|
2000
|
|
|
Baina kontuz
|
ibili
behar izaten nuen azokan, Patxi Handi aguazila han ibiltzen baitzen bazterrik bazter, zer ikusiko. Hark ondo ezagutzen ninduen, lehenago egina bainion egitekoren bat.
|
|
|
– Baina Europa bide horretatik baldin badabil Euskal Herriak be bide horretatik
|
ibili
beharra jaukak derrigor, ezin jok Europatik kanpora geratu, aurrean ibilten saiatu behar jok, atzean geratzea dana galtzea izango litzatekek.
|
|
|
Angiozarren geratu gabe, zuzenean egin nuen behera, Bergara aldera. Beste bide bat bazen arren, basoan zehar, nahiago izan nuen errepidetik jaitsi, bide zuzenaren bila duda mudatan
|
ibili
beharrik ez izatearren. Espaloirik gabeko bideetan, oinezkoak diosala zor dio parean edo inguruan egokitzen zaion oinezkoari; gizalegeak hala agintzen du.
|
|
|
Ez zekien, ordea, zer esan. Noski, tentuz
|
ibili
behar zuen: gizon haiek, Henri, beraz, ezagutzen zutenak, menturaz haren lagunak ere bazirenak, agian ez ziren hala ere berarekin erabat fidatzen; bera ere baina, fida ote zitekeen beraiekin?
|
|
2001
|
|
|
Gerrak mugimendu handia ekarri zuen herrira, eta berri onik bakar bat ere ez. Eztandak eta tiroak noiznahi aditzen genituen eta bagenekien hegazti eta erbiekin batera bi hankako animaliek ere eskapo
|
ibili
behar zutela. Ospitaleko moja batek idazteko bere zaletasunari eskerrak irauten zuen bizirik, koaderno lodi bat betea zuen, Infernua lurrean.
|
|
|
Baina, paradoxikoki, nire ahulezian datza nire indarra; nik oraindik deskubritu beharreko hodeiertzak ditut, zuek guztiak agortu dituzue. Nik zelai berde eta birjinak zanpatzen ahal ditut, basamortuan
|
ibili
behar izatea da zuen kondena. Haur bati begiratzen zaion aitakeriaz eta kondeszendentziaz begiratzen ahal didazue, baina ni oraindik emoziorako gauza naiz; zuengan, bitartean, emozioa ezinezkoa da, hil egin duzue emozioa, hitz zaparrada baten pean ehortzi duzue, milaka tona sintagma gainetik ezin kendurik dabilen gaixoa da, zuengan, emozioa; gehienez ere emozioaren planta tristeak egiten dituzue, simulakro hitsak, itxura patetikoak, antzezpen penagarriak.
|
|
|
Beraz, iritsia zitzaidan Borges terrorista izugarrien burua, munduan kondenatu ororen defendatzailea ezagutzeko unea. Beraz, azkenean jakin nuen nor zen Borges delako hura, benetan, nahiz eta kontuz
|
ibili
behar nuen, zeren, Harrisoni abisua ematen saiatu eta gero, agian akabatu nahiko baininduen.
|
|
|
Tentuz
|
ibili
beharra nuen, ez bainuen bere zaurian gehiegi sakondu nahi.
|
|
|
– Haren mendekuaren hasiera izan zunan. Erraza izango zitzaionan mediku zaharra garbitzea; hala ere bazekinan Pablorekikoak egiteko azkar
|
ibili
beharra zuela.
|
|
|
Beti flotean
|
ibili
behar honek
|
|
2002
|
|
|
kontu handiz
|
ibili
beharra dago mugalde honetan.
|
|
2003
|
|
|
Ezetz Véroniquek. Bihar goizean goiz
|
ibili
behar duela eta ezetz eta ezetz. Baionan egon behar duela zortzietarako, garraio tratu bat ixten.
|
|
|
Inork ez diagu balio honetarako, baina
|
ibili
beharra zagok.
|
|
|
–Militarrei potroetan hazka egiten ez zutela
|
ibili
behar erakusteko. Eta indultuari esker bizia salbatzen zuenak betiereko fideltasuna izango zielakoan.
|
|
2004
|
|
|
" Fresko... horixe! Kaltzontzillo luzeak
|
ibili
behar... Zer hago, katarroarekin?"
|
|
|
Badituk handiak, badituk txikiak... Bular handiekin, kontuz
|
ibili
behar duk. Tipo bati baino gehiagori gertatu zaiok, emakume bulartsu batekin topo egin eta bizitza erabat aldatzea."
|
|
|
Kamioi batek blokatzen zuen enpresako sarbidea; haren albotik
|
ibili
beharrez, Joxemarik elur pilatxoan estropezu egin eta saihetsekin elurra jo zuen.
