|
2001
|
|
|
Giltzapetik atera eta nora
|
joango
ote den itauntzen diotenean" Gurasoengana" erantzuten du. " Gurasoek ez banaute hartzen, eskean ibiliko naiz".
|
|
|
Beste hiru bete ditu. Gero zer gertatuko zaion, nora
|
joango
ote den, non biziko den, ez daki. Noraezean ibili du, lur gaineko emakume errukarriena:
|
|
2007
|
|
|
Elisa haurdun zegoen, sei hilabeteko, eta askotan joan behar izaten zuen komunera. Batzuetan izutu egiten nintzen, hainbeste aldiz komunera joateagatik, hustuko ote zen, zulatutako puxika bat bezala, edo bestela haurra
|
joango
ote zitzaion zulotik behera, ez dakit, hain izan ohi gara aitagaiak beldurtiak. Emakumeen haurdunaldia, niretzat, zerbait misteriotsu eta sekretua zen orduan.
|
|
2008
|
|
|
edonoren ezagutzan hain eskura geratzen da azala, eta hain eskutik kanpo mamia, bi alaben kasuan zer esanik ez. Horregatik egongo zen markesa anderea, beharbada, urduri, ez baitzekien nondik aterako ote zitzaion Natividad; markesa andereak ez zekien, beraz, amari zor ziòn begirunearekin
|
joango
ote zitzaion Natividad, galderei zuzen erantzuteko prest, edo ahizparen defentsan ibiliko ote zen, Natinatatik Natanatira eta Natanatitik Natinatara, bizitza osoan egin zuen bezala.
|
|
|
Harik eta haien inguruan bizi zirenak ere nora ezean geratzen ziren arte, baita markesa anderea ere, honek ez baitzuen azkenean jakiten bere alabak ezagutzen zituen edo ez... edonoren ezagutzan hain eskura geratzen da azala, eta hain eskutik kanpo mamia, bi alaben kasuan zer esanik ez. Horregatik egongo zen markesa anderea, beharbada, urduri, ez baitzekien nondik aterako ote zitzaion Natividad; markesa andereak ez zekien, beraz, amari zor ziòn begirunearekin
|
joango
ote zitzaion Natividad, galderei zuzen erantzuteko prest, edo ahizparen defentsan ibiliko ote zen, Natinatatik Natanatira eta Natanatitik Natinatara, bizitza osoan egin zuen bezala.
|
|
2009
|
|
|
Bere ahizpa ikustera
|
joango
ote nintzen galdetu zidan. Baietz, gustura gainera.
|
|
|
Jenny zen. Ea
|
joango
ote nintzen berarengana, aholkua behar zuela eta.
|
|
|
Eta iritsi zen ostirala, eta osasuntsu jaiki zen; jaiki baino lehen, haatik, ohean egon zen minutu batzuetan, begiak itxi eta ireki, ireki eta itxi, zalantza batek hartua bezala: izan zitekeen zalantza existentzial bat, edo izan zitekeen askoz ere kontu hurbilagoko bat, Adaren kasuan gertaerrazagoa zena, Adak ez baitzekien, esaterako, koruko saiora
|
joango
ote zen ez ote zen; lan atzeratua zuen, alde batetik, saiora joateko eragozpen, bezeroei ezin baitzien huts egin, haiekiko errespetua galdu ezean, baina, bestetik, zergatik izan behar zuen bere buruarekin hain estua, baldin eta enkarguak entregatzeko epean behin, bizitzan behin, luzatzen bazen?; aitzakia bikaina zuen, bestalde:
|
|
|
Eta iritsi zen ostirala, eta osasuntsu jaiki zen; jaiki baino lehen, haatik, ohean egon zen minutu batzuetan, begiak itxi eta ireki, ireki eta itxi, zalantza batek hartua bezala: izan zitekeen zalantza existentzial bat, edo izan zitekeen askoz ere kontu hurbilagoko bat, Adaren kasuan gertaerrazagoa zena, Adak ez baitzekien, esaterako, koruko saiora
|
joango
