Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 60

2004
‎5 Abokatu eta prokuradorearen parte hartzea manuzkoa ez denean, profesional horien zerbitzuez baliatu ez den alderdiari kostuetarako kondena ezartzen bazaio, profesional horiengatik sortutako eskubide eta zerbitzu sariak baztertuko dira; salbuespenez, halakoak ere ordaindu behar dira, auzitegiak ausarkeria ikusten badu kostuak ordaintzera kondenatua izan den alderdiaren jokaeran, edo alderdi ordeztu eta defendatuaren egoitza eta epaiketaren izapidetza zein lekutan egin eta leku hori ezberdinak badira. Azken kasu horretan, lege honen 394 artikuluaren 3 paragrafoan aipatutako mugak aplikatuko dira.
‎4 Auzitegiak kasuari dagokionez bere burua nahiko jakitun ikusten ez badu, aurreko paragrafoetan aipatu ondorioztapen eta txostenei begira, orduan hitzamazioa eman dezaten, auzitegiak beha emango die alderdiei, alderdiok inforrrezko jotzen duen beste aldiz, eta berak adierazi arazoen inguruan.
‎Doktrinarismo itxura ere saihestu da. Hori dela eta, desegoki baino, bultzatzeko ikusten du legeak errealitate bera adierazteko esapide desberdinak erabiltzea, fenomeno hori hizkera arruntean nahiz juridikoan barneratu denean. Esate baterako, 1881eko Legeak, eta geroagoko jurisprudentziak eta doktrinak, inongo arazorik gabe, mende batez baino gehiagoz egin zuten bezala, lege honek eutsi egin dio «epaiketa» eta «protzak darabiltza, eta, beste batzuetan, «akzioa» edo «akzioak».
‎Aurreko artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, epaileek dekretatu ahal izango dute, adingabea zaintzeko behin behineko neurria, interesdunak hori eskatu gabe, baldin eta ikusten badute hari hori egitea ezinezko zaiola.
‎Fiskaltzak ikusten badu lekukoak ezagutzea ez dela 1984 artikuluan ezarri moduan egiaztatu, edo bestelako akats nabariren bat antzematen badu, horiek guztiak ongitzea eskatuko du. Eskatu ahal izango du, berebat, bere ustez komenigarri diren eginbideak gauzatzea, horiek beharrezkoak badira graziazko eskaera zein egitatetan oinarritu eta egitate horien kalifikazio egokia egiteko; eta pertsona zehatzei zitazioa egitea ere eskatu ahal izango du, pertsonok, hura ematearen aurka jartzeko interes legitimoa izanik, zitazioa une egokian hartu ez badute, nahiz eta 1983 artikuluaren arabera hori beharrezkoa izan.
‎Fiskaltzak ikusten badu espedientearen izapidetza eginda dagoela, irizpena emango du, negozioaren edukiari buruz.
‎Doktrinarismo itxura ere saihestu da. Hori dela eta, desegoki baino, bultzatzeko ikusten du legeak errealitate bera adierazteko esapide desberdinak erabiltzea, fenomeno hori hizkera arruntean nahiz juridikoan barneratu denean. Esate baterako, 1881eko Legeak, eta geroagoko jurisprudentziak eta doktrinak, inongo arazorik gabe, mende batez baino gehiagoz egin zuten bezala, lege honek eutsi egin dio «epaiketa» eta «prozesu» terminoak sinonimo gisa erabiltzeari; eta, batzuetan, «uzia» edo «uziak» hitzak darabiltza, eta, beste batzuetan, «akzioa» edo «akzioak».
‎Idazkuna geldiaraziko da arduradunak okerra ikusten badu idazkuna zein liburu edo foliotan egin eta horretan.
2005
‎Arazo ugarirekin bada ere, apurka apurka elkarte hauek ugaritzen eta indartzen joan dira; hain zuzen ere, gero eta eraginkorragoak direlako, eta, ondorioz, kontsumitzaileek konfiantzaz ikusten dituztelako. Zentzu honetan, gogoangarria da espainiarren %62ak konfiantzaz ikusten dituztela.