|
|
2005
|
|
|
– Zaldiz badabiltza bideetan eta nik arroila lohitsu zikinetarik
|
ibili
behar dut eskolara joateko.
|
|
|
Sumatzen ditut azal azpian. Batzuetan trabes jarri eta beren tokian jartzen
|
ibili
behar izaten dut.
|
|
|
Jabea lo egongo duk trenean, motel. Errebisorearekin eta estazioko zaindariarekin
|
ibili
behar duk kontuz.
|
|
|
– Har ezak gai errazago bat, Leon. Ez daukak handienekin lehiatzen
|
ibili
beharrik.
|
|
|
Horrelako txoriei kaiolako atea zabaltzen
|
ibili
beharra ere bada atarramentua Urruti bezalako polizia batentzat. Bere bizitza osoko aukera onena zapuzten uzteko modua, muturren aurrean.
|
|
|
Ez du atea jotzeko adorerik aurkitu. Bere bizitzatik kanporatzeko esaten badio gizonak, emakumeak ez du zertan umiltzen
|
ibili
beharrik. Mina, damua eta lotsa soilik jaso ditzake ordainetan hala dabilen emezkoak.
|
|
|
– Hi hago lasai, hemen ez daukak hitz egiten
|
ibili
beharrik. Nigatik, mutu ere jarrai dezakek.
|
|
|
Bateko eta besteko begi maltzurrak sumatu ditut niri so. Azkar
|
ibili
beharra daukat. Paketea liburu bat da, begien bistan dago.
|
|
|
Baina paper azpildu mordoxka atera zuen jakatik, asteko partilan billeteak zenbatzen zituenean bezalaxe atximurkatuz Falangearen bost geziak zeuzkan agiria atera zuen, huraxe irakurtzen utzi ninduen Untzaga plazaren erdian esbirro hark, nire izena makinaz joa bertan. Ezin zitzaion kemena ukatu kontadoreari,
|
ibili
behar zen orbel haiekin txisperuen artean. Orduan egin zitzaidan buruko mina, itzuli egin nintzen, familiagatik itzuli nintzen, anaiagatik itzuli nintzen, nik hiltzera eraman ez zezaten.
|
|
|
Kontuz
|
ibili
behar zutela ezin zutela edonorekin fidatu halako gauzak isilpean egiten zirela, gerra hotza, nork daki, agian atako banda hartutakoan paketeren bat lagako zutela uhinek bazterrera ekar zezaten ez genuela etsi behar guk ezagutzen ez genuen klaberen bat ibiliko zutela Vladimirrekikoak egiteko, halakoak bota genituen, geure burua horren barregarri ez ikusteko baino Txatoren etsipenaz errukituta, hu...
|
|
|
Gineako okumearekin ari ginen eta material horrekin erne
|
ibili
beharra daukagu, zama desberdina izaten da jasoaldi bakoitzean eta abiada ongi erregulatuta jaso behar dira, hagitz poliki erriatu behar izaten da gero lehorrean dauden zamaketariak jota ez botatzeko, itzuli laurdena eta erdia ere egiten baitute onborrek airean. Ez nuen funtsezko lanik egin hartan, amanteroari errieta ematen aritu nintzen goiz osoan, kargak zakar jasotzen, erriadak premiarik gabe bizitzen, zama kolpeka uzten nuela moilan, kargaldi guztiak jarraian, konbinadorearen gainean kakolduta.
|
|
|
Galdera berri mordoa, beti erantzuten
|
ibili
beharra, noski badauzkala emakumeen argazkiak.
|
|
|
Bere senarrak hemen
|
ibili
behar zukeen orain, tabernaz taberna arno eta etzaleku bila, holandar alderraiaren antzera. Horrelaxe, bai, ibili behar zukeen gurean Mateo Taboadak, alegia, bere espektroak, baldin eta Nemesio Arozena, arrain kaxak egiten zituen zurgina enrolatu izan ez balitz mareaje hartarako, lanean aritzen zen sotoa erosi egin nahi zuela eta dirutxo baten afanean.
|
|
|
Bere senarrak hemen ibili behar zukeen orain, tabernaz taberna arno eta etzaleku bila, holandar alderraiaren antzera. Horrelaxe, bai,
|
ibili
behar zukeen gurean Mateo Taboadak, alegia, bere espektroak, baldin eta Nemesio Arozena, arrain kaxak egiten zituen zurgina enrolatu izan ez balitz mareaje hartarako, lanean aritzen zen sotoa erosi egin nahi zuela eta dirutxo baten afanean. Berrogei urtetik goitiko bakarra zen eskifaian, baina ongi moldatu zen bakailaoari burua tripak hezurra kentzen ontziko faktorian.
