|
2010
|
|
|
Horren oinarrian, eta Bourdieuri jarraituz, zera dugu: hizkuntz ikerketaren esparruan" barne linguistika eta kanpo linguistika" elkarri loturik daude, alegia," tresna linguistikoa eta berorren produkzioaren eta erabileraren baldintzapen sozialak ezin dira banandu" 202 Horregatik, hain zuzen, lehen
|
hizkuntzaren
jabekuntzak eta bestelako hizkuntzen ikas irakaskuntzak ez dute soilik zerikusia gaitasun linguistiko gramatikalarekin, baizik eta baita hizketaren pragmatikarekin eta berorren gaitasun diskurtsibo testualarekin ere. Bestela ere esan daiteke, Bourdieurekin batera," hizketa ekintzan topatzen direla ‘habitus linguistikoa’ eta ‘merkatu linguistikoa’", eta, ondorioz," hitz baten esanahia ez dela hiztegian aurkitzen, baizik eta berori ‘habitus’ eta ‘merkatu’ horien arteko erlazioan zehazten dela" 203 Hizkuntzaren pedagogia, finean," makrolinguistikaren" baitan kokatzen da, ze —hitz egitea bera jarduera sozio-kulturala bada— orduan ere irakaskuntza linguistikoak ezinbestean erreparatu behar die hizkuntz gaitasunaren eskurapena baldintzatzen duten aldagai sozio-kulturalei.
|
|
|
Jarraian, bada, hemen aztergai nagusi den"
|
hizkuntzaren
jabekuntzari" erreparatuko diogu, hasieratik gogoratuz —Anularekin batera— helburua" haurrek hitz egiten ikasteko eta euren gurasoen hizkuntza ulertzeko duten gaitasun harrigarria aztertzea eta azaltzea" 223 dela. Hasteko, eta Azurmendiri jarraituz224, hizkuntz jabekuntzaren inguruko hiru teoria ezagunenak laburtuko ditugu, egiaz gizakia, errealitatea eta berorren ezagutza kontsideratzeko modu ezberdinetan oinarritzen direnak.
|
|
|
246 Ikus M. Siguan & I. Vila, 1991: 754 Lehen eta bigarren hizkuntzen egiturak antzekoak badira, bada, erraztu egiten da bigarren
|
hizkuntzaren
jabekuntza ikaskuntza prozesua, hain zuzen, lehen hizkuntzatik bigarren hizkuntzarako" transferentzia positiboak" errazago gertatzen baitira. Egitura horiek ezberdinak badira, aldiz, zaildu egiten da jabekuntza ikaskuntza," interferentzia fenomenoak" errazago gertatzen direlako.
|
|
|
Egia da, bai, gizakia berez dela hiztuna —bere jarduera linguistikoak ezaugarritzen duela berori gizaki bezala— eta, zentzu horretan, posible dela ere orokorrean zera esatea Titonerekin batera: " Hizkuntzaren konplexutasuna, zinez, gizakiaren konplexutasuna bera da" 277 Baina, horretaz gain, azpimarratu beharrekoa da ere aipatutako zailtasun didaktikoa ez dagokiola hainbeste lehen
|
hizkuntzaren
jabekuntzari —haurrak kasik oharkabean eskuratzen du berori—, baizik eta batez ere bigarren hizkuntzen ikaskuntzari edota irakaskuntzari. Finean, asko dira" metodo linguistiko didaktikoak" eta, Siguanen ustez, aniztasun hori bera susmagarria da, hain zuzen, horrek agerian uzten duelako ezeinek ez duela frogatu besteak baino hobea denik eta, horrexegatik, posible delako beti beste horien alde argudiatzea278.
|
|
|
Bigarren
|
hizkuntzaren
jabekuntzaren kontsiderazioak —eta bereziki jabekuntza ez gidatuaren kontsiderazioak— eraginkortasunez eta barru barrutik oinarritu ditzake ikerketa didaktiko metodologikoak236.
|
|
|
hizkuntza bereziki giza jarduera bezala kontsideratzen den unetik, bada, psikologiak eta linguistikak elkarrekin lan egiteko beharra ikusten dute, hain zuzen, ekintza linguistikoa beti norbaiten ekintza delako eta giza portaera nagusiki hizkuntzaren bidezko portaera delako. Hizkuntza psikologiak eta psiko linguistikak, gehiago psikologiatik edo linguistikatik abiatuz, bereziki aztertzen dute lehen
|
hizkuntzaren
jabekuntza prozesua, bertan" komunikaziotik hizkuntzarako" pausoa azpimarratzen dutelarik. Kontua da, horren arabera, hizkuntzaren garapena oinarrizko egitura pragmatikotik abiatzen dela, edo, bestela esanda, haurrak bere berezko komunikazio gaitasunari esker —eta horrekin batera— garatzen duela ere hizkuntza gaitasuna.
|