Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 56

2008
‎–X, z gain,??? balioa ere erabiliko dugu, delako kasu hori konbinazio horretan ezi nezkoa dela adierazteko.
‎Lehen ere esan dizuet Euskalkien> hor ari dela egitasmo bakar bat edo irizpide bakar bat edo bate ratu bat prestatu nahian Euskaltzaindiari proposamen orokor bat egiteko. Bestetik, Komunikabideen> ere Jagon sailekoa dugu, eta komunikabideen lantalde horretan ez daude EITB eta Euskaldunon> Egunkaria> bakarrik; izan ere, hortxe baitu te beren lekua Topaguneko herri aldizkarien ordezkariek ere, herri aldizkarien eta irrati txikien bidea eta kezkak agertzeko lekua. Eta kezka horien artean, bistan da, euskalkien erabilerari dagokion kezka ez da txikienetakoa.
‎Hala eta guztiz ere, beharretara hurbiltze horretan ez du ematen zezenari ada rretatik tinko heldu ahal izan zaionik: Hiztegi Batuaren lehen urratsean batere tradi ziorik ez duten kultur hitz asko sartu dira.
‎Morfologia, > Fonologiaz arduratu barik. Baina ez da pentsatu behar maila horretan ez dagoela unibertsalik: (cf.
‎hemengo eguzkitza> bezala, solana? > adieraz hartu beharrekoa dirudiena17 Ez, aldiz, euskal letretan berrikitanago zabaldu diren puntu kardinalen izenik18 Horrek berak ere zer pentsatua ematen du: aspaldiko hitza eta aspaldiko atziz kia da alde, horretan ez dago dudarik. Bere, adiera nagusi?
‎Testuinguru horretan ez da harritzekoa zezenketa, zarzuela edo flamenkoaren inguruan zebiltzan torero, aktore, libretista, musiko, artista eta kazetariek bihurtzea garaiko pertsonaia ospetsuenak, kaleko edozeinek, herritar apaletatik burges eta aristokratetaraino, espainiar kultura eta izatearen aurpegi gisa aipatuko zituenak388 Iruditeria horrek (ez 98ko idazleek), inkarnatu zuen Errestaurazioko espainiartasun ideia... Azken finean XIX. mendeko espainiar estatuak sarritan aurkeztu zuen bere burua imajinario horri zegokion estiloz, adibidez nazioarteko erakusketetan bere pabilioiaiak arkitektura neomudejarrez eraikitzean389.
‎inoiz hizkuntza zaharraren aldeko laudorio erretoriko hutsal batzuk egin arren, euskararen estatusa hobetzeko ekimen minimoki serioak aurkeztu orduko mesfidantza larriak azaltzen ziren. Giro horretan ez zen erraza Akademiarentzat erakunde publikoen babes sendoa lortzea. Subentzio batzuk eman zituzten Diputazioek, baina kontuz urrunago joatearekin.
2009
‎Lan ildo nagusiak aurreko galderan marraztutakoak dira eta horretan ez da aldaketarik aurreikusten. Aldiz, erronka nagusia teknologia berriak erabiltzea da.
2010
‎Nolanahi ere den, B diskurtsoarekiko eta haren erreferentzialaren aldeko interes handia du esatariak, izan ere, horren gainean> jardungo du eta kontraste> lana egingo baitu. Finean, diskurtso ortodoxoak berak bakarrik eta bere horretan ez du funtzionatzen pertsuaditzeko?
‎Ezen mintzaira eta estiloa guretzako ezin dira erabat bereiztu instantzia soziodiskurtsibotik. Erretorika, zentzu horretan ez da adierazpen (huts), eraikuntza historiko baizik. Agirrek ez du erretorikarik asmatzen, existitzen da jada, soilik bilatu behar du; ekarri eta ez sortu.
‎Hori bezain egia da, ordea, EAEko neska mutilen euskalduntzea eta, are, alfabetatzea erdarazko eginbehar hori baino zailagoa dela. Hizkuntza bien eskola bidezko lanketa alor horretan ez dago parekotasun osorik.
‎Euskaraz eta erdaraz, bietan jakin behar dute gazteek. Hori da asmo nagusia; horretan ez dago interpretazio auzirik. Hortik aurrera, aldiz, gauzak konplikatu egiten dira.