|
|
|
" Lehendabizi oinetakoak kentzen ditiztek, oinutsik sartu behar duk hor, eta zorua dena garbantzu gordinez betea zagok, eta haien gainean
|
ibili
behar duk, haien gainean lo egin. Eta dena ilunpetan zagok, orduan entzuten duk arratoiak ari direla garbantzuak jaten, eta soinu hori entzun duenak ezin dik lorik egin, erne egon behar dik ze bestela arratoiek zangoa jaten diate, komuneko zulotik gora azaltzen diren arratoi bustiek".
|
|
|
...ri bizkarrean duala, lasai, hi geldi hadi hor behean, horrela, errak erria edo bira nahi duan bezanbat gaitziturik, heu agintari, portuko nagusia haiz, eskertzen diat txo, hiru mila zaldi zauzkaat nire bizkarrean arnaska, garabi bihurtzen ditiat eskuok hire ur fresko horrekin bete didaan bidona jasotzen, ongi hago behe horretan, ez hadila honat inoiz igan, 380 voltioko indarra zaukaagu hemen, erne
|
ibili
beharra zagok zernahi burdina puska ukituta ez kiskaltzeko, gertatu izan duk, eta hire hanka toteldu horrekin, ez hurbildu balekebale, alde egin ezak, hoa putzura nahi baduk, ken hadi hortik, lanean jarraitzeko gogoa eman didak, hoa bertze makinistengana, eman iezaiek egarri pixko bat hekeri, a zer ustel koadrila, halakoak esaten nizkion urketariari neure kolkorako, hi haiz portuko printzea baina...
|
|
|
Inori begia kentzeko mokoa zaukak arranoak. Horregatik idazten diat, Fermintxo, matxina hadi, utz ezak Ternuako arrantza bertan behera, laja itzak sareak putzuan, egik total abaor, jo ezak La Rochellera, bila ezak Floren, hor nonbait
|
ibili
behar dik, basoan dik hark gordelekua, ezagutuko hau, Ziriakoren korazta bera daukaala esaten ditek denek, Frantzia handia duk baina ibai guztiak ditik nabigagarri eta hi pilotu onena haiz, galdegiok anaia, Hidalgo honi bizia kentzea zaila zagok eta eskaiok esateko nola akaba litekeen bederenik, baina lehenbailehen ordea, gaua latz zatorrek, har ezak ongi gogoan Florenen esana, alferrik duk konpr... Ile beltzak egiten duen bristada, bai, horretaz pentsatu behar dut gau osoan, heriotzatu behar dituztenek horixe besterik ez omen zaukatek gogoan, ile bustiaren zuzia haragi zurian.
|
|
|
Galdera da gero! Ni marinela nintzen, ez arrantzalea, itsasoko biztanlea nintzen eta guda osoan lehorrez
|
ibili
behar izan nuen. Trena hartzeko gisan ontziratzen da baforean arrantzalea, etxetik lanera eta lanetik etxera ibiltzeko.
|
|
|
– Inguruak aztertzera irten gara, basurdeak dabiltza... Erne
|
ibili
behar dugu txikienekin, leku arriskutsua da hau.
|
|
|
Parapetoaren aurrealdean, arranoaren arrokak begi hustuaren aurrean daukan magalean jesarrita Liverpoolez zekiena azaldu zuen Tomek eta, harritzekoa, asko zekien, han gaizki janen zutela jakinarazi zion lagunari. Huck bidaiaren aukera hutsak liluratua zen, ez zitzaion axola goseak
|
ibili
beharragatik.
|
|
2006
|
|
|
Bera izan zen gure koadrilan neska batekin ibiltzen hasi zen lehena. Oraindik ere ikusten ditut Maite eta Lontxo, elkarren ondoan Azkoitiko kale nagusian gora eta behera, eskutik helduta, igande arratsalde batean, bikote batek egoera horretan
|
ibili
behar duen baino askoz azkarrago ibiltzen, urduritasunaren eraginez. Baina kalean gora eta behera ibiltze hutsaz haratagoko bikote zereginak ere oso gazterik eta oso bizkor deskubritu zituen, beste batzuek baino askoz lehenago; nik baino askoz lehenago, esate baterako.
|
|
|
Jaitsierako postuetan dago berriro, gaur etxean galdu eta gero. Ez dakit ez ote litzatekeen hobe izango behingoz bigarren mailara jaistea, urtea joan eta urtea etorri beti kinka larri horretan penatzen
|
ibili
beharra baino.
|
|
|
Bera ingelesa zela esan zidan, from the rainy Manchester hain zuzen ere. Baina, kamioilaria zenez, hara eta hona
|
ibili
beharra zuela beti. Barkatzeko molestatzen baninduen, baina norbaitekin hitz egin beharra zuela, bere ama hil zela esana baitzioten telefonoz orduantxe puntuan.
|
|
|
– Bata eta galtza zabal eta motz haiekin ikusi ninduen aurrenekoan lotsagarri nengoela bota zidan, ea kabaret batean edo antzeko zeozertan
|
ibili
behar nuen.
