2000
|
|
hartua izan bada ere, 90eko hamarkadaz geroztik panorama aldatzen hasi da, besteak beste, kanal pribatuen etorrerarekin batera. Epe laburreko etekin ekonomikoa, merkatu zatirik handiena lortzea etaarrakastaren neurgailu bakar gisa audientzia edo
|
ikus
entzuleen kopurua erabiltzea, horiek izan dira aro berriaren ñabardurak. Eguneroko programazioan ere, telebista katepribatuen etorrerarekin batera, aldaketa sakonak izan dira, gaur arte iraun dutenakbestalde.
|
|
Telebisten emisioak egun osora zabaldu zirenetik, honetan ere kanal pribatueneragina handia izan zen?, bi joera nagusi somatu ditugu, baita ETBn ere: programatzaileen ikuspegitik eta audientziako
|
ikus
entzuleen kopuruaren eta soslaiaren arabera, ordu guztiak ez dira berdinak; eta, bestetik, programa genero batzuk sarriago errepikatzen dira eta maizago erabiltzen dituzte, desorduetan, betegarri gisa (fikzioa, erreportajeak eta, oro har, denbora jakin bati lotuta ez daudenak).
|
2001
|
|
Hona iritsi nahi nuen, XXI. mende hasiera honetan, neurri handi batean zoritxarreko, pilotak duen egoerara. Bizpahiru entrepresaren esku, finantzaketa telebista, publizitate edo irudi eskubideetan oinarritu da, pilotatik bizi ahal direnen kopurua murrizten doa eta hedabideei esker
|
ikus
entzule kopurua progresio geometrikoan handitu bada ere, oso jende gutxi doa frontoietara eta partidak edo jaialdiak asko murriztu dira.
|
2002
|
|
Denek mundu hau uzten genuenean ere, hor egongo zela kristalezko tresna hori harrizko hizkuntza erabiltzen. Gaur egun, EITBko arduradunek prentsaurrekoak emango dituzte aldika begien bistan uzteko bi kateek bereganatu dituzten
|
ikus
entzuleen kopuruak zer harrigarriak diren. Eta besteen aitzinean lehia ongi egiten dutela adieraziko dute.
|
2004
|
|
Baina telebistarekin ez da halakorik gert atzen: seinale anplifikatzaile batzuk jarri behar dira etxeetako antena kolektiboetan, eta hortik
|
ikus
entzule kopurua murritzagoa izango dela ondorioztatzen da.
|
|
Horiek produktu paketeak erosten dituzte (filmak, telesailak, marrazki bizidunak, dokumentalak...) eta kostuak merkatzen dituzte; elkartuta egoteak informazioa, albistegiak eta programak elkartrukatzea ere ahalbidetzen die. Horren guztiaren ondorioz, programazioaren kalitatea hobetzen da,
|
ikus
entzule kopurua handituz eta emaitza ekonomikoak hobetzeko aukera ere gehituz. Hauxe izan da, nire ustez, talde edo elkarteak telebista lokalen sektorean sartu izanaren ondorio garrantzitsuena.
|
|
Telebista lokalaren izaera defizitarioa k, komunikabidea irekita mantendu ahal izateko etengabe kapital hedapenak egitera behartzen baitu, euskarak zabalkunde txikiagoa edukitzea eragiten du. Nahiz eta euskal hiztunen kopurua gero eta handiagoa izan, azken batean
|
ikus
entzule kopurua txikia da eta ordu tarte horietako publizitate kopurua ere txikiagoa da, eta, ondorioz, oso zaila bihurtzen da euskarazko edukiak progr amatzeari ekonomikoki eustea. Nire ustez horixe da, gaur egun, telebista lokalen programazioetan euskararen presentzia areagotzea eragozten duen zailtasunik handiena.
|
|
Bigarrenik, eskualde eta probintzia mailakoak direnena rtean lehia bortitza dago, berezko profila rekin espazio batireki nahian, eta, jakina, kontuan hartuz kable bidezkoek, satelite bidezkoek eta digitalek partekatutako
|
ikus
entzuleen kopuruaren batez bestekoa, EGM edo CIESen arabera, ge ro eta handiagoa dela baina %6 inguruan bakarrikdabilela.
