|
2000
|
|
|
jo nuen egun hartan, euskal artzainek zerura begira
|
jarririk
eta belatzen hegaldia imitatuz ahoz ziztukatzen zituzten doinu librez osatua. Bera ere artzaina izanik, maiz begiratzen duelako zerura eta han igarritakoa transmititu nahi izan digulako ardiak baino memelagoak garenoi.
|
|
|
Baina paradisuan ere sugea agertu omen zen, eta Loiolako horretan antzeko zerbait: " 38 ren bat andereñok edo etzuten nai izan matrikula ordaindu, arrazoia aurrez
|
jarririk
, alegia, organizazioak eman bear ziela andereño guztiei kontu zenbait diru bildu zen matrikula iturritik eta zertara zijoan diru ura" eta, noski," erantzuleen aldetik onelako' presiorik` etzan ontzat eman iñolaz ere. Andereño aipatuek kursilloa egin zuten, matrikularik ordaindu gabe, noski.
|
|
|
lagunak aingeruak zireneta bera Jaungoikoa. Zerua antzezteko, aulkiak mahai gainean jarri zituzten, beraaulkien gainean
|
jarririk
. Haurrak mahai inguruan zebiltzan, besoak mugituz.
|
|
|
Azkenean, uztak hondatu zizkiguten elurte, uholde, haize eta txingorrei esker, amak eskutik hartu gintuen; eta makurturik, bere eta gure aurpegiak parean
|
jarririk
, esan zigun bagindoazela, eta otoitz egiteko gure etorkizunak toki hobe batean egin zezan habia. Aurpegi tristea jarri genuen, sukaldera bueltatzeko gure gelako atea zeharkatu zuen arte.
|
|
|
Amak irriz hartu zuen aita Tommék errana, eta iduri zuen ezen mintzatzerat zihoala, baina aita Tommék eskuaz geldiarazi eta, niri beha
|
jarririk
, eratxiki zuen:
|
|
|
Eta, honegatik edo hargatik aitaz ordu arte kexu izan banintzen ere, mementu hartan ez, zeren ezin eskuzabalago jokatzerat baitzihoan, bere bizia ere Mattinenaren faboretan
|
jarririk
... eta zeren hura ezin izan baitzitekeen buruan dirua baizik ez duen merkatari baten obra, baina zinezko heroi batena. Eta kontsiderazino haiek ene beldurraren areagotzea ekarri zuten, zeren eta istant hartan nabaritu bainuen ezen bihotzez maite nuela aita ere, luzaroan mesprezatu eta arbuiatu izan nuen arren.
|
|
|
Gero, jauregiko kaperarat joan ginen biok. Eta, kaperarat sartu bezain fite, ikusi nuen gurutzefikatua han aldarean, eta, belauniko
|
jarririk
, galdegin nion ezen igor ziezaiola desgraziaren bat osabari, edo bertzela Maddaleni, desgraziaren gainean zentza zitezen amoreakatik, eta halatan zezaten Jainkoaren argia eta Jainkoaren garazia eskurat.
|
|
|
Bi kandelaren garrek argitzen zuten borda barrena, eta Maddalen eta osaba Joanikot lasto gainean
|
jarririk
zeuden, bata bertzearen alboan. Eta egin zuen osabak iduri bat airean bere hatzaz, eta Maddalenek erran zuen:
|
|
|
" hilik nahiago zintuzket, bekatu mortalean baino...", eta amarenetarik aita Bartolomerenetarat, amets bat izan nuen gau hartan: bertze munduan geunden osaba Joanikot eta biok belauniko, aita jesuitaren aitzinean, zeina tronu batean
|
jarririk
baitzegoen, gu juzkatzeko asmotan; eta jujamendua hasi zen, eta aita jesuitak mila bekatu leporatu zizkigun, ahotik habuina zeriola;" Eta zuk Maddalenekin bekatu egin duzu!", erran zion osabari;" Eta zuk, Elbirarekin!", neuri; eta, segidan bioi xuxentzen zitzaigula, erran zigun: " Eta biok zarete luthertarrak eta hereseak!"; eta, halako batean, tronutik altxatu, eta, hatzaz mehatxatzen gintuela, erran zuen:
|
|
|
...din erran zidan, zeren doña Lidiak ez baitzuen uste ezen mendozatarren zaldizainarekin izan nuen amorio itsu hargatik galdua nengoela, nahiz eta aitortzen zuen ezen arrisku eta peril handikoak zirela amorio suerte haiek, galbiderat baizik eraman ez zezaketenak, baldin haietarik berehalako ikasbiderik ateratzen ez bazen eta haien gainean zentzatzen, arrazoinaren idia bihotzaren gurdiaren aitzinean
