eta beltza gauza
|
onen
sinbolo izatetik, okerreko gauzen sinbolo izatera heldu ei zen horrela. Eta zuriarekin alderantziz gertatu zen.
|
|
|
Bilbo jausteko zorioan dago. Uri honetan ezagupide
|
onen
|
|
|
Neure gogoz, pozik be pozik sartuko nebazan (merezidu be ba dabe ta) beste euskal prosista asko, bai zaharrak, bai gaur egunekoak; baina liburu honek bere neurria behar, eta guztientzako lekurik ez! 3 Hurrengo hau be garbi itxi gura dot: hemen agertzen dirala ta, ez uste izan idazle guztiok neure gogo beteko direanik, ezta beti idazlerik
|
onen
onenak be; baina danetik emon gura izan deutsut, era guztietakoak, danon barri izan daizun, eta gero zeuretzat onenak zeuk aukeratu daizuzan. Bere eretxia ikasleai ezartea, ez deritxot erakusle edo maisu baten eginbeharra danik.
|
|
|
Euskereari" lorak" eskaini beharrean, gure berbetearen hileta ordua iragarten hasi zan: Euskerea guztiz atsotuta egoala, ez eukala luzarorako bizirik, alper alperrik zala gaixoari osasuna ekarten ahaleginik egitea;
|
onen
onena, bihotz samurrekoak izan ezkero, hauxe zala: amama zahar maitagarriari bizia luzatu beharrean, anestesia gozo baten bidez bizi hori laburtu, gorpua maitasun handiz lurperatu," adio"
|
|
|
Arrats
|
onen
otza/ biotza!
|
|
|
Etorri izan ciran, bada, Fenicioac, Cartagoac, Erromatarrac, Godoac, Arabeac, bacocha bere chandan indar andiac arturic Españara, bai ta berendu ere Erresuma zabal
|
onen
zatiric gueientsuenac; bañan Guipuzcoaco Provincia, etsai talde guztiai gogor eguiñic, guelditu izan da beti lenagoco oñean bere jaiotzaco itzcuntz garbi gozoarequin; 75
|
|
|
Nahi zuena lortu zuen, Ahmet k uste ukan baitzuen hori bien arteko harreman
|
onen
seinale bat zela.
|
|
|
Matiasek ezetz esan zion, ondo zegoela hura. Eta pentsatu zuen dendariak apur bat diktadoreak direla, pertsona
|
onen
itxura daukaten arren. Eta dendari batek dendako almazenean mokasin granateak baino ez baditu, mokasin granateak jantzita ibiliko garela gu, bi urtez edo bost urtez.
|
|
|
Doncella eguiazcoa prest egon bear da, doncellatasuna gordete arren, bere bicitzea lenago galdutera: ta ilgo balitz
|
onen
defen  tsan, martir santuen saria irabacico leuque Jangoicoraco. Ce egemplu ederrac onetan emon ez eben Santa Agueda, Lucia, Ines, Cecilia, Santa Ursola ta bere amaca milla lagunac, ta beste doncella ascoc?
|
|
|
Mogeldar osaba ilobek eskaintzen dituzte alaba
|
onen
eredu bikainenak beren baserritarraren apologietan. Peruren alaba, esaterako, ezin neska idealagoa da, kastitatea, obedientzia, karitatea eta elizkoitasuna primeran uztartzen dituena:
|
|
|
Bertaco, ta erri inguruataco gazte zoro gaistoenac batuten dira damboril soñura:
|
onen
otsa enzunic eztabe an uts eguingo deabruac: fraideen deia coruraco, campaia dan leguez; deabruen deia munduraco, tamborila da.
|
|
|
Era berean, baserritar/ kaletar kontrastea ezin argiago ageri da Mogeldarrengan eta Umerezengan, eta ezin garbiagoa da, baita ere, bekatu arriskuen aldea batzuentzat eta besteentzat: " kaleetako bizimodu ta arrisku edo labanarri gustijak azaldeetan asi ezkero, liburu andi asko baltzitu biarko litzaatez, txikin
|
onen
lekuban", dio J.J. Mogelek, Escoliaren hitzaurrean.
|
|
|
Bere plazer material, haragizko, iragankorrekin tentatzen gaitu, handiuste eta harrokeriarekin, ondasun eta ohore grinarekin. Horregatik," Mundu
|
onen
Adisquide izan gura dabena eguiten da Jaungoicoaren etsai". Astetek tentaldioi aurre egiteko neurritasuna bilatu eta egoera mundutarren hutsaltasunetik ihes egiteko agintzen du.
|
|
|
Onelako zenbait izan dira gure auzoan, baita Cadizen eta Madriden ere, baña oek dira mundu guziaren desonragarriak eta aintzakotzat autan dabiltza. Beste batzuek gure auzoan Jainkotzat artu zuen arrazoia eta aintzakotzat onratu zezeen jendeak, andetan erabilli zuen kalez kale
|
onen
idoloa. Badakizue nolakoa?
|
|
|
Ez da mesederic andiena vitoria
|
onen
videz gure foru ta libertadeen goramena; orandic andiagoa, Erligiño Santua, gure Guraso santuac gandic arturico maiorazguia Eternoracoaquin gordetia gure erriac, au da orandic gucien ganian mesedegarriena ¿ Cer eguin ez dave au quentzeco. Tiroric principalenac orien contra izan dira.
|