2000
|
|
Beste ipuinean ezkontza despedida azaltzen da. Ezkondu nintzenean, behin baino gehiagotan esan nien nire
|
lagunei
ez nuela despedidarik nahi. Baina, hala ere, horretan asko pentsatzen duzu:
|
|
Askotan bezala, besteren proposamenaren untzian polizoi sartuta iritsi nintzen bertara. Fundamentu pittin bat zuten
|
lagunei
eskerrak, udaberrian bidaia txartel eta abarrak lotu antza utzi genituen. Ez zegoen atzerako aukerarik; bat, bi eta hiru, Korsikara!
|
|
Neuk gehienbat jendearen erantzuna zuzenekoetan sentitu dut. Diskoak saltzea oso ondo dago, baina batek erosten badu eta hamar
|
lagunei
grabatzen badie, bere lana ere egin du. Niretzat" horrenbeste disko saldu duzu..." hori nahiko birtuala da.
|
|
Sarrionandiak testu guztiz labur epigramatikoez osaturiko liburu honetan, aurrekoetan bezala, erreferentzia pribatu ugari sarrarazten ditu, Lopez Gasenik dioenez,"
|
lagunei
dedikatutako zenbait pasarte dezifratzeko giltza zein den ezin jakin dezakegularik" irakurle gehienok.
|
|
Montoiaren lehen eleberri honetan intrigaz beteriko istorio bat eskaintzen zaigu: Mailu, bere mutil laguna desagertu dela ohartu ondoren, bere
|
lagunei
jakinarazi, eta desagerturiko Stalinen bilaketari ekiten dio. Errotatxipin ustez Stalin den gorpu bat topatzen dute.
|
|
Irri karkara betartean izozten zitzaiola, zaldun errabiatua are errabiatuago jarri zen, eta, bere
|
lagunei
beha paratzen zelarik, erran zuen:
|
|
Eta zin degiat ezen munduan ez dagoela Fierabrasen baltsamorik, zauri horiek sendatuko dituenik...! —ihardetsi zion ezin seriosago zaldun harroak, zeinak halaxe eman baitzion segida bere hitz jarioari, irri bat ezpainetan, begi bat Joxe Aberasturiri beha eta bertzea bere
|
lagunei
, eskua ezpataren heldu lekurat zeramala—: Baina kontuz ibili nuke, benturaz, zeren eta munduko ezpataririk beldurgarrienaren aitzinean egon bainaiteke, Brandebar barán de Barbaria ren aitzinean, alegia...
|
|
Eta joan ziren zaldunaren lagunak lurrean zetzan kidearen laguntzan, eta ikusi zuenean haietarik batek ezen hura hilik zetzala, ezpata maginatik deblauki atera eta bizkaitarraren aitzinean paraturik, erran zion ezen koldar bat zela, jaun Lorenzo Cortési kasik denborarik eman ez ziolako bere lekuan jartzeko eta konbaterako behar bezala prestatzeko; baina bizkaitarra ez zen isiltzekoa, eta ihardetsi zion ezen hura gezurra zela eta bere ohorearen kontrako falta, gezurti deitzen ari zitzaiolako eta koldar, eta erran zion, halaber, ezen, baldin gizona bazen, egin zezala urrats bat aitzina berak ere, zeren munduko denbora guztia emanen baitzion bai bere lekuan jartzeko eta bai bertze prestakuntza guztien egiteko ere, nahiz eta aitzinetik jakinarazten zion ezen bere lekua, handik gutirat, hilen lekua izanen zela eta bere lagun hil berriaren lekua. Eta, orduan, gaztelau hark keinu bat egin zien bere
|
lagunei
eta guztiek, supituki eta deblauki, jauzi batean ezpata biluztu eta bizkaitarra inguratu zuten. Eta, nola Kaligulak desiratu baitzuen, enperadore zenean, erromatar guztien buruak bakar baterat bil zitezen, ai nola desiratu nuen nihaurk ere ezen zaldun haien buruek bakarra osa zezaten, Joxe Aberasturik ezpata ukaldi bakarrez trenka ahal izan zezan buru hura, eta garait zitzan, halatan, zaldun guztiak baterat...!
|
|
Eta, ikusirik ezen audientzia adi adi nuela, orain gizon hilaren lau
|
lagunei
beha paratzen nintzela eta orain ate leihoetan nituen ikusleei, eta guztiei ere orain keinu eta orain zeinu egiten niela, erran nien: " Eta zer iduritzen zaizue zuei, fedegabeok:
|
|
Baina zuek ere ez didazue sinetsiko, baldin froga zeuen begien aitzinean paratzen ez badizuet, eta laxa dezadan, bada, neure ezker oineko oinetakoa", eta laxatu nuen oinetakoa zirimonia handiz, eta ikusten zutelarik han zeudenek ezen pikaturik nuela behatza, sinesten hasi zitzaizkidan; edo, sinesten hasi ez bazitzaizkidan ere, begirunez behatu zidaten. Eta, haren jarraikian, halaxe mintzatu nintzaien gizon hilaren
|
lagunei
: " Eta zuetarik nor legoke bere behatzaren ebakitzeko eta oferendatzeko disposizionean, Lorenzo Cortés zaldunaren erresurrezionearen truke?" Eta guztiak elkarri beha hasi ziren, eta azkenean lurrari beha jarri ziren, zeren nehor ere ez baitzegoen hartarako prestik.
