|
2009
|
|
|
Berak beti aipatzen zuen 1955 urtearen inguruan Antxon Lafontek Bordeletik ekarri zion diskoa. Ekarri zion Atahualpa Yupanquiren disko bat, eta beretzako izan zen fundamentala, tesoro bat bezala hartu zuen
|
hura
ere. Hori izan zen 50eko hamarkadan.
|
|
2010
|
|
|
Garaitsu hartan, 1975ean, Lazkano Mendizabal delako batek Gizona abere hutsa da liburua plazaratu zuen,
|
hura
ere Jakin bilduma barruan. Jendea segituan konturatu zen; hor zerbait arraroa zegoen:
|
|
|
Bai liburu arraroak hautatzen dituztela, iheslariak bere artean. Baina kia!, ezagutuko zuten bere etxean Dorothy Parker zelako
|
hura
ere. Irtetera doanean, norbaitek heldu dio besotik.
|
|
|
Horrek zer pentsatu franko eman zidan. Ahizpak musuena erran bazidan,
|
hura
ere noizbait zure jostailua izan zen seinale. Hori pentsatu eta damutu egin zitzaidan aukera izan nuenean Maddiri deus erran ez izana.
|
|
|
Idazle horien artean ezagunena Seamus Heaney da, jakina,
|
hura
ere, Yeats bezala, Nobel Sariaren irabazlea, eta hura bezala orobat bizi den garaiko alderdi guztietan konprometitu zalea dena. Nolanahi ere, gure idazle handienetako batzuek oso erreakzio gogorra izan dute idazketa modu horren kontra.
|
|
2011
|
|
|
Bi besoak alokatu zituen tokira ailegatu zirenean, kendu biak, jabeari eman eta ordaindu egin zituen; eta azkenik gabeko baso honetan aurrera eginda, lepoa alokatu zuen tokira ailegatu ziren, kendu zuen, jabeari eman eta ordaindu egin zuen
|
hura
ere.
|
|
2012
|
|
|
Eta jende guztia begira, jende mordoa. Mendebala zen egun hartan, hezetasun ikaragarria frontoian, eta harria lehortu egin zuten zapi batekin,
|
hura
ere hezea baitzegoen.
|
|
|
Gero eta garbiago entzun zitekeen, jendearen oihu artetik, lurrera erortzean harriak ematen zuen kolpearen burrunbara. Alferrik saiatu zen
|
hura
ere: aurreko guztien antzera etsi behar izan zuen, eta arnasestuka itzuli bere tokira.
|
|
|
Harekin batera gizon moztaka bat etorri zen; sendoa izanagatik, ez zen ez gizon garaia, eta lehenengoaren lagunen bat izango zela pentsatu nuen. Bien arteko erronka giroa ikusirik, baina,
|
hura
ere harria jasotzera etorri zela konturatu nintzen.
|
|
|
Hori duela bizpahiru urte gertatu zen, eta bitartean armiarma gero eta handiagoa egin da. Nik, egia esan, hemengo armiarmak urtebete baino gehiago bizi ez direlako,
|
hura
ere laster hilko zela pentsatzen nuen. Baina guztiz oker nengoen:
|
|
|
Gurasoei kontatuta posesio martzianoren baten menpe nengoela pentsatuko zuten beldur nintzen. Oraindik ez dakit nola jakin zuen nire musikako andereñoak gertatzen ari zena, baina
|
hura
ere «normala» iruditu zitzaidan, amaren kohorteko jainkosen jakituria infinitutzat bainuen. Bere etxe tropikaletik irtenda, ni baino lau urte zaharragoa zen neska eta biok solfeora iritsi ginenean, andereñoak ez ninduen klasea ematen zuen gelara eraman, egongelara baizik.
|
|
2013
|
|
|
Irailaren 24an, gurasoak Quintanatik irten ziren.Madrilen tren aldaketa egin behar zuten, gero Legazpirantz jarraitzeko. Bidaia ez zuten biek bakarrik egin, aitaren lehengusu bat elkartu zitzaien, geroagogure osaba Bibiano izango zena,
|
hura
ere Iparralderajoateko erabakia hartuta.
|
|
|
Lana uztearen arrazoia sinplea izan zen. Legazpin, Altsasutik gertu zegoen herri batean, trenbidearen lerroan, metalurgiako enpresa batean langile askokontratatzen ari zirela jakin zuen, eta osaba Agustinekanimatuta,
|
hura
ere enpresa bereko harrobietan aribaitzen, harantz abiatu zen aita bi aldiz pentsatu gabe.Dena prestatu, eta abuztuaren 9an, berriro itxaropenez beterik, Legazpira heldu zen, gauzak ongi aterak zitzaizkiola konbentzituta.
