|
2000
|
|
|
Hasieran ez
|
nuen
ulertzen Ralphek nola utzi zituen botata bere lagunak, baina aitortu zidan ez zirela hain lagunak ere. Aste batzuk lehenago ezagutu zutela elkar, drogen aurkako talde horretan bolondres sartu zirenean.
|
|
|
Eta ez
|
nuen
ulertzen, eta ez nuen ulertu, harik eta amak —zeinak marmolez egina baitzirudien, bai gorputzez, azal zuri distiratsu hura zuelako, eta bai arimaz ere, zeren eta hotza eta urruna baitzen— bere argibideak eman zizkidan arte:
|
|
|
Eta ez nuen ulertzen, eta ez
|
nuen
ulertu, harik eta amak —zeinak marmolez egina baitzirudien, bai gorputzez, azal zuri distiratsu hura zuelako, eta bai arimaz ere, zeren eta hotza eta urruna baitzen— bere argibideak eman zizkidan arte:
|
|
|
Ez
|
nuen
ulertzen!
|
|
|
EZ
|
nuen
ulertzen, ez nuen deus ere ulertzen...
|
|
|
Ez
|
nuen
ulertzen, ez nuen deus ere ulertzen!
|
|
|
Baina historia bitxi hartan bazegoen kontu ilunik, zeren eta, kapatazekin eta bertze jende batzuekin mintzaturik, berant gabe jakin bainuen, konparazione, ezen erditzeko puntuan zeudenak zirela don Fidelek arbuiatzen zituèn eta etxetik egozten zituèn emazteki haietarik gehienak, eta ez
|
nuen
ulertzen zergatik... Izan ere, ez al zen arrazoin naturala emazteki haiekin izan zezakeen haur bat edo bertze beretzat hartzea eta etxeko primu eta heredero izendatzea...?
|
|
|
Ez
|
nuen
ulertzen zergatik zozo batek egin nahi zituen sei habia, eta ez nuen ulertzen nola egin zituen habia haiek, osaba eskaileran goiti eta beheiti zebilela.
|
|
|
Ez nuen ulertzen zergatik zozo batek egin nahi zituen sei habia, eta ez
|
nuen
ulertzen nola egin zituen habia haiek, osaba eskaileran goiti eta beheiti zebilela.
|
|
|
Ez
|
nuen
ulertzen zer lotura izan zezakeen komunioneak poesiarekin, eta keinua ere halakoa egin nion.
|
|
|
Eta halatsu ibili nintzen denbora batez, eta halatsu jokatu nuen, denbora hartan sortuz joan zitzaizkidan bertze ezbai guztiekin ere. Zeren eta ez bainuen ulertzen, konparazione, nola obrarik gabeko fedeak zerurako bidean jar gintzakeen, nola erraiten baitzuten protestantek, nahiz eta osaba Joanikotek erraiten zidan ezen obren bidetik obratu zituztela katolikoek bekaturik handienak, eta obrarik ez egitea zela, halatan, obra zezaketen obrarik jainkozkoena, hobe zelako, ororen buruan, alfer egoitea ezen ez gaizki egitea; baina ez
|
nuen
ulertzen, halaber, nola aita sainduak erabaki zezakeen Erromako eliztarren sinestea eta pentsua goitik behera, nola erraiten eta afirmatzen baitzuten katolikoek, nahiz eta jaun Marcelek erraiten zidan ezen artalde batek artzain bat behar zuela, ardien ez barreiatzeko eta ez galtzeko, eta artzainak erabaki behar zuela, halatan, artaldearen norabidea. Eta batean baten alde egiten nuen, bertzean bertzearen.
|
|
|
Eta aita ezin arraiago zegoen, eta nik, hamaika urteko umea nintzelarik, ez
|
nuen
ulertzen nola bakea sinatu ondoren egin zitezkeen armak. Harik eta aitak, irri malizios bat ezpainetan, bere ihardespen hura eman zidan arte:
|
|
|
Oroitzen dut, konparazione, noiz eta Moncayoleko erretore jaun Bernard Goienetxe" Mathalas" erreboltatu baitzen, Zuberoako jauntxoen aurka eta Luis XIV.aren gehiegikerien aurka —nork erranen zidan orduan ezen haren lehengusua ezagutzeko parada izanen nuela han Salamancan, zeren zuhaur baitzinen, hain zuzen ere, lehengusu hura, jaun André? —, haren defendatzaile sutsua izan genuela osaba Joanikot, aitak eta amak etsaitzat hartzen zuten bitartean. Eta nik ez
|
nuen
ulertzen, nola aita eta ama egon zitezkeen, katolikoak izanik, jauntxo protestanten alde, eta, aitzitik, osaba Joanikot, bere burua protestant aitortu zuena, katolikoen alde.
