|
2000
|
|
|
Espainia mailan ezaugarri nagusiena alderdien aliantzetan dago, PSOE eta IU bakoitza bere aldetik aurkeztuko bada ere, gobernua eskuratzeko hitzarmena lotu baitute aldez aurretik, ordura arte erabateko segurtasuna zuen PP artega
|
jarriz
.
|
|
|
Eskolarteko lehiaketa Donostiako Euskararen Udal Patronatuak sortu zuen, Xabier Arregiren garaian. Lehenengo deialdia 1990ean egin zitzaien Donostiako eskola guztiei, komikia, olerkia, ipuina eta bertso sariak martxan
|
jarriz
. Lehiaketaren helburua neska mutilen eskuetan sormena, irakurketa eta idazketa txikitatik lantzeko tresna eraginkorra jartzea zen, hauek ezinbestekoak direlako literaturzaletasuna sortzeko.
|
|
|
Pasqual Maragallek ohartarazi duenez, Jose Maria Aznarrek PSOE harritu eta gainditu lezake," Espainia anitza" ren onarpena praktikan
|
jarriz
gero.
|
|
|
Funanbuluen garaia iragan da. Udalbiltza, alegia, aro modernoaren lehenbiziko erakunde nazionalak duen garrantziaz jabetzen gara gainontzeko tresnak Gasteizkoa barne eraikuntza nazionalaren mesederako
|
jarriz
, ala agorturik dagoen markoaren kudeaketan espainolen etorreraren zain gelditzen gara. Honen inguruan Aberri Egunaren inguruan garatu ziren ekimen amankomunetatik euskal gizarteak bidalitako mezu sakonari kasu egitea oso komenigarria iruditzen zait.
|
|
|
Abiapuntua egokia da, 96tik aurrera hainbat gizarte eragile motore nagusi bihurtu delako. Horiek egoera aldarazi zuten, euskal gizartearen gehiengoa presoen eskubideen alde
|
jarriz
. Artean, alderdi politikoek dinamika honek harrapatuta ikusi dute beren burua, baita egoera politikoaren menpe ere.
|
|
|
Zergatik? Prozesu guztietan biolentziaren gainditzea prozesua beraren gainditzearen ondorioz ematen delako eta ez aurrebaldintza bezala
|
jarriz
. EAJk hori badaki, eta aurreko esperientzia ere hor dauka.
|
|
|
ARRAZOI politikoetan aurkitu behar dugu erantzuna. Alderdi espainolistek benetako beldurra diote euskararen garapenari nazio kontzientziaren sortzailea izan daitekeelako, kolokan
|
jarriz
beren proiektua. Euskararen aldeko mugimenduari leporatzen diote politizazioa, beraiek direnean euskararen berezko garapena eragotzi nahi dutenak eta prest daudenak gure izaeraren adierazlerik garrantzitsuena den euskara behin betiko desagertarazteko arrazoi politiko hutsengatik.
|
|
|
Europako Batasunak' Apartheid? kutsua duten neurriak hartu ditu, herri txiroetatik etorritako etorkinei sarrera debekatuz eta sartzea lortu dutenei oztopo eta trabak
|
jarriz
. Beraz, eredu ideala zein litzatekeen azalduko dugu".
|
|
|
Garai bateko bizimoduaren galera salatu nahi du antzezlanak. Aurrerapenaren izenean zementua nonahi
|
jarriz
zenbait leku eder eta ohitura desagertzen ari dira eta. Gai hori mamitzeko, emakume baten inguruko istorioa asmatu du Mikel Elortzak.
|
|
|
" Era en Pamplona y en su primavera de 1751, en donde ni lucia el Sol, ni cantaban los pajaros, porque hacia un tiempo endemoniado(...) convirtiendo en lagunas las calles de la vieja Iruña". Ondoren, orduko Iruñeko botika bat deskribatzen du, aitzakia horren bidez garai haietako bizimodua, ohiturak (sanferminetako abere azoka zaharra, txistulariak), jantziak eta bertze agerian
|
jarriz
.
|
|
|
60 pausoko luzera eta 8 pausoko zabalera du. Kantxaren erdian falta marra egiten da, horren gainean markagailu funtzioa betetzen duen harria
|
jarriz
.
|
|
|
Duela bi urte Euskal Herria aro berri batean sar tzeko urrats garrantzitsu bat ematen ari zela esaten genuen. Lizarran jaio zen akordioarekin eta bere atzean zegoen argazkiarekin, abertzaleak eta beste sektore anitz bildurik, itxaropena eta ilusioa piztu ziren fase berri baterako oinarriak
|
jarriz
. Urte asko pasatu behar izan ziren Lizarrara ailegatzeko.
|
|
|
Espainiako Estatuak hegazkin horren eraikuntzan esku hartzea erabaki zuenean, hegazkinak eraikitzeko enpresa bat zuen eskura, Construcciones Aeronauticas, CASA, baina motor aeronautikoak egiteko enpresarik ez zuen. Horretarako sortu zen ITP 1989an, eta horregatik jarraitzen du estatuak bere partaidetza edukitzen Bazanen bidez. Estatuaren enpresa publiko honek eta Senerrek, bakoitzak %50
|
jarriz
, Turbo 2000 enpresa sortu zuten, aldi berean ITPren %53, 2 duelarik. Gainerako ehunekoa Ingalaterrako Rolls Royceren esku dago.
|
|
|
Beraz, estilo pertsonal horrek ematen dio bere obrari balore berezia. Izan ere, mundu guztiko literaturaren erreferentziek eta euskal herriko tradizio ezberdinek elkarturik aditzera ematen dute badela gure artean erdi ezkutaturik eta erdi galdurik dagoen errealitate bat bere liburuetan islatzen saiatzen dena mundu mailako beste errealitate askorekin harremanetan
|
jarriz
, era bateko eta besteko ispiluez baliatuz, errealismotik fantasiaraino, eta alderantziz ere bai.
|
|
|
Liburu honetan antzematen da euskal literatura gazte hizkeran zein bizitzari hurbiltzen ari dela gero eta gehiago, eta horrek gure literaturari onurak baino ez dizkio ekarriko, izan ere, gazteengan literatura erakargarria izan dadin beharreko baldintzetako bat kontatzen diren istorioak gertukoak izatea da, fantastikotasuna martxan
|
jarriz
. (Gara II)
|
|
|
Baita ere 1812 urtean Cadizko Konstituzioa onartzean partaide izan zirela. Baina, esan beharrekoa da, 1820 urtetik, hiru urtez, liberalak nagusituz eta Frantziako politikaren arauak
|
jarriz
, Batzar Nagusiak kentzetik hasi zirela elkarren arteko iskanbilak. Beraz, ez ziren batere harrigarriak Larramendiren kezkak.
|
|
|
ONUko Adierazpen agiri haren lehen euskarazko itzulpena Nikolas Ormaetxea. Orixe? idazle bikainari zor diogu, zeinak argitara eman baitzuen 1949an Alderdi aldizkarian, izenburutzat Giza eskubide guztien Aitorkizuna
|
jarriz
. Gero, Coruñako Agrupación Cultural O Facho zeritzan elkarteak, ONUren agiri horren hogeigarren urteburuan (1968) lau hizkuntzatan (galegoz, gazteleraz, katalaneraz eta euskaraz) argitara eman zuen Coruñako Moret argitaletxean, J. A. Gonzalez Casanova irakaslearen hitzaurrez.
|
|
|
1984an Amnesty International erakundeak atera zuen beste bat aipaturiko lau hizkuntzetan, Joaquín Ruiz Giménezen hitzaurrearekin. Euskarazkoa neronek prestatu nuen Orixerenaz baliatuz, baina era herrikoiagoan
|
jarriz
.
|
|
|
Bigarren parteko 7 artikuluak dioenez, Eskualde tipietako hizkuntza gutxituei dagokienez, erabiltzen diren herrialdeetan politika bideak egokitu behar zaizkie, praktikarako bideak indarrean
|
jarriz
eta maila guztietan behar diren aukerak eta bitartekoak ipiniz, hezkuntzan zein hizkuntz irakaskuntzan. Politika aldetik, debekatu egiten da hizkuntza tipiagoa ukatzea, bai eta garapena arriskuan jarriz baztertzea ere.
|
|
|
Bigarren parteko 7 artikuluak dioenez, Eskualde tipietako hizkuntza gutxituei dagokienez, erabiltzen diren herrialdeetan politika bideak egokitu behar zaizkie, praktikarako bideak indarrean jarriz eta maila guztietan behar diren aukerak eta bitartekoak ipiniz, hezkuntzan zein hizkuntz irakaskuntzan. Politika aldetik, debekatu egiten da hizkuntza tipiagoa ukatzea, bai eta garapena arriskuan
|
jarriz
baztertzea ere. Horrez gainera, hizkuntza gutxitua erabiltzen ez dutenentzat, mintzatzen direnen herrialdean bizi badira, nahi duten guztiek ikas dezaten aukerak jarriko dira.
|
|
|
Justiziarako ere, bi aldeetariko bati hizkuntza gutxituan epaitzearen eskaria aski zaio, bere burua berea duen hizkuntzan defendatu ahal izateko. Horretarako, tribunalak, beharrezko diren bitartekoak jarri ditu, hizkuntza gutxitua dakitenekin osatuz eta aldi berean agiriak ere bere hizkuntza jatorrean
|
jarriz
.
|
|
|
1812 urtean Cadizko Konstituzioa onartzean ere partaide izan ziren Batzar Nagusiak. Baina, 1820 urtetik, hiru urtez, liberalak nagusituz eta Frantziako politikaren arauak
|
jarriz
Batzar Nagusiak kentzen hastetik hasi ziren elkarren arteko iskanbilak.
|
|
|
Latinak eman zigun ahozko hizkuntza idatziz jartzeko aukera. III. mende bukaera ingurutik VI.era arte, erromatarren erako ohitura jarraitu zuten oroitarrietako idazkiak latinez
|
jarriz
, eta euskaldunen izen eta jainkoak hor agertu ziren lehen aldiz, latinaren grafiaz idatziak; bereziki Akitaniako eskualdeetan, erromatarrentzat Novenpopulania zeritzan Gaskonian (Vasconiatik datorrena noski, Europako zenbait tokitan ohi bezala, lehen letra hori W erabiltzetik G-ra igaro baitzen). Idazkion eragina Kataluniako Ipar mendebaldera, Aragoira eta Nafarroaraino iristen zen.
|
|
|
Horregatik baztertzen dute euskara, bai eskubitarrek eta bai ezkertiarrek. Nork pentsa zezakeen bertako Legebiltzarrean nafar sozialistek ere aurka
|
jarriz
ukatu behar zutenik. Erdi Aroan nafarrek Orreagan Erroldan menperatu zuten eta hogeigarren mende bukaeran beste Erroldan batek bere gerra zikinez eta lapurketaz mendekua hartu zuen nonbait, eta oraindik ere hor datozkigu ausarti bere jarraitzaileak.
|
|
|
Historian hain nabaria zen hutsune horri nolabaiteko konponketa bidea eman nahirik edo, Nafar Gobernuak Ley Foral del Vascuence sortu zuen, Aholku Kontseilua
|
jarriz
1996ko martxoaren 11.ean, 135/ 1996 Foru Dekretuaren bidez. Urralburu presidente zelarik, honako hitzen arabera aurkeztua izan zen: –Aquellas Comunidades que, como Navarra, se honran en disponer en su patrimonio de más de una lengua, están obligadas a preservar ese tesoro y evitar su deterioro o su pérdida?.
|
|
|
66 Esaterako, hileiburuzidaztendirenberrietan, Lazkaokokartularioan, Bartolome Markinakoadeladator:, eranaturaldelaVilladeMarquina?, bainabestenorbaitek (haren anaiaJosek, beharbada?) zuzendueginzuen, gainean. Echevarria?
|
jarriz
, 76.or.
|
|
|
interes orokorreko etagertuko irratsaio pluralista eta profesionalen (programazio komuna) eraketa; kalitatearen (entzumen eta ekoizpenaren erosotasuna) hobekuntza; giza eta teknika ahalbideenkalitatearen arrazionalizazioa (batez ere, hiru irratiak, numeris? sarean sartu etaemankizun komunetarako RDS ekipamendua
|
jarriz
).
|
|
|
eta Gobernuak erabiltzen dute lehenik eta behin eskumen hori, eta horren emaitza dira aipatutako komunikazio askatasunaren legea eta horren xedapenak garatu, eguneratu, egokitu edota eraldatzera datozen beste hainbat lege, dekretueta erabaki3 4 Araudia betearazi eta horren zenbait alderdi zehaztea, berriz, berariazsortutako instituzio bati dagokio, erakunde arauemaile edo erregulatzaile bati, hain zuzen ere, Ikus entzunezko Batzorde Gorena (CSA) izenekoari. Instituzio hori erakundeadministratibo berezia da eta botere politikoarekiko autonomo gisa postulatzen da (nahiz eta bera osatzen duten bederatzi pertsonak izendatzea Errepublikaren Presidenteari, Asanblada Nazionalaren Presidenteari eta Senatuaren Presidenteari dagokien, bakoitzak hiru?, autonomia izateko borondatea kolokan
|
jarriz
) 5.
|
|
|
Beharrezkoa da, hain zuzen ere, nagusia izateko gogoabaino gogo indartsuago baten bizilekutzat ager dadin analista. Horixe zen Freud ekbere modura gogo zientifikoaren izenean adierazten zuena, analista sendatzeko gogoaren kontra zaintzen
|
jarriz
. Analistaren gogoa jakite desira modura bereiztea zenhori jadanik, subjektuak identifikazio desiratik harantzago aurki zezan bere desiraren auzia.
|
|
|
Osotasunean ematen den jabetzea lortzen dugun heinean, autorregulazio organismikoaz ere jabetzen gara. Orduan, organismoari utzi ahal diogugutaz kargu egiten, etenik egin gabe, eskurik sartu gabe, duen jakindurian konfiantza
|
jarriz
–. 8
|
|
|
Aipatu dugu, halaber, subjektu baten historian bezala, taldean ere bere barne munduaren errepikapenerako joera inkontzienteen eraginez bere arazo eta hauenzergatiak azalduz joango direla; eta hala gertatzen denean irekiko da bere arazoenulermenerako atea, aldaketarako bidean
|
jarriz
, terapeuta eta kideen partaidetzarenbitartez.
|
|
|
Bat: . Gizonaren helburua zeruan
|
jarriz
, bide hutsa bihurtzen dubiziera, eta itxaropenak eta lilurak gordetzeko aukera bakarra ematen dio gizonari?. Eta: –Bestalde, bizitza hobakunde bat bezala jotzean, zeregina bihurtzen da biziera?.
|
|
|
Entzuleek gaztelania ulertzen zutela eta, erdarara lerratzea ez zen aintzakotzathartu Gotzainaren agirian. Alderantziz, Z. Martinez-ek, 1924ko arauak ematean, hizkuntz ulerpen irizpidearen gain formulatu zituen haiek, hori bai bi hiztungoentzatberdintasuna, kasik matematikoa, bilatuz eta heziketa erlijiosoaren urrezko arauaororen gainetik
|
jarriz
(Boov 1924: 3, 56
|
|
|
Jorge Xifra k (Giza Zientzien Institutuko zuzendaria eta irakaslea kazetaritzan) dioenez: , beren irrati estalduran duten eskualdeari buruzko informazio hautatua ematen dute, hizkuntza autoktonoen zabaltze garaian edo susperraldian bultzada ematen dute, irrati estazio estatalen albisteen kontrapisua izan daitezke, eta hiritar zein herritarren sustatzen dute, funtzionario, politikari eta buruzagi lokaleekin harremanetan
|
jarriz
–.
|
|
|
Ingelesez contact map deitzen diote (euskaraz, harremanetarako mapa), irratilari berriemaileak harremanetarako telefonoak eta apuntatuta dauzkan mapari. Mapan zenbait puntu interesgarri markatzen dira, maiztasun handiagoz albiste bilakatzeko toki geografikoei dagozkien telefonoak
|
jarriz
, etorkizunean baliatzeko. Esaterako, auto istripuak gertatzeko arriskua dagoen bihurgune edo eskualdea markatuko genuke harremanetarako mapan, eta bertan, eskualde horretan edo hortik hurbil bizi den pertsona baten telefono zenbakia eta izena.
|
|
|
Etorkizunean, apurka apurka, estatistikak irrati espezializatuaren alde egingo du, ziur asko. Informazioaren esparruan, esaterako, zenbait erakundek dagoeneko apostu egin dute espezializazio horren alde, informazioan espezializaturiko irratia abian
|
jarriz
, Kataluniako irrati publikoak egin duen legez.
