2000
|
|
Erdian, txanpon handi bat, krimenean erabilitako arma. Haren
|
lagun
begi gorriak" Lisboako" barran eta zoruan barreiaturik zeuden.
|
2001
|
|
Damurik, baldintza irrealetan sostengatzen diren honelako arrazoibideek (alegia egia balizkoan funtsatzen direlakoek12) hutsa balio dute, baldin eta endelgua zorrozteko eta erudizioa erakusteko ez bada. Zailagoa zen erlijio erreformatua gure artean nagusitzea, Felipe II.aren eskualdeetan batez ere, errepublika sozialista popularraren etorrera âtxikitxoen bihurrikeriekin Kaisarren semea baino jasankorragoak ez diren Estatu Batuen eta
|
lagunen
begi aurreanâ lur berean gertatzea baino. Honetan denok bat gatozela uste dut.
|
|
Haur nintzenean ez zitzaidan ardikia laket eta luzaz mokofinarena egiten nuen denek errabiaz ahoratzen zuten hezur kankail edo xungoaren aitzinean, Aiherrako zikiro besta batean, arrailduraren arrailduraz, oharkabean lau kostalet errerik irentsi nituen arte. Orduko ene mutil
|
laguna
begia zulo so zegokidan.
|
2002
|
|
Gauak zirrara zekarren. Burua itzuli, eta
|
lagunei
begira begira geratu zen.
|
2003
|
|
Iparraldetik, Jean Etxepare, Dominique Dufau, Jean Elizalde, Jules Moulier eta Eskualzaleen Biltzarreko gerlari ohi
|
lagunek
begi onez ikusi zuten Hegoaldeko Berpizkundea.
|
|
Neskak txabolan beheko surik ote zegoen galdetu behar zuen, horixe zen-eta bere kezka nagusia, baina elurra botatzen hasi duenetik hotzagatik nahikoa kexatu dela iruditu zaio, eta arduratsu azaldu nahi izan du
|
lagunaren
begietara, hura bezala erne eta atezuan dabilela erakuste aldera. Mutilak, berriz, kikiltasun eta mesfidantza zantzuak ikusi uste ditu neskak esandako horretan, baina ez du estu hartu nahi izan, beste garaietan ez bezala.
|
2005
|
|
Nik Kixmi maite nuen, errespetatzen nuen, baina nire gurasoak ere bai. Hala eta guztiz ere,
|
lagunen
begiak niri zuzenduta zeuden, iltzeak bezala, nire erantzunaren zain, nire balentriaren zain. Baita Kixmirenak ere, eta haiek izan ziren sarkorrenak.
|
|
Oraintxe bertan, esaterako, eguzkitan lehortzen jarritako belarra biltzen dihardute dozena erdi bat
|
lagunek
begi horietan. Auzolanean ari dira.
|
|
Gero haren begiei erreparatu die: zabalik daude sabaira begira, baina aurpegiko zurbildurak eta, batez ere, ezpainetatik irristatzen zaion apar ugari batek eman diote aditzera
|
lagunak
begiekin ez duela ezer ikusten ahal.
|
2006
|
|
Molina eta
|
laguna
begira begira egon zitzaizkigun. Otso bi, deabru bi, piztia bi.
|
|
Gero, galtzak jaisten hasi nintzen, haiek ere berdin, astiro eta batere erreparorik gabe.
|
Lagunen
begietan distira lizuna umotu zen, hitz eta birao lohi zikinak esaten hasi ziren. Galtzak belaunetaraino jaitsirik, ipurdia erakutsi nion Sebastiani:
|
|
Paotsa. Ikorkotx
|
lagunen
begietan. ETXEZARRETA, Amaia eta beste// Urbe, Jon (argazkiak).
|
2007
|
|
Ostiaka hastea neukan, edo lotsaren lotsaz kokilduta geratu. Alabaina, neure buruari
|
lagunen
begiekin begiratu, zein barregarria nintzen ohartu, eta barreari eman nion nik ere. Negarrari ekitea baino hobe zelakoan.
