|
2008
|
|
|
zeinu tipo batera biltzen diren esakune desberdin horiek guztiak, atzeraeraginez, zeinu horien ale, adierazpen edo agerpentzat jotzen ditugu. Abstrakzio hori egin ahal izateko, adierazle tipo batera batu dira esakuneak, bada, adierazle
|
hori
ez da inoiz zentzu eta esanahirik gabea. Esakuneak adierazle tipo baten agerpen desberdinak direla adosten dugu, hau da, zerbait esan nahi duen zerbait(, hitza?, adibidez) agertzeko erak. Adierazleek esanahi bat edo beste har badezakete ere, ez daude esanahiz erabat hutsik.
|
|
|
Horrenbestez, gizarteratzea ez da dagoneneko gizartekideek ordena egonkorra bere egitea jokatzeko eskema kultural batzuen bidez (jarreren bidez, alegia), oraingo honetan gizarteratzea gogoeta erreflexiborako gaitzea da, hau da, interpretaziorako eta kontu ematerako subjektua eskuduntzea. Subjektu edo kide
|
hori
ez da aritzen aurretiaz ezarritako kodeak eta ordena ostera berregiten, aitzitik, egoeran egoerako sortu behar ditu.
|
|
|
Artikuluan barrena, ingurumari horretan liderrak betetzen dituen zenbait funtzio berezi deskribatuko ditugu, baita azaleratzen ari den antolaketa eredu berriaren ezaugarri nagusiak bistaratuko ere. Antolaketa eredu berri
|
hori
ez da zurrun eta itxia, beste hainbat eredu, guztiak ere elkarrekin partekatutako oinarrizko dimentsio edo ezaugarri batzuk dauzkatenak, bere baitan jaso ditzakeen espazio zabala baizik.
|
|
2009
|
|
|
1 Satelite hizkuntzek Moduari buruzko informazio askoz ere gehiago adierazten dute aditz hizkuntzek baino. Izan ere, satelite hizkuntzek aditzean bertan dute Moduari buruzko informazioa; aditz hizkuntzek, ordea, aparteko elementu bat gehitu behar izaten diote askotan aditzari Modua adierazteko, eta maiz ez denez beharrezkotzat jotzen Modua zehaztea, informazio
|
hori
ez da adierazten.
|
|
|
Hala ere, desadostasun
|
hori
ez zen betiko izan eta denboraren eraginez euskal herritarrek berriro batzeari ekin zioten. Horren arrazoiak kulturalak (hizkuntza ohiturak, etab.) eta erlijiosoak izango lirateke (guztiak kristau katolikoak baitziren).
|
|
|
Irakurbide hori aztertuta dago aspalditik eta bibliografian aipaturik datorren Zientzia eta teknikarako euskara liburuan kontsulta daiteke. Beraz, gai
|
hori
ez dugu artikulu honetan aztertuko.
|
|
|
Hau izan zen Sebastianen lehenbiziko erreakzioa, barnetik eta erraietatik atera zitzaiona, eta esaldiari kutsu gaiztoa dario. Jakin badakigu, XVI. mendean biziko bagina, Sebastian inkisidoreak sutara bidaliko gintuela, baino gaur egun
|
hori
ez da posible (hala espero dugu, bederen).
|
|
|
Oro har,
|
hori
ez da egia, eta hor daude, lekuko, Nafarroako artxibo guztiak. Nork erabaki zuen Virgen del Romero deritzan eliza eraikitzea?
|
|
|
«Titular: Diócesis de Pamplona para la parroquia de Tal...» baina
|
hori
ez beti, eta ongi ikusten da botere juridikoa duena immatrikulatzeko elizbarrutia dela. Eta Nafarroako Elizbarrutia Vatikanoaren mendekoa da.
|
|
|
3 Eta hirugarrenez, hemen dago bataila moral bat:
|
hori
ez da egiten. Horrela ez da egiten.
|
|
|
Desamortizaziotik kanpo dauden ondasunak inskriba ditzake Elizak; horretarako, gainera, desamortizaziotik kanpo dagoela adierazten duen ziurtagiria behar du. Gerora. bestalde, ziurtagiri
|
hori
ez dela beharrezkoa erabaki zen (Erregistro eta Notaritzako Zuzendaritza Orokorraren 1928/04/19 eta 1928/11/30 Ebazpenak); ondasun horiek besterendu nahi baziren bai ordea.
|
|
|
Bere arrazoia, hain zuzen ere, immatrikulatzeko bide arruntari segitu gabe beste bideek irekitzen zuten erraztasuna kontrolatzea da. Legelariak badaki bide horietatik, maltzurkeriaz erabiliz gero, errealitatearekin bat ez datozen egoera juridikoak sendotu daitezkeela eta,
|
hori
ez gertatzeko, Erregistroak ematen duen fede publikoa esekita uzten da, immatrikulazioa egiten denetik bi urteko epean. Epe horretan idazpena frogaldian geratzen da eta benetako jabea, bere jabetza eskubidea defendatuz, egindako immatrikulazioaren kontra joan daiteke.
|
|
|
Euskal Herriak ere badu bere ondarea, antzinako garaietan hasi eta gaur egun arte datorkiguna. Ondare
|
hori
ez da oso zabala, bai, ordea, aberatsa eta adierazgarria. Hor ditugu aurreneko aztarnetatik hasita:
|
|
2010
|
|
|
Kaleko erabilera errealari dagokionez, aldiz, urte bereko datuek erakusten dute gazteen% 49k (euskaldunak direnetatik% 56,6k) eta helduen% 29k (euskaldunen% 49,5ek) erabiltzen dutela euskara. Alde handia dago ezagutzatik erabilerara, baina, beste herri batzuetako datuei begiratzea besterik ez dago, konturatzeko Tolosa bezalako herri hazitxo eta kaletar batean portzentaje
|
hori
ez dela batere mespretxagarria (cf. Otxandio; Ormaetxea 2008).
|
|
|
Ezohiko gastu bati aurre egiteko aurreztea ezinezkoa zaie eta horrelako behar bat sortzen denean, egoera are eta jasanezinago bihurtzen da. Horrelakoetan, ezohiko paga izaten da aurrera jarraitzeko aukera bakarra, eta, pentsa daitekeen moduan, hirugarren adineko pertsona hauen kasuan diru
|
hori
ez da erabiltzen opor batzuk edota kotxe berria erosteko, baizik eta bidean sortu diren zuloak estali ahal izateko edota oinarrizko beharrizanei aurre egiteko, ohikoak edo ezohikoak izanik hauek.
|
|
|
Argi dezadan nire ustez presio
|
hori
ez dela halabeharrez ondorio txarrekoa kasu guztietan. Alderantziz, horrek eraman dezake norberaren prestakuntza akademikoa bereziki zorroztera eta mito eta faltsukeria historikoekiko sentiberatasun kritiko berezi bat garatzera.
|
|
|
1 Abiapuntua M. Goihenetxek berak egindako zerrenda bat da. Tamalez esan behar dugu zerrenda
|
hori
ez zela osoa (zenbait hutsune zituen), ezta zehatza ere (zenbait erreferentziatan). Hau oso normala da:
|
|
|
Ez da dudarik Manexek sakon sentitu zuela presio hau, baina gai izan zen, inor baino hobeto nire uste apalean, errazkeriaren tentazioari eusteko, hau da, bazekien historialari horiei espainiar edo frantziar nazionalismoa leporatzea ez zela bidea. Norberaren kontzientzia lasaitzen lagun dezake, bidezkoa eta beharrezkoa izan daiteke, baina Manexek bazekien
|
hori
ez dela bidea. Zergatik?
|
|
|
Javier Hernandoren ustez, bi faktoreek estiloa konfiguratzeko bereizi ezin den unitatea sortzen dute. Hala eta guztiz ere, gogoan izan behar dugu
|
hori
ez dela kultura eklektizistaren adierazpen bat baino. Hori dela-eta, zenbait kasutan «adreiluzko arkitektura» delakoari erantzuten dioten fabrikak topatzen ditugu; libreki eta modu fantasiosoan konbinatzen dituzte mudejar formak Erdi Aroko bestelako formekin.
|
|
|
Alegia, ez dauka... eta kitto!, Barren edo Karkara batek duen ibilbidea ezta filosofia ere. Ez dator 80 hamarkadaren bukaeran izan zen loraldi horretatik, beste eredu batetik abiatu da eta eragiteko orduan, beste hirurek atzean zuten euskara elkarteen babes
|
hori
ez du izan Aikorrek»16.
|
|
|
Hori lortzeko erabili zen prozedura iraungitzea izan zen. Baina estrategia
|
hori
ez zen eraginkorra izan, orokortze handituak ustezko asoziazioa iraungitzeko tratamenduaren ondoren berdin jarraitu baitzuen.
|
|
|
Emaitza hori, aurkitzea espero genuen orokortzearen jaitsieraren ondorioz izan zitekeela uste genuen. Baina zergati hori horrela izan zedin baldintzatu gabeko estimuluaren (B) kontsumoa baldintzaturiko estimuluaren (A) kontsumoa baino esanguratsuki altuagoa izan zen, eta
|
hori
ez zen gertatu. Subjektuek ez zuten aurkeztu baldintzaturiko estimuluarekiko eta baldintzatugabearekiko portaera ezberdina, beraz, ezin dugu orokortzearen jaitsieraz ezta estimuluen ezberdintzeaz hitz egin.
|
|
|
zigor gatazkak kaltetutako urratzailearen eta biktimaren arteko harremana konpontzea lortzen du, biak gizartearentzat berreskuratuz. Eta ondorio bikain
|
hori
ez da lortzen, jurisdikzioan bezala, delitugilea zigortuz eta biktimari, horrela badagokio, bat emanez. Zigor bitartekaritzan zigor gatazkaren konponketa eta gizartearen lasaitasuna lortzeko liskarraren azterketa sakon bat egiten da, haren arrazoiak eta ondorioak ulertuz, eta haren egile eta pairatzaileen heziketan indar eginez.
|
|
2011
|
|
|
batetik agertzen dira egiazko jarduerak (instrumentalak, emankorrak, truke baliodunak?) eta bestetik jarduera sinboliko eta mitifikatzaileak (alegiazkoak, antzezpenak, zeinu baliodunak). Bistan da, masa kontsumo eta hedabideen garaian, informalizazioan, banaketa
|
hori
ez dabil oso fin. Alderdi instrumentalean gero eta egia gutxiago aurkitzen dugu, antza denez, egia bizi balioetan dagoela onartzen hasiak gara.
|
|
|
Normalean, mezua bidaltzen duen oro hartzailearen lekuan jartzen da. Hori bai, hartzaile
|
hori
ez da inor, jende multzo baten irudikapena baizik, «xede talde bat» alegia. Hori horrela, harrera baldintzak eta harrera efektuak ikertzera jo behar izan dugu.
|
|
|
Hizkuntza gailena erdara da, hura da benetan hor ageri den hizkuntza bakarra. Are gehiago, testuinguru
|
hori
ez da soilik hizkuntzarena (hizkuntza ez da soilik hitza edo hitzezko bitartekaritza bat). Testuinguru psikoemozional bat badugu hor.
