|
2000
|
|
|
begi berri haiek onez eraman zezaketen letra multzo bakarra eta ez ordu laurden batez baino denbora gehiagoz kirol egunkarietakoa zen, eta hizki larriak soil soilik. Kultura txirotze hari bai iritzi zion benetan tristea eta penagarria, eta analfabetismoaren atarian sentitzeak seko hondoratu zituen haren animo lehen ere ajetuak, eta halaxe, beste zereginik gabe eta oharkabean, negarrari eman zitzaion luzaroan, eta, halako batean, artean ordu txikietan, besaulkitik jaiki, eta, ordura arte sekula egin ez bezala, telebista piztu zuen; han ikusi zituenak eta
|
hura
ikusten berak egin zituenak geldi bitez geure artean, ez dira-eta lau haizetara barreiatzekoak.
|
|
|
Amonaren heriotza baino lehen hainbestetan izana nintzen elizan, eta ez nuen aingeru tripoil hura behin ere ikusi. Aingeruaren pitilin zuri
|
hura
ikusi eta bekatu beldur infernu nahasi beltz batean ito zen nire burua, eta negarrari ekin nion.
|
|
|
Gogoratzen dudana, nire aitak gerra garaiko bere argazkiak gordetzen zituen kutxatxoa da. Ez dut harrezkero kutxa
|
hura
ikusi. Aita hil zen, eta berarekin eraman zituen nonbait gure bihotzetan geldi zitezkeen oroimen guztiak.
|
|
|
Gure etxean ez zen jostailuetarako dirurik, eta, hori garbi ikusten nuelako edo, ez nintzen behin ere gurasoek erositako jostailuen grinatan egon. Baina osaba Andoni oso trebea zen egurra lantzen, eta, errege goiz hartan, nire anaia Migelek, bi eguzkien antze  ko begi biribilak jarriz, egurrezko auto handi
|
hura
ikusi zuenean, nik doi doi eutsi nion nire gelaren ertzeko gorrotoari.
|
|
|
Hori dela eta, hiriko animali denda guztietan ibili ziren antzeko katu baten bila, eta noizbait ere antz antzeko bat lortzeko zortea izan baitzuten, amona itzu  li zenean, haren lorategian askatu zuten mixiñoa. Amona, ordea, ez zerurako ez lurrerako geratu zen bere katuaren berdin
|
hura
ikustean, zeren, familiakoei laster azalduko zienez, bere katua egun batzuk lehenago hil baitzen. Nonbait, amona bera arduratu zen katua lorategian bertan lurperatzeaz.
|
|
|
Abiatu baino lehen, errekan aurrera zerbait ikusgarri topatuko ote genuen galdegin diotenean, Danek The Great White Trone delako haitza aipatu du baina, denbora aurrera eta gure ibilera gehienbat mantsoarekin, ezin izan gara urrunera heldu. Estherrek, Adelak eta Luisek, ordea,
|
hura
ikusi ezean zertarako joanak ote ginen argudiatu, eta, ordua gorabehera, aurrera egin dute eta, haiekin batera, baita Olgak ere.
|
|
|
ni oilategian jostatzen nenbilen, orduko hartan putzutxo batean txita bat garbitzen, baina hegaztiñoa uretan denbora luzeegian eduki, nonbait, eta esku artean ito zitzaidan. Begi itxiak zituen animalia mengel
|
hura
ikustean larritu egin nintzen eta berehala astinduka hasi nintzaion, laster indarrak berreskuratu, eta begiak zabalduko zituelakoan. Baina ez baitzuen halakorik egin, nire estutasun hartan pentsatzen hasirik, bi aukera bururatu zitzaizkidan:
|
|
2002
|
|
|
Arrantza debekatua zegoen urte sasoiko egun batez, nire aita amuarrainetara joan zen bere koadrilakoekin. Oso erreka zulo ezkutua aukeratu zuten, seguru zeuden han, kasik bertaraino joan behar baitzen
|
hura
ikusi ahal izateko. Toki amuarraintsua zen, harriarte eta ur laster askokoa.
|
|
|
Kontzertuaren ostean berriro berba egitekotan geratu ginen: izan ere, momentu hartantxe Pete Shelley eta Steve Diggle eszenatokiaren gainean zeuden, eta
|
hura
ikusi beharrekoa zen.
|
|
2003
|
|
|
Baina ez zuen ematen eskuetan ezer zeramanik. Hala eta guztiz ere, beste pertsona batek ere nire antzeko pentsamenduak izan zitzakeen, handik gutxira lehengo guardia
|
hura
ikusi bainuen tren gainetik hurbiltzen! Jesus, Maria eta Jose!
