|
2000
|
|
|
Zer leku idatzian, aipatu duzu, eta
|
hori
zer eredu erabiltzea da. Guk zer idatzi behar dugu,
|
|
|
Bi aldetako elkarteak sortu dira eta salomonikoki, Bablearen legean gehigarria ezarri zuten IU eta PSOEk, asturierarentzat erabakitakoek" galaicoasturiano" arentzat ere balio zutela esanez, baina hizkuntza
|
hori
zer zen zehaztu barik. Erdibidean daudenen iritzia hortik doa:
|
|
|
(Ubeda, Joxi: Egunkaria IV) Gure aburuz, intimotasun
|
hori
zertan datzan azpimarratu litzateke: izan ere, eleberrian ez baitigu pertsonaiaren mundu intimo horretan sakontzeko ahalegin berezirik aurkezten.
|
|
|
XVI. mendean gertaturiko Nafarroako konkistari buruz asko hitz egin baita, konkista
|
hori
zer historia girotan egin zen jakitea egoki iruditu zait. Urte haietanespainiarrek Ameriketako indioei. El Requerimiento?
|
|
|
Baina, esan bezala, ez diot deitu eta, beraz, ezin bada jakin bera zer moduz dagoen. Teresak, Dabid bihotzera tiro egin zidan gansterra dela oroitarazi dit (noski, Chicagon nagoelako esango zuen hori); berak ez dauka
|
hori
zertan oroitarazi, nik hainbeste badakit, baina aldi berean ezin dut ahantzi elkarrekin igaro ditugun urteak, urte gehienbat atseginak. Ez dakit:
|
|
2001
|
|
|
Har dezagun kontuan, hamazazpi hemezortzi urterekin zer ikasi nahi duen erabakitzea oso zaila gertatzen zaiela ikasle gehienei. Besteak beste, ez dakitelako zer nahi duten edo nahi dutela uste duten
|
hori
zer nolakoa den benetan ez dakitelako eta, gainera, ikasketak amaitu eta gero zer irtenbide izango duten ere ez.
|
|
|
(Imitatuz). Marrazki guztiak gordetzen ditut?.. Eta
|
hori
zer da, artxiboa?
|
|
|
Hizkuntza gramatika hutsa baino gehiago dela ikusi denetik, gero eta gehiagotan aipatzen dira eduki kulturalak. Beldur gara, ordea, definitzen eta adibideak ipintzen hasiz gero, ez ote genukeen onartu ezdakigula oso ondo kontzeptu
|
hori
zer den, zer eskatzen duen eta euskararenikas/ irakaskuntzan berekin zer dakarren eta zein ondorio dituen.
|
|
|
Momentuz, ezkutuko
|
hori
zer den imajinatzearekin konformatu behar du Tasiok baina. Izan ere, atsedenaldia bukatu da.
|
|
|
‘Eta ispilu
|
hori
zertarako da? ’ galdetu nion irtetean.
|
|
|
Garbizaleen garbizaletasuna ez da" eza" besterik. Barandiaranengan ikus daiteke" ez"
|
hori
zer den9, eta" ezetik" bizi da, huts hutsik.
|
|
|
Eta  Unibertsitate horrek ekarri behar zuen azken buruan Oñatikoaren hondamendia. Historialarien eginbidea da, izatekotan ere,
|
hori
zergatik  gertatu zen erabakitzea. Bitarteko izan ziren, nolanahi ere, askoren axolagabekeria eta gehiagoren seta.
|
|
|
Anaitasuna aldizkariak jakin nahi lukeena da ea zuetako bakoitzak berari buruzko lanaz zer pentsatzen duen. Alegia, zuen zeuon iritziz egokiro aztertuak izan zareten ala ez, zuei buruzko azterketa
|
hori
zertan den zuzen eta zertan oker, ongi interpretatuak eta epaituak izan zareten ala ez. Hitz batez, egin zaizuen azterketa kritiko horretaz zer iritzi duzuen".
|
|
|
Ordukoek, gorago esan dut eta, ohituretan lasaiago bezala, askatuago ere zuten mingaina mintzatzeko18 Ez dakit ere ongi ohitura aldatze
|
hori
zerk ekarri duen. Manuel Lekuona jaunak dio gaitzik gabeko anitz jolas XVIII. mendean sartu zitzaigun jansenisten setak deuseztatu zituela.
|
|
|
Ez da gehiegizko harrokeria, sinets iezadazu, baina, inoren obra zuzentzeko eta hobetzeko gogorik gabe, guk asmatu bagenu, egungo eguneko premietarako prest sortu bagenu, euskalkirik gabe sortuko genuen. Batasun
|
hori
zer den jakin nahi zenuke. Horrenbeste jende, hain aspaldidanik âeta alferrik, dirudienezâ horrezaz mintzatu ondoren, nola nahi duzu nik ezkutu sakon hori azal  tzea?
|
|
|
Hanka sartu zuela ere onartzen da, eta horrek min ematen du. Ez dakigu min
|
hori
zerena den, kalte linguistikoa ekarri zuelako erabakiak, ala jazartuak sentitzeko aitzakia eman zielako hizkuntza periferikoetakoei.
|
|
|
Platonek edozein errealitatek —berdin dio zaborra, politika edo izaki bizidun baten antolamendu biologikoa den— beti bi alde dituela ikusten du: aldakorra den bat (bere kolorearen ñabardurak, bere pisu edo tamaina), eta beti egonkorra den bestea, ondorioz errealitate
|
hori
zer nor den adierazi eta gainerakoetatik ezberdintzea ahalbidetzen duena. Pertsona batek bestelako animalia askok duten pisu berdina izan dezake, baina ez du animalion kode genetikoarekin bat egiten.
|
|
|
Sok. Aztertzen ari naiz, lon, eta
|
hori
zer iruditzen zaidan adieraztera noakizu. Izan ere, Homerori buruz ondo hitz egitea ez da, lehen nioen moduan, zugan dagoen artea, zu mugitzen zaituen jainkozko indar bat baizik; Euripidesek16 magnetikoa deitu eta askok Herakletiarra deitzen duten harriari17 eragiten dion indarraren antzekoa.
|
|
|
Eta, ondorioz, berbaitango gauzez ez dago esakune sintetikorik egiterik. Kantek bere filosofia eraikitzeko eskatzen duen aurrebaldintza bakarra zerbaitek gu espazioan eta denboran afektatzea da, baina afekzio horren aurretik
|
hori
zer ote den ez zaio inoiz interesatu; eta, egiatan espazioaren eta denboraren baldintzen aurretik eta hauetatik at geratzen denez, ezin da aztertu ere egin eta berari buruz egindako galderak ez du zentzurik: X ezezagun eta ezagutezin bat da.
|
|
|
Nia ezagutzaren oinarrizko baldintza da, baina ni
|
hori
zer den ez dago argi, eta ikusiko dugunez hori galdetzeak arazo asko sortuko ditu. Beti ere esperientzia ahalgarri batekin loturan agertzen da.
|
|
|
banitu nire maitagaiak ezagutu, nuke maitatu. Maitagaia gogoko zaidan ezagutzeko, maitagai
|
hori
zer den ezagutu egin behar dut, nolabait. Eta —adibidez— beste maitagogoak ezagutu ezinik eta, ondorioz, maitatu ezinik, ez nintzateke maitagogo izango.
|
|
|
Horrela, adibidez, Kantek, zera idazten duenean: " Natura hau bikoitza da, edo natura pentsalaria edo natura gorputzduna." 3 Benetako arazoa animalia bat gizaki egiten duen izpiritu
|
hori
zer den adieraztea da. Soinezko (adjektiboa) den gizakiaren benetako substantiboa erakustea.
|
|
|
Martxo gauetako eztitasunak gatibatzen ninduen eta treneko billete bat erosi behar nuela gogoan sartu zitzaidan, beti hobe sentitzen nintzelako noranahiko billete bat sakelan. Errabia
|
hori
zerk hazi zidan ez nekien, hor Oxkaxe gainean: ene gogoa hegaldatu zen ziuntan hilabete pare bat lehenago Frantzia behere horretan zehar egin nuen bidaiaren aztarna mentalera:
|
|
2002
|
|
|
zenbat eta goiago egon, hots, zenbat eta aginte gehiago izan, hainbat eta gertuago orduan EEBBetatik. Eta gure galdera orain,
|
hori
zer da: txarra ala oso txarra?
|
|
|
Azaldu iezaguzu amiñi bat gehiago estrategia
|
hori
zertan datzan?
|
|
|
Trapagarango BBEko arduradunek diotenez, beren enpresan ez dago" ordaindu ezinik geratzeko arriskurik". Bestalde, badakigu SEPI erakundea saiatu dela BB taldeari" pagamenduen etenaldia aitortzeko ez beharrik, ez asmorik dutela" dioen idatzia sinarazten, baina ez dakigu gorabehera
|
hori
zertan den.
|
|
|
Borondate onenarekin hori egitea nahi nuke. Baina irakurtzen badituzu Arregik, Zubizarretak edo Gebarak idazten dituztenak,
|
hori
zer da: hiru horiek pertsonalki idazten dituzten gauzak?
