|
2007
|
|
|
Hau da, hizkuntzak eta kulturak aberatsagoak dira eurak zabaltzen diren neurrian; nahasteak ez du zertan txarra izan. Arazoa, betiere, gertatzen da
|
hizkuntza
jakin batek eta kultura jakin batek hartu baino ez diotenean egiten beste bati, orduan" gain jartzapena" ageri da, eta hizkuntza eta kultura hartzaileek indarra galtzen dute, eta, buruenik, hil egiten dira. Horixe da hainbat hizkuntzari eta kulturari jazo zaiena.
|
|
|
Esaterako, kirolek badute eragin hezur mamitzaile izaera ere. Horretara, bada, kultura jakin baten eta
|
hizkuntza
jakin baten isla ezberdina eskaintzen dute pilotak, sokatirak, estropadek, ahari topekek, txapelketek, txinga eroateak, aizkolari demek, gizon probek, idi probek, mando probek, barrenariek, fardo altxatzeak, korrikalariek eta bestek.
|
|
|
Baliteke kultura berezirik izatea hizkuntza berezi barik? Ezinbestekoa ote da
|
hizkuntza
jakin bat kultura berezia izateko. Baliteke euskal kulturarik izatea euskara barik?
|
|
|
Egunerokotasuna eraikitzen duten egoerek hainbat baldintza ezartzen dizkiete hiztunei, adibidez: aurrez aurre dituzten solaskideak
|
hizkuntza
jakin batetan gaituak diren ala ez jakitea; hizkuntza bereko hiztunak izanda, elkarrekin harremanak trinkoak izatea eta ez egotea beste hizkuntza baten harreman sareetan barreiatuta; egoerak ezartzen duen marka linguistikoa tarteko, hiztunak hobesten duen hizkuntzaren aldeko hautua egiteko ahalmena izatea; taldeko kide gehienak hizkuntza horretan aritzeko gai izatea ere (Amonarriz, 1991)....
|
|
2008
|
|
|
Internet bidezko zerbitzurik erabiliena posta elektronikoa izan da eta sakelako telefonoen bidezkoen artean SMS mezuek sekulako arrakasta izan dute. Bi komunikazio sistemetan erabiltzaileak
|
hizkuntza
jakin bat erabiltzen du. Interesgarria litzateke euskaldunok esparru horietan zer jokabide dugun jakitea, baina ez dut ezagutzen xede hori duen ikerlanik.
|
|
|
Internet bidezko zerbitzurik erabiliena posta elektronikoa izan da eta sakelako telefonoen bidezkoen artean SMS mezuek sekulako arrakasta izan dute. Bi komunikaziosistemetan erabiltzaileak
|
hizkuntza
jakin bat erabiltzen du.
|
|
|
Lurralde jakin batean (hiri nahiz eskualde batean) H1 hiztunek duten banaketa oso lotuta dago hiztun taldearen barruko gizarte sarearen indarrarekin eta, beraz, esparru pribatu eta publikoetan H1 hizkuntzak duen erabilera maiztasunarekin (Landry eta Allard, 1994a, 1992a). Zenbat eta handiagoa izan
|
hizkuntza
jakin bateko hiztunen proportzioa eskualde jakin batean, orduan eta sendoagoak izango dira harreman linguistikoen sareak eta orduan eta aukera gehiago izango ditu gutxiengoaren hizkuntzak talde barruko komunikazioetan erabilia izateko egoera pribatu eta erdi publikoetan. Gutxiengoaren hizkuntzaren bat erabiltzen duten taldeek, kide dezente eta sare sendoa baldin badituzte eskualde jakin batean, beren hizkuntza esparru publikoetan erabiltzeko modua izan dezakete, esaterako, dendetan edota negozioetan, eta litekeena da gobernuaren zerbitzu batzuk gutxiengoaren hizkuntza horretan ematea ere lortzea (Bourhis, 1979).
|
|
|
Identitate funtzioak, soilik, ez du benetan aukera handirik komunikaziofuntzioan gutxi asetzen diren —edo batere ez— nahiak konpentsatzeko. Hizkuntzak komunikaziorako gizarte erabilgarritasuna edo instrumentaltasuna izan behar du, eta hemen hizkuntza, gure ustez, orokorrean hartu litzateke,
|
hizkuntza
jakin batek oraindik erabiltzen duen edo erabil dezakeen taldearentzat izan dezakeen erreferentzia funtzioaren bitartez. L. J. Calvetek hizkuntzaren gizarte funtzio horri buruz mahaigaineraturiko galdera funtsezkoa da, baina, gure ustez, galdera horren erantzun bakarrak ez luke izan behar esatea funtzio hori betetzeko ahalmena galdu duen hizkuntza jada ez dela baliagarria, eta ez dela harritzekoa hizkuntza horren hiztunak hizkuntza horretatik aldentzea.