|
|
|
Manuk, baina, ezkutuan gorde behar izaten ditu etxean. Lehengo batean aitak eskolako karpetan itsatsita zeraman ikurrina handi
|
hura
ikusi zion, eta sekulako errieta eginez kenarazi. Horregatik  jadanik ez du ikurrinik etxeratzen.
|
|
|
Nonbait han goian zerbaitek traba egiten zuen, eta hura askatu beharra zegoen. A ze izerdiak bota zenituen langile
|
hura
ikustean, lurretik auskalo zenbat metrora, orain aurrera, orain atzera, inora lotuta egon gabe.
|
|
2005
|
|
|
Abuztuaren azken asterako agindua nion amari bidaia bat egingo genuela biok Sanabriara, Palentzia aldera, erosi eta berritua nuen Golf ean. Idoiari esatea asko kostatu zitzaidan, ez bainekien
|
hura
ikusi gabe egoteko gauza izango ote nintzen, eta beldur pixka bat ere bai baineukan gaizki hartuko ote zidan: hala joatea, gure harremanaren hasiera bero beroan...; baina Idoiak hauxe besterik ez zidan esan:
|
|
|
Hala, bada, handitzean mekanikari izango nintzela erabaki nuen, mekanikari ona. Adelaren etorrerak, baina, zerbait nahastu zidan barruan;
|
hura
ikusi, eta ezin konta ahala ahots hasi zitzaizkidan barrutik irten beharrean, ez eztarrian barna, baizik eta zuzenean bihotzetik, hantxe edukiak bainituen estu estu ezkutaturik, espetxe gogorrean, azpiraturik, haien kantua duintasun apur baten faltan itorik. Maistraren irribarreak, eztitasunez askatu zuen emeki emeki mesprezuaren tortika nire larruazaletik, eta bidea zabaldu zidan.
|
|
|
Leku hura beldurgarria zen nire oroitzapenen artean, ezen bezperan gertatu izan balitz bezala oroitzen nuen nola zebiltzan putzuan katutxo jaioberri batzuk igerian, larri, harrizko horman gora igotzen saiatuz, berriro eroriz, eta berriro indar guztiekin igeri eginez, denbora luzean, harik eta, akiturik, putzuaren erdiko zurrunbiloak irentsi eta betiko murgildu ziren arte. Gertakizun
|
hura
ikusi nuenean, ez nituen hiru urte baino gehiago izango; auzoko Joxe Mariri, orduan soldadutzatik etorri berria zen, etxeko katemeak izandako katutxoak hil zitzala agindu zioten.
|
|
|
Bertan geratu zen, irribarre gaiztoarekin; muturra beroturik zirudien, ordu haietan ohikoa zuen moduan. Joxe Mariri,
|
hura
ikusi orduko, aurpegia aldatu zitzaion; zutik jarri, eta harengana joan zen.
|
|
|
Nire aurpegi
|
hura
ikusirik, Adela zutik jarri zitzaidan, aurrez aurre.
|
|
|
Milaka lagun armaturik eta antolaturik; eta galdu egin genian, mutiko. Eta espetxera eraman gintiztean, eta gure lagunak fusilatzen ikusi genitian, eta batzuk txiripaz irten gintuan bizirik, eta nik neuk ikusi nian nola fusilatu zuten gure aita,
|
hura
ikustera behartu ninditean, hanka hutsik eta girgiluekin... Gehiago jakin nahi al duk?
|
|
2006
|
|
|
ez funtsezkoenak, noski, baina bai, adibidez, herrialdera dirua erakar zezaketen kontu zenbaitzuetan. Hala, film baterako eszenatokien bila zebilen Mendebaldeko Alemaniako ekoiztetxe batek fabrika
|
hura
ikusi eta bertan filmatzeko baimena lortu zuen. Telebistarako film bat grabatzen ari ziren, XIX. mendeko Ruhr arroko fabrika bati buruzko dokudrama, eta, Alemanian nahi zutena bezalako lantegirik topatzen ez zutenez, Europako Ekialdera jo zuten; filmaren kanpoaldeak nahiz barnealdeak grabatzeko aukeratu zuten lekuetako bat, fabrika hura izan zen, garai hartan Lodzeko Ehun eta Larruen Estatu Lantegia izena zuena.
|
|
|
Krisia omen. Bainugela honetan paisaia
|
hura
ikusten da. Bat, bi, hiru garabi bost metro koadrotan.