|
jarririk
; eta orduan erran nion, ez keinuz baina hitzez —zeren igartzen bainuen orduko andere hura ene borondateaz jabetzen ari zela—, ezen zentzaturik nengoela eta ez nengoela, neure esperientzia gaitz haien ondotik, lehen gizonaren hitzetarat eta haren promesetarat makurtzeko disposizionean... Eta erran zidan:
|
|
|
Antonio zutik zegoen, eta Joxe eta biok txaluparen ohol baten gainean
|
jarririk
. Haatik, hura ikusi zuenean, bizkaitarra guztiz koleratu zitzaion, eta, kolpe batez zutitu eta besotik atxikitzen zuela, erran zion:
|
|
|
Eta akabatu zuen, halako batean, koadroa, eseri zen aulkitxoan, beheratu zuen burua, bizkortu eta ozendu zitzaion hatsa mementu batean, zorabiatzerat balihoa bezala... eta, orduan, nihaur ere larritzen nintzela eta hurbildu egiten nintzaiola, eskua besagainean
|
jarririk
, galdetu nion:
|
|
|
Eta banindoan, banindoan, eta bat batean oroitu nuen nola guardia buruak erran zigun ezen puta haiek bertze jende batzuekin elkar harturik behar zutela... baina oroitzen nituen, halaber, bere kideen hitzak eta haien irriak eta haien bertze hainbat keinu eta xehetasun, eta gero eta gehiago iduritzen hasi zitzaidan ezen guardia haiek zirela putekin elkar harturik zeuden gizonak. Eta ez ote zituen Mignon biluziak ere oinetakoak
|
jarririk
, ez bere ahalkearen eta bere dekoroaren ezkutatzeko, nola aitortu baitzidan, baina arintkiago eta fitezago ihes egin ahal izaiteko. Ongi bai ongi enplegatu zituen Parisko ilehoriak bere artea eta maina, baita sarea eta lakioa ere, ene buru handiaren atrapatzeko...!
|
|
|
Hori, bistan da, gaueko ez dakit zenbatetik aitzina. Bazkalondoko ordu horietan, bi emakume zeuden mahai baten inguruan
|
jarririk
, ama alabak eitez, gizonetan aritzeko itxura handirik gabeak. Horiez gain, Ximurra bakar bakarrik, barra ondoan zutik eta mugikor urdin ñimiñoa eskutan.
|
|
|
Altxatzekoa egin nuen, baina erdibidean gelditu nintzen, arestian nire zigarroa bezala, ez harat ez honat, ez zutik ez
|
jarririk
, ez zeruan ez lurrean. Lipar bat gehiago behar izan nuen, Edurneren ezpainak nireetan josita zeudela ohartzeko.
|
|
|
Apez funtzionarioa, ene aspaldiko laguna, prest zegoen. Hura buru
|
jarririk
, gainerakoek —lanbidekoek eta bertzeek— segizioa osatu zuten zerraldoaren ondotik. Ene paretik ziztu bizian iragan ziren, juxtu juxtu astia emanda panteoi hurbilenaren gibelean kukutzeko.
|
|
2001
|
|
|
Mezatik lekora dantzariek emanen dute jende guziaren aitzinean aurresku bat alaia, eta gero ikusiko ditugu ikastolako haurrak beren kantu eta josteta hunkigarrietan. Gero eliza aldeko aterbe ederrean, egun hortarako dena xingola eta ikurrin estalia, mahainetan
|
jarririk
emana izanen da egunari doakon apairu nasaia. Zikiro alimale batzu ilarrekin bero beroa.
|
|
|
Moda ahuldu zenean, literaturak hartu zuen haren tokia jende gehiagorentzat hedatzen zuelarik ispiluaren magia; magia eta nagusitasuna. Ispiluak" kabinet" etan
|
jarririk
zeuden eta korredore handiak egiten zituzten, handiak eta luzeak. Atxagaren bertso hartan agertzen diren antzekoak:
|
|
|
Pertsonaiaren interpretazioa balioztatzen da zer esaten duenari ez ezik, nola esaten duenari ere arreta
|
jarririk
.
|
|
|
Zer esanik ez, ez eduki etxean su armarik kargatuta, ez segurua
|
jarririk
, ez beste inola ere.
|
|
|
Valladolideko Lurralde Entzutegiaren aurrean apelazio errekurtsoa
|
jarririk
, 2000ko abenduaren 4an berretsi egin zen aurreko epaia.
|
|
|
– Bestetik, eduki horiek ikaslearen aurreko eskemetan txertatzeko moduanlantzea; hau da, edukiak ikaslearen aurreko esperientzia eta ezagutzekinharremanetan
|
jarririk
landu dira.