‎Arazo ugarirekin bada ere, apurka apurka elkarte hauek ugaritzen eta indartzen joan dira; hain zuzen ere, gero eta eraginkorragoak direlako, eta, ondorioz, kontsumitzaileek konfiantzaz ikusten dituztelako. Zentzu honetan, gogoangarria da espainiarren %62ak konfiantzaz ikusten dituztela. Gainera, kontuan hartzekoa da 90 hamarkadaren hasieran konfiantza hau espainiarren %14an agertzen zela bakarrik (INC, 2004a).
‎Gainera, kontuan hartzekoa da 90 hamarkadaren hasieran konfiantza hau espainiarren %14an agertzen zela bakarrik (INC, 2004a). Hau da, hamarkada batean %77 igo da kontsumitzaileen elkarteak konfiantzaz ikusten dituzten espainiarren ehunekoa. Gainera, 2004ean INC k egin zuen ikerketa baten arabera (INC, 2004b), Espainiako biztanleen %68ak esaten zuen kontsumitzaileen eskubideak babesten dituzten erakunde eta antolaketak ezagutzen dituztela.
‎Hala ere, dena ez da arrosa koloretakoa. Kontsumitzaileen aldeko elkarteak sortu, sortu dira, eta lege mailan aurrerapausoak eman, eman dira, baina, hala ere, egunero ikusten ditugu kontsumitzaileen eskubideen aurkako erasoak. Alegia, teorian babestuta gaude, baina praxian kontsumitzaileen eskubideak amaigabe urratzen dira egunero.
‎XIX. mendearen bukaeran, Thorstein Veblen ek() argibilpenez gain, esanahi pertsonal eta sozialak dituztela. Kontsumo pro utzi zuen erosten ditugun gauzek, euren funtzio, berezitasun eta eraduktuak ikur gisa ikusten ditugu, eta, ondorioz, gure helburu psikologiko eta sozialak asetzeko erosten ditugu (Grubb eta Grathwohl, 1967). Are gehiago, pertsonalitate mota desberdinek produktuekiko iritzi eta jarrera desberdinak garatzen dituzte, eta horrek eragin zuzena dauka erosketa prozesuan.
‎Ikusten diren berezitasunei buruzko pertzepzioak gainditu gabe, zaila litzateke produktuen artean ezberdintasunak sortzea, eta zailago oraindik sinboloen esparruan murgiltzea. Hau da, produktuei begiratuta ikusten dena baino urrunago eraman nahi gaitu publizitateak. Baquékafea edanez euskaldunagoak izango gara, Axe desodoranteak ligatzeko balio du eta Fontvella edanez argaldu egiten gara.
‎Telebistako publi-erreportajeak horren adibide argiak dira. Iragarkiei iheska dabilen kontsumitzaileari programa arruntaren itxura duen iragarkia eskaintzen zaio, telebistako programazioa ikusten jarraitzen duela pentsarazteko, eta iragarkia ikustera behartzeko (Eusko Jaurlaritzak trafikoari, larrialdiei eta inguruneari buruzko publi-erreportaje ugari sartzen ditu Teleberrien erdian).
‎50eko hamarkadan Vance Packard ek idatzi zuen Propagandaren forma ezkutatuak (1959) liburuak iragarki subliminalei buruzko ikerketa batzuk aurkezten zituen. Hau da, era kontzientean ikusten edo entzuten ez direnak, baina kontsumitzaileen inkontzientean eragin zuzena duten iragarkiak.
‎Gure paisaia iragarki handi bat da, eta egiten duguna egiten dugula, ezin diogu publizitateari ihes egin. Kalean paseatzen, tabernan garagardo bat hartzen edo telebista ikusten publizitate pila irensten dugu.
‎bezalako kontzeptuak nagusitzen dira, produktua gizonentzako zein emakumeentzako izan arren. Era berean, oraindik ere entzuten eta ikusten dira Es cosa de hombres, A por todas edo Con las endrinas bien puestas bezalako esaldi erasokorrak. Horrez gainera, emakumea objektu gisa erabiltzen duten iragarkiek emakumearen balio intelektualak ahanzten dituzte, emakumeak gizartean duen arrakastaren oinarri bakarra edertasuna dela azpimarratuta.