|
|
|
1938an uhin motzeko zerbitzuari hasiera eman zion, emanaldiak Britainia Handira eta geroago Frantziara ere bideratuz. Urte bat geroago zeharo debekatu zuen atzerriko estazioak entzutea, interferentziak edo trabak ere
|
jarriz
, jendeak estazio haiek sintoniza ez zitzan. 1943 urtean Joseph Goebbels en agintepean uhin luzeko 107 estazio eta uhin motzeko 23 zeuden; uhin motzean 207 informazio eta propagandaemanaldi egiten ziren 53 hizkuntzatan (Faus, 1981, 72).
|
|
|
Irratiguneek izen hori hartzen dute, hastapenean audioan oinarritu zirelako, ondoren Interneterako pausua emanez. Batzuk engoitik esparruan kokatu dira zibergunean, irudi artxiboak ere
|
jarriz
. Audioaren esparruan sakontzeko ziberguneak eta irratiguneen zerrendak dituztenak ere agertzen dira.
|
|
|
–Falloux? legeak98 irakaskuntza ofiziala kontsakratu zuen, Estatuarekiko menpekotasuna indarrean
|
jarriz
, eta Frantziako hezkuntza sistema nazionalari fisonomia osoa emanez. Goitik behera, eraikuntza honen alderdi guztiak arautu ziren:
|
|
|
Aipaturikoa horrela izanik ere, erreakzio absolutistaren lehenengo kolpea liberalek legislatutakoa bertan behera uztea izan zen, berriro 1771eko plana indarrean
|
jarriz
. Neurri, osagarri?
|
|
|
Hitz batean esanda, burokrazia berriaren oinarriak finkatzen ari ziren, egitura zentralistari erantzuten zion burokraziarenak hain zuzen, gure gaiari dagokionez, Estatua irakaskuntzaren kontrola ziurtatzeko bidean
|
jarriz
. Izan ere, mahai gainean zegoen arazoa boterearena zen, eta, horretarako, hezkuntza arloko kontrola guztiz funtsezkoa zen.
|
|
|
Eta, noiz eta biharamuneko hil elizkizunetan gure aita izan zenaren panegirikoa egin baitzuen, heroitzat eta saindutzat hartu zuen hura: batetik, bere aitatasunari zegozkion obligazinoekin konplitu zuelako, semea zauritu eta eritu zuen piztiaren kontra abiatuz eta bizia galtzeko perilean
|
jarriz
; bertzetik, biktorios atera zelako tigrez mozorroturikako deabruaren aurkako borrokan, zeren eta deabruak jaun Martin Etxegoien igorri nahi izan baitzuen leizean beheiti, infernuko zulorat, eta azkenean jaun Martin Etxegoien izan baitzen deabrua leizean beheiti igorri zuena.
|
|
|
Izan ere, nagusien arteko harremanak ez dira beti onak izaiten, eta hala nahi izaiten ditu bakoitzak bere alde eta fabore, beren arteko ahakarren eta liskarren orduan, armarik onenak, zeren giristinoen arteko gudurik handienak eta gogorrenak ez baitira kastitatearen guduak, nola batzuek sinestarazi nahi baitigute, baina poltsikoarenak eta diruaren ingurukoak, eta gudu haietan armarik onenak dituenarena izan ohi baita garaitia —eta, pausa labur baten ondotik, gaineratu zuen—: Eta jakizu, azkenik, ezen, nehoiz damu bazina ere, beti egon zintezkeela gibela egiteko puntuan eta Indietarat ekarri zaituen ametsaren berratxikitzeko moduan, Potosirako bidean
|
jarriz
...
|
|
|
—Neurekin daramadan indiarraz denaz bezainbatean, zeinari Goruki baiteritza, mutil ezin leialagoa da eta ezin balentagoa, halako suertez, non bitan salbatu baitit bizia, berea perilean
|
jarriz
: batean, sierpe jigant bati buru egiten ziola, eta bertzean, atrapaturik nindukatèn lur lohi higikorretan sartu eta handik ateratzen ninduela...
|
|
|
Eta Antonio gogatsu zihoan, eta ni ere gogatsu nindoan, lepotik neure behatzezurren erlikiak dilindan neramatzala eta gerrikoan puinal bat, zeren eta, bertze nonbait kontatu dizudan bezala, ez bainintzen ezpatazale, eta ez nekien, halatan, hura ongi manaiatzen. Eta gogatsu nindoan eta sinetsirik nengoen ezen Jainkoak gidatuko zituela gure urratsak, nola gidatu baitzituen ene konbertsione iduriko hartan, Antonio Ibarbia ene bidean
|
jarriz
. Eta nola oroitu nintzen egun haietan Miguel de Sandovalez, Salamancan ezagutu nuen zure lagun hartaz, zeina ere baitzen Utopiaren defendatzaile sutsu!
|
|
|
Nolaz atzeratu da, baina, hainbeste? Kale berberak egiten ditu behin eta berriz, beste labirinto edo kobazulo edo uharte batean galduta dabilela pentsatuz, beste tranpa sorgindu eta saihestezin batean, helmugara iritsi dela ere zalantzan
|
jarriz
. Erremediorik gabe, taxi bat eskatzen du, berak ere hainbeste ikasi baitu.
