|
2000
|
|
|
Bezperan, La petite Girondek, 1872ko apirilaren 7ansortua, bere azken alea zabaldu zuen. Orduan, iragana erabat ahaztu behar izan zen, batez ere Bigarren Mundu Gerraren garaian martxan
|
jarraitu
zuten egunkariak alboratuz.Garai hartan Sud Ouest bi aldeetatik idatzitako zatar paperezko orri bakarraz osaturikzegoen, eta beraren banaketak (76.500 ale) ez zuen Bordeleko hiri aglomerazioa gainditzen. Mende erdi bat geroago, Sud Ouest lehen planoko hedabide bilakatu da.
|
|
|
8 Programa batek Euskal Herriarekin zerikusia duela esateko, honako irizpideari
|
jarraitu
diogu: Euskal Herrian ekoitzia bada (osorik edo zatiren bat), edo ekoizlea euskal herritarra bada, edo programakEuskal Herriko errealitateren bat aipagai badu, edo kanpoko ekoizpena denean Euskal Herrirako moldatuaizan bada (adibidez aurkezlea jarrita, bideoklipen aurkezpenetan edota kirol batzuen emanaldietanbezala), orduan Euskal Herriarekin zerikusia duela ebatzi dugu. Ez ditugu hemen kontuan hartueuskaratutako kanpoko ekoizpenak, jakina, nahiz eta euskaratzea bera moldaketa bat izan.
|
|
|
Modu horretan neurriaksektorearen bilakerara egokitzeko malgutasuna handiagoa izango litzatekeela argudiatzen zuen. Aregehiago, 1999ko urteari dagokion jarduera txostenean bertan, arauak ezartzeko eskuduntza gabeziaahuleziatzat jo du CSAk, sektorearen bilakaera behar bezalako prestutasun eta erritmoez
|
jarraitu
etagidatzea oztopatzen duelako. Ikus CSAren webgunea (http://www.csa.fr).
|
|
|
Beste alde batetik, Euskal Herrian jatorria eta abiapuntua duten taldeak daude, bertan sendotasuna lortu eta gero, proiekzio estatala edota nazioartekoa ere lortzensaiatu direnak eta aurreko kategorian aipatutako taldeekin, estatu mailan behintzat, lehiatzeko moduan direnak. Hauxe da El Correo taldearen kasua, zeinaren beste ezaugarria, hain zuzen ere, Euskal Herrian bertan
|
jarraitu
duen hedapen multimediatikoaindartsua izatea den. Euskal Herria, hortaz, edo horren zati bat behintzat, EuskadikoAutonomia Erkidegoa hain zuzen, funtsezko markoa izan da taldearen kontsolidazioeta garapen enpresarialaren ikuspegitik.
|
|
|
Ideia erraza da: teknologia saltzen diete, askotan hedapenerakolaguntza bailitzen kamuflatuta, eta herri ahulek menpekotasun osoan
|
jarraitu
behardute, teknologia hori mantentzeko eta berritzeko. Herri jasotzailea zenbat eta gehiago industrializatzen den, hainbat eta menpekotasun handiagoan erortzen da estatuhornitzailearekiko.
|
|
|
Nazioarteko jarduera ekonomikoentzako araudi egitura bat sortu izan dute estatu nazioek, eta banakako eragile nagusienetarikoak izaten
|
jarraitu
dute. Egitura politikohoriek, ekonomia globalari eusteko eta haren sekuritate sarea ziurtatzeko sortu dituzte estatu nazioek.
|
|
|
Esate baterako, HansburgotarrenInperioaren desagerpenarekin, Europako erdiguneko mapa osoa aldatu zen, nazio estatu berrien agerpena ekarriz. Hala ere, gutxiengo egoeran zeuden herrien arazoaskok bere hartan
|
jarraitu
zuten, horietariko batzuk Bigarren Mundu Gerrarensorrera aitzakia eta beste batzuk gerra horren biktima izan zirelarik.
|
|
|
Ametsak lantzeko modua terapeutaren eta bezeroaren nortasunaren eta estiloaren araberakoa izango dira. Hala ere, honetaz ahalik eta gehien baliatzeko, prozedura sistematikoari
|
jarraitu
behar diogu:
|
|
|
Bertan LauraPosner ezagutu zuen, psikologoa eta ospitale berean Goldstein en lankidea, etorkizunean bere emazte eta Gestalt Terapiaren aintzindari izango zena. Fritz ekbere analisia Clara Happel ekin
|
jarraitu
zuen eta terapia lanetan hasi zen HelenDeutsch en gainbegiradapean.
|
|
|
K. Horney ren aholkuz, bereanalisia W. Reich ekin
|
jarraitu
zuen, bizitza osoan iraun zuen adiskidetasunean, etaFritz ek Gestalt Terapian gorputzari ematen zion garrantzian eragin nabarmenaizango zuena.
|
|
|
Gainera, badaude sailkatzen zailak diren autoreak ere, jakina, aipaturiko taldehorietara egokitzen ez direnak, edo eragiteko asmorik gabe eragina izan eta geroFamilia Terapiaren arloa zabaltzen
|
jarraitu
ez zutenak. Azken kasu hauetako batizan liteke John Bowlby, Tavistock Child Guidance Clinic eko haurren psikiatra; klinika hau nagusiki orientazio psikoanalitikoa duen Tavistock Institute izenekoLondresko erakunde ezagunekoa da; J.Bowlby k 1949an argitaratu zuen Familiakotalde tirabiraren azterketa eta gutxitzea (Bowlby, 1949) izeneko artikulua etabertan bere pazienteen banakako tratamenduaren laguntzaile modura familiaosoekin egindako entrebisten erabilpena deskribatu zuen.