|
|
|
Gogoratzen duzu duela urte batzuk Aldundiak antolatu zuen Oteiza eta Chillidaren lanen erakusketa? Atzo,
|
hura
ikustera elkarrekin joan zinetela biok gogorarazi zidan Asierrek. Eta han ikusi zenituzten zenbait eskulturari buruzko iruzkinak egin zizkidan.
|
|
|
Argia piztu eta armairuko ispiluan begiratu nuen. Iruditu zitzaidan ez nuela sekula aurpegi
|
hura
ikusi.
|
|
2007
|
|
|
Egunkaria besapean erretiratzen zen agurea logelara. Lisak
|
hura
ikusi, eta semearen argazki sortarekin gogoratzen zen. Inoiz haiek ere agurearen begien aurretik pasatuko ziren.
|
|
|
Kanutoari xurgada bat hartu zion. Igorrekin Indiana Jonesen film
|
hura
ikustera joan zeneko egunaren flash bat etorri zitzaion gogora.
|
|
|
Ez zitzaion sobera kostatu eztabaida uztea, atzera begiratu gabe hasi baitzen iji eta aja, zigarroa ezpainetan, neska airean eramanez. Jesusek bezpera gauekoa gogoratu zuen Dioniren bizipoza
|
hura
ikustean. Herriaren Etxeko liburutegian zintzo zintzo aritu ziren pankarta guztiak prestatzen.
|
|
|
Dontzeila beltzaran xarmant
|
hura
ikusi nuen orduko, zoriona eta zorigaitza ber denboran ene baitan sartu ziren. Buru ederreko adats iluna laxorik bazeraman.
|
|
2008
|
|
|
Zure aita betiko moduan... extu extu. Gautzerakoan etxera gindoazela, gizajo
|
hura
ikusi genuen erakutsi nizun izkina hartan. Zure aitak proposatu zuen.
|
|
|
Azken irudia ikusteko etxera ekarri gintuen hegazkinera itzuli behar dugu, ia hutsik zihoan hegazkin hartara. Azken irudi
|
hura
ikusteko ez dugu hegazkineko leihatilatik kanpora begiratu behar, ezpada barrura, eta aurrekoak ez bezala, ez dagokio paisaia bati, ezpada nire buruari. Hegazkinaren azken eserlekuetan eseri nintzen eta pare bat ordu eskaini nion Txinara egindako bidaiari buruzko azken zutabea idazteari, etxetik bertatik bidaliko nuen azken kronika hura.
|
|
2009
|
|
|
Neskak nagiak atera eta irribarre egin zuen. Negar ere egingo zukeen Wardesek, inbidiak jota, satisfazio eta ongizate keinu
|
hura
ikusita. Haren aldemenean etzan zen.
|
|
|
–Zergatik utzi zenion
|
hura
ikusteari. Zer tartekatzen zen, bada, zuen artean?
|
|
|
Morasánekin gogoratu zen kolpetik. Literatur tailerra utzi zuenetik
|
hura
ikusi gabea zen. Eta joanak ziren urte batzuk...
|
|
|
Irenek irribarre txiki bat itzuli zion. Egia esan, poztu egin zen
|
hura
ikusteaz. Kronskyren ondoan zegoen norbaitek ere eskua astindu zuen, emakumeari agur keinu bat iruditu zitzaiona borobilduz.
|
|
|
Afarira beste bikote bat ere agertu zen, Iñigo eta Mirentxu, Jainko maitea, Iñigo...; bizitzak batzuetan eromenaren ateetan jartzen du bat, eta oso zaila da saihestea bestaldera igarotzea. Ananda ez zen ausartu Lidiaren atea zeharkatzera, baina Iñigorena...; gizon
|
hura
ikusi orduko bihotza irauli zitzaion Sarari, Felix gogorarazi baitzion, baina ifrentzutik, mugaren bestaldetik, poesiaren bestaldean lozorro dagoen eromenetik.
|
|
|
Harrezkeroztik, erretratatzeko makinarik gabe ere une luzeak eman nituen Pilarren erromaran. Orduan ere ez nuen
|
hura
ikusterik lortu. Pentsatuta neukan udaldiko iluntzeren bat izan zitekeela Pilar ikusteko sasoirik egokiena.
|
|
|
amumari emateko, poltsan neraman nire erretratua eskegi nuen ispiluaren gainean; nik egin nezakeen modurik dotoreenean egiten ahalegindu nintzen (beraz, nire beste erretratu bat ere marko batean ipintzeko eskatu behar izan nion aitari, azkenengo bisitan amumari eman ahal izateko, lehenago batean azaldu dudan bezala). Nire erretratua utzi nizun ispiluaren gainean, itzuli izango bazina han izan nintzela jakingo zenukeelako
|
hura
ikusitakoan. Ez nuen besterik pentsatu.