|
|
|
Baina nireak alboratuz, eta atzera hari nagusira itzuliz, esan behar dut eguraldia ez zela ez hotz ez bero, Armando Bonilla zutik zegoela, erronkan, itzalita zegoen kamera bati finko finko begira, eta berak hartu zuela hitza aitorpen edo hustuketa bati ekiteko asmo sendoarekin; eta esan behar dut, zinez esan ere, Deere jaunak aurrez iradoki edo zituen basakeria izugarriak ez zirela inondik ere faltsukeria, Armando Bonillak berak delektazio psikopataz aitortu baitzituen hemen paperean idaztekoak ere ez direnak, bere izugarrian. ...tzea nahi nuke, baina ez dut horretarako arrazoi nahikorik aurkitu, Bonilla jauna gezurretan ari zen, plantak egiten, esan nahian bezala era guztietara larrutu behar zutenez, itaunketekin eta infamiekin eta gezurrekin txikitu behar zutenez, bada, bai, bidea erraztuko ziela, eta haien odol egarri basatia asetuko ziela denbora puska baterako, ziren astakeriarik beldurgarrienak asmatuz eta bere ahoan
|
jarriz
; eta erakutsiz, gainera, egin zituenak gustura egin zituela, eta harro zegoela egindako izugarrikeriez, eta atzera berriz egingo zituela, gogora eta zorion betean, aukera izanez gero; eta irakurlea ez uztearren, eta berari zor zaion errespetuz baina, era berean lumaren jabe denaren guztiz desgogora eta atsekabe handiz, eta idazlearen galbahe etiko edo, nahi bada, autozentsuratik iragazita, (betie... Nahasi samarrak edo gertatzen bazaizkio irakurleari, barkamenak aurretik, baina oroimenak ahaztuta nahiago dituen gauzekin ez dago eskakizun handiekin ibiltzerik.
|
|
|
Gure etxean ez zen jostailuetarako dirurik, eta, hori garbi ikusten nuelako edo, ez nintzen behin ere gurasoek erositako jostailuen grinatan egon. Baina osaba Andoni oso trebea zen egurra lantzen, eta, errege goiz hartan, nire anaia Migelek, bi eguzkien antze  ko begi biribilak
|
jarriz
, egurrezko auto handi hura ikusi zuenean, nik doi doi eutsi nion nire gelaren ertzeko gorrotoari.
|
|
|
Euskal alderdi politikoek, gizarte eragileek eta norbanakoek euskalduntzea helburua duen erakundeari erakutsitako sostengua berebizikoa izan da. Horrelako batasunaren beharra sumatzen zen aspaldian eta, EAJko ordezkariek esan zuten bezala, euskal gizartean denon ahaleginez lorturiko adostasun politikoa eta gizartekoa haustea ezkutatzen da Garzonen eta Espainiako botere faktikoen jardunbidearen atzean, betiere euskalgintza eta politika nahastuz, eta euskal gizartearen edozein herrigintza edo kultur mugimendu susmopean
|
jarriz
, eta ez bakarrik Espainia mailan, bertako askoren ustean ere bai. Gaur egun dena justifikaturik egotea lortzen ari dira bide horretatik.
|
|
|
Bizkaiak bere seme euskaltzale bati zor ziona bete du, Frai Bartolomerenak berriro gure eskuetan
|
jarriz
. Urkiza eta Baraiazarra euskaltzaleen adoreari eskertu behar diogu hori.
|
|
|
horda, gizarte militarra eta gizarte in dustria la. Antzeko sailkapena erabili zuen, halaber, Lewis H. Morgan soziologoaren eskemari jarraikiz, Friedrich Engelsek, historiaz zeukan kontzeptzio marxista oinarritzeko, hor, hain ezagunak diren etapak
|
jarriz
, hau da, gizarte basati esklabista, gizarte barbaro feudala eta zibilizatu burgesa, berau, ezinbestean, gizarte komunistara heldu beharrekoa izanik5.
|
|
|
Euskal editoreek, ikasliburuei ezarri zaien beherapen librea gainerako liburuetara hedatuko ote den susmoa dute eta horrek liburuaren zirkuitu naturala birrintzea ekarriko duela adierazi du Jorge Gimenez, Euskal Editoreen Elkarteko lehendakariak: " txikiak desagertu eta saltoki handiek merkatua euren salmenten arabera kontrolatuko dute, errentagarritasun murritzeko liburuen argitalpena kolokan
|
jarriz
". Saiakera eta poesia berriro ere kaltetu.
|
|
|
Bere ikuskera antropologikotik, liberalismoak estatuaren abstentzionismoa merkatu soziokulturalean aldarrikatzen du. Jarrera hori liberalismo beraren premisekin zer neurritan datorren bat aztertuko dugu, arreta berezia
|
jarriz
multikulturalak diren gizarteetan.
|
|
|
Telekomunikazio sareen gizarteratze eta komertzializazioaren inguruan informazio ugari sortu zen teknologia berri hauek liburutegietan izango zuten eragina zela eta. Positiboki ikusten zen gaia, eta antolakuntza oinarrian
|
jarriz
, informazioa eskuratzeko modu zabal bezala liburutegia ikusten zen. Horrela, liburutegi eredu berri honek informazio kopuru adierazgarri, zehatz, fidagarri eta handiago bat eskuratuko luke.
|
|
|
Liburutegi digitala ikerketa eta irakaskuntza mundurako laguntza izan daiteke ikasketa planen informazioa zabaltzeko (programak, egin beharreko lanak, berriak...), irakaskuntza materiala erabili ahal izateko (artikuluak, datu baseak, multimedia materiala...), ikerketarako (proiektuak, aurrerakuntzak), Interneten eskura dagoen materiala kontsultatzeko loturak
|
jarriz
. Modu honetan liburutegi digitalaren eguneratzea geldiezina izango da eta bertan ikasleak bere lanak eta ikasketak egin ahal izateko lukeen guztia eskura izango luke.
