|
2000
|
|
|
Hala ere, Bitakora, honek ez du esan nahi momentu txarra denik. Zeren lehenengo autoarekin, edo aurreneko biekin, sentsazio hori ez
|
nuen
behar bezala apreziatu. Ezeroso sentiarazi ninduen zurrunbilo horrek.
|
|
|
Erreximenten laguntzaz, minutu bat ere ez
|
nuen
behar izan zerbitzatuari ohore egiteko. Gehiago nahi ote nuen galdegin hark, eta baietz nik; berrogeiak gibelera utzita ere, ez dut uste neure burua doilortzea denik bizia eman didanari ama guztiz amultsuarena jokatzera uztea.
|
|
2001
|
|
|
Baina, agidanean, ez
|
nuen
behar hainbat gogo. Edota Midi d’Ossauren maldak latzegiak dira edozeinen borondate, desio edo antzeko amarru psikologikoen menean erortzeko.
|
|
2003
|
|
|
Zer, arreba txikia zaindu behar duen anaia zarelakoan ala? Besterik ez
|
nuen
behar!
|
|
2005
|
|
|
Gerturatu denean uste izan dut laztandu behar ninduela. Hori besterik ez
|
nuen
behar uholdea eragiteko. Esango nuke bera ere ni bezain izoztuta geratu dela.
|
|
2006
|
|
|
–Egia da. Ez
|
nuen
behar bezala maitatu. Putakume hutsa izan nintzen.
|
|
|
Berak laster alde egin zuen, eta iraila ere joan zen, han eta hemen aditzen nituen kontuetako asko ulertzen ez nituela. Haatik, gauza baten inguruan ez
|
nuen
behar argibiderik: aberria zer zen.
|
|
2009
|
|
|
Ez
|
nuen
behar inork azaltzerik zer zen hura. Hura, amonak sukaldean erabiltzen zuen mantala zen.
|
|
|
Itzuli eta kexuren bat entzuten badut, gorriak ikusiko dituzte! Horixe besterik ez
|
nuen
behar!
|
|
|
Azken batean, zer. Gero etxean, ordenagailura pasatzerakoan, errepasatu eta zuzenduko
|
nuen
behar zena. Eta horrela goiz guztia irabazten nuen gainera.
|
|
|
Faoxeri botatako aitzakiari arrazoi trajea jantzi eta biltzen ari nintzen informazio guztiarekin eleberri historiko bat idatzi. Ordurako neure buruarekin baino lotzen ez ninduten aingura haiek askatzea besterik ez
|
nuen
behar horretarako. Poesia, Miren eta malditismo madarikatu hura guztia.
|
|
|
garbi dut zein den nire bokazioa. Benjamin Maria gaixo bat zen, eta ez
|
nuen
behar bezala zaindu. Ordainean, munduko gaixo guztiei eskaini nahi nieke bizitza:
|
|
|
Hori bakarrik falta zitzaidan, kalera gurpildun aulkian irtetea, eta mezetara aulkiarekin sartzea, Mirarik bultzatuta, eta han Carmenek gupidazko begirada botatzea. Besterik ez
|
nuen
behar. Ez diot Carmeni garaipenik hain erraz eskainiko.
|
|
|
garbi dut zein den nire bokazioa. Benjamin Maria gaixo bat zen, eta ez
|
nuen
behar bezala zaindu. Ordainean, munduko gaixo guztiei eskaini nahi nieke bizitza:
|
|
2010
|
|
|
Orduan, baina, beste aro batean nengoen, baita oso baldintza berezietan ere; bihotza sutan nuen, eta ez
|
nuen
behar bezala ikusten, sutan dagoenak, begietako sua behatoki duen heinean, ezin ikus baitezake sutatik haratago dagoen errealitatea; itsutua nengoen, zinez, Helenaren aldeko maitasuna gurasoen aurkako gorroto nuela, eta hauen aurkako gorrotoa haren aldeko maitasun; urrun nuen Helena eta urrun izango nuen aurrerantzean, gurasoek eta hala erabakita, baina bihotzean ere banuen, eta bihotzaren suzko ...
|
|
|
Hantxe joan zitzaidan marrazteko gogoa? baita bizigogoa ere, aitaren aurkako amorrua nagusitzen zitzaidala, baina ez amorru bizigarri bat, baizik eta amorru sorgor bat, halako etsipen batera ninderamana; ez nengoen neure onean, ez, eta ez
|
nuen
behar bezala jaten, eta argaldu eta ahuldu?
