|
2000
|
|
|
Ez dut uste aipatu dudanik oraino, neskame bat genuenik. Erdi gaixorik edo gaixo ezagutu
|
nuen
ama beti. Txikitan ez dira errealitate baten mugak oso taxuz neurtzen, eta gaur badakit osasun ahulekoa genuela, baina orduan ama ez zen ama besterik.
|
|
2002
|
|
|
Zoaz, ez kezkatu niregatik, ondo nago esan nion. Beste egoera batean" ez naiz umea" eran  tsiko nukeen, baina ez
|
nuen
amaren aldartea zapuztu nahi.
|
|
2005
|
|
|
Etxera joan nintzen. Isilka sartu, eta egongelan lotan topatu
|
nuen
ama, nire zain. Hanka puntetan joan neure gelaraino, armairua zabaldu, aitaren ezkontzako trajetik pistola eta bala atera, hantxe bertan gorde urrezko eskumuturrekoa, dirua zegoen zapata kaxetako bat hartu, ehun mila pezeta apartatu, batean sartu, eta etorri bezain isilka irten nintzen, ama ez esnatzeko.
|
|
2006
|
|
|
Kaletik iritsi nintzen. Zain
|
nuen
ama. Mahai gainean ikusi nituen ilea mozteko artaziak euren zorrotxoan.
|
|
|
Izua ikusi
|
nuen
amaren begietan. Aitak eskua hartu zion.
|
|
|
Ondo ezagutzen
|
nuen
amaren zerbait egiten jardun behar egunerokoa, baina aerodromotik bota ninduten egunaren biharamuneko mugimenduak ez zituen ohikoak. Gorputza hotzez mankatua balu bezala mugitzen zituen besoak, eskuak, hatzak.
|
|
|
Bion begiradak gurutzatu ziren. Txorikume habiatik erori berriari eskaintzen zaion errukizko maitasun barea ikusi
|
nuen
amaren begietan. Eginahalak egiten ari zen ez nendin konturatu zenbateraino zegoen kezkatuta.
|
|
|
Ematen zuen ez zirela gogoratu ere egiten zigortuta nengoela. Ahal nuen adeitsuen jokatu
|
nuen
amarekin. Baita aitarekin ere.
|
|
|
Harrezkero, ezagutu ditut pertsona batzuk psikoanalisia baliatzen zutenak niri ulertezina egiten zitzaidan hainbat jokabide esplikatzeko. Ni neu ere saia ninteke intuitzen ditudanak agertzen (ez da zaila nik garai hartan Alemaniaz
|
nuen
ama babeslearen irudia eta frau Gerda lotzea), baina ez, ez dut betazalik erre nahi frau Gerdak sortu zidan lilura esplikatzen. Judua nintzela jakin aurretik besterik uste banuen ere, ez dago zertan dena argitara ekarri:
|
|
2009
|
|
|
Ilunpe hartan, ez zen askorik ikusten; begiak ohitu zitzaizkidanean, haatik, leizearen barrualdera begiratu, eta harri eta zur geratu nintzen; horra non ikusten dudan emakume eder bat, soineko zuriz jantzia, elurraren pare, niri irribarrez begira. Hasieran, pentsatu
|
nuen
Ama Birjina agertua ote zitzaidan, Errodrigotxori elorri gainean bezala, eta belaunikaturik otoitzean hasi nintzaion. Emakume hura, ordea, ez zait ba algara batean lehertu!
|
|
2011
|
|
|
Ni naiz gehien maite duena, ba neuk ezarriko diot zigorra". Eta gainera, nik ez
|
nuen
ama baino zoriontsuago izan nahi, ulertzen didazu. Hura jendarmeen aurrean salatu eta kalera bota zenuen.
|
|
|
Baudelaireren longs échos qui de loin se confondent haien tribu berekoak. Ezagutu ez
|
nuen
ama batenak, zureak, amona Aldape baserritik gurera etorri zenekoak, nireak. Oihartzun zaharrak, gaztetakoak, berriagoak.
|
|
2019
|
|
|
Biharamunean ez nuen ohetik jaiki nahi, ez
|
nuen
ama ikusi nahi, ez nuen inorekin hitz egin nahi eta, erabakita neukan, ez nintzen Eliren etxera joango. Goiz beranduan aita etorri zitzaidan gelara eta ez nengoela ondo esan nion, gau txarra pasatu nuela eta atsedena behar nuela.
|
|
|
Goiz beranduan aita etorri zitzaidan gelara eta ez nengoela ondo esan nion, gau txarra pasatu nuela eta atsedena behar nuela. Entzun
|
nuen
ama sukaldean lapikoekin zertan edo hartan baina ez zen etorri zer moduz ote nengoen ikustera. Lo pixka bat egiten saiatu nintzen, baina alferrik.
|
|
|
–Bakarrik nahiago, esan nion, musurik gabe oraingoan, eta taxiaren atzealdeko kristaletik adioaren bere esku imintzioa ikusi berritan, pentsatu
|
nuen
amak haur eskolan utzi ninduen lehen eguneko begirakune triste berbera izan behar nuela. Ciao, ciao, bambino...
|
|
|
Salda bidali
|
nuen
amarentzat, baita haren tximinian su on bat piztu zezatela agindu ere. Atsekabetsu nenbilen eta haserre gorrian, astakirten haiek zakurraren ipurdira bidali behar nituela betiko neure buruari esanez, eta haurtxo gajoari zer jazoko ote zitzaion beldurrez galdezka.
|
|
2020
|
|
|
Ba nik liburu mardul hura gorrotatzen nuen, eta beste inork ez lehenago itzuli izana ere madarikatzen nuen. Liburua gorrotatzen
|
nuen
ama ez gorrotatzearren. Halere, liburua gorrotatzea ama gorrotatzea ere bazen.
|
|
2021
|
|
|
Paparretik heldu zidan esku batez; gorantz jasorik, mostradorearen gainera atera ninduen. Bitarte horretan, buru barruan ibilbide bat egin nuen, mendiarteko tximinia horietako batean haize zirimolak jasotako orbela bezala aireratua, harkaitzen ertz zorrotzen igurtzi lakarra sumatuz; gogoeta egiteko denborarik eman balit, ate uztaitik parez pare nekusan Jasokunde elizaren itzalari begira, beharbada pentsatuko
|
nuen
Ama Birjinak ere halako zerbait sentituko zuela, leunago noski, jasokundea gertatu zitzaionean. Minak zakar atera ninduen, ordea, neure barrunbetik; munstro batek zuhaitza sustraietatik nola, hala erauzi ninduen atzapar zakarrak gorantz.
|
|
|
Bada, handik egun batzuetara, igande batean, bazkari eder bat prestatu
|
nuen
amaren laguntzarekin. Ez zen egongo probintzia osoan gure amaren pareko arkume txuletak prestatzen zituen sukaldaririk; goiz osoan baratxuri, ozpin eta ardo zuritan beratzen eduki eta gero, arrautza irinetan pasatu eta frijituak.
|
|
|
Inork ez zidan geranioak landatzen irakatsi, umetan etxean ikusten
|
nuen
amak urtero nola lurraldatu eta kimatzen zituen. Balkoian loreak landatu nahi izan ditudan bakoitzeko geranioak aukeratu ditut, inertziaz.
|
|
2022
|
|
|
Eta nire sabela, jauna, ez dakizu zuk, hura erresumina. Eta sentitu
|
nuen
amak salbatzea aukeratu zuen untxia nintzela ni. Marcori esan nion eser zezala ahizpa gurpil aulkian eta itxaron ziezadatela kanpoan.
|
|
|
Beharbada nire ama ez da beti horrelakoa izan, seguruenik denbora behar izan du horrela zahartzeko, ohe zahardade hori, urteak zituen ohiko jestuen memoria galtzen, jaiki, garbitu, jan eta maitatu, eta haurra nintzenean ederresten nion, alegia, uste dut, ez dakit, eguzkipean etzana bainujantzi gorria jantzirik nahiago
|
nuen
ama nire izeba haiek baino, beren bularraz mintzo eta tiranteek bizkarrean utziko zieten markaren kezkatan, eta ama argala zen, uste dut, oso txikia bere ahizpekin alderatuz gero, eta hirurek ere lasai, ahizpatasunez hartzen zuten eguzkia beren zuri azala beltzarantzeko asmoz, ordurako azala sutan bazuten ere kuperosiaren eraginez, lanpeturik zeuden ez zirena ezkutatzen, ez baitziren beltzaran ez...
|
|
2023
|
|
|
Ez nuen gehiago entzuterik izan. Biharamunean arretaz aztertu
|
nuen
amaren gorputz flakosta; haurdun egonik ere, apenas antzematen zitzaion seinalerik.
|
|
|
Harantzean argi izan nuen, aitaren erantzuna gorabehera, Nola mediku bila bidaliko nuela. Ezin
|
nuen
ama hiltzen utzi.
|