‎Eskola izan da aurrerapen horren lehen eragilea: horretan ez dago duda handirik212 EEN legeak ezer lortu ez dueneko balioespen muturrekoa baliogabetzera dator emaitza hori.
‎Onuragarri dira mugiltze bide horiek hainbaten ustean: bai ereduak eta bai Dk elebidun, orekatu, agoak izateko aukera ematen diete ikasleei( horretan ez dago eztabaida handirik), eta beste hainbat alorretan ere (adibidez, atzerri hizkuntza ikasteko) onuragarri edo (garapen kognitiboari dagokionez) kalterik gabekoak dira. Beste zenbaitentzat, gauzak ez dira horrela:
‎Gure artean ere tentsioa bazegoen: mahaian eseri eta negoziatzearen aldekoak ginenok, eta bide horretan ez sartzea defendatzen zutenak?.
‎Konfederazio barruan ere hainbat ikastolak argi zuten hori. Gure ustez, Konfederazioko buruen helburua zen, bateratzea ahaztuta edo atzeratuta, hirugarren sare bat bihurtzea, baina sare horretan ez zituzten ikastola guztiak nahi. Aukeraketa modukoa egin nahi zuten.
‎Horregatik ikastola eredu horrek osatzeke dituen hainbat osagai osatzen jarraitzea da I+G. I+G horretan ez baita soilik elementu curricularrez hitz egiten, antolakuntzaz ere arduratzen da.
2012
‎Jatorrizko testuaren zentzua, beraz, funts edo esentzia finko, itxi, zehatz eta oso gisa ulertzen da itzulpenaren epistemologia modernoan, idatzia (eta, beraz, desitxuratua, ilundua) izan aurretik autorearen gogoan sortu eta osatu den asmo garbi eta puru gisa. Jatorrizko testua aztertuz eta arakatuz zentzu puru edo transzendental hori aurkitzea da itzultzailearen lehen egitekoa, eta zeregin horretan ez dute inolako funtziorik betetzen testuinguruak, testuartekotasunak, itzultzailearen ikusmoldeak edo testuz kanpoko beste ezein faktorek. Behin testuaren, benetako?
‎Ezustekoaren muina honela laburbil dezakegu: esatariak hitzez hitz dioen hori testuinguru horretan ez da batere koherentea; inkongruentea eta desegokia da, eta esatariaz duen ezagutzak ez dio norentzakoari uzten, besterik gabe, esandakoa dagoen dagoenean interpretatzen. Izan ere, hitzez formulatu duenaren eta hark esatea espero zezakeenaren artean kontraste eta haustura handia dago.
‎Alde horretatik esaten dugu enuntziatu parentetikoen egitekoa badela informazio pragmatiko hori gogora ekartzea, aktibatzea (inferentzien edo aurresuposizioen errota martxan jartzea) ere. Bada, halaber, ustez norentzakoakbere hasierako ezagutza entziklopediko edo pragmatiko horretan ez duen informazioa eransteko bide ere. Enuntziatu parentetikoei esker informazio hori osatu egingo du, enuntziatua hobeto interpretatzeko proposiziozko edukiarekin hertsiki uztartuta dagoen informazioa erantsiz.
2013
‎Artikulu horretan ez zuen entzumena erabili, baizik eta ikusmena. Irakurleak kanoikadek lurra nola xehatu zuten ikus edo irudika zezakeen.
‎Zerbitzari k kontraste handia egin zuen gerlariek kanpoan jasaten zuten hotzaren eta etxeko supazterraren artean. Baina etxeko supazter horretan ez zen bakarrik aterpea eta berotasuna, baizik eta amaren presentzia, haren istorioekin. Eta ez ama, baizik eta «amatxo», ttipitzaile eta amultsutasun horrekin.
‎Pasarte horretan ez zuen pilota bakarrik aipatu, baizik eta kantua eta fandangoa ere. Euskal kultura herrikoiaren hiru ezaugarri ezagunenak bildu zituen artikulu horretan, bereizezinak balira bezala.