|
|
|
Bestean, identitate gioidun horiek asimetrikoak direla ohartaraztea da eginkizun, eta hartara, determinazio soziopolitikoaren eragina nabarmendu behar da. Praktikan
|
hori
ez da egiten diskurtso landuen bidez, praktikan Erreal psikoepistemikoa hausten eta eteten duten praktikak eginez taxutu behar da helburu hori. Horrela, antagonismoa azaleratzen den neurrian, euskarari bizi deseroso bat ematen zaio:
|
|
|
SOVen eboluzio
|
hori
ez da modu linealean azaltzen, besteak beste, Ludger Mees (1992: 151) egileak aipatzen duen bezala, eta ez zuen garapen uniformerik izan ezta ere.
|
|
|
Bigarren aukera izate
|
hori
ez da berez etorri; unean uneko premiei egokitze aldera hartu diren erabaki batzuen ondorio izan da: lau eguneko emisiotik bi eguneko emisio bikoitzera pasatzea, kostunbrismoa alde batera utzi eta intriga tramei leku gehiago egitea eta, azkenik, istorioetan elementu berritzaileak sartze aldera pertsonaia nagusien nukleoa aldatzea (ikus 2.3.2 atalean Maite Duquek Goenkaleren hiru aroez dioena).
|
|
|
Beraz, sarritan ikusten ditugu pertsona psikopatikoak gizartean ongi integratuak. Kasu horietan psikopata «arrakastatsuez» hitz egin daiteke, nahiz eta
|
hori
ez den pertsonaren benetako arrakasta, besteen ahaleginaren eta sufrikarioaren bizkar eta besteen ongizatea kontuan hartu gabe eraikitako arrakasta delako. Beren helburuak lortzen ez dituztenean, haserretu eta zapuztu egingo dira, baina ez dute haserre hori tupustean eta inpultsiboki agertuko, antisozial soilek egiten duten moduan, baizik eta modu planifikatuago eta pentsatuago batean agertuko dute.
|
|
|
Bestalde, doaneko justizia jaso ahal izateko ezinbestekoa da baliabide ekonomikoen falta baieztatzea, baina
|
hori
ez da beti erraza atzerritarrentzat. EAEko zenbait tokitan, diru-laguntza batzuekin gertatzen den bezala, jatorriko herrialdean egin beharreko ondareen agiria eskatzen hasi dira, bideratzeko oso zaila den agiria, alegia.
|
|
|
Legaren arabera, behin doaneko justizia lortuta, letradu zuzendaritza berak hartuko ditu bere gain abiatutako prozedura judizial guztiak, eta
|
hori
ez da askotan gauzatzen. Aztertutako kasuen artean, bada emakume bat hiru abokatu izan dituena, horrek dakartzan koordinazio arazoekin, homologoen artean, biktimarekin, zerbitzu sozialetako agenteekin.
|
|
|
Film honetan heriotzaren eta bizitzaren arteko harremana ez dugu topatzen, bikoiztasun
|
hori
ez da hain agerikoa. Hala ere, Albak heriotza baten erruz, Lucia y el sexoVacasko Luciak eta Elenak bezala, ihes egingo du.
|
|
2012
|
|
|
Egia da Estatuak nazioa egiteko mekaniso eta baldintza bermeak dakartzala, eta horregatik, eta ez beste ezerengatik, desiratzen dute nazio zapalduek erakunde hori. Erakunde
|
hori
ez duten nazioak, nahiz beste Estatu demokratiko batzuen gerizan egon, euren erabaki hartzeak egiteko eta beharrezko kontsideratzen dituzten bermeak eskuratzeko baimenik ez duten bitartean, ez daude demokratikoki artatuak. Hori da Euskal Herriaren kasua.
|
|
|
19 Saratxagaren iritziz (2007: 55), lankideen parte hartzea eta sormena sustatzeko, «gure organizazioetan askatasun guneak sortu eta erraztu behar dira», eta
|
hori
ez dago lortzerik «ez baditugu jartzen baliabideak pertsona bakoitzak duen sormen hori, nork bere neurrian, azalera dadin espontaneoki, ilusioz hartzen den proiektu erkide bat partekatzearen ondorio gisa.
|
|
|
Laboven «change from above» estandarraren eraginaren norabidean aldatzen direnak izango lirateke, eta «change from below» estandarraren eraginaz bestelako aldaketak. Gure hizkeraren kasuan, hipotesi
|
hori
ez dela beti betetzen uste dugu, emakumezkoek gehiagotan erabili dutelako euskara batukoa ez den forma. Euskara batua berria denez eta Goizuetako adinekoek batuaren eragin gutxi dutenez, gazteenen jarduna bakarrik aztertu litzateke emaitzak diferenteak diren ikusteko.
|
|
|
People First Languageren aldekoek ezgaitua, beste ezeren gainetik, pertsona dela argudiatzen dute. Argudio laudagarri horrek, baina, ez du arazoa errotik aztertzen, arazo
|
hori
ez baita ezgaituarena, ezgaitasuna duena pertsona ez dela uste duenarena baizik. Portaera hori minigonari buruz izandako hainbat epairekin pareka dezakegu, zeinen arabera minigona aukeratzea den erasoaren arrazoia; hizpide dugun kasuan ere, ezgaituen gain dago perifrasiaren karga.