|
|
|
Simetria bikoitzaz ere mintza gaitezke; kanpo zorraren zerbitzu bakoitzak asimetria bat sortzen du bera gauzatzen deneko epealdian bertan, p epealdiaz geroztik; baina horrelako asimetria bakoitza identikoki egiaztatua da zorra sortua den epealdiaren, p, eta bera zerbitzatua den epealdiaren, p, artean. Zorpeko herrialdean zama guztia
|
jarririk
, bere kanpo hartzekodunen zerbitzuak sortzen duen asimetriak ondokoa erakusten du, alegia, herrialdea beharturik dagoela moneta huts bat onartzera, bere merkataritza soberakinaren ordainketa bakar eta azken modura (bere kanpo zorra zerbitzatzeari uko egiten ez badio, behintzat).
|
|
|
Plaza zeharkatu, eta, nahikoa kostata, autoan sartzen dira biak. Motorra martxan
|
jarririk
, kalean behera galtzen dira ziztu bizian.
|
|
|
Gure egiten ditugu Ignacio Ramoneten hitzak (1998: 25), beti gartsu: " Herritar askok uste dute, egongelako besaul  kian eroso
|
jarririk
, pantaila txikian turrusta handian eta irudi gogor, biolento eta ikusgarrien bidez datozkien gertakari parrasta ikaragarri horiei begira seriotasunez informatzen direla. Gaitzeko okerra(...) Ahaleginik egin gabe informatu nahi izatea mobilizazio zibilarekin baino publizitate mitoekin lotuago dagoen ilusio bat baizik ez da.
|
|
|
Maddalen Erreka metroko arroiletan gurutzatzen nuenean, plastikozko pegarrak dohaineko urez betetzen laguntzen nion, eleka egoten ginen ilunpeak ilunpeari eta azkenean nor bere etxera abiatzen zen, lur azala aski jorratua zela ohartzen ginenean. Pentsatzen
|
jarririk
, Maddalenen herioak biziaren antzekoa behar zuen: ez zen hiritar izutu eta melenga haietarik.
|
|
|
Momadayren liburuko perpausak buru zokoan dailu erabiltzeak eta mantra lanzinanteen gisa errepikatzeak on egin zidan. Autoaren ondoan lur hasean
|
jarririk
, ardi marraka ahula hautematen nuen: auhena bidearen ertzeko baserriko arditegietarik zetorren.
|
|
|
–Mairos, uste duna, eguerdia, hire fantasmen herrokatzeko ordurik egokiena dela? Bazkaldu eta gasnaren jaten ari naun, kafea berotzen
|
jarririk
.
|
|
|
Kotoi arraiatuzko jaka zeraman otseinak (polizia, zalantzarik gabe, edo, adina kontuan hartuta, agian polizia ohia) liburutegi handi eta ordenatu batera sarrarazi zuen. Hondoan, besaulki belarridunean
|
jarririk
, kezko laino urdinkararen atzean, lehendakaria zegoen. " Erdu" esan zuen, eta Rogas bere ondoraino iritsi zenean, besaulki bat seinalatuz," Eseri").
|
|
|
biribilean
|
jarririk
, batzarrak egiteko.
|
|
2002
|
|
|
Euskalerri osoan ibilli izan zan baterik bestera, ta gora ta beera berba zarrak, esaerak eta kantak batzen. Millatik gora kanta batu eta paperetan
|
jarririk
daukaz. Aren edu ta neurriko lanik eztau beste euskaldunek egin.
|
|
|
Eta arek, asarre xamarreko muxin kopeta
|
jarririk
, erantzun ere bai:
|
|
|
Azturak bide garbia
|
jarririk
zeukan eta aztergaiak poliki jorratzen hasi ziren ximin haundikiek eta primigeniak eta ximin eta ximinkoi oro, orangutan eta txinpantze eta gorilak.
|
|
|
Gure Bizkai maite honetan Kapanaga, Mikoleta, Zabala, Añibarro, Uriarte, Prai Bartolo, Olaetxea. Eta gure sentimentua bero samarrago
|
jarririk
aitatzen doguzan Tx. Agirre, R.M. Azkue, Zamarripa, Eguskiza, Gabriel Manterola, Ibargutxi Juan, Artzubiaga eta ahaztu ezineko Mikel Zarate... Eta arabar langile errime Aita Olabide.
|
|
|
Zigortu egin dira arinki bada ere ate nagusitik sartzeko aukerarik eman ez eta ezinduentzat beste sarbide bat
|
jarririk
duten instalazioak.
|
|
|
Hiru Emakume Urdinek ez zekiten zer gertatu zen, haietako bakoitzak pentsatzen baitzuen begia beste bietako baten kopetan
|
jarririk
egongo zela. Horregatik, lehen baino suminagoa bilakatu zen hiruren arteko liskarra.
|
|
|
Agian Tazio erregearen garaiko emakume sabiniarrek nahiago zuten euren buruak barik aitaren lurrak lantzea, eserleku garaian
|
jarririk
amandre ile gorrixtak atzamar lodiaz etengabe iruten zuenean lan nekagarria, berak ukuiluratzen zituenean alabak larreraturiko bildotsak eta berak hornitzen zuenean sua adarrez eta txikituriko egurrez.
|
|
|
Sabiniako emakumeentzat Tazio errege zenean atsegina zen lurra lantzea euren buruen kaltean, eserleku garaian
|
jarririk
eri lodiz irutean amandre ile gorrixta ari zen etengabeko lanean.
|
|
|
Onela dio, ta esan bezin azkar uin arroak baretzen ditu, ta odei alkartuak uxaturik eguzkia jartzen du ñirñir. Batera, Kimotoe, k eta Triton, ek, alkarri lagundurik, ontziak askatzen dituzte aitz tuturru zorrotzetatik; berak ere iru ortzekoz jasotzen ditu, ta barneko ondar pillak agerian
|
jarririk
. itxasoa baketzen du; ta, azkenik, gurpil arin dabilkizu ur bizkarrez txairo. Eta askotan uri nagusi baten, zalaparta sortu dala ta, bertako kaxkarrak su bero dabiltza, zuzi ta arriz sekulako barbuilla egiñik, ezin ikusiak esku bakoitzean iskiliu bat jarriaz; baiña olakoetan gizaseme zentzundun eta agurgarri bat apika azaldu ba, ledi, asaldatuak ixillera datoz ta olakoari entzuteko adi adi daude, ta bere itzez gogoak narotu ta biotzak ezti biurtu oi ditu.
|
|
|
Iritzi ortatik, zerk aldatu zaitu, ene aita? Onekin, egiaz, Troia, ren erortze ta ango ondamendi zurbillaz ere zerbait poztutzen nintzan adu gaiztoen aurka adu onak
|
jarririk
. Eta orain ere adu gaizto berbera dute jarraika, ainbat gertaerak samindutako gizon auek.
|
|
|
Umetarik hazi dut, neurea bailitzan hartu eta maitatu dut eta hartan
|
jarririk
dut nire itxaropen osoa, bera da nire kutun bakarra. Berak ere antzera erantzun dezan ahalegintzen naiz; behar duena ematen diot, egiten uzten diot, eta ez dut uste dena neure eskubideen arabera ebatzi behar denik; azkenik, beste batzuek gurasoen isilpean egiten dituzten gauzak, gazte kontuak alegia?
|
|
|
Amaren esanetara
|
jarririk
, Karmele eta Sara belarditxora irten ziren, toalla bana harturik.
|
|
|
–Ongi da. Orain guztiak janarazi nizkizuke, baina ikus dezazun emakume errukibera naizela, ez bainuke zu indigestio batez hiltzerik nahi, zaborrontzira hurbildu eta banan banan hautsiko dituzu, paretaren kontra
|
jarririk
–eta, jarraian beste ikasle guztiei zuzentzen zitzaiela, erantsi zuen–: Eta orain mintza gaitezen Espainiako errege santu Fernando III.az...
|
|
|
Eta, ikurrina zola gainean
|
jarririk
, biak ala biak belaunikatu ziren eta, eskua eskuan loturik, zin egin zuten bizia emango zutela Euzkadiren alde. Ondoren, ikurrina lurretik jaso eta musu bana eman zioten, fabrika abandonatu hartatik kanpora egiten zutela, nork bere etxerako bideari ekiteko.
|
|
|
Baita aita eta Karmele ere... nahiz eta Karmelek bazekien halako erabakiren bat noiznahi irits zitekeela, ahizparekin izaten zituen konfidentzien bitartez. Amona Doloresek, berriz, halako eztabaidak sortzen ziren bakoitzean, politikari buruzkoetan ez bezala, ez zuen parte hartzen, eta, eskuin eskua mahai gainean
|
jarririk
, hatz erakuslea eta erdikoa mugitzen zituen, bi teklako minipiano bat jotzen ariko balitz bezala. Baita okasio hartan ere.
|
|
|
Eskolako poltsa buruan
|
jarririk
, ez ikusiarena egiten dut mutilarekin gurutzatzen naizenean. Ez diot begiratu ere egiten, aterkia jaso eta agurtu nahi ninduela iruditzen zaidan arren.
|
|
|
Eta horra non norbait sartzen den piano gelara eta, nire gibelean
|
jarririk
, eskuak pausatzen dizkidan sorbaldetan. Ama, hatzen  presioagatik.
|
|
|
Ibon Sarasolak liburu bat idatzi zuen idorgiroan, Euskara batuaren ajeak (Albernadia, 1997) izenekoa, ez dakit irakasleren batek gomendatu dizun inoiz ere, baina hizkuntzen kontu hauek kezkatzen baldin bazaituzte irakurtzeko esango nizuke. Han agerian uzten zuen, adibide bat bestearen gainean
|
jarririk
, euskarak duen morrontza gaztelaniarekin, eta nola ari garen Bidasoaz alde honetakook hizkuntza proposamenak egiten gure eguneroko jardueran mugaz haraindiko euskaldunak bigarren mailan utziz, zeren politika kontuetan hainbeste aldiz esaten dugun horrek, alegia, euskaldunak Frantzian eta Espainian bizi direla, hizkuntza kontuetarako ere balio du, ez dakit nik inoiz ere galdetu diozun hau zure bur... Gaztelaniak euskarari ekartzen dion zama salatzen zen Sarasolaren liburuan.
|
|
|
Gu euskara kontuekin hasi ginenean, batua bultzatu behar zela eta, zenbait arazo atzeman genituen, baina ez hau bezalakorik aurrez ikusi. Uste genuen batzuek euskara ikasirik, telebista indarrean
|
jarririk
, eta garai hartan sortzen ari zinetenak euskal eskoletara bidaltzeko erabakia harturik, gainerakoa, euskararen etorkizuna, egintxe zela. Ikusten dugu ezetz, badirela zenbait arazo konpondu gabe dirautenak.
|
|
2003
|
|
|
Irlandako tradizioaren arabera, ibaiaren ertz batean oinak eta beste ertzean eskuak
|
jarririk
zubi egiten dakiena omen da gai eta duin errege izateko.
|
|
|
Ettore urduri jarri da, irakasleak zer esango. Halako batean, eskua liburuaren gainean
|
jarririk
, Joycek: «Italo Svevo hau da Italiako gaurko literaturan interesatu zaidan idazle bakarra».
|
|
|
Gogoratu zaizkio azkenean aurreko gabeko gauza guztiak, eta zutik
|
jarririk
, berriz nagiak atera, eskuaz ileak orraztu, hatzak ileen artetik sarturik, eta atetik zurubietarantz abiatzen da.
|
|
|
Zeozer grabatuta ete dago? eta ahopeka gaineratu zuen, aurpegi maltzurra
|
jarririk
Pornoren bat?
|
|
|
Iraultzaile jakobinoek aldiz, beren Errepublika
|
jarririk
Erregeren aulkian, lepoa moztu zioten gillotinaz Erregeri berari, eta azkenean, barnetik ala kanpotik jazartzen zitzaizkien etsai guztiei burutziarik ezin eginez, beren arerio girondino guztiak suntsitu zituzten.
|
|
|
laguntza erlijiosoa (hiletetan...); babes eta kontrol profesionala, adibidez, Iruñeko 1618ko azaroaren 3ko ordenantzek (Gorrotxategi, 1987: 89), dioskue ordenantzak dendako atean azaldu behar zituztela, egurretan
|
jarririk
, denek jakin eta ikus zitzaten?; eta hirugarrena kideei laguntza soziala ematea (alargunek dendarekin jarraitu ahal zuten, semeetakoren bat edo beste norbait kargu egin arte).
|
|
|
Kilometroak eta kilometroak egin zituen, eta azkenik, etxera heldu zen. Bere ahizpa horrela ikusirik, baratzean, bere gurpildun kadiran
|
jarririk
, negarrari eman zion. Himra k ezin zuen gehiago hitz · bat erran.
|
|
|
–Orain hiru urte hementxe egin genuen maitasuna –esan zuen eta izutu egin nintzen pitin bat, ezinezkoa iruditu baitzitzaidan han, Donibaneko portuaren bistan eta Ziburuko etxeen ikusmiran egun argitan maitasuna egin izana, baina Monikak elkarrekin bizitzera eraman gintuen bidaia hura pausoz pauso errepikatzeko erabakia hartu zuela zirudien. Esku batetik indarrean hartu eta itsasoaren erasoei aurre egiteko pilaturik zeuden harritzar kubiko horitako baten kontra ipini ninduen erdi etzanik eta, nire izterraren gainean
|
jarririk
, dozena bat kolpe bortitz eta lehorrekin iritsi zen atseginaren gailurrera belarria miazkatzen uztea beste inolako laguntzarik gabe. Askoz ere denbora gehiago behar izan zuen baretzeko.
|
|
|
" Gauzak konplikatu egin dituk", errepikatu zion Jonek Mikeli behin leize zuloaren ilunean babestutakoan. Idoia lurrean eserita zegoen, burua belaunen artean
|
jarririk
. Lenin lepo atzean usna eta usna aritu zitzaion, neskak ukondoarekin muturrean eman zion arte.
|
|
|
Ezta gutxiagorik ere. Boxeolariek eragin duten ekaitzaren ostean era hain amultsuan
|
jarririk
, ematen zuen euretako bakoitzak zeukan izaera arriskutsua albo batera utzirik, argi guztia berari, Damiani, zegokiola. Bera izan dela gaueko izar bakar izendatua.
|
|
|
Katua teilatura igo da eta, hegian
|
jarririk
,
|
|
2004
|
|
|
Noizbehinka begiak ixten ditu, aitaren tristura bera daramaten begiak dirudite. Garai batean eginiko lana irudikatzen duten eskuak belaun gainean
|
jarririk
. Txapela alde batera jarriz.
|
|
|
Eskerrak emoten deutsuedaz, Algortan hainbat urtetan jaiak antolatzen egon zareelako (bost edo sei, oker ez banago), traba askoren gainetik eta zuen beharra modu desinteresatuan herriko jendearen zerbitzura
|
jarririk
.
|
|
|
1930 aldean (40 urtez gogor lanegin ondoren, beraz) juduera mintzatuaren oinharriak
|
jarririk
zeuden; eta hizkuntzaren batasuna eta bizitasuna oso aurreratuak. 1948 baino askoz lehenago, hortaz, hizkuntzaren pizkundea arras abiatua zen.
|
|
|
Jakingarri izan diteke kondaira puntu hau, dudarik gabe. Baiña goazen gu aurrera, ondoko urteetan arreta
|
jarririk
, eta ez betirako finkaturik eta aldatu eziñik igaro diranetan. Joanak joan!
|
|
|
Atzera begira
|
jarririk
, ebatzi zuen Bazterrek ez zuela horrelako" jokoetan" parte hartzen; esaterako, Bazterrek ez zuen koadrilan ongi pasatzeko ergel bat behar; Harakinek, aldiz, bai, haren kontura barre egiteko; eta askotan, gehiegitan, Fermini berari egokitu zitzaion rol mingarri hori.
|
|
|
Joan ziren biak eta Ane ere sukaldera, Saioa gelditu zen salan, azkazala janean, begiak leihoaz hara. Aldai zutik, Saioaren koadroari zozo zozo so, Dimasek, beti
|
jarririk
, apalxko:
|
|
|
Isil antza, aspaldiko kontuez aritzen ziren, tarteka marteka elkarren kontra igurtzikoak eginez. Berak, adi
|
jarririk
ere ez zien gauza asko konprenitzen: soinuak nahasiz, hitz errebesak erabiliz aritzen ziren...
|
|
2005
|
|
|
Liburu honetan luzaroko urteetan buruan jira eta buelta erabilitako gaiak isuri ditu; ez da beraz, eserialdi batean hasi eta amaitu jarraian eginiko lana, ezpada astiro astiro han hor hemen artikuluetan, sermoietan, batzarretan eta nahinon erabilitako gaiak, egilea biziro kezkatzen zuten gaiak, gogoeta sakon baten ondoren ondo sailkaturik eta ordenan
|
jarririk
eskaintzen dizkigu.
|
|
|
Isilik egon nintzen ahal bezainbat, neure burua salatuko nuelako beldurrez. Mahain ttipi baten bi aldeetan ginen
|
jarririk
. Bien artean mahainaren erdian, dupin bat, gatz larriz betea.
|
|
|
Kirolaria, eskiari loturiko euskailuri erantsita dagoen eserlekuan
|
jarririk
, sarraila antzeko batek atxikitzen dio euskailua oholari.
|
|
|
Goiz goizean emakumearen parte hartzearen aldeko emakume zein gizonezkoen taldea Ama Xantalenermitan bildu zen jarraitu beharreko urratsak zehazteko. Era horretan, eta jantziakazken mementoan
|
jarririk
, taldea Urdanibia plazako izkina batean kokatu zen Alardean sartzeko une egokiaren zain. Ama Xantalen konpainia aurretik pasa zenean,, barrura, barrura?
|
|
|
«Alardearen defendatzaileek aldaketarik onartu gabe jarraitzen dute», Gasteizko Legebiltzarrak emakumeek eskopetadun gisa parte hartzearen aldekojarrerarekin ados ez zeudela adierazteko, IBAAk zabaldutako komunikatuaz aridelarik. Jarraitu aditzez iraunkortasuna adierazi eta onartu aditzari gabe
|
jarririk
, gabeziaz gain jarrera tematia deskribatzen du. Bestetik, aldaketa kontzeptua sartzenda, hori ukatuz egoskorkeria agerrarazten da.
|
|
|
Üthürraltarrak etorri zituan aldran Espainiako ahaidiak agurtzera. Zaharrenak etxe aurreko jesarlekuan
|
jarririk
yagozak; hiru enbor puskaz gurasoak moldatu eben hartan. Gu biok, gazteenok, zutunik, noski.
|
|
|
Oso txunditzen gintuen narrasti hauen hauskortasunak. Itxura zenez, sugandilak prest zeuden, iheserakoan, buztanaren hiru laurdenak bixi bixi galtzeko; eta ziraunak, ikarak zurrun
|
jarririk
, puskatu egiten ziren gure esku" bekatarietan".
|
|
|
Bere hirurogeietan edo, burusoildurik burugainean, betaurreko lodiak sudurrean behera erori ez erorian
|
jarririk
.
|
|
|
Ez zuen lanik egiten, ez zuen langabeziaren saririk jasotzen; aldian behin, desagertu egiten zen bere motorrarekin, eta, halako batean, zulora itzultzen zen. Hasieran, saiatu zen zertxobait baratzean, uraza, porru eta zerba batzuk
|
jarririk
, baina laster aspertu zen; belarra hazten utzi, eta noizbehinka inguruko mendietako artzain bati deitzen zion, baratzean bazkatzera ekar zitzan ardiak, gaztaren baten truke.
|
|
|
Eta alorretara abiatu zen, barnetik sutan. Maria sukaldeko mahaian
|
jarririk
, ezindua geratu zen, hustua, soa urrunean urtzen zitzaiola. Jadanik senarraren salbatzeko Eugenia, bere sabeleko fruitua urkatu zuten eta ez zen Pierra gerlatik itzuli.
|
|
|
Begitartea eskuartean ezkutatzen zuen, malkoak nehork ikus ez zekizkion. Ostatuko mahaian
|
jarririk
zegoen, garagardo baten aitzinean, begiak bustirik eta ortzaizera so. Zigarreta paketea aldamenean zeukan eta bat bukatu orduko pizten zuen beste bat, zainetan.
|
|
|
Alabaina arbasoak, Otsabideko anitzen gisa, Harispe marexalaren armadetan sartu ziren, Napoleon enperadorearen amets europarrak egiaztatzearren. Edmeak ez zuen bestelako gerla ipuinik aditu, salbu geroago, ohe kantoian
|
jarririk
larrua jo ondoan, Beinat senarraren Aljeriako gertakariena. Gainerakoetan arras mutu zegoen arren Beinat orduan ez zen isiltzen.
|
|
|
sei minutu, hiru oren laurden eta gero autobusezko zati bat, kartzelako atean bi ordu aiduru, oren bateko bisean bisekoarentzat. Bazter batean
|
jarririk
zegoen Edmearen izaera absurdua zen, batez ere denbora kontuetan. Denetarik abandonatua zen semearen maita saria zena?
|
|
|
Haatik, aterpe apal eta beltz bateko ezkaratzeko izkina batean, soldaduek ahantzia edo abandonatua zitekeen mutiko ahul bat gatibatu zuten: ez zen ibiltzen,
|
jarririk
zegoenean gorputza balantzaka zerabilen, soako herabetia zeukan eta munduaz haratago zegoela zirudien. Kapitainak bortizki galdezkatu zuen:
|
|
2006
|
|
|
Hamalau urte da Durangon saltzaile nabilela eta aurten bertan harrapatu nau malenkoniak. Gure standaren atzealdean
|
jarririk
, euskal musikaz eta euskal liburuz inguraturik, noizbehinka Imanol aspaldi ez nuen Imanol entzuten Durangon, Benito eta Xabier Leteren kantuak entzunez megafoniatik, antzinako elurrez gogoratu eta Xabier Leteren kantu hitzen liburua inguratu dut etxerako.
|
|
|
Jabe zaharrak, hurbil
|
jarririk
, nigarrez behatzen dio.Zenbatek dute aiten egoitzer tristerik erran adio! Auhenkatzetik nehoiz ez geldi,
|
|
|
Ez bainuen aski indarrik, irri bat egin nion eskertzeko eta segurtatzeko guti gorabehera ongi nintzela. Ezin bainitzen zutitu,
|
jarririk
egon nintzen eta bera ere ene ondoan. Momentu batez ez genekien sobera zer erran, ea hasten ginen mintzatzen gazte arrunt batzuk bezala edo segidan gure arazoa aipatzen genuenez.
|
|
|
Jertsearen eskumuturrarekin aho ingurua garbitu eta mahaitik altxa nintzen. Hiru euro utzi nituen kafe arrastoz zikindutako barraren gainean eta ispiluari begira
|
jarririk
, txanoa kendu eta atzamarrez ilea motots batean bildu nuen. Bufanda, txanoarekin batera, motxilan gorde eta eskuez jantziak tolestu nituen, alkandararen lepoa, txukun, jertsearen gainean jarri ondoren.
|
|
|
Zapatagin ohiak, berriz, aspaldi ez zuen patrikan sos hotsik aditzen. Ezpata eta balezta haren zerbitzuan
|
jarririk
, Gaskoinia zeharkatu zuen hurrengo udan, Nèrac eraino. Labriterriko hiriburua.
|
|
|
Hermann, hanka puntetan
|
jarririk
, hizketan hasi zitzaigun bere inguruan geundenoi:
|
|
|
Buru talka deitzen genion jolasaren oso zaleak ginen eskolako lagunak, eta Hermann eta Zezenko deitzen genion mutil kankarro bat izaten ziren beti irabazle. Gimnasia egiten hasi nintzenetik, ez nuen batari ala besteari irabaztea beste ametsik eta kopeta logelako horma baten kontra
|
jarririk
, hankak pixka bat atzeratu eta, bultza eta bultza, indarra egiten nuen buruaz. Goiz batez, Zezenkoren aurka jokatzea egokitu zitzaidan.
|
|
2007
|
|
|
Hots, vietnamdarrek, erasotzaileen aurrean belauniko ez
|
jarririk
, gu guztion duintasuna defendatzen dute?
|
|
|
Honela konprimiturik eta txukun
|
jarririk
, Spengler en pentsamenduak ematen du, kulturen teoria morfologista bat besterik ez dela, pozoi politikorik gabekoa. Baina egiaz ozta da beste ezer, pozoi politikoa baino.
|
|
|
–Segi, segi uretara, esan zion, lurrean
|
jarririk
–. Filmaren azken planoak neska puxkarentzat.
|
|
|
Dioni begiak itxita zegoen, lata belarriaren kontra
|
jarririk
.
|
|
|
Gero, lagunak altxarazi, eta" goazen hara, itsas bazterrera!" esan zien. Justino eta Paula alde banatan zeramatzan, besoa bizkarrean
|
jarririk
, eta Jesusek gertutik segitzen zien. Zigarro bat biltzen hasia zen ordurako, nonbaitetik desagertu nahi zuenean egin ohi zuen moduan.
|
|
|
–Antzerki saioa bertan behera utziko dugu, noski, esan zion Jesusek, eskua bizkar gainean
|
jarririk
.
|
|
|
Balkoira begira jartzen zuen besaulkia. Pertsianaren maila begi parean edo geratzen zitzaion, eta han
|
jarririk
tarte batez egoten zen, gehienetan erretzen. Oso gutxitan hitz egiten zion Lisari.
|
|
|
Lurretik altxatzen lagundu zion, eta ohean etzanarazi zuen. Eztulka segitzen zuen, eta zerbait esan nahi eta ezinean ari zen, begirada haren bizkarrean
|
jarririk
. Burkoa garondoaren azpian egokitu ondoren, Lisa jiratu egin zen, eta gau mahaiaren gaineko lanparatxoa pizteko keinua egin zuen, argi armiarmatik zetorren argia ahulegia baitzen agurearen benetako egoeraren berri jakiteko.
|
|
|
Irribarretsu segitzen du Igorrek bere aurrean. Leihotik sartzen den argiaren kontra
|
jarririk
, haren siluetari baino ez dio antzematen. " Afaria ekarri dut", esan dio.
|
|
|
Ilehoriak egutegiko orria altxatu du, eta agosto irakurri ahal izan du. Zezen bat ikusi du argazkian, oin puntetan
|
jarririk
eta ezpata altxatuta azkena eman behar dion toreroari ezaxolati begira. Mutiko irribera hurbildu da orduan, askako ura oraindik gorputzetik behera irristatzen ari zaiola.
|
|
|
–segitu du, lurreko zigarrokinak buru kolpe batez seinalatuz. Eta barrez lehertu da, ozen, eskuak belaun gainean
|
jarririk
.
|
|
|
Hire osabak? , burla haizean irriberak, eskua kaiolako krisketean
|
jarririk
.
|