|
|
Edo bitan eta hirutan, aitzinakoetan berdinduz gero —eta, neure behakoa zorrozten nuela, eratxiki nuen—: Nik irabazten badut, hemendik alde egiteko baimendua emanen diguzu, El Dora do rantz, bai neuri eta bai neure bi
|
lagunei
ere; zuk irabazten baduzu, berriz, zure dragoietarik bat izanen nauzu eta bizitza osorako eginen dizut leialtasun zina... —eta, ene arrazoinen biribiltzeko, erantsi nuen—:
|
|
—Zure
|
lagunei
garbi mintzatu natzaie, eta zuri ere garbi mintzatuko natzaizu. Bistan da ezen gizon indartsua eta kementsua zarela... baita ezpatari ezin trebeagoa ere, zure lagunak erran duen bezala, zure beso mugimendu horiek ikusi bertzerik ez dago...
|
|
Herri arrotz batean nengoen, eta ez nengoen, halatan, hango bizimodurat usatua eta ohitua... baina gaztigatua eta ongi abisatua nengoen, bertzalde, zeren eta kapitainak behin eta birritan errana baitzidan —karrika haietan sartu aitzin eta bere portu hartako emaztekiaren bila joan aitzin—, uko egin niezaiela eta ezetz erran niezaiela auzo hartako putei eta ema mutiriei, baldin haien demanda bortz errealetik goitikoa bazen, salerosian zuten fruituaren eta merkatalgoaren prezioaz denaz bezainbatean. ...Mignonen eskutik, urrezko bi dukaten truke, laurdenarekin hain arrai eta alegera geratu banintzen lehenagoxe; eta nola, bertzetik, ez bainintzen De mostenes bezain buru argia, noiz eta Laisi uko egin baitzion, zeren baitzekien ezen ema mutiriak eskaini zion prezioaren ondotik damua baizik ezin etor zekiokeela; hala, amore eman nuen eta, baietz erraiten niola, gibeleko atetik atera ginen, nik neure
|
lagunei
deus ere jakinarazi gabe.
|
|
Hainbat aldiz irakurtarazia zidan, une bakoitzean zer egin behar nuen jakin nezan. Lehen sintoma sumatu orduko" Zentrokoak" jakinaren gainean jarri behar nituen eta gaztigatu, orobat," Taldeko"
|
lagunei
, ikuskizunaren lekuko izan zitezen. Uzkurdurak bazkalondoan hasi zitzaizkion tarte jakinetan errepikatzen, eta arratsaldeko sei eta erdietan hartu nuen telefonoa.
|
|
Konpromiso hutsezko egintza horrez landara ez zitzaidan deus eraginkorragorik kaxkoratzen. Hondarrean, gainerako
|
lagunei
gaztigatzera deliberatu nintzen. Alde batera, mina partekatu beharra nuen.
|
|
Trebantziaz mintzatzera entseatu nintzaion, lagun baten kumeari zor zaionez, baina saioa erdi ustel atera zitzaidan. Ez dakit zergatik, seme alabak
|
lagunei
erakusteko baino areago, ezkutatzeko izan ziren gutartean. Haren izenaz ere ez nintzen oroitzen.
|
|
Sermoian ari zen apaiza: " ez pentsa Jesusen basamortuko egonaldia laburra izan zenik"; eta ziur nengoen Andre Madalen eta Altza, Felipe ikasiko nituela, zaila izango zitzaidan noski, baina gelan sartuko nin  tzen;" deabrua azaldu zitzaionean hiru proposamen zikin egin zizkion"; desiratzen nengoen astelehena iristeko, eskolara joango nintzen, eta
|
lagunei
erakutsiko nien, nola lortu nuen galdetuko zidaten guztiek, baina nik, harro, hura hutsa zela adieraziko nien;" gizona ez da ogiz bakarrik bizi"; hobe izango nuen, beharbada, astelehenean eskolara ez eramatea, abestiren bat ikasten nuenean eramango nuen; patrikatik atera nuen esku ahurrean ezkutatuta, eta oso ederra iruditu zitzaidan;" Sanctus, Sanctus, Sanctus", eta meza amai...
|
|
Tira, txaparrito, jar zaitez Rakelen ondoan. Retratero honi esker,
|
lagunei
ligatu duzula frogatu ahal izango diezu.