|
|
|
Liburua argitaratu zuenean, izugarrizko eztabaida sortu zen, bereziki filosofia analitikoaren zirkulu anglosaxoniarretan. Matematika eta psikologiaren filosofiaren argibideak
|
jarriz
, Kripkeren ikuspegitik, Wittgensteinen pentsamenduak eszeptizismo hutsera eramaten gaitu beste aukerarik gabe. Egia esan, Kripkek ez du ikusten gauza bat arrazoimenaren mugak finkatzea dela eta beste bat arrazoimena arbuiatzea eszeptizismoan eroriz.
|
|
|
Hori da gertatzen dena hiltzear dagoen hizkuntza batekin. Baina zerbait lortzen da izenak gaelikoz
|
jarriz
: haiei esker ikusten dugu herri atzerritar batean gaudela.
|
|
|
Jokamolde eskizofrenikoa edo paranoikoa zen hura kartzeleroen eta zuzendaritzaren aldetik. Itxuraz, eurek ere ez zuten sinesten preso sozialekin batera
|
jarriz
desegingo gintuztela.
|
|
2001
|
|
|
Topiko hutsa da, hori merkatu handien kontua da, inportazioko produktuak izateaz gain," ekologiko" hitza
|
jarriz
garestitu egiten dute produktua. Zuzeneko salmenta jarraituz gero produktu merkeagoak eros ahal daitezke, produktua non erosi jakin behar da.
|
|
|
Hortz horiek elkarrengandik gertuago edo urrunago jar daitezke, sagar puska handiagoak edo txikiagoak eginez. Oso gertu
|
jarriz
gero, sagar haziak apurtzeko arriskua dago, eta hori ez da komeni; txikitutako haziak zapore txarra ematen dio sagardoari.
|
|
|
Baliabide horiek Espainiako Estatuko ia autonomia erkidego guztietan parke eolikoak eraikitzeko erabiliko dira. Proiektu horiek aerosorgailuen pieza eta zati batzuk egiteko eta muntatzeko filialak
|
jarriz
sendotuko dira.
|
|
|
honek lokomotora eta bagoiak ditu. Axularrek oso ondo lotzen zituen horiek, junturak bere lekuan
|
jarriz
: horregatik, behin irakurri ondoren beherala ulertzen zaio.
|
|
|
Western zinean bezala (belarria lurraren kontra
|
jarriz
, indioek bufalo multzo baten hurbiltasuna igartzen zutenean), Felix, bere belarria elektrizitate zutoin metalikoaren ondoan jarri, begiak itxi, eta jasotako zarataren indarragatik trenaren hurbiltasuna igartzeko gai zen. Horrela, giza radar honek egoera ziurtzat jotzen zuenean, hesia igo eta beso mugimendu ikusgarriekin ibilgailuei igarotzeko baimena ematen zien.
|
|
|
Bizitzako zirrikituetatik maiz sumatu daitekeen heriotzaz mintzo da" Bancarrota" ikuskizunean Legaleon T, ohi bezala antzerkia ulertzeko modu pertsonal bat lanabes hartuta. Konpainiak bere hastapenetatik egin duen moduan antzerkia, mugimendua, keinua eta hitzak harremanetan
|
jarriz
sortua da azken lan hau. Emozioaren eremuak aztertuz keinuen, soinuen eta zentzuen poesia bilatuz.
|
|
|
Jaurlaritza, Eudel eta Diputazioetako ordezkariak 156 udaletako ordezkariekin bildu dira udal bakoitzari eredu egokitua emateko. Udalek proposamena aztertu eta abian
|
jarriz
gero, 2004 urte arteko epea izango dute plana garatzeko.
|
|
|
Motor hauei gidariek, azkarrago ibili asmoz," konponketa" bereziak egiten dizkiete. Ziklomotorrari eta beren osasunari kalte egiten diotela ohartu gabe, gidariak motorra" trukatu" edo manipulatzeari ekiten dio, gehienezko 40 km/ h ko abiadura ezartzen duten mugak kendu eta ihes hodi originalaren ordez handiago bat(" hoditzar" gisa ezaguna)
|
jarriz
. Hoditzar hauek berez lehiaketarako bakarrik prestatzen dira, eta debekatua dago hirian eurekin ibiltzea, baina edozein motor dendatan eros daiteke.
|
|
|
Bestalde, beste hainbat arazo ere sortzen dute: nabigaziorako eragozpen larria dira; ohiko arrantza ontzien harrapaketak murrizten dituzte; hegaluze gazteenak ere akabatzen dituzte, baliabide hori arriskuan
|
jarriz
; bestelako hainbat espezie ere suntsitzen ditu, hala nola izurdea eta marrazoa; eta kontrolik gabeko heriotza eragiten dute sareetatik askatzen diren arrain zaurituetan.
|
|
|
Hori da beti egin dudana. Batzutan suteko lehen lerroan, bizitza arriskuan
|
jarriz
, bestetan desagertuz, bestetan laguntza eskainiz. Konpromiso baten eta bizitza jarrera baten etapa ezberdinak izan dira horiek.
|
|
|
administrazioa, hezkuntza eta seinaleak. Dioenez, konponbide zentzuduna kontsentsu politiko eta sozial zabala lortzean datza, hiritarren nahiak errespetatuz eta instituzio publikoak inolako ezarpenik gabe haien zerbitzura
|
jarriz
.
|
|
|
negoziazio kolektiboari gaur egun duen arau juridiko maila kendu eta kontratu arrunta bilakatu, eta, horren ondorioz, «ultraaktibitatea» izenaz ezagutzen den konbenioen luzapen automatikoari bukaera eman; lan harremanen indibidualizazioa hitzarmen kolektiboari gailendu; negoziazio kolektiboaren aplikazioaren «malgutzea», eta abar. Hots, enpresarien interes esplotatzaileetara goitik behera egokitzea, langile mugimenduak mende osoan zehar lortutako lan eskubideak kolpean hankaz gora
|
jarriz
. Bestea, burujabetzaren aurkako erasoa:
|
|
|
" Europar sentimendua gehiago sakondu genuke. EAn uste dugu gaia serioski hartu behar dela eta, horregatik, defendatu dugu europar arazoetarako saila sortzea, eta atzerriko politika egiteko orain arte erabili ditugun moldeak aldatzea, medioak eta dirua
|
jarriz
. Independentzia nahi badugu, gaurdanik hasi behar dugu azaltzen eta demostratzen zertarako eta nolakoa nahi dugun".
|
|
|
Hori zela-eta, hasi nintzen Zumalabe, Santamaria eta horrelakoekin biltzen, alegia euskararekin kezkatua zegoen jendearekin, eta bestea baino biziagoa izango zen «Pan Pin» berri bat egiteari ekin genion. Abalak lortu eta martxan ipini genuen, haren buru Jesus Elosegi
|
jarriz
. Handik gutxira etorri zitzaidan burura ea «Zeruko Argia»rekin ez al genuen beste horrenbeste egiterik.
|
|
|
Nekazaritzako hondakin lehorretatik, hondakin organikoetatik (zabortegietatik) eta egurra erabiltzen duten lantegietatik (zerrautsa...) ateratzen den energiari deitzen zaio biomasa. Zabor horiek galdara batean errez edo gasifikatzeko tenperatu handietan
|
jarriz
elektrizitatea eta beroa lortzen da. Beren batez besteko kostua 6,75 pezetatik 18ra bitartekoa da kilowatt bakoitzeko.
|
|
|
Era berean osotzen du bere liburua Sarrionandiak, bidaiaria bere etxerako itzulian
|
jarriz
eta, beharbada, euskal idazleak, Marinel zaharraken egitura errepikatuz, bidaiaren biribiltasuna azpimarratzen du. Agian, Sarrionandiak azpimarratzen duena, zera da:
|
|
|
Itzuli da Sarrionandia dramatizaziora, esan beharrekoa beste izaki baten ahoan
|
jarriz
. Hemen desagertu egin da lehen pertsona, baina ez ote da hori, azken batean, bere ahotsaren antzaldaketa?
|
|
|
Horrela, atentzioa objektuetan
|
jarriz
, poema nominalizatu egiten da, eta izenen pilaketa poesia modernoak erabiliko duen teknikarik nagusienetarikoa da.
|
|
|
Collageak, izenetan garrantzia
|
jarriz
, usu eskatzen du ahotsaren elipsia, poeman gertatzen dena orainaldi etenik gabeko batean gertatuko balitz bezala, aditzaren faltak pertsonaiak ezinbesteko patuan galdurik betiko utziko balitu bezala. Aipagarria da zentzu honetan" Ainhoa" ri eskainiriko poemaren bukaera.
|
|
|
Oinarrizko nutriente guztien ekarpen zuzena bermatuko lukeen elikabidea praktikan
|
jarriz
gero, larruazala egoera bikainean agertzea erdiets genezake, baldin eta inolako babespenik eman gabe eguzkitan luzaro ezarriko ez bagenu.
|
|
|
Txopera
|
jarriz
geroz, titiburua sendatu arte umea eradoski ahal izango du amak.
|
|
|
Prolapsoak eragin, odoldu eta tronboak sarri izaten dituzten hemorroide oso handi eta minberen kasuan, tratamendu erasokorragoetara jo beharra dago: eskleroterapia (hemorroide multzoaren oinarrian eraztun elastiko bat
|
jarriz
egiten den lotura), hemorroideetako krioterapia, izpi infragorriak edo hemorroidektomia (zain hemorroidalak erauztea).
|
|
|
(Egunkarian
|
jarriz
bere hatzak.) Zuk ez duzu inoiz irakurtzen kirol egunkaririk.
|
|
|
(Nekatu aurpegia
|
jarriz
) Nire adinean gauero ateratzea ere, osasuna zaindu nuke...
|
|
|
(Aitzakia txotxoloak
|
jarriz
) Nahiago dut etxean afaldu, zerbait arina...
|
|
|
(Higuin aurpegia
|
jarriz
) Arkume garunak ikusi direnean?
|
|
|
TOMAS eta ANTON isildu egiten dira derrepentean, txintxo aurpegia
|
jarriz
.
|
|
|
(Seria xamar
|
jarriz
) Zure laguntza behar dut, Angela. Ez naiz ausartzen Antoni ezetz esatera...
|
|
|
Bat aipatzearren, oraintsu komunikabideetan agertu denaaipatu nahi dut, Lasarte Orian 1998tik martxan dagoen. Kuadrillategi, izenekoa, bertako AEK erakundeak, Ttakun kultur elkarteak eta UdalekoEuskara Zerbitzuak bultzatua. Lasarte Orian gazteen artean euskararen erabilera hutsune handia zegoela ikusirik, lanean hasi ziren ekintza programa batmartxan
|
jarriz
. Ekintza hauen helburua ondokoa da:
|
|
|
Kantabria zeharkatuta, Naiaratik Tuterarainoko gotorleku guztiak hartu zituen. Deierriko lurra eskuratu zuen bere gaztelu ororekin, bere aginpidean Iruñeko lurraldea
|
jarriz
. Era berean, Aragoiko lurraldea eta bertako gazteluak bereganatu zituen.