|
|
Telebista lokalaren alorrean ez ezik, baita estatu edo erkidego mailako telebista oroko rragoen eremuan ere: askoz ere eskaintza handiagoa egongo da, ikus entzulegoa are gehiago zatikatuko da, telebista kate bakoitzak gero eta
|
ikus
entzule kopuru txikiagoa izango du, publizitatearen diru sarrerak gero eta gehiagoren artean banatu dira... Beraz, kontsumo aldetik ezaugarri arras ezberdinak izango dituen fenomenoa datorkigu urte gutxitan.°
|
|
2. Komunikazio talde handiak bi arrazoirengatik hasi ziren -telebista lokalen aldeko jarrera hartzen: batetik,
|
ikus
entzule kopuruagatik, eta, bestetik, ihes egiten ari zitzaien publizitate merkatuagatik, herritar eta iragarle lokalengandik hurbilago dauden telebista lokalek hartzen baitzuten. Talde handiak (Localia, Vocento eta beste) telebista lokalen sareak sortzen hasi dira, kalitate eta ekonomia terminotan oinarritutako asoziazio erlazioa justifikatuz.
|
|
Talde handiak (Localia, Vocento eta beste) telebista lokalen sareak sortzen hasi dira, kalitate eta ekonomia terminotan oinarritutako asoziazio erlazioa justifikatuz. Telebista lokal asoziatuak kalitatezko edukiak (film komertzialak, animazioa, albistegiak, kirolak...) eskuratzeko moduan daude kostu onargarri batean; eta talde, kate edo sarea esparru lokaleraino hedatzen hasten da bere garroak, edukiak eta publizitate tarteak inplementatuz eta indartuz, eta, oro har, merkatua eta
|
ikus
entzule kopuruak finkatuz. Sortzen diren sinergiak atsegingarriak dira bai aurrekontu estua duten telebista lokalentzat bai irekian diharduten sareen bitartez merkatu guztietara iristeko asmoa duten komunikazio taldeentzat.
|
2005
|
|
Hurrengo programan, baina, itxuragabeki igo zen
|
ikus
entzuleen kopurua, baita hurrengo programetan ere.
|
2006
|
|
12 artikuluak duen izaera pluralak posible egiten du modu horretako erakunde bat baino gehiago egotea. Bakoitzak badu bere irizpide propioa
|
ikus
entzuleen kopurua neurtzeko, eta, hori kontuan izanda, neurketa horien fidagarritasuna zalantzan jar daiteke, kontratu alorrean duten garrantzia kontuan hartzen badugu.
|
2007
|
|
Kalte ordainak bere baitara bilduko du kalte morala, eta kalte moral hori baloratuko da kasuan kasuko inguruabarrak eta benetan eragindako lesioaren larritasuna kontuan hartuta. Balorazio hori egiteko, aintzat hartuko da, hala denean, kaltea eragin duen bidearen hedatzea edo
|
ikus
entzule kopurua. Baloratuko da, halaber, lesioa eragin duenak lesioaren ondorioz lortutako onura.
|
|
Zuzendu beharreko albistea edo informazioa irrati edo telebista saioren batean hedatu bazen, eta, emanaldiaren elkarrekikotasunarengatik, irrati edo telebista saio horretan ezin bada zuzenketa zabaldu hiru eguneko epean, zuzenketa eskatzaileak galdatu ahal izango du hiru eguneko epe horretan zuzenketa hedatzea antzeko
|
ikus
entzule kopurua eta garrantzia dituen saioan.
|
|
Kalte ordainak bere baitara bilduko du kalte morala, eta kalte moral hori baloratuko da kasuan kasuko inguruabarrak eta benetan eragindako lesioaren larritasuna kontuan hartuta. Balorazio hori egiteko, aintzat hartuko da, hala denean, kaltea eragin duen bidearen hedatzea edo
|
ikus
entzule kopurua, baita lesioa eragin duenak lesioaren ondorioz lortutako onura ere (Legearen 9.3 art.). Horren eraginez, kalte ordain handiak eman dira, eta batzuetan, eskubide horiek urratzearen ondoriozko kalte ordainak pertsonei kalte egitearen ondorioz eskaintzen direnak baino handiagoak izatea kritikatu da (izatez, milioi askotako kalte ordainak eman dira intimitaterako eskubidea eta norbera... Kopuru horiek, esaterako, heriotza eragin duen zirkulazio istripu batetik eratorritako erantzukizun zibilaren kasuan baino askoz handiagoak dira).
|
2008
|
|
Lanean serio,
|
ikus
entzuleen kopuru eskergak eta lankideek aintzat hartua eta, kameratik at, jatorra, ogi puska da gizon hau.
|
2009
|
|
Gu ez gaude
|
ikus
entzule kopuruaren mende, a priori, jakina, telebistan beti baitzaude.
|
|
Telebista berriak bazuen, ordea, oihartzunik gizartean, eta horrek, ikusledatuei zegokienez behinik behin, baikortasuna eragiten zien ETBko zuzendaritzako kideei. Gainera, zuzendaritzatik azpimarratzen zenez, Euskal Telebistaren helburua,
|
ikus
entzuleen kopuruaz harago, euskal hizkuntza eta kultura sustatzea zen (Diez Unzueta eta Otermin, 2006: 98):
|
|
Apurka apurka, baina, audientzia datuen morrontzapean sartuko zen ETB ere. Horrela, telebista denboraldiaren hasieran EITBko goi karguek
|
ikus
entzuleen kopuru kuantitatibo nahiz kualitatiboak jakin nahi izan zituzten. 3.000 pertsonaren lagina hartuta Gallup Institutuak eginiko neurketan, Euskal Telebistak EAEko biztanleen artean% 27ko audientzia lortzen zuela ondorioztatu zen.
|
|
Telebista (III). ' 25 urte
|
ikus
entzuleen kopuruak neurtzen' ikerketaren arabera, ETBko euskarazko kateak %8ko hartzaile portzentajea du egunero, eta %31koa gaztelaniazkoak.
|
|
Handik urte batzuetara heldu zen ETB2, eta Carlos Zufia ikerketako arduradunaren arabera, kate horren hartzaile portzentajea handitu egin zen 90ko hamarkadatik 2002ra arte. Urte horretatik aurrera egonkortu egin da ETB2ren
|
ikus
entzule kopurua: %31 inguru.
|
|
Ba, nik uste dut komunikabide baten ondasun handiena independentzia dela. Horrek komunikabideen
|
ikus
entzuleen kopurua igotzen du. Eta ez dut ulertzen zer delaeta galdu den hori.
|
|
Suriok agerraldia egin zuen atzo Eusko Legebiltzarreko EITBren kontrolerako batzordean. Espainiako Erregearen mezuari buruzko hainbat galdera erantzun behar izan zituen, baita EITBren
|
ikus
entzuleen kopuru jaitsierari eta Gernikako Estatutuaren urteurrenean eginiko programazio bereziari buruzkoak ere, besteak beste.
|
|
ez genuke aukera handitasunaren balioa gutxitu nahi. Esate baterako, ez dakigu ETB3ren sorrerak zenbat ikus entzuleren irabazia ekarri duen, baina ez dugu zalantzarik galerarik ez zuela ekarriko eta ETB1ek erakartzen ez dituen milaka batzuk irabazi ditzakeela kate berriak, edo, hipotesirik makalenean, lehenagoko
|
ikus
entzuleen kopuruari eusteko lagungarri izan daitekeela; berez da ona, beraz, aukera hazkunde hori. On litzateke, halaber, Berria egunerokoak ondoan beste egunkari bat izango balu.
|
|
Gauza bera gertatu ote da hedabideen benetako protagonistei dagokienez, hots, irakurle eta ikus entzuleei dagokienez? Ez dirudi; euskarazko irakurle eta
|
ikus
entzuleen kopurua ez da nabarmen gehitzen ari. Bilakaera gorabeheratsua da kontsumoarena, baina kasu askotan ez dute lortzen jaitsi gabe mantentzea ere.
|
|
[59] Esate baterako, ikaragarri hazi da euskararen presentzia hedabideetan, baina ez horrenbeste, askoz gutxiago baizik, euskarazko hedabideetako irakurle eta
|
ikus
entzuleen kopurua.
|
2011
|
|
Zalantzazko erabilgarritasun praktikoa duten beste espazio batzuk dira NBCren “The biggest loser” (“Galtzailerik handiena”, pisuzkoa) eta Oxygenen “Dance your ass off” (“Mugitu ipurdia”), biak estatubatuarrak. Lehenengoa 2004az geroztik ematen da, eta bederatzi denboraldi bete ditu dagoeneko,
|
ikus
entzule kopuru handiarekin. Anaia Handiaren antzeko formatu batean, espiritu lehiakorregia izatea egozten zaio, eta kritikatu egiten da, batzuetan, obesitatearen arazoa masa ikuskizun bihurtzen duelako.
|
2012
|
|
10 artikuluak duen izaera pluralak posible egiten du modu horretako erakunde bat baino gehiago egotea. Bakoitzak badu bere irizpide propioa
|
ikus
entzuleen kopurua neurtzeko, eta, hori kontuan izanda, neurketa horien fidagarritasuna zalantzan jar daiteke, kontratu alorrean duten garrantzia kontuan hartzen badugu.
|
|
ETB1en ikusle datuak oso aspaldikoak dira, Euskal Telebistaren bi kateek batutako
|
ikus
entzule kopurua baino ez dutelako zabaltzen. Horrenbestez, Hego Euskal Herrian 2002an 204.000 ikusle zituen eta Iparraldean, 2005eko datuen arabera, 76.000 euskaldunetatik 42.000k aurreko egunean ETB1 ordu erdiz ikusi egin zuten (SEI, 2004:
|
2013
|
|
Alokairu hutsa da. Ez du programazio propiorik, baina hor daude BOS (Bilboko Orkestra Sinfonikoa) eta ABAO (Asociacion Bilbaina de Amigos de la Ópera), adibidez,
|
ikus
entzule kopuru handiak ziurtatzen dizkiotenak. Bestalde, ezin da konparatu Bilbo hiri handia, Iruñea edo Donostiarekin.
|
|
Azken urteotan, 90 hamarkadako bertso saio eta
|
ikus
entzule kopuruak apur murriztu dira. Hala ere, bertso jaialdiek jende asko erakartzen jarraitzen dute.
|
2014
|
|
«Ponderaziorik ez bada erabiltzen, irismenaren irizpidea arbitrariotasunaren giltza bihur daiteke». Errate baterako, emisio eremu eta
|
ikus
entzule kopuru «zabalak» dituzten hedabideen kasuan, ponderaziorik ezak laguntzak urritzea ekar dezake. EIDER CARTON VIRTO' Elhuyar' aldizkariko zuzendaria «Emaitzek ez dute egin deialdiak eragindako kezka areagotu besterik» Elhuyar aldizkariak ere jaitsiera izan du aurten:
|
|
Eta Goiena Telebistaren gainean, berriz, programazio berria egiteko ipinitako ahaleginak eman ditu fruituak. CIESek berriki emandako datuen arabera,
|
ikus
entzule kopuruak gora egin baitu. Goiena telebistak, 2.000 ikus entzule gehiago ditu orain, CIESen arabera.
|
2015
|
|
2010az geroztik 20.000 ikusle irabazi eta bere emaitzak hirukoiztu baititu [32.300 ikusle]. Eskualdeko telebistei dagokienez, Goiena Telebistak lortzen du
|
ikus
entzule kopururik handiena, urteetan zehar nahiko egonkorra dena, gainera [8.400 ikusle 2014an]. Azken honengandik alde handira daude 28 kanala [2.600], Oizmendi Telebista [2.200] eta 2014an oso beherakada handia jasan zuen Goierri Telebista [1.600].
|
|
Bada inkesta kuantitatiboa martxan jartzeko bidea jorratu dugu azken hilabeteotan. Alabaina, arestian aipatu lez,
|
ikus
entzule kopuruen inguruko adostasuna beharrezkoa da bildutako datuekbalio erreala izan dezaten. Publizitatearen industriaren eta, batez ere, erakundeen onarpenofizialik izango ez lukeen neurketarik abiarazteak, beraz, ez luke zentzurik izango, eta, hortaz, eragile publikoen esku gelditzen da euskarazko hedabideen inguruko informazio kuantitatiboabiltzea.
|
|
Komunikabideetako irakurleen edo
|
ikus
entzuleen kopurua altua da Hego Euskal Herrian. 14 urtetik gorako herritarren artean, erdira iristen da egunkarietako irakurleen portzentajea, hirutik bik irratia entzuten du eta ehuneko bera Internetera konektatzen da.
|
|
Eta hori eginez, berehala antzeman daiteke adina faktore esanguratsua dela telebistaren eta Interneten audientzia kopuruak aztertzean (sexua, diru sarrerak edo ikasketa maila izan daitezkeen bezala). Telebistaren
|
ikus
entzuleen kopurua nabarmena da adin tarte guztietan, baina gora egiten du 45 urtetik gorakoren artean. Kontrara, Internet egunero erabiltzen dutenen artetan agerikoa da gaztetasuna.
|
|
Lehen eta bigarren pantailak momentu berean konbinatzen dituzten
|
ikus
entzuleen kopurua% 60etik gora dago mundu mailan (ikus Nielsen, 2015 eta Accenture, 2015) eta bereziki azpimarragarria da zenbatek erabiltzen duten batera ohiko telebista hargailua eta telefono mugikorra, telebista eta ordenagailu mugikorra edo tabletaren gainetik. Ikusten ari diren programari buruzko informazio osagarria aurkitzeko, sare sozialetan pil pilean dauden gaiak jarraitzeko edota online erosketak egiteko izaten dira eginkizunik arruntenak.
|
|
Broadwayen 2010eko irailaren 29an estreinatu zen, Schoenfeld Theatre antzokian, eta antzezleak Hugh Jackman eta Daniel Craig izan ziren, John Crowleyren zuzendaritzapean. Estreinatu zenean, musikala ez den antzezlan bati dagokionez Broadwayko asteko
|
ikus
entzule kopuru marka gainditu zuen.
|
2016
|
|
Oro har, erakarpen ahalmen handiko komunikabidea da; ondorioz,
|
ikus
entzulearen kopurua eta publizitatea txerkatzeko kostua handiak dira. Telebista publizitatearen ekoizpen kostua handia izan arren, inpaktu bakoitzeko kostua ez da handia.
|
2017
|
|
Datu batzuk emango ditugu: 38 urte behar izan ditu irratiak 50 milioi entzule izateko; 13 urte besterik ez telebistak,
|
ikus
entzule kopuru bera izatera iristeko; 500 milioi jarraitzaile lortu ditu Facebookek, zazpi urteko tartean; eta irakurle gehiago ditu Twitterrek, gaur egungo Estatu Batuetako egunkari garrantzitsuenek baino.
|
2018
|
|
Hasieran, sarreren salmentak Eisteddfod astekora gerturatu ziren, eta proposamen arriskutsutzat jo zena erabateko arrakasta izan zen. Harrigarria izan zen nola, lehen aldiz, poesia Eisteddfoden muina izan zen, eta
|
ikus
entzule kopuru handi horren aurrean tinko mantentzea jarraitu behar den bidearen adierazgarri izan daiteke. Aurtengo “esnea jezteko aulki desiratuaren” irabazlea Gruffud Eifon Owen izan zen (Eisteddfodeko poesia lehiaketa ospetsuenaren, the Chair en irabazlea ere).
|
2019
|
|
Euskarazko medioak eta eskaintza lehenetsi eta euskara EiTBren hizkuntza nagusia izan dadin epe jakin batean, ibilbidea prestatu litzateke, etapak ongi markatuta eta aldaketa hau progresiboki eginez, gaur egungo EiTBren
|
ikus
entzule kopuru orokorrei ahalik eta gehien eusteko, baina euskarazko eskaintzarako, trasbasea, eraginez.
|
2021
|
|
Hain zabala da sektorea... Antzokiei dagokienez, oraindik ezin dira bete; boloak egin behar dira, prezio berean,
|
ikus
entzule kopuru berarekin. Telebistan sekulako booma izan dute plataformek eta telesailen mundu berri honek.
|
2022
|
|
Amaia Merino eta Miguel Angel Llamas dokumentalaren zuzendariek «pozik» hartu dute berria. Merinok nabarmendu du telebistak
|
ikus
entzule kopuru handiak lortzen dituela. «Hori ona da beti».
|
2023
|
|
Hamarkada horretan beherantz egin dute telebista jeneralisten
|
ikus
entzule kopuruak. Euskaldunen artean, edonola ere, ETB1en ikusle kuota %4tik %5, 1era igo da azkeneko hamarkadan —herritar guztiak aintzat hartuz gero, ia ez da aldaketarik egon:
|