|
|
|
Hizkuntzak komunikaziorako gizarteerabilgarritasuna edo instrumentaltasuna izan behar du, eta hemen hizkuntza, gure ustez, orokorrean hartu litzateke,
|
hizkuntza
jakin batek oraindik erabiltzen duen edo erabil dezakeen taldearentzat izan dezakeen erreferentziafuntzioaren bitartez.
|
|
2009
|
|
|
Testuinguru berri honen ezaugarriak ezagutzea ezinbestekoa zaigu bertan
|
hizkuntza
jakin batean bizi eta hizkuntza hori sustatu nahi dugunon ikuspuntutik. Ba al da lekurik hizkuntza gutxituentzat komunikazio globalean?
|
|
|
Xabier Urdangarinek (1998) 4.3 atalaren hasieran azaldu dudan produktu, diskurtso eta hizkuntza desplazamenduaren adibide batzuk eman ditu. Autoreak dioenez, gizarte ekintza edo jarduera bat
|
hizkuntza
jakin baten bidez heltzen zaigunean, hizkuntza horretan barneratzen ditugu ekintza edo jarduera berriari loturiko portaera ereduak, erlazioak eta dagokien interpretazioa. Horren ondorioz, kultur osagai horiek beste hizkuntzan eransten dizkiogu geure ezagutza soziokulturalari.
|
|
|
Fishmanek (1991) galdera hau jartzen du mahai gainean: irakaskuntza elebiduna gai al da bere kabuz
|
hizkuntza
jakin bat ordezkatzeko prozesua leheneratzeko. Eskolak garrantzi handia du ezagutzaren garapenean; horrez gain, erakunde horrek eragin handia du ikasleek garatu behar duten hizkuntza jokabidean ere.
|
|
|
Motibazioa aztertzeko orduan, bi mota bereizten dira: lehenbizikoa,
|
hizkuntza
jakin bat ikasteak izan dezakeen erabilgarritasuna eta, bestea, hizkuntza jakin hori hitz egiten duen taldean sartzeko gogoa. Hizkuntza osagai garrantzitsua da inondik ere talde jakin batekin identifikatzeko:
|
|
|
Hizkuntza osagai garrantzitsua da inondik ere talde jakin batekin identifikatzeko: hori hala izanik,
|
hizkuntza
jakin batekiko jokabidea asko alda daiteke hizkuntza horrek gizarteko esparruetan —hezkuntzan, lanean, lagunartean, familian, aisialdian... — duen eginkizunaren arabera.
|
|
2010
|
|
|
Are gehiago, hainbat kasutan, euskaraz askoz hobeki hitz egin arren erdarazko jardunari gogor eusten diotenen kasuan alegia, leialtasuna egotekotan erdararekiko leialtasunaz hitz egin genuke. Izan ere,
|
hizkuntza
jakin batean traketsago eta nekezago moldatu arren, eta horretarako behar saihestezinik izan gabe, hala ere zerorren hizkuntza alde batera utzi eta hain erosoa gertatzen ez zaizun beste horretan aritzeko erabakiaren atzean, harekiko nolabaiteko leialtasuna daukazula ere ondoriozta liteke. Leialtasun hori zerk eragiten duen eta nolakoa den?
|
|
|
Hizkuntzak egon badaudela ohartzen dira, jakina, eta agian nolabaiteko gogoeta ere egin egiten dute horren inguruan. Baina, oro har behintzat, ez genuke esanen
|
hizkuntza
jakin baten edo hizkuntza aldaera edo erregistro jakin baten aldeko jarrera" ideologikoa" edo kontzientea, edo aldekotasun esplizitua dutenik.
|
|
|
Umeek erregistroen erabilera kontziente eta esplizitu hori egitea, gure aburuz, hizkuntzaren bizitasunaren adierazle bat da. Umeak
|
hizkuntza
jakin batez oso ongi jabetu behar du hizkuntza jakin horren aukerak baliatzeko. aurpegiaren espresioaren aldaketa barne. Marka gramatikal baten erabilera kontziente batez —" maltzurkeria" eta guzti— ari gara, 3 urteko haur baten kasuan.
|
|
|
Umeek erregistroen erabilera kontziente eta esplizitu hori egitea, gure aburuz, hizkuntzaren bizitasunaren adierazle bat da. Umeak
|
hizkuntza
jakin batez oso ongi jabetu behar du hizkuntza jakin horren aukerak baliatzeko; hizkuntzaz maila horretan jabetu ahal izateko esposizioak handia izan behar du, eta hizkuntza intentsitate handiz jaso behar du, etengabe, eta iturri askotatik. Hizkuntzan zenbat eta trebeago eta osatuago, orduan eta errazago jostatuko da harekin pertsona, logikoa den moduan.
|
|
|
Europako Portofolio egitasmoan
|
hizkuntza
jakin bat erabiltzeko gaitasuna, apala izan arren, baloratu behar dela esaten da. baita, jadanik, gure eskoletan eta hezkuntza arduradunen ahotan entzuten den nahia ere. Baina elebidun edo eleaniztun izateaz zer ulertzen den jakitea ere beharrezkoa da.
|
|
|
Baina elebidun edo eleaniztun izateaz zer ulertzen den jakitea ere beharrezkoa da. Europako Portofolio egitasmoan
|
hizkuntza
jakin bat erabiltzeko gaitasuna, apala izan arren, baloratu behar dela esaten da, norbanako bakoitzaren hizkuntza biografia kontuan hartu behar delako, hau da, bizitzan zehar norbanakoak izan duen hizkuntza ezberdinekiko harremana eta hizkuntza horien erabiltzeko gaitasuna, edozein mailatakoa izanik ere, kontuan hartzekoa dela.
|
|
|
Aipaturiko dimentsio bi horiek gazteen euskararekiko jarrerak aztertzerakoan ere agertu dira. behar da, hizkuntza identitate sozialaren (talde sozial, linguistiko, etniko edo besteren) ezaugarri adierazkorrena dela dioen premisari jarraituz,
|
hizkuntza
jakin batenganako jarrerek, izatez, bere hiztunekiko jarrerak islatzen dituztela ontzat hartzen duela eredu teoriko honek. horrela, estatusaren dimentsioa ezaugarri objektibo, hautemangarri eta egiaztagarrien bitartez zehazten da. ezaugarri horiek, hizkuntza jakin bateko hiztunei uztartzen zaien eragite ahalmena, boterea eta kontrola dira, besteak beste. hori dela eta, estatusaren dimentsioari er...
|
|
|
...da, hizkuntza identitate sozialaren (talde sozial, linguistiko, etniko edo besteren) ezaugarri adierazkorrena dela dioen premisari jarraituz, hizkuntza jakin batenganako jarrerek, izatez, bere hiztunekiko jarrerak islatzen dituztela ontzat hartzen duela eredu teoriko honek. horrela, estatusaren dimentsioa ezaugarri objektibo, hautemangarri eta egiaztagarrien bitartez zehazten da. ezaugarri horiek,
|
hizkuntza
jakin bateko hiztunei uztartzen zaien eragite ahalmena, boterea eta kontrola dira, besteak beste. hori dela eta, estatusaren dimentsioari erreparatuz gero, balorazio positibodun hizkuntza bateko hiztunak pertsona argi, harro, arduratsu eta benetako profesional gisa hautematen dira. era berean, eurek hitz egiten dutena goi mailako funtzioetarako ezinbesteko hizkuntza garrantzizkotzat hartzen da; p...
|
|
2011
|
|
|
Aracilen arabera, hezitzaileek, hizkuntza pairatzen dugun arazotzat eduki beharrean, ulertu beharreko gaitzat hartzen saiatu lukete. hezkuntzan soziolinguistika lantzeko egiten ziren" kulturaeta jolas jarduerak" eskasegiak iruditzen zitzaizkion. ...ntza erabiltzeko modua (kontu horrek azken ehun urteotako hizkuntzaren defendatzaileak itsutu ditu), baita hizkuntza erabiltzea bera ere, bere izatean eta izate horren baldintzetan, egituraz eta funtsaz gramatikariak arduratzen baitziren. hain zuzen ere, bere ustez, hizkuntza deskribatu baino gehiago kokatu egin behar zen; hau da, erabilera eremuetan, bai lurraldeari eta bai gizarteari dagokionez,
|
hizkuntza
jakin bat badagoen edo ez dagoen argitzea. Adibide bat jartzearren, Nova Cançó katalanaren iraultza soziolinguistikoa modu berezi batean aztertu beharreko fenomenoetariko bat izango litzateke.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, herrialde katalandunetan egindako hizkuntza erabileren azterketek emaitza sistematiko bat izan dute: ezinezkoa da argi eta garbi
|
hizkuntza
jakin bat eskatzen duten erabilera eremuak identifikatzea (ikus Vila 2005 eta Sorolla liburuki honetan bertan). Noski, horrek ez du eragozten erabilera eremu nozioa katalanaren erregistroen azterketa funtzionaletarako erabiltzea (Payrató 1998).