|
|
Dabidek hala proposaturik nahi izan zuelako, egongelan egokitu genuen eskultura zulodun hura eta, bistan dena, etxera etorritako
|
lagunei
, eskultore ospetsu baten obra zela esaten tematu zen, pasadizo batek, bigarren aldiz kontatzean, barregarritasun guztia galtzen duela ez baleki bezala. Denek besterik gabe sinetsi zuten, baina artean gure lagunak ziren Mirenek eta Koldok, biak ere institutuko irakasleak, iritzi hau gaineratu zuten:
|
|
penintsulako hiri nagusietan ez ezik, Frantzian, Alemanian, Italian eta beste hainbat estatutan ere ibiltzen baitzen; hiri urrun haietatik itzulian, besarkada bero batekin batera, beti jasotzen nuen opariren bat edo beste. Behin, ordea, institutuko
|
lagunei
entzun nien putetxe bat zabaldu zutela Gasteiz inguruan, eta bezero kamioizale ezkonduek txartelarekin ordaintzeko arazorik izan ez zezaten, hau da, emazteek ezeren susmorik izan ez zezaten, zerbitzuen ordainketa ziurtatzeko gero kutxako libretan" Asador Koldo" agertzen zela. Eta ongi baino hobeki oroitzen dut, badaezpada ere eta, jakinminaren, bolada hartan ni neu ardura  tzen hasi nintzela posta jasotzeaz; esan gabe doa normalean ezikusia egiten nien kutxako gutunen zain egoten nintzela, harik eta, luze gabe," Asador Koldo" ezagun hura nire harrotasuna zapuztera agertu zen arte....
|
|
Poetak katarsi politiko moral bat egiten du gehiegikeriaren bitartez. Desmitologizatze bat proposatzen du, eta barre ironiko bat egiten die ofizioko
|
lagunei
... Hauxe da Montoiaren poesia berezi egiten duen ezaugarrietako bat:
|
|
Oraingo kasuan, gainera, Espainiako Gobernuak halako zaratarekin aldarrikatu duen mugimenduaren fitxa zarela ikusita, zeure izaera eta kolektiboarena deuseztatzeko, senideei eta
|
lagunei
beste burla bat egiteko mugimendua baino ez dela ohartuko zara, lehengoak, urteetako murrikak, aski ez balira bezala.
|
|
Palenciara iritsitakoan agurtuko dut furgoiko karrajotik, bere kaiolako leihatilatxotik; nik agur eta hark irribarre. Oihu egin diet aurrera jarraitzen duten beste
|
lagunei
ere: Fer, Gerbas, Bizkai...
|
|
|
lagunei
xehetasun nazkagarriak partitu ordez.
|
|
– Zuk Lauaxetaren antza duzu –esan zuen, Mikelek aurkezpenak egin ondoren, Arratek– Kristorena baina! –Inguruko
|
lagunei
begiratu zien gero–: Ez al zaizue iruditzen?
|
|
" Urte buelta hartan", esan zuen lepamotzak," sarritan ibiltzen gintuan elkarrekin. Zuekin ez (bere
|
lagunei
), baina gero preso izan zen Joxirekin, Totorekin eta lagun haiekin. Aldi batez, larunbatero irteten gintuan elkarrekin.
|
2001
|
|
Riskiri, adibidez, izugarri gustatzen zaio Anuxka deitzen den neskatoa, baina honek ez dio kasu zipitzik egiten eta gure mutikoak ahalik eta egokien egoerari eustea beste erremediorik ez du. Liburu honetan, Riski eta bere
|
lagunei
azken aldian gertatu zaizkien abenturen eta koadrilan edo bakarka egin dituzten aldrebeskerien berri izango duzue.
|
|
Denak oso erlatiboak dira, hala ere. Barruan geratu diren
|
lagunei
, etxean ETAren 47 pegatina izatea edo publikoki banatu izan diren" ETAren ekimena" liburuxka izatea leporatzen diete.
|
|
Goizeko lauetan abiatu gara ontzi txiki batean purifikazio bila. Edo bueltan
|
lagunei
erakusteko postal bukolikoaren bila. Zetazko sariz jantzitako emakumeak imajinatu ditugu Gangeseko ur gardenetan Shiva jainkoaren presentziaz gozatzen (elefante zerutiarra ez baita inon Varanasin bezain gertu sentitu ahal), kremazioen suak irudikatu ditugu eguzki anitzeko egunsenti ederrean eta gure burua plisti plasta ikusi dugu, hinduismoaz zipitzik ere ez ulertu arren, hinduisten jainko talde zabaletik bateren batek mesedetxoren bat egingo digun itxaropenez.
|
|
Ikasturte berria hasi da dagoeneko, eta El Corte Ingleseko «Cortikole»ez harantzago, buruko min ugari ekarriko zion bati baino gehiagori. Ikasle gehienek egin dute unibertsitateko automatrikula, erosi dituzte ikasturte guztirako koaderno eta folioak (nahiz eta Gabonak orduko
|
lagunei
idatzitako eskutitzez beteko dituzten), koloretako boligrafoak amaitu ere egingo ziren denda bat baino gehiagotan, eta ikasleen bizitzaren gogortasuna azpimarratuz," gaurkoa azkenengo parranda" esango dute larunbatero lizentziatugai gehienek otsaila bertan dela gogoratzen duten bakoitzean. Gero, gehienei, otsaila gainera iritsiko zaie eta urduritasunak jota hiru Lucky pakete erreko dituzte egunean.
|
|
Orduan, haur sortu berriaren aitak jainkoari erregutu zion, ez zezan gizon hura bezain premia gorrian ezar. Geroago tabernara sartu zen, bere
|
lagunei
berri ona emaitera.
|
|
Nire lagunak lehenago joanak ziren, trenez batzuk eta Armendarizen koadrilakoen autoan besteak. Nik goizeko trena hartuko nuela esan nien
|
lagunei
, baina Armendariz autoan etorri zen eta berarekin itzuli nintzen azkenean. Egia esan, Armendarizek ez ninduen erakartzen, baina aspaldiko partez mutil baten gertutasunak ilusioa egiten zidan.
|
|
Amaiari bat edo beste, koadrilako nire lagun onenetakoa denari, zuzenbide fiskaleko master hura egiten Madrilen pasa zuen udan. Postal pare bat
|
lagunei
, familia osoa Galiziara joan ginenean oporretara, eta Aitzoli bestea, Bilboko lehengusuarekin Portugalera egin nuen bidaiatxo organizatuan, berataz asko gogoratzen nintzela esateko.
|
|
Liburutegian sartu eta, betiko moduan, apal guztietatik ibiltzea, ordenarik gabe, begiak libururik liburu, irakurrita izan zein izan ez, eta liburutegira zerk eraman nauen gogoratzea –Borges, Jorge Luis– eta metodikoki bilatzen hastea: Bor, Bor, Bor... eta Borges topatu beharrean" Boralli, Ivan" topatzea eta zeharo harritzea, ez dudalako inondik ezagutzen, eta literaturaz asko dakiten
|
lagunei
galdetu diedalako eta beraiek ere ez, eta liburua hartzea, Gaiztakerien gaztelua, 1876, eta negar egitekoa izan da: ez nik edo lagunek edo munduko entziklopedia guztiek edo Internetek Boralli ez ezagutzea, baizik eta Boralliren beraren semearen alabaren alabaren semeak ere ez ezagutzea, nahikoa duelako ordenagailuari aginduak emateko jakin beharrekoa ikastea, edo futbolari ohi batek idatzitako liburuaren izenburua gogoratzea.
|
|
Zeu ere nire modukoa zara eta kuku erlojuak egiten dizkiezu
|
lagunei
. Zuk egiten duzuna egingo nuke gustura nik:
|
|
Eta orain Kultur Ministerioak erosi du koadroa –telebistak esan du: 4.000 milioi–, hiru urteko ume batek ere baitaki zein inportantea den patrimonio kulturala; horrexegatik ez dizkie uzten eskolako
|
lagunei
plastilina berdez egiten dituen labezomorro abstraktuak. Horrexegatik eta ez dizkiotelako 4.000 milioi ordaintzen."
|
|
Ia seguru dakit, gainera, lagunen arteko lehena izango naizela hiltzen. Horrexegatik idatzi dizkizuet instrukzio batzuk zuei, Lucas,
|
lagunei
, hiltzen naizenerako. Ni hil ostean zer egin behar duzuen ondo jakin dezazuen.
|
|
kaleko giroa eta aroztegiko ate ondotik pasatzen ziren lagunek zerbait esatea eta barre egitea. Eta anaiarekin, Angelekin, diskutitzea eta, astebururako txalupa egin zutenean bezala, elkarrekin haserretzea eta ez niretzat ez zuretzat, eta erdi bana egitea, zerra hartuz eta ris ras ris ras txalupa erditik ebaki eta handik pare bat egunera adiskidetzea,
|
lagunei
kontatzea eta barre egitea eta, Angel, noiz hasiko gara txalupa berria egiten. " Haizea dabilenean baino ez dut nik tailerra ixten".
|
|
Dohain handiak ditu Sivakumarrek. Oso garbia da,
|
lagunei
laguntzeko prest dago beti eta aspertzeke irakurtzen du. Lagunak lo daudela, bera ikasten, liburuak eskuan.
|
|
Ikusliarrak etxera datozenean, senarrari iruditzen bazaio emazteak bere
|
lagunei
zerbizatzea komeni dela, etxekanderea ongietorri egilea bihurtu eta hantxe arituko da lanean.
|
|
‘Harik eta tenperatura gradura jaitsi arte ez dut bakerik izango, itzultzen garenean
|
lagunei
zer kontatu izateko... ’
|
|
Etxe eta ate izan zituen irakastaldiak ez ditut aipatu besterik egingo. Salamancan eta Madrilen aritu zen (eta hemendik bere gogoz alde egin zuen
|
lagunei
egin zieten bidegabekeria zela medio), Ameriketan ibilia zen behin baino gehiagotan, bai Ipar bai Hegoaldean. Azkenik, Alemanian kokatu zen luzaroan eta hil arteraino urte oroko irakastaldiak han egiten zituen.
|
|
Eguneko ordu bederak lehertzen duen laneko
|
lagunei
ez diet salatzen neurri handi batean onanismo gastronomiko soila baino gehiago den ene bizioa: bilkuretarik etxerakoan mahairatzen naiz, Xiberoko Botza irratia piztu ondoan, hozkailutik gasna peza gottorra ilkirik desiraren ausiki ozenez gauaren hondarki ilunak irensten ditut.
|
2002
|
|
(...) Itxura denez, politikari batek(...) argazki salatariak ondotik kentzea erabaki zuen, egunen batean berreskuratzekotan. Liburu bakoitzean argazki bana sartu zuen eta gero postaz munduan zituen
|
lagunei
bidali zizkien(...). Euskaltzaleak ez zuen liburuak berreskuratzerik izan, gazterik hil egin baitzen, istripu batez.
|
|
Bidaia agentziek, atari turistiko nahiz agentzia birtualek, bidaia gidek, erakunde ofizialek... makina bat web gunek eskaintzen du bidaia hobeto prestatzen lagunduko digun materiala: herrialdetako moneten inguruko datuak, hiri handietako metro sareen nahiz errepideen mapak, eguraldiari buruzko argibideak, ziberkafetegien gida, medikuntzarekin loturiko aholkuak (batez ere leku exotikoetara bidaiatu nahi duten
|
lagunei
zuzendua), telefonia mugikor sistemak, bisita beharreko leku interesgarrienei buruzko informazioa, gastronomiari buruzkoa, kultur egitarauak...
|
|
Helena Matutek Divulct: ciencia y tecnologia n adierazi zuen moduan «jende askok broma sinetsi zuen, beste batzuek mezua ondo irakurri gabe
|
lagunei
pasa zieten eta beste batzuek intentzio guztiarekin».
|
|
Aurretiko eta ondorioen interpretazio politikoez haratago era askotakoak izan daitezkeenak ez da zalantzarik Ertzaintzak galarazi zuela modu baketsuan bilakatzen ari zen manifestazio erraldoia. Proportzionala izan zela aipatu da Jaurlaritzatik, baina proportzionala zeri deitzen zaion ere azaldu zaie fisikoki zauritutako dozenaka
|
lagunei
, beldurrak jotako beste milakari eta, nagusiki, bere protesta modu baketsu eta zibilizatuan gauzatu nahi zuen herritar uholdeari.
|
|
Eta umeak eskolara ihesi joan ziran, aldapan gora barik beste bide baten zehar, barre ta barre, lehengusua be han urrunean bere
|
lagunei
kontetan atseginez ibiliko zala uste izanik.
|
|
Udako Ikastaroetan, 2000 01an, 70 ikastaro/ mintegi inguru egin ziren eta horietako 10 izan ziren euskaraz, hau da, %14; minimoaz behetik, benetan. Esperientziaren Gelak 55 urtetikgorako
|
lagunei
zuzenduriko goi mailako ikasketak dira, eta dagoeneko Bizkaikoeta Gipuzkoako campusetan jarri dira martxan. Hala ere, eskaintzen den titulazioaerdaraz irakasten da soilik.
|
|
Gerraren ondorengo sufrimendua ahantzarazteko asmoz, entretenimendua eskaintzen zuten irratiek. Beraz, musikak tarte handia betetzen zuen programazioan, eta senide edo
|
lagunei
entzuleek eskainitako diskoek oso arrakasta handia zuten garai horretan. Horiekin batera, irrati nobelak, lehiaketak eta dibertimendu irratsaioak ere nagusitu ziren irratigintza europarrean.
|
|
Norberaren errakuntzak den denei ezkutatzen zaizkie: arerioei,
|
lagunei
, neutralei eta menpekoei. Arerioarenak, ostera, ez dira gordetzen, agerian uzten baizik.
|
|
Baina susmatzen diat Mameak tripa festa ederra eta bina denario emango dizkigula neuri eta nire
|
lagunei
. Eta hori egiten badik, bere aldeko guztiak kenduko zizkiok Norbanori.
|
|
Forma aldetik, azken bi multzo hauek bereziak dira: distiko bakarreko epigramak dira gehienak, gonbidatuei edo
|
lagunei
opariekin batera txartel modura emateko sortuak.
|
|
Arantxak baietz esan dik, ondo iruditzen zaiola; eta beste neskak konbentzitzen ahaleginduko dela. Besteok, bitartean, antolatuko diagu orgiaren bat edo –barre karkara egin zuen, eta
|
lagunei
begira gelditu zen.
|
|
Gauak zirrara zekarren. Burua itzuli, eta
|
lagunei
begira begira geratu zen.
|
|
Zerbait adierazteko. Beharbada zakur
|
lagunei
non dagoen gaztigatzeko. Edo bera dagoen tokia bere barrutia dela jakinarazteko.
|
|
Eta halakoa izan nintzen garai batean. Umetan, adibidez, gogorra egiten zitzaidan
|
lagunei
behetik gora begiratu beharra. Baina gero, pixkanaka, gainditu nuen egoera.
|
|
Edo etxera ekartzen zituen bere lagunak. Halakoetan, haren
|
lagunei
ematen nièn tratu berdina ematen nion Leireri. Eta gogor ere jarri behar izaten nuen batzuetan, batik bat laineza hartzen zuenean.
|
|
Atzean utzi zituen Ospitalea, eta haren segidan zegoen plaza, mutil koxkorretan futbol zelai sonatua izana, eta San Adriango aldatsetik jarraitu zuen, presaka. Azkar ibili behar zuen, bai, ez bakarrik
|
lagunei
segituan bueltatuko zela agindu zielako, baita bidean hitz egitera ingura zekizkiokeenak uxatzearren ere. Halatan, ez zuen jendearen aurpegietara begiratzen, baizik lurrera edo zerura, berandu dabilenaren hil edo biziko abia pausoan.
|
|
Eskerrak. Behin zinema areto barruan, Josu R k honela hitz egin zien
|
lagunei
:
|
|
Lagun bat daukanak altxor bat dauka dio esaerak, eta hala uste izan behar zuen Julianek ere, zeren Pelloren
|
lagunei
berehala egin baitzien lekua bere bihotzean. Aurrena Xabierri, Parol bidean topo egin zutenean.
|
|
Kontuak ez zitzaizkien espero bezala atera, neurri batean bederen, bi
|
lagunei
. Nonbait, gau hartan mundu guztiak pentsatua zuen Garamendin afaltzea, beteta baitzegoen.
|
|
Edontziak jadanik hutsik zeuden mostradore gainean musika isildu zenerako, eta
|
lagunei
eskuak edontziz gabeturik ezinegona bezala sortu zitzaien, bat batean han jarraitzeko aitzakiaren bat behar, eta aitzakiarik gabe aurkitu izan balira bezala. Luze gabe, kalera atera ziren.
|
|
Badago esaten duenik Kafka idazle umorista zela: izan ere, Sarrionandiak berak kontatzen  duenez, barrez lehertzen bide zen
|
lagunei
Metamorfosia edo Gaztelua bezalako lanak ozen irakurtzen zizkienean. Eta, beste adibide bat ematearren, nago Karlos Linazasoro idazle tolosarrak ere horrela pentsatzen duela, esan bezala, Kafkaren miresle handia baita; haren edozein ipuin liburutan aurki daiteke umore beltzaz ondo hornitutako narrazio bat baino gehiago.
|
|
Hainbat eta hainbat izan daitezke: dirua irabaztea, fama eskuratzea, kritikarien ardura bereganatzea; gurasoei, gure
|
lagunei
, gure kutunei atsegin ematea; handikeria, urguilua, jakin mina, dibertimendua; ebanista onek altzariak egitea atsegin duten bezala, mozkorrek edatea, epaileek epaitzea eta siziliarrek etsaien kontra eskopeta desarratzea. Liburu bat bete nezake zioez, eta benetakoak izango lirateke den denak, eleberrigile guztientzat baliagarriak izango ez balira ere.
|
|
Death Valley," Heriotzaren Harana". Yosemiterako bidea hortik egitea proposatu nien nire
|
lagunei
, eta hauek ni bezain arazo zaleak izaki baietz esan zuten larregi pentsatu barik.
|
|
Azalpen dikotomiko eta polarizatu horrek zehaztasun eta ñabardura gehiago eskatzen dituela pentsatzen dugunez, gatazka horren inguruko topiko eta auzi nagusiei buruzko iritzia eskatu diegu honako bost
|
lagunei
: nazioart eko gaietan adituak diren Mikel Aramendi, Jose Mari Pastor eta Jesus To rquemada kazetariei, Gabirel Ezkurdia Nazioarteko Ikerketarako Euskal Bulegoko (GAIN) koordinatzaileeta aztertzaileari eta Juanjo Sanchez Arreseigor historialari eta arabiar gaietan adituari.
|
|
Catherine Pease Watkin eta Bentham Project eko langileei, hainbat zalantza argitzeaz gain, gure proposamen exotikoari baietz esateagatik. Amaitzeko, eskerrak ere proiektu hau egia bihurtzea ahalbidetu duten Jakineko
|
lagunei
, elkarlanerako erakutsi duten jarrera irekiagatik.
|
2003
|
|
" 21 urte besterik ez nituela, San Bizente parrokiako abadea, Julian Ikaza ezagutu nuen, zinemazalea zen oso eta katekesia ematean proiekzio solteak eskaintzen zituen". Eta, hain zuzen ere, Soloaga, Ikaza eta beste hiru bat
|
lagunei
dagokie Bilbon FAS zinekluba sortzearen meritua. Banakako emanaldiok asteroko bihurtzea, areto komertzialen eskaintzatik at ziren filmak ekartzea eta zinemazaleen bilgunea eratzea.