|
|
|
Denbora guztia... musika ez zun aipatzen sekula. Beti aipatzen zun beste edozer gauza,
|
hori
ez beste, ta neri horrek afektatuko zidan garai hartan. Esango nun:
|
|
|
BBBko testuliburuen egileak Ignacio Lazcano eta Paolo Barolo dira; euskarazko itzultzaileak edo moldatzaileak nortzuk izan ziren, ez dakigu, informazio
|
hori
ez delako agertzen liburuetan (Elhuyar Matematika Taldea irakurri daiteke bakarrik). UBIko liburuaren itzultzaile moldatzaileak, ordea, ezagutzen dira:
|
|
|
Gauzak horrela, matrize horren araberako gizaki mota jakin bat ekoitziko da nagusiki Modernitatean, oraindik ere gizaki aurremoderno anitz badago ere?, gizaki aurremodernoarekiko oso bestelakoa den gizaki mota. Orain, gizaki mota
|
hori
ez dago modu bakarrean definitzerik, aurpegi ezberdin asko erakutsi baititzake; eta, hala eta guztiz ere, badira botere nahiaren arabera nabarmentzen diren bi aurpegi ezberdin nagusi.
|
|
|
Dagoen arazoa da ea mundu guztiak modu berean definitzen duen paraidetza(?) Nire ustez
|
hori
ez da parte hartzea, kontsultatzea da (Eztabaida taldea 2, M).
|
|
|
Nabari denez, elkarte misto tradizionalen berezko antolatze kultura eragozpena da erabateko genero demokraziaren lorpen bidean. Baina, kultura
|
hori
ez da orain arte aipaturiko lan sektoreen bereizketan soilik islatzen, agerikoa da denboraren erabileran ere. Bilboko elkarteetan parte hartzen duten emakumeen diskurtsoek erakusten dutenez, izaera mistoko elkarte esparruan indarrean dagoen denbora antolatzeari egokitzeko gehiegizko ahalegina egiten dute etengabe parte hartzen duten emakumeek.
|
|
|
Bilera batean norbaitek hauxe esaten duen egunean «Joan egin behar dut afaria prestatu behar dudalako, umea zaindu behar dudalako, honelako edo halako arrazoiengatik»? Gizonezkoen bileretan
|
hori
ez da egundaino gertatu, sekula ere, horregatik ez dira ordutegiak aldatzen. Bilerak ikustea baino ez dago.
|
|
2013
|
|
|
Amaitzeko, azpimarratu beharra daukagu instantzia politikoetatik eskatzen dela ES osoa ordezkatuko duen instituzio bakarra sortzea. Erakunde
|
hori
ez izateak kooperatiben elkarrizketarako gaitasuna ahultzen du.
|
|
|
Hasieratik bertatik baieztatu nahi dugu egitura parentetikoaren erabilera, gure ustez, diskurtso edo berbaldi mailakoa dela eta, beraz, ezin azter daitekeela gramatikazko ikuspegi soiletik, hizkuntzaz kanpoko egoera eta ekoizpen baldintzak gibelean utzita (Azpeitia, 2010). Eta baieztapen
|
hori
ez da enuntziatu parentetikoen azterketara bakarrik mugatzen, hizkuntza bere osotasunean aztertuko bada, da enuntziazio testuingurua alde batera utzi; testuinguru horretatik at, hizkuntza balizko aukera abstraktua besterik ez baita «n' est que la possibilité de la langue» (Benveniste, 1970: 14).
|
|
|
Beraz, nahiz eta 2007an Espainiako Kontabilitate Plan Orokorra aldatu, lan honetan erabili dugun kontabilitate sistemen sailkapenak indarrean jarraitzen du. Izan ere, sailkapen
|
hori
ez da «legala», «doktrinala» baizik (eta beraz, sailkapen hori ezin da dekretuz aldatu, Espainiako Kontabilitate Plan Orokorra aldatzen den bezala). Edonola ere, irakurleak lan hauetan aztertu ditzake Espainiako 2007ko Kontabilitate Plan Orokorraren ezaugarriak:
|
|
|
Udalen egitasmo autonomiko
|
hori
ez zen, bada, Eusko Ikaskuntzarena: bi estatutu ezberdin ziren, alde politiko esanguratsuak zituzten-eta elkarren artean.
|
|
|
Kalitateko heriotzaren estandarrak bermatzea, ordea, ez dirudi gauza erraza denik, ez behintzat heriotzari gaixoaldi amaierako prozesu natural izaten uzten badiogu. Autore askoren ustetan, heriotzari sufrimendua kentzea, oinaze handi hori saihestea, helburu zaila da, iruditzen baitzaie heriotza duina eraikitzeko nahi handi
|
hori
ez dela mito bat baizik, nahiz eta medizina aringarriak eta oinazearen aurkako teknikek nabarmen aurrera egin. Heriotzaren ataka hori duintzeko ezintasun horrexegatik, Sherwin Nuland ek (1998:
|
|
|
b) EAEn Euskara sustatzeko planaren (Eusko Jaurlaritza, Kultura Saila, 2011) datuetatik abiatutako inferentzietan oinarrituz, esango genuke 1.000.000 lagun direla gai euskaraz ondo irakurtzeko, baina
|
hori
ez da erreala.
|
|
|
Bestalde, kontuan hartu behar da ikerketa honen emaitzen arabera% 52,0koa dela euskarazko ohiko irakurleen, euskarazko tartekako irakurleen eta euskaraz irakurtzeko gai direnen kopurua. Datu
|
hori
ez dator bat elebidunen kopuru erlatiboarekin(% 27), ezta aurretik aipatu ditugun euskaraz irakurtzeko zailtasunei buruzko datuekin ere.
|
|
|
Egoera
|
hori
ez zen aldatu XIX. mendearen amaiera arte. Garai horretan, umezaroa garapen aro berezitzat hartzen duen ikuskera nagusitzen hasi eta umeen lana arautzearen aldeko mugimenduak sortu ziren, geroago umeek lanik ez egitea aldarrikatu zutenak.
|
|
2014
|
|
|
Unibertsitate paralelo izatea ere esan izan da. Paralelotasuna bata bestearengandik bide kontrajarriak eta desberdinak egitea ulertzen baldin bada, ez dut uste bide
|
hori
ez egokia denik, ez UEUk hartu duena denik.
|
|
|
EHUren euskarazko udako ikastaroen antolatzaile izatea. Aukera
|
hori
ez zuen UEUk baztertzen, hiru baldintza betez gero: UEUk autonomia minimoa izatea, ikastaroak euskaraz izatea eta ikasleei aurrez inongo titulurik ez eskatzea.
|
|
|
Agoraren matrize sinbolikoan agertzen zaigun subjektu estetikoa subjektu errotua da, subjektu erlazionala, komunitarioa. Subjektibotasun
|
hori
ez da izan isolatutako atomo soziala bere aldarrian, izaera mekanizista izan duen gizabanako modua. Subjektibotasun hori, antolaketa prozesualaren agerkera komunitarioaren ondorioan berridazten da, «zentzu lur» (harremana, lurra eta kontzientzia) bat ekoitziz egindako bidearen emaitza da.
|
|
|
Jolas horretan hainbeste arriskatzen da, ezen jolastea merezi ote duen zalantzan jartzen baitu; izan ere, «zerbait dago jokoan». «Zerbait»
|
hori
ez da joko eskemaren emaitza literala, txapelketak betetzen duen funtzio kulturala baizik. Txapelketak jokoan jartzen duena komunitatearen elkarbizitzaren ideala da.
|
|
|
Azterketa edo begiratu kritiko bat jasotzeko prest egonda komunikatzen duen erakundea da gardena (Fort, 1996). Ideia
|
hori
ez da berria, 1990eko hamarkadan izandako mugimendu aurrerakoitik dator. Garai hartan, «argitasunaren publizitatea» deitua izan zen, eta hipotesia honakoa zen:
|
|
|
Azken batean, egia bada ere kirola, edo hobekiago esanda, kirol politikak arazo sozial askotan eragiteko erreminta izan daitezkeela,
|
hori
ez da nola hala lortzen kirola praktikatze hutsetik (Nicholson eta Hoye, 2008). Esaterako, kirol politikek egiaz osasun fisikoa hobetzea, estresa, autokontzeptua eta bestelako arazo psikologikoak hobeto kudeatzea, edota kohesio soziala areagotzeko kulturartekotasuna, hezkidetza eta integrazioa lantzea badute helburu, horiek lantzeko moduak argitu lirateke kirola bitarteko duten politika zein programetan, bestela, kirolak arazo horiek murriztu zein areagotzeko balio baitu.
|
|
|
Izan ere, Pasquel jauna Petra Atanasia Salvoch Elizalde() emakume euskaldunaren biloba da. Andere
|
hori
ez zen abizen bereko Rosa Salvochen senide hurbila, José Antonio Salvoch eta Francisca Elizalde bidankoztarren alaba baizik.
|
|
|
16 Irakasleek ez lukete helburutzat hartu behar ikasleek material bat ikasten ordu asko pasatzea, baldin eta denok badakigu material
|
hori
ez dela ebaluatu ere egingo.
|
|
|
EAJren eta Euskal Herritarrok taldeen botoekin lurralde korrespontsaliak indartzeko akordio estrategikoa garatzeko borondatea azaldu zen. Azkenean
|
hori
ez da gertatu, baina. Krisi ekonomikoa errealitate
|
|
2015
|
|
|
J. M. Lojendiok ez zuen Txillardegiren dimisoa onartu eta gutunez euskara estandarraren arazoa bideratuko zuela agindu zion, baina
|
hori
ez zen 1968 arte gertatuko, ordurako beste euskaltzainburu batekin.
|
|
|
Debekuaren ezarpen berezia dakarren aliantza formulan, berez, jendartearen eskala orokorrean, jende oro dago deituta berdina izatera, nahiz eta, egoerak egoera, helburu
|
hori
ez zen betetzen. Ez zen bazterketa printzipiorik.
|
|
|
Ohiturak aldatu egin dira, mendeek aurrera egiten zuten heinean eta indarra galdu erromatar zuzenbideak maskulinitatearen pribilegioa ezartzen zuen heinean. Baina ezarpen
|
hori
ez zen ohikoa. Izan ere, praktika hauek jasotzen zituzten foruak idatzi egin ziren erromatar legeak atzera egiten zuenean Mendebaldean eta, zuzenbide kanonikoaren laguntzaz, antzinako ohiturak mehatxatzen hasi zirenean (Galindez, 1948).
|
|
|
25). Baina joera
|
hori
ez da orokorra. Izan ere, Europa «kamera geldoan» hiltzen ari da; ekialdean, ostera, kazetaritza bere unerik onena bizitzen ari da (Ballesteros, 2012:
|
|
|
Lan honetan deskribatu den inkestan, profesionalek kalitatezko kazetaritzaren aldeko hautua egin dute, baina joera
|
hori
ez dator bat komunikazioaren handikiak hartzen ari diren neurri murriztaileekin. Salmenten eta publizitatearen jaitsierari aurre egiteko neurri traumatikoak hartu dituzte:
|
|
|
«Batzuetan gure kazetariak hango berriak ematen ditu. Aldaketa
|
hori
ez dakit zergatik egin zen, beharbada telefonoz hitz egitea ez zelako modu egokiena kronika bat emateko».
|
|
|
edo komunikabide bakoitzeko kazetariek edo horretaz arduratuko den batek erabakiko lukete zer eduki igo edo ez; edo komunikabide guztien gainetik dagoen pertsona batek erabakiko luke bakoitzetik zein eduki hartu edo ez: «Horiek bi antolakuntza mota ezberdin dira eta nire ustez hautu
|
hori
ez dute bakarrik eginen, behar da parte hartu besteekin erabakitzeko nola egin daitekeen. Arazoa izan daiteke ez aski hautatzea eta beraz gauza gutxi egotea, edo ez aski ezagutza edukitzea jakiteko ematen dena aski interesgarria den eta nork kudeatzen duen, nola begiratua izango den».
|
|
|
Gero hor badaude kode batzuk, adosten ez direnak baina inplizituki adostuak daudenak, ez dakit nola esan, aprobazioa
|
hori
ez da ezer esan behar. Zuk badakizu besteak, segun eta zer jarrera daukan, onartzen duen egiten ari zarena, edo ez, edo kontrakoa den, baina ez adostuak, edo behintzat ez zuzenean esanda.
|
|
|
Ohiko gaiei buruz hitz egitean, eguneroko albisteei buruz, politikaz, gizarteaz, kirolaz... ari gara. Bertsolariari «denetik jakitea» eskatzen zaio, baina Uxue Alberdik
|
hori
ez dela zuzena dio, aipaturiko gaiak baitira garrantzia dutenak, eta ez gai guztiak. Lujanbiok hala kontatzen du, hainbat saio eta txiste egin izan dituela burusoiltzeari buruz, baina gutxitan kantatu izan duela depilazioari buruz, eta horietan deseroso sentitu izan dela gainera.
|
|
|
Hala, Elortzak gizonezkoaren paperetik kantatzen du. Lehenengo bi bertsoetan
|
hori
ez badakigu ere, azken bertsoan bere arrebari buruz hitz egitean ohartzen gara horretaz. Lujanbiok, berriz, ez du esplizituki esaten emakumea ala gizona den.
|
|
|
81). Hala ere, azken baieztapen
|
hori
ez da erabat egia, zenbait kasutan Estatuak esku har baitezake Konstituzioaren 149.1.7 artikuluan oinarrituz, zeren Estatuak lan legegintzan duen eskumen baztertzailea jasotzen baitu. Gainera, Konstituzioaren 149.1.17 artikuluan oinarrituz ere esku har dezake.
|
|
|
7/ 2012 Legeak, zenbait fundazioren problematika konpontzeko, Patronatuko kidetzat hartzen zituen pertsona juridikoak, baldin eta gobernu organo hori osatzen zuten pertsonak izendatzeko eta kargugabetzeko ahalmena bazuten. Zehaztapen
|
hori
ez da mantenduko Euskal Autonomia Erkidegoko Fundazioei buruzko Lege berrian (2 taula ikusi).
|
|
|
urteko soberakinaren% 20, diru sarrerak lortzeko eginiko gastuak murriztu ondoren, edo berezko funtsen% 5 Bien artean handiena dena aukeratuko da. Inguruabar hori dela-eta, azken urteetako zenbatekoa oso handia balitz, zifra handitu egingo litzateke eta, hortaz, kopuru handiagoa bideratu ahal izango litzateke administrazio gastuetara, diru sarreren portzentajea murriztuz, eta, ondorioz, fundazioaren xedeetara bideratutako zenbatekoa ere murriztu egingo litzateke, eta
|
hori
ez da komeni erakunde hauen eta beren xedearen idiosinkrasian oinarrituta.
|
|
|
Aurreko legearekin alderatuta, honetan ez da nabarmentzen ekonomia sozialeko sozietateetan parte har dezaketenik, eta omisio horrek interpretazio okerra eragin eta horiek alde batera utz ditzake, eta
|
hori
ez da komeni laugarren sektore gisa ezagutzen dena pixkanaka hartzen ari den garrantzia kontuan hartuta. Beraz, omisio hori atzerapausoa iruditzen zaigu.
|
|
|
Guziaren buruan, lan honen goiburu den hasierako galderari erantzunez erranen genuke ezen ikersaio honetan azterturiko gazteek erakutsi dutela joera atzerakarga handiagoko hurrenkerak hobesteko, baina aldi berean uste dugu jaidura
|
hori
ez zaiela etorri barrengo sen berezi eta berezko bati segika, baizik eta hala izan behar dela irakatsi zaielakoz edo nolabait hala ikasi dutelakoz. Asmatuko ahal dugu zer hobetu behar dugun eta nola!
|
|
|
Bai, bai, gauza askotarako balio du. Ondo egoteko, psikologikoki ondo egoteko nik uste det behintzat asko egiten duela(...) ni behintzat, nik uste
|
hori
ez banu eduki, ez dakit non sartuko nintzan, ze depresioan edo(...) ze nere haurrarekin banaketa oso gogorra izan zan eta neri horrek lagundu egin dit aurrea eramaten, nik hori ez banu eduki, ez dakit(...) eske ez dakit... (Ekhiñe)
|
|
|
Bai, bai, gauza askotarako balio du. Ondo egoteko, psikologikoki ondo egoteko nik uste det behintzat asko egiten duela(...) ni behintzat, nik uste hori ez banu eduki, ez dakit non sartuko nintzan, ze depresioan edo(...) ze nere haurrarekin banaketa oso gogorra izan zan eta neri horrek lagundu egin dit aurrea eramaten, nik
|
hori
ez banu eduki, ez dakit(...) eske ez dakit... (Ekhiñe)
|
|
2016
|
|
|
Azkenik, gaixotasuna Afrikatik zabaltzea hein handi batean bertako ezaugarri estruktural eta ohiturek bultzatzen zutela uste zuten. Halere, aipatu beharra dago ikerketa
|
hori
ez zela «krisi momentuan» bertan burutu, baizik eta zenbait urte geroago, horregatik erantzunek euste maila bat izan zezaketen (Joffe, 2011).
|
|
|
– Estrategia
|
hori
ez da merkea eta errekurtso iturri garrantzitsuak ditu. Gaur eguneko krisi ekonomikoa, beraz, mehatxu arriskutsua da inbertsio sozialerako.
|
|
|
Baina Bizkaiko eta Gipuzkoako itsas portuetatik atzerritik inportatutako gari asko sartzen zenean, atzerriko garia Arabako Lautadara ere iristen zen, eta orduan gariaren prezioa jaitsi egiten zen, udal bihitegia kaltetuz. Hala ere, badirudi arazo
|
hori
ez zutela XIX. mende hasiera arte nozitu: 1804an udal bihitegiko arduradunek 599 anega erosi zizkieten «a diferentes sugetos» inoiz ez bezalako prezioetan, 74 erreal anegako, aurrikusten zuten urrialdiari aurre egin ahal izateko45 Baina gero okindegiei ez zieten prezio horretan saldu, «mediante haver vajado considerablemente el precio de los granos y maiormente el de las arinas ultramarinas, motivos que mediaron para el panadeo a más vajo precio [56 erreal] que el coste de compras»46 Ondorioz bihitegiak diru galera nabarmena jasan zuen.
|
|
|
Goienak beste informazio mota bat lantzen du, tokiko aldizkaria delako. Baina bere eskualdean erreferentzia bat izanik eta zabalkunde masiboa izanik, komunikabide horrek euskararekin harremanean jartzen ditu hizkuntza
|
hori
ez dakiten jendeak. Horien begietan, Goienak euskarari «prestigioa» ematen diola iritzi diote eragile batzuek.
|
|
|
Azkenik, gaixotasuna Afrikatik zabaltzea hein handi batean bertako ezaugarri estruktural eta ohiturek bultzatzen zutela uste zuten. Halere, aipatu beharra dago ikerketa
|
hori
ez zela «krisi momentuan» bertan burutu, baizik eta zenbait urte beranduago, horregatik erantzunek euste maila bat izan zezaketen (Joffe, 2011).
|
|
2017
|
|
|
Seigarrena, (estereotipoak eta aurreiritziak kritikatzen dira edo zalantzan jartzen dira) 2 aldiz; hori da, beraz, urriena. Azken alderdi
|
hori
ez ezik, besteek agerpen ugari dituzte gure zerrendan
|
|
|
Narrazioen jatorria alde batera utzita, liburu batzuetan, pertsonaiek lotura dute ume hartzailearena ez den beste gizarte batzuekin; pertsonaiak han bizi direlako, adibidez (idazlea hangoa izan edo ez, edo han bizi izan edo ez), baina, goiko irizpideak betetzen ez badituzte, ezaugarri
|
hori
ez dugu nahikotzat jo taulan sartzeko orduan. Hori da liburu honen kasua:
|
|
|
Lehenengo irizpidearekin lotuta, azaldu behar dugu horrek adierazten duela beste gizarte eta kultura batzuetan kokatutako narrazioetatik zerbait ikas dezakegula gizarte eta kultura horietaz. Irizpidea, beraz, erlatiboa da; kontuan hartzen dugu ume hartzaileak euskaldunak direla eta batez ere Euskal Herrian kokatzen direla, eta ez beste gizarte batzuetan, nahiz eta
|
hori
ez den ezinezkoa. Alegia, gure mundu globalizatuan, gerta daiteke euskal jatorriko ume bat edozein herrialdetan bizitzea.
|
|
|
Lehenengo bietan, hau da, araudi mailan eta, bereziki irakaskuntza ikaskuntzaren eragileen aldetik, nabarmen hazi da euskaraz idatzitako kalitatezko ekoizpena. Baina hazkunde
|
hori
ez da gertatu Pedagogiaren eremu zientifikoaren kopuru mailan, bai ordea ekoizpenen kalitatean.
|
|
|
Hasieran, itzulpen horiek euskaraz jatorrian idatzitako testuekin batera agertzen ziren zenbakian, eta gutxi batzuetan horiek ere gaztelaniara itzultzen ziren, 29.ean bezala, non Dan Grahami egindako elkarrizketa batez gain, Joxean Muñozen kritika bat ere agertzen den bi hizkuntzetan. Hala ere, joera
|
hori
ez zen zenbaki guztietan mantendu. Gehienetan, beste hizkuntzetatik ekarritako testuak gaztelaniara zein euskarara itzuli ziren, baina nabaria da bertako idazleen jatorrizko euskarazko testuen gutxiagotzea.
|
|
|
Diskurtso unibertsalak oinarritzat bere testuinguru izaera du, hots, bere partikulartasun historikoa. Horrela, unibertsala zer den eta zer ez ebazteko orduan, arazoa maila soziohistorikoan planteatzen da, ez bakarrik kontzeptua denboraz aldatzen joaten delako, baita denbora
|
hori
ez kronologikoa baizik epokala delako ere. Horregatik, unibertsala denaren eta ez denaren arteko mugak aldakorrak dira, porotsuak, behin eta betirako definitua den zerbait, baina, aldi berean, beharrezkoa dena birdefinitzen joatea.
|
|
|
Esaterako, hizkuntza sarritan arkaiko samarra gertatzen zen, sasoiko garbizalekeria tarteko, orduko itzultzaileen jitea eta idiosinkrasiaren eraginez. Aldi hartan ez zeukan indar modurik hizkuntza inklusiboak, genero arlokoak zehazki, eta
|
hori
ez zen benetan ezelango arazo, ez zegoelako generoaren inguruko ardurarik ez sentiberatasunik.
|
|
|
Lan maskulinizatuek dituzten ezaugarriak kontuan harturik, kasu honetan ordutegiak, organizazioak berak genero aldetik markatuta daudela pentsa daiteke (Acker, 1990). Enpresen kultura, genero aldetik neutrala dela ulertzera ematen den arren, praktikan ideia
|
hori
ez baita islatzen. Lanbide maskulinizatuek dituzten ezaugarriek bere horretan jarraitzen badute, gizarteak lanaren banaketa sexualean oinarritzen jarraitzen duelako dela pentsa daiteke.
|
|
|
8 Are gehiago, gaur egun demokraziaren kontzeptuak, eta hemen ez gara indarrean dagoen forma demokratikoaz edo ordezkari politikoez ari? izen ona badu ere, historikoki
|
hori
ez da horrela izan. Atenaseko demokrazia desagertzearekin batera eta gutxienez Frantziako Iraultza arte, demokraziak ospe txarra izan du eta, askotan, ezjakinen gobernutzat edo forma politiko ez eraginkortzat hartua izan da.
|
|
|
Edonola ere, iruzkintzaile gehienek uste dute Fedon beste dialogo horiek baino lehenago izkiriatu zela eta, hortaz, beste aukera bat litzateke Platonek hasiera batean arima bakuna zela pentsatzea eta ostera arimak hiru atal dituela sinestea. Edonola ere, afera
|
hori
ez da esanguratsua artikulu honen gaiarekiko.
|
|
|
Batasuna sortzen da taldeetako batek aginte makila hartzen duenean eta besteek jarraitzen diotenean. Batasuna are eta sendoagoa dugu mendeko forma edo taldeek borondatez egiten dutenean men, baina
|
hori
ez da halabeharrezkoa batasuna lortzeko. Gainera, Platonen aburuz batasun hori hobea edo kaxkarragoa izan daiteke, gobernatzen duen atalaren arabera.
|
|
|
Egoera hau bada ere, komeni da argi edukitzea gaur egun «demokrazia» eta «demokratiko» hitzek onarpen zabala eta sendoa izanagatik ere, historikoki
|
hori
ez dela beti horrela izan. Hala nola, Platonen garaian, demokraziaren gainbeheraren ostean, demokrazia erregimen erabat gaitzesgarria zen askoren aburuz eta gauza bera gertatu da mende askotan zehar horren ostean.
|
|
|
Jokaera horri kontrajarrita, Akitaniak Espainiarekiko (Euskal Herria kanpo) duen elkarlanak geldialdirako joera erakusten du, eta horrek Akitaniak 2014 urtetik aurrera jasan duen ekoizpen zientifikoaren jaitsierarekin harreman zuzena izan dezake. Eragin
|
hori
ez da igartzen Euskal Herria Akitania elkarlanean, hala ere.
|
|
|
Jabetzari dagokionez, Europako beste hizkuntza minorizatuetan ez bezala, euskarazko hedabideen sisteman kultur edo herri elkarteek (herri mugimenduek) bultzatu eta sostengatzen dituzten tokiko hedabideen indarra aipagarria da. Indar
|
hori
ez da ikusten komunitate katalanean adibidez, non hedabide publikoek(% 39,5) eta pribatuek(% 40,7) garrantzi handiagoa daukaten sozialen gainetik(% 19,9) 14 Gaur egun transformazio eta profesionalizazio prozesu batean sartu dira eta onura ekonomikorik gabeko elkartearen eredu militantea utzi eta SM edo kooperatiba ereduko enpresa bihurtzen ari dira. Prozesu horretan Tokikom elkartearen lana aipatu beharrekoa da.
|
|
|
RFID etiketak pazienteen datuak eskuratzeko erabili diren kasuan, legeak bereziki babesten dituen datu pertsonalen kategoria batekin egiten dugu topo, osasun datuekin hain zuzen ere. Osasun datuak tratatu ahal izateko arau orokor bezala datuon titularrak baimen informatua berariaz eman behar badu ere21, hurrengo bi baldintza normatiboak betetzen diren kasuetan baimen
|
hori
ez da beharrezkoa22: alde batetik, datuen tratamenduaren helburua pazientearen osasuna babestea denean, eta, bestetik, tratamendu hori profesional sanitarioek egiten dutenean.
|
|
2018
|
|
|
Hala eta guztiz ere, antolakuntzaren eragina dagoeneko fetuaren garapenean presente dago, sexu bakoitzaren nerbio sistema modu ezberdinean moldatuz eta, ondorioz, inguruneko informazioaren prozesaketan sexu ezberdintasunak sortuz (Hönekopp eta Watson, 2011). Adibidez, zenbait ikerketak mutilek, txikitatik, neskek baino jokabide agresibo gehiago azaltzen dutela azpimarratu dute (Archer eta Côte, 2005; Sánchez Martin et al., 2011). Hainbat ikertzailek diote ezberdintasun
|
hori
ez dela gizakiek jasaten duten sozializazio prozesuaren ondorio bat bakarrik (Archer eta Côte, 2005), baita faktore biologikoen eragin bat ere (Staniloiu eta Markowitsch, 2012). Beraz, oso garrantzitsua da portaera oldarkorraren oinarri biologikoak ere aztertzea.
|
|
2019
|
|
|
Edonola ere, egitura
|
hori
ez zen inondik ere zurruna, eta hainbat aldaera izan zituen: errimen kokapena, esaterako, aldakorra izan zitekeen.
|
|
|
37 Sinalefa, silabak murrizteko; dieresia, gehitzeko. Kontraesana dirudi, baina aukera
|
hori
ez dugu baztertu.
|