ote zen ez ote zen; lan atzeratua zuen, alde batetik, saiora joateko eragozpen, bezeroei ezin baitzien huts egin, haiekiko errespetua galdu ezean, baina, bestetik, zergatik izan behar zuen bere buruarekin hain estua, baldin eta enkarguak entregatzeko epean behin –bizitzan behin– luzatzen bazen?; aitzakia bikaina zuen, bestalde: ez al zen, bada, gaixo egon, 39ºko sukarrarekin?; esan nahi baita Adak Txarorekin egoteko irrika bizia zuela, liburuaz hitz egiteko ez ezik –liburua bukatzeko, ehun bat orri falta ziztzaizkion, astebururako utz zitzakeenak–, Maria Bibianarekin gertatu zitzaiona kontatzeko ere; irudikatu ere, irudika zezakeen harekiko elkarrizketa:
|
|
2010
|
|
|
Eta zu ere kezkatuta bezala zaude, ez niri esan ezetzik?; istantean zabaldu nion bihotza, halakoa nuen nik neuk ere bihotza norbaiti zabaltzeko gogoa: izebak eskutik heltzen zidan, eta nik kontatu eta kontatu egiten nion kontatzekoa, orain neure buruaren jabe eta orain malkoen artean, neure jokabide hartan lasaibidea harturik; behin kontatzen hasita, neure zalantzak ere kontatu nizkion, jakina, komentura
|
joango
ote nintzen edo ez; eta orduan, sekula ahaztuko ez dudan erantzuna eman zidan izebak: –Fraide izan nahi baduzu, gaur atzo baino baldintza hobeetan zaude; izan ere, atzo apaingarri bat zeneukan, gaur ez daukazuna:
|
|
|
Eta zu ere kezkatuta bezala zaude, ez niri esan ezetzik"; istantean zabaldu nion bihotza, halakoa nuen nik neuk ere bihotza norbaiti zabaltzeko gogoa: izebak eskutik heltzen zidan, eta nik kontatu eta kontatu egiten nion kontatzekoa, orain neure buruaren jabe eta orain malkoen artean, neure jokabide hartan lasaibidea harturik; behin kontatzen hasita, neure zalantzak ere kontatu nizkion, jakina, komentura
|
joango
ote nintzen edo ez; eta orduan, sekula ahaztuko ez dudan erantzuna eman zidan izebak: " Fraide izan nahi baduzu, gaur atzo baino baldintza hobeetan zaude; izan ere, atzo apaingarri bat zeneukan, gaur ez daukazuna:
|
|
2011
|
|
|
Beldur naiz edozein egunetan gaitz horren eraginpean berriz ere etxetik
|
joango
ote naizen, neure eguneroko bizitza ahaztuta, eta erriberetako zelai zabaletan alderrai dabilen aguaraguazuaren bizitza baldarra ez ote dudan berriz hautatuko. Gero eta beldurrago naiz, gero eta okerrago sumatzen baitut nire oineko zauria.
|
|
2012
|
|
|
Eskailerak ekarri eta zenbait gizon igo ziren haietatik, baina tximinoak ikusi zituenean, eta ia inguratua zegoela ohartzean, hiru hankatan ezin baitzen oso bizkor ibili, gailurreko teila batean botata utzi ninduen eta ospa egin. Han egon nintzen eserita behetik laurehun eta berrogeita hamar metrora, haizeak behera botako ote ninduen edo neu zorabiatuta erori eta dinbili danbala gailurretik teilategalera
|
joango
ote nintzen beldurrez, betiere. Baina gazte jator batek, nire inudearen morroietariko batek, igo, praka poltsikoan sartu, eta behera ekarri ninduen oso eta sendo.
|
|
|
Nora
|
joango
ote zen bere artea egikaritzera. Tostes era.
|
|
2014
|
|
|
Abenduaren lehen osoa pasatu dut nire buruarekin eztabaidan, 18/ 98 auziko atxiloketengatik protestatzeko ezker abertzaleak deituriko manifestaziora
|
joango
ote nintzen erabaki ezinik, Bilbon bihar ospatzekoa denera alegia. –Ez zagok eskubiderik?.
|
|
|
Gehienez, ateraino laguntzeko asmoa nuen, edo itxarongela gertuenera. Beste norbait
|
joango
ote zen Monika bisitatzera. Izan ere, tutik ere ez nekien haren bizitzaz.
|
|
|
355 Lasaitasun handia ematen du jakiteak inguruan politikari ustel asko daukagula. Auskalo bestela nora
|
joango
ote ziren gure zergetako diruak!
|
|
|
Algara lasaitu zenean ere gure gorputzek elkartuta jarraitu zuten, besarkada batean lotuta baina mugitu barik, beldur bagina bezala, askatuz gero, nor bere aldetik
|
joango
ote zen, gau hartakoa amaitutzat jota. Momenturen batean, ez dakit ez noiz ez nola, kantari hasirik behar nuen, halako batean konturatu bainintzen doinu bat marmarka ari nintzela eta denbora neramala horretan.
|
|
|
Ez omen zuen berriz bueltatzeko asmorik: nire zalantzak ditut zerura
|
joango
ote zaren. Berdin du orain ematen badizut olioa eta gaur bertan hiltzen ez bazara.
|
|
|
Aurrera
|
joango
ote ziren gabarra bakean utzita. Ez zuen itxurarik.
|
|
2015
|
|
|
Ala amaren etxera
|
joango
ote nintzatekeen. Eta ohean sartu.
|
|
|
Txilibitua jo dutenean, une batez, bistatik galdu du, baina ez, han doa bere likrazko body koloretsuaz, berdin jantzitako beste bi emakumeren erdian. Hiru kilometro luzez bere asmo guztiak pikutara
|
joango
ote diren beldur izan da, bizkarzainak diruditen bi ipurtaundi haiek ez baitira aldamenetik kentzen, baina ez; Elorregira heltzean biak atzera gelditzen hasi dira eta Urrufinek aurreratu egin ditu harro. Nork esango zuen, gure Karmen; ipurdia ere polita du besteen aldean.
|
|
2016
|
|
|
Geroago Tenplura
|
joango
ote zen galdetu nion.
|
|
2017
|
|
|
–Nora
|
joango
ote da? –galdetu zuen Letek.
|
|
|
–esan nion?. Ba, beharbada bihar gauean
|
joango
ote naizen ari naun pentsatzen, eta deskuido polita izango huke hara joan beharrean hona etortzea, ez bait dago hain urruti.
|
|
|
Lehengo hostoreak eta mousseak gogoan neuzkan oraindik, baita Remelluriko erreserba ere, baina beldur nintzen kontrako eztarritik
|
joango
ote zitzaizkion Jontxuri nire lana irakurriz gero.
|
|
|
Egun haietan Eneko Stark ek mail bat bidali zidan, larunbat goizean berarekin perretxikotan
|
joango
ote nintzen galdetuz. Perretxikotarako nengoen ni!
|
|
2018
|
|
|
Sari banaketari buruzkoa baztertu zuen Mirenek,
|
joango
ote zen ala ez, eta irakurtzen jarraitu zuen, goizeroko errepasoa, errituala, hatz mami bat pantailara itsatsita.
|
|
|
Oinez ibiltzen nintzen Londresen ere gehienean, eta han ere babesa bilatu nuen, egunero joaten nintzen leku jakin batzuetara, neure egin nituen leku haiek egunero joanez, erritualek lasaitu egiten dute bat, baina ez dakit zergatik leku haiek, ez zuten ezer berezirik egia esan: ...anku bat zen, beste edozein bezalakoa, zuhaitz baten ondoan, sinagoga baten aurrean, han egoten nintzen bost minutuz lanera sartu aurretik; bestea parke bateko ertza zen, ez zen bereziki ederra, ez zen bereziki lasaia, jende asko egon ohi zen, metroko sarrera zeukan hantxe, ihes egiteko beharra sentituta ere bertatik bertara, bi minutuz behin aireratzen ziren hegazkinei begira egoten nintzen, nora
|
joango
ote da hori, zein ote doa barruan, zertara joango ote dira hegazkina hartuta auskalo nora, izango dute norbait zain, izango dute itzultzeko gogorik, lanera joango dira akaso, aspertuta egongo dira hegan egiteaz eta munduko bazterrak ikusteaz?
|
|
|
Oinez ibiltzen nintzen Londresen ere gehienean, eta han ere babesa bilatu nuen, egunero joaten nintzen leku jakin batzuetara, neure egin nituen leku haiek egunero joanez, erritualek lasaitu egiten dute bat, baina ez dakit zergatik leku haiek, ez zuten ezer berezirik egia esan: ...en ondoan, sinagoga baten aurrean, han egoten nintzen bost minutuz lanera sartu aurretik; bestea parke bateko ertza zen, ez zen bereziki ederra, ez zen bereziki lasaia, jende asko egon ohi zen, metroko sarrera zeukan hantxe, ihes egiteko beharra sentituta ere bertatik bertara, bi minutuz behin aireratzen ziren hegazkinei begira egoten nintzen, nora joango ote da hori, zein ote doa barruan, zertara
|
joango
ote dira hegazkina hartuta auskalo nora, izango dute norbait zain, izango dute itzultzeko gogorik, lanera joango dira akaso, aspertuta egongo dira hegan egiteaz eta munduko bazterrak ikusteaz?
|
|
2019
|
|
|
Urduritu egiten du horrek, nahiz eta Aiora ondo moldatzen den. Aitari deitu ez deitu ezbaian dabil, hiletara behintzat
|
joango
ote den jakiteko, baina Garbirekin hitz egin nahi luke kontuaz. Haurrak norekin utzi erabakitzen egongo da.
|
|
|
Garai batean, izan ere, Donostiatik Bilbora bide zaharretik joateak. Bilbotik Donostiara, berdin? bere denbora zeraman, halakoa baitzen bide zahar haren egoera ere, penagarri baino penagarriagoa, bihurgunez eta zuloz josia; bidaia hura egin behar izateak, izan ere, bere nekea zeukan, halako eran, non gidari batek ezin igar baitzezakeen, bideari ekin aurretik, nola
|
joango
ote zitzaion 90 edo 100 kilometroko bide tarte hura: abentura gogoangarri gertatuko ote zitzaion edo desbentura latz.
|
|
|
Klandestinitatearen plazera dastatzen dute, irakurtzea subertsioarekin lotuz, berriz ere. Dena den, helduen liburutegi itxiari begiratzen dion bakoitzean bisaia iluntzen omen zaio, imajinatuko duzu; herritik
|
joango
ote den esana du.
|
|
|
Hemendik, eta zuzendu zuen Lisboako Setioaren Historiak ematen dituen informazioak gezurrezkoak ez badira, ingelesek, akitaniarrek eta bretoiek kanpamentua egin zuten lekua ikus daiteke, Trindade aldapatik harantzago, hegoalderantz, Calçada de S. Francisco sakaneraino, metro bat gehiago, metro bat gutxiago, han Martirien eliza dago, gezurrik esaten uzten ez duena. Orain, Historia Berrian, portugaldarren kanpamentua da, oraingoz denok elkarrekin, erregeak zer erabakiko zain, geldituko edo
|
joango
ote garen, ikusi egin. Hiriaren eta lusitaniarren kanpamentuaren artean, lusitaniarrak diogu haiek euren buruari artean ematen ez zioten izena den arren, estuario zabala ikusten dugu, hain zabala non, lurretik barna oinez buelta emateko pasatu bailitzateke, ekialdeko adarrean, Rua da Palma hasten den tokitik, eta mendebaleko adarrean, Rua das Pretaseko gainetatik, ibilaldi ez nolanahikoa atzo oraindik mimoz tratatzen zituzten zelaietatik zehar, eta gaur, jangarri den orotik arpilatuta egoteaz landa, zapalduak eta erreak Apokalipsiko zalditeria beren suzko apatxekin bertatik pasatu izan balitz bezala.
|
|
2020
|
|
|
Zirika eta zirrika ibiltzen ziren denbora guztian. Cristinaren sorbaldak amultsuki hartu eta lepoa inguratu behar Fernandok, kafe bat hartzera
|
joango
ote ziren galdetzeko. Fernandoren masaila sudurrarekin ukitu eta xuxurla batean belarrira eskatzen zion Cristinak bere bulegora joan zedin.
|
|
2021
|
|
|
Duela mende laurdeneko berriak lirateke amarentzat. Malagara
|
joango
ote naizen galdetzen dit. Beti erantzuten diot baietz baina ez naiz inoiz haraino jaisten.
|
|
2022
|
|
|
–esan zuen Denisek totelka eta begiak kliskatuz– Berunik gabe egin ote daiteke arrantzan, jaun agurgarri hori? Beita edo zizarea amuan sartzen duzunean,
|
joango
ote da beherantz berunik gabe. Gezurretan ari naizela esatea ere –esan zuen Denisek irribarrez– Zertarako erabili beita, gero ur azalean geratu behar bada?
|