|
|
|
Eta ez dut sakonduko hala nola ontasunari, musikaltasunari, arruntasunari eta jatortasunari buruzko balorazio ugarietan, baina kontuan izan behar da horiek ere aldaketa linguistikoa baldintzatzen dutela, komunitate elebakarretan barne (Lippi Freen 1997, Tusón 1988). Azken finean,
|
hizkuntza
jakin bat zer den definitzean edo, zehatzago esanda, hizkuntza baten barruan zer barietate dauden definitzean, hein handi batean, hertsiki egiturez baino gehiago irudikapenez ari gara5 xix. mendearen amaieran, G. I. Ascolik adierazi zuen franko proventzera eta erretoromaniera izeneko hizkuntzak zeudela; bada, gutxienez ordutik dakigu hizkuntzen mugak ezartzean hiztunen kontzientzia kolektiboak ko... Elaborazio bidezko hizkuntzen indibiduazio prozesua (Ausbau) —edo aurkako Einbau prozesua, hau da, hainbat barietate hizkuntza berean bateratzea— barietateen adibidez beteta dago; hau da, sistema linguistikoen adibidez.
|
|
|
Hebreera modernoaren adibideak erakusten du zein garrantzitsua den,
|
hizkuntza
jakin baten errealitatea behar bezala ulertzeko, aipatutako lau dimentsioak aldi berean kontuan hartzea. Jakina denez, mende askoan hebreera ia hilda egon zen.
|
|
|
Baita hizkuntzaren erabilerari dagokioenez ere. Hau da, hautu pertsonala da
|
hizkuntza
jakin bat erabiltzea, baina baita ez erabiltzea ere, eta biak begitantzen zaizkie eskubidezko. Ikuspegi horrek samur egingo du talka abertzaletasunean oinarritutako diskurtso batekin.
|
|
2015
|
|
|
Zein dira komunitate batean hiztun komunitateak ezarritako arauak(
|
hizkuntza
jakin baten erabilera) aldarazten dituzten eragileak. Galdera honen erantzunak ez du eskatzen eraso edo egiturako aldaketen inbentarioa egitea bakarrik.
|
|
|
Bestalde, eskala batek bi arazo sortzen ditu maila geografikoan. Lehenik eta behin, zaila da, hain faktore eta irizpide orokorrekin, herrialde batean
|
hizkuntza
jakin batek zein egoera duen jakitea: Euskal Herrian euskararen egoera berdina al da?
|
|
2016
|
|
|
a) Hizkuntza Politikaren inguruko hausnarketak eta eztabaidak hizkuntza ez ezik, beste zerbait ere badira. Teoria politikoak, ekonomikoak zein sozialak lanabes baliotsuak eskain ditzakete jardun horietan. b) Akademikoek zein ikertzaileek Hizkuntza, Hizkuntza Politika, Estatua eta halako terminoen inguruan egiten dituzten definizioek eta erabilerek, HPPen jardueran eragiten dute, analisien zein gomendioen bitartez. c) Hizkuntza ororen edo
|
hizkuntza
jakin baten gaineko ideologiek eragin argia dute, eta ezartzen dute zer den eta zer ez den posible HPPren arloan. d) HPP ikerkuntza, diziplina aniztasunaren eta diziplinartekotasunaren, bi bien, ekintza gisa ulertu behar da.
|
|
2017
|
|
|
Denboran zehar erabat aldatu da" hitz egitea" eta
|
hizkuntza
jakin bateko" hiztun" izatearen esanahia, bien arteko muga apur bat lausotuz (Hornsby, 2015). Historian zehar Soziolinguistika jatorrizko hiztunetan enfokaturik egon bada ere, geroz eta gehiago dira begirada ‘hiztun berriengana’ zuzentzen dutenak, izan ere, hizkuntzen biziraupenean garrantzi handia hartu dutela erakutsi dute, esaterako kopuru mailan, batzuetan hiztun tradizionalen taldea gainditzeraino (Ortega eta beste, 2013).
