2000
|
|
Alabaina, lau osaba, hiru izeba eta hamasei lehengusuren begi luzeei ezin itzuriz ibiltzea hiritar biziaren anonimotasun preziatuaren kontrako atentatua zen niretako, Orwell irakurri gabea nintzen garai hartan ere. Herriko mutiletan adimen iluneko basajaun kumeak baizik ez
|
nituen
ikusten; hirian gelditu edo, guk ez bezala, oporrak kostaldean egiten zituzten ene lagunak —Karlos Ripodas" Charly", Fernando Soria" Ximurra", Anjel Urtxipia" Ttipi", baita Manuel Sarasa" Potzolo" bera ere... — saiatuta ere ordezka ez zitzakeen jendaila. Hango neskez, haien iheskeria —lotsa?
|
|
Hala ere, bazen nahasmen hartan murgildu gabe Alde Zaharrean, Bulebarrean eta inguruetan beti elkarrekin ibili ohi zen bikote bat, anaia bi. Egundo ez
|
nituen
ikusi taberna batera sartzen eta ardoa edaten, edo lagunartean parrandan. Beti elkarrekin eta beti besteengandik berezi zebiltzan, zut zutik biak, tente, hara eta hona begiratzen...
|
|
Berriketa antzu haiek argi utzi zuten gauza bakarra egun hartan Leitzako parke eolikora igoko ginela izan zen, Aritz eta Zuparrobi mendietara, aerosorgailuak bertatik bertara ikusita nolakoak diren jakitera. Nik ere urrutitik baino ez
|
nituen
ikusiak ordura artean.
|
2003
|
|
Eta bigarren sugandila ere balkoitik askatu ostean, pijama altxatu zidan gerritik okotzera, sugandila gehiago ote
|
nituen
ikusteko. Eta lotsa apur bat eman zidan horrek, bularrean hiru ile eta erdi baino ez dauzkadalako, guztiak ere irregularrak eta bistarako kaltegarriak.
|
|
Gero frogatu ahal izan nuenez, hitzak" ongarri" eta" simaurra" ziren. Morganek ukuiluko labirintoetan barrena gidatu ninduen, eta, halako batean, mendikakateak
|
nituen
ikusi.
|
2005
|
|
Zer edo zer egin nahi nuen, izerditu hautsi lehertu, ikusten ez nituen arrokak eta argitzen ez zuten argiak baizik ez
|
nituen
ikusten. Miaka hasi nintzen panelpean.
|
2006
|
|
Orduan, hegazkinean, gordetako galdera guziak berriz etortzen zitzaizkidan, bisaia gabeko arbaso horiek ikusi nahi nituen, eta ume batek bezala, sentimenduen arteko borroka bat nabari nuen ni baitan, ene zintzurra tinkatzen zuena. Oren bat eta erdi iragan zen hegazkinez airatu nintzenetik, baina leiho baten ondoan jarri banintzen ere bazterrak ez
|
nituen
ikusten ahal, dena hodei zelako. Aireortura heldu nintzenean, arratsaldeko seiak ziren eta egun ederra zen, zeruan urdin baino xuri gehiago baldin bazen ere.
|
|
Zalaparta batean, atea zabaltzea lortu zuten eta barrura sartu ziren. Lauzpabost lagun izango ziren guztira, nengoen tokitik ezin
|
nituen
ikusi, baina oso ondo entzuten nituen haien oihu zakarrak eta kolpe hotsak. Angelok zerbait esan zien.
|
2007
|
|
Ez nekien zer egin, eguzkipean jarraitzeak zentzua galdu zuen. Geroz eta jende gehiago zegoen hondartzan eta Karmele eta Beñat ez
|
nituen
ikusten. Arropak jantzi eta hondartzatik alde egin nuen.
|
2008
|
|
Baina pikardiazko irudiari gosearena gailentzen zaio Choukriren orrialdeetan: . Tangerren ez
|
nituen
ikusi amak agindutako ogi mendiak. Paradisu honetan ere gosea zegoen, baina ez zen Rif-en bezain hilgarria?.
|
|
Eta hain azkar gertatu zen guztia, biok bakarrik ginela konturatzerako, lagunak ez bainituen ikusten, edo ez
|
nituen
ikusi nahi. Garagardotik whiskyra pasatuak ginen, burua, gorputza eta denak beste nonbait galduak nituen, eta, ohartzerako, nire ezpainen inguruan zebilkidan mingain jolastian kontzentratzeak gehiago arduratzen ninduen.
|
2009
|
|
Halakoak bururatzeagatik zoratuta nengoela pentsatzera heldu nintzen eta errudun sentitzen nintzen. Baina desilusioak egindako zulo bakoitzak arima urratzen dizu, eta inozentzia galduz zoaz, eta nik, inozentziarik gabe pentsatzen jarrita, mamuak baino ez
|
nituen
ikusten han eta hemen. Bereziki, handik urte batzuetara, Ama Birjinaren eguneko dantzaldi madarikatu eta lazgarri batean gertatu zenaren ondotik.
|
|
burua makurtu nuen, hari gur egin beharrez. Istant batean, haren zangoak baizik ez
|
nituen
ikusi. Ustekabe tiki bat:
|
|
Gutarikorik izanen zen. Nik etsaiak baizik ez
|
nituen
ikusten haien artean. Gure ilaretan, berriz, nahasirik joaki ginen erromazaleak eta Erlijiokoak.
|
|
ohetik komunera, komunetik sukaldera, sukaldetik komunera, komunetik logelara, logelatik kalera, kaletik geltokira, geltokitik autobusera, autobusetik geltokira, geltokitik odol arrastoetara, odol arrastoetatik Eroskira, Eroskitik semaforora, semaforotik aterpetxera, aterpetxetik zure bizilekura... Zoli zoli gogoratzen
|
nituen
ikusi eta bizi izandako ia guzti guztiak. Haiei bueltak eta bueltak emanda gauza askoren artean garbi ikusi nuenetariko bat izan zen medikuarenera joan beharra neukala hurrengo goizean.
|
2010
|
|
–Ondoren, euskararen ofizialtasunarena sartu genuen. Ez
|
nituen
ikusi oso itxiak. Ziurrenik nafarrak ez zeudelako.
|
|
Ezin nuen Adrianen jardunarekin burutu, eta kafetegiko bazterretan gelditzen ziren orrialdeak jasotzen hasi nintzen. Enbarazu egiten zidaten, ezin
|
nituen
ikusi. " Emaidak bat", eskatu zidan Martinek.
|
|
Baina ez ziren etxartearen tamaina eta denbora mugatua izango korrikaldirako zailtasun bakarrak. Etxartekide nortzuk izango
|
nituen
ikusterakoan jabetuko nintzen ez zitzaidala ohi bezain gozagarria izango korrika egitea.
|
2011
|
|
Eta gauero egoten nintzen ni ohe gainean etzanda, beroak eragiten ez zidan kalentura batek kontsumituta. Behin baino ez
|
nituen
ikusi haren begi berdeak, baina ezin nituen burutik kendu.
|
2012
|
|
Gauza nabarmena iruditu zitzaidan ez zituztela uhartera ikustaldiak oso maiz egiten, hamabost hilabete baino gehiago igaro baitziren berriz hondartzara etorri arte; beste era batera esanda, ez
|
nituen
ikusi, eta ez nuen haien aztarnarik ez arrastorik aurkitu denbora horretan guztian, euriteen garaian ez baitziren seguruenik irtengo, ez behintzat horren urrutiraino. Halere, ez nintzen lasai bizi izan bitarte horretan, etorri eta ezustean harrapatuko ninduten etengabeko beldurra zela medio.
|
|
Uxerrak, ikasbidepaileak manatu bezala, itzularazi ninduen sahets ateari buruz. Hor
|
nituen
ikusi, jendarmen artean, banko ordezkari ohia eta beste bat, sudurrak ilunik, ez zuten ene aldera begirik altxatu. Ikusi nuen ere Jonzaceko abokata, kopeta gorarik zagoen, bainan aldi huntan ene behakoak apalarazi zuen harena.
|
2013
|
|
Barruko paretak eta apalak distira atera arte igurtzi, eta gaika antolatu nituen gauzak, botilak botilekin, jogurtak elkarren ondoan, potoak eta ontziak bata bestearen gainean espazioa optimizatzearren, egundaino egin ez nuena hori ere. Haurrek, ekaitzaren aurreko barea sumaturik, ihes egin zidaten gelara, askariko mokadutxoa jan eta zer nolako lanak hartu
|
nituen
ikusi orduko.
|
2014
|
|
Plastiko eta metal zarata batzuek adierazi zidaten langileak ari zirela jada eguneko gaineratikoaz libratzen; handik ezin
|
nituen
ikusi, baina ezta haiek ni ere. Ez ziren sobera luzatu:
|
|
Bizkarra erakusten zidan tomateak txikitu, sua zaindu eta horrelakoak egiten zituen bitartean. Jiratu egiten zen noizean behin, bere hitzak arretaz jarraitzen ote
|
nituen
ikusteko, eta nik irribarre ahul bat egiten nion horrelakoetan.
|
|
10 Gai garrantzitsuetan nire buruari probak egiten nizkion, gaiak erabat ulertzen
|
nituen
ikusi arte.
|
|
" Auzo herriko gaztea naiz, Hiruak bat ekoek zer muntatu duten ikustera jina, Beñat bezala gaxte naiz, atzematen ditut herriko jende ezagunak, baina beti burasoen filtrotik
|
nituen
ikusi orain arte eta hor horien estiloari, mintzatzeko berezitasunari egokitu behar dut nihauren lengoaia, ni egonez, baina ni hori fabrikatuz ere pertsona publiko gisa, etxea beti gogoan. Behar den bezalakotasuna, etxearen ordezkaritza, etxen entzun eta arraentzuna dudalarik:
|
|
Aitak bide horiek gauaz eta egunaz kurritu zituen, xendara horiek oro eta aipatu zizkidan laborari etxe batzuk xendra pasatzen baitzen haien bistan. Ahantzi ditut, ez
|
nituen
ikusten. Baina oroit dut Ostankoan gaindi, Izura oihana iragan eta Asmeko zelaira heldu zirela lasterkariak hatsankaturik, handik oihu egin zuten eta Oztibartarrek, alta Mithirindarrek beti Izuratarrak zituzten partida, pilota edo beste kontu, hartan, beraz, Oztibartarrek hartu zuten segida Arrozetik heinka Bunuzera.
|
2015
|
|
Alegoria egin dut, jolas moduan eta handizkatzen, hori irudikatu nahian. Koloreak erabili
|
nituen
ikus efektu argia sortzen dutelako eta ikuslean eragina izatearren. Azken batean, joko zinematografikoa da.
|
|
Pour la patrie hildako herriko semeen zerrendak lehendabiziko Gerrate Handikoak ziren denak, Foch jeneralaren garaikoak. Azken gerrakoarenak, baldin bazeuden, nik ez
|
nituen
ikusi. Hilak izango ziren noski, baina ez zen oroigarririk behar.
|
|
T8a armairu zahar baten barnean, arrantzurako xira eta anorak zaharren azpian, eta kloratita, txakurren pentsua egoten zen kaxa batean. Urruti nahi
|
nituen
ikusi bata bestetik.
|
|
Ezin
|
nituen
ikusi mahaiaren kontra burukadak ematen zituztelako.
|
2017
|
|
Logelako leihora hurbildu eta burua atera nuen berehala, osaba aurkitzeko esperantzarekin, goizero bezala pikondoan eserita egunonak ematen. Zozoak baino ez
|
nituen
ikusi, ordea, adarretan pikuei mokoka.
|
|
Joder, ilunpe hartan ez
|
nituen
ikusten nire trekking botak ere. Banuen Olaiaren eta Izeiren esperoan gelditzea.
|
|
Gogorra izan zen niretzat. Aurpegi zurbilak besterik ez
|
nituen
ikusten nire inguruan.
|
|
Nahiz ez
|
nituen
ikusten, laino zikin hura zela medio dupan bezain beltz baitzen?, ontsa baino hobeki banekien etxeak eta baserriak bazeudela hor gaindi... eta iruditu zitzaidan, oren pare bat lehenago enekin entrenamenduan zegoen Christophe takoinkatzailearen autoa bere etxondoaren saihetsean. Ez nintzen beraz helburutik urrun...
|
|
Maletak egin genituen azkar, leihora hurbildu nintzen han ahaztutako liburua jasotzera, eta kalearen bestaldeko leihoaren bestaldean, lurrean, alfonbra gorriaren gainean, kuleroak baino ez
|
nituen
ikusi.
|
2018
|
|
Lasterketa hasi bezain laster inguruko emakumeen alaitasunak eta ongi pasatzeko gogoak bete ninduen. Alboetara begiratu eta irribarreak besterik ez
|
nituen
ikusten. Parte hartzaileengan, eta baita inguruan animatzen zeuden guztien aurpegietan, irribarrea nagusi zen.
|
|
“Testua hautatzeko arazoak izan genituen. Bi proposatu zidaten, baina ez
|
nituen
ikusten. Nik beste proposamen batzuk egin nizkien, baina haiek ez zuten ikusten”.
|
|
Baina ez nion, badaezpada, monasterio aurreko erasoaren berri eman: isilik gorde behar nuen gertakizuna, harik eta oinak lur adiskidean pausatzen ote
|
nituen
ikusi arte. Nik ezagutzen ez nuen zerbait jakin zezakeen, eta ez zait sekula gustatu egoera hori:
|
2019
|
|
Adibidez, emakumeen irudiak ez
|
nituen
ikusten gizartean garrantzitsuak ziren tokietan, irudiak egon ohi diren tokietan: prentsako tiretan, aldizkarietan… Ematen zuen munduaz hitz egitea zela gizonen munduaz hitz egitea.
|
|
Gaur ez
|
nituen
ikusi nahi Marta eta Jon.
|
|
Mafaldaren ama izatea bazen emakume izatea, nik ez nuen nahi. Feminitateari atxikitako balioak ez
|
nituen
ikusten, nire amak egiten zuena ez nuen ikusten. Gerora baloratu dut.
|
2020
|
|
Logelan bakarrik egoteaz gainera, «sofa nik bakarrik erabiltzen dut, komuna eta dutxa edota mahai tresnak ez ditut konpartitzen eta familiakoekin distantzia mantendu dut. Birusa nuela jakin nuenean familiakoak kasik ez
|
nituen
ikusten. Logelatik ateratzen banintzen, alaba berean gelditzen zen».
|
|
Pantailan zirriborroak baino ez
|
nituen
ikusten, ordea. Ordura arte paraleloan ekidistantzia gordez kota zehatzetan behetik gora egiten zuten sestra kurba garbiak bata bestearen gainean jartzen ziren, lerroen nahaste borraste formagabe bat marraztuz.
|
|
Aurrerago, berriemaile izatetik aurkezle izatera igaro nintzen. Segurtasunez agurtzen
|
nituen
ikus entzuleak, konbentzimendu osoarekin komunikatzen nituen albisteak, itxurazko objektibotasuna oztopatuko lukeen emoziorik gabe, Alphavillen bezala. Alaba hezteko, aiton amonak egoten ziren ni lanean nenbilenean.
|
|
Ez
|
nituen
ikusi.
|
2021
|
|
Zein da zure proiektu profesional berria. Traineru Kluben Elkarteak arraun estropadak antolatzen ditu, eta komunikazio departamenduaren barruan ACT telebista ere badu. Iaz, udan, bertan egin
|
nituen
Ikus entzunezkoen gradu amaierako praktikak, eta aurten lanerako deitu didate. Oso gustura nago eman didaten aukerarekin.
|
|
–Nik ez
|
nituen
ikusten, ama.
|
|
Berak eginak ote? Webgunean ez
|
nituen
ikusi... Gertutik erreparatu nienean, 7 antzeko bat bistaratu nuen sinadura gisa, koadro bakoitzaren eskuin eta behealdean.
|
|
Guztioi gainezka egin zigun beroak, gauak eta aparrak. Xabiren bularraldetik begirada zurearen bila jaso nuen azken unean Olaia eta Noraren bizkar biluziak besterik ez
|
nituen
ikusi. Kamisetarik gabeko bi emakume biluzi dantzan.
|
|
Yukongo kanpamentuetatik edo Mississippi ibaiko bazterretatik edo Ifeko gotorlekutik, Benbow almirantearen ostatutik, Arimen menditik, Misioen oihanetik, Maracaiboko aintziratik, Odesako errege Benia Kirken auzotik, Ventimigliatik, Nevski perspektibatik, Barataria uhartetik, Shelobek Mordorreko mugan duen zulotik, Baskervilletarren etxandi ondoko mortutik, Nizhni Novgorodetik, Nizhni Novgorodetik, Iras y No Volveras gaztelutik, Sherwood basotik, Ingolstadteko anatomia laborategi parte txarrekotik, Ombrosako Cosimo baroiaren arboladitik, baobaben planetatik, Yvonne de Galaisen etxe misteriotsutik, Faginen gordelekutik, Itakako uhartetik. Eta nik liburua orri markatzekoak seinalatutako tokitik irekita ere, ez zuen ezertarako balio izanen, armiarma hankaz betetako lerroak baizik ez
|
nituen
ikusiko eta haiek ez zidaten hitz ziztrin bakar bat ere esanen. Amaren ahotsa gabe, magia ez zen egia bihurtuko.
|
|
Hobendun sentitzen nintzen. Kopetaz behera nindoan eta leize hegiak ez
|
nituen
ikusten. Erorketa urriaren ondorioz, zolaren zolan errautsia aurkitu ninduten, mila puskatan, desegina, dislokatua.
|
|
" Jende berriarekin urrundua ikusten nintzen. Nire ustez, estrategia aldaketa bat izan zen barrenean eta zenbait ekintza mota ez
|
nituen
ikusten. Horrek eraman ninduen ETA uztera". 121
|
|
Eurek aginduko balute bezala. Nik ez
|
nituen
ikusi, bada! Tartean ezkutaturik baziren, ederki jo ziguten adarra.
|
|
Baneukan, ez
|
nituen
ikusi.
|
2022
|
|
Argazkiak! Telefonoak abisatu dit, baina ez
|
nituen
ikusten, eta gero kasualitatez Messenger normalean ikusi ditut eta hor zeuden. A zelango nahaspila Messenger normala, Messenger sekretua, WhatsApp, apur bat nahasten ari naiz.
|
|
Ulertzen dizut, bai. Handik ibili ginenean, Leon inguruetan eta Dueroko herrietara joan ginenean jaun boteretsuak baino ez
|
nituen
ikusi. Baina egia da erresumako gerlari zintzoenak eta ausartenak mendialdeko herritarrak izaten direla, tribukoak edo.
|
|
Paretak banekien bazirela. Baina ez
|
nituen
ikusten. Ezta sentitu ere.
|
|
Paretak banekien bazirela. Baina ez
|
nituen
ikusten. Ezta sentitu ere.
|
|
Bide guztian zehar atarietan erreparatzen joan nintzen eta ziurtasun nahiko handiz esan nezakeen etxeetako plaka frankista gehienak desagertuta zeudela horrezkero: pare bat baino ez
|
nituen
ikusi ibilaldi osoan. Ingurabideak hor nonbait egon behar zuen, saskibaloi kantxaren ondoko ezponda gaindituta.
|
|
Ez
|
nituen
ikusi tipo horiek inoiz. Bobby O' Neill delako bat.
|
2023
|
|
Kostatu egin zitzaidan! Mendira joaten hasi, eta hogei urtez arrastoak bertzerik ez
|
nituen
ikusi! Asturiasen ikusi nuen lehendabiziko hartz hura.
|
|
Hortik aurrera, hurrengo minutuetan, begiak ixtea saihestu nuen. Ez
|
nituen
ikusi nahi buru barruan pizten zitzaizkidan irudiak. Martinek azkenaldian nirekin izandako jarrerarenak.
|
|
Tifaritin hegazkinak ikusi nituenekoa. Ez nekien zer ziren hegazkinak; ordura arte txoriak baino ez
|
nituen
ikusi. Bonben soinua ere ez dut ahaztuko.
|
|
Ni behegainean nengoen, bi eskuekin orkatilari oratzen; bakarrik, jendez eta aldarriz inguratuta egon arren. Hainbeste lagunen oinak baino ez
|
nituen
ikusten. (Memoriak amarrukeriarik egiten ez badit, esango nuke hori dela egun hartaz nik neuk gogora  tzen dudan gauza bakarra:
|
|
Anttonek harrobi izugarria egin zuen, antzerki zaletasuna eta euskal kulturarekiko atxikimendua piztuz. Nik taldearen azken lanak baino ez
|
nituen
ikusi, tetralogiaren azken biak: Baionan Bizi eta Fauxto.
|
|
Ez
|
nituen
ikusi seinaleak.
|
|
Ez
|
nituen
ikusi seinaleak nire bikotean.
|
|
Eta minbiziarenak ere ez
|
nituen
ikusi.
|