‎Publizitatearen bidez egiten den kontsumitzaileen eskubideen urraketa azaltzerakoan, lehen aipatu dugun publizitate subliminala izan behar dugu kontuan; hau da, era kontzientean ikusten edo entzuten ez dena, baina kontsumitzaileen inkontzientean eragin zuzena duena. Modu askotan egiten da publizitate subliminala:
‎Beste batzuetan, etxe komertzialek diru asko ordaintzen dute telebista programenetan zein filmetan euren produktuak agertzeagatik. Izan ere, badakite filmetan edo telebistan nahi gabe ikusten diren produktuek, imajinek eta markek eragin zuzena dutela gure kontsumo portaeretan.
‎Fernando Conde Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko irakasleak 2004ko Donostiako Udako Ikastaroetan zioen bezala: «Egun, hozkailuen iragarkietan ez dugu produktuaren barnealdea ikusten . Garai hartan (50eko eta 60ko hamarkadaz ari da), ordea, iragarkietan garbi ikusten zen zenbat jakietarako lekua zuen.
‎«Egun, hozkailuen iragarkietan ez dugu produktuaren barnealdea ikusten. Garai hartan (50eko eta 60ko hamarkadaz ari da), ordea, iragarkietan garbi ikusten zen zenbat jakietarako lekua zuen. Produktuaren erabilgarritasuna, alegia.
‎Jaurlaritzak kontsumitzaile eta erabiltzaileei ondasun eta zerbitzuak eskaintzen dizkieten erakundeen jarduketen eremuan euskara erabil dadin sustatzeko egoki ikusten dituen neurriak sustatu eta beharrezko bitartekoak jarriko ditu eskura.
‎Hamarkada honetara arte, kontsumitzaile euskaldun zein espainiarren eskubideak eta hauen aldeko elkarteak imajinatu ere ez ziren egiten. Egia esan, kontsumitzaileek, agintariek zein ekoizleek ez zituzten behadara arte, Espainiako ekonomiak ekoizpenean, eta ez salmentan, oinarrezkotzat ikusten . Izan ere, Frankoren diktadurapean, kultura politikoa herritartzearen balioa, demokrazian sakontzearen ardura edota gutxiengoen eta kontsumitzaileen eskubideak bezalako gaiak ezin ziren planteatu, modu agerian ez behintzat?.
‎Lekualdaketa osoa burututakoan, erregistratzaileak ofizioa bidaliko dio epaileari, horrek zehaztutako egunean Erregistroko lokalean egiazta daitezen lekualdatutako idazkunak, eta ikusten bada idazkun guztiak ondo lekualdatu direla, halaxe agerraraziko da behin behineko liburu bakoitzean jarritako eginbidearen bitartez; eginbide hori itxiera eginbidearen ostean jarriko da, eta epaileak eta erregistratzaileak sinatuko dute berori. Behin hori egindakoan, liburuok Erregistroan artxibatuko dira.
2006
‎Espainiannaziorik onena ezartzea, segurtasun ju aitortzen dira atzerrian irekitakoak eta bertako administratzaile edo ordezkariak. Helburua da euren arteko koordiridikoaren eta gai hauek jorratzean izan beharreko eragingarritasun ekonomikoaren mesederako; izan ere, gai horretan ikusten da inon baino hobeto, konkurtso eraldaketak ekarri duen modernizazioa.
‎7 Aurreko ataletan agindutako izapideak bete ondoren, epaileak gehienez bost eguneko epean auto bidez emango du proposatutako neurriei buruzko ebazpena, eta lortutako akordioa onartuko du, halakoa badago, salbu eta ikusten duenean akordio hori lortzeko iruzurra, doloa, derrigortzea edo zuzenbide abusua egon dela. Kasu horretan, eta akordiorik lortu ez denean, epaileak bidezkoa dena zehaztuko du, lan legeria aintzat hartuta.
‎Lege testuaren sistema ez zuen hark begi onez ikusten . Areago, guztiz diskriminatzaile zeritzon:
‎Edozein delitu publikoren egitea ikusten duenak berehalakoan horren berri eman dio instrukzio epaile, bake epaile, eskualdeko epaile edo udal epaileari, edo, bera zein tokitan izan eta toki horietatik hurbilen dagoen funtzionario fiskalari; bestela, 25 pezetatik 250 pezetarainoko isuna ezar dakioke.