|
|
|
Ulertzeko ahalegina egin nuen, baina ez
|
nuen
ulertzen.
|
|
|
Begiak ttipitu nituen haren begitartea hobeki ikusi beharrez. Ez
|
nuen
ulertzen zertaz ari zitzaidan.
|
|
2001
|
|
|
Nik ez
|
nuen
ulertzen. Begira horko horri, jarraitu zuen berak, Bisaurin da, tontor zorrotzena daukana, eta aldamenekoa Balaitous, eta han atzean, laino artean gordeta dagoena...
|
|
|
Baina artean ez nekien zer esan nahi zuen iraultza hitzak, eta hil hitza zentzu zinematografikoan besterik ez
|
nuen
ulertzen.
|
|
2003
|
|
|
–Kontua da... –hasi zen Martina– esan zidatela telefonoz bai..., Ministeriokoek, baina ez
|
nuen
ulertu zer den kontua. Ez dakit zer behar duzuen.
|
|
|
Ez nuen atsegin jendea. Ez
|
nuen
ulertzen jendeak jendearekin egoteko zeukan behar hori. Edozertaz eta ezertaz ez hitz egiteko.
|
|
|
Hitz haiek ezin nituen burutik kendu. Ez
|
nuen
ulertzen zer nahi zuen Anak. Bai, aitortzen dut Gretarekin neukan harremana oso estua zela.
|
|
2004
|
|
|
Eurentzat gu amerikarrak ginen, eta ez zuten nahi arabierazko izenen arrastorik edukitzea kanpora begira. Urteak pasatu arte ez nuen jakin horren arrazoia, eta ez
|
nuen
ulertzen zergatik ezkutatu behar genituen gure benetako izenak.
|
|
|
Liszten piano kontzertuaren nota malenkoniatsuak jabetu ziren egongelako isilaz. Eta nik ezin
|
nuen
ulertu nola hainbeste sufritu zuen herri hark gerra irrikatzen ahal zuen.
|
|
|
Wernerrek oso garbi zeukan zer nolako gorrotoa nien naziei. Orduan ez
|
nuen
ulertu zergatik esan zizkidan esan zizkidanak. Ni zundatu nahian ote zebilen, nekizkienak esanarazteko?
|
|
|
Partida haietako baten bezperan, antolatzaileekin mintzatzen ari nintzela, argi eta garbi ikusi nuen euskal jokalari gehienak zeudela etxeko selekzioaren alde, jendea ere bai: dena zen bai, itxura batean, baina azkenean, bai ez zen bai, ez
|
nuen
ulertzen.
|
|
|
Eta nik ez
|
nuen
ulertzen: nola ulertuko nuen nik hura, bada, produktu kimikoen podiumean fanta eta coca cola baldin banituen beste edozeinen gainetik?
|
|
2005
|
|
|
Ez nuen honetaz hitz egin nahi. Ez
|
nuen
ulertzen zergatik hil nahiko zuen bere burua hirugarren seme alaba izan berri duen gizonak, baina oraindik aukera gutxiago zuen niretzat hilketaren hipotesiak: nork hil nahiko zuen hirugarren seme alaba izan berri duen gizona?
|
|
|
nork hil nahiko zuen hirugarren seme alaba izan berri duen gizona? Ez
|
nuen
ulertzen zer gertatu zen eta oraingoz nahiago nuen horrela uztea, are gehiago nire arreba aurrean izanda.
|
|
|
Hormetatik belarra, teilatutik belarra. Nik ez
|
nuen
ulertzen zelako etxea zen harena. Nik ez nuen ikusi.
|
|
|
Zer ari ziren han? Ezin
|
nuen
ulertu!
|
|
2006
|
|
|
Ahoko trapuak kendu zizkidan, eta labana alimaleko bat lepoan jarrita, galdetu zidan zer egin nuen 1940ko udan. Oso urduri nengoen, eta ezin nuen ezer gogoratu –ahotsa goratu egin zuen– Ez
|
nuen
ulertzen Jainkoaren Epailearen aurrean nengoela! Arima beltza neukan eta jakin ere ez nekien!
|
|
|
Gehiago nekien, baina pentsatu nuen Espainiakoak izanik ez zela haien bila joanen. Ez
|
nuen
ulertzen ahalguztiduna zela! Bata Carlos zen.
|
|
|
dena egin daitekeela uste duten langileak neurotikoak dira, eta dena egin daitekeela uste duten jefeak, esplotatzaileak. Horregatik, ezin
|
nuen
ulertu zer egiten zuen han. Hain berandu.