|
|
|
Baina beste pertsona bat izan nuen oraindik gertuago. Paquita zen
|
hura
ere: nire adinekoa, nire eskolan eta nire gelan zebilena.
|
|
2015
|
|
|
nola ulertubehar zen, Mondragoeko gau hartako egokiera ezusteko haren aurretik gertatutako tragediaeta garaipenen segida guztia, denboran hain atzera zihoana, ezen ikusten nuen bakarra, begiak ixten nituenean, neure ahoa baitzen garrasika, gaua bezalako ur beltzetik ateranahian? Eta hantxe nengoen, hala ere, nire herritik urrun, nire bizitzatik eta nire egunordenatuen erosotasunetik hain urrun, belar gizenean etzanda erriflea sorbaldaren kontranuela, ni bezain zorte oneko izandako gudari lagunei entzuten, zapelatz bat begiz segitzennuen bitartean?
|
hura
ere, seguru aski, antzeko halabeharraren kontra borroka egindakoaune hartan han egoteko. Hain inprobablea ematen zuen, non ezinezkoa zirudien denagertatu zen bezala gertatu izana, eta Eusebio ulertzen hasi nintzen.
|
|
|
«Dirua eman behar didak, salatuko haut bestela.» Noizik eta behin ematen nion zer edo zer. Horrela ibili nintzen puska batean,
|
hura
ere ezkutatu zen arte.
|
|
|
Ezagutzen nuen hamar urte lehenago ahizpak kalean seinalatu zidalako gure eskolaren inguruan bizi zen mutil gazte eta eder hura. Gero deskubritu genuen
|
hura
ere euskalduna zela, behin euskaraz idatzitako liburu bat irakurtzen ikusi baikenuen, Alderdi Ederreko aulki batean eserita. Ezin erromantikoagoa iruditu zitzaigun mutila, irakurtzen, itsasertzean.
|
|
2016
|
|
|
Beste batzuk existituko zirelakoan nago, baina antzerki konpainia harekin urradura nabarmena zabaldu zen euskal kulturaren paisaian, ikusita posible zela euskaraz aritzea eta sainetearen eremutik ihes egitea gaietan, planteamendu eszenikoetan eta antzezpenen profesionaltasunean. Ikusten denez, Gabriel Aresti izan zen haietariko baten inspirazioa, eta haren figuran oinarritu zen hamarkada bat geroago Kaio luma zikina miresgarri
|
hura
ere. Zoritxarrez, Bilbon jaio eta Bilbon hil zen proposamena, poetaren patua berreginez, baina lan bikain harekin heldu ziren Mikel Martinez eta Patxo Telleria gero errepikatuko ez zen gailur batera.
|
|
2017
|
|
|
Musika baino ez du ikasi eta musika jo besterik ez du egin bizitza osoan. Bederatzi urte zituela, aitak, soinujolea
|
hura
ere, soinua erosi eta musikari familia famatu baten etxera bidali zuen tresna jotzen ikas zezan. Sei hilabeteren buruan, joan bezala itzuli zen, ezer ikasi gabe, kasu txikienik ere egin ez ziotelako.
|
|
|
Eta horregatik jarri zuten José Ramón Andaren eskultura bat tapaki gisa. Baina eskultura eder
|
hura
ere ez zuten bakean uzten. Behin baino gehiagotan pintatu dute bandera espainolaren koloreekin.
|
|
2018
|
|
|
Donostian, garai hartan, euskara transmititzea bera ez zen oso gauza naturala, derrigorrezkoa zen kontzientzia politikoa. Akordatzen naiz gure aita, Parte Zaharrean lagun batekin eztabaidan?
|
hura
ere Gipuzkoako herri batetik Donostiara etorritakoa?, seme alabei euskara transmititu nahi ez ziela-eta. Eta akordatzen naiz gure aitak, argudio «politikoa» edo dena delakoa gainditzeko, elebitasunaren onurak aipatzen zizkiola; alegia, euskaraz jakinez gero errazago zela beste hizkuntza batzuk ere ikastea, adibidez.
|
|
|
Nik 1986an ezagutu nuen pertsonalki, Bertsolari Txapelketa Nagusian epaile nenbilela. Joxe Mari Arrieta,
|
hura
ere epaile, eta hirurok joaten ginen bertso saioetara. Inoiz afari merienda egiten ere geratzen ginen hirurok.
|