|
|
2010
|
|
|
Donostiako Okendo kalean zegoen. Sartu baino lehen aski urduri nengoen, baina lokal desordenatu
|
hura
ikusi nuenean lasaitu egin nintzen. Hark ez zuen erredakzio baten itxurarik.
|
|
|
1996an Euskal Editoreen Elkarteak liburu bat atera zuen non hamazazpi idazle agertzen ginen. Carmen Balcellsek
|
hura
ikusi eta gutun bat bidali zidan ea nire libururen bat itzuli eta bidali niezaiokeen erdaraz argitaratzen saiatzeko (haren laguntzaile taldeak igorriko zidan, katalogo hartako idazle guztiei bezala, pentsatzen dut). Bazko arrautzak gaztelaniara itzuli eta bidali egin nion.
|
|
|
Txikitan ikurrina bat ikusteak beldurra ematen zigun, zergatia oso ongi ez jakin arren. Debekatutako ikurrina
|
hura
ikusteak sortzen zigun sentsazioa gaur adieraztea zaila da benetan.
|
|
|
Bizitzan gertatzen diren kasualitateak. Gure ama oinez joan zen zulo
|
hura
ikustera handik hilabete batzuetara, osaba askatu ondoren, Elgoibarko lagun batek gidatuta.
|
|
|
Sara Xianek hunkituta utzi ninduen. Aitatasuna inoiz serio planteatu gabeko kontua zen niretzat, aukerarik izan ez nuelako ordu arte, baina haur
|
hura
ikusita eta amaren lerdea norainokoa zen frogatuta, egunen batean neuk ere zerbait egin ote nuen etorri zitzaidan burura. Zer zen haur horren begietatik bihotzaren muineraino iritsi zitzaidana?
|
|
|
Liburuen lehenengo probak erakutsi nizkien, azken zuzenketak egin aurrekoak. Ondoren, Danielak Manuelari grabatutakoarekin prestatutako ikus entzunezkoaren masterra ere eraman nuen DVD batean eta denbora puska eder bat eman genuen
|
hura
ikusten. Manuelari malkoek ihes egin zioten.
|
|
|
–Gutxitu ordez, areagotu egin zitzaidan harenganakoa, eta ahaleginak egiten hasi nintzen zulo batetik edo bestetik
|
hura
ikusteko sikiera. Eta honek sufrimendua ekartzen zidan, ikuste hutsak ez ninduelako asetzen eta berarekin egoteko gogoa pizten zidalako.
|
|
|
Han joan nintzen zuzen beregana eta zirt eta zart bota nion moja sartu nahi nuela. Ez zen inondik ere aurretik pentsatuta neukan ezer, baina momentu hartan bihotzak hitz egin zuen eta gizon
|
hura
ikusi ahal izateko modu bakarra zela bururatu zitzaidan.
|
|
|
Jana ere bagenuen behar beste eta otoitz eta etxeko lanekin osatzen genuen eguna. Don Alfredok ematen zidan sakrifizioei aurre egiteko poza eta gero eta konbentzituago nengoen hartu nuen erabakiarekin, ez bakarrik nire ametsetako gizaseme
|
hura
ikusi ahal nuelako, Jaunarenganako bidea aukeratu nuelako burutapena sendotzen ari zitzaidalako baizik. Zoriontsu izan nintzen, dudarik gabe, Don Alfredo gurekin egon zen bitartean, behinik.
|
|
|
Eta aurpegia estali zuen eskuekin izugarrikeria
|
hura
ikusten ez jarraitzeko.
|
|
|
vio que se hallava golpeada como es en la cara, en la espinilla de la pierna y en la anca izquierda, y que se allaba muy maltratada, y haviendola echado en cama le refirio su dueña que aquellos golpes las tenia de haverla echado la caballeria... y que despues de las diez de la noche empezo a quejarse que tenia muchos dolores y a poco rato arrojo o aborto un bulto del tamaño de una mano regular con su tela que segun la esperienzia que tenia seria de unos quatro meses. Eta
|
hura
ikusi zuenean nobedadea egin zitzaiola le causo gran novedad, eta Klarak ez ikaratzeko esan ziola, eta mesedez inori ez esateko, baina, Minondorekin sekretuan izandako accesos carnales haien fruitu zela. Eta baietz sinistu zuela, zergatikan behin baino gehiagotan goizeko ordu txikitan joan Klararen koartora eta hutsik harrapatzen zuela, eta gero gosaltzera Minondoren koartotik etortzen zirela Klara eta biak.
