|
2000
|
|
|
Eta orain ez genuen inor aurretik. Eta leihatilak eta ateak hermetikoki itxita zeuden, ongiegi itxita egon ere, pentsatu
|
nuen
nire kabutan ikuskapen zehatz mehatz baten ondoren; ez mailurik ez tresna puntadunik zegoen, ez halakorik leukakeen bidaiaririk ere, guztiz ezinezkoa gertatzen zen, beraz, beirarik haustea handik irteteko edo laguntza eskatzeko.
|
|
|
Gogoan dut giza arimaren kontu horrek grazia egin zidala, eta, aldarte on hura aprobetxatuz, erabaki
|
nuen
nire arerio izukaitz haien aurrean barrez lehertzea. Barre karkara luze azantzatsu bat izan zen, egiazkoa ia, neurosi puntu batez zipriztidua.
|
|
|
Mutikoak esan zion neskatoari jaits zedila bere begietatik. Gizagaixoa, pentsatu
|
nuen
nire kabutan, hori esaten duenak oinaze esanezinetarako prestatu behar du bere burua. Baina neskatoa isilik gelditu zen.
|
|
|
Atzo hil zen, istripuz, Elizaren Bedeinkapenak jaso ondoren. Ez da posible, esan
|
nuen
nire baitarako ezin gehiago urduri. Gauzak argitzen hasi beharra neukan.
|
|
|
Harridura eta irribarre urduria nahasi ziren ene baitan. " Eta niri zer", pentsatu
|
nuen
nire kabutan, kutxazainak esaten zidana sinetsi ez ezik, asko inporta zitzaidalako. Hankek ihes egin nahi zuten, baina hatzek, oharkabean bezala, agindutako eragiketa burutu zuten sekulako abailaz.
|
|
|
Eta, azkenik, pentsatu nuen hala ere munduak merezi zuela, ezin gintezkeela beti bizi nazkaren uretan ito ez ito nekagarri horretan, eta, munduari uko egin nahi izanez gero, baldintza bat bete behar dela ezinbestez eta aurretik; alegia beraren konkista. Eta konkista hitza ahoan dastatu ahala, haragiaren flakezian eroririk, beharbada, pentsatu
|
nuen
nik ere gustura konkistatuko nukeela azafata gaztaina bero haietakoren bat, zergatik ez?, eta nik ederki erakutsi ahal izango niola miserikordiaren eremu txuria eta argiaren iruntzia, jainkoen errukia eta iluntzearen zauri antzua, eta hainbeste eta hainbeste gauza gehiago uhinek edo haizeek nire gorpua ezerera itzul zezaten aurretik...
|
|
|
Hau da: nolakoa irudikatzen
|
nuen
nik Caterpilar anderea. Emakume xotil, arriskutsu, gaizto bat.
|
|
|
Baina, tira, salbuespenak salbuespen, jendea ongi portatu zela esan behar, eta ez da horixe meritu eskasa ikusi ziren gordinkeriak ikusi eta gero. ...en emakume haien ezpainak ikustearekin batera, izakia makurra zela oso, ez genuela, askotan, ere merezi, eta munduaren kontra idatzitako hitzak oro alferrikakoak zirela, galdu egiten zirela egunen nekean, eta beti ematear ziren urra  tsetan; eta ezpain haiek nola irekitzen ziren, nola egiten zioten irribarre argi ilun hauskara azkengabeari ikusi behar izan nuenean, munduaren azken muga irudikatu
|
nuen
ene baitan, muga hori non ez baitago ezeren kontzientziarik, non izua eta haserrea soilik existitzen baitira. Eta, azkenik, pentsatu nuen hala ere munduak merezi zuela, ezin gintezkeela beti bizi nazkaren uretan ito ez ito nekagarri horretan, eta, munduari uko egin nahi izanez gero, baldintza bat bete behar dela ezinbestez eta aurretik; alegia beraren konkista.
|
|
|
Errezelo haiek guztiak Julian Deereren begi estrabikoetan loratzen ziren, udako goiztxinta ederretan ihintza loratzen den bezain galant eta ostenezin. Nik barrundatzen nuen orduko ederki ezagutzen bainuen Deere jaunaren egarri galbideratua laster joko ziola eraso zitala, eta ez
|
nuen
nire ustean hutsik egin. Ana Morena gaixoa, argi erraldoi haien pean, nola hala saiatu zen Deereren itaun gaiztoei erantzuten; arbel txikian idatzi zituen erantzun guztiak, bere laburrean, eskas suertatu ziren, ezgai, eta orduan Julen Deereren errezeloek gorputz hartu zuten ikusle odolberoengan, eta neskatxa iruzurgile lotsagabe baten gisa ikusi zuten ia guztiek.