|
|
|
Orduan, baina, beste aro batean nengoen, baita oso baldintza berezietan ere; bihotza sutan nuen, eta ez
|
nuen
behar bezala ikusten, sutan dagoenak, begietako sua behatoki duen heinean, ezin ikus baitezake sutatik haratago dagoen errealitatea; itsutua nengoen, zinez, Helenaren aldeko maitasuna gurasoen aurkako gorroto nuela, eta hauen aurkako gorrotoa haren aldeko maitasun; urrun nuen Helena eta urrun izango nuen aurrerantzean, gurasoek eta hala erabakita, baina bihotzean ere banuen, eta bihotzaren suzko ...
|
|
|
Hantxe joan zitzaidan marrazteko gogoa... baita bizigogoa ere, aitaren aurkako amorrua nagusitzen zitzaidala, baina ez amorru bizigarri bat, baizik eta amorru sorgor bat, halako etsipen batera ninderamana; ez nengoen neure onean, ez, eta ez
|
nuen
behar bezala jaten... eta argaldu eta ahuldu... eta tuberkulosia harrapatu nuen, zer gutxiago...!; eta gaitzari gailendu eta berriro marrazten hasi nintzenean, Euzkadiko mapa egiteko izan zen, behin eta berriz —disimuluan betiere—, aitaren aurkako mendekuan, Euzkadi Regina enean hitz debekatu bat zen garaian...
|
|
2011
|
|
|
Amaren oroimenak haurra nintzela gelara larunbat eta igande goizetan iristen zen tostada usaina ekarri dit, hamaikak aldera izaten zen, eta orduan jaikitzen nintzen ni gosaltzera. Beti kostatu izan zait apur bat ohetik ateratzea, behin komunean sartuta ordea ez zitzaidan bertara itzultzeko geroago garatu
|
nuen
behar eutsiezina sortzen. Bata urdina jantzita esertzen nintzen amaren ondoan, anaiak kaleko atea nola ixten zuen entzuteko garaiz, asteburuak planez eta lagunez gainezka izaten zituenez; sukaldeko mahaian platerkada bete tostada, gurina eta etxeko marmelada zain izaten nituen.
|
|
|
–Alde egin ezak nire begi bistatik, Caparroso, alde egin ezak baserri puta horretara, kabendio! Besterik ez
|
nuen
behar. Jarri nazatela sailburuarekin.
|
|
2012
|
|
|
–Besterik ez
|
nuen
behar! Bizi dudan dramaz gain, hildako bat ikustea!
|
|
|
Aspalditik neukan zuri idazteko gogoa, baina inoiz ez
|
nuen
behar adinako adorerik topatzen nire barruan, eta beti atzeratzen, beti luzatzen, beti aitzakien azpian estaltzen joaten nintzen une hau, begiak itxita ingurukoetatik ezkutatu nahi duen haurraren moduan.
|
|
|
Bukatuta neukan hamaikagarren eta azkenaren parte bat; harri bat baino ez zitzaidan geratzen ipini eta finkatzeko. Harri haren zamarekin borrokatu nintzen; erdizka jarri
|
nuen
behar zuen lekuan. Baina une horretan buruko ileak laztu zizkidan barre apal bat atera zen sakonunetik.
|
|
|
Ron pixka bat ere aurkitu nuen armairu handian, eta zurrutada luze bat eman nion, indarrak biltzeko premia ere banuen eta, aurrean nuenari aurpegi eman nahi banion. Orduan txalupa bat besterik ez
|
nuen
behar, oso beharrezkoak iruditzen zitzaizkidan gauza ugariz hornitua egoteko.
|
|
|
Garai horretan lan ugari izaten nuen, oso egokia gainera denboraldi horretarako, aukera paregabea aurkitu bainuen, lana gogor eginez eta jardute hutsez lortu ezin nituen gauza asko lortzeko; bereziki, era askotara saiatu nintzen saski bat egiten; aurkitzen nituen adar guztiak, ordea, hauskorregiak ziren ezer egin ahal izateko. ...ila handia izan zen niretzat umetan gustura egoten nintzela saskigile batzuen lantegian, aita bizi zen herrian, zumitza nola lantzen zuten ikusten, eta, mutikoek egin ohi duten bezala, beti laguntzeko prest egoten nintzenez gero, gaia nola lantzen zuten arreta handiz begiratzen, eta, batzuetan lagundu ere egiten nienez gero, goitik behera ezagutzen nuen jardunbidea; eta hala, zumizgaia besterik ez
|
nuen
behar. Orduan bururatu zitzaidan erne ziren zutoinak egiteko erabili nituen zuhaitzen adarrak, agian, Ingalaterrako sahatsa edo zumitza bezain gogorrak izan zitezkeela, eta erabaki nuen horiekin saiatzea.
|
|
|
Poliki poliki, nire izu ikara gutxitzen ari zela ohartu nintzen, baina gorrotoa eta mespretxua areagotzen ari zitzaizkidala ematen zuen. Azkenean izan
|
nuen
behar hainbat adore berarekin kaletik ibiltzeko, baina sudurra errudaz, edo batzuetan tabakoz, itxi itxia eramaten nuen.
|
|
2014
|
|
|
–Katarroa harrapatu dut. Ez
|
nuen
behar beste arropa eraman Iruñarrira. Gainera, Elizondokoek termo osoa ziplatu zidaten.
|
|
2015
|
|
|
–Hori ez da aukera bat. 27 urte ditut eta aitak ez dit dirurik eman behar, besterik ez
|
nuen
behar. Kaxak tolestu behar baditut, tolestu egingo ditut. Olgak ez zuen ezer esan.
|
|
|
–Nik onez onean esan, eta zuk gaizki hartu? Besterik ez
|
nuen
behar. Oraintxe bai izorratu didazula eguna!?.
|
|
|
Sutu egin ziren. Ea zein fabrika edo olatan egiten
|
nuen
beharra. Segituan joanen zirela hara, nagusiari a darle cuatro hostias.
|
|
2016
|
|
|
Ez
|
nuen
behar adina bihotz La Fleur martirizatzeko nire estutasunaren zergatiari buruzko ikuspegi serio batekin, eta arrazoi horrexegatik erabili izan nuen hain arrandia handiarekin; eta La Fleurri erakustera emateko nire buruak zer karga arina zeraman gainean, arazoa erabat bazter utzi nuen; eta afaria mahaira ekartzen zidan bitartean, ohikoa zena baino alaitasun handiagoarekin mintzatu nintzaion Parisi... La Fleur bera ere izana zen han, eta kaleetan zehar niri jarraika etorria zen liburu saltzailearen dendaraino; baina ikusi ninduelarik kanpora irteten fille de chambre gaztearekin, eta elkarrekin paseoan abiatu ginela Quai de Conti n barrena, berekiko pentsatu zuen ez zela beharrezkoa izango nire atzetik pauso bat gehiago ematea.
|
|
|
Are gehiago estutu zenituen bi eskuak paparraren kontra, eta toraxa zanpatu behar zenuela iruditu zitzaidan, bihotzekoak eman zizula pasatu zitzaidan burutik. «Kendu eskuak hortik» esatera nindoan, baina ez
|
nuen
beharrik izan, zuk zeuk erlaxatu baitzenuen eskuen presioa berehala. Bularra aske utzi, eta gora begira jarri zinen, begiak itxita, bizkarra sofaren kontra erortzen utzita.
|
|
2017
|
|
|
Segur aski banekien hasieratik zer izango zen. Horixe besterik ez
|
nuen
behar, propio zain egotea nik txekea libretan sartu arte.
|
|
|
Entzun bezain agudo, hara non esan zuen Izeik nirekin geldituko zela. Besterik ez
|
nuen
behar, Izeirekin bakarrik gelditu. Agudo bizkarreratu nuen motxila.
|
|
|
Nor eta ni? Hori besterik ez
|
nuen
behar!
|
|
|
–Ez. Ez
|
nuen
behar.
|
|
|
Egongelara jaitsi, anaiarengana, Susana ezin ikusi ahal izateko eta irakurri ahal izateko? Liburua eskuetan nuen eta ezer ez
|
nuen
behar leiho horretatik alde egiteko, baina ezinezkoa zitzaidan, kostata ikus nezakeen buru horri begira nengoen, alde egiteaz pentsatzen baina alde egiteko inolako asmorik gabe.
|
|
|
Gerta zitekeenaren inguruko plazer erreflexuak, imajinazioak sortutako ekintzek nigan piztu ditzaketen oihartzunezko plazerak? Horretarako ez
|
nuen
behar Susana hor egotea, berarekin zer egingo nukeen imajinatzeko: Susana hor zegoela ere imajina nezakeen berdin berdin; leiho aldamenean ere egon barik.
|
|
2018
|
|
|
–Hori besterik ez
|
nuen
behar, zalapartaka eta espantuka hastea. Indarkeriari buruzko eztabaida aspaldi eman genuen ebatzitzat erakundean, ez etorri orain inora ez doazen kontu zaharrak zabaltzera.
|
|
2019
|
|
|
Ezkaratzera jaitsi, eskuak Mistolarekin garbitu eta baso bete kafesne atera du mahai gainera. Besterik ez
|
nuen
behar, heldu dio Karmelek ekarririko Tena paketetxoari:
|
|
|
Eta handik ordu laurdenera, non topatu duen zaharra tapakia hortz artean duela dardarka; leihoa ondo ixteko eta ixteko, zirritutik euri langarra sartzen zaiola-eta. Horratio, mantei ere haginka egiten hastea baino ez
|
nuen
behar! itzuli da marmarrean bere gelara:
|
|
|
Horrez gain, irakurle eta ikusle gisara, ez nuen bortxaketa hari buruzko informaziorik ere bilatu. Ez
|
nuen
behar eta ez nuen nahi. Ez nuen xehetasunik jakin behar ulertzeko eraso hura oso larria izan zela; eta ez nion kasu hari salbuespenezko izaera aitortu nahi.
|
|
|
Hurrengo egunetan, ordea, asko pentsatu nuen horretan; alegia, zergatik ez ote
|
nuen
beharrik sentitu ezer ere egiteko. Hasiera batean, pentsatu nuen, pozarren kasik, doluaren azken fasea itxi nuela nik neuk ere, eta lasaitu handia hartu nuen hamar urtetan lehenengo aldiz.
|
|
|
Aldaketaren bat proposatzen diotenean, besoak zerurantz altxatzen ditu: . Besterik ez
|
nuen
behar!?. Badaki bere ondoeza sakonagoa dela jartzen dituen aitzakiak baino, ondoez hori kentzeko ez dela aski aldi baterako ihesbide bat:
|
|
|
–Lehenik, ez nago ezkonduta; eta bigarrenik, noski beste gizonik ez dagoela. Hori besterik ez
|
nuen
behar!
|
|
2020
|
|
|
–Ez dakit zein ipuin duzun buruan, edo zer demontre kontatu ote dizuten amak, Mari Milagrosek edo dena delakoak, baina ez dizut tonu itsusi hori ametituko. Eta ni ez naiz zure amaren aspaldiko laguna, hori besterik ez
|
nuen
behar! Dena esan behar bada, nire bizitza osoan behin ikusi dut emakume hori.
|
|
|
Barra aldera hurbildu nahian ari dela, ondoko neska batek kalimotxoa bota dio kamiseta zuriaren gainera. Bertzerik ez
|
nuen
behar. Muturra okertuz begiratu dio, baina badaki normala dela; berak ere bota izan ditu trago ugari bertzeren gainera mozkorra dagoenean.
|
|
|
Desira gordina zen. Konexio emozionalik ez
|
nuen
behar, konexio fisikoa zen nahi nuena. Eta suzedaneoak ez ninduen asetzen.
|
|
|
Aita bezalakoa dio! Horixe entzutea besterik ez
|
nuen
behar! Baina, Saioa, zu zein mundutan bizi zara?
|
|
2021
|
|
|
Eta sartu egin naiz, total, dardara eta bakardade gehiagogatik... Bai, ama, hura zen momentua; aspalditik
|
nuen
beharra eta gogoa eta ezinegona eta kopetako tanta hori. Aurreikusi gabe egin ezean, ez nuen sekula egingo.
|
|
2022
|
|
|
Ez da gauza bat bizitza oztopatzen didana, baina hor dut zauria. Bere momentuan ez
|
nuen
behar beste zainduko itxi zedin.
|
|
|
Ez zen posible izan, eta onartu genuen. Nire bikotekideak gogo handiagoa zuen ama biologikoa izateko, nik ez
|
nuen
beharrik.
|
|
|
Hilean behin, asteburuetan eta umeen urtebetetzeak ospatzeko elkartzen ziren. Nik horretarako banituen lagunak, hori ez
|
nuen
behar. Orain gutxi egon naiz herriko amabakar batekin, eta berari asko lagundu zion.
|
|
|
Material horrekin mota guztietako eszenak idazteko aukera izango nuen. Bigarren aldaketa puntua, istorioaren klimax a baino ez
|
nuen
behar. Eta seguru nengoen ez nuela asmatu.
|
|
|
Adorea izateko esan zidan, etorkizunetik zetorrela eta etorkizunak behar ninduela. Nik, bere trajeari begira, ezin
|
nuen
behar bezala pentsatu. Zer zen etorkizuna?
|
|
2023
|
|
|
Erantzun gabe utzi nituen horiek eta beste asko. Berea baino ez
|
nuen
behar.
|