|
|
|
Bestetan beste, oraindik gazte zela eta estando soltera, y en su casa de posada Don Juachin de Tribiño, que vino de Yndias mui rico, tubo una hija de éste. Eta oroitzen dela bi alditan nexkato
|
hura
ikusi izandua Errenterian, eta gero aditu izandu duela, 1719an, frantsesak Gipuzkoan sartu eta zulaikatarrok Goizuetara hanka egitean, han hil zela la dicha hija que hubo Mª Clara de don Juachin de Tribiño.
|
|
2011
|
|
|
–Nik ere ez, erantzun zuen Janek, gai aldaketa hura onartuta?, eta, dirudienez, ezta bizilagunek ere; galdetu genienean, ziurtatu baitzuten hura zela irudi
|
hura
ikusten zuten lehenengo aldia.
|
|
|
Gurilanek
|
hura
ikustean, berehala bidali zuen norbait zer gertatzen zen ikustera. Segituan itzuli zen ikuskaria eta eman zion ikusitakoaren berri:
|
|
|
Mito honen narrazioan aipatu beharreko ñabardura bat Mundakan lehorreratzean Diogenis erreginak eta lagunek aurkitutako iturriari dagokiona da. Munda aqua," ur garbia" esan omen zuten iturri
|
hura
ikustean. Heroiak itsasoko (erbesteko) arriskuak gainditu ondoren ur gardeneko iturria aurkitzeak bere esanahia du narrazioan eta Europako tradizioetara hurbiltzen gaitu.
|
|
|
Azkenean, ordea, kondesak senarra limurtzea lortu zuen berriro, eta Munio Manso bere agindupean ongi armatutako hamabi zaldun eta hogei oinezko harturik, Meakaurrerantz abiatu zen. Iñigo Ezkerra zegoen dorrera iritsita, setiatu egin zuten harrabots handiz, eta semeak
|
hura
ikustean, leihora irtenda honela esan zion aitari:
|
|
|
Bertan lurperatzen dituzte aztiak eta agintariak eta, esaten dutenez, urrea eta zilarra ere ba ei dago han gordeta. Hori ez dakit egia izango ote den, baina ene iritzian, leku hartan egoteak eta mendi negar ikaragarri
|
hura
ikusteak eta entzuteak urre eta zilar guztiek baino gehiago balio du.
|
|
|
Behin, elizako kanpaia hondatu zela eta,
|
hura
ikusten joateko agindu zidan ugazabak. heldu eta irekita aurkitu nuen kanpoko atea.
|
|
|
Ezer erantzuten ez zuela ikusirik, alkandorako botoia askatu eta samatik esekita daukadan katea erakutsi diot. Han zegoen Nikolas ataundarraren urrezko txanponetako bat eta,
|
hura
ikusi duenean, irribarrea egin, bere eskuak ene sorbalda gainean ipini, eta hauxe esan dit:
|
|
|
Orduan lasaitu zitzaidan barrena, gauzak bere onera etorri zirela ikusi nuenean. Bestalde, lehendik ere baneukan Basokoak atzeratuak eta basatiak ez ziren ustea, baina gauza berriak jakiteko eta ikasteko grina
|
hura
ikusteak jende harenganako iritzi ona sendotu eta indartu zidan.
|
|
|
Eta guardiei esaten zien faborez bultzatzeko eta... hala! Nik ezin nuen
|
hura
ikusi, arriskuan deusgatik jarri behar! Ez nuen gehiago hura nirekin nahi izan!
|
|
|
Ilargi ederra, haizegua, epel epela sasoi hura izateko. Ilargi
|
hura
ikusten nuen, bainan hotza, hotza nuen.
|
|
|
Eta ez ziguten segitu, ez zen posible. Jendiak jaleo
|
hura
ikusita nik uste traba paratu zietela eltzetzukiri, eta guk ihes egin. Xalbat ondotik eta bera pasatzerakuan, eltzetzuak beraien artian disputan:
|
|
|
Etxean inor gehiago ez zegoenez, ezin izan zuten jabeekin hitz egin eta niri galdera batzuk egin zizkidaten, baina txoro itxurak egin nituen eta ez nien erantzun. Aurpegia zikina, arropa zatarra, bost eguneko bizarra eta zahar itxura
|
hura
ikusita, gizajo bat nintzela pentsatuko zuten eta alde egin zuten.
|
|
|
Gero, aldizka, zinera irteten gara, gehienetan gauez. Afalostean, telebistan pelikula edo erreportaje onen bat baldin badago,
|
hura
ikusten dut. Baina gutxitan egoten dira eta, horren ondorioz, ohera joaten naiz irakurtzera.
|
|
|
Eta monolito haren atzeko aldean esaldi bat dago, beti Xalbadorrekin erlazionatzen dudana. Gainera,
|
hura
ikusten dudanean, irakurtzen dudanean, Nafarroako paisaiak ikusten aritzen naizelako, egoten naizelako, eta da esaldi bat kanta zahar batetik hartua: " Xori kantazale ederra, non ote haiz kantatzen?".
|
|
|
Juan Mariri galdetu nionean ea zergatik asaldatu zuen ikuskizun hark, erantzun zidan gerlaren lehen egunetako oroigarri zahar eta txarrak berritu zizkiola Karlisten maskaradak. Gerora jakin nuen hogeita hamaseiko uztailaren azken egunetan Juan Mariren osaba Julian Lekuona, detenitua nonbaitera zeramatenean, nehoiz gehiago ez agertzeko, bere iloba izan zela azkeneko aldiz Oiartzungo plazan
|
hura
ikusi zuena.
|
|
2012
|
|
|
Galok lehenago ere begitan hartuta eduki bazuen Hanka motza, arrebaren lepoko zapiarekin ikusi zuenez geroztik jasanezina bilakatu zitzaion. Egunetik egunera,
|
hura
ikusten zuen bakoitzean areagotu egiten zitzaion haren aurkako amorrua; halakoetan, desio bat eta bera izaten zuen beti: hura zokondo ezkuturen batean bakarrik harrapatzeko abagunea izatea.
|
|
|
Bat batean ohartu zen, berriz, ezin ziola iruzurrik egin bere buruari: ez zen harri
|
hura
ikustea izan hala pentsatzera eraman zuena, bere ezintasuna baino. Ibiltzea galarazten zion oinazeari (berariaz oinazpietakoari eta, halaber, gorputz osokoari), unetik unera areagotzen zihoakion ahultasuna gehitu behar zitzaion:
|
|
|
Harrezkero, egun batzuk beste batzuk baino hobeak izan arren, ez zuen pauso bakar bat ere eman oinetariko bakoitza lurrean jartzerakoan ziztada mingorraren erasana sentitu gabe; halabeharrez, ohitu egin zen oinazearekin bizitzera. Aurreneko nabean mediku
|
hura
ikustean, ordea, lehenago burutik pasatu ere egin ez zitzaiona pentsatu zuen, oinetan zer gertatzen zitzaion begira ziezaion eskatzea. Hirugarren nabetik laugarrenera egin zuen eta horrela nabetik nabera atzeraka itzuli zen medikuak aurrera egin ahala etzanda zeuden gaixoen miaketan.
|
|
|
Supituan, aztoratu egin da Luisek ere, nazionalen aldeko familiakoa edo izaki, berdin dio karlista, falangista edo zer izan daitekeen, ez duela bere asmoa ulertuko edota onartuko pentsatuta. Pertsonaz erratu bada ere honezkero ez duela atzera egiterik eta, arnasa hartu ostean San Kristobal presondegia non zegoen azaldu dio Luisi; Rondako pasealekura joan daitezkeela
|
hura
ikustera esatekotan egon da; hala ere, Luisen erreakzioaren berri eduki arte, soka gehiegi tenkatzea izan litekeela iruditu zaio halako gonbita egitea.
|
|
|
Brigitte Declos du izena. Pentsatzen nuen Coudrayko eta Errota Berriko pertsonak auzo harreman onean biziko zirela eta emakume gazte
|
hura
ikusi nahi nuen. Eta, nik espero bezalaxe, han agertu zen.
|
|
|
Gazteak dantzan ikustera irten nintzen. Ilunpetik, denda erraldoi
|
hura
ikusten nuen, ia gardena, barrutik irteten ziren orkestraren soinu metalikoekin. Argiteria inprobisatu bat instalatua zuten:
|
|
|
Urduritasun keinu hura, sorbaldak, artean meheak, jasotze hura, bat batean izuturik, zaldi gaztea zigorraren puntarekin ukitu orduko izutzen den bezala! Nik uste dut, horrela deitzen bazion, haserre aurpegi
|
hura
ikustearren eta obeditzen ziola egiaztatzeak ematen zion atseginagatik egiten zuela. Ikusi nuen bezain laster oroitu nintzen neure ametsaz.
|
|
|
Bai, garai hartan egiten zen bezala, jakina, oso astiro, oso lotsati, eta ez gaur egungo gazteen oldar basati horrekin. Ziur nago Marc Ohnetek barre egingo lukeela
|
hura
ikusita. Baina funtsean gauza bera zen, desio berbera...
|
|
|
Ni hizketan ari nintzaion bitartean, azaldu zidanez, bururatu omen zitzaion eskandalua saihesteko bera bezain interesatua, gehiago ez bazen, Brigitte Declos zela, Marcen emaztegaia. Colettek
|
hura
ikustera joatea erabaki zuen, gertatutakoa kontatu eta aholku eskatzeko. Jeanen heriotzako xehetasun guztien jakitun ote zegoen Brigitte?
|
|
|
Laster, emazteak alde egin zion, lagunak galtzen hasi zen, jendeak ez zuen hain gizon triste batengana arrimatu nahi. Umeak negarrez hasten ziren
|
hura
ikusitakoan, umezainek gogor begiratzen zioten umeak izutzeagatik, jende heldua apartatu egiten zen zorte txarra ekartzen zuelakoan.
|
|
2018
|
|
|
Adolfek keinu nabarmen bat egin zion eskuaz, alde egin zezan. Bazekien bere mendekoek jada ikusia zutela filma, berari bizkarra emanda, gaueko guardia eramangarriago egiteko guztiz debekaturik zeuzkaten aldizkari amerikar pornografikoak irakurri beharrean, komediantearen zinta
|
hura
ikusi zuten hornigaien biltegian, bata bestearen gainean pilatutako irin zakuen gainean irudiak proiektatuz. Bazekien.
|
|
|
Sarraski
|
hura
ikusi ezinda, Leo, Fabian eta guardia nazionalak euren gordelekutik atera ziren, eta, soldaduak askoz gehiago izan arren, erasoan egin zieten haserre bizian. Bala jasa itzela hasi zen orduan.
|
|
|
Nik, harriturik baina artean hitzik ere ahoskatu gabe, patrikan eraman ohi nuen argazkia erakutsi nion. Emakumeak,
|
hura
ikusi bezain laster begiak itxi eta, hasperen bat egiten den gisa berean, galdera egin zidan:
|
|
2019
|
|
|
Gurasoak, bera, tarteko hiru anaiak eta bere ahizpatxoa bildu ziren afaritan. Jakiak banatu bitartean, amak aurpegi zurbil
|
hura
ikusi, eta zerbait gertatzen ote zitzaion galdetu zion. Ezetz erantzun zuenean, hizpidea istantean amaitu eta familia isiltasunean murgildu zen.
|
|
|
Haurrak ikastolan ziren, bata lizeoan eta bestea kolegioan. Behar zuen Pantxika abisatu, bere lagun mina, joan zedin bi nerabeak biltzera, anabasa
|
hura
ikus ez zezaten.
|
|
|
Aita soto bat egokitzen ari da, baina oraindik ez digu laga  tzen
|
hura
ikusten.
|
|
2020
|
|
|
Gerra hitzak eztanda egin zion buruan Mikelari itxura abailduko aurpegi
|
hura
ikusita. Amak esana zion Sakanan ere kalte handia egin zuela, eta hantxe ikusi zuen, Rosarioren aurpegian.
|
|
|
zilar koloreko katetxo bat zegoen han barruan, medailoi txiki bat zintzilik zeukana. Harridurazko garrasia atera zitzaion
|
hura
ikustean, eskuak bularrera eramatearekin batera.
|
|
|
Beste ongietorririk gabe, Angelesi erditik kentzeko keinua eginda, jaioberria ondo zegoela ikusteko eskua luzatu eta atzamar latz handi haiekin jaso zuen. Umetako oroitzapenak astindu zuen Mikela
|
hura
ikustean: sei bat urterekin, jan nahi ez zuen batean, Salusek mahai gainean altxatu, eta nola bota zuen.
|
|
|
Ez zuen Bakaikun nobiorik; Gonzalo izan zen hasiera hasieratik kontatu zion historia hartako mutila, lehenengo musua eman ziona eta andregaia nola utzi ez zekiena; izan ere, etxe hartan lanean hasi zenetik txoratu zen Rosario Gonzalorekin. Ba omen zekien Primirekin zebilela, familia onekoa zela eta ez zela neskame batekin ibiliko, baina
|
hura
ikusitakoan sabel barrenean ziztada sortzen omen zitzaion, eta ezin hura sentitu gabe etsi.
|
|
|
Seguru doaz, irmo. Begira daudenek, Covelo tenienteak, presoek, basakeria
|
hura
ikusi duen jende izutuak, hildakoen familiartekoak haien artean, aita hil didazue, kabroiak; emadazue nire anaiaren gorpua, eta gainerakoek, soldaduek, falangistek, guardia zibilek, erokeriaren teatro hartan parte hartzen ari diren guztiek ez dute ezer ulertzen, nondik atera dira, zein dira, non zeuden.
|
|
|
Hamaikak aldera, eta on Darioren gelako leihora milaka aldiz begiratu ondoren,
|
hura
ikustera joateko garaia zela erabaki zuen.
|
|
|
Medikuak arretaz begiratu dio argazkiari, ondo baitaki
|
hura
ikusteko ez duela beste aukerarik izango. Beharbada, hantxe bertan akabatzeko erregutu luke.
|
|
|
Egia al da? Tira, kontua da nire tenienteak, Dario Rochak, zure lagun zaharrak, zureak eta zure alabarenak, egundoko gogoa daukala
|
hura
ikusteko âmilitarra aurrean jarri zaioâ, zuk badakizu zer esan nahi dudan.
|
|
|
Horixe izan zen, haren izena esan eta aurrera jarraitu zuten. Connellek plazan itxaron zuen Historia eta Politikakoak jakinarazi zituzten arte, eta Marianneren izena entzun zuenean ingurura begiratu zuen
|
hura
ikusteko. Haren lagunak entzuten zituen haren inguruan bibaka, eta txalo batzuk.
|
|
|
Mariannek eskerrak eman zizkion eta tea ateratzen hasi zen, esanez pozten zela
|
hura
ikusteaz.
|
|
|
Baina bereziki pozik ematen zenuen
|
hura
ikusteaz, ez zaizu iruditzen?
|
|
|
Gure lagunak bere buruaz beste egin du eta zuk nirekin sartu nahi duzu Marianne dela eta. Ba, bai, poz eman dit
|
hura
ikusteak, munstro bat al naiz horregatik?
|
|
|
Zigarro bat piztu eta ondoko arbola baten beheko hosto batzuk birrintzen ari zelarik, atea zabaldu zen eta Eric etorri zitzaion ondora. Ericek barre konplize bat egin zuen
|
hura
ikustean, eta ipurdiz gora zegoen loreontzi baten gainean eseri eta zigarro bat piztu zuen hark ere.
|
|
|
Mariannek ez du horrela korrika irten beharrik ni etxera etorri naizelako bakarrik, esan zion Lorrainek. Niri poz handia ematen dit
|
hura
ikusteak, badakizu oso maitea dudala nik Marianne.
|
|
|
Nire aldetik, telebistako supernannyri ere jarraitzen nion askotan. Haren arauak aplikatzeaz gain, Ane
|
hura
ikusten jartzen nuen, pantailaren bestaldeko autoritatea ni baino eraginkorragoa suertatzen baitzitzaion maiz. Nerabezarotik aurrera, aitari buruzko galderak gutxitu ziren; halere, noizean behin, ez aitaren gaiaz zituen kezkak modu erasokorrean aurpegiratzen zizkidan.
|
|
|
Okultista ilunpean jarduten da, egun argitan ederki ikusten den
|
hura
ikusi nahian.
|
|
2021
|
|
|
Bat batean nire zorabioa aldendua zen. On egin zidan emakume
|
hura
ikusteak eta harekin hitz egiteak.
|
|
|
ezkontza eraztunik ez, mugikorrean neska eder eta gazte baten argazkia, beharbada alaba edota iloba, adinagatik, baina ez. Ez zen, argazkikoaren jarrera
|
hura
ikusirik, hurrik ere ez.
|
|
|
–Herri fantasmaz ari zara? Ikustera joan ginen txikitan, mundu guztiak egin zuen bezala ustezko objektu hegalari
|
hura
ikusi zutenetik. Gogoan dut hotzikarak izaten genituela hara hurreratzen ginenean.
|
|
|
–Ez nuke nahiko, baina
|
hura
ikustera joateko garaia heltzen ari da. Nahiago dut zu jakinaren gainean eduki, baina ez dut nahi zure neba ohartarazterik, esan nizun.
|
|
|
Keinu gogorreko gizon bat azaldu zen, trajea dotore jantzia. Lutxok
|
hura
ikusi eta zutitu egin zen.
|
|
|
Eta, orduan,
|
hura
ikustea iruditu zitzaidan, eskaileran gora igota, nekosta lodi baten adar bihurriak soiltzen ari zela.
|