|
|
|
Hareharriz altxatzen ziren hormak. Oro har, harri txikiak erabiltzen ziren (20/ 40 cm x 10/ 15 cm), horizontalki
|
jarriz
, kanpoaldea leunduta zeramatela, sarritan ilara horizontal erregularrak osatuz. Horma hauen lodiera nahiko homogeneoazen, 50 cm-koa, Apardues salbuespena izanik, hango hormen lodiera metrobatera heltzen baita, eta harlanduek tamaina handiagoa dutelako.
|
|
|
gizartearen polifonia. Txillardegik gizarteak eragindako barne gatazka existentziala mimetikoki errepresentatzeko ordez, pertsonaiaekintzan murgilduz, eta beste pertsonaiekin harremanean
|
jarriz
–, lehen pertsonaneramandako bakarrizketaren narrazio teknika erabili zuen. Honela euskararenerrealitate murritzaren arazoa saihestea lortu zuen.
|
|
|
4) objetua, kasu horretan bezala, euskara bada, euskararekin interaktuatzeak euskararekiko erabilerak egitea dakar, beste hiztun batzuekinharremanetan
|
jarriz
; gauzak modu horretan ikusiz, kontsidera daiteke saresozialak objektuaren tokia beteko duela interakzionismoaren makroteoriahorretan; 5) egokitze edo indibidualizazio azpiprozesuan sar daitezke, batez ere, halako prozesuak: egozpenak, irudikapenak, usteak, jarrerak, motibazioak, nahiak, eta abar; gure eredu soziopsikologikorako aukeratuditugunak jarrerak eta motibazioak dira, literaturaren arabera gaiarekinondoen lotzen direnak kontsideratu ohi direlako; 6) asimilazio edo sozializazio azpiprozesuan, batez ere, honelakoak:
|
|
|
Merkataritza balantzak desorekan daudenean, kapital fluxuen desorekak balantzan
|
jarriz
lortzen da ordena monetarioa 21
|
|
|
Segur aski, esentzia olioak eskuratzeko gehien erabiltzen den teknika da distilazioa. Esentziak lurrina erabiliz ateratzen dira, batzuetan landarea uretan irakinda eta beste batzuetan lurrin korronte batean
|
jarriz
. Lurrin korrontearena egokiagoa da, zeren landareen edo loreen beroketa zuzenak olioa degrada baitezake.
|
|
|
Alanbike batean egindako distilazioan ondoko osagaiek bereizten dira. Oina zulatua duen ontzi batean lorea edo landarea presionatuta
|
jarriz
, alanbikean kokatzen da. Alanbikean dagoen ura berotzean, lurrinak landareen olioak eramaten ditu, eta lurrina hodi bihurretik pasatzean, hoztu eta kondentsatu egiten da; ondoren, tantak biltzen dira.
|
|
|
Usaimena garatu nahi duten ikasleei horien deskribapenak idaztea eskatzen zaie, iraganeko usain ezagunekin harremanetan
|
jarriz
eta perfumegile trebeek erabiltzen duten hiztegitxoa bereganatuz. Lehenengo 50 material horien usainak, buruz ikasi?
|
|
|
B3 (mg) Arroz zuria 354,0 77,0 7,60 1,70 0,30 180,0 120,00 0,06 0,03 3,80 Arroz integrala 350,0 77,0 8,0 1,10 puntu 1,20 31.000 275,0 0,30 0,06 4,60 Kontsumoaren abantailak eta eragozpenak: Bizi kalitatea eta bizi itxaropenen hazkundea nabarmen hobetu daitezke, dietari arreta handiagoa
|
jarriz
. Arroza, adinekoen dietan maiz agertzen denez, oso lagungarria izan daiteke egoera psikofisiko ona sustatu edo berreskuratzeko.
|
|
|
Kasu horietan, birerabili beharreko markoa duen koadroa edo ispilua desmuntatu behar da. Gero, panelak izan behar dituen neurri eta forma espezifikoak hartu behar dira, arreta berezia
|
jarriz
angeluzuzena ez bada. Ondoren, moztu forma hori kortxozko panel batean.
|
|
|
Adibidez, espazio altu eta baxuetako terraza efektua sor daiteke, eta, hartara, ikusmenean engainatzea lortuko da, espazio handi baten sentsazioa emateaz gain. Landareen koloreekin sakonera sortzen ere saiatu behar da, kolore argiko landareak
|
jarriz
goiko solairuen aurrean eta kolore ilunekoak. Landareek, tonu urdin eta moreetan, lorategiaren alderik urrunenean egon behar dute, kolore horiek sakontasun efektu ikusgarria sortzen baitute.
|
|
|
– Janarien ondoren etzanda (etzanda edo etzanda) egotea saihestu behar da, jarrera horrek errefluxua errazten baitu. – Garrantzitsua da oheburua 10 zentimetrotik 15 zentimetrora igotzea, aurreko hanken azpian takoak
|
jarriz
, inklinazioak urdailean urin gastrikoa mantentzen laguntzeko. – Ez da komeni maiz makurtzea, bereziki jan ondoren.
|
|
|
Banekien, baita ere, enkaje eta brodatuak zituztenak hobe nuela ez lixatzea, hondatu egiten zirela-eta, baina berdin zitzaidan. Sostenaren tirantea hartu, teinkatu eta mahai gainean
|
jarriz
, haren gainetik lurruna zerion plantxa astunaren pisua pasatzea oso gogoko nuen. Gainera, ez pentsa plantxa moderno horietakoa erabiltzen nuenik.
|