|
|
Nonbait, azken hatsak irribarrea ekarri dio ezpainetara. Demetriok ileetatik zakar heldu dio Jesusi, eta makurrarazi egin du
|
lagunaren
begien pareraino.
|
|
–esan zion Justinok, bizkarretik eutsiz.
|
Lagunei
begia klikatu zien?. Zertara joan nahi duk San Sebastianera, udatiar burges nazkagarriak akabatzera, ala itsasoko uretan txipli txapla egitera?
|
2009
|
|
Publizitate saria Xabier Mikel Errekondo Usurbilgo (Gipuzkoa) alkateak jaso zuen Margotu egunak atez ateko zabor bilketaren kanpainagatik. Udalak ez zuen alferrik irabazi Publizitate saria, alkateak ehundik gora
|
lagun
begira izatea baliatu zuen haien zabor bilketa sistema azaltzeko. Internet saria Piarres Beobide eta Julen Ruizek jaso zuten, Librezale lantaldearen izenean.
|
|
Dena dela, inor ez dago munduan bera bakarrik, bere begiekin bakarrik. Arbasoen,
|
lagunen
begietatik ere ikusten ahal da. Voltairek berak ere hala ikusten zuen, Jainkoa inoiz, ikusi?
|
|
–Mapako marra bere lekuan jarri arte, ez diagu bakerik ez askatasunik izango, esan zuen Felipek, hitzaren mailua eraginkortasunaren zerbitzuan jarriz, bere lan proselitistan sutsu, hitzen kolpe harekin Gabinoren erpuruen mugimendua geldiaraztea eta haren begiak bere begien orbitan jartzea lortzen zuela?. Baina marra hori ez diagu inoiz behar den lekuan jarriko, buruan jartzen ez badugu lehenik, mapa zaharra burutik kenduta, erantsi zuen Felipek, osaba Xabierrengandik ikasitako hitzetan (osaba Xabierrek Felipe katekizatu zuen hitz batzuekin, eta Felipek Gabino katekizatu nahi zuen hitz bertsuekin, azken batean), eta Gabinok, begiak
|
lagunaren
begietan iltzatuta, buruari goitik beherako eta behetik gorako bizpahiru mugimendu bertikal eragin zizkion, harekin aditzera eman nahi balio bezala ulertu beharrekoa ulertzen hasia zela; gero, Felipek irri egin eta jeltzaleen Euzko Abendaren Ereserkia kantatzeari ekin zion, himnoaren letrak eta musikak nahaste ezin hobea osatzen zutelakoan, sakoneko sentimenduak adierazteko: –Gora ta gora Euzkadi!
|
|
Bekoz beko, bederen, ez zen deusetan saiatuko nire kontra. Ezpata hain erraz atera izanak, berriz, nire itzala handitu zuen gainerako printze
|
lagunen
begietara. Egokiera probestu nuen haien bihotzak berotzeko.
|
|
...a haren begiak bere begien orbitan jartzea lortzen zuela– Baina marra hori ez diagu inoiz behar den lekuan jarriko, buruan jartzen ez badugu lehenik, mapa zaharra burutik kenduta –erantsi zuen Felipek, osaba Xabierrengandik ikasitako hitzetan (osaba Xabierrek Felipe katekizatu zuen hitz batzuekin, eta Felipek Gabino katekizatu nahi zuen hitz bertsuekin, azken batean), eta Gabinok, begiak
|
lagunaren
begietan iltzatuta, buruari goitik beherako eta behetik gorako bizpahiru mugimendu bertikal eragin zizkion, harekin aditzera eman nahi balio bezala ulertu beharrekoa ulertzen hasia zela; gero, Felipek irri egin eta jeltzaleen Euzko Abendaren Ereserkia kantatzeari ekin zion, himnoaren letrak eta musikak nahaste ezin hobea osatzen zutelakoan, sakoneko sentimenduak adierazteko: " Gora ta gora Euzkadi!