|
|
|
Ez dakigu hazkunde
|
hori
zerk eragin duen, baina badirudi zerikusia dutela herrialde industrializatuetako ingurumen aldaketek poluzioak eta kutsadurak eta elikaduraren aldaketek elikadurako aditiboen arazoak.
|
|
|
Beraz, hiru urteko planak egitenziren, bai, baina hizkuntzaren normalizazio plana 2000 urteko otsailean onartuzen, estamentu guztietatik pasatu ondoren. Beste arlo batzuk azaltzera beste batzukere etorriko direnez, bidezkoa iruditu zait Deustuko Unibertsitateko euskararenplan
|
hori
zertan datzan azaltzea, beharbada hain ezaguna ez delako. Beraz, horrekin hasiko naiz.
|
|
|
Frantziako tradiziojakobinoak, baita ilustratuenak ere? erdiko zutabe handi batetik zintzilikatzendu sarea, gehienetan nazio estatuaren asmoa ordezkatzen dutenek erabakita etaaraututa?
|
hori
zer den jakin nahi duenak, Aznarren Gobernuak Espainiarakoaurkeztu duen Unibertsitate legea irakurtzea aski du?. Eredu, alderantziz, eusgune asko dituen sarea bultzatzen du, irekia da eta eskabide berrieiegokitzeko tradizioa du.
|
|
|
Sistema guztiek diote prentsa askatasuna bermatzen dutela, nahiz eta sistema bakoitzak bere erara ulertzen duen prentsa askatasun
|
hori
zer den.
|
|
2003
|
|
|
Eta berdin berdin eduki dezakezu hogeita hamabost urteko jendea. Horretaz, hogeita hamabost urteko jendea baldin baduzu,
|
hori
zer da. Errendimenduko kirola ala jolas edo osasunerako kirola?
|
|
|
Amerikan zesta puntaren beherakada
|
hori
zerk ekarri du?
|
|
|
J. M. S. Gizarte homogeneoek, baldin baleude, eta gizarte anitzek, denek behar dute oinarritu beren ongizate orokorra giza eskubideak betetzeko erabaki sendoan eta jokabide zorrotzean. Helburu
|
hori
zer nola betetzetik epaitu behar da estatu eredu baten edo bestearen izaera zuzenagoa ala okerragoa, hobea ala txarragoa.
|
|
|
Antologia honetan ez dogu Testu Azterketarik jarri. Aurrekoan erakutsitako bideak betiko balio dabe; gainera, bosgarren mailara orduko, gure ikasleok badakie azterketa
|
hori
zer dan eta zelan egin behar dan.
|
|
|
" Folklore"
|
hori
zer dan. Eskolabako jendeen kulturea, edo, Azkueren esanera, herriaren jakintza.
|
|
|
Mmm, punky bat daukagu klasean... Badakizu
|
hori
zer dan?
|
|
|
Batzuek ziotenez, suhesien atzetik beltzei harrika ziharduela, manifestarien artean nahasturiko ertzain bik atzeman ei zuten, eta ezertarako astirik eman barik, furgoian sartu. Beste batzuek ziotenez, istiluetatik nahiko urrun harrapatu ei zuten, beste lagunekin batera zerbait larriagoa egiteko gertu, baina inor ez zen ausartzen zerbait
|
hori
zer zen zehazten. Jakina, askok zioten komisarian jipoi galanta hartu, eta domeka erietxean eman zuela, kolpeak ezkuta ziezazkioten epailearen aurrera agertu baino lehenago.
|
|
|
Espainian, konpainia aseguratzaile batzuek ahalegin epela egin zuten hura komertzializatzeko, baina egia da ahalegin horiek ez zutela gehiegi eman. Nolanahi ere, agian, formula
|
hori
zertan datzan gogoratzeko unea izango da: a) Lehenik eta behin, besterentzea dakar, hau da, etxebizitza aseguru etxeari modu ezeztaezinean saltzea.
|
|
|
–Inoiz ez nuen pentsatu bi itzulpen horien atzean idazle gazte bat ezkuta zitekeenik. Gizaseme heldu baten etsipena, mundu asko ikusi duenaren nekea suma zitekeen liburu horietan, eta aldi berean, atsedengarri gisa, inoiz zapaldu ez zuen lur baten ederra irudikatzeko premia –esan nuen, iruzur
|
hori
zergatik abian jarri zuen oraindik erabat konprenitu gabe.
|
|
|
–Eta
|
hori
zer da?
|
|
|
Are gehiago, jaiotzari dagokionez ere, Jainkoak printze desleial baten legearen menpe utzi zuen beraren jaiotza lekuaren zehaztapena. Bizitza osoan zehar, printzeei zor zaiena eman behar zaiela irakatsi zuen, eta berak ere zor ez zuen tributua ordaindu zuen, tributu
|
hori
zerekin ordaindu izateko, mirari bat eginez. Heriotza unean, denbora botereaz bidegabe abusatu zuenari esan zion, horrek ez zuela halako botererik izango, Jainkoak eman izan ez balio, eta aldi berean erakutsi zion, zer nolako desberdintasuna zegoen beraren espiritu erregetzaren eta printzeen denbora agintearen artean.
|
|
2004
|
|
|
Bere lanaren egiletasuna aitortzea nahi duen edo ez, helburu komertzialekin erabilia izan daitekeen edo ez eta aldaketak onartzen dituen edo ez. " Sarea gutizian baino maitasunean oinarrituz funtzionatzen" duela dioen baieztapenean oinarrituz, Francis Pisani ziberkazetariak" El Pais" egunkariko zutabe batean zioen Creative Commons en helburua plazerraren eta diruaren etikak bateragarri egitea dela, erlazio
|
hori
zer neurritan izan behar duen erabakitzeko ahalmena autorearen eskutan utziz.
|
|
|
Tira, hori esanagatik, gero eta erosoago bizi da jendea, gero eta berekoiago. " Borroka egin bai, baina neure estatusa galdu gabe!", nahiz eta estatus
|
hori
zertan den jakin ez.
|
|
|
Elkarrik baikor aurkeztu du Bake Konferentziaren bigarren fase hau, batez ere euskal politikagintzan giro berri bat sumatzen duela adieraziz. Ez da samurra zehaztea giro berri
|
hori
zertan den agerraraztea, baina egia da irailetik aurrera zabalduko den kurtsoak zerbait mamitzeko testuinguru aproposa zabaltzen duela: Elkarriren Bake Konferentzia hor da; Nazio Eztabaidagunearen norabidea zehatzago ikusi ahal izango da ordurako; Ibarretxe planaren eztabaida abiatuko da, Katalunian ere Estatutuaren erreforma proposamena hor dago eta bietan herritarrei kontsulta egitearen gaia funtsezkoa izango da; PSOEk ia lau urte izango du gobernu lanetarako eta EAJk zuzendaritza ondo finkatua; oraingoz biolentzia agerpenak ere bareago dira; alderdi guztiak elkarrizketarako duten jarrera egokiagoa da.
|
|
|
Imanol Arias, Martxelo Rubio edo Klara Badiola aktoreak edo Javier Aguirresarobe eta Juan Antonio Ruiz Anchia argazki zuzendariak. Carlos Roldanek badu zinemagile andana
|
hori
zergatik agertu zen azaltzeko arrazoia: " 60ko hamarkadan, euskal gizartea oso estututa zegoen:
|
|
|
–Bai, zure beste Joana horrekin, ezta? Zergatik ez didazu esaten behingoz neska
|
hori
zer den zuretzat. Zure neska laguna bada, esadazu eta kito.
|
|
|
–Zer esan dezakegu?? Zerbait ezagutzeak, zerbait
|
hori
zer edota, bederen, nola den esatea (esan ahal izatea, alegia) baitakar. Ezagutzeak esatea inplikatzen du?. 20
|
|
|
–(...) egia da munduko hizkuntzen erdiak baino gehiago ez direla bide normaletik ikasten, ez dela erakusten etxean. (...) Transmisio
|
hori
zergatik eteten den jakitea da arazoa. Aldagai ezberdinak daude, eta egoera bakoitzean gauza batzuek beste batzuek baino gehiago eragiten dute.
|
|
|
Euskararen estatusa dugu hizpide. Eta estatus horren harian, ezarian ezarian, botere kontzeptuaren zokondoetan barna ibilalditxo bat egin ondoren, zoko ilun
|
hori
zer edo zer argituko genuelakoan gaude. Argi ilunen arteko sokatira honetan, egia esan, bada gure artean, oraindik ere, ilunetik argitik baino gehiago duen ideia bat.
|
|
|
Demagun, esaterako, honakoa: Eusko Jaurlaritzari egin dakiokeen kritika horretan bat etorrita ere, eta ez daukat nik noski politika hori zilegitzeko asmorik eta gogorik, ez dut ikusten oso argi dikotomiaren zer
|
hori
zertara datorren. Edota, eremu formaletan egin den inbertsio ahalegintxoa egin gabe, euskarak beti bereak izan dituen esparru ez formal horietara begira jardun behar ote zen bada erabat eta osoki?
|
|
|
Poltsiko kontuak, alegia. Bide
|
hori
zer izango litzateke. Saizarbitoriak arbuiatzen duen, indarraren?
|
|
|
Ee? Eta
|
hori
zer da, ba?
|
|
|
Erantzuna erraza bada ere, itxura denez(=/ i, e, a, o, u/), berehala agertzen da zalantza: eta zubererazko [ü]
|
hori
zer. Fonema maila du?
|
|
|
" Indeterminazio"
|
hori
zertan datzan maiz aipatu da (ikus Euskal Idazkaritzaren izkribuak, Baiona, 1964). Españeraz bi lumero dira bakarrik:
|
|
|
Jainkoaz hitz egitean, orduan, bekatua, zigorra, santutasuna eta horrelako kontu horiek guztiak alde batera utzi eta pentsamenduaren izaeraren arazoaz arduratuko da. " Nik pentsatzen dut" delako ebidentzia onartuta, pentsatze
|
hori
zer den zehaztu du, eta emango duen erantzunak balio du ez Descartesentzat bakarrik, baizik eta baita eginbehar horretan diharduen edozein gizon emakumeren jarduna definitzeko ere. Zeinahi dela gizabanako batek bere existentziaz duen esperientzia —espazioaz duen bizipena, bere sentimenak, oroimena... —, Descartesek defendituko du haren pentsamenduaren egitura eta Descartesek bere buruan aurki dezakeena berdinak izango direla, forma logiko orokor bera dutela nahiz eta eduki partikularra ezberdina izan.
|
|
|
Poliki poliki egindako bidea izan zen, Neu izatearen kontzientzia erabat iziotu arte, Nitaz jabetu arte, Ni neure buruaren jabe izan arte, ustez behintzat. Guretzat, halako gauza sinplea dirudien ideia
|
hori
zerk egingo du nabarmengarria, hura pentsamendu modernoaren sorreran jartzeraino?
|
|
|
Etika (auto) errealizatzaile
|
hori
zer nolakoa izan daitekeen jakin ahal izateko ezinbestekoa da aurrenik gizakiaren egitura etikoa zein den eta zertan den argitzea. Horixe da gure bigarren idazlanean sakonen aztertu duguna, tradizio filosofikoak antzinatik irekitako bidetik abiatuz eta aldi berean urrats berri samarrak proposatuz, Xavier Zubiri, Ignacio Ellacuria, Jose Luis Aranguren eta Luis Cencilloren obra nagusiak inspirazio iturri izan ditugularik, era batean edo bestean, Jesus Martinez Gordo eta Andre Clavier teologo eta lagunei zor dieguna ahantzi gabe.
|
|
|
Nolanahi ere, gizakiaren izaera etikoa azpimarratzen dugunean Aristotelesek tematizatu ez zuen dimentsio bat azaldu nahi genuke, Xavier Zubirik zabaldu zuen bidetik lehenik eta gu geu jorratzen ari garen ildotik, iturri ezberdinetan edanez. Dimentsio
|
hori
zertan den ikusi ahal izateko, begira dezagun aurrenik nola uztartzen diren Aristotelesen bi definizio horiek.
|
|
2005
|
|
|
Aspaldian Mikel Goñiri buruz ez da asko hitz egin,
|
hori
zer da seinale ona edo txarra?
|
|
|
Argi dute, kalean, pertsonaren espazio pribatua eta publikoa bera direla eta kontu handiz hurbildu behar dutela. Horregatik, hurbildu eta adibidez zigarro bat eskaintzen diote, kafe bat hartu nahi duen galdetzen diote eta halako batean, elkarrekin, nortasun agiria berritzera joango dira, edo sendagileari bisita egingo diote, eztul
|
hori
zerk eragina izan daitekeen galdetzeko.
|
|
|
Artisautza ez da industria handia. Beraz, autobide
|
hori
zertarako. Ez dugu Baxenabarreko bailarak zeharkatuko lituzkeen errepide hori behar.
|
|
|
Programatzaileak premia bati erantzunik emateko ahaleginak egingo ditu premia
|
hori
zertan den batzuetan zehazkiago, bestetan lausoago azaltzeko gauza den norbaitek eskatzen dionean.
|
|
|
Galde ezazu, ezbeharrik gertatzekotan jarduera protokoloa ba ote duten eta, erantzuna baiezkoa bada, protokolo
|
hori
zertan den.
|
|
|
Berrikuntza bera arazotzat jotzen bada, lehen urratsa arazo
|
hori
zertan datzanargitzea izango da. Arazoaren interpretazioa egin ondoren, irakasleak edo profesionalen taldeak informazioa biltzen hasiko dira (bigarren urratsa).
|
|
|
Zer datuetatik abiatuta ebaluatzen da animaliengan eta, batez ere, pertsonengan duen eragina eta toxikotasuna? Laborategiko animaliekin egindako ikerketa batzuen bidez, toxikotasuna zehaztu ahal izan da, bai eta toxikotasun
|
hori
zer mailatan ez den gertatzen ere. Datu horiek gizakietan ere izatea litzateke egokiena, baina ez daude maila orokorrean, epidemiologikoetan izan ezik, noski.
|
|
|
Permakultura pixkanaka mundu osora zabaldu den kontzeptua da, nahiz eta publiko handiak ez duen oso ezaguna. Ideia bere herrialdean ezagututa, Mollisonek Permaculture Institute sortu zuen, eta mundu bira bat hasi zuen ideia
|
hori
zertan zen eta nola gauzatu azaltzeko. Gaur egun mundu osoan ditu irakasleak eta jarraitzaileak, eta herrialde batzuetan nekazaritza eta plangintza politiketan erabiltzen da.
|
|
|
Prolla, Science n agertutako artikuluaren lehen sinatzailea, DNA mitokondrialaren mutazio genetikoen errua da, erradikal askeen oxidazio estresaren erruz baino gehiago, ilea eta pisua galduz, ikusmena okertuz, giharrak eta hezurrak ahulduz eta odol zelulak murriztuz ateratzen den gorputz prozesu baten errua, zahartze gisa ezagutzen dena. Arratoi talde batek mutazio
|
hori
zergatik jasan zuen eta beste batek zergatik ez duen argitu besterik ez dago. Baina Prollak baztertu egiten du oxidazio estresak diferentzia bat markatzea hemen, animaliek dieta bera jaso baitzuten.
|
|
|
Eta data hau harrian zizelkaturik: 1776 Giltza
|
hori
zer izan daitekeen ez dut inoiz jakin, batzuetan Udalean eta Sagarminaga Kulturunean saiatu izan banaiz ere.
|
|
|
Bi solairu gehi ganbara eta ukuilua. Egurrezko zutabeak eta gapirioak ageri, etxeak badu halako" baztandar" kutsua, nolabait erretikula sare molde
|
hori
zer den nik hemen azaltzeko. Dozena bat leiho; baita hauetako baten azpian eskualdearen erliebe mapa bitxia ere.
|
|
|
Orduan ohearen gainean jartzen zen, hatsanka. Barnea iraultzen zion antsia tzar
|
hori
zer zen ez zekien. Destorbua, martxo erditsutako eurite etengabearen kontu ezarri eta berriro etzaten zen, mihise eta estalkien gerizpearen segurtasunean.
|
|
|
Ez dut jakin nahi. Ez dut
|
hori
zertan jakin. Mingarria da.
|
|
2006
|
|
|
Nabarmentzekoa, berriz, osaketa nutrizionala lagin guziek ematen dutela, nahiz
|
hori
zertan adierazterik ez dagoen, eta ontzia biltzea bermatzen (eta, horrenbestez, birziklatzea errazten) duen kudeatze sistema jakin bate dagokionez, puntu berde ikurra agertzen dute lagin denek.
|
|
|
Erne, ordea: baliogabetze aseguruak gastu horiek ordain ditzan bezeroak irteera baino 48 ordu lehenago jakinarazi du ezin duela bidaia egin; era berean, baliogabetze
|
hori
zerk eragin duen ere zuritu du.
|
|
|
izen berezia da, baina izen arrunt batetik datorrena. Gainera, izen arrunt hori erabat deskriptiboa da, alegia, dena delako toki/ erakunde/ talde/ enpresa
|
hori
zer den azaltzen du. Beraz, azken ahori artikulutzat jo behar da.
|
|
|
Eta mahats mordoak hautatzen hasi nintzenean, esaten zidaten: â?. Eta
|
hori
zertarako da? â. Bada ardo hobeak lortzeko.
|
|
|
Hori dela eta, hortik aurrerako borrokak gizarte bilakaeraren inguruko teoria bat eskatuko du. Ikus dezagun gizartearen teoria
|
hori
zertan datzan.
|
|
|
Besteak beste, arrainaren eta itsaskiaren balizko kutsadurarena, gaur egun arriskua errealitatea baino gehiago. Orain, lehentasunetako bat kutsadura
|
hori
zer mekanismoren bidez gerta daitekeen eta kontrol sistemak ezagutzea da, kontsumitzaileen osasunerako arriskurik egon daitekeen zehazteko.
|
|
|
Garbi daukana da, badagoela kultura mediterranear bat, eta zerikusirik ez daukala Greziarekin; eta badagoela kultura greko bat, eta germaniarrarekin harreman estua duela. " Sea cualquiera su afinidad [Mediterraneoko jende –ez greko– ezberdinena], es un hecho que las obras de espíritu entre ellos suscitadas tienen unos ciertos caracteres diferenciales respecto a las griegas y germánicas" 692 Bestalde, kultura mediterranearra sortu zuena (Ortega-k inoiz argitzen ez duena, berarentzat
|
hori
zer den), izan daiteke arraza mediterranear bat bakarra, euro afrikarra, edo arraza ezberdinak, horietako bakoitza berriro arraza ezberdinen nahasketa edo ez izan daitekeena: printzipioz kultura haren jatorrizko ezaugarriak ikertzea interesgarria litzateke693, baina nolanahi ere zerikusi gutxi luke Mediterraneoko gaurko arraza eta kulturekin.
|
|
|
Baina etnologikoki ere asko interesatu zaio euskal kultura bere berekia, antzinenekoa. Geure kolkoan itauntzen dugunean interes
|
hori
zergatik, uste izan liteke (motibo politikoengatik edo ez baita, eta gutxiago jakin min zientifiko hutsagatik) izpiritu hori latinoa ez izateagatik dela; eta, latinoa ez izanez, ez izateagatik semita ere; hots, azkenean, kristaua ez izateagatik. Bestela bitxia da, esate baterako, La leyenda de Jaun de Alzate n, adibidez, euskal arima eta mitologia nola germaniartzen duen, Ortzi eta Thor berdinduz, bertute nietzschearrez adelatuz, etab., etnografikoki itxuragabekoa, baina erakusleiho polita Baroja-ren beraren arimarentzat (Mirande-k jarraituko dio) 746.
|
|
|
Sentsazio arraro bat zen hura: mundutik aparte, bi ezezagunekin gau eta egun... ezkonduta egotea baino itogarriagoa,
|
hori
zer den ez dakit baina. Etxeko lanak antolatzeko Cristinak eman zituen ordenak, edo proposamenak, beste biek amen esan baikenion guztian.
|
|
|
Zabal bideak eta aireak. " Zabal"
|
hori
zer da. Agindu bat?
|
|
|
Gaur egun ere, hasierako ideiara itzuliz, lanbideaz galdetuta" euskara teknikaria naiz" esateak," medikua naiz"," igeltseroa naiz"," irakaslea naiz" erantzuteak ez bezalako erreakzioak sortzen ditu: batzuek
|
hori
zer ote den galdetzen dute, zuzen eta zintzo; beste batzuk pentsakor gelditzen dira, mutu antzean, gaizki ulertu duten edo adarra jotzen ari zaizkion ezin erabakiz; badira harridura adierazten dutenak; eta badira, jakina, lanbidearen berri izaki, teknikariari pertsona normala dela sentiarazten diotenak.
|
|
|
Edonola ere, baden zerbait izango da, zalantza barik, eta ez ez den zerbait: muga
|
hori
zer den esatea zaila den arren, ezin esan daiteke ezereza denik, edo ezer ez denik.
|
|
|
labana haundia bai, gaztarentzako labana, Mixari herrian tipo batek eskeintza in zion eta nik gazta hura ez genuela behar, etekin gutxikoa!, baina gero jendiak ongi estimatu zuen eta askok eskatzen ziguten, han santurtzin birrak ere erruz saldu genituen, kupel batian freskatzen iduki eta, gero beste herri batzuetan ere bai birrak eta haiek nahikoa uzten ziguten, han santurtzin ere bai, etortzen zitzaigun jende pobria apal apalik mokadu bat eske eta nik fuera! ...ege problemarik ez genuen izandu eta han ere dena saldu genuen, ordiziara ere joan ginen eta han inon baino gutxiago saldu genuen eta gaizki pentsatzen hasi ginen, Mixak bere amantalarekin eta jantzi zuen lastozko sonbreroarekin iten zuen aurpegi luze bat, eta nik, redios, han ere munipekin gogor diskutitu nuen, eta azkenian jende gutxi zebilen tokian utzi ziguten eta jale ergelak goierriko haiek,
|
hori
zer da, zer du saltsa gorri horrek?, saltsa ona! saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta
|
|
|
Indioekin indioilarra jan zuteneko bigarren negu hartatik berrehun eta hogeitaka urte geroagoko negu haren artean zuriek kontinentea ia osorik menderaturik zeukaten. Menderatze
|
hori
zertan izan zen, hantxe neukan Donner Party haren historia adibidetzako. Banekien, eta badakit, nire irudia aurreiritziz josia zena, baina zer arraio.
|
|
|
Azalpenari" Ameslarien kultua" iritzi izan zaien harako haren kutsua hartu diot, nire ezjakintasunean. Baina Justin Goulden tema, edo obsesioa, aipatu nuela esan dut eta, hona
|
hori
zertan den.
|
|
2007
|
|
|
Lotura hori askatzen ez duen bitartean, zama handiegia izango du politikagintzan. Ez du harritzar
|
hori
zertan hautsi beharrik, probalekutik kanpo uztea aski du.Ezker abertzaleak zinez nahi badu bere proposamena aintzat hartua izatea, ezinbesteko zaio behin betirako onartzea ETAren amaieraren truke ezin duela prezio politikorik eskatu. Garbi eduki behar du, gure kasuan, indarkeriaren amaiera normalizazio politikoaren aurretik duela etorri eta ez alderantziz.
|
|
|
Ondo. Baina
|
hori
zer da asko ala gutxi. Hamar hiztun horien artean zenbat dira euskaraz dakitenak?
|
|
|
Goian egindako itaun bera datorkigu gogora:
|
hori
zer da asko ala gutxi. Hazkuntza nolakoa izan da?
|
|
|
Poesiak zirela jakiteko ez zen askorik behar, ikusiaz batera konturatzen zen bat koaderno horietan zegoena ez zela prosa arrunta. Hizkuntza ulergaitz
|
hori
zer zen ere erraz igarri zion Alberto Irigoyenek, nahiz eta abizenei erreparatuta bestetara badirudi ere euskaraz jakin ez. Alberto Irigoyen Uruguain jaiotakoa izan arren, sustraiak Euskal Herrian (Hegoaldean eta Iparraldean) ditu, eta aspalditik dabil euskal gaien ikerketan murgilduta.
|
|
|
Baliabide interesgarria da obra edo altzari
|
hori
zertan erabiliko den erabakita, nolako plaka erabiliko den erabakitzea.
|
|
|
Muga hori errespetatuta, hitzarmen kolektiboetan ezar daiteke prestakuntza teorikorako zenbat denbora erabiliko den eta denbora
|
hori
zer nola banatuko den. Hala denean, hitzarmen kolektiboetan ezarriko da prestakuntza teorikorako erabilitako denbora eta benetan lanean egiteko denbora txandakatzeko edo pilatzeko araubidea.
|
|
|
Erritu
|
hori
zer izan zen, kontatu beharrik ere ez legoke, baina kontatu egingo dut hala ere. Ni neu biluztu nintzen lehenik, irudimeneko Inma biluzi baten ispilu bihurturik; gero, kulero eta bularretako haiek neure gorputz osoan barrena erabili nituen, neure azalean sentituz haren azalik mamiena ukituriko janzkiak; eta, ondoren, neure larru zati sentikorrenari helduz, erruki barik eragin nion taketari, gora eta behera, orro batean lehertu nintzen arte.
|
|
|
–Eta
|
hori
zertarako?
|
|
|
–Zientzia? historikoa gertakarien axal axalean eta anekdoten plazan dantzatzen da; sakonean gizakiaren eta herrien zer bizi
|
hori
zer den, ez du zulatzen.
|
|
|
Horretarako euskalkultura zer den zehazten saiatuko naiz: batetik, euskal
|
hori
zeri dagokion arakatuz, eta bestetik, kultura zer den aztertuz eta batez ere kultura zertan den gaurko garaihonetan, hau da, gaurko kulturgintzaren baldintzak eta zereginak zeintzuk diren.
|
|
|
Norberaren estiloak bereizgarri behar du garai honetan, are gehiago Artean. Edertodago, beraz, estilo hori tradizioa berresten bizi behar duten langintzetan, bainakodeak apurtuz berriak sortu behar dituztenean gaitza da estilo jakin bati begiraegotea, batez ere, estilo
|
hori
zertan den argi ez badago. Zumetaren koadroak, esaterako, euskal koadroak al dira?
|
|
|
Nik neure aldetik jakin nahi nuke gazte jende horren identitate kezkakzertan diren, zinez: alegia, globalizazioaren aurkako jarrera
|
hori
zerk eragindakoaden. Zer herri eta nazio identitate mota dagoen erresistentzia horren gibelean.Zeren eta, ez gaitezen zozoak izan honetan ere, zozotik gehiegi dugu eta euskaldunok:
|
|
|
Hizkuntzaren normalizazioa zertan den jakiteko, beharbada, hizkuntza
|
hori
zer denjakin genuke. Ba ote dakigu, ordea?
|