|
|
|
Baina, Migel, hori gezurra da! Baina ez
|
nuen
nire ahotsik entzun.
|
|
|
Egun hartan ez ote
|
nuen
nik inoren hitzik ulertuko?
|
|
|
Eta zer erru ote
|
nuen
nik, bi hitz bitxi horiek eztarrian ito bazitzaizkidan?
|
|
|
Migelek galarazia zuen inoren lagun  tzarik gabe igeri egitera joatea, eta ni nintzen Edurneren une hartako kezka nagusia. Hori uste
|
nuen
nik, behinik behin. Anaia ez nuen inon ikusten eta horrek lasaitu ninduen zertxobait.
|
|
|
Ongi dago; baina, Edurne jarraitu
|
nuen
nik, esadazu: zer arraio egiten duzu orain?
|
|
|
... aberats batekin osatu
|
nuen
nik.
|
|
|
Nik hori uste nuen, behinik behin. Eta barre egiten
|
nuen
nik. " Iturri baten barrea duzu", esan zidan behin amak.
|
|
|
Garai hartan, ez dakit noren VÃctima del secreto de la confesión liburua ari nintzen irakurtzen, eta ama
|
nuen
nire sentimenduak jaso eta bihotzean ezkutatzen zizkidan bakarra.
|
|
|
" Eta gosariarekin, hor konpon!", pentsatu
|
nuen
nik. Ezpainetan nituen goizeroko otoitzak.
|
|
|
Sarritan entzuna diot horixe amonari jarraitu
|
nuen
nik, eta Migelek eta nik gauza bat eskatu nahi genioke Ama Birjinari.
|
|
|
Kito, nor bere bidetik, hartu ditugun bizitza paraleloak inoiz elkartuko ez direlako. Migelek zein ote zen ofiziorik dirutsuena galdetu zuenean, erabaki
|
nuen
nik apaiz izatea; eta hura neskazale huts zen garaian, misojino bihurtu nintzen ni.
|
|
|
Ez
|
nuen
nire deiadarrik entzun nonbait. Izuaren argi nahasia nabarmendu nuen Migelen eta Julioren begietan.
|
|
|
Gero eta baldarrago
|
nuen
nik gorputza. Giza-usainak nire besapea irabazi zuenean, ez nekien ausartuko nintzen dena esatera.
|
|
|
Bostonen izan ginenean, egunkaria erosi
|
nuen
nire ingeles kaxkarrari hautsa kentzearren, eta hantxe irakurri nuen, gu New Yorken egon ginen egunetan, Bronxeko zooko tigre batek ihes egin zuela. Nonbait, polizia jo eta su ibili zen haren bila, baina albistea publiko egin gabe, ez baitzituzten herritarrak eta turistak beldurtu nahi.
|
|
|
Gaur bereziki beharrezkoa zait eguneroko hau idaztearen balio terapeutikoa Nola esango nuke. Atzo, taberna irlandarrean, ez
|
nuen
nire egunerokoaren dosi hau osorik hartzerik izan, inpentsan Karmelo sartu zelako eta nik idazteari utzi egin behar izan niolako. Baina edaten hasi ginen eta, garagardoari garagardo, azkenean gertatu egin zen.....
|
|
|
" Eskultorea Smith & Wesson Stainless Steel M67 bat da, 38 kalibrekoa", jarraitu zuen. Orduan nik, bekokia ilunduz, ezin izan
|
nuen
nire harridura ezkutatu. " Ziria sartu dizut:
|
|
|
Egun hartan inoiz baino beharrezkoagoa egin zitzaidan Dabiden presentzia, baina orduan bizkartzain" luxuzko ertzain", beraren hitzetan izateko ikastaro bat egiten ari zen, eta etxera itzuli zen arte ez
|
nuen
nire amorrazioa askatzerik izan. Arratsalde beranduan, Dabid heldu, eta dena kontatu nionean, berehala deitu zuen autobus konpainiara (orduan ere, nire ordez berak egin zituen egin beharrekoak).
|
|
|
" Autobusean ni egon izan banintz", esan zidan Dabidek. " Autobusean egon izan bazina", pentsatu
|
nuen
nik, eta gaur ere horixe pentsatu dut New Yorkeko abenidetan barrena, bi pisuko autobus gorri batean ezin barregarriago genbiltzala. Biok elkarrekin egon izan bagina, behintzat geure buruari barre doi bat egin ahal izango genion.
|
|
|
Sumatu eta izan. Bulegotik irten nintzenean, Patxi bere ohiko irribarre maliziotsuarekin topatu
|
nuen
nire zain, baina nik ez nekarren gereziaren hezurrik, eta ahoan ez, baina masailean eman nion musu. Patxiri berehala itzali zitzaion irribarrea.
|
|
|
Egia esatera, ez zitzaidan batere gustatu nire egoskortasuna hain nabarmen geratzea eta, Dabid orduan ere kanpoan zela baliatuz, ustez eskuzabal, onartu egin
|
nuen
nik uste baino pizgarriagoa zitzaidan Patxiren gonbita.
|
|
2001
|
|
|
Liburuak maite zituen, bai, baina Kimika, Botanika eta antzekoak. Egingo
|
nuen
nik ez zuela denbora paxako huskeriekin asti askorik galtzen... Nik berriz literaturara nuen isuria.
|
|
2002
|
|
|
Nahiz ilunpetan geunden, egun argitan bezain aise jarrai nitzakeen semearen erreakzioak, eta begi handi handiekin begiratu zidala erreparatu nuen, esan berri niona sinetsiko ez balit bezala. Haren begirada mesfidatiak oinaztarriak zuhaitz enborra lez  zeharkatu ninduen lehentxoago hain harro agertu nintzena, eta, une hartan, beldurraren presentzia sumatu
|
nuen
nire barren guztian. Erabat ahaztua nuen sentimendu hura.
|
|
|
Kolpe hots astun bat aditu
|
nuen
nire atzean, zuhaitz adarraren pisu guztia elurtza gainera erortzean bezala. Bueltatu nintzenean, anaia Tomas zerraldo zegoen lurrean.
|
|
|
Tirokatuarengan jarria
|
nuen
nik arreta osoa, baina ez errukiz edo errukiaren antzeko sentimendu bat izan nuelako. Hori gero etorri zen.
|
|
|
Bestea mozkotea zen, atentzioa ematen ez duten horietakoa. Ezagunak nituen, baina aparatua zuenarekin
|
nuen
nik tratua, batzuetan gure koadrilara arrimatzen baitzen.
|
|
|
Gaztelu handi bat, eta hamarren bat panpina, barrutik lastoz beteak. Erregearena egiten
|
nuen
nik, hark makila bat baitzuen oker oro zigortzeko. Etxeko norbaitekin haserretzen nintzenean, gazteluko neskame lapur edo soldadu gaizkile bihurtzen nuen, eta makila dantza  tzen nuen haren bizkarrean.
|
|
|
Telebistak hilketaren inguruko parafernalia emango zuen politikarien joan etorriak, bizilagunen sorpresa, polizia-bururen baten adierazpenak, ez besterik. Baina telebistak emango ez zuen zerbait berritu nahi
|
nuen
nik: hildakoaren eta nire arteko harreman mutua.
|
|
|
Ea nola gertatu zen. Nola erreakzionatu
|
nuen
nik tiroak entzundakoan. Aurpegirik ikusi al nion hiltzaileari.
|
|
|
Baita hiru gazteen aita behar zuela erabaki nuen gizon lerden batek ere. Baina nik lehen kolpean hautatu
|
nuen
nire mutila. Bazuen begiradan nire  babes ahalmen guztia errenditzen zuen zerbait.
|
|
|
Hori pentsatzen nuen, bada, lasterketa hau euskararen aldeko lasterketa zela, euskararen aldeko kezka erakusteko lasterketa, lasterketaren helburu bakarra zela euskara bultzatzeko gure adostasuna erakustea. Hori pentsatzen
|
nuen
nik, agian zertxobait inozoa nintzelako edo, eta han gazte guztiak lasterka ikusteak benetan pozgarri egiten zitzaidan. Euskal Herri guztia bazterrik bazter eta gainetik beheiti, gauez nahiz egunez, euripean nola eguzkiarekin, goitiko herrietatik beheitiko hirietaraino lasterka eta gelditu gabe gurutzatzeko prest bagaude euskarari diogun maitasun izugarria erakutsi nahian hori egiten dugunean, nola nahi duzu, bada, egotea?
|
|
|
Horrela egin nuen kilometroa, zalaparta eta asots haren tartean, nahiz antolatzaileak saiatzen ziren musikarekin orro eta arrantzak isilarazten, hori ere esan behar baita. Nire buruari behatzen nion, familiari begiratzen nion zeharka, andreari, umeei, eta zer egin ote
|
nuen
nik euskararen kontra, hori zen pentsatzen nuena. Familiakoek ere begiratzen zidaten.
|
|
|
Sarrera ordaindu eta, automobiletik jaitsi barik, basoan barrera abiatu ginen. Arbolak eta urtxintxa bihurriak nonahi, baina ditxosozko arroilaren aztarnarik inon ere ez, pentsatu
|
nuen
nik nire kolkorako. Luze gabe, aparkaleku bat ediren genuen.
|
|
|
Gauez, Flagstafferako bidean, dena zen barre eta adar-jotze gure Chevy zaharrean: " Ez nuen uste harriei begiratzea hain entretenigarria izan zitekeenik", esan
|
nuen
nik erdi bromatan. Onartzea beste erremediorik ez nuen:
|
|
|
McDonalds batean zerbait jan eta hango hondartza paregabean eman genuen arratsalde osoa. Ura orain  dik hotzegia bazegoen ere, han hartu
|
nuen
nire lehen bainua Ozeano Barean, surfzalez eta algez inguraturik.
|
|
|
Handik gutxira, baimena bai baina New Yorkera ailegatzeko erregai nahikorik ez genuela eta berriro Barajasera abiatu genuela esan ziguten. " Txarto hasi gaituk", pentsatu
|
nuen
nire kautan. Barajasen beste ordubetetxo egin ostean, eguzki galdatan eta hegazkinetik irten ezinik, berriro aireratu ginen New Yorkerako norabidean.
|
|
|
Central Park bisitatu, Askatasunaren Irudi eder bezain gezurrezkoa miretsi, Dorre Bikietara, Empire State Building izenekoari hiriko eraikinik altuenaren garaikurra kendu zioten eta berriro bisitatuko ez ditugun dorre itzeletara igo, Uptown go saltoki dotoreetan kuxkuxean ibili... Baina batez ere, Village, Chinatown edo Sohoko kaleetan barrena galtzean hartzen
|
nuen
nik plazerik handiena, mexikar jatetxeetan burritoak eta tekila dastatuz, edo bigarren eskuko disko dendetan, binilo metak arakatuz eta aspalditik bilatutako harribitxiren bat esku dardaratiez topatzean bihotzaren taupadak nola azkartzen ziren sentituz...
|
|
|
Arratsaldeko bostak edo izango ziren, eta eguzkiak gogor jotzen zuen, asfaltoak inguratzen bagintuen ere, basamortu baten erdian jarraitzen genuela gogoraraziz. " Berriro ere hiri handi batean!", pentsatu
|
nuen
nik, poza ezin disimulaturik. Eta kasino erraldoiek, kale zabalek, neon argiek, New Yorken edo San Frantziskon bizi izandako sentsazio berbera ekarri zidaten gogora:
|
|
2003
|
|
|
Garrasi egin zuen hark. Eta garrasi egingo
|
nuen
nik, Gabon zaharrean edo Urteberriko goizaldean, baldin eta ezker eskuaz nire ahoa estali izan ez bazenu. Eskubakarra bazina, behintzat.
|
|
|
Horixe kontatu
|
nuen
nik, besteak beste, ni ere zuen  artean nengoela nabarmentzeko, nire presentzia indartzeko. Baina zuk odola izotzarazi zidan begirakunea egin zenidan, barkamenik ez duen bekatua egin izan banu bezala, behin berriro.
|
|
|
Eta kasik ezinezkoa bazirudien ere, Zegamako tunel puta hartatik irten, eta elkarri begiratu gabe igaro genituen Brinkola eta Legazpi aldeko bihurguneak. Eta lehengo Rayk bezalaxe madarikatu
|
nuen
nire patua.
|
|
|
Hori ere pentsatu nuen neure burua doi bat zuritzearren, nire zapu  tzaldia doi bat arintzearren. Eta apurtua
|
nuen
nire urrezko araua etorri zitzaidan gogora: " Trenean lana, kanpoan afana".
|
|
|
Eta han, bakarrik, gernu eta herdoil hats sarkorrean bildurik, ispiluaren aurrean kokatu nintzen  ezer baino lehen: zoldak jertsearen sorbalda erabat zuritua zidan eta nik, zakar, tapatekoka jardun
|
nuen
nire psoriasisaren hondakinak desagerrarazteko; gero, amorrazioz erauzi nituen eta belarrietako ile nabarmenegiak. Blancak beti esan izan dit neure buruari kontu handiagoa  egiten ahal diodala.
|
|
|
Beste baten batek komuneko intimitatea behar zuen. Nik, gomazko pilota bat eskuztatuz, nola edo hala gainditu
|
nuen
nire estutasuna. Laster, idazteari ekin nion:
|
|
|
Eta Jose Luisek" Benetan" erantzutea eta ni iltzeak kentzera joatea, dena bat izan zen, baina trena orduantxe agertu, eta Jose Luisek eta lagunek heldu egin behar izan zidaten" Geldi hor, zakilberde hori! Txantxa bat zuan!", eta nik, zera, garrasi egin
|
nuen
nik, hala nola egingo zuten burdinaz  ko zubian trenak harrapatu eta birrindutako  oinezkoek. Eta gauza batzuk ezin esan direnez, gurasoek ez beste inork jakin zuen pasadizo hark amesgaiztoak eragin zizkidala, hamaika txakur amets.
|
|
|
–Trenean etorri dira! , oihukatu
|
nuen
nik. Baina denok ere deabruak harturik alde egin behar izan genuen, ze berehala gomazko pilotek eta kezko poteek inguratu gintuzten.
|
|
|
Eta oso egokia ohartarazi
|
nuen
nik. Udaberrian gaude, negar dagite txoriek eta malkoak dira arrainen begiak.
|
|
|
Ez dago egia borobilagorik hitz egin
|
nuen
nik, Bretonen dizipulu leial naizen honek, batik bat itsu itsuan sinesten dudalako umore beltza dela heriotza edo oinazea gainditzeko era bakarra, eta, beraz, askotan erabiltzen dut nire kontakizunetan gehiegikeria edo gustu txarrekoa omen den baliabide arbuiatu hori. Eta, behin hil ondorenean, Mark Twain handiak egin zuen aukera berbera eginen nuke neuk ere:
|
|
|
Nahi duzu esatea paradiastole bat? jarraitu
|
nuen
nik bizi bizi.
|
|
|
Jakinaren gainean nago gurekin bizi dela ezohikoa, eta edozein egunetan topa dezakegula hipermerkatu batean, tabernan, bulegoan,  tailerrean, hondartzan, stadiumean, arte garaikideko museoan (usuago), aitaren etxean, lorategi versallestarrean, bizitegi auzoan... tira, edozein leku eta denboratan; horregatik pentsa  tu nuen Manuel gure laguna izan zitekeela erregela baieztatzen duen salbuespena, hau da, laurogeita hamar urteko zaharrak heldutasuna zer den ikasten ari direla diruditen agure matusalendarra. Gainera pentsatu
|
nuen
nire kautan, zer froga argiagoa ezohikotasuna existitzen dela idazten ari nintzen orrialde terapeutiko hauek berak baino?
|
|
2005
|
|
|
Txundituta geratu nintzen; gutxienez, sestakoekin jotzen
|
nuen
nik. ETAren zatiketaren ondoren sestakoak borroka politiko eta sindikalera lerratu baitziren, eta mugimendu estatalistetan sartu, ikuspegi internazionalista bultzatzeko.
|
|
|
Zenbaitentzat, Joxe Mari ez zen batere fidagarria. Batzuetan pentsatzen
|
nuen
nitaz ere auskalo zer esaten ari ote ziren, nahiz eta, agian, kontuan ez hartzeko moduko umemoko bat besterik ez nintzen jendearen ospea zikintzen eta zuritzen aritzen zirenentzat.
|
|
|
Alabaina, irailean, hor agertu zaigu Adela, irribarretsu eta atse  gin, ikasle guztien berri jakin nahirik. Hurrengo hilabeteetan, maistra berriaren irudiak bete zuen nire gogoa; orain konturatzen naiz zer nolako irudi idealizatua osatu
|
nuen
nire barruan, baina infernu hartan zerugunea eskaini zidana ez nuen bada idealizatuko! Urte asko pasatu dira hartatik, eta, bizitzak garai hartako irudi gardena arrasto beltzez margotu badit ere, funtsean maistraren hasierako irudi hark bizirik dirau nigan, eta ez du galdu orduan eragin zidan zirrara garbiaren amiñirik ere.
|
|
|
Adelak buruz buru begiratu zidan, ea zer egin nahi
|
nuen
nik.
|
|
|
Amari bisita egitera etortzen zenean etxera, harekin topo ez egiten saiatzen nintzen. Uste
|
nuen
nigana inguratzen saiatuko zela Alberto, ea bere sotora eramaten ninduen; alabaina, hura beti zuhurtasunez portatzen zen, eta, topo egiten genuen guztietan, begirunez agurtzen ninduen, besterik gabe. Denbora joan ahala, nion herra epelduz joan zitzaidan pixkanaka, baretzen ari den ekaitza bezala, eta, zine forum erakargarririk edo hitzaldirik zenean, agertzen hasi nintzen berriro ere.
|
|
|
Ez nuen inoiz usteko nik ezagututako Idoia hura, aurrerakoia, modernoa, sexu gozamenera emana, askea... halako ezertan sartuko zenik. Ez nuen ezer ulertzen; hainbeste denbora elkarrekin ibili eta gero, gauetik goizera beste bat bihurturik ikusten
|
nuen
nire maitalea, bere baitan ernamuin bat hazi balitzaio bezala; ordura arte, bera ere konturatu gabe, barruan eduki, nonbait, hazia. Oraingo ikuspegitik, Idoia ezustekoen kutxa iruditzen zait; hasiera hasieratik liluratu ninduen, ustekabeko alderdiak erakutsiz, kaxa batetik inork espero ez dituen gauzak atereaz, azti batek bezala.
|
|
|
elkarrizketa ez
|
nuen
nik egiten
|
|
2006
|
|
|
Aurrez aurre geunden, hormetako animalia disekatuen begirada mutuen azpian. Bat batean, ahots alai bat aditu
|
nuen
nire atzetik.
|
|
|
Ondo pasatzen ari zirela zirudien eta, sartzekotan egon nintzen une batez, Anuntxi agurtzera; baina berehala damutu eta alde egin nuen handik. Eta drogerian, nire txanda itxaroten ari nintzela, pentsatu
|
nuen
nire bizitza halakoa izan zitekeela, gertatu zitzaiguna gertatu izan ez balitzaigu; badakizu zer esan nahi dudan. Ez naiz ezertaz damutzen ari, Nekane maitea, ez dezazula pentsa etsita nagoenik, hori ez; pixka bat nekatuta bai, hori aitortzen dizut, baina normala da, joan den astea gogorra izan da eta.
|
|
|
Esan zidan bazegoela idazle argentinar bat ideia horren inguruan ipuinak eta poemak idatzi zituena, Jorge Luis Borges?" Agian datorren urtean ipiniko dut zerrendan", gehitu zuen. Eta, bestalde, zientzia fikziozko lan batzuetan antzeko argumentuekin jolasten dela, adibidez Joe Haldemanen Hemingway iruzurra deituriko eleberri batean?" Kasualitatea da gero", pentsatu
|
nuen
nik?. Ziur zegoen gaiaren inguruan gauza gehiago zegoela, eta interesatzen bazitzaidan saiatuko zela zerrenda bat osatzen.
|
|
|
–Esaten
|
nuen
nik ba. Ba aspergarri samarra iruditzen zait Ryan hau.
|
|
|
Ohiko argindar instalaziora konektatzea besterik ez zegoen, gutxieneko luzerako horma garbi batean itsatsita. Segurtasun arrazoiengatik, oso inportantea bide da argindar etendurarik ez egotea Tetra martxan dagoen bitartean, eta horregatik bateria osagarri txiki batekin datoz, zortzi orduko autonomia ematen diena antza; arrazoi berberengatik, edo hori ulertu
|
nuen
nik bederen, Tetretan lorik ez egitea gomendatzen da.
|
|
|
Gehiago eta gehiago jaitsi nintzen loaren sakonera, eta han topatu nuen kalea zeharkatzeko kemena; adreiluaren uki latza sentitu zuen berriro ere nire eskuak, eta hiribidea gurutzatu nuen berriro, mamu baten legez saihesten nituela autoak. Eta orduan bai, orduan, erakusleihoaren aurrean nengoela, atzera eraman
|
nuen
nire eskuineko besoa, eta gero aurrerantz bota, eta adreiluak eztanda egin zuen kristalaren kontra, eta mila zatitan zartatu zen leihoa, eta Aintzaneren oihua entzutera iritsi nintzen, eta putakumearen izua ikustera, eta orduan gora eta gora edo behera eta behera egin, eta begiak zabaldu nituen: Tetran nengoen berriro ere, konbentzioz orainaldia deitzen dugun zera horretan, eta pertsianaren zirrikituetatik egun berriaren argia sartzen zen jada.
|
|
|
Oso arazo larria. Aerodromokoak argitara ekarri zuen horrenbeste denboran gordean izan zutena; horixe gertatu zen, eta orain irtenbideren bat aurkitu behar zuten niretzat, berentzat!?, pentsatzen
|
nuen
nik orduan.
|
|
|
Zer egin zezakeen ni bezalako mutil gazte batek mila pusketatan lehertzeko zorian zegoen mundu hartan. Baina hirian geldituta, baldanagoa ikusten
|
nuen
nire egoera. Guraso izan gabe, nire kargu egite hutsagatik beren bizia arriskatzen zuten batzuen etxean bizi behar nuen?
|
|
|
Izar tzar bat gelan sartu eta bertan lehertu balitz baino bortitzago itsutu ninduen nire izen abizenen aurreko J eskuz idatziak, eztanda baten moduan zartatu zen judua hitza nire burmuinetan. Haurtzaroan gurasoei erdi entzundako hainbat kontu berritu
|
nuen
nire arteko zaldiko maldiko eroan, haien oharkabean ikusitako hainbat eszenatxo berritu nuen; gurasoak nire aurretik zihoazen zalditxo batean, eta sekretu bat duzue, sekretu bat duzue!, egiten nien nik oihu; gurasoek, berriz, beren zalditxotik irri eta karkaraka, esaten zidaten, zu zara gure sekretua, zu!, eta Annettek ere oihu egiten zidan zalditxo zuri batetik bere hoskera zorrotz erretxinaz:... zu zara gure sekretu madarikatua!
|
|
|
Nik ezagutzen ez nuen zerbaitek egon behar zuen Angelok eta amona Erikak itundutakoaren atzean. Seguru asko, pentsatzen
|
nuen
nik, amona Erikak dirua eskainiko zion nire kargu egin zedin. Hipotesirik sinesgarriena zen, bururatzen zitzaizkidan senidetasuna bezalako gainerako arrazoiak ahultzat jotzen nituen-eta.
|
|
|
Niri ez zitzaidan gustatu; Elsbethi, aldiz, asko. Horretan gera zitekeen kontua, baina nik nortasunik gabeko pelikula zela esan nion, eta, nire zoritxarrerako, Marlene Dietrich eta Clive Brook en arteko elkarrizketa baten adibidea jarri
|
nuen
nire desadostasuna argitzeko:
|
|
|
Angeloren lagunak ikatz huraxe erosten zuen oso prezio onean. Hor hartuko
|
nuen
nik parte, ikaztegiko sarrera irteeren kargu egingo nintzela esan baitzidan Angelok: merkatalontziko sotoan pisatutako ikatzak ikaztegira iri  tsitakoan ere pisu bera zuela kontrolatu behar nuen; segidan, ikatza zakutan sartu eta zakuetan hogeita bosna kilo zegoela begiratu behar nuen; azkenik, bai etxez etxe banatzen zen ikatzaren horniketaz bai haren kobrantzaz ere arduratuko omen nintzen.
|
|
|
Neraman izena ez zen nirea, ezta ordu arte eraman nuena ere. Nortasunik gabeko zer bat nintzen, ondo da, hainbat urtetan bere benetako gurasoen berririk izan ez zuen sustrairik gabeko landare bat, eta horrek ez baitzuen atzera bueltarik, ez
|
nuen
nire etorkizuna inoren esku utziko. Are gutxiago Angelo bezalako ero baten edo ikazkina bezalako birao zaku desatsegin baten esku.
|
|
|
txapela ikatzetara bota, ikazkinak emandako pala airean jaso eta aurreko hormaren kontra jaurti nuen amorrazio osoz. Palaren zartako metalikoarekin batera tabakoak kraskatutako ahots bat entzun
|
nuen
nire gibelean:
|
|
|
Begiak itxita eta geldi geldi segitzen
|
nuen
nik, kaioen kurrixkak bezalako hots desatsegin haien erauntsia noiz bukatuko; Angelok, ordea, hizketan eta hizketan, atertu gabeko jario ulergaitz baten zirimirian. Alfer gaiztoan egon nintzen ni Angeloren argibideren baten zain, nire nondik norakoan lagunduko zidan zerbaiten esperoan.
|
|
|
Kontrabidean hartu
|
nuen
nik. Ibai aldera.
|
|
|
Bitako bat, esaten
|
nuen
nik: Ez du zer kontatu handirik edo ezkutatzeko asko duelako isiltzen da aita.
|
|
|
Korrokada bat entzun
|
nuen
nire gibelean. Hermannek garagardoa pasatu zidan.
|
|
|
Tarteka, amona gelditu egiten zen bide bazterreko belarren edo loreren batek atentzioa emanda. Eguraldia euritara zegoela bota
|
nuen
nik. Aitak zerura begiratu zuen:
|
|
|
Lurra izan bekizu arina, esan
|
nuen
nire artean.
|
|
|
Alemanez erantzuten genion guk. Zerbait esaten edo oldozten dugun aldiko, alemana dugu jarduna, pentsatzen
|
nuen
nik. Aita ederki moldatzen zen frantsesez, senide guztiok genuen frantsesaren hor nonbaiteko ezagutza.
|
|
|
Aita ederki moldatzen zen frantsesez, senide guztiok genuen frantsesaren hor nonbaiteko ezagutza. Pentsatzen
|
nuen
nik: eten genezake gure jardun alemana eta frantsesez hasi, baina gure alemantasuna itota geldituko litzateke; oxigenorik gabe.
|
|
|
Heil Hitler!, esan
|
nuen
nik.
|
|
|
Ondo egina! Alu galantak babak jan nahi baditu, jan ditzala Moskun!, esan
|
nuen
nik Klausen hitzak aupatzeko. Denek, baita tranbiara igotzen ari zirenek ere, barre egin zioten nire ateraldiari, eta Klausek adeitasunez begiratu zidan lehendabiziko aldiz.
|
|
|
zurrut eta zurrut ari ginen, pitxerra pitxerraren ondoren edaten. Aspaldian behar
|
nuen
nik etxean; gero eta presa gutxiago nuen. Klausek kümmelak eskatu zituen guztiontzat.
|
|
|
Horixe da, pentsatzen
|
nuen
nik, aitak Alemaniari egin dion ekarri guztia, laurogeita hemezortzi egun; hiruhileko bat doi. Alemaniak, ordainetan, domina bat oparitu dio aberriaren banderatxo eta guzti.
|
|
|
Isiltzea komeni zitzaion seinale. Frontean egindako laurogeita hemezortzi egun doiek nekez eman dezakete jaten zenuten arrantxoaz hitz egiteko baino aukera gehiago, pentsatzen
|
nuen
nik.
|
|
|
Berak nahi zuenean eta berak nahi zuen moduan askatuko zuen mina, egon beharra neukan iritsiko zenik ere ez nekien une horren zain. Orduan zuritu ahal izango
|
nuen
nire jokabidea, inoiz zuritzekotan.
|
|
|
Esker oneko sentimen epel batek bete zidan barrena, Hermannengatik izan ez balitz, denek ikusiko baitzuten odolak eragiten zidan ahulezia. Ordutik, Zezenkori irabazi izanaren fama irabazi
|
nuen
nik, lekaiorik leialarena Hermannek.
|
|
|
Ez zuen hartaz jardun nahi izaten, ematen zuen lotsatu egiten zela soldadu garaiaz hitz egiteaz. Baduzulako zertaz lotsatua, esaten
|
nuen
nik, nire baitarako.
|
|
|
Juduak!, esan
|
nuen
nik. Egunen batean infernua sortu dugu haientzat bakarrik!
|
|
|
Aitaren ahotsa entzun
|
nuen
nire atzean:
|
|
|
Aspertuta nengoen, iluntasuna aitzakia ona nuen arriskurik gabeko paseotxo bat emateko, eta atzetik joan nintzaion, hitzorduren bat izango zuelakoan. Zine areto batean sartu zen, gauza bera egin
|
nuen
nik, eta, argiak itzali zituztenean, haren atzeko eserlekuan jarri nintzen. Oker ez banago, Darò un miliardo edo oso antzeko izenbururen bat zuen filmak.
|
|
|
Umbertok egiten zizkidan bisitetako batean ohi baino aurpegi ilunagoz agertu zen. Pentsatu
|
nuen
nire bizimoduak eragiten zion akiduragatik izango zela, honezkero damututa egon behar baitzuen endredoak eta buruhausteak besterik ekartzen ez zizkion mutil arrotz baten ardura hartu izanaz.
|
|
|
Ez du ezer sendatzen, baina penak ahazten laguntzen du. Ostatuko gau hotzetan edandako grappek baino gehiago lagundu zidan neska ahaztu nahi
|
nuen
nik. Ez zen erraza izan:
|