|
2008
|
|
|
Europako Batasunak gutxiengo kultural eta linguistikoen alde hainbat erabaki hartu ditu, baina estatu kideak ez daude erabaki horiek betetzera behartuak. Gainera, 20 hizkuntza ofizial daude Batasunean, nahiz eta elkartea osatzen duten 27 estatuetan 60
|
hizkuntza
hitz egiten diren. Are gehiago, hainbat dira Eskualde eta Hizkuntza Gutxituen Aldeko Europako Agiria berretsi ez duten estatuak, nahiz eta euren mugen barnean hizkuntza gutxitu asko dituzten.
|
|
2009
|
|
|
Zazpi
|
hizkuntza
hitz egiten dira Sigve Gramstanden herrialdean, Norvegian, eta horietako sei gutxituak dira. Eskualdeetako edo Eremu Urriko Hizkuntzen Europako Gutunaren aplikazioa aztertzen duen Adituen Batzordeko presidenteordea da Gramstand, eta, haren ustez, hezkuntzak ezinbesteko funtzioa du hizkuntza gutxituak indartzeko lanean.
|
|
|
Euskaldunak izan nahi dute, hori da haien nahia. Eta hemendik mila urte barru hor jarraituko dute, beste inon ezagutzen ez den kirola egiten, inork ulertzen ez duen k dun eta x dun
|
hizkuntza
hitz eginez. Baina bizirik irauten, Juan San Martinek esan zuen Euskaldun bizi nahiak bultzatuta?.
|
|
2010
|
|
|
1956 urtean India 28 estatutan banatua gelditu zen; hizkuntza irizpideak kontuan hartuta egin zuten banaketa. Andhra Pradesh estatuak telugu
|
hizkuntza
hitz egiten duten herritarrak hartzen ditu.
|
|
2011
|
|
|
Eta hala ezagutzen dute Charlie Arturaola. Bost
|
hizkuntza
hitz egiten ditu, eta «euskarari heltzeko gogo handia» duela dio 90etik gora herrialdetako zigiluak pasaportean dituen eta Miamin bizi den gizonak.Bidaia asko egiten ditu itsasoz beste aldera, eta gertuan badabil, berehala egiten du geldialdia Euskal Herrian, «eta sagardotegiren baterako bisita ez da urruti izaten».Realaren jarraitzaile amorratua izateaz gain, txakolinzalea da, eta «ezagunag... «Horretarako, kanpaina jakinak egingo nituzke, ahosabai gazteei horren plazera erakuste aldera».
|
|
2012
|
|
|
Azkenik, Lille/ Rijselekoak, flandrieraren alde ez ezik, pikardieraren alde ere kaleratu ziren, hori ere oïl hizkera bat dela. Ezaugarri linguistiko hutsen arabera, hots, historia, soziolinguistika eta politika alde batera utziz, Frantzia Metropolitarrean bederatzi lurralde
|
hizkuntza
hitz egiten dira soilik: frantsesa, frankoproventzera edo arpitaniera, okzitaniera, katalana, italiera (korsikera nagusiki, baina liguriera era bai), alemana, nederlandera (flandriera), bretoia eta euskara.
|
|
|
1999an, Frantziak Euro Gutuna izenpetu zuen urte berean, Bernard Cerquiglini hizkuntzalariak txosten bat idatzi zuen, Lionel Jospinen gobernuak eskaturik. Txosten horren arabera, Frantzian 76
|
hizkuntza
hitz egiten dira, horietarik 22 Metropolian. Izan ere, Cerquigliniren ustez, oïl hizkerak, frantses dialektotzat jo ohi direnak, eskubide osoko hizkuntzak dira.
|
|
2013
|
|
|
«Boterea gizonezkoen esku dago beti, eta gu haien azpian gaude», adierazi du Neena Parikh ek. Orain, etxekoandrea da, eta 39 urte ditu, baina gaztetan uste zuen adin horrekin ibilbide profesional bat edukiko zuela eta hainbat
|
hizkuntza
hitz egingo zituela. Emakumea etxekoandre Estatistikaren Indiako bulego nazionalaren inkesta baten arabera, 30 eta 40 urteko emakumeen artean, landa eremuetako emakumeen %67k eta hirietako emakumeen %77k etxekoandre gisa lan egiten dute.
|
|
|
Gobernuek ez diote garrantzirik ematen. Uste dute herrialdeko
|
hizkuntza
hitz egitearekin nahikoa dela. Ez zaie axola gutxiengo komunitateen egoera.
|
|
|
Egun, elebitasunaz baino gehiago, ez al litzateke eleaniztasunaz hitz egin behar? Europan, atzerriko bi
|
hizkuntza
hitz egin genituzke, baina ia denek ingelesez baino ez dakite. Txikitatik ikasten hastea da konponbidea:
|
|
2020
|
|
|
Diskoan bi
|
hizkuntza
hitz egiten ditut, klasikoa eta garaikidea. Musika garaikidea hainbat iturritatik ulertuta:
|
|
2021
|
|
|
Azkenik, ikusi dugu migratzaileek ez dutela osasun sistema gertuko ikusten; ez informatzera joateko, ezta arta jasotzera joateko ere. Askok ez dute gaztelaniaz edo euskaraz hitz egiten, eta aurrean duten pertsonak agian ez du bere jatorrizko
|
hizkuntza
hitz egiten.
|
|
2022
|
|
|
Alabak iaz gelakideekin euskaraz zertxobait mintzatzeko aukera zeukan (bera gaztelania jakin gabe etorri zen, aldiz euskara eta beste bi
|
hizkuntza
hitz egiten zituen). Aurten ez du norekin euskaraz hitz egin modu naturalean, gela berri batean dago.
|
|
|
Horrela heldu zen Euskal Herrira, eta Donostiarekin gertatu zitzaion bezala, ezer gutxi zekien, nahiz eta bazuen zerbait entzuna edo irakurria: «Sarean aurkitu nituen Euskal Herriari [Basque Country izena erabili du] buruzko erreferentziak, eta jakin nuen jende askok bi
|
hizkuntza
hitz egiten dituela: euskara eta gaztelania».
|
|
|
Bolivian 36
|
hizkuntza
hitz egiten direla azaldu du Marcia Mandeporak, eta guztiak direla ofizialak eta estatuak errekonozituak. Guaraniera du bere hizkuntza:
|
|
|
Gainera, oso testuinguru interesgarria eskainiko dio Errenteriak egitasmoari, gure udalerria plurala delako”. Izan ere, aniztasunaren erakusgarri, azken azterketaren arabera 70
|
hizkuntza
hitz egiten dira bertan.
|
|
|
Berdin du kalean edo herrian bizi garen, gure inguruko eta munduko floraz ikasi nahi dugun edo ez, animaliak maite ditugun edo, besterik gabe, gizonak edo emakumeak garen, oporretarako beti hegazkina hartzen dugun edo ez, haragia jaten dugun edo ez, erretzaileak garen edo ez, balkoian landareak ditugun edo ez, zuhaitzak bereizteko gai garen edo ez, kotxean ibiltzen garen edo ez, aberatsak garen edo ez, langileak garen edo ez, sasietako masustak batzeko ohitura dugun edo ez, eskalatzea maite dugun edo ez, igandetan mendira joaten garen edo ez, egunkaria paperean edo pantailan irakurtzen dugun, klima aldaketaz asko dakigun edo telebista katea aldatzen dugun beldurragatik, gaupasak egitea maite dugun edo ez... Berdin du norekin oheratzen garen, zer jaten dugun, nongoak garen, ze
|
hizkuntza
hitz egiten dugun, ze koloretako azala daukagun... berdin du. Guztiok hartzen dugu arnasa.
|
|
|
Ni beti txunditu nau kolonizatuaren inperialismo estrakorporeo horrek. Batzuetan zalantza dut jende askok ba ote dakien munduan barrena milaka
|
hizkuntza
hitz egiten dela. Kurioski, batzuei, txundigarria egiten zaiena da Eskoziako Highlands etako aterpe galdu batean euskarazko hitzak aurkitzea bisitariari ongietorria emateko, edota Sardiniako herrixka batean katalanez entzun eta jabetzea hango bizilagunak direla, eta bai, katalanez aritzen direla normalean.
|
|
|
Badosa (1997) New Yorken jaio bazen ere, guraso katalanak ditu, eta Herrialde Katalanetan bizi izan da bizitza osoan. Elkarrizketan zenbat
|
hizkuntza
hitz egiten dituen galdetu diotenean, «gaztelania, katalana —berez ez da hizkuntza bat, baina zenbatzen dut hala ere— eta ingelesa», erantzun du tenislariak.
|
|
2023
|
|
|
buztinezko ontzi bat, burdinazko igitai bat, erromatarren oinetakoen iltzeak. Baina nola egiaztatu eta dokumentatu herri batean zer
|
hizkuntza
hitz egiten zen, edo zertan sinisten zuten? «Euskal Herriaren hizkuntza Erdi Aroko liburu ertzeko ohar batzuetatik Kristo aurreko milurtekora eraman da.
|