2006
|
|
Bertze aldetik, ttipi ttapa telebistaren eguneko albisteen laburpena ere ikus daiteke bideo formatuan. Honela, telebista seinalea berez Bortziriak, Sunbilla, Malerreka eta Bertizaranako zenbait herrietan bakarrik
|
ikusten
bada ere, laburpen hori eskualdeko gainerako herrietan ez ezik, mundu zabalean ere ikus daiteke.
|
|
Udaletxean hainbat bilera egin ondotik,
|
ikusten
zen ez zutela biderik ematen guk hemen toki bat izateko. Orduan okupatzea erabaki genuen eta Leitzako eragile ezberdinekin bilera egin genuen, etxe honek lau solairu dituelako eta gazteen txokoaz gain, Gizarte Zentroa ere egin daitekeelako.
|
|
Lehenean, hil hunen 31an, Arantzazura joanen dira. Harat ailegatzea, goizeko 11:00etarako aurre
|
ikusten
dute. Bertaratu bezain laster aitortzako sakramentua izanen dute eta ondotik 12: 00tan, ohitura den bezala meza nagusia.
|
|
Gaztetxearen etorkizuna nola
|
ikusten
duzu?
|
|
Bertze gazteak ez ziren bada ezpada guregana hurbiltzen hala ere idekiak ginen. Gaur,
|
ikusten
dudalarik gaztetxea herriko bizian onartua dela, zinez kontent naiz».
|
2007
|
|
Garaiak ez dira horretan bakarrik aldatu. Duela mende bat kasik etxe guzietan izaten ziren sagarrondoak, baina orai guti
|
ikusten
dira eta gainera, aurtengoa ez da sagar urtea izan. Horregatik, aurten Gamioxarrean jo diren 2.000 kilo sagar Baztan, Malerreka, Bertizarana eta baita Larraungo Aldatz herritik ekarri dira.
|
|
Uste baino hobea. Hasieran nire agurrarekin oso zaila
|
ikusten
nuen jarraipena. Baina zorionez aurrera jarraitzeko asmoa dago eta horretarako bideak jarri dira.
|
|
Garai batean herri mehatzaria zen eta bertan, harriez gain, urrea eta zilarra ere topazten omen zute. Mehatzarien museoa ere ikusi dugu eta une batez mendebaldeko herri batean gaudela
|
ikusten
dugu, alegia, filmetan agertzen diren horietako batean. Ez dute itxuraldatu eta polia iruditu zaigu.
|
|
Lesakan bezala Beran ere momentuz ez dago argi nor izanen den heldu den legealdirako alkatea. EAE ANVk lau zinegotzi lortu ditu, EAk 3, EAJk 2 eta Aralarrek bertze 2 Koaliziorik ez bada egiten Josu Iratzoki izanen litzateke alkate berria, baina Helena Sanestebanek erran digunez alkate segitzeko asmoa du eta ez du arazorik
|
ikusten
Nafarroa Bai koalizioa osatzeko. Hala ere momentuz deus ez dagoela egina erran digu.
|
|
Gure eskualdean nola
|
ikusten
dituzu gauzak?
|
|
Gaizki xamar
|
ikusten
dut egoera, aunitzetan Iruñea, Donostia edo urrutirago joan behar baitugu errespetatzen gaituen inguru batean lagun talde bat osatu edo bizitzera. Oraino, lan haundia dago egiteke hezkuntzan, gureganako errespetua eta informazioa bulkatzeko.
|
|
Maillot arrosa lortzea, alegia. Sasoin onean
|
ikusten
du Cunego eta irabazteko aukerekin. Patxiri dagokionean, berriz, Damianori laguntzea izanen da bere lana.
|
|
Gainera pentsa daiteke iaz galdutako txapela berreskuratu nahiko duela. Aipatutako bi lasterkari hauek mendiko probetako podiumetan maiz
|
ikusten
badira, ezustea errepideko probetan ezagunagoa den Rafa Maritxalar Lesakarrak eman dezake. Mendian entrenatu da eta Sarako lasterketan bigarren postua lortu zuen Fernandotik 2 minutura.
|
|
Erritmo bizian hasi zen norgehiagoka, eta hasiera hasieratik
|
ikusten
ahal zen partida gogorra izanen zela. Defentsan etxekoak gogor hasi ziren.
|
|
Leitzan hagitz ongi atera zen eta uste dut 50 ziurtagiri inguru banatu zirela. Hemen zer izanen den ez dakigu, martxo hasieran ikusiko da, baina aurkezpen ekitaldira agertutako jende kopurua seinale ona izaten ahal da,
|
ikusten
baita jendeak interesa baduela. Kontseiluko kideekin egindako bileran aipatu digutenez, orain arte egindako aurkezpenik arrakastatsuena izan da Bortzirietakoa, orain ikusiko da horrek eragina duen konpromisoetan…
|
|
Bengoetxeak erran digunez, «saiatzen gara harrobia lantzen, baina ez da erraza biztanleria mugatua delako. Futbola, pilota… kirol asko eta gazte gutti; gainera errugbia ez da asteburuero
|
ikusten
telebistan».
|
|
Deus egiten hasi baino lehenago, Lesakako kultur eragileen beharrak kontutan hartu dira. Hori kontutan izanda, erabilgarria den kultur etxe bat behar du Lesakak eta erabilgarritasun hori, Zambran zail
|
ikusten
dugu (…). Hagitz grabea litzateke herritar guzien iritzia kontuan izan gabe erabaki bat hartzea.
|
2008
|
|
Eraiki aitzinetik, Malerrekako Mankomunitatean buruhauste franko sortu ditu Donezteben eguneko zentroa eraikitzeko proiektuak. Halako gune baten beharra
|
ikusten
dute Gizarte Zerbitzuen Mankomunitatean, Malerrekan dagoen adinekoen kopurua altua delako eta menpekotasunen bat dutenak ere ez direlako gutti. 65 urtetik goitikoak biztanleriaren %18, 3 dira, eta kopuru horren %28, 80 urte baino gehiagokoak dira.
|
|
Oroimen hau oso hurbilekoa du Begoña Sanzberro kontseilariak, adierazi duenez, zeren bere jendaki batzuk Ameriketara emigratu behar izan baitzuten, gaur ezagutzen dugun gure Komunitatea oso bertzelakoa zenean. Beraz, agertu du pozik
|
ikusten
duela oraingo gazteek emigratzeko beharrik ez izatea, Nafarroa herrialde oparoa baita, aukera hobeen xerka etorritakoen hartzailea.
|
|
Sari banaketan, Dominique Botineu Nazioarteko Pilota Federazioko presidentea, Jon Oiartzun Nafarroako Pilota Federazioko gerentea, Nafarroako Kutxako Fundazioko Javier Almandoz eta Pilotarien Batzarrako Jose Antonio Arroyo izan ziren. Horiez gain, Josetxo Iraundegi pilotazalea edo pelotamano Kanariar Uharteetako luzeko pilota jokua ikertzen duen Juan Manuel Hernandez Auta kazetaria izan ziren Bearzanan final handi hau
|
ikusten
.
|
|
Nola
|
ikusten
duzu euskara?
|
|
Edukia berdina izanagatik ere, niri ez zait mezu bera iristen euskaraz edo gaztelaniaz entzun edo irakurrita. Euskaraz irakurri edo entzutean, euskalduna naizela onartzen dutela
|
ikusten
dut, eta beraz, errespetatzen nautela. Jesusen ebanjelioko mezu nagusia Jaungoikoa Maitasuna dela bada, euskaldun kontzienteak ez du hori sinistuko mezu hori ez bazaio euskaraz adierazten.
|
|
Agintariak eta pilotazaleak partida
|
ikusten
|
|
Sari banaketan, Dominique Botineu, Nazioarteko Pilota Federazioko presidentea; Jon Oiartzun, Nafarroako Pilota Federazioko gerentea; Nafarroako Kutxako Fundazioko Javier Almandoz eta Pilotarien Batzarrako Jose Antonio Arroyo izan ziren. Horietaz gain, Josetxo Iraundegi pilotazalea edo pelotamano Kanariar Uharteetako luzeko pilota jokua ikertzen duen Juan Manuel Hernandez Auta kazetaria izan ziren Bear Zanan final handi hau
|
ikusten
.
|
|
Alde batetik, kreditu txartelean lehenbailehen sinadura egiteko erran dute, eta ezkutuko zenbakia ez inon ere paratzeko. Bankuak horretarako aukera ematen badu, argazkia agertzea ere ongi
|
ikusten
du Irachek, baita txartelaren atzean “beti eskatu NAN” paratzeko ere. Dirua ateratzerakoan makinak inongo aparaturik ez duela ziurtatu behar da, eta ezkutuko zenbakia markatzerakoan eskuarekin teklatua estaltzeko.
|
|
Baina gazteen kezka nagusiak langabeziak eta lanak sortzen ditu. %15, 7k hala
|
ikusten
du, eta ondotik dator norbere egoera ekonomikoa. %11, 6k gazteek dirurik ez dutela uste du.
|
|
Kezka nagusi batzuk ere badituzte gazteek eta gehienentzat langabezia eta lana dira horiek, %12, 9k hala uste baitu. Etxebizitza ere arazotzat
|
ikusten
du %11, 4k eta drogak %9, 7k. Orokorrean faltan botatzen dituzten hiru gauzak hauek dira herriz herri Leitzaldean:
|
|
Kezka nagusi batzuk ere badituzte gazteek eta gehienentzat langabezia eta lana dira horiek, %12, 9k hala uste baitu. Etxebizitza ere arazotzat
|
ikusten
du %11, 4k eta drogak %9, 7k. Orokorrean faltan botatzen dituzten hiru gauzak hauek dira herriz herri Leitzaldean:
|
|
Baina gazteen kezka nagusiak langabeziak eta lanak sortzen ditu. %15, 7k hala
|
ikusten
du, eta ondotik dator norbere egoera ekonomikoa. %11, 6k gazteek dirurik ez dutela uste du.
|
|
Handik Berara joen gara eta baserrietan egiten duten arroltze arroltze eskea jarraituko dugu. Eta azkenik, berriz ere Lesakara joanen gara eguerdian izaten den orgen desfilea
|
ikusten
. Hiru osagai hauekin menua osatuko dugu, baina hori bai, guzti hau asteartean ikusgai izanen duzue.
|
|
Partzuergoak aitzinago azalduko du zein agentzietan kontratatzen daitezkeen egonaldi hauek. Ekimen honekin, erakunde turistikoan oso erakargarria
|
ikusten
dena, eskaintza eta zerbitzu turistikoak zabaltzea bilatzen da, bisitarien kopurua goitzeko.
|
2009
|
|
Horrekin batera, zera eskatu zuen: «aurrerantzean horrelako gertakaririk ez dadila errepikatu, horretarako ezinbestekoa
|
ikusten
dugu indar armatuaren presentzia bertan behera geratzea». Baina honek hautetsi independentisten eta EAren aldeko botoak jaso zituen.
|
|
Ongi egindako lanak bere fruituak ematen ditu, eta Errekako judoka nesken egunerokoa emaitzetan
|
ikusten
da. Orain aurredenboraldian daude, baina euren indar guztiak erabiliz emaitza onekin hasi dira.
|
|
Gero meniskotik ere ebakuntza egin zidaten eta beste urte bat egin dut behar bezala osatu gabe». Orain, halere, «osatua»
|
ikusten
du bere burua. Larretxeak ere «nahiko ongi» dabilela kontatu digu.
|
|
Honela, erdiko igerilekuaren inguruan egindako eraikina dela azpimarratu dute eta hotelerako, 25na logela dituzten hiru eraikin egin dituzte, “irizpide bioklimatikoak segituz denak hegoaldera begira eta iparralderako fatxada opakoarekin, beroa hobe isolatzeko”. Modu berean, hiru izarreko hotela, baina epe ertainean lau izateko aukera
|
ikusten
diote.
|
|
Uztailan atsedena hartu nuen eta morala nahiko baxua nuen. Denboraldia aitzinera zoaiela
|
ikusten
nuen eta egun bateko karreratan ongi ibili arren, itzuli haundiak irabazteko zerbait falta nuela iruditzen zitzaidan».«Bortz urteko lana azken hilabete terdian jokatu nuen»Uztaileko atsedenaldiaren ondotik, bere etorkizuna denboraldiko azken txanpan jokatu behar zuela pentsatu zuen Patxik. «Hilabete terdian bortz urte jokoan nituela eta eutsi behar nuela erran nion nere buruari.
|
|
Nola ikusi zenuen. Saioa nahiko polita izan zela, ni ere bat nator. Kartzelan nengoenean, ez nuen batere garbi
|
ikusten
, eta nahiko orekatua zegoela ikusten nuen. Bukaeran ere, puntuazioa jakin arte nire zalantzak nituen, eta denak hor ibili ginen.
|
|
Nola ikusi zenuen. Saioa nahiko polita izan zela, ni ere bat nator. Kartzelan nengoenean, ez nuen batere garbi ikusten, eta nahiko orekatua zegoela
|
ikusten
nuen. Bukaeran ere, puntuazioa jakin arte nire zalantzak nituen, eta denak hor ibili ginen.
|
|
Gauza handiak egitera iristen ahal zarela hasiak dira erraten…Final laurdenak gainditzea izango da nire helburua, eta finalerdietara sartzea lortzen badugu, nahikoa egina izango dugu, Euskal Herrian badelako nahiko emaitza bertsolari batentzat. Oraindik denbora pixka bat badago, eta hor ere lan dezente egin da txapelketa horri aurre egiteko, eta ahalik eta urrunen iristeko.Eta zeure burua Euskal Herriko txapelketako finalean
|
ikusten
al duzu. Amets egiten dudanean, batzuetan bai. Baina belodromoa oso toki handia da, baina oso toki gutxi dago, eta eliteko bertsolariek zer maila duten badakigu.
|
|
Zalain Zokoko Errotaldeako Gregorio Garbisuk aipatu zigunez, “14 bertako arrazako bildotsak ziren, eta 4 Salamankakoak”. Bertakak berak haziak ziren, “Gardelsoron bazkatuak, Lesakatik itsasoa
|
ikusten
den baserri bakarrean”. Berekin batera Susperregi aita semeak, Txus Unsion, Joakintxo Iantzi, Txumari Goia, Iñaki Ugartemendia, Vazquez eta Igor Lasaga aritu ziren lanean.
|
|
Lehen mailako kadetetan, Irail Zestauk 18 eta 13 irabzi zion Ibai Juanenari eta lehen mailako jubeniletako final ikusgarrian, Beñat Oronozek 18 eta 12 irabazi zion Unai Madariagari. Biek ere gauza ederrak egin zituzten, profesionaletan
|
ikusten
ez direnak.
|
|
Halere, Berako Altzate karrikak irudi ikusgarria eskaintzen zuen, goizeko 9:30ean, denda gehien gehienak itxiak eta karrikan inor
|
ikusten
ez zela. Gauza beretsua gertatzen zen Lesakako Plaza Zaharrean ere.
|
|
Larunbatetan telebistan
|
ikusten
dugunaz haratago, zer dago kamaren gibelean?
|
|
Oso erreala da
|
ikusten
duzuen guzia, atzealdean, pasilloetan urduritasunak ikusten edo nabaritzen dira, malkoak, agurrak eta batik bat programan dagoen giro bikaina.
|
|
Oso erreala da ikusten duzuen guzia, atzealdean, pasilloetan urduritasunak
|
ikusten
edo nabaritzen dira, malkoak, agurrak eta batik bat programan dagoen giro bikaina.
|
|
Serio? Serio
|
ikusten
ahal nauzue ba programan. Kar kar kar.
|
|
Krisia orokorra den garai honetan, langabezia goiti doa etengabe. Alde horretatik, badirudi haurrak eta xaharrak zaintzeko asti gehiago dagoela, baina Marisol Tabernak «berriz ere emakumea etxean gelditzeko arrisku haundia»
|
ikusten
du. «Ez dut gaizki ikusten pertsona bat etxean gelditzea eta denbora familiari dedikatzea, beti ere, norberarentzat astia hartuta.
|
|
Alde horretatik, badirudi haurrak eta xaharrak zaintzeko asti gehiago dagoela, baina Marisol Tabernak «berriz ere emakumea etxean gelditzeko arrisku haundia» ikusten du. «Ez dut gaizki
|
ikusten
pertsona bat etxean gelditzea eta denbora familiari dedikatzea, beti ere, norberarentzat astia hartuta. Baina ez da egokia beti emakumea izatea.
|
|
Eta berriz pasatzea ere ez du erraz
|
ikusten
Mindegiak. «Ez da ezinezkoa, baina lan serioa egin behar da.
|
|
Igerilekuko obran bertan gastuak izugarri igo direla azpimarratu nahi izan zuten, proiektuan agertzen ez ziren lanak egiteagatik, “diru sarrerarik aurreikusi gabe eta udaleko osoko bilkuran eztabaidatu eta onartu gabe”. Igerilekuko ostatu jatetxea ustiatzeko moduarekin ere ez dago ados PNV. “Ustiatzeari uzteagatik 18.000 euro inguruko kalte ordainak pagatu eta gero,
|
ikusten
dugu kalte ordaina jaso zuen pertsona berak ustiatzen segitzen duela, tartean imolako lehiaketa edo kontraturik egin gabe eta, gainera, Udalari deus ere ordaindu gabe”.
|
|
2008ko maiatz aldera obra hauek gibeleratuak zeudela salatu genuen, batez ere Sunbilla eta Bera arteko zatian jarduera eskasa zela
|
ikusten
zelako. Obrak iragarritako egunean ez zirela akituko ere adierazi genuen.
|
2010
|
|
«Iruñean eta Madrilen ibiltzen zen eta Madrilen izan zuen lehendabiziko zeliakoaren berri. Gero hemen ere
|
ikusten
hasi zen, eta garai hartan hemen zeliakoentzako jatekorik ez zegoela eta, zeliakoen gurasoei biltzea proposatu zien, Madrildik berak ekarriko zituela gauzak eta elkarri laguntzeko», azaldu digu Mortalenak. Gaur egun ere, elkartea «bat bertzeari laguntzeko» dagoela gaineratu du.
|
|
Dantza hau bukatu zenean, ikurriña ere dantzatu zuten eta ikusleek txalo zaparrada batekin agurtu zituzten dantzariak. Leitzako udal agintariekin batera, Nafarroako Gobernuko bi kontseilari ere izan ziren dantzak
|
ikusten
, Amelia Salanueva eta Begoña Sanzberro.
|
|
Dirua izanez gero gauza gehiago ere ekar litezkeela uste du, “hau eta hori erraten dugu, baina diruak manejatzen du dena, gutti goiti beheiti zer ekartzen ahal den edo zer egiten ahal den, borondatearekin gauza aunitz egiten ahal dira, baina horretaz aparte, sosa behar da gauzak ekartzeko. Zubietan haur asko ditugu eta dirua izanez gero, horientzako zerbait gehiago ekarriko genuke, nik horrela
|
ikusten
dut”.
|
|
Bertze gainerakoak pixkan pixkan lotzen joaten gara” dio. Bestak hasteko, Baztanen bai, baina Malerrekan leku guttitan
|
ikusten
den ohitura dute Zubietan, arbola altxatzea. “Ez dakit noizko ohitura den, –dio Mitxelenak– baina nik beti ezagutu dut, hortik atera kontuak.
|
|
Duela bizpahiru urte hasi nintzen segway en ibiltzen, probatu eta aunitz gustatu zitzaidan. Honat ekarri eta Ibardinen barna eta bertze lekuetan ibiltzen hasi nintzen; mendia
|
ikusten
ahal duzu nekatu gabe… Batek bizikleta zuela, bertze batek paintball, bakoitza bere aldetik ibiltzen zen jendea elkartu eta nolabait Auzoan bildu dugu eskaintza hori, hori da gure operazio zentroa eta hortik koordinatzen da, baina denen ekimena da». Doneztebeko Ameztia jatetxearen arrimoan Bertiz BTT mendi bizikleta zentrua osatu dute.
|
|
Ramon Latasa sariaren IX. edizioa, bezperako herri kirol desafioa eta zopak, pilotari profesionalen arteko partida, su artifizialak, haurrendako ikusgarriak, plater tiroketa, txirrindulari proba, toka, aitzur eta zartagin txapelketa, herri krosak haur eta helduentzat, mus txapelketa, emakumeendako futbito txapelketa, zikiro jateak… Nahi duenak badu non gozatu. Zentzu horretan, kontent
|
ikusten
zaio Edurneri. Gainera, “jendea, aitzinetik solastuz gero, prest egoten da behar diren lanetan esku bat emateko, batere problemarik gabe.
|
|
Bi arrazoi nagusirengatik egin dute araudia: «Baztan eskualde eskualduna» delako eta «Udaleko zerbitzuetan eskuararen erabilera arautzeko eta udalerrian eskuararen erabilera sustatzeko araudi erranguratsu baten hutsunea»
|
ikusten
zutelako. Ekainaren 3an aurkeztu zuten ordenantza, Arizkunenea Kultur Etxean egindako prentsaurrekoan.Eskualgintzako kideek agerraldian azaldu zutenez, «ordenantzak eskuarari dagokion marko juridikoa ezartzen dio eta orain arte izan duen egoera minorizatua saihesteko, hainbat esparru arautzen ditu».
|
|
Elizondoko Puriosenea edo Mairuen Etxean sartzen denak denboran gibelera egiten du. Hamarkada edo mende batzuk gibelera egiten ahal du bisitariak, garai bateko Baztango bizimoduaren erakusgarria diren tresna, irudi, jantzi eta jostailuak biltzen dituzten txokoak
|
ikusten
baditu. Edo K.A.ko 2500 edo 2000 urtera arte egin dezake gibelera, patioan dagoen Soalarko iruinarria begiratzen badu.
|
|
Eta gero zer? «Gauza bat argi dago –dio Marinek–, ardurak hartu behar direla eta arduratzen bazara, hau mantendu egiten da eta lana
|
ikusten
da. Baina honetaz arduratzen den lantalde bat izan behar da, eta ez dakit taldea erabat osatu den.
|
|
Hasiera hartan ni ez nengoen talde honetan, baina abeslariak kontzertu baterako taldea utzi zuen eta aste bat lehenago, abestu nahi nuen proposatzeko deitu zidaten, eta Donostiako Jazzaldirako izan zen. Ez zen batere erraza izan aste batez dena ikastea, baina asko lagundu zidaten taldekideek.Nola
|
ikusten
duzu Jazza Euskal Herrian. Gero eta interes haundiagoa dago, eta nik uste Musikene eta Pablo Sarasatek –Donostiak eta Iruñeko musika ikastegiak– asko lagundu dutela hemengo jendea horretan sartzeko.
|
|
Gogorrena, berriz, itsasoan ibiltzea omen da, «batez ere, olatuak daudenean. Trainera mugitu egiten da eta palekin asmatzea zaila da».Sasoiko
|
ikusten
du bere burua, eta bere irudiko, «joan den urtean baino hobeki» dago. Baina oraindik ba omen du non ikasia:
|
|
Beren ustez, ATHk hondamendia bertzerik ez du ekarriko, eta horren berri eman nahi diete orain Europako agintarieri.Langileak ere karrikarat 2 000 lagunek parte hartu zuten urtarrilaren 21ean Baionan iragan zen funtzio publikoaren aldeko manifestaldian eta senpertar batzuk agertu ziren hantxe. Kezkatuak dira ez baitute batere begi onez
|
ikusten
Frantziako Gobernuaren politika. Azken urteetan 100 000 lanpostu desagertu dira erretiroa hartzen dutenen erdia ez baitute gehiago ordezkatzen.
|
|
Pankarta eramaten ezker abertzaleko eta EAko udal ordezkariak jarri ziren, eta «atentatu faltsua» salatu ez ezik, «Maxurrenea inguruko auzokideei bereziki, eta herritar orori, elkartasuna eta laguntza» adierazi zieten. Horrez gain, Udalak gertatutakoa argitzeko eskatu zuen, baita «aurrerantzean horrelako gertakaririk ez dadila errepikatu, horretarako ezinbestekoa
|
ikusten
dugularik indar armatuaren presentzia bertan behera geratzea». Udalak lehendik ere eskatu du gertakari hau argitzea eta bere ondorioak izatea, «baina gaur da eguna, oraindik ere inolako argibiderik, deirik, adierazpenik… jaso ez duguna.
|
2011
|
|
Baina horko lurrak komunalak dira eta horien gaineko eskumena Batzar Nagusiak du, ez Udalak eta ez Gobernuak». Gai horri eta «saihesbideari
|
ikusten
dizkiogun hutsuneei» buruz solasteko «behin eta berriz» kontseilariarekin bilera egitea eskatu dutela adierazi digu alkateak, «baina ez digu kasurik egin eta hrregatik erabaki du Batzar Nagusiak harrobia geldiaraztea».
|
|
Nola
|
ikusten
duzue etorkizuna?
|
|
Nagusiak bere asmoa etxea saltzea zela adierazi zuen, eta horrelako obrak egitea ez zuela beharrezkoa
|
ikusten
.
|
|
Akitzeko, arazo sozialen aitzinean “irtenbide polizialaren aldeko joera beldugarria eta salagarria”
|
ikusten
ari da Ezker Abertzalea eta horren adibidetzat jartzen ditu “etorkinen jazarpena, disidentzia sozialaren kamera bidezko kontrol orokorra…” Eta, orain, dio idatziak, “adineko jendeek dituzten beharrak artatu edo atenditzeko, laguntza eta zerbitzu berriak eskaini beharrean edo gizarte langile gehiago kontratatu beharrean… Polizia gehiago! ”. Gizarte arloko lanetan aritzeko jende prestatu anitz badagoela gogoratu du Ezker Abertzaleak, “gehienak, hori bai, langabeziko zerrendetan.
|
|
1950az geroagokoak ezagutu ditu gehiago Joanketengo Mariterexak; orduan ere, berdin berdin «pesta handia eta ilusio gogorra izaten zen». Kontu asko aipatu ditu, hark nola
|
ikusten
zituen inauteriak eta neskentzat zer ziren: «Ez baitzuten libre mutilek bezala ibiltzea, ezta ostatuan sartzea ere.
|
|
Herriko apezak, alkateak eta apez laguntzaileak osatzen duten Cornelia Lecuona Fundazioko Patronatuak ez du fundazio honen lur eremu batzuk ikastolaren handitze proiekturako bideratzeko beharrik
|
ikusten
, «eskariak ez duelako herriak dituen beharrekin bat egiten, kontuan hartuz fundazioak, eredu bera eskaintzen duen Irain eskola publikoan 450 leku libre dituela gaur egun». Hori bai, Otxogorrienean behar diren moldaketa lanak egiten ahal dituela onartzen dio patronatuak ikastolari eta Tantirumairu «babestuz eta lagunduz segituko duela» dio Patronatuaren idatziak, baita 2015ean bukatzen den kontratua automatikoki bortz urteko epeetan luzatuko dela ere.
|
|
Irain eskola publikoan 450 leku libre daudela dio Patronatuak onartutako idatziakLesakako apezak, alkateak eta apez laguntzaileak osatzen duten Cornelia Lecuona Fundazioko Patronatuak ez du fundazio honen lur eremu batzuk Tantirumairu ikastolaren handitze proiekturako bideratzeko beharrik
|
ikusten
, «eskariak ez duelako herriak dituen beharrekin bat egiten, kontuan hartuz fundazioak, eredu bera eskaintzen duen Irain eskola publikoan 450 leku libre dituela gaur egun».
|
|
Lesakako apezak, alkateak eta apez laguntzaileak osatzen duten Cornelia Lecuona Fundazioko Patronatuak ez du fundazio honen lur eremu batzuk Tantirumairu ikastolaren handitze proiekturako bideratzeko beharrik
|
ikusten
, «eskariak ez duelako herriak dituen beharrekin bat egiten, kontuan hartuz fundazioak, eredu bera eskaintzen duen Irain eskola publikoan 450 leku libre dituela gaur egun». Hori bai, Otxogorrienean behar diren moldaketa lanak egiten ahal dituela onartzen dio patronatuak ikastolari eta Tantirumairu «babestuz eta lagunduz segituko duela» dio Patronatuaren idatziak, baita 2015ean bukatzen den kontratua automatikoki bortz urteko epeetan luzatuko dela ere.
|
2012
|
|
Bakoitzari bere grabazioaren kopia bat ematen diogu. Proiektua zertarako den
|
ikusten
dute eta oso emaitza polita izaten da.
|
|
Herrietako alkateek nola
|
ikusten
dute Malerreka?
|
|
«Gero eta zerbitzu gehiago eskaintzen ditu Mankomunitateak eta kontent gaude. Festa antolatzea ere ongi
|
ikusten
dugu eta ahal dugun moduan lagunduko dugu»
|
|
«Herrian gaur egun bizi dugun egoera ekonomikoa zein den ikusteak, tresna honek duen garrantziaz konturatzen lagundu digula ohartzen gara», aipatu digu Peio Etxabide alkateak. Auzolanean, lan ezberdin aunitz egiteko aukera
|
ikusten
du Udalak (bideen mantenimendua, mendiko bidaxkak garbitu, landaketak, besta ondoko garbiketa …) honek herriarentzat ekar dezakeen onura ekonomikoaz gain, herriaren kudeaketan parte hartzeko bertze modu bat dela iruditzen baitzaio. Hau dena martxan jarri eta honen inguruko plangintza bat osatzeko, herritar guzientzat idekia den batzordea sortuko da, interesatua dagoen edozeinek parte hartu eta bere proposamenak egin ahal izateko.
|
|
Baina 2011ko urte hasieran, eskutitza argitara eman zuen Lesakako apezak, alkateak eta apez laguntzaileak osatzen duten Cornelia Lecuona Fundazioko Patronatuak. Honek ez zuen fundazio honen lur eremu batzuk Tantirumairu ikastolaren handitze proiekturako bideratzeko beharrik
|
ikusten
, «eskariak ez duelako herriak dituen beharrekin bat egiten, kontuan hartuz fundazioak, eredu bera eskaintzen duen Irain eskola publikoan 450 leku libre dituela gaur egun». Hori bai, Otxogorrienean behar diren moldaketa lanak egiten ahal zituela onartzen zion patronatuak ikastolari eta Tantirumairu «babestuz eta lagunduz segituko duela» zioen Patronatuaren idatziak, baita 2015ean bukatzen den kontratua automatikoki bortz urteko epeetan luzatuko zela ere.
|
2013
|
|
EH Bilduk ez ditu begi onez
|
ikusten
hiru lege horiek: «UPNren, PSNren eta PPren legegintza ekimen horiek, oro har, udal autonomiaren aurkako bertze kolpe bat ekarriko lukete.
|
|
Igandean ere, astebururo bezala, tradizio hau hobeki ezagutzeko bisita gidatuak izanen dira, ohiko ordutegiekin (9:00, 11:00 eta 12:30). Bisitek ordu bat inguru irauten dute eta azalpenak trepa baten azpitik egiten dira, honela, usoa etortzen bada, bertatik bertara
|
ikusten
baita prozesu tradizional guztia eta bukaeran bideo bat ikusten da. Bisitaren prezioa, 4 eurokoa da pertsonako eta 10 lagunetik gorako taldeentzat berriz 3 euro pertsonako.
|
|
Igandean ere, astebururo bezala, tradizio hau hobeki ezagutzeko bisita gidatuak izanen dira, ohiko ordutegiekin (9:00, 11:00 eta 12:30). Bisitek ordu bat inguru irauten dute eta azalpenak trepa baten azpitik egiten dira, honela, usoa etortzen bada, bertatik bertara ikusten baita prozesu tradizional guztia eta bukaeran bideo bat
|
ikusten
da. Bisitaren prezioa, 4 eurokoa da pertsonako eta 10 lagunetik gorako taldeentzat berriz 3 euro pertsonako.
|
|
Bisitak, trepa baten azpitik egiten dira, usazaleak lanean ari diren bitartean (eguraldia eta ehizaren arabera). Honetaz gain, sareetan behatoki batera sartzeko aukera ere badago, bertatik, usoa datorrenean, sareetan nola sartzen diren
|
ikusten
baita. Bisitaren iraupena, 60 minutu ingurukoa da eta prezioa berriz, 4 eurokoa da pertsonako eta 10 pertsona baino gehiagoko taldeek, 3 euro ordaindu behar dituzte pertsonako.Informazio gehiago www.etxalar.org orrian.
|
|
Hiru denboraldi bigarren taldearekin egin eta gero, lehenbiziko ontzira salto egin zuen 2010ean. «Lehenbizian apurua ematen zidan, ACT ligan dena handiagoa da, jende pila bat
|
ikusten
, telebistako helikopteroa bueltaka… Kirola eta esfortzua bera da, baina ingurua aldatzen da», dio. Azken hiru urteetan hamabi bandera irabazi ditu Hondarribiarekin, baina dudarik gabe Donostiakoa da handiena.
|
|
Kanpotik arrauna udako kirola bezala
|
ikusten
bada ere, urte osoa ematen dute entrenamenduetan, gimnasioan pesak egiten, ergometroan, neguan ere hiru bat aldiz itsasora ateratzen… «Ofizioa ez bazaizu gustatzen arrunt kirol gogorra da, baina lan hori gustatzen bazaizu segi eta segi eginen duzu».
|
|
«Maila hontako betebehar ekonomikoak arras handiak dira, eta ez dugu nahi hauen erruz azken urteotan zonaldean errugbiarekin egiten ari den lana eta taldearen geroa baldintzatzea» adierazi dute klubetik. Maila honetan lehiatzeko beharrezko kirol egitura daukatenik ez dute garbi
|
ikusten
eta hortaz, «ezin dugu talde erraldoi hankamotz bat osatu».
|
|
Gizonek jakin behar dute ezetza ezetza dela eta «astuna edo babosoa izatea, ez dela ligatzea». Horrelako gertaerak
|
ikusten
dituztenean konplize ez izateko eta ezetz errateko ere animatu nahi dituzte. Emakumezkoei dagokienez, ezetz errateko eskubidea dutela gogoan izan behar dute eta jarrera aktiboa izan dezaten animatu nah dituzte, «kasu batzuetan ahotsa, begirada edo eskuak erabiliz erasoan ekidin daitekeelako».
|
|
Azken urteetan lan aukerak desagertzen ari direla ikusita, jendea «bertze ereduen bila» hasi dela nabaritu du Izaskun Abrilek, «lehen sektorean lanean hastea planteatzen du orain aunitzek». Pauso hori eman nahi dutenei laguntza eskaintzen die Cederna Garalurrek, proiektuak bideratu eta formakuntza eskainiz «ikastaroetan jendearen beharrak ateratzen dira, ikuspegi zabalago batetik
|
ikusten
dute gaia eta abiapuntua izaten da jendeari bultzada bat emateko». Aldaketa eman dadin «gure lurrari eta ekoizten dugunari balio erantsia ematea da gakoa» Abrilen erranetan.
|
|
Petritegi, Oialume Zar, Bereziartua, Gurutzeta, Gaztañaga, Larre Gain, Etxeberria eta Saizar. Aitzineko edizioetan bezalaxe, bertzela gutxitan
|
ikusten
diren bikoteak elkarrekin aritzeko aukera dute. Bederatzi bikote ari dira, gaur egungo izarrak eta etorkizunekoak nahasiz.
|
2014
|
|
Ez dira damutu egindako aukerarekin eta gainera, Anizen bizitzeari ez diote alde ona bertzerik
|
ikusten
: «denak abantailak dira», erran digute.
|
|
Halere, onartu digu «familia eta betiko lagunen falta» somatzen duela. Hortik aparte, «desabantaila gutxi»
|
ikusten
dizkio herriari. Erran digunez, Urdazubitik batez ere «jendea eta kontatzen dizkidaten istorioak» gustatzen zaizkio, eta «bizi kalitatea, mentalitatea eta noski, ingurugiroa» baloratzen omen ditu.
|
|
Lagunak eta familia etortzen zaizkigu». Labaienen bizitzeari abantaila «dezente»
|
ikusten
dizkiote eta denaren gainetik «bizi kalitatea» nabarmendu dute. Gisa berean, «Iruñean ez dagoen gauzak antolatzeko askatasuna, lasaitasuna, aparkatzeko arazorik eza...» kontatu dizkigute.
|
|
Ekimen honetan liburu bati buruz ongi hornitutako mahai inguruko mintzaldia antolatzen da idazlearekin. Ekimen honek duen alde onenetako bat, idazlea bera ezagutzeko aukera izateaz gain, idazlearekin zenbait gairen inguruan sortzen den mintzatzeko aukera da; erraterako, zer gustatu zaion, edo zer ez, zein atal iruditu zaion berezia… azken finean, irakurleak idazleari egoki
|
ikusten
duena galdetzeko aukera izaten du. Bisitatu gaituzten egileen artean honako hauek izan dira:
|
|
Alde batetik, udazken honetan ibaiaren egoera aztertzeko eta uholdeek eragindako kalteak saihesteko plangintza bat landu nahi du. Horretarako ezinbertzekoa
|
ikusten
du Ur Konfederazioa, Nafarroako Gobernuko Ingurumen departamentua, Udala eta herritarren arteko eztabaida foroa sortzea, «proposamen guztiak aztertu eta zein neurri hartu nahi ditugun denon artean erabaki behar dugu». Bigarrenik, Baztango uholdeen inguruko larrialdi plana garatu nahi dute, lan hau hurrengo udaberrian egiteko helburuarekin.
|
|
Gereziondoei hasierako hosto xuria loratu zaie. Adarretan gereziak zintzilik dituztela, eder
|
ikusten
dira mendietan, naturaren eskuak balira bezala, zabalduak diren eskuak, guri euren fruiturik goxoena eskainiaz.
|
|
Biziberritzeko, etorriko diren egoera guztietara, baita zailenetara ere, egokitzen jakin behar da, aitzinera indartsu egin ahal izateko. Usteldutako egurrak ke beltza eragingo du, ez digu aitzinean duguna
|
ikusten
utziko. Ke beltzak begietan mina emanen digu, desagertu bitartean.
|
|
Diotenez, pelikula hunen ondorioz, jende gehiago etorriko da herrira. Hala bada, duela 400 urte gure egiazko sorginekin gertatu zen injustizia jakinarazteko baliatuko dugu, museoan arras ongi
|
ikusten
baita orduan gertatua.
|
|
Jende kopurua zehazten denean udalak antolatuko du lurraren banaketa; baratzeen kokapena kanposantuaren parean, Kaxerna Eztegara eta igerilekuaren inguruan izanen dela aurreikusten du Udalak. Behin zerrenda osatzen denean bilera bat eginen da interesatu guztiekin, baldintzak azaltzeko, egokia
|
ikusten
bada ikastaroren bat antolatzeko eta komunean izan daitezkeen baliabideak aipatzeko.
|
2015
|
|
Baina, tamalez, aunitz dira gaur egun zikinak dauden xokoak. Planaren barnean, lehenik egungo egoeraren edo abiapuntuaren berri izateko diagnosis bat egitea ezinbertzekoa
|
ikusten
dute eta horretarako zabortegi bezala funtzionatzen duten puntu hauek identifikatu eta garbitzea beharrezko ikusten dute. Modu berean, hemendik aitzinera mendian eta lekuz kanpo botatzen den zaborraren pilaketa saihestu nahi dute.
|
|
Baina, tamalez, aunitz dira gaur egun zikinak dauden xokoak. Planaren barnean, lehenik egungo egoeraren edo abiapuntuaren berri izateko diagnosis bat egitea ezinbertzekoa ikusten dute eta horretarako zabortegi bezala funtzionatzen duten puntu hauek identifikatu eta garbitzea beharrezko
|
ikusten
dute. Modu berean, hemendik aitzinera mendian eta lekuz kanpo botatzen den zaborraren pilaketa saihestu nahi dute.
|
|
Honi gehitu behar zaio langile honek berriki lan hitzarmena ez betetzeagatik enpresa salatua zuela. Beraz, «garbi
|
ikusten
da, enpresaren aldetik mendeku garbi bat dagoela oztopoa suposatzen dion langilea erditik kentzeko», dio LABen oharrak.
|
|
Baztangoa ekimen honetan parte hartu duten eragileek uda pasa ondoren lan honi jarraipena eman nahi diote sare lana indartuz eta, horretarako, ezinbertzekoa
|
ikusten
dute sektoren desberdinen arteko elkar lana eta trukaketak. “Baztango garapena etorkizunean bertako produktuei eta ekoizpenei loturatu genuke, gure langeei balio erantsi haundiagoa emanez”, aipatu zuten aurkezpenean.
|