|
|
|
Bizitza zurrunbilo bat bilakatu da, pentsatzen zuen Goiok berekiko, erle saldo baten burrunba itzalia baina etengabea, zoratzeko modukoa, ezerk ez zuen lehengo kolorea eta distira, lehengo ertz definitua eta forma ezaguna, nabarra urdina nagusitzen zen nonahi, difuminatuak eta zirriborro lausoak, fokutik kanpoko argazkia bezalakoa zen dena, Armanik esan ohi zien bezala sekzioaren bileretan, garai berri hauen ezaugarri nagusia aldakortasuna da, potroak gero, sindikalista bati Armani deitzea, fabrikako sugegorriek ezarritako izengaiztoa zen, maltzurki, gero sekzioko kideek ere onartua, maltzurki eta maiteki aldi berean, Armani ez zen horregatik asaldatzen, ez horixe, ez zen etorri berria, garai haien aldakortasunaren beraren paradigma irizten zion izengoitiari, egokia beraz, eta doike, pena bakarra berari paratu izana edukiko zuen, onartu beharra zegoen besteri esateko oso egokia zela, norberari esanez gero azkura pixka bat sortzen zuen, baina liberatua zenetik asko zaintzen zuen itxura, goiko aginduak dituk, justifikatzen zuen bere burua, baina beste batzuek buzoarekin segitzen zuten, Goiok esaterako, gero eta burusoilagoa zen Goio, Goio bere buzo barruan sarturik –enbutiturik– agorafobia probokatzeko moduko buruko soilunearekin, hestebete zurbil eta ezezagun bat bailitzan, edo okerrago, zakil punta laru bat bezala, gauzak aldatuko ziren noski baina ez Goiorentzat, soilunearen tamaina gorabehera, errealitate aldakorrarena hitz eginda zeukaten bileretan, behin baino gehiagotan, Armanik esaten zuen ez dela lan ideologikoa alde batera utzi behar, besteak konforme zeuden, lehen errealitatearen araberako kontsigna garbiak genituen, esaterako produkzio bitartekoen jabetza langileriaren eskuetara pasatu behar da, orain ezinezkoa da horrelako kontsignarik, teknologia, teknologia, errepikatzen zuen Armanik, teknologia da langileen eskuetara pasatu zena, menderatu zena, baina nondik dator teknologia, nork kontrolatzen du teknologia, pentsa une batez –eta garbi gera bedi, arren, hipotesi zoro bat baizik ez dela–, onenean ere, IBM edo dena delakoa armaz hartzen dugula, eta bertan dauden handi mandi guztiak akabatzen ditugula, gero nork jarriko zuen ordenagailua martxan, nork jakingo zuen zer tekla sakatu behar zen, zuk, Goio? ...seme alabekin mintzatzen zuan, seme alaben edukazioaz arduratzen zuan, kariñosoa zuan, edo zer, eta erantzuna labana kolpe bat bezala, ez, motel, ez, azkar hil zuan eta diru pixka bat utzi zian, dena zetorren ondo egun kloniko horiek iragateko, katean tapizeria jarri berriari errepasoa egiten, jostura bat tokiz kanpo han eta olio orban bat hemen, jardunaldi bakoitzean horrenbeste kotxe eta azkar
|
ibili
beharra orain gaueko txandan zebilen taldeak ehuneko hamarra ateratzen zielako produkzioan, Goiok ez zuen ulertzen, zertarako hainbeste presa gero handik sei hilabetera, merkatuaren egoera zela-eta, produkzioa mantsotu behar bazen eta fabrika hainbeste egunetan ixten bazuten, fabrika itxita zegoeneko egun libreak egun poltsarako, martxa hartan jubilazio egunean bi lan urteko zorra edukiko zuen en... badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak
|
|
2007
|
|
|
Ez nintzela antzezle erantzun nion, lan hori arrotza zitzaidala zeharo. Ez ziola axola, berak, ez nuela filmean beste inorena egiten
|
ibili
beharrik izango, antzeztu beharrik ez zela egongo batere, benetako Iturrino behar zuela eszena pare baterako, ia guztia halakoxea izango zela pelikula, gaineratu zidan, dokumentala eta collage baten modukoa, egiazko irudiz osatutakoa, eta txertatzeko asmoa zeukan fikzio apurra ere, albistegietako zatiak balira bezala filmatzeko erabakia zeukala hartuta. Ez kezkatzeko batere, eta joateko lehenbailehen Orleans hiriko Le Château hotelera, hantxe zeukatela kuartel jenerala antolatuta.
|
|
|
Ez dut etsi, ordea. Magia kontuetan akatsik txikienak dena zilipurdika dezakeela esan diot, arreta handiz eta oso erne
|
ibili
beharra dagoela gauzak ondo egingo badira, eta laguntzaileak ere oso konfiantzakoa behar duela izan, ezin duela edozeinek eta edonola, ezagutza handikoa, etxekoa, behar duela izan nahitaez. Berak, esaterako, ez duela lan horretarako balio, mozkotea dela nire kutxan sartu eta gauzak ongi ateratzeko.
|
|
|
Amodiorik ere ez dut ezagutu sekula halakorik, Anne eta Belle, hain handi, hain eder, hain bakar. Malkoa etortzen zait orain begira, hori ere bai baitauka zahartzeak, beti begiak bustita
|
ibili
beharra ere bada atarramentua, baina bi emakumeren maitasun egiazkoa gorputz bakarrean kausitu duen gizonik ez da izanen ugari munduan, horretan ere aparta ni.
|
|
|
Bai, lehenago ere esanda nago hori bera, ez da, mon ami? Hori ere bai baitakar zahartzeak, dedio, gauzak behin eta berriz errepikatzen
|
ibili
behar alu hau, beste zer kontatzekorik ez baneuka bezala.
|
|
|
Kontu handiz
|
ibili
behar dugu gure iritzia eta borondatea beste norbaiten esku uztearekin. Egiazko eta gezurrezko profetak bereiztea zaila denez, hobe da profeta guztiekiko mesfidantza izatea; hobe da errebelazio moduan erakusten zaigun egiari uko egitea, nahiz eta egia horren sinpletasunak eta argiak distira handia izan, nahiz eta egia hori, doan gureganatzen dugunez, erosoa izan.
|
|
|
Defendaezina nintzen, egiten ere ez nituen hutsez beti barkamen eske
|
ibili
behar nuen, neure izaeraz beraz mundua zaurituko banu bezala. Ez zen hala bistan dena.
|
|
|
Azkenean, ziraldoka, irrist egin eta zerraldo jausi zen lurrera. Sekulako aitzurra zeraman gainean, eta oinen bila
|
ibili
behar izan zuen luzaro.
|
|
|
oker
|
ibili
behar dut iparraren mende
|
|
|
dugunaren itxaropenez
|
ibili
beharra beti
|
|
2009
|
|
|
Atzetik eremua zuk baino hobeto ezagutzen duen insurrekto koadrila bat heldu denean, txorakeria gutxi. Lorik eta urik gabe
|
ibili
behar bada, ibiltzen ikasten du batek. Larrua da lehenengoa; larrurik gabe, zahagirik ez; larrurik gabe, akabo gainontzekoa.
|
|
|
Etxegilea berandu erretiratzen zen, eta neskari eman zion giltza lehen egunetik. Azken bezeroak bidali eta ardoa botiletaratzen geldituko zen, ez zuen atsegin goizean presaka
|
ibili
beharra. Nagusia doi bat berdindua etorriko zen, hela egiten zuen kanporik" Maria, ireki zan!", neskak mahaiak atontzen segituko zuen," Justo nan!", eta ukabilkazo bat joko zuen atean.
|
|
|
Estreinaldia zuen berak Hotel Miramarren, Bidasoaren bazterrak barrendatzen
|
ibili
behar zuen goiz gauero, Alkainek berriz bilatua zeukan igandeetan bazkaltokiko zaintza egiteko modua," Hori Troncoso koronela duk!" eta" Hori El Sultán Azul duk, moruen jéfia!", denak ezagutzen zituen," Hori Millán Astray duk!". Moroek paretari beha jaten zuten, eta neskek zerbitzatu ere bizkar atzetik egin behar zieten, Francoren argazkiaren azpian.
|
|
|
Munduko hiririk ukaezinenean zegoen, jendetsuenean, mugimendutsuenean, lanjerosenean ere bai, Baionako Elkar megadendan hostokaturiko gida-liburuan irakurriaren arabera. Europarrek ez omen zuten sekula bakarrik
|
ibili
behar. Ez ote zen gauza bera erraten megapoli guztientzat?
|
|
|
Tormentu eta kordelekin aitortzen dute badirela, baina izatez benetan ez direla. Tentuz
|
ibili
behar da ha ta guzti be, deabruak limurtzen ditu ta uka dezaten egia, euren delituak astunagoak izan daitezen sakrilegio horrekin,
|
|
2010
|
|
|
Ez nuen asko gozatu ordu erdi besterik luzatu ez zen korrikalditxoan. Etxartea txikia izateaz gain, korrika egiteko bidea estua zen eta promenadan zebiltzanen artean sigi saga
|
ibili
behar izan nuen, baina batez ere ezinegona sortu zidan, bazter batean zeuden gurpil aulkikoen aurretik igarotzen nintzen aldiro elkarrizketa eten eta niri begira begira jartzen zitzaizkidala ohartzeak.
|
|
|
Eta orduan, bizar guri halakoa ni, halakoak botatzen zituenean Teodoro barrabas horri gaitzitzen nintzaioan. Emakumea errespetuz
|
ibili
beharrekoa dela. Ama bezala errespetatu behar dela.
|
|
|
Ama bezala errespetatu behar dela. Ez dela edonola
|
ibili
behar. Baina Teodoro ezagutu egin behar zuan.
|
|
|
Hasi nintzen nire esaldiaren esanahia argitu nahian, esan nahi nion ez nengoela etsita, ez nuela nire burua biktimatzat jotzen, makuluen gainean
|
ibili
behar izateak ez zuela zerikusirik nire idazteko grinarekin; baina nengoen egoeran, kartzelan alegia, ez nuela probetxuzko gauza askorik egiterik, ez zela lehen bezala, aske nintzenean, gora eta behera nenbilenean, lo egiteko denborarik gabe, arnas egiteko denborarik gabe, ez zela borrokan zoriontsu bizi nintzenean bezala. Gogorra izanagatik egin behar nuena zer zen ongi nekienean bezala.
|
|
|
– Egundokoa, baina uste dut ez naizela outsider bat; gure belaunaldiko idazleek badakite zer den babarrunak eltzetik ateratzen
|
ibili
beharra. Bizitzarekin izandako enkontru horrek literatura asko aberasten du, noski.
|
|
|
– Eta zer axola zaizu zuri besteek zer egiten duten? Ez da beti besteek zer egiten duten begira
|
ibili
behar. Alferrik da.
|
|
|
Lehen egunean Beraunen egin zuten hitzordua, Vivaldi taberna parean. Taldeka
|
ibili
behar ez izatea erregutu zuen Oliveirak. Derrigorrezko solasaldiak imajinatu zituen:
|
|
|
Lotsagatik edo begiruneagatik, horrexegatik ez dute lehenago atea ixten. Tarte txiki horixe izango da mugarria, oso azkar
|
ibili
behar duzue. Ez zaitezte totelka hasi, ez ezazue dudarik egin:
|
|
|
– Lanpernak hartzea bezalakorik ez dago. Itsas behera dagoenean hartzen dira, baina olatuekin erne
|
ibili
behar da. Non dauden jakinez gero, otarreak eta otarreak bete litezke.
|
|
|
Korridorearen erdian isilik geratuko zen eta mehetuz joango zen murmurioa, mututzeraino. Oholen gainean oso astiro
|
ibili
behar zuen halakoetan. Eta hobe ate ondoan hanka hutsik jartzea.
|
|
|
Amak halako irudia ia normaltzat jotzeak, horrexek mintzen zuen Oliveira. Berandu
|
ibili
behar hori, ordea, integratuta zegoen Oliveiraren nortasunean. Amak ez zekiena zen, noski, gaueko ordu txikietan jokatutako xake partidak zirela balio zuten partida bakarrak.
|
|
|
– Ardoak pentsamendua lanbrotu baino ez dik egiten, Luis. Eta guk argi eta zuhur
|
ibili
behar diagu, ez zaukaagu lelotzeko astirik.
|
|
|
kontuz
|
ibili
behar da paperean geratzen direnekin,
|
|
2011
|
|
|
Zaharrak, ordea, lasaitu egin du: " Norberak nahi duen moduan
|
ibili
behar dik". Gauez begiak bildu ezinik izan da Contreras –edo Vidal–, goizean aitak zer pentsatuko eta haurtzaroko irudiak lokamuts bilakaturik.
|
|
|
Tea edatera gomitatu ninduen. Kontuz
|
ibili
beharra neukan, Guarrosen hatsa nabari nezakeen saman. Artega sumatu ninduen Takumi Ogatak.
|
|
|
azti
|
ibili
beharra dago
|
|
|
– Kontuz
|
ibili
behar, soka noiz tenkatu eta noiz askatu, Luzio: autoestima gutxiko idazlearekin kontrako lana egin behar da, haren kolegak gutxietsi bera gora etor dadin.
|
|
|
Lotsagarria zen: kontu handiz
|
ibili
behar, aise lepora ziezazuketen-eta ego puztu batek jotako izaki obsesibo baten harrokeria. " Hain ezberdin, bakar eta imitaezina zarela uste duzu, ala?
|
|
|
Kirol kazetariek eta kultura kazetariek garunaren parte ezberdinak jorratzen zituzten, horrela behar zuen, ez zeukan beste esplikazio posiblerik. ez zen, ordea, batetik bestera
|
ibili
beharra. Eguneroko kronikak idatzi eta elkarrizketak transkribatzean hasten zen okerrena.
|
|
2012
|
|
|
Behin eta berriro zulatzen zion burua esaldi berberarekin: Ez zara hilezkorra, Josu, kontu handiagoz
|
ibili
behar duzu, nik dizut beti lagundu, eta, gainera, hasi duzu behingoz etorkizunean pentsatzen.
|
|
2013
|
|
|
Bide bazterretako pendoitzetan nonahi izan ziren lerrakurak. Pala mekanikoak eta eskukoak
|
ibili
behar izan zituzten kamio guziak garbitzeko. Etxeetan ere lana berretu zen, kanpoko lohia eta zikina barrenera ekartzen zelako.
|
|
|
Zizare bila joaki ginela erran genionean, berak ez zuela aitzurra
|
ibili
beharrik izaten aipatu zigun. " Badiat bertze sistema bat, hori biño hagitzez hobea!".
|
|
|
Horrek badu bere alde kontsolagarria, eta da gezur itzelak konta ditzakegula, ez dugulako nork kontra egin. Hori bai, argi
|
ibili
behar da adiskide desagertuen kasuan, gorpurik agertzen ez den artean behinik behin. Zelan zen gizon hura etxean agertu zena, ez dakit zenbat urte kanpoan eginda, emazteak hiltzat zeukana?
|
|
|
Gura adina su egoten da hemen, Izturitzen, denok batzen garenean; hogei sendi etorri gara aurten ohiko bilkuretara. Guk ez dugu luzaroan oinez
|
ibili
behar, egun batean egiten dugu Saratik hona; baina Harkaitzek, adibidez, gure amaren lurraldetik etortzen zenean, eskuetako hatz guztiak beste bider ikusten zuen ilargia hona heldu baino lehen; hala esan zidan berak, eta baita ere, batzuetan arin ibili behar izaten zutela gauerako aterpera heltzeko. Gero han lo eginda, bertokoekin batera egiten zuten bidea hurrengo aterperaino, eta horrela hona iritsi arte.
|
|
|
Gura adina su egoten da hemen, Izturitzen, denok batzen garenean; hogei sendi etorri gara aurten ohiko bilkuretara. Guk ez dugu luzaroan oinez ibili behar, egun batean egiten dugu Saratik hona; baina Harkaitzek, adibidez, gure amaren lurraldetik etortzen zenean, eskuetako hatz guztiak beste bider ikusten zuen ilargia hona heldu baino lehen; hala esan zidan berak, eta baita ere, batzuetan arin
|
ibili
behar izaten zutela gauerako aterpera heltzeko. Gero han lo eginda, bertokoekin batera egiten zuten bidea hurrengo aterperaino, eta horrela hona iritsi arte.
|
|
2014
|
|
|
Sardexka patata tortillaren mamian barneratu orduko, alabarekin lehiatzea beretzat huskeria izango zela iritzita, Txominen aurrean zerbait esateko gogoa piztu zitzaion Xabiri. Hitz potoloak, txantxak eta balentriak ziren helduen arreta bereganatzeko Xabiren errepertorio bakarra, baina bazekien gurasoak atezuan izango zituela, eta kontuz
|
ibili
beharra zegoen, ez ote zen kontua errietaren batekin amaituko.
|
|
|
Zerrauts eta hezetasun usaina zegoen biltegian. Haztamuka
|
ibili
behar izan zuen estropezu ez egiteko. Ahalik eta zarata gutxien egin nahi zuen, anaiari astirik ez ematearren, baina besoa mahai gainean zegoen mailuaren kirtenarekin kateatu eta lurrera bota zuen.
|
|
|
Egonaldi ezberdina izan zen Manurena, bere aurretik egondakoena baino zailagoa, guztiz ezkutuan
|
ibili
behar zuelako, aurrekoek ez bezala. Aitak esana zion amari etxean inor ez hartzeko, oso arriskutsua zela.
|
|
|
antzezten
|
ibili
beharrik gabe.
|
|
|
" Nahi duten guzia eginez hor dabiltza", aitatxi Tomasen epaia. " Horiek bezala
|
ibili
behar bagenu guk, fite genituzke hedexuriak gibeletik". Lotu dira aitatxi eta amatxi buhameen ohituren kritikatzera:
|
|
|
Egun batzuk egin behar zituen han, izekorekin, osabarekin, lehengusinekin, Villamonten, etxetik hurbil, baina ez horren hurbil ume batentzat. Beste ume batzuekin
|
ibili
behar zuen kalean, beste kale batzuk... Egun on asko egon zen 1980ko apirilean, 20 gradutik gorakoak ere bai, eta ordu asko egin zuen Irene Arriasek kalean, beste lagun batzuekin, beste jolas batzuk.
|
|
|
Izenetan ere topikoak, palmondo bat lorategian, zuhaitz gehiago, palmondo bat baino gehiago beharbada. Etxea inguratzen zuen harresiak kristal zatiak zituen goiko partean, ebakiak egiteko moduan, kontuz
|
ibili
behar zuten Irenek eta besteek, bazekiten nondik zen errazago.
|
|
|
Kirol apur bat egiten ahalegintzen naiz egunero, Mandelari irakurri niolako, goizetan egiten zuela, egunero. Korrika egiten dut zutabeen artetik, iruditzen zait ona dela nire belaunei eusteko zutabeak saihesten
|
ibili
behar izatea.
|
|
|
Umutesik kontatzen du askotan banatzen zirela familia ruandarrak orduan Zaireko kanpamentuetan, erbeste horretan, militar asko zituztelako beti atzetik, RFPkoak, Zaireko Armadakoak, matxino banyamulengeak, ihesi
|
ibili
behar izaten zutela beti, korrika beti. Errefuxiatuak Ruandara bidali nahi zituzten militarrek, itzularazi nahi zituzten, ez zituzten Zairen nahi.
|
|
|
Hitz egiteko moduari erreparatu zion Irenek, lagundu nahi ziola iruditu zitzaion, oso modu egokian esan zion esaldia, kontuz ibiltzeko, ahotsa ere familiakoa egin zitzaion, lehengusu batena, osaba batena. Makurtzeko esan zion, makurtuta
|
ibili
behar zela han. Ezkerrean beste gizon bat zuela ohartu zen Irene, eta biak zeudela makurtuta, biak antzera jantzita.
|
|
2015
|
|
|
Minbiziak eraman zituen biak. Seme bakarra izanik etxea jaso zuen ondorengotzan eta ez zuen
|
ibili
behar izan nola zatitu eztabaidatzen Kattalin eta bere ahizpa bezala. Hauek, azkenean, saldu egin zuten eta dirua banatu.
|
|
|
Arrisku posibleen aurrean erne eta mesfidati
|
ibili
beharrak eragin ditu giza ezaugarri oinarrizkoak diren kezka eta ezinegona, luzaro bizitzeko lagungarriak baina bizipozari begira zeharo gogaikarriak, batik bat kontuan hartuta errealitateak benetako arriskurik eta etsairik ez dakarkigunean ere hura asmatzeko grina oparitu digula naturak, gorputzeko ezinegonari eta kezkari irtenbideren bat emateko; esaterako, Abaitua idazleak maite duen Julia eta... Hasiera batean bizirauteko balio zuenak, gaur egun, tokiz kanpo, suizidioa eragin dezake.
|
|
|
Aldiz, idazle ez direnen artean, politikariari esplizituki baimentzen dio Saizarbitoriak gezurra esateko eskubidea, erantzukizunaren etikak hala eskatuko balu. Eta, eguneroko bizitzan, jende arruntak, Saizarbitoriaren pertsonaiek, kontuz
|
ibili
behar lukete egiarekin. Batzuetan egia esatea maitasunaren eta bizitzaren aldeko izaten da, eta orduan esan egin behar da, eta garaiz.
|
|
|
Nobelagilearen obrak memoria handia eta patologia larria nahasirik egon daitezkeela nabarmentzen du. Tentuz
|
ibili
behar, zer gorde oroimenean eta zelan. Ezaugarri gailen memoria aparta duten pertsonak eta herriak astun bezain goibelak izaten dira, batez ere memoria hori erruzkoa bada, edota doluzkoa.
|
|
|
Kontuz
|
ibili
behar" lehenbiziko" horrekin, Saizarbitoriaren protagonistak kondenatu eta hondamendira amiltzen dituen indar makurren artean ez baita eskasena lehenbizikoaren lilura. Oraingo aukerak lausotu eta baztertzen ditu, gogoa iraganeko lehenbizikoan katramilatzeko, jatorria eta hasiera delakoan orduz geroztik etorri den guztia markatu duena.
|
|
|
Zalantzazkoa da neurosia sendatzeko idazten ote duen ala idazteak berak bihurtzen ote duen neurotiko. Saizarbitoriaren aurreko obra batzuetatik erator zitekeen agindu kategorikoetako bat" ez ezazu emaztea hil" baldin bazen, Martutene-k erakusten du kontuz
|
ibili
behar dela idaztearekin. " Ez baduzu behar, orduan ez idatzi".
|
|
|
Madariaga ez zen Ertzaintzan sartu goizero autoaren azpialdeari begira ibiltzeko, gaiztoen autoak zelatatzeko baizik. Zer eta polizia bera
|
ibili
behar haiengandik ihesi. Non ikusi da halakorik!
|
|
|
Kalbarioa. Disparatearekin dueluan
|
ibili
beharraren basakeria. Gaur.
|
|
|
nitroglizerina bezain ezegonkorrak. Kontuz
|
ibili
beharra dago nitromen hauekin. Ez dira arriskutsuak, baina daukaten boterea erakustea gustatzen zaie, eta horrek izaera aldakor eta apetatsua ematen die.
|