|
2002
|
|
|
Hala ere, osasunerako arriskua ez dago gehigarrietan, ezta transgenikoetan ere, Calvoren iritziz, “salmonelan” baizik. Legeria murriztailea Espainiako legeria oso murriztailea da elikagai gehigarrien erabilerari, hautapenari eta erabiltzeko baldintzei dagokienez, eta EBko eta
|
munduko
gainerako herrialdeetako araudira ezin hobeki egokitzen da. “Legeria egokia da, baina, agian, kasu eta eremu jakin batzuetan zaintza handitu litzateke.
|
|
2003
|
|
|
Colonek lehen bidaian aurkitu zuen eta gure herrialdean sartu zuen. Zalantzarik gabe, AEBetako landare horrek
|
munduko
gainerako herrialdeei egiten dien ekarpena, jarduera pikantearen izendapen eta gradu guztietan, munduko gastronomia prestaketarik ezagunenetako bat da, kontsumitu eta estimatuenetako bat. Eltzekarien berezko osagaia Piperminak oso jaki ezagunak dira gure herrialdeko gastronomian, plater askoren gozagarri gisa erabiltzen baitira (janaria, haragia, arraina…).
|
|
|
“Premiazko neurririk hartu ezean, Australiako fauna eta flora bitxiaren zati handi batek desagertzeko mehatxuari aurre egin behar dio”, esan zuen Kevin Thomson ingurumeneko bozeramaile laboristak. Australiak,
|
munduko
gainerako herrialdeetatik urte askoan isolatuta egon arren, biodibertsitate bakarra du, eta animalia espezie bereziak ere bai, hala nola kangurua. Hala ere, bertako dozenaka espezie galdu ditu Europako animaliak, laboreak eta intsektuak sartu ondoren, Erresuma Batuak 1788an bere lehen espetxe kolonia ezarri ondoren.
|
|
2004
|
|
|
Espainiak kontsumitzen duenaren bikoitza kontsumitzen du, eta, ondorioz, hipoteka ekologikoa “jasanezina” izango da, eta “ezin izango dugu onartu”. Diagnostikoa WWF/ Adenaren Planeta Bizia 2004 txostenean agertzen da, eta
|
munduko
gainerako herrialdeei aplika dakieke, garapen mailaren arabera graduazio desberdinak izan arren. Hala, Espainiak, mendebaldeko herrialdea den aldetik, munduko ingurumen gastuaren batezbestekoa baino askoz handiagoa du, eta WWF/ Adenak baliabideen %20 egiten du.
|
|
2005
|
|
|
Bereziki, autoak erabilera pribaturako erabiltzeak garraioak eragindako co2 emisioen %83 hartzen du, eta proportzio hori handitu egiten da hiriguneetan, Ingurumen Ministerioaren datuen arabera. World Watch elkarteak ohartarazi duenez, Estatu Batuetako eredua, ia edozein pertsonak ibilgailu pribatua duena eta erabiltzen duena, ez da bideragarria, eta
|
munduko
gainerako herrialdeek haren jarraipena egiteak ingurumen krisi atzeraezina dakar. “Gaur egungo emisioak zazpi aldiz biderkatuko balira, eta hori izango litzateke eredu iparramerikarraren eta Europa aberatsaren hedapenak ekarriko lukeena, bizitza ezinezkoa izango litzateke.
|
|
2006
|
|
|
«Politikariek publikoki hitz eman zuten osasun publikoa beti interes ekonomikoen gainetik egongo zela, eta, berez, hori ez da gertatzen», deitoratzen du. Zergatik da HIESa Espainian eta beste herrialde garatu batzuetan gaixotasun kronikoa eta
|
munduko
gainerako herrialdeetan gaixotasun hilgarria? 1997an hasi zenetik, HIESaren Munduko Kanpaina helburu argi batekin sortu zen:
|
|
|
Beste herrialde batzuetara ere ezin da deitu. “Lineak birdoitu ditugu, eta dagoeneko ez gaude hain kaltetuta”, Txinako telekomunikazio sareak eta
|
munduko
gainerako herrialdeak lotzen dituzten itsaspeko kable optikoen hausturaren ondorioz, adierazi zuen China Unicom en bozeramaile batek, linea finkoko bigarren operadore nazional nagusiak. Bestalde, Txina Netcom ek, Espainiako telefonia finkoko enpresa handienak, adierazi zuen bere langileek “48 orduz lan egin dutela larrialdietarako prozedurak abian jartzeko; beraz, komunikazio asko berreskuratu dira”.
|
|
2007
|
|
|
“Ahalik eta azkarren izatea espero dugu; izan ere, umetoki lepoko tumoreak eragin txikia duen arren, emakumeen ugaltze aparatuko minbizia da prebenitzeko hautagai bakarra”, adierazi zuen sailburuak. Euskal Herriko emakumeen artean, zerbixeko minbizia “zortzigarren intzidentzia da, eta
|
munduko
gainerako herrialdeetan bigarrena”, Inclán en arabera. Osakidetzak txertoa jarri nahi die 13 urteko gazteei.
|
|
2008
|
|
|
Orain, gasolina gero eta garestiagoa denez, erreserba horiek ateratzeko ideia berriro planteatzen da. Aldeko eta kontrako argudioak eredu paradigmatikoak dira
|
munduko
gainerako herrialdeentzat: petrolio gehiago ala energia berriak?
|
|
|
Berotegi efektua eragiten duten gasen emisioak gehitzea edo espezie inbaditzaileak hedatzea dira nazioarteko garraioaren ondorio negatiboetako batzuk Kasu batzuetan, bidaia luze eta bitxiak egiten dira, The New York Times egunkariko artikulu batek agerian uzten zuenez: bakailaoa Norvegian dago, Txinara bidaltzen da xerratan egiteko, eta Norvegiara itzultzen da
|
munduko
gainerako herrialdeetara eraman dezan; limoi argentinarrak Espainiako toki beretan saltzen dira, tradizioz zitriko horiek ekoizten dituztenak; Kenyako ilarrak dira, eta Europako fruta erdiak saltzen Joan etorri horien aurrean, “localtarianoek” beren hurbileko esparruan egindako produktuak kontsumitzea proposatzen dute. Dieta horren jarraitzaileek diote ingurumen, osasun, elikagai eta ekonomia abantailak askotarikoak direla:
|
|
2009
|
|
|
Lehen hiruhilekoan, turistak Espainiara iristen direnean,
|
munduko
gainerako herrialdeetan baino bi aldiz gehiago joaten dira.
|
|
2010
|
|
|
‘Science’ en artikulua sinatu duten zientzialarien arabera, ustiategi horien kopurua mundu osoan hazi da, eta garatzeko bidean dauden herrialde askotan neurri handi batean handituko dela aurreikusten da. Ikertzaileek Estatu Batuetako Gobernuari eskatu diote luzamendu bat egin dezala meatzaritza mota horren baimenak blokeatzeko, eta, hala, eredu bihurtu dadila
|
munduko
gainerako herrialdeentzat. Energia merkea bilatzeak ezin ditu arriskuan jarri pertsonen osasuna eta ingurumena.
|
|
|
Orain, Google TV garatzen ari da Google, edukiak on line etxeko aretora eraman ditzakeen ekimena. Hala ere, ohikoa denez, oraingoz Estatu Batuetan bakarrik ezarriko da, eta ez du datarik
|
munduko
gainerako herrialdeentzat.
|
|
2011
|
|
|
Japonia, tsumamien eta lurrikaren kontra prestatutako herrialdea Hondamendi naturalei erantzuteko
|
munduko
gainerako herrialdeek jarraitu luketen eredua dira japoniarrak. Lurrikara erregistratu zen unean bertan, 8,9 graduko Richter, Japoniako Meteorologia Agentziak (JMA) alerta gailua jarri zuen martxan.
|
|
|
Zientzialariek zaintza sismikoko sare bat dute eta arrisku mapak egiten dituzte. Sustapen Ministerioaren mendeko Geografia Institutu Nazionalak (IGN) Espainiako eta
|
munduko
gainerako herrialdeetako azken hamar egunetan erregistratutako lurrikarei buruzko datuak eskaintzen ditu bere webgunean, baita Iberiar Penintsulako eta inguruko sismikotasun mapei buruzko txosten sismikoak ere. Iragarpen fidagarriak egiteko, Topo Iberia jarri da martxan.
|
|
|
Errege Dekretu berri batek Itsas Inguruneko Parke Nazionala eta haren biodibertsitate handia zaintzera behartuko ditu erakundeak. Berri ona izan arren, hainbat erakunde ekologistek gogorarazten dute Espainia eta
|
munduko
gainerako herrialdeak urrun daudela itsasoa babesteko konpromisoak betetzetik: munduko ozeanoen %0, 6 baino ez dira AMP.
|
|
2012
|
|
|
Azterlanaren arabera, gailu mugikorrak Internetera konektatzeko gehien erabiltzen dituzten erabiltzaileak estatubatuarrak dira (%8, 59). Alde horretatik, espainiarrak
|
munduko
gainerako herrialdeen batez bestekoaren oso azpitik daude (%4, 05). Hego Amerikan ere, mugikorretatik Internetera sartzen diren erabiltzaileen portzentajea txikia da (%2, 88).
|
|
2014
|
|
|
Beste konpainia batzuek, hala ere, nortasun agiri baten beharra adierazten dute. Agiri hori NAN (Schengen espazioetako herrialdeetara bidaiatuz gero) edo pasaportea(
|
munduko
gainerako herrialdeetara) izan daiteke. Onena da, beraz, konpainiaren web gunean informatzea eta arduradunekin harremanetan jartzea edozein zalantza argitzeko.
|
|
2015
|
|
|
YOutube web orri bat da, multimedia edukiari eskainia. Bertan, erabiltzaileek beren bideoak igo ditzakete, eta
|
munduko
gainerako herrialdeekin partekatu. Gainera, Google bilatzailearen eta Facebook sare sozialaren ondoren munduan gehien bisitatzen den hirugarren webgunea da.
|
|
2016
|
|
|
Sare sozialek ama edoskitzaileei laguntzea «Gizarte sareek laguntza erabakigarria ematen diete ama edoskitzaileei». Horixe baieztatzen du Nazio Batuen Funtsak (UNICEF) Txinan zer gertatzen den adierazten duen dokumentu batek, nahiz eta baieztapen hori
|
munduko
gainerako herrialdeetara zabaldu daitekeen. Organismoak dio Asiako herrialde horretan zenbait faktorek (adibidez, amaren esneari buruzko uste okerrak), edoskitzea bultzatzen duten instalazio publikorik ezak, amatasunagatiko bajak iraupen txikia izateak edo formulen merkatuaren erasoaldiak presio handia eragiten dietela amen amari.
|
|
2021
|
|
|
Infografiak eta ikus entzunezko edukiak ere izango dira, eta gai hauek landuko dira, besteak beste: zer den min neuropatikoa diabetesean eta, oro har, min kronikoa; nola aurre egin bi horiei edo zenbakiei, Espainiako eta
|
munduko
gainerako herrialdeetako min kronikoaren egungo egoera hobeto ezagutzeko.
|
|
2023
|
|
|
dagoeneko ez da hain low cost, eta guztiek ez dute izenean horrelako establezimenduak identifikatzen dituen “ fit” atzizkia. “Zerbitzuak ugaritu egin dira, Espainiako low cost berezi bat osatu arte,
|
munduko
gainerako herrialdeetatik nahiko desberdina, diseinu eta kalitate handiagokoa, klase kolektiboekin, nahiko onak diren aldagelekin…”, hausnartu du Rafael Cecilio Dreamfit kateko lehendakariak eta sortzaileak. “Hori dela eta, prezioak igo egin dira, hasierako 19,90 eurotik hileko 29 eurora.
|