2000
|
|
agerpena. Orduraarte, ezaugarri etniko edota
|
hizkuntzazkoak
garrantzi txikikoak ziren estatuen barnean (Chaliand 1989).
|
2005
|
|
4 Beraz, lurralde baskoian aurkitutako aztarna kultural eta
|
hizkuntzazkoak
lurraldearen izaera mistoa iradokitzen dute, hau da, F. Beltran eta Velaza k (1993) deitu duten trifinium kulturala. Batetik iberiar zein zeltiberiar hizkuntza arrastoak daude.
|
2006
|
|
Errusiarrak dioenez, Alexandroren jarduera politikoaren berezitasuna, greziar aurretiko edo garaikide guztienetik bereizten duena, Inperioaren ideiak bultzatu zuela da, alegia, Estatu unibertsalarenak; zentzu honetan unibertsala: Estatu honek ez zuen a priori emandako mugarik (geografikoak, etnikoak,
|
hizkuntzazkoak
nahiz bestelakoak), ezta aurretik ezarririko hiribururik ere, hau da, geografikoki, etnikoki zein linguistikoki finkaturiko erdigunerik, periferia politikoki mendean hartzera destinatua. Kojevek onartzen du beti izan direla konkistatzaileak beren konkisten agindupeko lurrak mugagabe zabaltzeko gertu.
|
2008
|
|
Ernest Gellnerren ikuspuntutik, aldiz, herrian herriko eliteek bultzatu zuten kultura eta hizkuntza nazionalen bateratzea, merkatu nazionalen sorrerak eragindako beharrei erantzuteko asmoz. Lurralde zabal batean merkataritzak ahalik eta emankorren funtziona zezan, ezinbertzekoa zen klase tekniko kulturadun bat; honetaz gain, klase horren kulturak bat izan behar zuen lurralde osoan zehar, eta hortik pisuak, neurriak eta hizkuntzak bateratu beharra (eta estatuen barneko ezberdintasunak?
|
hizkuntzazkoak
, kasu, ahal den neurrian ezabatu beharra).
|
|
–Penagarria da nazioaren oinarritzat kultur komunitatea hartzen jarraitzea, kultur ezaugarri garrantzitsu batzuk bakarrik?
|
hizkuntzazkoak
, etnikoak eta folklorikoak? [hartuta, alegia].
|
2009
|
|
Azken finean, horretan datza agintaritza publikoaren amarru nagusia: gizabanakoari zuzentzen zaio erantzukizuna eskatzen, berak sortutako arazo nagusiak (ekologikoak,
|
hizkuntzazkoak
...) konpon ditzan, botere erabakigarri guztiek baldintza sozioestrukturalak kontrako norabidean bultzatzen dituzten bitartean. Eta zer esanik ez une honetan, Lakuan Jaurlaritza berria dugunetik, hiztun herri minorizatua akabatzeko ohiko estrategia erabiliz, hizkuntza askatasunaren gezur galanta hizkuntzaArgi baitago antolakuntza ekonomiko, politiko eta sozialak, eta horiei hertsiki loturiko sistema eta sare teknologikoek, azpiegiturek eta lurralde antolamenduak erabat baldintzatzen dutela hizkuntzakomunitatea.
|
|
Deklinazioa, Aditza, Sintaxia, hiztunek osatzen duten Hizkuntza Komunitate bat baizik", idatzi berri du Iñaki Larrañagak. Edonolako komunitatek bezala, bitariko dimentsioa du
|
hizkuntzazkoak
: barrurakoa eta kanporakoa.
|
|
Izan adierazpen plastikoak,
|
hizkuntzazkoak
edo soinu adierazpenak, izan sakro edo paganoak, erraldoi edo ñimiñoak, betebehartzat hartu behar da horiek iraunaraztea eta zaharberritzea.
|
2011
|
|
Eta horrekin ez dugu gutxiesten gizaki orok, kultura batekoa izan edo bestekoa izan, hizkuntzaz jabetzeko dugun gaitasun unibertsala. Gizakiaren hizkuntza gaitasuna unibertsala da, denok gara
|
hizkuntzazkoak
nolabait esateko, baina hizkuntza konkretuak markatzen du herrian herriko kulturaren zer nolakoa sozializazio prozesu berezien eskutik.
|
|
sarritan ikasle etorkinek lortzen dutela katalana nola edo hala hitz egitea, eta lortzen dutela gelan ikaskideekin katalanez jarduteko maila. Baina eskolako bestelako jarduera formalagoetarako (izan
|
hizkuntzazkoak
zein bestelako jakintzagaietakoak) beharrezkoak diren hizkuntza gaitasunak ez dituzte lortzen ikasle etorkinek. Nazioarteko hainbat ikerketatan ondorio berberak atera direla adierazten dute Serra eta Vilak.
|
|
Cuencako edo Montpellierreko batek nekezago ikusiko du, baina euskaldun kontzienteari begiak berriro kliskatu orduko ager lekioke: aniztasun kultural eta
|
hizkuntzazkoak
–giza aniztasunak, bizi duen krisia.
|
2012
|
|
4)" ‘hizkuntza ez da gramatika bat: deklinazioa, Aditza, Sintaxia, hiztunek osatzen duten hizkuntza komunitate bat baizik’, idatzi berri du Iñaki Larrañagak. edonolako komunitate bezala, bitariko dimentsioa du
|
hizkuntzazkoak
: barrurakoa eta kanporakoa.
|
2014
|
|
Azken ikerketan aztertutako gazteen gurasoen kasuan, aldaketa esanguratsua gertatu da; hogei urteko bilakaeran, lehen aldiz, Gipuzkoan bertan jaiotako gurasoak nagusitzen dira. Hortaz, hemengo erreferentzia kultural eta
|
hizkuntzazkoak
jaso dituzte. Gazteek euskararen erabileran eta ezagutzan aurrera egin dutela ulertzeko, faktore garrantzitsuenetako bat da hori.
|
2015
|
|
Begi bistakoak dira
|
hizkuntzazkoak
: Gipuzkoa, Lapurdi eta Nafarroako mendebaleko hizkerak dira euskaldun guztiendako ulerterrazenak.
|
|
9.5 Antologia, hortaz, funtzio eragilearena berretsiz, bildutako autore eta testuetatik haratago, testu gehiago eta osoak, autore gehiago irakurtzera egindako gonbita edo zirikada da: antologian hautatutako autoreez gain, autore gogokoenak, norbere
|
hizkuntzazkoak
eta, jakina, literatura unibertsalekoak ere.
|
|
Gure hipotesia honakoa da: prozesamendu motorrak eta
|
hizkuntzazkoak
oinarri kortikalberbera badute, perpausen prozesamenduak mu uhinen desinkronizazioa sortu luke, mugimenduen prozesamenduak eragiten duen moduan. Sintaxiaren mailan, sintaktikokizailagoak diren esaldiek esaldi sinpleagoek baino desinkronizazio handiagoa sortu beharkolukete, errekurtso kortikal gehiago bait lukete beren prozesamendurako.
|
2016
|
|
Beraz, berriro ere arazoa diferentzien politika aurrerakoi bat eratzea da, non nazioa, sexua, generoa edota arraza bezalako diferentziak bihurtuko diren estatu neoliberalaren aurkako politika global baten abiapuntu. Hots, Badiou eta Zizek abandonatu behar ditugu, izan ere, kultur aniztasun ofiziala estatuak kooptatu du, baina zapalkuntza diferentzialek (generozkoak, arrazialak, etnikoak,
|
hizkuntzazkoak
, nazionalak…) segitzen dute eta, seguruenik, areagoturik. Beraz erantzun ezkorrek(" kultur aniztasunari ez") ez dute ezer konpontzen eta subjektu politikorik gabe uzten gaituzte.
|
|
Programa hori Euskal Herriko zazpi euskal lurraldetan zabalduko da (Euskal Autonomia Erkidegoa, Nafarroa, Ipar Euskal Herria), bost alor nagusiren inguruan: aspektu sozio-ekonomikoak; soziopolitikoak; sozio-kulturalak; sozio
|
hizkuntzazkoak
; eta" think tank" moduko ariketa
|
2019
|
|
" Giza elkarlanaren zati handi bat, hizkuntzarik gabe burutzen da, keinuen bidez (adibidez, zerbait hatzaz erakutsiz), gauzakiaz erabiliaz (gauzaki bat norbaiten eskuetan jarriaz, gauzaki bat lurrera boteaz), ukituaz (besarkatu, laztandu),
|
hizkuntzazkoak
ez diren hotsez, bai ahozkoak ez direnez (hatzak gogor igurtziaz, txaloz), nola ahozkoez (barrea, negarra), eta abar. Bereziki aipatu beharra dago, azken horri dagokionez, bereizgarri ez diren hizkera hotsen ezaugarriak, hala nola kexuzko, haserrezko, aginduzko, totelkako" ahots doinuak"; hitz egiteko era, izan ere, hizkeraren hurrengo, dugun adierazpiderik eragingarriena da" (152 or.).
|
2021
|
|
Badirudi horren guztiaren atzean datzan pentsamendua hau dela: itzultzaileak lor dezakeen bertsiorik fidelena kopia da, baina hizkuntza batetik besterako aldaketa terapeutikoa izan dadin, atzerriratu, norberaren ingurutik distantzia hartu eta itzulpen prozesuan gertatzen diren galera nahitaezkoak onartu behar dira, emozionalak zein
|
hizkuntzazkoak
izan.
|
|
90 Hara hor, esaterako," itzulpenaren sistema" kontzeptuaren ordez" eremu" kontzeptua baliatzeko beharra. ditu. Aldekoarenean ere itzulpenari lotutako funtzioak batez ere ideologikoak, pedagogikoak eta literarioak dira, ez
|
hizkuntzazkoak
.
|
|
Tradiziozko hizkuntzalaritzan, aditzak beti sailkatzen dira kategoria lexikoen barruan. Goian esan dugun bezala (§ 11.3f), zerrenda mugagabea osatzen dute eta
|
hizkuntzazkoak
ez diren kontzeptuei erreferentzia egiten diete, besteak beste. Baina ezaugarri horiek ez dira hizkuntza guztietan betetzen, eta euskaraz ere badauzkagu arrazoi batzuk baieztapen hori zalantzan jartzeko.
|
|
BENGOETXEA, Olatz (2019). " Komunikazio gaitasunen zeharkakotasuna
|
hizkuntzazkoak
ez diren irakasgaietan" (argitaratu gabe). Master Amaierako Lana.
|
|
Edonola ere, literaturaren alfabetizazioaz ari garenean, hiztegi teknikoaz edota baliabide literario jakinez jabetzea baino urrunago doan zerbait dela oroitarazten du elkarrizketatuak. Arloari dagokion ezagutza berria ezagutza eskemetan integratzeko behar diren baliabide guztien jabekuntzari heldu behar zaiola azaltzen du, gehienetan
|
hizkuntzazkoak
baina ez soilik, baita hori guztia komunikatzeko eta antzeko egoeretan aplikatzeko ere. Eta, hor, adibidez, literatur sorkuntzaren arrakastaren giltzarrietako bat legoke.
|
|
Irakurketa kritikorako, sakonera iristeko tresnarik ez dutela esaten bada: errealitate hori ulertzeko tresna nahikorik ez dutelako da, ez ezagutza aldetik, ez
|
hizkuntzazkoak
ere. Irakurritako hori adierazteko eta gorpuzteko ere tresnak behar dira.
|