|
|
|
...a hizkuntza ez da komunikatzeko kode hutsa, ezta komunikazio tresna gramatikal soila ere. auguste Comte soziologiaren sortzaileak gertaera sozialtzat definitu zuen hizkuntza; gizartean gauzatzen diren harreman mota guztiak hizkuntza bidez gertatzen dira eta (larrañaga, 1995). hizkuntza komunitatea kontzeptuari izendapen anitz eman zaizkio hizkuntza guztietan eta bereziki euskaraz (zalbide, 2006).
|
hizkuntza
jakin bat erabiltzen duen taldea da hizkuntza komunitatea bloomfielden esanetan (bloomfield, 1933). John gumperzek (1971) hizkuntza komunitatea eleanitza izan daitekeela dio; Mackeyrentzat, aldiz, hori ez da posible (Mackey, 1972). aniztasun honen aurrean, zalbidek (2006) Fishmanek egindako sintesi definizioa laburbiltzen du:
|
|
2018
|
|
|
Emakumeek euren egoera soziala hobetzea bilatzen dute eta hartzen dituzten erabakietan zein aurrera eramaten dituzten jarduna edo praktiketan asmo hori ikus daiteke. Asmo horrek ez du zertan lotura eduki behar
|
hizkuntza
jakin batetiko jarrerarekin (esate baterako, hizkuntza jakin bat baztertu nahiarekin), baina argi dago horrekin lotutako erabakiak eta praktikek ondorio jakin bat eduki dezaketela hizkuntza horretan. Hau da, emakumeek, bere egoera soziala hobetu nahian praktika batzuk garatu ditzakete eta horiek hizkuntzan eragina zuzena eduki dezakete.
|
|
|
Emakumeek euren egoera soziala hobetzea bilatzen dute eta hartzen dituzten erabakietan zein aurrera eramaten dituzten jarduna edo praktiketan asmo hori ikus daiteke. Asmo horrek ez du zertan lotura eduki behar hizkuntza jakin batetiko jarrerarekin (esate baterako,
|
hizkuntza
jakin bat baztertu nahiarekin), baina argi dago horrekin lotutako erabakiak eta praktikek ondorio jakin bat eduki dezaketela hizkuntza horretan. Hau da, emakumeek, bere egoera soziala hobetu nahian praktika batzuk garatu ditzakete eta horiek hizkuntzan eragina zuzena eduki dezakete.
|
|
|
Zer da, ordea, hiztun legitimo izatea? Hizkuntzalaritza klasikoan bezala gizarte ikuspegian, hizkuntza bateko hiztun legitimoa berezko hiztuna izan da, tradizioz;
|
hizkuntza
jakin bat" ama hizkuntza" duena. Hizkuntza gutxituen berreskurapena ardatz izan duen soziolinguistikak ere hizkuntzen biziberritzeari buruzko narratibak berezko hiztunak erdigunean jarririk eraiki izan ditu nagusiki, haiek harturik hiztun legitimotzat (Ramallo eta O’Rourke, 2014) 3 Legitimitatea, ordea, ez da kontzeptu estatiko bat.
|
|
2019
|
|
|
Bada, erantzuna oso sinplea da: kalea euskaldun hutsa zelako eta kalean euskaraz egin behar zutelako. kaleak euskaldundu zituen haur haiek, euskarak bizi izan duen koiuntura sozio-politikorik zailenean. alegia, oso baldintza kontrakoetan ere, ingurune hurbilak
|
hizkuntza
jakin bati eusten badio eta erabiltzen badu, hizkuntza hori beharrezkoa bihurtzen da... bizitzeko!
|
|
|
saio amaierako zenbait ohar kaleak euskaldundu zituen haur haiek, euskarak bizi izan duen koiuntura sozio-politikorik zailenean. (...) oso baldintza kontrakoetan ere, ingurune hurbilak
|
hizkuntza
jakin bati eusten badio eta erabiltzen badu, hizkuntza hori beharrezkoa bihurtzen da... bizitzeko! (azpimarra biak gureak). ez dugu pasarte asko ezagutzen gure bibliografia teknikoan, hain labur eta hain argi azaltzen duenik ahuldutako hiztun elkarteen berezko mintzoaren belaunez belauneko jarraipen transmisioa, egoera gogorrenetan ere, nola eta zergatik mantendu izan den. hori jakitea ez da jakintxukeria:
|
|
|
5 Wikipedia
|
hizkuntza
jakin baten igoera digitalaren funtsa eremu horretan egiten den erabilera denez gero, komunikabide nagusi gisa hizkuntza hori erabiltzen duen online komunitate aktibo bat, gutxienez, identifikatu behar da. hainbat aukera zeuden horretarako, besteak beste, berriak, postazerrendak, Yahoo edo google. halere, esperientziak erakutsi du wikipedia komunitatea hizkuntza komunitate digital aktiboenen arte...