‎Alde batetik, aldaketa horren ondorioz Austriak zailtasun gehiago ukan zuela idatzi zuen. Baina egoera horretan ez zuen Italiaren merezimendua ikusi, baizik eta Austriaren
‎Alde batetik baziren Euskal Herrian berean gerla sobera luzatzen ari zela eta laster bururatuko zela ziotenak; beste batzuek, ordea, ez zela sekula finituko zioten. Artikulu horretan ez zuen iruzkinik egin herritar batzuen aurreikuspen ezkorrez. Beste batean, bai, ordea.
‎Egoera arriskutsuen gainetik, euskaldunak zein kementsuak ziren erakutsiz, gerlan zein serioski inplikatzen ziren azpimarratu zuen soldadu horrek. Artikulu horretan ez zen ageri kexatzearen edo protestatzearen ideiarik, baina jarrera arduratsuarena bai. Beste batean, Jean Etxepare zen erne egotekodeia egin zuen.
‎Baina guduaren bukaera baikorra segurtatu nahi izan zuen, nahiz eta oraino hilabete anitzez luzatu zen. Dena den, artikulu horretan ez zuen frontearen egonkortzeari buruzko xehetasunik eman; kontrolpean zuten zezenarekin konparatu zuen alemana, denbora gehienean. Berez, horrek ez zuen guduari buruzko informaziorik ematen, baizik eta iruzkina bakarrik.
‎Pasarte horretan ez zen hotzaren kontra biziki gogor mintzo, ez zen kexu ageri. Baina hotzak zangoetan eragiten zituen kalteak, laburki bazen ere, aipatu zituen.
‎Azkenik, Jean Elizalde Zerbitzari ren artikulu sorta bat ere badago liburu batean, LVIIa Gerlan, Patri Urkizuk osatua. Baina liburu horretan ez dira ageri Zerbitzari k gerla garaian idatzi zituen artikuluak, baizik eta hogei urte geroago idatzi zituen oroitzapenak. Hala ere, interesa duen liburu bat da, Zerbitzari ren biziari buruz gauza guti idatzi izan delako horretaz aparte, eta Patri Urkizuren hitzaurrea eskertzekoa delako, alde horretatik.
‎30 Bilduma horretan ez daude ondoko asteetako artikuluak: 1914ko urriaren 14a, abenduaren 4a, 11 eta 18a; 1915eko urtarrilaren 22a, otsailaren 12a, martxoaren 12 eta 26a, apirilaren 2, 16 eta 30a, maiatzaren 14, 21 eta 28a, uztailaren 2, 9 eta 23a, irailaren 24a eta abenduaren 10a; 1916ko urtarrilaren 7 eta 14a, martxoaren 17 eta 24a eta apirilaren 4a; 1917ko otsailaren 2a; eta 1918ko urtarrilaren 4a eta otsailaren 15a.
‎Baina amateurra izanik ere, Hiriart Urrutik irizpide garbiak ezarri nahi izan zituen. Eta horretan ez zuen beti bat egiten erredaktore buruarekin, hala nola Arnaud Pochelourekin. Pochelouk eskuratzen zituen artikuluak, eta hark erabakitzen zuen zein argitaratu, zein ez, zein gibelatu, eta berdin, hark zuzentzen eta aldatzen zituen, beharrez, artikuluak.
2015
‎Katalogoa, inbentarioa, zerrenda soila da, gehienez objektuen irudi batzuez hornitua. Zerrenda horretan ez dago objektu errealik, egiazkorik, izenak besterik ez baizik. Antologian, katalogoaz gainera, esanahia sortzeko abiapuntu diren testuak euren materialtasunean ageri dira.
2016
‎Baina ideia berri horietan beste balio batzuei ireki zen Larzabal, haurtzaroan aipatu zizkioten balio batzuei. Fedeari noski, horretan ez zen mugitu nahiz eta gazte iraultzaileei lotu. Beste balio horiek, nazioa, iragana zuen euskal nazioa, historia gordea zuena, bultzatu zituen publikoaren aurrera ekarriz, aktoreekin landuz.
‎Erramunen ama ahalik gabe agertzen zaigu aitaren eta semearen arteko borroka horretan. Sufritzen du, baina beren arteko istilu horretan ez du eraginik.
‎Ohargarria da ere Jean Haritschelharrek ikusgarriaren funtzioa eta helburua ulertu eta azpimarratu nahi dituela, testuari baliorik kendu gabe antzerkiaren mamia altxatzen du. Koldo Mitxelenak aldiz horretan ez du inongo azalpen berezirik egiten.
2019
‎iruditzen zitzaion horretarako eredurik egokiena eta Krutwigen ustez lapurtera klasikoak izan behar zuen oinarri nagusia, baina sakoneko ideian eta asmoan bat zetozen biak, eta horregatik moldatu ziren hain ondo elkar ezagutu eta tratatu zuten denbora urrian. Euskara esparru berrietara zabaltzeko ahalegin horretan, garbizaletasunak ezarritako konplexuak eta mugak gainditzearen alde zegoen Krutwig, hau da, erdal jatorriko hitzak beldurrik gabe maileguan hartzearen alde, eta horretan ez zuten harekin bat egiten Zaitegik eta Orixek.
‎–Euskaltzaindiaren sorrerak Resurreccion Maria Azkue izan zuen eragile nagusi, horretan ez da dudarik, azaldu die Miren Etxeparek ikastaroko ikasleei Arantzazuko santutegiko atarian, Jorge Oteiza eskultoreak egindako hamalau apostoluen aurrean?, baina Azkuez geroztiko Euskaltzaindiak ez du hain lider erabatekorik izan. Euskara batua ere euskaltzale askoren bultzadaz sortu eta zabaldu zen, Euskaltzaindiaren eskutik.
2021
‎Orain arte ikusi ditugun gainerako DMekin gertatzen den moduan, testuinguru egokia izan gabe nekez erabil daiteke DMa, esan nahi baita, ez garela gure solasean besterik gabe hasiko DM hau barnean daukan perpaus batekin zuzen zuzenean, beste zeozer presuposatzen ez dugun bitartean behintzat. Goiko adibide horretan hiztunak badaki norbait etorriko dela edo jendearen esperoan dagoela, nahiz agian une horretan ez den ziur jende guztia azkenean agertuko denentz. Horregatik baieztatzen du Koldo eta Jone gutxienez baietz, horiek etorri direla, perpausaren galdegaiaren baiezkotasuna azpimarratzen delarik hor.
‎5.3.1h Modifikatzen duen izenaren eskuinean edo ezkerrean azaldu ahal izatea esplikatu nahian, Artigoitiak (2002a: 448, 455) dio izenaren eskuineko tar horiek adjektiboak direla; horretan ez dagoela zalantzarik. Izenaren ezkerrean ageri zaizkigun tar horiek, ostera, ez lirateke adjektibo kategoriakoak izango, izen kategoriakoak baino.
‎12.3.5k Sailkapen izenak (edo izen klasifikatzaileak) deitzen ditugu mota, klase, sail eta holakoak: Bada jende mota bat aski astuna; Mendi sail horretan ez duzu zuhaitzik ikusiko; Saguzar aldra bat etorri zen; Hegazkin klase horrek asko arintzen du bidaia bezalako esaldietan ageri dira izen horiek.
‎Eta hori gertatzen da galdera baten erantzunari beste zerbait gaineratzen diogunean ere, azkeneko adibideetan ikusten den moduan: " Antton" galdegaia da, horretan ez da dudarik, baina ondokoak" Amaia ere" eransten duenean," Amaia" ez da galdegaia, mintzagaia baizik, perpaus horretan galdegaia perpausaren baiezkotasuna baita. Badira hori horrela dela pentsatzeko bi froga gutxienez:
‎Etxera noa(= Neure etxera noa). Izan ere, perpaus horretan ez da nitaz gain beste inor ere ageri. Baina nor eta nori agertzen badira, ondoko adibidean bezala, galde liteke ea ez den sortzen interpretazio kontuan:
‎predikatu konplexuek objekturik ez dutenez, ezin dute adierazi ekintza horrek objektuak hunkitu dituen ala ez; bultzatu, harrikatu, mindu edo txalotu aditzek, ostera, objektua hunkitzen duen ekintza adierazten dute. Txoriari harrika egiten dionak ihes eragiten dio (Elizen arteko Biblia); adibide horretan ez dakigu harriek txoria jo zuten ala ez. Baina Hiritik kanpora atera eta harrikatu egin zuten hil arte adibidean argi dago objektu hunkitua dela.
‎Joskera horretan ez da lekurik datiboarentzat. Predikatu sorta guztiz mugatu baten kasuan, bada salbuespen bat bederen egiletasunari dagokionez, 2 sail horretan:
‎Horien parekoak dira ‘hori’ erakuslea dutenak ere: Lanean hasiko naiz noizbait eta egun horretan ez dut zure laguntzaren beharrik izango.
‎Zeinu hau daraman adibidea berez gramatikala da, baina testuinguru horretan ez da egokia.
‎Nehork bidegabe bat egiten dizunean (Axular). Azken horretan ez dirudi norbait eta nehor en artean alde handiegirik dagoenik.
‎Azken adibide horretan katea zeure... duzu horrek osatzen du, eta erabilera koherentea da. Aurrekoan, aldiz, dizut... zure horretan ez luke tokirik zeure bihurkariak, dizut hori da+ zukako alokutiboa baita. Alokutiboak ez du baimentzen erabilera hori.
‎aurten, inguruan, esate baterako. Horietako batzuetan hiztunak galdu du guztiz haien jatorriaren kontzientzia (aurten horretan ez du ikusten inesiboaren marka), eta beste batzuetan, lehentxeago esan gisan, hitz berak adberbio balioa izan dezake batzuetan (Inguruan egongo da nonbait) edo postposizio aske arrunta da (Etxe inguruan ikusi dugu).
‎Nehor bada munduan hain justurik, non barkamendu eskatze hau egin behar ez duen? (Leizarraga); Maitagarriagorik inor ezin izan delako (Inza); Askatasun oso bat behar zuen, inor jakile gabe, inor so egile gabe (Mirande); Toki horretan ez zeukan inor ezagunik (Agirre).
‎Aditz jokatugabeekin: Ez du zer egin; Bada zerekin ordaindu; Nik horretan ez daukat zer galdurik; Ez daukagu zerekin estalirik; Bada zer pentsatu; Edirenen dutela zertaz kontenta (Leizarraga); Ez dutela izango hemen zer ikasirik (J. J. Mogel); Ez da zertaz harri (Duvoisin); Zuk bakarrik daukazula zer galdua uste al duzu?
‎Horietako aditz batzuk adiera horretan ez ezik ezagutza adieran ere erabiltzen dira inoiz, hala nola, erabaki eta hitzeman aditzak, ‘pentsatu’ eta ‘ziurtatu’ adierazteko hurrenez hurren: Erru guztiak inglesenak zirela erabaki zuen (Aresti); Auzi erabakia baita[...] esaldi ilun horiek punikoz daudela (Mitxelena); Medikuak hitz eman zionean ez zeukala gaitzik (Mitxelena).
‎Zeinu hau daraman adibidea berez gramatikala da, baina testuinguru horretan ez da egokia.
‎Eman aditz trantsitibo datibodunarekin (ditrantsitibo ere deituak), berriz, dizut adizkia dago. Adizki horretan ez dugu morfologikoki agerian* edun en aditz erroa, hots, u, dut forma datibo komunztadurarik gabean ez bezala. Alabaina, printzipioz* edun bera dela uste izan dute gramatikari batzuek.
‎Eta esanahi lexikoa dutela esan daiteke, ‘nolakotasuna’, ‘ugaritasuna’, ‘joera, erraztasuna’ adiera gehitzen diotela lotzen zaien izenari, adjektiboari edo aditzoinari. Beraz, menditsu, pasakor, edertasun... hitzen egitura ere azter daiteke, baina egitura horretan ez dago flexio hizkirik; bestelakoa da hitz horien egitura.
2023
‎Inplementazioan, ordea, ikastetxeek ahozkoa propio lantzeko erabakian, antzeko tokian gaudela esanen genuke, ez baitu lehentasunik ikastetxeen programazioetan. Ikasleen ahozko komunikazio gaitasuna lantzeko erabakia neurri batean ikastetxeen esku dago, curriculumak horretarako bidea eta eskakizuna bermatzen baititu, baina, hala ere, horretan ez da aurrerapauso handirik ikusten. Arazo nagusienak, gure ustez, erabakiak hartzeko borondatean daude, antolamendu mailako arazoei eragiten baitio horrek zuzen zuzenean.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia