Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 37

2002
‎Gaizki ibiliko gara euskara nahitaez, gustatu nahiz ez, beti beti ideologia batekin lotzen baldin badugu eta euskara zaleak baldin bagara ez euskara maite dugulako, baizik herri hau menderatzen duten balizko kate batzuk hautsi nahi ditugulako, berdin dela zein den erabiltzen dugun hizkuntza, nahiz badirudien, euskara ez den beste zerbait baldin badarabilgu ahoan, mingaina hortz artean trabaturik geratzen zaigula. Euskarak ideologia guztietako jendea behar du bere alde egiten dutenen artean, eta hori ulertzen ez badugu, edo hori onartzen ez badugu, euskararen hilobiaren zuloa handiagotu besterik ez dugu egiten, euskaltzaletasuna itota eta askatasunik gabe gelditzen delako. Gaizki ibiliko gara, eta mesede gutxi egingo diogu denek, nonbait, hain gustukoa dugun hizkuntza honi.
‎Zeren orain, euskara bultzatzeko inoiz baino diru eta baliabide gehiago erabiltzen diren honetan, Euskaltzaindia baita inoiz baino estuago ibiltzen. Nekez da hori ulertzen. Nekez da ulertzen erakunde hau izaki erakunde ofizial bakarra, goi mailako legeetan espresuki onartua, auzo koxkor bateko elkarte baten antzera tratatua izatea.
‎Hori esan ziguten behintzat. Edo nik bederen hori ulertu nien garai hartan. Hizkuntza indartu nahi zela, eta indartzeko bide egokia ikusi zela telebista bat izatea, hizkuntza landu orok duen gisa.
2006
‎Ohiko argindar instalaziora konektatzea besterik ez zegoen, gutxieneko luzerako horma garbi batean itsatsita. Segurtasun arrazoiengatik, oso inportantea bide da argindar etendurarik ez egotea Tetra martxan dagoen bitartean, eta horregatik bateria osagarri txiki batekin datoz, zortzi orduko autonomia ematen diena antza; arrazoi berberengatik, edo hori ulertu nuen nik bederen, Tetretan lorik ez egitea gomendatzen da.
2008
‎Zergatik joan behar zuen gaur, nora eta Parisera? Batzuetan ez dut andre hori ulertzen. Autobide gaineko pasarela egiterakoan, autoen ardailak beste mundu batera eraman nau.
‎Telebistan eta oso erraz esaten dute zer egin behar den horrelakoetan, zer dira ba lerde jale gibel  beltzak, poliziarengana joateko aholkatzen dute, nire Tomasek hau eta hau egin dit, eta kalera irtendakoan, zer?, Tomasi besotik heldu eta goazen etxera esango al nion, zatoz, laztana, gozatu bat emango dizut beti bezala... ...zait halakorik pasatu burutik!, baina hitzek beren bidea hartzen dutenean, zaila egiten zait atzera egitea, horixe da gertatzen zaidana, eta begira orain, ez dakit zertaz ari nintzen ere, Tomasen jipoiez, bai, zertaz bestela?, jipoi bakoitzaren ondoren, Tomas damutu egiten zen, beti damutzen zen, eta barkamena eskatzen zidan ume batek bere amari barkamena eskatzen dion bezala, baina nik ezin nuen hori ulertu, berorren buruan kabitzen da nola litekeen ostikoka jardun ni lurrean naukala eta handik bost minutura barkamena eskatzea erdi negarrez, eta handik ordu laurdenera larrutan hastea animalia bat bezala berak eragindako ubelduren mina areagotuz?, eta ze iruditu, galdetzen zidanean, nik esaten nion, oso ondo, zeruan bezala, eta ahaztu egiten zitzaion ordubete lehenagoko jipoia, ahaztu bakarrik ez, seguru nago pen  tsatzen zuela ez ninduela jipoitu, ez zegoela berak baino hobeto tratatuko ninduen gizonik, eta loak hartzen zuenean, ni ohetik jaikitzen nintzen eta komunera joanda, zauriak eta garbitzen nituen ur oxigenatuarekin...
‎hiltzeko edo elbarritzeko makinatzat. Ezin litekeen gauzarik ez dut ulertzen nik eta, jakina, ez dut hori ulertzen. Nahi izan ezkero, beren erara pentsatzen jarrita eta abar, ulertuko nuke, baina ez, aizue, ezean nahiago.