|
|
Hortik kanpora, euskal kanten arloan, gauza handirik ez. Erderazkoak, ostera, hainbat ikasi nebazan, eskola
|
lagunei
entzunda edo: esaterako, Mexiko aldeko" rancheroenak", eta gure gerratekoak.
|
|
eta besoak gurutzatuz hormaren kontra ipini zituen guztiak. Hasierako zaindariak
|
lagunei
begiratu zien, baina denak zeuden konorterik gabe. Tira, bakarrik gaude berriro...
|
|
Guztiz harrituta, geldi geldi lotu ziren, inork eteteko saiaketarik egin gabe. Azkenean, gazteak dena bota (hiru litro gutxi gorabehera) eta
|
lagunei
behatu zien.
|
|
Mutilak ez zekien zer pentsatu, baina zer uka zekiokeen halako andre puxka bati? Zorteak noraino eramango zuen saiatu egin behar,
|
lagunei
zer kontatu edukiko bazuen.
|
|
Neskatxa jaregin eta besteengana joan zenean, Unaxek, ur ertzetik, artean gorrituta,
|
lagunei
irribarreka zerbait kontatzen ikusi zuen, eskua zirraraz astintzen zuelarik.
|
|
BBVA ondoko semafororako tartean; gazte asko
|
lagunei
itxaroten iturriaren inguruetan. Artean estatua gizona han zegoen, lan-eguna oraindino amaitutzat eman barik, azken txanponak jasotzen.
|
|
Gabonetan etxekoei eta
|
lagunei
ahogozagarriez betetako mahai batekin harrera egitea sustrai sakonak dituen ohitura da gure gizartean.
|
|
Mota honetako gaien inguruan eztabaidan aritzean,
|
lagunei
behin bainogehiagotan aipatu diet niri gertaturiko anekdota bat, hasieran ia haserrerako bideaizateko puntura iritsi zena, baina bat batean gauzak ulertzen hasteko bidea ireki zidana. Eta hitzaurre honetara badakart, UEUn eta psikologo batekin gertatu zitzaidalako da.
|
|
Bestalde, lan hau ezinezkoa izango zen pertsona askok emandako informaziorik gabe. Nirekin patxadaz hitz egiteko astia hartu duten pertsonez gain, liburuaren amaieran duzue zerrenda?, nire galdera ugariei ahoz edota posta elektronikoz erantzuteko arreta izan duten
|
lagunei
eskerrak eman nahi dizkiet, bereziki Joseba Agirreazkuenaga lankideari, Jazinto Iturberi eta Xabier Kintanari. Pruden Garzia lagunak liburuaren zenbait pasarte irakurri ditu.
|
|
Bai, nik badakit errealitatea ez dela gehienetan zuria edo beltza izaten, ez naiz hain tontoa, grisa baizik, bere gama osoan... baina batzuetan, bai, zuria edo beltza izaten da, eta nabarmen, gainera: galdetu, bestela, Irakeko gerra sufritu berri duten irakiarrei; edo Iraken, Turkiaren eta beste herri batzuen zapalkuntza ikaragarria jasaten duten kurduei; galdetu palestinarrei... edo, hain urrutira jo gabe, Egunkariako aferan torturatuak izan ziren
|
lagunei
: esan torturatu bati, polizia torturatzen ari zaion bitartean, errealitatea ez dela zuria ez beltza, eta mila ñabardura aurki daitezkeela zuriaren eta beltzaren artean:
|
|
–galdetu die Manuk
|
lagunei
. Hura izan zen zezen plazan egin zuten azken ikuskizuna.
|
|
–erantzun dio Gabik tema tema eginda, eta lasterka bizian abiatu da harea txirristetara. Bertan gelditu da, eta eskuarekin
|
lagunei
tiro egin eta gero, paum! paum!, salto egin du aurrera.
|
|
Gabi geldi geldi dago, ustezko metraileta eskuan eta
|
lagunei
begira.
|
|
Handik gutxira biak azaldu dira leihora. Aitak itsasaldeko paseoan barrena doan argi eta sirena herrenkada seinalatzen dio semeari, baina semea eskabadorari eta
|
lagunei
begira dago kieto kieto. " Azkar mugitzen ez badira", esan dio aitari," harrapatuko dituzte!".
|
|
Gabik gozatu ederra hartzen du
|
lagunei
–Manuri bereziki, lezioa ematen dienean.
|
|
Gabik
|
lagunei
begiratu die, eta mauka berriz ere pasatu du sudurreko bustiduratik.
|
|
Eskolako
|
lagunei
askotan kontatu die, harro harro, merenderora joaten direnean aitak  patata tortilla oso bat jaten duela. Eta sagardo botila oso bat ere edan, berak bakarrik, eserialdi batean...
|
|
Gero Mikelek tabakoa atera du. Zigarro bana eman die
|
lagunei
, eta Manuri sua eskatu dio, barrezka. Kostata, baina lortu du lauei sua ematen.
|
|
Lurretik hartutako Ducados bat erretzen ari da, muturbeltz, langileei begirik kendu gabe. Atzo kapote bat ekarriko zuela agindu zien
|
lagunei
â" benetako kapote bat, aizue! Osabarena!" â, eta ez du handik alde egin nahi lagunen  aurrean ibili gabe.
|
|
Bestalde, Elge ezizeneko militante batek dirua irabazteko, banku edo posta bulego atrakatzeaz gain, droga  trafikoaren posibilitatea proposatu zuen demokratikoki, Laxaro zaharraren bordan egin zen biltzar nagusian. Antolaketa guztia zutik jartzekoa zen, baina Txoko eta bere
|
lagunei
lana interesez eta zirraraz betea iruditzen zitzaien.
|
|
Ondo egina izateko, aitortzak osoa eta benetakoa izan behar du. Artean (ondo) aitortu gabeko heriozko bekatu guztiak aitortu behar dira, baita
|
lagunei
eginarazi edo bideratu zaizkien bekatuak ere, guztiak arintzen edo larritzen dituzten zirkunstantziak ondo zehaztuz. Ez da beharrezkoa bekatu arinak aitortzea, ez eta bekaturik eragin ez duten tentaldiak, edo asmo onez egin diren gauza txarrak.
|
|
Eta aldez aurretik itxaroten ez nuen bide ilunetik eraman naute teklek, burmuinak zuzenduta. Barkamena eskatzen diet Jakin eko
|
lagunei
eta baita balizko irakurleari ere, gainezkatzen nauen sentsazio higuingarriari egozten diodalarik nire ezintasunaren erroa.°
|
|
Soziolinguistikari eskainitako lerro hauetatik, aske gelditu diren Egunkari a-ko
|
lagunei
gure ongi etorria luzatu nahi diegu, eta oraindik aske ez diren edota langabezian dauden langileei gure agurrik beroena helarazi. Horrenzergatia, elkartasun arrazoia ez ezik, soziolinguistika arloko lagunak izatean datza.
|
|
Mesede horren izaera gainerako ondasun guztietatik desberdina da oso, eta, horregatik, ezin du inork bere buruarentzat gorde; alderantziz, guztiontzat berdin izatea nahi du, eta ahalegin guztiak egingo ditu besteek ere hori lor dezaten. Hori guztia aintzakotzat hartuta, norbaitzuk euren
|
lagunei
lotuta badaude lotura mota horren bitartez, besteen eta maite duten guztien ona eta onura bilatzen dute; eta on hori goraipatzeaz batera, beste edozein ondasun arbuiatzen dutenez gero, prest daude euren lagunengatik ondasunak eta bizia emateko, hori beharrezkoa izanez gero. Nork bere burua baino maitatzen ez duenak, ez du hori inoiz egingo bere lagunengatik.
|
2004
|
|
Hemengo politikoentzat euskara fantasia da. Hegoaldeko
|
lagunei
erraiten diet: " Ez duzue ikusten zertan garen Iparraldean".
|
|
Eta aitari. Eta
|
lagunei
. Eta etsaiak?
|
|
«Lagundu nahi badiguzu, informazioa www.ad vance.com.ar/ usuarios/ adusl helbidean daukazu, eta mesedez honela jokatu: testua mesedez ez birbidali, kopiatu eta itsatsi mezu BERRI batean eta zure
|
lagunei
bidali».
|
|
elastiko bat bederatzi eurotan »berdin dio etxeko armairuan kamisetak sobran izatea», edo praka batzuk 18tan »agian guretzako txikiegiak dira, baina, merkeak direnez, zer axola dio». Eta harro kontatuko diegu
|
lagunei
zer nolako maukak erosi ditugun, haien gibelean dagoenaz batere arduratu gabe.
|
|
Txinan erraten omen den errefraua da. Bitxiena da, hala ere,
|
lagunei
ez, etsaiei opa dietela txinatarrek garai interesgarriak bizitzea, halako garaiak zailak izanik ulermen ahalegin bereziak eskatzen baitituzte. Gauzak egoera batetik bertze egoera batera aldatzen ari diren aroak, trantsizio aroak alegia, interesgarrienetako eta, beraz, zailenetakoak izaten dira, eta irudipena dut hori dela hain juxtu Euskal Herrian azken aldiotan gertatzen ari dena.
|
|
Eduardo Galeanok liburu batean termino polita asmatzen du: " Kostako arrantzaleek senti pentsalariak deitzen diete egia dioten
|
lagunei
". Hori ba, jendeak senti pentsatzen badu ni asetuta eta pozik geratuko naiz.
|
|
Lizarraldeko ekoizpen ia osoa autokontsumorako erabiltzen da, Mendia errotako 3.400 bazkideen artean banatzen baita. Bazkide horiek, olioa etxerako gordetzeaz gain,
|
lagunei
oparitu edo ingurutik pasatzen diren ohiko bezeroei saltzen diete. Saltzeko erabiltzen den zatia, berriz, ia oso osorik gainontzeko euskal lurraldeetara doa.
|