|
|
|
Erreformisten eta haustura zaleen artean planteatzen zen eztabaida, hau da, psikoanalisiari uko egin gabe ikuspegi berriak proposatu nahi zituztenen eta gizajokaera esplikatzeko paradigma berri bat iragartzen zutenen artean. Eztabaidahonek
|
jarraitu
egingo du, itzaliago bada ere, laurogeiko hamarkadan, eta oraindikere ez da erabat desagertu. Hala ere, hurbilketa eklektikoago eta integratzaileagobatzuetaranzko bilakaerak desaktibatu egin du neurri batean.
|
|
|
Orduan berean espiritu gaiztoak hartu zuen alorrean eta airetikeraman zuen. Herriko jendeak gibeletik
|
jarraitu
zitzaizkien: Lartzabalera heldu etaGaraziko bortu aldera jo zuten, eta han, Salbatoreko kaperaren parean pasatzean, neskak Salbatoreri otoitz egin zion:
|
|
|
Txillardegik existentzialistekin
|
jarraitu
du buru belarri. 1957an, DiputazioanLiburutegiko aretoan egiten ziren. Urkijo Mintegiko Solasaldiak?
|
|
|
Balizko historiahorretan den dena legoke jadanik: euskal nazioa, euskal estatua, zuzenbide propioa.historia,
|
jarraitu
beharreko eredu bihurtu da. Uste horren arabera, ez da berria pentsatubehar, zaharrari jarraitu eta hartan inspiratu baizik; bertatik legitimitate historikoa etasoziala ateratzea, ez zaigu besterik gelditzen.
|
|
|
euskal nazioa, euskal estatua, zuzenbide propioa.historia, jarraitu beharreko eredu bihurtu da. Uste horren arabera, ez da berria pentsatubehar, zaharrari
|
jarraitu
eta hartan inspiratu baizik; bertatik legitimitate historikoa etasoziala ateratzea, ez zaigu besterik gelditzen. Alabaina, bide hori antzua da.
|
|
|
Adibidez, ondoko hauek: Dimentsio teorikoa. Egungo zientziagintzan badirudi ezinbestekoa dela teorizazioaren beharra, teoriatik hasi eta teorikoki
|
jarraitu
eta bukatu, baita enpirikokiikertuko direnak ere baliagarriak kontsideratzeko. Dimentsio honetan aplikazio maila ezberdinak bereiz daitezke, honakoak adibidez:
|
|
|
Ahaleginak egiten ditut adierazteko ezdela derrigorrezko ni neu izatea zauritua, aski dela gure ingurumarian gertatzen denaentzuten jartzea... ala? Zalantza izpiren bat sumatu diodanez,
|
jarraitu
dut esanez, horrenzaila al da, bada, geure askatasunari, sormenari, jakituriari, geuregaintasunari, etaabarri bidea emanez elkarguneak aurkitzea. Ala, argalekin otso eta handiekin leial?, ezjakin, baldar edo menpeko norbait behar ote dugu geure baliabideak bideratzeko?
|
|
|
Franco-ren bigarren Gobernua antolatu zenean (1939ko abuztuan), Serrano kbere aurreko lekuan
|
jarraitu
zuen, Gobernazioan, harik eta hirugarren GobernuanAtzerri Arazoetara pasatu zen arte (1941eko maiatzean). Serrano izan zen (Ministroabera, alegia) 1939ko urrian Elizarekin hizkuntz arazoaz molde berri batez ostera mintzatzen hasi zena.
|
|
|
Lehenengo ataletan, sintesirako erabiltzen direnteknika nagusienak azaltzen dira, jarraian prozesaketa linguistikoen berezitasunetansakonago sartzeko. Testuaren normalizazioan, segmentazioan, azentuazioan, transkripziofonetikoan eta azterketa prosodikoan erabili ditugun ereduak eta
|
jarraitu
ditugun irizpideak azaltzen dira, lortu ditugun emaitza nabarienetariko batzuk aurkezteaz gain1.
|
|
|
zalantzak bere kulturariburuz eta, ondorioz, zalantzak herri honen etorkizun politikoari buruz. Bere buruaukatuta ikustean eta
|
jarraitu
beharreko aurrerabide politikoak lausoak izanik, euskaldun ugari makurtu egiten dira eta gogoeta korapilotsu eta, dialektika, antzuetansartzen dira.
|
|
|
ez daukaetorkizunik, kito. Bizirik
|
jarraitu
nahi badugu, bestek egin dutena egin behar dugugeuk ere: euskal identitateari zor zaion aterpe politikoa (euskal Estatua) eraiki, edobestela gauden egoera honetatik ez gara sekula aterako.
|
|
|
egiten duen Espainia. Ez dago Suitzako eredu konfederala (ez federala)
|
jarraitu
nahi lukeen Espainiarik, non Herri bakoitza burujabebailitzateke.
|
|
|
Autore batzuen ustez (Prado, Haye), irratitiko albisteen egiturak ez du zerikusirik prentsa idatzikoaren alderantzizko piramidearekin. Emili Prado-ren (1985, 49) ikusmoldea hona ekarriz, normalean ondoko eskemari
|
jarraitu
ohi zaio irrati albistea burutzeko orduan:
|
|
|
Hori dela-eta, oso erabiliak dira orain eta geroko denborak, orainaldia eta geroaldia alegia. Prentsa idatzian, ostera, idatziriko kontaketak iraganaldiko eta orainaldi
|
jarraitu
eta historikoko elementuak dauzka. Kazetaritzan esan ohi den bezala:
|
|
|
Txilarrez, otez eta larrez estalitako gainaldea zenbait bordaren kokagunea da. Amezti gazte bat gurutzatu ondoren, pista nagusia utzi eta eskuinetik pagadi batean barneratzen den bide zidorra
|
jarraitu
behar da. Hemendik txilar eta pago artean gora eginez, Maza del Pando mendiaren lepora iritsi eta ordu laurden bat besterik ez da behar tontorrera heltzeko.
|
|
|
Maza del Pandotik, Ordunte mendien gailurreria
|
jarraitu
behar da mendebalde norabidean, beste lepo batera jaitsi arte. Mendi lepo honetan artzainen txabola zaharren aztarnak daude.
|
|
|
Berriztutako txabola baten azpitik Pedranzoko pagadian sartzen den bidetxoa hartu eta altuera galdu gabe, txilar zurien artean ordu erdi ibili ostean, bidea Los Pozos sarobera heltzen da. Hemendik, txilar eta larre artetik jaitsiz, Peña de las Rameraseraino bide markaturik gabe
|
jarraitu
behar da. Hortik, Bernales auzoraino pista bat abiatzen da, eta horretan zohikaztegi txiki bat eta amezti bat ikus daitezke.
|
|
|
Auzoaren parakera luzeska hau berezia da, haraneko auzo gehienetan etxeak sakabanatuta baitaude. Azkenik, Bernales auzotik, asfaltatu gabeko pista
|
jarraitu
behar da Pandora iristeko.
|
|
|
Ibilbide hau Arreturasko gainaldean hasten da. Conchatik autoz abiatuz gero, Aldeacuevaraino asfaltatutako errepide bat hartu, eta hortik, La Calera del Pradoraino doan porlanezko pistatik
|
jarraitu
behar da. Auzo hartara iritsi aurretik, Arreturasko gainean utzi behar da autoa.
|
|
|
Bidea ezkerretara utzi eta basoan barneratuta, erreka zuloaren ondotik (maldan behera joateko bide seinalaturik gabe)
|
jarraitu
behar da. Bide garbirik egon ez arren, ohianpea oso argia denez, bidezidorretatik Lanestosa eta La Calera del Prado arteko errepidera inolako arazorik gabe atera daiteke.
|
|
|
40.000) iraun zuen, azken glaziazioaren aldi hotzena (Würm glaziazioaren azken fasea) izan zena amaitu zen arte hain zuzen. Gizakiak kobazuloetan bizitzen
|
jarraitu
zuen. Horretarako aukeratzen zituen kobazuloak, Venta Laperrakoen modura, animalien pasaguneak kontrola zitezkeen lekuetan kokatuta egoten ziren.
|
|
|
Horretarako aukeratzen zituen kobazuloak, Venta Laperrakoen modura, animalien pasaguneak kontrola zitezkeen lekuetan kokatuta egoten ziren. Bizimoduari dagokionez, gizakiak ehiztari izaten
|
jarraitu
zuen; oreinak, errenoak, hienak, mamutak etab. erraz harrapatzeko moduan geldituko ziren zoko itxietaraino uxatzen zituen. Harrien lanketan ere aurrerapen nabarmena lortu zuen, garai hartako tresnen artean azaldu zaizkigun sukarriz eginiko xaflek, beranek, karraskek, geziek, konpresoreek eta perkutoreek adierazten dutenez.
|
|
|
Aurkikuntza horrek onespen azkarra eduki zuen Karrantzako biztanleen artean; udaletxeari instalazio egokiak eskatu zizkioten eta honek, instalazio xume batzuk eraiki zituen, gerora 1801eko uholdeak eramango zituenak. Urte batzuetan berdintsu
|
jarraitu
zuen: ibaiak behin eta berriz eramandakoa berreraikitzen.
|
|
|
Harrobiko jardueren ondorioz kobazuloak kalteak izan bazituen ere, jarduera beroriengatik izan ez balitz, segur aski gaur egun ez zen ezaguna izango. Kontrolik gabeko bisitaldiek eta furtibismoak larriagotu egin zuten leherketek eta bibrazioek sortutako egoera, eta azkenik, kobazuloaren ondoan jarritako gehiegizko dinamitakarga batek kalte itzulezinak sortu eta gero, publikora itxi zen eta horrela
|
jarraitu
du duela urte gutxi batzuk arte.
|
|
|
Edo beste era batera esanda, sentimendu abertzalea eta kontzientzia nazionala zirela medio, hezkuntza nazionalari eman zion hasiera. Hala ere, eta lehenago zehaztu dugunez, eraikitze prozesu horrek urte askotako bidea egin behar izan zuen82 Horrela,. Convention, i
|
jarraitu
zitzaion Frantziako jaun eta jabe izango zen Napoleon-en garaiak erakutsiko digu lehenagoko asmo haiei sendotasuna emateko borondatea83.
|
|
|
Baina, lehenago esan dugun bezala, proiektuaren oinarrizko diseinuari proiektu horren burutzea
|
jarraitu
zitzaion, eta hau urte askotako lana izan zen. Zentzu horretan, urteetako eskolaren historiak Estatuaren eta eskolaren arteko harreman estuak nola korapilatzen diren erakusten digu.
|
|
|
Eta zein izan zen izendatua izateko
|
jarraitu
beharreko prozesua. Hain zuzen ere, Oposizio sistemako frogak, plazak emateko eta funtzionaritzaren eskalafoian sartzeko kontrol sistema gisa funtzionatzen zutenak.
|
|
2001
|
|
|
Azkenik, irakasle gehienek diseinuaren bidetik
|
jarraitu
nahi zutela esan zuten.
|
|
|
Baieztapen horien balioa frogatzea izan da, besteak beste, esperientzia honenhelburu nagusienetako bat. Eta horretarako, honako urrats hauei
|
jarraitu
diegu:
|
|
|
Kolpearen ondoren, eta oraindik sokari gogor helduta, gorantz
|
jarraitu
nuen, atzamarrak txirrikarekin harrapatu arte. Horrek ondorio bi ekarri zituen:
|
|
|
Bestetik, ezkerreko eskuko atzamarrak etaeskumuturra ere guztiz apurtu nituen. Ordurako, neure onera etorria nintzen berriro, etamin handia izan arren, sokari gogor helduta
|
jarraitu
nuen. Baina, une horretan, upelaklurraren kontra jo zuen, apurtu egin zen eta adreilu guztiak lurrean zabaldu ziren.
|
|
|
Burezurreko haustura orduan egin nuelauste dut. Kolpearen ondoren, eta oraindik sokari gogor helduta, gorantz
|
jarraitu
nuen, atzamarrak txirrikarekin harrapatu arte. Horrek ondorio bi ekarri zituen:
|
|
|
Bestetik, ezkerreko eskuko atzamarrak eta eskumuturraere guztiz apurtu nituen. Ordurako, neure onera etorria nintzen berriro, eta min handiaizan arren, sokari gogor helduta
|
jarraitu
nuen. Baina, une horretan, upelak lurraren kontrajo zuen, apurtu egin zen eta adreilu guztiak lurrean zabaldu ziren.
|
|
|
.............................................................................. Kolpearen ondoren, etaoraindik sokari gogor helduta, gorantz
|
jarraitu
nuen,.................................................................. Horrek ondorio bi ekarrizituen: alde batetik nire igoera arina bertan amaitu zen.
|
|
|
Aipatu den bezala, komunikazio eginkizunen zerrendak diseinatzerakoan ezzaie beti irizpide berberei
|
jarraitu
. Zenbait komunikazio eginkizunetan gaitasunaaipatzen da; bestetan, ostera, egiteko zerbait proposatzen da.
|
|
|
Mito bihurtu zen Carolus Magnus eta etorkizuneko erregeen eredu (enperadore eredua), Arturo erregearekin batera. Erdi Aroko kondaira nagusiena?
|
jarraitu
beharrekoa eta ispilua. Hala ere, dekadentzian erori ziren karolingiarrakberaren ostean, eta ez dezagun ahaztu beraren aita izan zela honen guztiarenaitzindari.
|
|
|
814 Karlomagnoren heriotza. Luis I.a Errukitsuak
|
jarraitu
zion.
|
|
|
Elizaren erreforma ere bultzatzen zen, baina autore berriek dioskutenez, ezziren Karlomagno edo bere aita (750eko hamarkadatik aurrera) izan horren asmatzaileak7, uste zen bezala; izatez, pertsonaia horiek Elizaren ideiak aplikatu baino ezzituzten egin. Edonola ere, Elizaren legeak ziren
|
jarraitu
beharreko eredua, Erromaren eragina lortzeko (iraganarekiko lotura gisa edo Erromako boterearen laguntzalortzeko). Honela, ezkontza kristaua finkatu zen (franko eta anglosaxoien eraginez); eliz lurren jabegoa Elizari itzultzen zitzaion unea izan zen (zentsua eta hamarren zergak ezarriz, eta aristokratek mozkin gisa mantenduz soilik); erregea rex Deigratia zen, eta Eliza babestu behar zuen (frankoak ziren Jainkoaren herri aukeratuberria); elizgizonen bizitza erregulatu zen (erlijio eta latina ikas zezaten, erregularrek nahiz sekularrek); erromatar liturgia ezarri zen Pepin Laburrarekin 753 754ostetik (Karlomagnok jarraitua); Eliz hierarkia berregin zen, baina, hala ere, erregeak zeresana izaten jarraituko zuen eta kontzilioak errege jauregian egingo ziren.Erreforma hau aurrera eramateko, kultura bultzatu zen (aurrerago ikusiko dugunez).
|
|
|
Berez, kulturaren loraldiak Karlos Burusoila ondorengoarekin eta bere aristokrazia etaapezpikuekin ere (talde bereko partaide zirenak)
|
jarraitu
egin zuen arren, Georges Duby k dioenez, op., 31 or.
|
|
|
Zer ereduri
|
jarraitu
zitzaion horrelako barruti sarea antolatzeko. Karolingioari, bisigodoari, agian?
|
|
|
Erasotzaileak iruindarren lurretan sartu ziren Valdonsella tik, gauregungo historialariek kokatu ezin duten Hisn al Barber gazteluraino. Musulmanenhelburua iruindarren ausardia zigortzea zen, Antso Gartzes en erresuman ahalik etakalterik handiena eginez, baina ez zuten konkista iraunkorrik egiterik pentsatu.Horregatik, kontraerasoaren kalteak gorabehera, jarraikako urteetan Iruñearenhedatzeak
|
jarraitu
egin zuen, ekialdera orain. Ondorioz, Cercastiel, Uncastillo etaLuesia, gaur egun Aragoiko iparrean?
|
|
|
Hurrengo urteeran ere, kanpainek era berean
|
jarraitu
zuten. Antso I.ak bereerregealdiaren bigarren erdian Errioxa menderatzen jardun zuen.
|
|
|
VIII. mendean zehar akitaniarren errege dinastia berriaren eta dinastia karolingiarraren arteko borrokek etengabe
|
jarraitu
zuten. Hala ere, musulmanen gainekogaraipen famatuen ondoren (732.ean Poitiers-en eta Tours-en) karolingiarrenboterearen sendotzea eta akitaniarren ahultzea bateratsu joan ziren.
|
|
|
Autore hauen sailkapenari
|
jarraitu
eta hori onartuz, momentu honetako hilarri multzoak bigarren eta hirugarren paradigma edo ereduak dira. Hona hemen hauenezaugarriak.
|
|
|
Bollandistek kritika hagiografikoa sartu bazuten ere16, Euskal Herrian XX. mendearen hasiera arte Flos Sanctorum en estilo sineskorra erabiltzen
|
jarraitu
zen, Joakin de Lizarragaren() lana adibiderik esanguratsuena izanik17 IparEuskal Herrian, gutxi gorabehera akademikotzat har ditzakegun ikerketek ez zutenegiaztatze kritika eskaintzen18.
|
|
|
Egunero Hasten delakorekin hasi, Ehun metrorekin
|
jarraitu
eta Ene Jesusekinamaitu, nobela modernoaren ibilbide osoa ibili zuen R. Saizarbitoriak, azkenekonobela abangoardiakoaren muturreraino ibili ere.
|
|
|
Garai bakoitzak bere errealismoa daukalaesan daiteke, beraz; edo, beste modu batera azaltzeko, errealitate ezberdinbakoitzak narrazio molde berezi eta berriak eskatzen dituela, errebelatua izateko.Horrela uler daiteke Henri Mitterrand-ek, XIX. mendeko eleberri errealistarenespezialista ezagunak, dioena. Bere iduriko, Joyce eta Kafka-rekin hasi, VirginiaWoolf ekin
|
jarraitu
eta Nouveau Roman deritzoneraino doan eleberrigintza abangoardista ez da errealismoarekiko haustura gisa interpretatu behar. Aitzitik, horiekguztiak XX. mendeko errealitate berrien konplexitateak luzatutako erronkarierantzuteko modu errealistagoak baizik ez lirateke.
|
|
|
Eraantzeko baten, AEEko. Hemen ez dago udaberririk? narrazioaren hasierak ernarazitako igurikimenak ere gainditu beharrean aurkituko gara, irakurtzen
|
jarraitu
etahasierak udaberriaren ezinezkotasuna baino ihesaren ezinezkotasuna iradokitzenduela konturatzean.
|
|
|
Honek guztiak modaren tirania ekarri du; hau da, zenbait faktorekeraginda pertsona edo talde jakin batek arrakasta lortzen du, eta kontsumorako produktu bihurtzen da. Musikan, esaterako, Maixa eta Itziar izan genituen adibideriknabarmenena hasieran, eta Alaitz eta Maiderrek
|
jarraitu
diote haiek urratutakoari.
|
|
|
1 Batez ere ikuspegi soziologikoa edo soziolinguistikoa
|
jarraitu
dutenak.Dauden azterketa gehienak eta ondoen ezagutzen direnak hemen kokatzendira. Daudenen artean, aipagarriak dira:
|
|
|
Esan bezala, lan hau batez ere ikerketa psikosozialaren barruan kokatzen da.Lanaren mugak non jarri aukeratzerakoan, irizpide nagusi batzuk
|
jarraitu
dira, adibidez: 1) doktorego tesia izanik, Unibertsitateko arlo batean kokatu beharra izatea eta psikologia sozialaren arloan egotearena; 2) ikuspegi psikosoziala izateaagian interes handiena duena helduen euskalduntze prozesua eta portaera ulertzeko; hori horrela da, neurri batean behintzat, helduen euskalduntze prozesua EuskalHerrian pertsona bakoitzaren baitan edo aukerapean dagoelako; 3) euskalduntzearen hizkuntz politikarako eta hizkuntz plangintzarako erabat beharrezkoa delako, hain zuzen, aldagai psikosozialak pertsona bakoitzaren aukeran gehiago oinarritzen direlako aldagai psikosozialak eta soziolinguistikako eta psikopedagogiakoaldagaiekin konparatuz, horiek baino hautazkoagoak direlako.
|
|
|
Hamers eta Blanc (1983), Gardner (1985) eta Gardner eta Clement (1990) autoreenak; eta baitaSkehan (1989) autorearena ere. Lehenengo biak nahiko ezagunak dira etagure testuinguruan gehien erabili direnak, bai euskararekiko eta/ edo euskaraz dugun literaturan; adibidez, Valencia (1992) autorearen liburuan Gardnereta Clement (1990) autoreek ematen duten azterketa jasotzen duelako, baitapsikologia soziala sailean bertan zenbait doktorego tesitan (Espi, M. J., 1989; Cenoz, J., 1991)
|
jarraitu
direlako, edo baita kongresuren batean ereaurkeztu eta eztabaidatu direlako (Azurmendi, M J., 1988). Horiez gain, badago Euskal Herrian sortutako eta euskarari batez ere egokitutako proposamena ere, Sanchez Carrion. Txepetx?
|
|
|
Hau da, kronologikoki epealdibatzuk mantenduz, euskararen ezagutzaren eta erabileraren egoera nola aldatzenden adieraztea, aldaketa hauek hoberanzko edo garapen positiboranzko jokabideaizango zuten itxaropenarekin. Deskribapen dinamikoa egiten duten ikerketekgehienbat ikuspegi soziologikoa
|
jarraitu
dute, gehienak soziologoen zuzendaritzapean egin direlako, bai ekimen ofizialekoak eta baita sozialekoak ere. Horregatik, bi atal hauek bereizten dira ikerketa gehienetan:
|
|
|
1) Hezkuntzaren eremua aztertu dutenak, gehienakikuspegi soziologikoari eta pedagogikoari jarraituz (Erriondo eta Isasi, 1997); horien emaitzen laburpena Bilinguismo y educacion en el Pais Vasco liburuan argitaratu da (Etxeberria, 1999). 2) Batez ere ikuspegi psikosozialari
|
jarraitu
diotenak: Sanchez Carrion Txepetx (1987) (autore honek izan duen eragin berezia azpimarratu beharra dago), Larrañaga (1995), Arratibel (1999); lan hau testuinguru horretankokatzen da.
|
|
|
Perfumegintzan, Louis Amic perfumegilearekin batera Calandre (1969) merkaratu zuen, oin zurduna eta arrosa berdekoa. Honi beste batzuk
|
jarraitu
zaizkio, hala nola Paco Rabanne pour Homme (1973), Métal (1979), La Nuit (1985) eta Paco (1996), azken hau unisex tankerako fragantziaduna.
|
|
2002
|
|
|
1959an inauguratu ziren politika ekonomikoaren aldaketek aurreko bi hamarkadetako orientabideekiko aldaketen hasiera ekarri zuten, baina ez zuten inolaz ereesan nahi bide berritik hasi zenik. Esan daiteke, biratze horrek malgutasun handiagoa ekarri zuela agente ekonomikoen jardueran eta Estatuaren esku hartzeak jarduera ekonomikoan eginkizun nagusia izaten
|
jarraitu
zuela, oraingoan mekanismozeharrekoagoak erabiliz. Hona hemen biratze horren neurri zentralei buruzkolaburpena:
|
|
|
Industria Institutu Nazionalak erregimenaren politika industrialean eragingarrantzitsua izaten
|
jarraitu
zuen, nahiz eta haren eginkizuna zentratuagoaegon produkzio estrategikoetan eta galerak zituzten enpresak bereganatzean, eta ez hainbeste hazkunde industrialaren punta puntako erakundeaizatean. Hala ere, esan dugun bezala, Euskal Herriko industrian oso lekueskasa izan zuen erakunde horrek.
|
|
|
Berrogeita hamarreko hamarkadako Europako eta mendebaldeko zabalkundeekonomikoak, hirurogeiko hamarkadan ere
|
jarraitu
zuenak, inbertsiorako eremu berrien bila zebilen kapital metaketa handi bat sortu zuen.
|
|
|
Bestalde, Ipar Euskal Herrian areagotu egin ziren munduko krisi ekonomikoaren garaiako joerak, jarduera ekonomikoaren ahuleziak sortutako arazoaklarriagotuz: Baiona inguruan kontzentratu zen industria; turismoa Lapurdikokostaldean zabaldu zen; jarduera ekonomikoak behera jo zuen; eta barnealdekoherrietako biztanle kopuruak jaisten
|
jarraitu
zuen.
|
|
|
Linea handi horiek 1864rako bukatu ziren. Trenbidearen hedapena mendearen bukaerara arte
|
jarraitu
zuen, Nerbioiibaiaren ezkerraldeko meategietako trenbideekin, eta bide estuko trenbideekin, hain zuzen ere Bilbo Santander, La Robla eta Donostia Hendaia lineekin. Gainera, Urolako trenbidea egin zen, Zumaia eta Zumarraga artean.
|
|
|
Bermeoko gasa dagoeneko agortuta dago, eta gaur egun kontsumitutako gas naturalaren %100inportatzen dugu, nahiz eta gasaren bilaketa lanak
|
jarraitu
.
|
|
|
Hala ere, tarte horien amaieran ere, Madrileko administrazioak ez zituen enpresak behar bezala onbideratuta utzi. Ondorioz, berregituraketak 1990eko hamarkadan ere
|
jarraitu
zuen.
|
|
|
XVIII. mendetikaurrera Ingalaterraren boterea hedatuz joan zenean, arrantza eremu horietatik aldeegin behar izan zuten, eta hori zela kausa, zenbait portutan, bereziki Gipuzkoan, jarduera hori gainbehera joan zen. Bizkaian, ostera, indartsu
|
jarraitu
zuen, eta Lapurdin, kontserbatarako arrain motatan espezializatu zirenez, kontserba industriagaratu zuten. Horrela, tradizionalki itsasoa gizonezkoen zeregina izan bada ere (nahiz eta lehorreko lana bereziki emakumeek egin, sareak josi, arraina lonjetaraeraman, garbitu, saldu, etab.?), eraldaketaren bidez emakumezkoek lanpostuordainduak lortu zituzten sektorean.
|
|
|
Bilakaera horiareagotu egin da XX. mendean, eta arrantzarako teknikak eta itsasontzi berriekeragin handia izan dute horretan. Oro har, itsasoa industria modura kontsideratuizan da, itsasoko baliabideek beren biziraupenerako legeak
|
jarraitu
behar dituztelakontuan hartu gabe; horrela, areagotu egin da espezieak agortzeko arriskua, zenbaitkasutan gertatu den bezala. Herrialde eta nazioarteko legeak, hala ere, ez dira gaiizan, orain arte, arazoa konpontzeko; eta aurrerago ikusiko dugunez, arazoak geroeta latzagoak dira sektore honetan.
|
|
|
Krisi garaian, enpresek berenlangileak enpresatik kanpo birkokatzeari ekin zioten. Langileak lehenago enpresabarruan egiten zuen jarduera bera egiten
|
jarraitu
zuen, baina enpresaren eta langilearen arteko harremana aldatuz, autonomo bihurtuz (eta horrela soldata kostuak etatrebakuntza kostuak murriztuz). Badirudi, hazkunde garaian joera hori irauli egindela, eta, autonomo?
|
|
|
Gai honetan Maite Aristegiri (1998: 199)
|
jarraitu
diogu.
|
|
|
Ondoren, 70eko krisiaren testuinguruan Madrilek indarrean ipinitako birmoldaketa politikek industria eraispena ekarri zuten, Bizkaiko enpresa tradizional handiak itxiz, inolako industria ordezkapena gauzatu gabe. Industria ereduhorretan barne merkatuak erreferentzia nagusia izaten
|
jarraitu
du, eta ahaleginkanporatzailea egon bada ere, oso mugatua izan da. Araban eta Nafarroan, ostera, industrializazioa berantiarragoa izan da, eta ugariagoak dira maila garaiko edoertain garaiko teknologia eta adarrak jorratzen dituzten enpresak; eta, oro bat, atzerriko kapitalen presentzia erabakiorra izan da bertako industria garapenerako, Nafarroan batik bat.
|
|
|
Bi elementu horiek funtsezkoak izan ziren 1985 urtera arte, hots, EHUko Estatutuak onartu eta indarrean jarri ziren arte. Une horretatik aurrera, osogarrantzitsuak izaten
|
jarraitu
zuten, baina baldintzak desberdinak izango ziren.
|
|
|
Bestalde, araudiaz gain, ikasleen presioa izan zen urte horietakoeuskalduntzearen bultzatzaile nagusia. Euskara Batzordeko lehendakaria izan zenPatxi Goenagak, gainera, presio hori nahitaezkotzat zuen, euskalduntzeak aurreraegiteko37 Beren heziketa prozesua euskaraz egiten ari ziren ikasleek, neurrihandian, unibertsitatera heltzean hizkuntza horretan
|
jarraitu
nahi zuten ikasten.Zentro desberdinetako ikasleen Euskara Batzordeek, ordura arte eduki ez zutenkoordinazio eta kemena erakutsi zuten. 1985eko udazkenean sortu zen. Unibertsitateko Euskal Taldeen Koordinakundea?.
|
|
|
23). Ikasleen eskaerak unibertsitatearen eskaintzagainditzen
|
jarraitu
zuen.
|
|
|
XIX. mendearen lehen hamarkadetan goi mailako irakaskuntzaren garapenaaldez aurretik jorratu gabeko esparruetan gauzatu zen. 1818an BilbokoMerkataritza Eskolaren sorrerari Nafarroako Medikuntza, Kirurgia eta FarmaziaErrege Kolegioarenak
|
jarraitu
zion(). XIX. mendeko Espainiako etaFrantziako legedi liberalek Antzinako Erregimeneko unibertsitatearen desagerpenaekarri zuten.
|
|
|
Euskal irakasleen %76 UPV EHUn daude, eta urtero euskal irakasleenkontratazio politika eutsia
|
jarraitu
da. Datozen urteetan ere bide beretik jarraitzeaaurreikusten da.
|
|
|
Atzera begiratuz gero, erraz antzematen da ezen Unibertsitatea Euskal Herrian kokatzeko asmoak eta ahaleginak ugari izan direla azken bi mendeotan. Izanere, Europan Unibertsitatea instituzio kultural gisa bere lozorrotik atera eta prestigioa irabazten hasi zenean, XIX. mendetik aurrera, Euskal Herria unibertsitaterikgabe zegoen, eta horrela
|
jarraitu
zuen duela gutxi arte. Euskal Herrian orain dugununibertsitaterik zaharrena Deustukoa da, 1886 urtean ireki zena, eta hurrengoaNafarroako unibertsitatea da, 1952 urtean ireki zena.
|
|
|
G taldearen irakasgaiekin
|
jarraitu
dugu ikasturtean ere. Honahemen dagokien taula.
|
|
|
Campus Birtualeko arduradunek gidatuta, UPV/EHUk akordioak sinatu zituen beste unibertsitate batzuekin, eta horien arabera beste irakasle batzuek irakatsitako gaiak UPV/EHUko ikasleei eskaini zitzaizkien, eta ordainez, UPV/ EHUkoirakasleek emandako eskolak beste unibertsitate batzuetako ikasleek
|
jarraitu
ahalizan zituzten.
|
|
|
– Agurtu euskaraz eta
|
jarraitu
gaztelaniaz
|
|
|
Herrialde ezberdinetan hezkuntza eta heziketa arautuetan egin eta lan merkatuak zuzendutako gastua ere handiagoa da Eskandinavian. Horrek ez duesan nahi Suedia EB osoan
|
jarraitu
litzatekeen eta praktika egokiagoaageri duen parametro bat denik. Zalantzarik gabe, merezi du EBan daudensistemen arteko aldeak eta arrakasta erlatiboak ikustea; baina ez itsu itsuan.
|
|
|
da. Aldebatetik du bere baitan itxia
|
jarraitu
, eta, bestetik, ohiko titulu fabrika izatetikgizartearen garapenerako eta kulturarako baliabide modura jokatu duindar berriarekin.
|
|
|
–Eraiki nahi dugun gizarte ereduaren erreprodukzitzaile izatensaiatzen gara eta hala izaten
|
jarraitu
nahi dugu. Belaunaldiberriak gero eta euskaldun jantziago datozkigu, gure ingurunehurbilean urrats handiak eman dira..., eta paradoxikoa badenarren, denon artean erein dugun hazi horrek une honetan ezdigu eskatzen gure jarrera euskararen aldekoa izatea, eskatzendigu gure joera euskaltzalea izatea, eta horretarako jarrera onabaino gehiago behar da?.
|
|
|
–Eraiki nahi dugun gizarte ereduaren erreprodukzitzaile izatensaiatzen gara eta hala izaten
|
jarraitu
nahi dugu. Belaunaldiberriak gero eta euskaldun jantziago datozkigu, gure ingurunehurbilean urrats handiak eman dira..., eta paradoxikoa badenarren, denon artean erein dugun hazi horrek une honetan ezdigu eskatzen gure jarrera euskararen aldekoa izatea, eskatzendigu gure joera euskaltzalea izatea, eta horretarako jarrera onabaino gehiago behar da?.
|
|
|
Duela urte batzuk eginiko ikasketa plan zaharraren azterketa/ ebaluazioakohiko jarrerei
|
jarraitu
zien; hau da, ez zen aztertu zelan gauzatu zen euskal lerrOanindarrean egondako plangintza, bestelakorik zelako lehen mailan.
|
|
|
Baina aurrera
|
jarraitu
aurretik, bizpahiru kontzeptu azaltzea komeni da.
|
|
|
Ikasleen ebaluazioa: zalantzarik ez dugu ebaluazio
|
jarraitu
eta hezitzailearen garrantziaz. Modu berean, jakin badakigu zaila dela ikasleei jomugakerabakitzen laguntzea eta aurrerabidean emandako urratsak zehaztea.
|
|
|
Ikasgela barruko irakurketetan harro egoten ziren egindakoaz eta hurrengobaterako euren burua proposatzen zuten sarri. Gustu pertsonalak
|
jarraitu
zituzten irakurketetan: gustuko ipuina, gustuko abestia, poema...
|
|
|
Zer nolako ezaugarriakditu? Nolako prozedurei
|
jarraitu
behar diegu. Zer nolako oinarri metodologikoakditu?
|
|
|
Irakasleak momentuanapuntatzen ditu akatsak, landu beharrekoak, ikasleen gustuak, iradokizunak, etab., hurrengo saioetarako edo zuzenketarako kontuan hartzeko. Ikaslea zer eta nolaesaten ari denari erreparatu behar dio irakasleak; bietan jarri behar du arreta, hizketaldia
|
jarraitu
ahal izateko eta hobetu beharrekoa apuntatzeko.
|
|
|
Deskribatu ditugun bi adibide horietan, gizabanako horiek bizirik
|
jarraitu
zuten eragindako zauriak jasan ondoren, gezi punta gorputz arrotz modura zeramatela. Aipatu ditugun kasu horiez gain, beste zortzi aurkitu dira.
|
|
|
Hilobi horietan ez zegoen hilotzak lurrez estaltzeko ohiturarik; logikoa dena, hori eginez gero ganbera berehala beteko bailitzateke. Hala eta guztiz ere, kasubatzuetan, badirudi hilobiratzen
|
jarraitu
ahal izateko egokitze lanak egiten zirela, batez ere, ordura arteko hilobiratuak lurrez eta harritxoz edo harlauza batez estaliz.Lehenengo era Villevieille trikuharrian (Demandolx, Alpes de Haute Provence) deskribatzen du G. Sauzade k (Guilaine, 1999: 136), eta antzekoa deskribatu zuenR.
|
|
|
Azken urteotan, Principe de Viana Instituzioak bultzatuta, batez ere Nafarroan, tradizio luzea duten iturri idatzien edizioek atzeratzen
|
jarraitu
dute. Beren konbentzionalismoa gorabehera, badakigu sarritan edo ia beti agiri baten erabilgarritasuna ez dela gai batera mugatzen?
|