|
2010
|
|
puntu beltz bat nuen, beraz, nik marraztutako mapa psikologiko ezin zuriagoan, harik eta, egun batean, etxekook estalitako egia desestali nuen arte: Benjamin Maria aingeru bat zen, bai, baina etxekoen lotsa zen batez ere, orban zikin bat, auzoko
|
lagunen
begietatik lehenbailehen ezkutatu beharrekoa; eta hara nola puntu beltz bat zirudiena hazi bat ere bazen, haziz eta haziz joan zitzaidana, eta hara nola puntuak nik pintatutako koadro zuria hartu eta beltzez bete zitzaidan!
|
|
puntu beltz bat nuen, beraz, nik marraztutako mapa psikologiko ezin zuriagoan, harik eta, egun batean, etxekook estalitako egia desestali nuen arte: Benjamin Maria aingeru bat zen, bai, baina etxekoen lotsa zen batez ere, orban zikin bat, auzoko
|
lagunen
begietatik lehenbailehen ezkutatu beharrekoa; eta hara nola puntu beltz bat zirudiena hazi bat ere bazen, haziz eta haziz joan zitzaidana, eta hara nola puntuak nik pintatutako koadro zuria hartu eta beltzez bete zitzaidan!
|
2011
|
|
–Zuek ezagutu zenuten don Calixto medikua; ezagutu zenuten don Damián, don Calixtoren gibeletik etorri zena; ezagutu zenuten don Mariano botikaria? , erran du,
|
lagunen
begiak bere begietan iltzaturik ikusi dituenean?. Hirurak ziren diferenteak, bakoitza bere izaerarekin eta gaixoak tratatzeko moduarekin.
|
|
|
Lagunak
begira gelditu zaizkit, lotsatuta. Garbi dago ez zaiela ezer bururatu, eta errudun sentitzen dira.
|
|
|
Lagunak
begira gelditu zaizkit.
|
|
–Hori da, erantzun zuen besteak, ondoko
|
lagunari
begia keinatuz.
|
|
Hotzaren eta ur zikinen haginkadak. Abaildura,
|
lagunen
begietan. Eta izua?
|
|
Suetean sartu nintzenean,
|
lagunak
begira geratu zitzaizkidan:
|
|
Erresistentziaren garaietako kontuak, azaldu zien besteei Giovannik. Settimok bere
|
lagunaren
begietan marrazten zen distira berriaz disfrutatu zuen une batez, inbidia puntu batekin, Via Rasellako ekintza heroikoa bere buruan islatzen zuela.
|
2012
|
|
...isu harrizko eremuak cagna aterbe onen egiteko apartak hor ere arbola zaharrik ez mitrallusentzat siki saka gorputzen josteko toki onak mahastien eremuentzat ere bazterrak egoki Epernay hirian horra Castellanen xaia ospetsuak aberatsak zirela xanpañaren tratulariak mahastiak baino karioago kasko haietako lur pezak oihan sasituen erdian kurutze xuriak dituztenak treineko berina zikinetik sahetseko
|
lagunen
begi iheskorretarik lerroz lerro eta zalu dabiltza fronte zaharrak harresien eresi
|
2013
|
|
Bingley jaunak Janerekiko zituen begiramenak zaintzeari lotuta egonda, Elizabethek ez zuen susmatu ere egiten Bingleyren
|
lagunaren
begietan bera sortzen ari zen lilura. Hasieran Darcy jaunak doi doi onartu zuen Eliza polita izan zitekeela.
|
|
Eta hantxe amaitu ziren pilotu euskaldunaren ibilerak. Beste hogeiren bat gizonekin batera, indigenek hil egin zuten, ontzian geratutako
|
lagunen
begi aurrean. Erasoa arrazoirik gabe, ala Ximenezen eta enparauen probokazio baten ondorioz gertatu zen, ez dago ziur jakiterik.