2007
‎Etxebizitza errentamenduen arauketak berrikuntza esanguratsuak ditu, batez ere, iraupenari dagokionez. Esangura horretan, kontratuaren iraupena gutxienez bost urtekoa izatea ezarri da, mota horretako epeak familia unitateei nolabaiteko egonkortasuna ematen dielako, eta, horri esker unitateok jabetzaren baliozko alternatiba gisa ikusten dutelako errentamendua. Era berean, ez da gehiegizko epea, ez baitu oztoporik jartzen, jabe pribatuek eta enpresa sustatzaileek merkatu horretan etxebizitzak jartzeko.
‎Ondasun higiezinak txandaka aprobetxatzeko eskubidearen publizitatea egin, eskubide berori merkaturatu eta eskualdatu nahi bada, beste izendapen bat erabili ahal izango da, azken kontsumitzaileak nahasten ez baditu, eta izen horretan lupertze ahalmenaren izaera, ezaugarriak eta baldintza juridiko eta ekonomikoak argi ikusten badira.
‎Kongresuari dagokionez, KOAn Batzorde Iraunkorra egotea ezarri da, ganberari zuzendutako eskarien ardura izango duena, baita horien izapideak egiteko prozedura zehatza ere (46 eta 49 art.); Senatuan beste horrenbeste gertatzen da (49 art. eta 192 art. eta h.), baita autonomia erkidegoetako legebiltzarren erregelamenduetan ere. Ohiko izapidea da Eskarien Batzordeak bakarka edo modu kolektiboan egindako eskariak aztertzea, eta horiek eskuduna den Batzordera igorri ditzake, edo Parlamentuko taldeetara, horien inguruko ekimenak sustatu ditzaten, egoki ikusten badute?; ganberaren osoko bilkurara edo beste organo batzuetara igorri ditzake, azken horien eskumenekoak direla uste baldin badu. Edozelan ere, eskaria jaso izanaren berri eman behar da eta eskatzaileari hartutako akordioa jakinarazi behar zaio.
‎Ziurrenik, Konstituzioaren ikuspuntutik gairik polemikoena lanbide jakin batzuk nahitaez elkargoetara bildu beharra izan da (abokatuak, medikuak, etab.). Nahitaez elkargora biltzeko betekizunak lanbide tituluduna (hau da, gaitzen duen titulua eskatzen duena) elkargora bildutako lanbide bihurtzen du, eta hori legegileak soilik egin dezake. Ildo horretatik, Konstituzio Auzitegiak argi utzi du elkargo batera nahitaez biltzeak, legeak lanbidean aritzeko eskatzen duen betekizun moduan, ez duela elkartzeko eskubidea urratzen (EKren 22 art.), eta ez dela lanbidea aukeratzeko oztopoa (EKren 35 art.), hain zuzen ere, EKren 36 artikuluak legegileari hori eskatzeko gaikuntza ematen diolako, beharrezko ikusten badu. Izatez, legegileak betekizuna ezar dezake edo ez, baina ezartzen badu, kasu honetan bezala, lanbide jakin batzuei lotutako interes publikoek justifikatzen dute hori.
‎Bestelako gaiak ezin dira baloratu, esaterako ideologia, aldarrikatutako helburuak, etab., hau da, betekizun formalen egiaztapena deitu izan dena egiten da. Horrenbestez, Barne Ministerioak aurkeztutako dokumentazioan ez zilegitasun penalaren arrazoizko zantzurik ikusten ez badu, alderdia erregistroan jasoko du. Dokumentazioan akats formalak edo proposatzaileen gaitasun gabezia hautemango balu, interesdunei jakinaraziko die, horiek akatsak konpon ditzaten, eta bitartean, izena emateko epea eten egingo da.
‎Horretarako, Herri Defendatzaileak Administrazioaren jarduna gainbegiratu ahal izango du, Gorte Nagusiei kontu arrazoiak emanez. Argi dago Herri Defendatzaileak egindako eginkizunak garrantzitsuak direla, baina oinarrizko eskubideak babesten dituzten beste erakunde batzuekin gertatzen den bezala, defizit handia ikusten da: horren eskumenak ez dira betearazleak, ezin baititu hartu administrazio publikoei jokabide zehatzak ezartzen dizkieten neurriak; horren ordez, pertsuasio eskumenak ditu, bai zuzenean, ukitutako erakundeen aurrean, euren jardunak alda ditzaten, bai zeharka, jardun horiek salatuz, Gorte Nagusiei egindako txostenen bidez.
‎a) Askatasun eta segurtasunerako eskubidea (EKren 17 art.): gobernu agintaritzak edonor atxilotu dezake ordenari eusteko beharrezko ikusten badu, eta pertsona horrek ordena publikoa asaldatzeko mehatxu oinarridunak badaude. Atxiloketa ez da izango hamar egunetik gorakoa eta inola ere ez dira etengo EKren 17.3 artikuluan aitortutako atxilotuaren eskubideak (hau da, atxilotuak eskubidea du bere eskubideak eta atxilotzeko arrazoiak jakiteko, eskubidea du adierazpenik ez egiteko eta abokatu laguntza izateko eskubidea du polizia eginbideetan eta egintza judizialetan, legeak agintzen duen eran).
‎Beharrezkoa bada, gobernu agintaritzak pertsona jakin batzuei eskatu ahal die bi eguneko aurrerapenarekin jakinaraztea ohiko bizilekua zein herritan izan eta horretatik kanpo egindako joan etorri oro. Pertsona horiek herri horretatik kanpo eramatea ere agin dezake beharrezko ikusten duenean, eta pertsona jakin batzuen bizilekua herri jakin batean edo euren baldintza pertsonaletarako egokia den lurralde batean aldi baterako finka dezake, baina azken kasu horietan arrazoi oinarridunak izan behar ditu erabakia pertsona horiek ordena publikorako duten «arriskutsutasuna» dela bide hartzeko, eta neurri horiek betetzeko beharrezko baliabideak eman behar ditu.
‎Ezin da ukatu esparru batzuetan tratatu eratzaileek oinarrizko eskubide batzuk jaso zituztela esanbidez, adibidez, tratu berdintasuna eta bereizkeria egiteko debekua (EETren 12, 34.2, 39.2, 49 141 artikuluak, etab.), eta ondoren Europako zuzenbide eratorriak eta EEJAren jurisprudentzia zabalak garatu dituela. ...a ekonomiko bat izateko eskubidea, bizitza pribatua eta familia bizitza errespetatzeko eskubidea, egoitzaren eta gutuneriaren bortxaezintasuna, defentsa eskubidea, adierazpen askatasuna, erlijio askatasuna, abokatuaren laguntza izateko eskubidea, etab. EEJAk argi utzi du Europako sistema juridikoari dagokiola esku hartzea egitea Europako Erkidegoaren esparruan oinarrizko eskubideak urratzen direla ikusten badu, bai Europako Erkidegoko erakundeen egintzei dagokienez, bai estatu kideen egintzei dagokienez, Europako Erkidegoko arautegia aplikatuz (1991ko ekainaren 18ko EEJAE. ERT kasua?; 1994ko martxoaren 24ko EEJAE. Bostock kasua?).
‎«... atxilotze egoera moduan hartu behar da gizabanakoak bere borondatea dela bide jokamolde ez zilegia autodeterminatzeko ezintasuna edo oztopoa duenean...» (uztailaren 10eko 98/ 1986 KAE). Horrez gain, EKren 17.1 artikuluan ezarri da askatasuna kenduko dela «legean aipatutako kasuak eta baldintzak gertatzen ez badira», eta hori atxilotzeari lotuta ikusten da, Prozedura Kriminalaren Legearen (PKL) 489 artikuluan eta hurrengoetan horren inguruan egiten den arauketan. Artikulu horiekin bat etorriz, atxilotzea kasu hauetan egin daiteke, bai edozein pertsonak (horrek delitu bat egitera doana atxilotu dezake delitua egitera doan unean, hots, delitugilea in fraganti, zigor edo espetxe establezimendu batetik ihes egiten duena, leku horietara eramatean ihes egiten duena, atxilotuta edo preso egonda ihes egiten duena, eta auzi iheslari izateagatik auzipetuta edo kondenatuta egonda ihes egiten duena), bai agintariek edo polizia judizialeko agente batek (horrek atxilotu egin behar du goian aipatutako kasuren batean dagoen edonor, zigor larriekin edo ez hain larriekin zigortutako delituagatik auzipetuta dagoen, a epaileak deitzen duenean joango ez dela uste bada, edo auzipetuta egon ez arren agenteak arrazoi nahiko baditu delitu bat dagoela eta atxilotutako pertsonak horretan parte hartu duela uste izateko).
‎Edonola ere, Konstituziotik zuzenean eratorri dira, eta Konstituzioan zuzenean sartuta daude (azaroaren 18ko 101/ 1983 KAE), eta, beraz, lege lerruneko gainerako arauen maila bera dute eta arau horiekin parekatuta daude. Horrez gain, legezko izaerari homologatzeko moduko izaera dute, eta hori argi ikusten da KALOren 27.2 d) artikuluan, hain zuzen ere, arauon konstituzio kontrola Konstituzio Auzitegiari dagokiola ezarri duen horretan.
‎Laugarren, 81 artikuluan ezarri zen lehendakariak Kongresuari aparteko deialdia egin ahal ziola egoki ikusten zuenean, eta batzarraldiak eten egin zitzakeela (aurrean aztertu ditugun mugekin), eta Kongresua gehienez birritan desegin zezakeela dekretu ziodunaren bidez, kasuan kasuko hauteskunde deialdia eginda. Hala ere, dakigunez, Kongresua birritan desegin ondoren, Gorte berriek lehenengoz desegitea beharrezkoa izan zen aztertu behar zuten, eta egintza horrek oinarririk ez zuela joz gero, Errepublikako lehendakaria modu automatikoan kargutik kenduko zuten.
‎Konstituzioak Kontseiluko lehendakariaren irudia indartu nahi zuen argi eta garbi. Esangura berean, Pérez Serrano irakasleak idatzi du Konstituzioak Ministroen Kontseiluko lehendakaria kantziler alemanaren moduan ikusten zuela; izan ere, Ministerioko ekipoaren osaera erabakitzen zuen eta, beraz, baita Gobernuak herrialdeko politika orokorrari eman beharreko norabidea ere. Nagusitasun hori eginera politiko batzuek ere indartu zuten, esaterako:
‎16 artikuluan ezarri zen aurreko bi artikuluetara bildu gabeko arloetan autonomia erregioen esku egon zitekeela legegintza esklusiboa eta zuzeneko betearazpena estatutuetan hala ezarrita bazegoen, eta 18 artikuluaren arabera, autonomia erregioari Estatutuan modu inplizituan aitortu gabeko arlo guztiak estatuaren eskumenekoak zirela ulertuko zen, baina Estatuak legearen bidez ahalmenak transmititu zitzakeen. ...oetako herritarren eta estatuko gainerako herritarren artean tratu desberdintasuna eginda (17 art.). Era berean, Estatuak eman zitzakeen oinarri legeak ere ezarri ziren, eta horietara egokitu behar ziren autonomia erregioetako legegintza xedapenak toki interesen eta Errepublikako interes orokorren arteko harmoniak hala eskatzen zuenean, aldez aurretik Konstituzio Bermeen Auzitegiak beharrizan hori ikusten bazuen eta Gorteetako kideen bi herenek onesten bazuten (19 art.).
‎Legitimazio aktiboa Kontseilu Nazionaleko bi herenei eta Gorteetako Batzorde Iraunkorreko bi herenei zegokien, eta Erresumako Kontseiluan aurkezten zen, xedapena Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratzen zen egunetik bi hilabeteko epean. Erresumako Kontseiluak estatuburuari errekurtsoa jartzearen berri ematen zion, eta Gorteetako Batzorde Iraunkorrari edo Gobernuko lehendakariari jakinarazten zion, beharrezko ikusten bazuten, Kontseiluan errekurtsopeko arauaren legitimazioa defendatzeko ordezkaria izendatu zezaten. Oinarrizko zioa izanez gero, Kontseiluak estatuburuari proposatu ahal zion errekurtsopeko araua kautela gisa etetea, osorik edo modu partzialean eta, edonola ere, gaiari buruzko irizpen bat eskatu behar zion Auzitegi Goreneko lehendakariak gidatutako batzordeari.
‎adostasun giroan garatu zen, alderdi politikoen artean akordioa lortuta. Espainiako konstituzio historian argi ikusten zen arriskutsua zela alderdi edo sektore bateko Konstituzioa ezartzea, eta indar politikoek gogoan hartu zuten hori. Bete betean asmatu zuten guztiei zuzendutako Konstituzioa idaztean, guztiek edo, gutxienez, herrialdeko indar politikoen gehiengo zabalak onartzeko modukoa.
2008
‎Bestetik, uztailaren 25eko 19/ 1989 Legeak, merkataritzako legeria zati batean eraldatu eta sozietate arloan legeria hori EEEren zuzentarauei egokitzeko agintzen duenak, sozietate anonimoen araubide berria ezarri du, eta, horren ondorioz, eraldaketa ezinbesteko bihurtu da. Arean ere, ageri agerikoa da sozietate anonimoa erabilera aniztuneko aukera moduan agertzen denean, erantzukizun mugatukoa bigarren mailako edo bazterreko forma bihurtzen dela, eta, kontrara, sozietate anonimoa enpresa handiaren beharrizanak asetzeko bide apropos moduan ikusten denean, erantzukizun mugatukoa indartu eta zabaldu egiten dela. Sozietate anonimoen zuzenbide berrian, hala ere, ez da hain argia sozietate anonimoaren eta enpresa handiaren arteko parekatzea, baina forma hori ez da egokiena enpresa txiki edo ertainei begira ere.
‎Gai horretan, betidanik agertu izan dira elkarren kontrako bi ulerkera: batzuen aburuz, pertsona bakarreko sozietatea, jatorrizkoa zein gertatze bidezkoa, enpresa txiki eta ertainen eskakizunei aurre egiteko bide juridikoa baino ez da; beste batzuentzat, haatik, pertsona bakarreko sozietatea aukera orokor moduan aintzatestean, legegilearen zintzotasuna goraipatu behar da, hori berori egin behar duelako errealitatea eta zuzenbidea bat ez datozela ikusten duen edozein legegilek? 1951ko Legearen zioen azalpeneko hitz ezagunak erabilita?. Bigarren ulerkera horren ildotik, zuzenbide berri honek, pertsona bakarreko erantzukizun mugatuko sozietatea onartu eta arautu ez ezik, pertsona bakarreko sozietate anonimoa ere arautu behar du, eta hori legean bertan sartu litzateke, egun Sozietate Anonimoen Legeak sozietate publikoei begira jasotzen duen salbuespena erregela orokor bihurtuz.
‎1 Aurkezte idazkuna egin eta hurrengo hamabost egunen barruan, erregistratzaileak bere erantzukizunpean kalifikatu behar du aurkeztutako agiriak legean ezarritakoak diren, batza orokorrak agiriok behar bezala onetsi dituen eta, bukatzeko, agiriotan manuzko sinadurak jasotzen diren. Erregistratzaileak akatsik ikusten ez badu, gordailua egin dela ulertuko du, eta idazkun egokia egingo du Kontu gordailuen Liburuan eta sozietate gordailugileari dagokion orrian. Kontrakorik gertatuz gero, titulu akastunei dagokiena aplikatu behar da.
‎Amaitzeko, beste sailkapen interesgarri bat gastu eta sarrera publikoen inguruko kontrolen artekoa da. Horrela, alde batetik, gastuak aurrekontuetako aurreikuspenei egokitzen ote zaizkien ikusten da eta, bestetik, sarrerak egitean legezkotasuna betetzen den ala ez aztertzen da.
‎zati orokorra eta zati berezia. Lehenengoan, tributua zer den jakiteko oinarrizko kontzeptuak ikusten dira; beste hitz batzuez esanik, tributuak Zuzenbidearen barruan duen garrantzia azaltzen da. Horrez gain, tributuaren arauzko iturriak aztertzen dira, bereziki Konstituzioak xedatutako printzipioak?, eta tributuak ezarri eta biltzen dituzten herri erakundeen berri ere ematen da.
‎Azkenik, Espainiako 1978ko Konstituzioa indarrean jarri ostean, eta Tributu zuzenbidearen inguruan zegoen ikusmolde zaharkitua gainditu eta gero (eskubideak murrizten zituen Zuzenbide gisa ikusten zuena), Konstituzioaren printzipioak bete betean aplikatzen dira. Taxu berean, Kode Zibilaren 3.1 artikuluak aldarrikatzen dituen interpretazio irizpideak jasotzen dira, tributu arauen esparruan.
‎Konstituzio Auzitegiaren epaiaren ondorioz, legegile arruntak tasa eta prezio publikoen arauketa sistematizatu du eta Tasa eta Prezio Publikoen 1989ko Legea onetsi aurreko egoerara itzuli da. MARTÍN QUERALTek ez du begi onez ikusten prezio publikoa, erakunde juridiko lokabe gisa. Autore horren aburuz, prezio publikoak tasa bihurtu lirateke, lege erreserbapean direnean; lege erreserbarik ez dagoenean, ordea, prezioak ondare sarrera izan lirateke.
‎Ezeztapena adierazteko organo eskuduna ez da izango egintza eman zuen organoa. Espedientean interesatuen entzunaldia dago, hamabost eguneko epean, eta organo aholku emailearen txostena jaso behar da ezeztapena egokia denentz azaltzeko; Lurralde Historikoetan, alabaina, bi izapide horiek egingo dira beharrezkoak ikusten badira. Ebazpen idatzia jakinarazteko gehieneko epea sei hilekoa da, prozedura hasteko erabakia jakinarazi zenetik zenbatzen hasita.
2009
‎Fardelen kanpoaldetik ez direnean ikusten kalte edo matxurak, merkatugaiak jaso eta hurrengo hogeita lau orduetan egin daiteke eroalearen kontrako erreklamazioa, fardelak irekitzean aurkitutako kalte edo matxuren ondorioz; kalte edo matxurak kanpoaldetik ikusten direnean, jasotze egintzan bakarrik egin daiteke erreklamazioa.
‎Fardelen kanpoaldetik ez direnean ikusten kalte edo matxurak, merkatugaiak jaso eta hurrengo hogeita lau orduetan egin daiteke eroalearen kontrako erreklamazioa, fardelak irekitzean aurkitutako kalte edo matxuren ondorioz; kalte edo matxurak kanpoaldetik ikusten direnean, jasotze egintzan bakarrik egin daiteke erreklamazioa.
‎Merkatugaien kasuan matxura lehen begi kolpean antzeman daitekeenean, horiek eman baino lehen aztertu behar dira. Deskarga gauzatzean ez bada halakorik ikusten , azterketa merkatugaiak eman eta gero egin daiteke, hurrengo berrogeita zortzi orduak igaro baino lehen, betiere; horrez gain, adituek bidezko deritzeten beste frogak egin daitezke.
‎Ageri agerikoa da egungo gizartean kanbio letra ez dela begi onez ikusten , baina esan daiteke horrek ez duela zerikusirik aipatu hutsune edo akatsekin. Bateko, ekonomian gertatzen ari den krisialdiak, besteko, kontsumo ondasun eta zerbitzuen merkatuan nahiz finantza merkatuan kanbio letra gehiegi erabili izanak, eta, azken buruan, prozesu legeak zeharo zaharkituak izateak halabeharrez ekarri dute ez ordainketen kopurua izatea estatistikek erakusten duten bezain handia.
‎...nak uste badu ontziak ezin diola ekin helmugako porturanzko bidaiari, bizigairik ez dagoelako, enbargo, kortsario edo piraten beldur oinarriduna duelako, edota edozein itsas istripuren ondorioz nabigatzeko doikuntza galdu duelako, ofizial guztiak batuko ditu eta zaman interesa izanda ontzian daudenei dei egingo die, batzara joan daitezen boto eskubiderik gabe; kasuaren inguruabarrak aztertutakoan, ikusten bada bidaia geldiarazteko arrazoia dagoela, porturik hurbilen eta egokienean sartzea erabakiko da, eta nabigazio liburuan kasuan kasuko akta jasoko da, horiek guztiek sinatuta.
2012
‎Kaltedunaren salaketa edo erreklamazioa dagoelarik, 267 eta 621 artikuluetan ezarri eta zigortutako arau hausteak direla eta, zigor prozedura hasten denean, egitate berberetan nahasirik dauden beste guztiak, euren burua kaltedun gisa ikusten duten heinean, alderdi gisa agertu ahal izango dira hasitako zigor eginbideetan, eurek eskatzen dituzten kalteen zenbatekoa edozein izanda ere.
‎Delitu horietan, ekonomia baldintzen etengabeko aldarazpenak eta delituon nahitaezko arau testuinguruarenak eragiten dute zigor arauak testuinguru horretan kokatzea eta, horrela, Zigor Kodetik kanpo uztea. Hori da Espainiako tradizioa, eta Espainiaren inguruko herrietan ere horren antzeko jardueren adibideak ikusten ditugu.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia