|
2001
|
|
|
Gero internoen gelako leihotik begiratu nuen Kalaportu, eta enparantzako mamuak gogoratu nituen. Zintzilik eta hormari eutsirik etenik gabe erorbeldurrez zegoen
|
hura
batez ere. Eta sudur handi ahorik gabeko gizakia, eta hitz egiteko gauza egundo izango ez zen izakia.
|
|
2002
|
|
|
Lizardiren euskara, izan ere, ene jakituriatik koska bat gorago geratzen zen –koska bat baino gehiago ere bai–, eta horregatik, beharbada, malda gora egin zitzaidan. Bigarren irakurraldia egin nuenean, ordea, Leirek lau urte berriak zituela, nola sartu zitzaidan hezur muinetaraino, poema
|
hura
batez ere, gabon bezperan hildako bere seme Xabiertxori eskainia! Guztia baitzen hitzez emandako fresko hartan hunkigarri, bai aita penatuaren penazko sentimendua, bai gaia bera, eta bai bilbearen osagaiak ere:
|
|
2003
|
|
|
Paristik itzuli zenean, maisu tituluarekin, eta, are gehiago, don Anxelmo hil eta Patxik postu berria bereganatu zuenean, herritarrak don Frantzisko deitzen hasi zitzaizkion. Patxiri, baina, hura arrotz egiten zitzaion," don"
|
hura
batez ere, halako suertez, non honela mintzatu baitzitzaien ikasleei, maisu kargua hartu eta handik egun gutxitara:
|
|
2005
|
|
|
Lauaxetak berriz, lehenbizi Unamunori egindako alegiazko elkarrizketa argitaratu zuen, beste nazioetan ere era horretako elkarrizketak boladan zeudela eta, hain zuzen bilbotarraren idazletasuna eta batez ere haren poeta izateko ezintasuna gutxiesteko, eta ondotik Mussolinirena,
|
hura
batez ere goratzeko:
|
|
2007
|
|
|
Bildung kontzeptua, bestela, XVIII. eta XIX. mendeetako alemaniar humanismoan eraberritzen da, hain zuzen Humboldt bezalako pentsalariek hura" gizakiaren gaitasun guztien garapen orohartzaile" 32 gisa zehazten dutenean. ...egun —eta garapen pertsonaletik gertuago dagoen— Bildung horrek, bere baitan," hezkuntza" bezala itzultzen dugun —eta integrazio sozialetik gertuago dagoen— Erziehung delakoa biltzen duela33 Horren haritik, eta alemaniar tradizioan bereziki," pedagogia" (Padagogik)" hezkuntza zientzien" (Erziehungswissenschaften) marko orokor bezala agertzen zaigu,
|
hura
batez ere" giza formazioaz" eta hori batez ere" hezkuntzaz" arduratzen diren heinean34 Azken batean pertsona —beti" helburu" eta ez" bitarteko" dena— humanizazio prozesu ororen abiapuntua eta helmuga da. Horregatik esan dezakegu, Gudjonsekin batera, Bildung delakoak ez duela batere gaurkotasunik galdu:
|
|
2009
|
|
|
Fantasmen betiko istorioa entzun ez beste, eta izen
|
hura
batez ere. Fantasmaria?, deskarga elektriko batek astindu zuen Teofilo Mariaren nerbio sistema; hala, bada, bazirudien ezen, baldintza berezietan, hitza ere hatz bihur zitekeela, gorputz arimen hainbat zirkuitutako etengailua aktibatzeko gai, bizi indarraren zirkuitukoa, kasu, halaxe sentitu baitzen Teofilo Maria deblauki, haren suzko begiradak ez zuen beste argibide baterako tarterik eskaintzen?...
|
|
|
JOANA: Bai, plasta zikin
|
hura
batez ere!
|
|
|
Fantasmen betiko istorioa entzun ez beste, eta izen
|
hura
batez ere –Fantasmaria–, deskarga elektriko batek astindu zuen Teofilo Mariaren nerbio sistema; hala, bada, bazirudien ezen, baldintza berezietan, hitza ere hatz bihur zitekeela, gorputz arimen hainbat zirkuitutako etengailua aktibatzeko gai, bizi indarraren zirkuitukoa, kasu, halaxe sentitu baitzen Teofilo Maria deblauki –haren suzko begiradak ez zuen beste argibide baterako tarte...
|
|
2010
|
|
|
isildu zen ama, isildu ziren jaun kalonjea eta aita? eta isildu zen izeba Ernestina?
|
hura
batez ere!?, haren hitza gehien behar genuenean, Benjamin Mariaren auzia bideratzeko eta zentzurik gabeko historia hura zentzuaren arrastoan sartzeko; zergatik isildu zen izeba, berak eta bere autoritate moralak gu salba gintzaketèn mementoan doi?; hura ere lotsa ote zen, bada??
|
|
|
desados ez behintzat; izan ere, Pagoagako esperientzia aroma bati lotu banio, arrosarenari lotuko nioke, Ama Birjinaren inguruan ohikoak baitziren arrosak eta arrosa petalo euriak; garbitasunaren aroma ere bazen hura, Ama Birjinarena zen heinean; aitaren lantegira egin izan nituèn bisitaldi bakanetan, ordea, lehenengoa hamar hamaika urte nituela?, guztia hain zikin eta hain guztiz bestelakoa iruditu zitzaidan, non giroa eta airea bera ere ia jasanezinak egin baitzitzaizkidan: usain txar
|
hura
batez ere, sudur mintzei itsasten zitzaiena; ez zen usain ustel bat, gorotzari edo simaurrari darienaren parekoa, aitortu ere, aitortu behar dizut atsegin dudala, gezurra badirudi ere, gorotz simaurren usaina: amona Ursularen ipuinetara edo baserriaren irudi idilikora naramalako ote???, herdoilaren eta olio errearen usainen artekoa baizik, zoko eta izerdi usainetik ere zerbait zuena; ez zen olatu bortitz baten antzera sartzen zèn usaina, ez inor atzera botatzeko modukoa, baina bai presentzia jarraitu eta desatsegin bat bezalakoa; langileak, berriz, bulegoetakoak salbu, hain itsusi ikusten nituen, infernuko estanpa batetik atera ote zituzten, bada??, non berezko ezinikusi bat eragiten baitzidaten, zuri bezala, Damaso!?, baita beldurraren atarian jartzen ere; nola ez, bada, haietako batzuk (anarkistak eta komunistak bereziki) etsaitzat eta deabruaren jarraitzailetzat bazituen aitak!; aldi berean, baina, nola egon zitekeen Domingo jendaila haren alde, apo eta sugegorri pozoitsuen alde??; egia da batzuetan ebanjelioko hitzak etortzen zitzaizkidala, baztertuen aldekoak, azkenak aurren eta aurrenak azken, baina egia da, halaber, oin punten gainean pasatzen nintzela hitz haien gainean?; nire defentsa mekanismo psikikoek izango zuten hartan zerikusirik, nire beldurra, nire nazka eta nire ezinikusia ezkutatzeko ahaleginean, nire ezinikusi hura, bide batez, berezko zerbait ote zen, edo langileei nièn inbidiatik ote zetorkidan, haiek egiten zutèn lan gogorra egiteko gai ez nintzelako, hain nintzen haiekin konparatuta ahula eta erkina??, baita errudun usteak bazter uzteko ere, kontzientzia erdi anestesiatuak noiznahi eta nolanahi aurkitzen baititu zuribideak, kontraesan benetakoak itxurazko bihurtzen dituztenak:
|
|
|
Aitak, hala ere, arrazoi zuen, kolonia eraikitzen hasi aurretik ez baitzuten nolanahiko lana, fabrikako langile gizatxar zitalen garbiketa egiten; hemen, baina, mea culpa bat aitortu beharrean nago, garbiketa harekin ados bainengoen, ados edo... desados ez behintzat; izan ere, Pagoagako esperientzia aroma bati lotu banio, arrosarenari lotuko nioke, Ama Birjinaren inguruan ohikoak baitziren arrosak eta arrosa petalo euriak; garbitasunaren aroma ere bazen hura, Ama Birjinarena zen heinean; aitaren lantegira egin izan nituèn bisitaldi bakanetan, ordea —lehenengoa hamar hamaika urte nituela—, guztia hain zikin eta hain guztiz bestelakoa iruditu zitzaidan, non giroa eta airea bera ere ia jasanezinak egin baitzitzaizkidan: usain txar
|
hura
batez ere, sudur mintzei itsasten zitzaiena; ez zen usain ustel bat, gorotzari edo simaurrari darienaren parekoa —aitortu ere, aitortu behar dizut atsegin dudala, gezurra badirudi ere, gorotz simaurren usaina: amona Ursularen ipuinetara edo baserriaren irudi idilikora naramalako ote...? —, herdoilaren eta olio errearen usainen artekoa baizik, zoko eta izerdi usainetik ere zerbait zuena; ez zen olatu bortitz baten antzera sartzen zèn usaina, ez inor atzera botatzeko modukoa, baina bai presentzia jarraitu eta desatsegin bat bezalakoa; langileak, berriz, bulegoetakoak salbu, hain itsusi ikusten nituen —infernuko estanpa batetik atera ote zituzten, bada? —, non berezko ezinikusi bat eragiten baitzidaten —zuri bezala, Damaso! —, baita beldurraren atarian jartzen ere; nola ez, bada, haietako batzuk (anarkistak eta komunistak bereziki) etsaitzat eta deabruaren jarraitzailetzat bazituen aitak!; aldi berean, baina, nola egon zitekeen Domingo jendaila haren alde, apo eta sugegorri pozoitsuen alde...?; egia da batzuetan ebanjelioko hitzak etortzen zitzaizkidala, baztertuen aldekoak, azkenak aurren eta aurrenak azken, baina egia da, halaber, oin punten gainean pasatzen nintzela hitz haien gainean...; nire defentsa mekanismo psikikoek izango zuten hartan zerikusirik, nire beldurra, nire nazka eta nire ezinikusia ezkutatzeko ahaleginean —nire ezinikusi hura, bide batez, berezko zerbait ote zen, edo langileei nièn inbidiatik ote zetorkidan, haiek egiten zutèn lan gogorra egiteko gai ez nintzelako, hain nintzen haiekin konparatuta ahula eta erkina? —, baita errudun usteak bazter uzteko ere, kontzientzia erdi anestesiatuak noiznahi eta nolanahi aurkitzen baititu zuribideak, kontraesan benetakoak itxurazko bihurtzen dituztenak:
|
|
2013
|
|
|
Gainerakoan, Abdel Haqqek beti oroituko zuen Omarren etxean egin zuèn egonaldia: egun
|
hura
batez ere, lagunaren familiak bere ohorez egin zuèn jaialdikoa, despedida gisa.
|
|
|
Gainerakoan, Abdel Haqqek beti oroituko zuen Omarren etxean egin zuèn egonaldia: egun
|
hura
batez ere, lagunaren familiak bere ohorez egin zuèn jaialdikoa, despedida gisa.
|
|
2016
|
|
|
Bestalde," Ministerio de Educación" eko inspektorearen bisita izaten zen noizean behin... Ikastola
|
hura
batez ere gurasoen ahalegin handi batek atera zuen aurrera. Orduko beraien kezkak ere ikusi dira.
|
|
2017
|
|
|
Inozentziaz beteriko ele, hitz eta mundu hura, mundu inperfektu
|
hura
batez ere maite dut, errealitatea baino gehiago, nik eraikitako mundu perfektuak baino are gehiago.
|
|
|
Bestalde," Ministerio de Educación" eko inspektorearen bisita izaten zen noizean behin... Ikastola
|
hura
batez ere gurasoen ahalegin handi batek atera zuen aurrera. Orduko beraien kezkak ere ikusi dira.
|
|
2018
|
|
|
Batek dio Olabe bertso kantari aritu zela euskaraz. Bertze batek, denok pozik zebiltzala, Olabe
|
hura
batez ere, euskaraz kopletan kantari. Hirugarren lekukoa ez zebilen festa egiten bertzeekin, baina karrikatik Olaberi kantuan entzun zion, hark euskarazko bertsoak paratzeko zaletasuna baitzuen.
|
|
2019
|
|
|
Une hunkigarriak haiek, zinez?! Une
|
hura
batez ere, zeinean Zarrak haurra besoetan hartu eta honela hitz egin baitzion: –Atzo Santanderren sartu nuèn gola hiri eskaini nian, Telmo txiki:
|
|
|
Ikaragarri gustatzen zitzaion nola kontatzen zuen Itun Zaharrak Kreazioa. Astearen jatorrizko hurrenkera
|
hura
batez ere, zeren lehenik eta behin ildo jakin bat behar izaten da bideari jarraitzeko; ordena eta kaosa, zerua eta lurra, argia eta iluna, alegia.
|
|
2020
|
|
|
Zer da Linkebeek? Zer zan Eliza zaharraren atzeko bidexka
|
hura
batez ere. Bakardade zulo bat egiazki, antziñako gordaillu bitxi bat, Waterloo eta Brusela' ren arteko hauzo ixil bat, gaur bertan ere aski nekazari eta aski flamendar.
|
|
2021
|
|
|
Goizean, on Afranio apezak mezarako latinezko izkribua irakurtzeko eta oroitzeko erran zion. Latina ulertu arren, ez zitzaion ariketa
|
hura
bat ere gustatzen eta zakurrak agertu zirenean ezin eutsiz pergaminoa aldean utzi eta jolas borroka librean hasi ziren. Beltzi mastin txikiagoa eta jostalaria zen eta burutxo, izenaren kontrara, buru eta gorputz handikoa, lasaiagoa eta zaharragoa. mutila eta bi zakurrak zorutik ari ziren bueltaka borroka jolasean, on Afranio apeza agertu eta kristorenak bota zizkion, gixajoari latinezko izkribuaren ikasketa burutu ez zuelako.
|