‎Azken batean, adopzioak ezin bilatuko du haur bat guraso zehatz batzuentzat, ezpada guraso batzuk haur zehatz batentzat. Eta hori ulertzen ez duena okerreko atetik sartuko da adopzioaren munduan.
2009
‎Hizkuntzen bizikidetza harmoniatsuan ez ezik, zerbitzu publikoaren kalitatean ere zuzenean eragiten du etxetik euskal hiztun diren haur eta zaharrekin oinarrizko komunikazio hori, elebitasun defizita dela medio, ia ia inkomunikazio bihurtzeak. Zaila ote da hori ulertzea?
‎Egia horien ondoan, ordea, hain zaila ote zaigu ulertzea, hizkuntza bat, kasu honetan gaztelania, guztiek ezagutzeak ez duela esan nahi guztiek sentitzen dutenik beren hizkuntzatzat edo beren hizkuntza bakartzat edo beren lehen hizkuntzatzat? Eta hori ulertzen baldin bada, beste pauso bat emanda, hain zaila ote da ulertzea hizkuntzen bizikidetza, ez, alegia, nola halako koexistentzia hutsa, dela hizkuntza bat baino gehiago dituen gizarte pluralaren kohesiorako bide bakarra?
‎dela hizkuntza bat baino gehiago dituen gizarte pluralaren kohesiorako bide bakarra? Eta hori ulertzen baldin bada, beste pauso bat emanda, ez al dakigu bizikidetza harmoniatsuaren ezinbesteko baldintza bizikideen berdinkidetasuna dela. Zaila ote da ulertzea hizkuntzen auziak ez duela konponketa justurik, inork bere hizkuntzari uko egin behar badio edo inork bere hizkuntza ez nagusitzat onartu behar badu?
‎Hizkuntza nazional bihurtzen ez den artean, nazionalizazio kulturalaren prozesuetan?, eta bere inguruan sortutako literatura eta musika idatzi hori guztia sortzen ez den bitartean, ez da urrats hori egiten. Ilustrazioaren eta batez ere Erromantizismoaren etorrera eta sendotzea giltzarriak dira prisma identitario baten azpian dagoen norberaren iraganarekiko jakin min berri hori ulertzeko, zeinak jatorriaren balorizazioa baitakar berekin, giza komunitateen arteko ezin gaindituzko, naturalak izaki, diferentzien egiazko adierazle gisa.
‎Hobsbawmek aipatzen zuen kultura katalanaren eta euskal kulturaren nazionalizatze ahul baina etengabe hori ulertzeko, kontuan izan beharra dago, nahi eta nahi ez, bai garaiko testuinguru politikoa bai espainiar botereak egin zituen ahaleginak –baldarrak eta, noski, bukatugabeak– Estatu osoko kultura parametro etniko gaztelauen arabera nazionalizatzeko. Oso ondo azaltzen du hori Borja de Riquerrek Catalunya i Espanya:
‎Bada kasu adierazgarri bat, bi herriek bizi izan zituzten prozesuen artean paralelismoak eginez, katalanaren mardultasuna izan nahi eta ezin zuen faktore literarioaren argaltasun hori ulertzen eta egiaztatzen lagun dezakeena. Aitzolek [54], joan den mendeko lehen hereneko euskal berpizkundearen ideologo nagusietako batek, kultura katalanak bizitako prozesua kopiatzeko beharra aipatu zuen, corpus baten sorgune gisa erabiliz literatura, corpus horretan oinarri harturik nazio nortasun bereizi bat eraikitzeko gero.
‎–Biak beharrezkoak dira, noski, giza populazio baten biziraupena bermatzeko. Halere, bikoiztasun hori ulertzeko nukleo sortzailearen eta inguru egokitzailearen arteko ezberdintasuna baita erlazioa ere, argitu behar dugu. Nukleo sortzaileak munduan kokatzen gaitu, munduan etxeratzen gaitu.
‎Izan ere, 7 atalean istorio bat kontatzen da. Litekeena litzateke liburu hau erabiltzea istorio hori ulertzeko. Ikuspegi horretatik liburu honen testua erabiltzen da istorioa argitu eta ulertzeko.
‎Karlismoaren garaian, nolabait ere, euskal kultura, eliza eta etxetik aterata, munduratu eta gorpuztu zela? Munduratze hori ulertzen dut, nolabait ere. Baina, zer da gorpuzte hori?
2010
‎" Gaixo daudenek behar dute sendagilea, ez sano daudenek". Eta hori ulertzeko bihotzik ez zutenei esaten die: " Errurik ez duenak jaurti dezala lehenengo harria".
‎Oso erraza da" Jainkoa Egia da" edo" Jainkoa Ongia da" esatea, guk erabiltzen ditugun hitzen esanahi arrunta modu misteriotsu batez aldatu baldin badugu. Badirudi gure hizkuntzarekiko homofonoa den beste hizkuntza batez mintzatzen direla, eta guk ez dugu hizkuntza hori ulertzen. Benetan, norbaitek ulertzen al du?
‎Martinek hitz batzuk irakurri ditu liburu sakratuan, eta hitz horiei esanahi zehatz batzuk lotu dizkie. Hau da, irakurtzen duen hori ulertzekotan, Martinek prozesu konplexu baten barruan murgildu du bere burua. Zeintzuk dira prozesu horren ezaugarriak?
2011
‎Une oro behar du alboan kemena emango dion norbait. Zuek ezin duzue hori ulertu. Nik banekien engainatzen ninduela eta ez zegoela zer eginik:
‎Horretarako emakumea izan behar da, ulertzen didazu, esan zuen ahots apalez eta lotsaz bezala?. Maitale gazte bat edukia izan behar da hori ulertu ahal izateko. Ba horra, bai, gau hartan iraindu ninduen, jipoitu ninduen.
‎Orain horiek irakurtzen ditudanean neure buruari galdetzen diot, harrituta, ea neuk idatzi ditudan. Idatzi dudan hori ulertzen dudala iruditzen zait, baina beste alde batetik zerbait misteriotsua ere badagoela hor, ezin dudana erabat neureganatu edo kontrolatu. Poesiak misterio punttu bat ez baldin badu, ez baldin badu poetak zantzutu duen zerbaiten usna guztiz heldu gabea, poesia misterio faltan geratzen da, nahiz eta misteriorik gabeko poesia ere izan daitekeen interesgarria beste arrazoi batengatik.
2019
‎Bere logela erakutsi die blokean orain berarekin daudenei, ahotsik gogorrenarekin esanez behin ere ez dutela hara sartu behar. Badaki hori ulertu diotela, baina errespetatuko ote dute. Denborak beste inork ez du esango.
‎Santa Ana dute zaindari profesio mordoxka batetako lagunek, hala nola jostunek eta enkaje edo farfailegileek; hori uler daiteke, koadro ba  tzuetan Santa Ana bere alaba Mariari josten eta labore egiten erakusten ageri delako. Zaindari aitortzen dute, baita ere, eskularru eta guantegileek ere, joste laborea izaki; baita emaginek ere, jaiera handia diote, familia izateko unea zaindu dezala eskatuz.
2020
‎Baina ulertzen dut zer esaten duzun, gehitu zuen Connellek. Institutuan gatibu antzean sentitzearena, hori ulertzen dut. Leihotik begiratzen utzi behar zizun, hori onartzen dut.
2021
‎Musikak behartu egiten nau nire buruaz eta nire egiazko egoeraz ahazten... Musikaren eraginpean iruditzen zait ulertzen ez dudan hori ulertzen dudala eta ezin dudan hori ahal dudala, idatzi zuen Tolstoik.30
2022
‎Egiten ez zekielako ez zuen gogoko; hiruzpalau orduz egiten zuen eskuarki lo, horrexegatik izana zuen horrenbesteko astia hondatzeko eta malapartatzeko. Emazte ohiak ez zuen inoiz hori ulertu, eta Janinak ere ez, eta gorrotoz hartu zuten azkenean bakarrik esnatu eta ohean beste inor topatu behar ez izate hura.
‎Gazteen munduan egun bat ez da egun askoren arteko bat baizik, denbora behar da hori ulertzeko, aitortzeko zahartu egin garela ez zahartzeko ahaleginak ahaleginak egin ditugun arren, eta gure zahartzea ez dela egiaz zahartzea, gaurko egunean ez garela zahar ez gazte, gaurgero ez gaudelako bizitzan, beste nonbait baizik, ispilu baten aurrean seguru dantzan eta putarena egiten, gurekin batera zahartu den jendearen atseginerako, guk bezalaxe bizi egin behar dela ahaztu duen jende ho...
‎Baina ez pentsatu hori gertatu litekeenik, zera hori esan nahi dut, irakasle ikasleen arteko unibertsitateko ikasgela bateko mahai baten gainean, txakurtxoaren jarreran edo beste zeinahitan, bost axola, berriz esango dizut, nik nahi dudanik ez da inoiz gertatzen, are gutxiago zoro zoro nahi badut, eta ondorio horretara heltzeko ez dago esperimentua egin beharrik, aski da ni izatea hori ulertu ahal izateko, pentsatzeko modu berezi hau eduki behar da arazoa hasieratik amaieraraino zapaltzeko eta zapal zapal gelditzen den arteraino, aurrera egin eta atzera egin, nahi izan eta beldur izan, maitatu eta putarena egin, egon behar duzun tokian ez egoteko ohitura izan behar da, usaia izan espero ez gaituzten tokian beste inon ez egoteko, eta hori egiaz gertatuko balitz, zertarako litzat...
‎Fisio edo bereizketa hori ulertzeko, kontuan hartu behar dugu nola eboluzionatu duen mintzairaren eta adimenaren arteko erlazioak. Hiru erlazio mota bereiz daitezke eboluzio horretan.
‎Supergizakiak eta materialista erredukzionistek ez bezala, emearen erlijioaren printzipio hori ulertzeko gai gara. Ezagutu ere ezagutzen dugu zertan datzan jaiaren ahalmena.
2023
‎Nolanahi ere, hizkuntza zela-eta elkar ulertzeko zailtasunak gorabehera, edariak mingaina askarazi ziguan eta norberaren bakarrizketatik elkarrizketa osatzen ahalegindu gintuan solaskidea eta biok. Esan zidaan, edo hori ulertu nioan behintzat, ez zela gogoratzen noiz egon zen azkenekoz emakume batekin bakarka. Eta erantzun nioan ez nintzela gogoratzen noizbait egon ote nintzen halako ateraldi xelebreak zituen gizon batekin.
‎Gradualki gertatzen da, apurka apurka, eta askotan, ez gara horretaz ohartu ere egiten. Horrek, neurri handi batean, laguntzen du azaltzen zergatik gauden helduok ideologikoki horren urrun eta zergatik den horren zaila elkar ulertzea, izan ere, perspektiba desberdinak eta errealitate beraren inguruan egon daitezkeen per  tzepzio desberdinak kontzienteki eta sistematikoki ezkutatu egin zaizkigu, eta, beraz, zaila da gure burbuilatik at dagoen" erradikal" hori ulertzen, batik bat ez bagara konturatzen gu ere burbuila erradikal baten barruan gaudela sarturik edo sartuta egon garela arestian. Horrek, nola ez, gero eta gertuago jartzen gaitu kaiola bakarti hartatik eta rat park hartatik gero eta urrunagora bideratzen du gure gizartea; gure arteko harremanak ahuldu egiten dira-eta.
‎Bertan sortzen den lokarriari apegoa edo atxikimendua esaten diogu. Lokarri hori ulertzeko eta nerabearengan zer nolako eragina izan dezakeen ikusteko, nahiz eta familiaren atalean sakonago landuko den?, psikologian askotan erabiltzen den aldaera praktiko eta ulergarri batekin azalduko dira, jarraian, hezkuntza estilo motak eta familia estiloak. Horretarako, animalia baten bitartez sinbolizatuko dugu estilo bakoitza, eta 6 animalia estilo baliatuko ditugu horretarako.
‎Gaizki egotea edo sentitzea, gaizki dagoela edo txarra dela uste dugu? Gu, helduok, utzi gaituzte gaizki egoten eta sentimendu hori ulertzen eta kudeatzen. Normalean ez, isildu, irentsi eta aurrera ihes egin, beti aurrera.
‎Jarraian irakurriko duzuna, gaur egun antsietatea duen pertsona baten testigantza da. Bere hitzetan," antsietatea ondoezaren ondorioa da, ez da ondoeza bera", eta hori ulertzea eta lantzea bide berri bat hasteko funtsezkoa izan dela dio. Berarekin uzten zaitugu:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia