|
2009
|
|
|
“Compte ek dioenez, kontrol kognitiboaren mekanismo neurobiologikoen ikuspegi berritzailea da, eta ikerketa ildo berriak irekitzen ditu”. Klinic eko ikertzailearen arabera, orientazio klinikoagoa duten lanak egin dira jakiteko aurrealdeko azalaren estimuluak edo oroimen ariketen eta jolasen bidezko entrenamenduak nolabaiteko eragina izan dezakeen
|
laneko
oroimena aldatzen den gaixotasunetan.
|
|
2010
|
|
|
Prozesamendu honek informazioaren bilketa, berreskurapena eta eraldakuntza har ditzake barne. Oroimen operatiboa (edo
|
laneko
oroimena) informazioa prozesatzen ari den bitartean eragiketa mentalak egitekoeskuragarri dagoen energia guztia da (Baddeley, 1986). Zahartzen garen neurrian, oroimen operatiboarekin identifikaturiko prozesamendu baliabideen gutxitzea gertatzen da.
|
|
|
Zahartzen garen neurrian, oroimen operatiboarekin identifikaturiko prozesamendu baliabideen gutxitzea gertatzen da. Zentzu horretan, Salthouse k (1994) dio zahartzaroan berezkoa dela moteltze kognitiboa, zeinak informazioa erregistratzeko behar den denboran eraginabaitu eta, ondorioz,
|
laneko
oroimenaren errendimenduan narriadura eragiten baitu.
|
|
|
Oroimenaren nahaste kognitiboa gaixotasunaren ezaugarri garrantzitsua da.Oroimena hainbat sistematan banatuta dagoela azaldu da 1.1.2 atalean. Horrenarabera, iraupen luzeko oroimenean oroimen episodikoa (bizitzaren une guztietakooroitzapenak kokatzen dituena, informazioa denboraren arabera erregistratzen duena), oroimen semantikoa (ezagueren, hitzen esanahiaren, keinuen nahiz objektuenoroimena), prozedurazko oroimena (trebetasun ikasiak erregistratzen dituena, esaterako, bizikletaz ibiltzea edo musika tresna bat jotzea) eta
|
laneko
oroimena (zeregin mentaletan zehar, informazioa gogoan mantentzeko eta manipulatzekoaukera ahalbidetzen duena) azpimarratu behar dira. Ondoren, oroimen motahorietan gertatzen diren nahasteak azalduko dira.
|
|
2022
|
|
|
Transkripzioak testu sorkuntzan duen eraginaren gakoa
|
laneko
oroimenean dago. Karga kognitiboaren teoriaren arabera (Cognitive load theory) (Sweller, Ayres & Kalyuga, 2011) eta idazketaren gaitasunaren teoriaren arabera (McCutchen, 1996), idazleak idazterakoan baliabide kognitiboak erabiltzen ditu, behintzat idazketa jarioarekin egiten den arte edo berau automatikoa bihurtzen den arte.
|
|
|
Karga kognitiboaren teoriaren arabera (Cognitive load theory) (Sweller, Ayres & Kalyuga, 2011) eta idazketaren gaitasunaren teoriaren arabera (McCutchen, 1996), idazleak idazterakoan baliabide kognitiboak erabiltzen ditu, behintzat idazketa jarioarekin egiten den arte edo berau automatikoa bihurtzen den arte. Izan ere,
|
laneko
oroimena mugatua da eta idazteko zeregin batzuek beste batzuek baino eskaera kognitibo handiagoa eragiten diote laneko oroimenari. Graham et al. en (2006) arabera, ahalegin kognitiboaren eragina transkripzioan argi ikusten da idazten ikasten ari direnengan ataza gero eta zailagoetan, ikus esaterako honako hiru kasu hauetan sinpletik konplexura ordenatua:
|
|
|
Karga kognitiboaren teoriaren arabera (Cognitive load theory) (Sweller, Ayres & Kalyuga, 2011) eta idazketaren gaitasunaren teoriaren arabera (McCutchen, 1996), idazleak idazterakoan baliabide kognitiboak erabiltzen ditu, behintzat idazketa jarioarekin egiten den arte edo berau automatikoa bihurtzen den arte. Izan ere, laneko oroimena mugatua da eta idazteko zeregin batzuek beste batzuek baino eskaera kognitibo handiagoa eragiten diote
|
laneko
oroimenari. Graham et al. en (2006) arabera, ahalegin kognitiboaren eragina transkripzioan argi ikusten da idazten ikasten ari direnengan ataza gero eta zailagoetan, ikus esaterako honako hiru kasu hauetan sinpletik konplexura ordenatua:
|
|
2023
|
|
|
Lan horretarako, Nerabeen Garunaren Garapen Kognitiboaren Azterlaneko (ABCD) datuak erabili ziren, Estatu Batuetako garunaren garapenari eta haurren osasunari buruzkoak. Helburua zen egiaztatzea ea loturarik ba ote zegoen alkoholaren eta kafeinadun freskagarrien kontsumoaren artean haur txikietan, baina hobeto ulertzea zer erlazio dagoen edariaren ingestaren eta substantzia kontsumoaren nahastearen arrisku faktoreen artean, hala nola
|
laneko
oroimena murriztea eta oldarkortasuna areagotzea. Imagen:
|