|
2014
|
|
Han, jendetzaren artetik, dena ikusi zuen. Oihurik ez zitzaion jalgi, sable goriaren xafla haren
|
lagunaren
begien aurretik pasatu zutenean. Aski indar izan zuen geldirik eta mutu irauteko.
|
|
–Badakizu beste bat? , galdetu zuen Harry Blountek,
|
lagunari
begira begira.
|
2015
|
|
Besteak beste, eskuak eskuburdinekin lotuta omen zeuzkala, baina txaketa batekin estalita zituenez, ez nintzen ni une hartan ohartu. Ederki gogoratzen dut
|
lagunaren
begiak nireetan finkatu zirela, eta gorritasunaren erdian haren begi ninien txinparta atzeman nuela; usu, lagunaren masail berotasuna eta malkoen arrastoen hezetasuna berpizten zaizkit gogoanEz dut, haatik, ertzainen begirada oroimenean; han ez zegoen nire lehentasuna, eta ez nien kasurik eman, ertzain baten begiak nire garondoan finkaturik izan nituela eserlekurantz itzultzen ari nintzelarik, ge... Eta oraindik irri egin dut neure baitarako pentsatzen dudalarik zer ez dugun egin, egiten eta eginen presoen alde:
|
|
Nekez du preso itsuak inolako abantailarik. Ez bada preso
|
lagunaren
begi erorietan kulunkatzen den izu laborria ikusi behar ez izatea. Beharbada ez da gutxi.
|
2016
|
|
Nekea nabari da senide eta
|
lagunen
begietan. Ordu asko errepidean.
|
|
Aidanez, bere postua jarri ohi zuen jauregiraino zeramaten burdinazko ateetatik hurbil, eta nola haren gurutzeak makina bat
|
lagunen
begia jo baitzuen, makina bat jendek ere nik egin galdera bera egina zion. Istorio berdina kontatu zien guztiei, eta okasio guztietan hain apaltasun handiarekin eta hain zentzu onarekin kontatu ere, non azkenean erregearen belarrietara heldu baitzen, eta erregeak entzun zuen zalduna ofizial kementsua izan zela, eta errejimentu osoak itzal handia ziola gizon ohorezkoa eta zuzena zen aldetik, eta erregeak haren negozio txikia bertan behera uztera behartu zuen, urtean mila eta bostehun librako pentsioa emanez.
|
|
Isilik, pentsakor, leihotik begira,
|
lagunaren
begietan.
|
|
–Nire lagunik handienarentzat?, esan zion, paketea opari paperean bildua ematen ziolarik,, eta bete ditzazula beste hainbeste!?. Bulegoko lankide eta
|
lagunak
begietan malkoak zituela eskertu zion oparitxoa.
|
2017
|
|
–Hara, lodikotarearen
|
lagun
begi bakarra, esan zuen, iseka eginez.
|
|
Orduan ikusi nuen benetan urratu nahian ari zela, tira eta soinetik kendu nahian. Automobila gelditu eta bi eskuetatik heldu nionerako bazen han dozenaren bat
|
lagun
begira. Une batez itsututa bezala geratu nintzen, hain jarri ninduen sutan.
|
|
–Dena duk. Bestela, talde
|
lagunek
begitan hartuko haute Kaukason. Ez ahantzi jende zaildua doala, kristorena ibiltzen dena.
|
|
Kolpe bortitz bat eman dut autoko atea ixteko.
|
Lagunak
begira gelditu zaizkit, zerbait esan dut, beti esaten dudan hori, hain ondo ateratzen zaidan hori. –Barkatu?.
|
|
Berriz ere barre egin zuten denek. Eta Txatok, zazpi
|
lagun
begira ari zitzaizkiolako harroturik, areto nagusia iragan zuen txinbili txanbala pasarelan balego bezala ileorde gorrixkari –bere berezko ilearen pareko, bestalde– dantza eraginez.
|
2018
|
|
itxurazko amorru suminaldi batek hartu zuen, eta literalki su eztanda batean zartarazi zen, gela osoa argi jasangaitzaz gainezkatuz. Gure
|
lagunak
begiak ireki zituenean, denak berdin zirauela ohartu zen, baina horrelako indar erakustaldi baten ondoren, dardara geldiezin batean hasi zen.
|
|
Saioak burua jiratzen du bere
|
lagunaren
begien bila, hontz begiak harridura adierazle.
|
|
–Ondo al hago? . Leok kezkatuta ematen zuen,
|
lagunaren
begi more hura eta sudurraren tamaina ikusita.
|
|
Hitzak zutabeetan antolatzen zituen, begiak paperetik altxatu barik. Amaitu zenean, sakon hartu zuen arnasa,
|
lagunen
begiak bilatu zituen eta oharrak irakurtzeari ekin zion.
|
2019
|
|
alde batetik, propaganda klandestinoa, sabotajeak, trenak errailetatik ateraraztea, atentatuak; bestetik, etxeratze aginduak, deportazioak, espetxeratzeak, torturak, bahituen exekuzioak. Suzko hesi batek banatu zituen atzera alemanak eta frantsesak; ez genuen gehiago jakin nahi gure
|
lagunei
begiak eta azazkalak erauzten zizkieten alemanak nazismoaren konplizeak ala biktimak ote ziren; haien aurrean ez zen nahikoa isiltasun harro bat gordetzearekin, gainera haiek ez zuten toleratuko ere: gerraren bihurgune horretan haien kontra ala haien alde egon beharra zegoen(...).
|
|
Eta, nola
|
lagunak
begiak noraezean ipini baitzituen, esan nion:
|
|
Ustirin sartu eta Naiararen lagunaren, Izarren, etxean aterpetzeko planak entzun ditu Hodeik orduan. Aizeri begiratzen dio tarteka sorginak, eta maiz egin du topo
|
lagunaren
begiekin, biek elkarri zerbait kontatu nahi eta ezin. Hodeik, egia esan, lagun biei kontatu nahi die Hirustaren bidez jatorrizko oihandarrei buruz jakin duena, baina ez da ausartzen Naiararen aurrean horretaz mintzatzen.
|
|
Seinalatzen duen puntuari begiratu dio Hodeik, eta gorputza lurrera jausten utzi du, abailduta bezala. Amets zapuztuak irakurri ditu Aizek
|
lagunaren
begi argietan, eta atzapar batek bihotza estutzen diola sentitu du. Bat batean, begirada zorroztu eta esku batez begiak eguzki argitik babestuta ostertzerantz begira, irmotasunez berba egin du:
|
|
|
Lagunaren
begietara so egin du sorginak, pentsakor, eta burutik liana moduan eskegitzen zaizkion xerlo kizkurtu bihurriei erreparatu die ondoren. Haietako batek aurpegi osoa zeharkatzen dio bularreraino ia.
|
|
Eleneri irribarre ironikoa atera zaio.
|
Lagunari
begira begira dago, buruan darabilena bota ez bota balego bezala.
|
|
Toledotik oso urrun ez dagoen Madril ere ageri da Lopez de Gereñuren lanean, eta hemen ere Madrilekoak ez ziren madrileñoak omen zeuden Egilatzen eta Uribarri Ganboan; pentsatzekoa da herri horietako madrileñoek lehengo toledanoen aje berak izango zituztela auzo herrietako
|
lagunen
begietan. Penintsularen erdialdetik mugituta, zaragozanoak ere bagenituen Gasteiz ondoko Arangizen, nahiz eta hor esanahia hain argi ez dagoen.
|
|
Hala ere, kanpoko
|
lagunen
begiek eta komentarioek gezurtatzen dute mitotxoa, Gasteiz ez baitzaie (bereziki) hiri aspergarria iruditzen. Are gehiago, bisitan behin baino gehiagotan etorritako batzuk harritu egin dira ideia hori iradoki dudanean nahiz hemengo mentalitate nagusitxo horren berri eman diedanean.
|
|
Hondurasko esperientzia hura izan eta urte batzuetara Holandara joan nintzen beste hiru lagunekin batera. Gogoan dut bertako ispiluak hango haur kozkorren pare jartzen ninduela, eta toki jendetsu batean galtzen banintzen oso zaila izaten zela sorbalda itsaso hartan
|
lagunak
begiz jotzea. Hondurasen altua nintzen; Holandan, aldiz, baxua.
|
|
Eta zu?
|
Lagunaren
begiak ipurtargiak dira ilunsentian. Bambiren basora, zurekin.
|
2020
|
|
Rosariok lanean jarraitzekoa egin zuen,
|
laguna
begira  begira geratu zitzaiola ikusita. Mikelaren kuriositateak ase gabe jarraitzen zuen, ordea; entenditzen ez zituen gauza asko zeuden artean.
|
|
Mikela, berriz, zutitu egin zen, eta eskua luzatu zion. Beldurrak begiratu zion
|
lagunaren
begietatik.
|
2021
|
|
|
Lagunen
begiek krudelki eta oztopo gabe
|
|
Urguilua zauritu banio bezala. Umiliatzen nau bere
|
lagunen
begietan, bizitza sozialetik baztertzen... ez dakit zer egin...
|
2022
|
|
Txostenaren egileen ustez, hori ez da bidea: Katalunian, hiru
|
lagunek
begia galdu dute foam piloten ondorioz, eta beste bat ZIUan artatu behar izan zuten, buruan kolpea hartuta.
|
|
Aitor Pasaiara doa. Uste dut igandean edertasun lehiaketa bat duela –ihardetsi du Cesterok
|
lagunari
begi keinua eginez.
|
|
–Pentsatuko dut, orduan –pantailan mokokan ari diren
|
lagunei
begia kendu gabe.
|
2023
|
|
Denbora hartu zuen Iratik erantzuteko,
|
laguna
begietara begiratu zuen arte.
|
|
Ametsek eskua bizkarrean jarri zion, eta erortzen zitzaizkion kizkurrak emeki laztantzen hasi zen, txintik esan eta
|
lagunarengandik
begiak itzuli gabe. Ez zuen inoiz hain egoera zaurgarrian ikusi.
|
|
Baina pertsona batzuetan, dementziarik izan ez arren, oroimen galera horiek larriagoak dira. Despisteak izaten dira, familiarentzat eta
|
lagunentzat
begien bistakoak, eta “lapsus” garrantzitsutzat hartzen dira. Eguneroko bizitzan independentziari eusteko aukera ematen badiete ere, hitzordu garrantzitsuak, elkarrizketak edo azken gertaerak ahazten dituzte.
|
|
Eta hala, osotoro ateoak garen arren, egungo fede nagusiaren azken ekitaldi liturgikoak 20.000 lagun eraman zituen Sevillara (tartean arerio bat edo beste ere bai, fedekidetasunak mirarizko elkarketak egiten baititu estadioetan, ezker eta eskuin elkarren ondoan jarriz kontrarioak). Eta beste milaka
|
lagunek
begi guztiak jarrita geneuzkan Osasunak futbolaren koroa jantziko zuen esperantzan.
|
|
Denaz dudatzen da Frantzian, ez da deus errespetatzen; jendea bada erlijioa, aberria, estatua, auzitegiak, jabetza, artea, hots dena erdeinatzen duena; baina bere erdeinua gelditzen da zientziaren aitzinean; zientifismo arruntenak ez du anarkistak baino jarraikitzaile handiagorik; Le Dantec da haien gizon handia; Bonnoten gaizkile tragikoek zientzian hartzen zuten euren inspirazioa, eta bere
|
lagunen
begietan, besteak baino heroikoagoa zenak Raymond" Zientzia" zuen izengoitia. Bestaldeko alderdian, aurkitzen dira apaizak eta erlijio jendeak, eta hauek bizitza erlijiozkoak hain dira hartuak non balio profano guziak erdeinatzen baitituzte, baina haien erdeinua ere geratzen da zientziaren aintzinean.
|