|
|
|
...razoa nola ebatzi dugun azalduko dugu. gIdSen 8 kategoriak edo egIdSen 13 kategoriak erabili ordez, hizkuntzek mundu digitalean duten aktibitate digitala mailakatzeko lau kategoria baliatu dira, digitalki oparo (t), bizi (V), ondare (h), eta motel (S) kategoriak hain zuzen. hori dela eta, Lewis eta Simons-en (Lewis, Simons gF, 2010) erreferentzian proposatzen den zuhaitza erabat sinplifikatu dugu.
|
hizkuntza
jakin bat kategoria batean edo bestean sailkatzeko honako datua izan dugu kontuan: ea esparru digitalean hizkuntza hori aktiboki erabiltzen den edo ez; eta, ondoren bi datu gehigarri. datu nagusi hori kontuan izateak domeinu digitalari begira hila/ bizia egoera bereiztea dakar, eta datu xeheagoek igoeraren bi graduen artean bereiztea (bizia:
|
|
|
...lki txiro diren beste hizkuntza batzuk baino. artxibo digitaletan egonik ere hiztunik ez duten hizkuntzak h kategorian (heritage ondare) kokatzen ditugu. aspaldian egoera horretan dauden halako hizkuntza batzuk wikipediara heldu dira, baina soilik dokumentatzeko asmoa duten kasu berriak" wikia" izeneko proiektura mugitu dira egun. artxibo digitalak irauteko helburuarekin sortzen direnez,
|
hizkuntza
jakin bat behin ondare (h) egoerara iritsita ezin du egoera hori galdu; digitalizazioaren uholdeak ekarriko du hizkuntza asko motel egoeratik (S) ondare egoerara igarotzera, ageriko presentzia digitalik ez dutelako. Baina mugimendu hori ez da biziberritze moduan ikusi behar, bi norabideetako komunikazioaren ikuspuntutik behintzat, bi kategoria horietako hizkuntzak digitalki hilda baitaude. hizkuntzen heriotzaren inguruko azterketa guztiek apurtu ezina den oinarri bera dute:
|
|
|
Igoera digitala honen alderantzizko prozesua da, eta ondoren zehazten den kasuetan gertatzen da:
|
hizkuntza
jakin batek gero eta funtzio berri gehiago eskuratzen duenean, alde batetik, eta, bestetik, haren hiztunek gero eta konpetentzia digital handiagoa eskuratzen dutenean. hizkuntza baten galtze arrisku larria edo heriotza bere ohiko adieran oso ikertua izan da, eta haren aurkako borroka ere zabalduta dago. gaur egungo egIdS sailkapenak (Lewis mp, Simons gF, 2010), Fishman-en gIdS sailkapenak (Fishma... (0) Nazioartekoa, (1) Nazionala, (2) eskualdekoa, (3) komunikazio zabalekoa, (4) hezkuntzakoa, (5) garapenean, (6a) Indartsu, (6b) arriskuan, (7) galeran, (8a) hilzorian, Ia iraungia (8b), Lozorroan (9) eta Iraungia (10).
|
|
|
hiztunak egoera soziolinguistiko jakin batean egiten dituen aukera linguistikoak. Komunikazio testuingurua, solaskidea eta interakzio lekua zein den kontuan hartuz,
|
hizkuntza
jakin bat aukeratuko du, hizkuntza erregistro jakin bat, eta abar. (Joly & Uranga, 2010: 204).
|
|
2023
|
|
|
Estatus plangintzaren ardatza hizkuntza bakoitzari edo aldaera bakoitzari dagozkion erabilera esparruak eta funtzioak dira. Gobernuek eta erakundeek horiek aldatzeko edo finkatzeko egiten dituzten ahaleginak dira plangintza honen muina,
|
hizkuntza
jakin baten erabilera handitzeko. Azkenik, jabekuntza plangintzak hizkuntza baten erabiltzaile (hiztunak, idazleak, irakurleak zein entzuleak) kopurua handitu nahi du, hots, hizkuntzaren jabekuntza sustatu (Sallabank 2011, 281).
|