|
|
2007
|
|
|
Ni sutan jartzen nintzen. Ezin
|
nuen
ulertu bere burua umiliatzeko behar eta nahi hori, bere ekite antzua, bere porrot mila aldiz aurreikusia. Asier azkarra eta guapoa zen, interesgarria, dibertigarria, hizketa mamitsukoa, irribarre zabal eta maitekorrekoa.
|
|
2008
|
|
|
Ez
|
nuen
ulertzen esaten zidana.
|
|
|
Ordurako bai goleta eta bai bere lagun txikia nahiko azkar lerratzen ziren uretan zehar; egia esan, kanpamenduko suaren parera iritsiak ginen jadanik. Itsasontziak, marinelen hitzetan esanda, buila handian hitz egiten zuen, plisti plasta pasatuz uhin kontaezinen gainetik; eta begiak leiho barrenaz gora altxa nituen arte ezin izan
|
nuen
ulertu nolatan ez ziren zaindariak asaldatu. Begirada bat aski izan nuen, ordea; eta ez nintzen, gainera, ausartu begiradatxo bat besterik ematera segurtasunik gabeko batel hartatik.
|
|
|
Noiz eta non eraiki zuten ontzia, eta nola pasatu zen jabe batetik bestera. Hasieran ez
|
nuen
ulertu zer zen, baina gero konturatu nintzen. San Agustin, hura. Dos Amigos?
|
|
|
Hasiera batean gogorra egiten zitzaidan. Ezin
|
nuen
ulertu. Baina gero ikusi nuen pertsona baten bizitzan inguruak pisu handia hartzen duela, eta inguru horrek baldintzatzen dituela hartzen diren erabakiak.
|
|
|
Nik berrogei urtez entzun izan ditut txoriak basoan. Ez
|
nuen
ulertzen haien kantua baina banekien zer sentitzen zuten. Banekien noiz ziren hotz edo gose, banekien noiz zeuden gaitzen batek jota edo maiteminez.
|
|
2009
|
|
|
–Zer? , ez
|
nuen
ulertzen zer esan nahi zuen.
|
|
|
Barruan zegoen izeba Marianek irribarre egin zidan eta zer moduz zegoen galdetu zion aitonari, eserlekuan aurreratuz baina zutitu gabe. Ez
|
nuen
ulertu aitonaren erantzuna: zerbait esan zuen marmarka, izebari begiratu gabe, eta gonbidapenik itxaron gabe eseri zen osagile lodiaren aurrean, begirada makur.
|
|
|
Gu jakinaren gainean jartzearena. Ez
|
nuen
ulertzen zergatik egiten zuen. Errazegi jartzen zigun, zinez.
|
|
|
–Eskerrik asko? . Ez
|
nuen
ulertzen?. Zergatik?
|
|
|
Eskegi zuenean, telefonoa erori egin zitzaidan eskutik. Gaizki zer egin
|
nuen
ulertzen saiatu nintzen. Zerk mindu zuen emakume hura.
|
|
2010
|
|
|
eta hilzorian zegoen, gainera; gero, baina, urte erdia egin zuen, eta auskalo noiz arte egingo zuen, Adari egun batean eskuetatik erori izan ez balitzaio; izebak zaintzen zuen haurra ganbaran, etxekoengandik bakartuta; guztiek genekien hura, baina han ez zuen ez aitak, ez amak, ez medikuak eta ez inork haurraz hitz erdirik ere egiten, gure aurrean ez bederen, hura isilpeko gai bihurtu balitz bezala? eta nik ez
|
nuen
ulertzen, nahiz eta ez nintzen hartan askorik saiatu, ez nuen hatz txikia ere mugitu, egia esan!?, arre zetozèn urak are arreagotzeko beldurrez edo; zuritzeko modu bikaina nuen, gainera: aitak eta amak horrela jokatzen bazuten, beren arrazoiak zituztelako zen, eta niri haien mende egotea zegokidan, Jainkoaren laugarren manamenduaren arabera, betiko aitzakia?
|
|
|
Ongi gogoratzen naiz elkarrizketa hartaz, tuberkulosia harrapatu gabea artean?, amaren aldekoa bainintzen garai hartan erabat; izan ere, ni ume bat nintzen, hamaika urte bete berri zituena, eta ez
|
nuen
ulertzen nola har zitekeen begiek ikustea eta belarriek entzutea miraritzat, baldin eta miraria, benetakoa, harrigarriaren adierazpidea bazen behintzat; pixa egitea eta kaka egitea ere miraritzat ote zituen, bada, izebak?; nik entzundako mirari guztiak, baina, arrosa usainean bilduak zetozen!; ikusten ez zutèn begiek ikusten zutenek baino gehiago ikusteari dagokionez, berriz, ez zitzaidan buruan sartzen, ez asko ez gutxi; itsuak itsu-mutilak baino gehiago ikusten ote zuen, hortaz?; kostatu zitzaidan izebaren ikuspuntua neureganatzea!; badut, baina, izebaren beste esaldi bat, haren ikuspuntua osatzera etor daitekeena; amak ez baitzuen artean etsi, eta berriro tentatu baitzuen izeba, azken ahaleginean:
|
|
|
–Nola? –Ez
|
nuen
ulertzen zer esan nahi zuen.
|
|
|
Ongi gogoratzen naiz zeinen irrikatsu eta jorantsu geunden anai arrebok, ama gure beste anaia hartaz erditzear zegoenean, haurra noiz etorriko zain, harik eta etxeko medikuak —don Zoilok— berea esan zuen arte: ...egoen, gainera; gero, baina, urte erdia egin zuen, eta auskalo noiz arte egingo zuen, Adari egun batean eskuetatik erori izan ez balitzaio; izebak zaintzen zuen haurra ganbaran, etxekoengandik bakartuta; guztiek genekien hura, baina han ez zuen ez aitak, ez amak, ez medikuak eta ez inork haurraz hitz erdirik ere egiten, gure aurrean ez bederen, hura isilpeko gai bihurtu balitz bezala... eta nik ez
|
nuen
ulertzen, nahiz eta ez nintzen hartan askorik saiatu —ez nuen hatz txikia ere mugitu, egia esan! —, arre zetozèn urak are arreagotzeko beldurrez edo; zuritzeko modu bikaina nuen, gainera: aitak eta amak horrela jokatzen bazuten, beren arrazoiak zituztelako zen, eta niri haien mende egotea zegokidan, Jainkoaren laugarren manamenduaren arabera, betiko aitzakia...
|
|
|
Ongi gogoratzen naiz elkarrizketa hartaz —tuberkulosia harrapatu gabea artean—, amaren aldekoa bainintzen garai hartan erabat; izan ere, ni ume bat nintzen, hamaika urte bete berri zituena, eta ez
|
nuen
ulertzen nola har zitekeen begiek ikustea eta belarriek entzutea miraritzat, baldin eta miraria —benetakoa— harrigarriaren adierazpidea bazen behintzat; pixa egitea eta kaka egitea ere miraritzat ote zituen, bada, izebak?; nik entzundako mirari guztiak, baina, arrosa usainean bilduak zetozen!; ikusten ez zutèn begiek ikusten zutenek baino gehiago ikusteari dagokionez, berriz, ez zitzai... " Nik ikusi nituen Limpiasko miraria ikusi zutenen begiak, eta begi haiek ez zuten gezurrik esaten, ez horixe!
|
|
2011
|
|
|
–Gai horrek badu mamia, baldin eta gutunean erabili duzun tonu xalo eta sentiberan kontatzen asmatuko bazenu, kontakizunari dramatikotasuna neurri batean kendu eta neurri berean emanez?, zioen parrafoak. Azken esaldi hori ez
|
nuen
ulertu, baina aise ohartu nintzen maitasun historiaren bukaerako eszenak jakin min handia sortu ziela epaimahaikoei.
|
|
|
Niretzat, Afrika, Asia eta munduko beste edozein bazter korritu ondoren gure herrira zetorren abenturazale bat zen gizon hura. Ezin
|
nuen
ulertu nola zitekeen halako heroi bat boligrafoak saltzen aritzea! Urrutiko oihan batean gaixotasun arraroren harrapatu zuen, agian?
|
|
|
Edo ezin
|
nuen
ulertu ankerkeria hura.
|
|
|
Zeinek eta Stanley Kubrick zinemagile handiak zoriondu zuen zuzendari donostiarra, asko gustatu baitzitzaion La ardilla roja. Medemek lasai azaldu dit pasartea, galdera gogorra nahiz alaia egin, beti serio erantzuten baitu zuzendariak, irribarrearen ez oso lagun, eta begietan malenkonia puntu bat duela. . Hori beranduago jakin nuen eta ezin
|
nuen
ulertu. Stanley Kubrick izugarri gustatzen zait, nola ez, baina arraroa da berari nirea gustatzea, batez ere arraroa egin zitzaidan hain justu La ardilla roja atsegin izana.
|
|
|
Joan den astean bestelako danborrak ere entzun genituen Donostian. Hasieran ez
|
nuen
ulertzen zergatik kristo, asteazken buruzuri batez, gauerdian mundu guztia sukaldariz jantzi eta barrilak astintzen hasten zen. Parte Zaharreko kaleak, paperezko txano ridikiluak zeramatzaten agure sudurgorriz, eta kalimotxoz, botakaz eta Ken7ren kantuz osatutako bukle batean sartutako nerabez leporaino bete baitziren, bat batean.
|
|
|
Laburra zen oso Birjiliok utzitako gutuna. Hasieran ez
|
nuen
ulertu bere azken gutuna niri zuzentzearen zergatia; familiarik ez zuenez, bere mezua nik bakarrik ulertuko nuelakoan edo.
|
|
|
Julie Andrewsetik Mildred Nartwick era pasa nintzen, Decalzos por el parque n mozkortzen denean; lanpernak amaitu eta barrarainoko bideari ekin nion ordaindu eta lokartu baino lehen etxera iristeko asmoz. Nigana hurbildu zen morroskoa, banekien diskriminazio ekintza bat zela baina ziur nengoen ez nintzela gai izango nire burua nabarmendu gabe berarekin komunikatzeko, egin behar nuen bidea Mildredek pelikulan alabaren etxera iristeko ibili behar zituen bost solairuen pare, xanpainak kopetaldea lanbrotu zidan; sentsazio nahasgarria zen, oina halako indarrez pausora zergatik jaurti
|
nuen
ulertu ezinik, beste hiru txiki emanez, lehen pausoan kentzeko asmoa nuen baberoaz, eta bere jertseari heldu nion zutik mantentzeko, hotsen arabera gazteen barretxoak algara egin ziren, ez nintzen lurrera erori, ezta mutikoteak bultza egin zidanean ere, ez nuen ulertzen, oihu guturalek gutxi gorabehera lehengoak izaten jarraitzen zuten, niretzat desatseginagoak gertutasunagatik, momentu batetik a... Ojala politikoki ez zuzenagoa balitz mozkorrei barre egitea, hori ere banintzelako orduan.
|
|
|
Julie Andrewsetik Mildred Nartwick era pasa nintzen, Decalzos por el parque n mozkortzen denean; lanpernak amaitu eta barrarainoko bideari ekin nion ordaindu eta lokartu baino lehen etxera iristeko asmoz. ...r zituen bost solairuen pare, xanpainak kopetaldea lanbrotu zidan; sentsazio nahasgarria zen, oina halako indarrez pausora zergatik jaurti nuen ulertu ezinik, beste hiru txiki emanez, lehen pausoan kentzeko asmoa nuen baberoaz, eta bere jertseari heldu nion zutik mantentzeko, hotsen arabera gazteen barretxoak algara egin ziren, ez nintzen lurrera erori, ezta mutikoteak bultza egin zidanean ere, ez
|
nuen
ulertzen, oihu guturalek gutxi gorabehera lehengoak izaten jarraitzen zuten, niretzat desatseginagoak gertutasunagatik, momentu batetik aurrera gainera niri barre gehiago egiten zidaten garrasi betean ari zen mutilari baino, bera amak, ni Descalzos por el parque n koherentea ez litzatekeen mespretxu begiradaz desafiatu ondoren, mahaira eraman zuenean ere, niri begira jarraitzen zuten; ni oinekin ... Ojala politikoki ez zuzenagoa balitz mozkorrei barre egitea, hori ere banintzelako orduan.
|
|
2012
|
|
|
leihoaren kanpoaldeko erlaitzean txori bat zegoen hilda. Ezin
|
nuen
ulertu nola jo zuen horrelako kolpe handia kristalaren kontra. Leihoaren kanpoaldean zeuden burdinazko barra guztiak zeharkatu behar zituen horretarako.
|
|
|
Ez zuen nire erantzunik behar izaten adi nengoela jakiteko, ez dut uste hori gehiegi axola zitzaionik. Ez
|
nuen
ulertzen zergatik etortzen zen egunero hizketaldia jarraitzen ez zion ni bezalako emakume triste batengana. Kontatzen zizkidan dantza istorioak errepikatzen hasi ziren egunean konturatu nintzen ez zuela ni gustuko ninduelako egiten, baizik gainotzekoek hitz egiten ere uzten ez ziotelako.
|
|
|
Neskak lanpostu ona zuen Aldundian, eta ez zuen hura utzi nahi elurretako erresumara joateko. Ez
|
nuen
ulertzen zergatik pasarazten zion hura dena; Mirene emakume zentzuduna zen, lasaia oso, nire lehengusuaren irtenaldiek bere onetik atera ezean, bederen.
|
|
|
Egun hartan erotu egin nintzen. Ezin
|
nuen
ulertu nola, zergatik egin ziezaiokeen norbaitek horrelako zerbait bederatzi urteko neskato bati. Jendea arrotza egiten zitzaidan, mundua bera etsai.
|
|
|
Kantuen esanahia ez nuen ongi ulertzen. Kennedy gure laguna zela esaten zuten, edo Ageda martiriari bularrak moztu zizkiotela, xinaurria zer zen ez nekien, gure amonak ere ez, eta ez
|
nuen
ulertzen lau, bat, hiru, bost edo zazpi, zenbat ote ginen. Betirako markatu zuten nire bizitza arratsalde haiek, kantu haiek, maitasunaren zauriek markatzen duten bezala.
|
|
|
–Badakit korapilotsu samarra dela. Hasieran nik ere ez
|
nuen
ulertzen. Nortzuk ziren ama alaba haiek?
|
|
|
–Zer? , ez
|
nuen
ulertzen zer esan nahi zidan.
|
|
|
»Hasieran ezin
|
nuen
ulertu zer esan nahi zidan, baina ideia gaizto bat bururatu zitzaidan segituan. Erlojua atera nuen sakelatik.
|
|
|
Ezin
|
nuen
ulertu, eta tarte batean han geratzea erabaki nuen, itsasoaren joan etorriaz kanpo, hori eragin zuen beste ezer ba ote zen aztertzeko. Berehala ohartu nintzen han gertatu zenaz; hau da, mendebaletik zetorren itsasbeherak itsasbazterretik zetorren ibai handiren baten ur biziekin bat egitean sortzen ziren ur laster horiek, eta, haizeak nondik jotzen zuen mendebaletik edo hegoaldetik, ur lasterra hurbildu edo urrundu egiten zen itsasbazterretik.
|
|
|
Nire hitzaldiaren entzule izan zen zaldunak (esan dudan bezala, mintzatzen baitzen balnibarbieraz), ezjakinarenganako gupidak sortu ohi duen bezalako irribarreaz, esan zidan bera pozik zegoela ni beraien artean edukitzeko edozein aukeraz, eta adierazi niona bere lagunei azaltzeko baimena erregutu zidan. Horrela egin zuen, eta aldi batez elkarren artean hitz egin zuten beren hizkuntzan, nahiz silabarik ere ez
|
nuen
ulertu eta haien aurpegieretatik ere ezin izan nuen atera nire hitzek zer eragin izan zuten. Isilaldi labur baten ondoren, pertsona berak esan zidan bere lagunak eta nireak (horrelaxe adierazteari iritzi baitzion egoki) oso oso pozik zeudela bizitza hilezkorraren zoriontasun eta abantaila handiez egin nituen oharpen zuhurrekin, eta struldbrugg jaiotzeko zoria egokitu izan balitzait zer bizitza mota jarraituko nukeen jakiteko gogo bizia zutela, batez ere.
|
|
|
Zeren eta, nire benetako lanbidea ontzian mediku edo osagile izatea bazen ere, sarritan, beharrak eraginda, marinel arrunt bezala lan egin izan bainuen. Baina ezin
|
nuen
ulertu nola egin nezakeen honelakorik herrialde hartan, haien batelik txikiena ere gure lehen mailako gerraontzien pareko baitzen, eta nik erabiltzeko moduko ontzirik ez baitzen inoiz ur gainean egongo haien ibaietan. Ontziren bat diseinatzen banuen, bere arotzak egingo zuela esan zidan Erreginak, eta berak prestatuko zidala tokiren bat nabigatzeko.
|
|
|
«Bada oraindik leku bat, erantzun zidan poliziaburuak, garondoan hatz eginez?, baina ez zaizu gustatuko, jaun ohoragarria, ez da etxe garbia!». Ez
|
nuen
ulertu azken hitz horren esanahi zehatza, eta aurrera egiteko agindu nion. Puska luze batean gora eta behera ibili ginen kalezulo zikin haietan; alboetan murru zaharrak besterik ez nuen ikusten, eta, azkenean, itsasertzean bertan zegoen etxe txiki batera iritsi ginen.
|
|
2013
|
|
|
Nirea zen horietako bat. Hasieran ez
|
nuen
ulertzen zer esan nahi zuen horrek, zergatik ni ez nengoen beste laurogeita hamar haurrekin batera. Segituan jakin nuen, ordea, beste haurrak etxera itzuli behar zirela, hurrengo egunean bertan Euskal Herrira itzuliko zen itsasontzia hartuko zutela.
|
|
|
esan zidan. Orduan ez
|
nuen
ulertu zer esan nahi zuten haren hitzek, eta nire umetasunean ez neukan gaitasunik une haren errealismoaz ohartzeko; baina, noski, gerora konturatu nintzen balentriak ez zuela balio elkarrizketa hartan eta kortesiazko erantzunek bakarrik zeukatela lekua, malkoak ere alferrikakoak ziren bihotzik gabeko eta boterera gerturaturiko bi soldadu manipulatu haiek atsekabetzeko.
|
|
|
Lurra irristakorra zegoen, oraindik erdi bustia, bezperako euria lehortu gabe egongo zen ziurrenik. Erabat nahastuta nengoen, ez
|
nuen
ulertzen zer ari zen gertatzen han. Ama ez nuen jada ikusten.
|
|
|
Nire komentario gustukoa edo ez gustukoa jasotzeko prest egon zuen, beraz. Gainera, argazki hura erakustea lekuz kanpo ere bazegoen, ez
|
nuen
ulertu zer esan nahi zidan. Egunero elkar ikusten genuen, baina atzo arte ez genuen beste elkarrizketarik izan; zer edan nahi duen ere ez dit esaten, dagoeneko ikasia dudalako bere kafea nola hartzen duen.
|
|
|
Nik ez
|
nuen
ulertzen zergatik gertatzen ari zen hura guztia. Gauetan, ohera bidaltzen nindutenean, gurasoen elkarrizketak entzunez zerbait susmatzen hasi nintzen.
|
|
|
Zertarako, ama??. Ez
|
nuen
ulertzen zer izen eman behar zituen.
|
|
|
Izebak hartutako erabakia orduan ezin
|
nuen
ulertu. Mundua neure kontra zegoela pentsatzen hasi nintzen.
|
|
|
Indarra eginez. Nik ez
|
nuen
ulertzen, baina gustatzen zitzaidan izena. Zergatia galdetzen nien, eta berriz ere. Asgaaaarth!!?
|
|
|
Nik barrena irabiatuagoa nuen, antza. Bezperako irudiak erraiak erretzen zizkidan batzuetan eta bozkarioz betetzen ninduen ondoren, eta ez
|
nuen
ulertzen nola irudi berak ondorio hain kontrajarriak eragin zitzakeen. Neure burua ezagutzen nuen eta banekien ez nintzela neskaren etxera igotzen ausartuko.
|
|
2014
|
|
|
–Bai: txikia nintzenetik dut nire dohainaren berri, nahiz eta, jakina, hasieran ez
|
nuen
ulertzen zer gertatzen zitzaidan. Gero, azkenik ulertzean, mende batetik bestera jauzika ibiltzeari ekin nion; badakizu gazte jendea zein jakin nahia den.
|
|
|
Gure gazte garaiko kontuak berritu zituen, bera atxilotu aurrekoak, noizbait nirekin zerbait nahi izan zuenekoak. Nostalgia ariketa izanda, ez
|
nuen
ulertzen zergatik halako larridura. Baina aurki jakingo nuen.
|
|
|
Hasieran ez
|
nuen
ulertzen, haserretu egiten nintzen. Orain, hemen sartu nindutenetik hilabete pasata, Q ulertzen hasi naiz.
|
|
|
Janari makrobiotikoak bakarrik jaten nituen, jatekoaren bitartez barruko bakea lortuko nuelakoan. ...esiologiako formakuntzan, medikuak ginela uste izatera heldu ginen, fedearen bitartezko sendaketan mantrak abesten genituen, aromaterapiaren bitartez depresioa menta piperita usainarekin osatuko zitzaidala esan zidaten, argiaren terapia tristezia uxatzeko kolore horizko bonbilla baten azpian lo egitean zetzan, dantzaren terapian indioen modura mugitzen ginen aldarriak botaz, bioenergetika inoiz ez
|
nuen
ulertu baina egin bai, shiatsu motako masaje bat ematen ari zitzaidan tipoak eskua sartzeko aprobetxatu zuen saioa, risoterapiaren erdian negarrez hasteko ohitura izaten nuen, hipnosiaren bitartez barruan omen neukan mamu bat atera zidaten gorputzetik, kristal terapiarekin amatistak erosten hasi nintzen etxeko zoko guztietan jartzeko (airea depuratzen ei dute), aiurbedarekin olio berezi batzuk em...
|
|
2015
|
|
|
ezin hobeto ulertu
|
nuen
ulertzekoa:
|
|
|
Sailean ez nuen bultzada handirik sentitzen, nire ikerketa gaia arrotza zitzaielako, britainiarregia. Nik ere ez nuen ikusten nondik heldu niezaiokeen modu benetan berri batetik hainbestetan jorratutako gaiari, eta ez
|
nuen
ulertzen nola eman zidaten beka hura, nola sinetsi zuten benetan Brittenen bakezaletasunaz oraindik zer edo zer argitu zitekeenik, hainbeste liburu, estudio, ikerketa eta eztabaidaren ostean. Beka eman zidan komiteak Britten nor zen ba ote zekien zalantza haziz joan zitzaidan, gaiari buruz irakurri ahala.
|
|
|
Hasieran ez
|
nuen
ulertu. Emakumeak izugarrikeria hura errepikatu zuenean, amorruak hartu ninduen.
|
|
|
Neguan ere, mendate guztiak elurrez estalita zeudenean, ustekabean agertzen zen Arkaniako bazterrik urrunenetan, beti beltzez jantzita, eta begi haiekin... Ezin
|
nuen
ulertu jendeak zion errespetua. Garbi zegoen morroi hura ardiz mozorroturiko otsoa besterik ez zela!
|
|
|
–Zer? , ez
|
nuen
ulertzen.
|
|
|
Ermuko alkate izandako Julian Sancristobalek eta Jose Barrionuevo ministroak antolatu zutela guztia? Baina ez nuen ulerten zer erlazio zuen hark gure Lorenzorekin, kioskero eroarekin; eta, batez ere, ez
|
nuen
ulertzen zer erlazio zuten Amedok eta Barrionuevok neurekin.
|
|
|
Irribarre ergel bat egin nuen. Ez
|
nuen
ulertzen zer esaten ari zitzaidan. Faltsua, nola faltsua?
|
|
|
Pentsa, bostehun lagun heltzen badira zure establezimendura, komunera joan nahi dutela esanez, eta tuberiak hondatuta badaude, eta kaka alde guztietan pilatzen bada, neuk ere ez nien baimenik emango. Baina ez
|
nuen
ulertzen ezetz esaten zidatenean?. Ohartu zen, burges txiki bat?
|
|
|
ezin hobeto ulertu
|
nuen
ulertzekoa:
|
|
2016
|
|
|
Madame de V**** ri esan nion bazitekeela hori haren printzipioa izatea; baina ziur nengoela ez zuela inolako interesik izango kanpoko harresiak botatzeko, zeren harresi horiek gabe ezin
|
nuen
ulertu nola defenda zitekeen harena bezalako zitadela bat, ezen dama eder batentzat ez baitago mundu honetan gauza arriskutsuagorik deista izatea baino; nire sinesmenarekiko zorra nuela arrisku hori berari ez ezkutatzea, ezen artean bost minutu ere ez neraman haren ondoan sofan eserita, eta jada burutazio batzuk izaten hasia nintzen, eta zer izan ote daiteke neure burua kontrolatzera behartu nind...
|
|
|
Aurrez abisatu gabe zetozenei harrera abegitsua egiten zien hura, iraganaren zein puntutan desagerrarazi zenuen? Ezin
|
nuen
ulertu nola zinen kapaz zure gertuko iragana aise ahanztura bihurtzeko, eta, aldi berean, nola bihurtzen zitzaizun iragan urruna aurrera egitea galarazten zizun zama astun. Arru abegikoi berekoia.
|
|
|
Droga mendekotasuna ez al da, ba, buruko gaixotasuna? Ezin
|
nuen
ulertu nola, horrentzat sorgor izateaz gain, psikiatrikoa drogazaleen zigorleku ere bazen. Zure azalpenen arabera betiere, zigorleku bihozgabe eta ankerra.
|
|
|
Hizketan jarraitu zuen, baina geroz eta gutxiago ahoskatzen zuen, eta geroz eta gehiago deliratzen zuen? Esaten zuenaren erdia ez
|
nuen
ulertzen, eta ulertzen nuenaren erdiak ez zuen koherentziarik. Taberna ixteko garbitzen hasi nintzen.
|
|
|
Ez
|
nuen
ulertzen.
|
|
|
Zentzugabea iruditzen zitzaion ni bezalako norbait egotea munduan, zuhaitz «handi, lasai, indartsu, pentsatiak» berea bezalako grina biziaz miresten ez zituen norbait. Nolatan ez
|
nuen
ulertzen, Jainko maitea, nolatan ez nuen sentitzen. Adibidez, tenis kantxaren soiluneaz bestaldean, jokalekutik mendebalean, Washingtoniae graciles edo desertuko palmondo batzuk zeuden, zazpi guztira, meheak, altu altuak, atzeko zuhaitz multzotik aparte (Europako basoetako enbor lodiko zuhaitz normalak, denak:
|
|
|
Edan bitartean, ingurura begiratzen jarraitzen nuen. Miresten nuen nola zegoen jantzita gela hura, hain modu arrazional, funtzional eta modernoan, etxeko gainontzekoaren aldean guztiz bestela, eta hala ere ez
|
nuen
ulertzen zergatik sentitzen nintzen desgogara gero eta gehiago, estuturik bezala.
|
|
|
Zerk ematen ote zion atentzioa? Ez
|
nuen
ulertzen.
|
|
|
–Ama desagertu zenean aitak ez zuen salaketarik jarri nahi hasieran, erran zuen?. Ezin
|
nuen
ulertu. Kristorenak izan genituen, eta azkenean nik neuk deitu nion poliziari...
|
|
2017
|
|
|
Harridura aurpegiz begiratu nion. Ez
|
nuen
ulertzen zertara zetorren hainbeste misterio. Etxean askotan hitz egiten zuten lagunek Fronte Sandinistaren inguruan eta gure arteko elkarrizketetan ere askotan ateratzen zen gaia.
|