|
2008
|
|
|
Hortik abiatu naiz eta hipotesitzat hartu dut hori edozein hizkuntzatan berdintsu gertatuko dela, baina kontuan izan dut
|
hizkuntza
guztietan ez dela beti blog hitza erabiltzen. Horregatik Wikipediara jo dut hizkuntza bakoitzean termino hori nola erabiltzen den jakiteko
|
|
2010
|
|
|
Irizpide berriek marko globalean erabilera fluxuak edo erabilera motak modu berrian zehaztera ekarriko dute, aukera berriak ekarriz. Baina bitartean, eta irizpide finko ezean, inprobisazioa da nagusi, bolada baterako beharrezkoa dena (bertatik erator daitezkeelako erantzun berriak) baina epe luzera nahikoa ez dena onartuz, eta, gainera, kontutan hartuz euskararentzat kaltegarria izan daitekeela hizkuntzen arteko parekotasun faltagatik(
|
hizkuntza
guztiak ez baitira abiatzen baldintza berdinetan lehian). Parekotasuna irabazteko prestigioa lantzeari garrantzia handia ematen diote, une aproposa dela jauzia emateko ustez.
|
|
|
0 euSKararen BilaKaera Soziala: paradigmaTiKoa eTa paradoXiKoa euskararen erabilera normalizatzeko helburuarekin azken hamarraldiotan garatutako prozesua, hiru bider da paradigmatikoa. lehenik, paradigmatikoa da azken hiru hamarkadetan euskarak bizi izan duen bilakaera sozialak erakusten duelako —argi asko erakutsi ere— hizkuntza ahuldu bat berrindartu daitekeela, hots, hegemonikoak ez diren
|
hizkuntza
guztiak ez daudela lehentxeago edo geroxeago desagertzera kondenatuta. bigarrenik, paradigmatikoa da erakusten duelako hizkuntza minorizatu baten biziberritze prozesuaren arrakasta neurri handi batean hiru faktoreren uztarduraren emaitza dela; zehatz esanda, euskararen ibilbideak erakusten du lege babes egokia, hizkuntza politika eraginkorra eta gizartearen atxikimendua (adostasun politiko eta so... euskal autonomia erkidegoan, nafarroan eta iparraldean. hiru lurraldeotan, hain zuzen ere, lehen aipaturiko hiru faktore horiek (legeria, hizkuntza politika, herritarren atxikimendua) oso errealitate desberdina dute. horrek guztiorrek erakusten du posible dela hizkuntza bat biziberritu eta indartzea, utopia egingarria dela hori; baina, aldi berean erakusten du, hizkuntzabiziberritze prozesuen arrakasta edo porrota besteak beste aipatu berri ditugun hiru baldintza horien araberakoa izan ohi dela. orobat, aurrerapauso sendoenak eman diren lurraldean, eaen alegia, gertaturikoaren argitan bistan da errealitate soziala dela euskararen biziberritze prozesuaren abiaduran zuzenean eragiten duena, prozesu hori azkartzeko mugak oro har ez baitira legerian edo herri aginteen jardunean atzeman, euskal gizartearen beraren baitan baizik. horregatik guztiagatik da euskararena, nik uste, adibide paradigmatikoa hizkuntzen biziberritze ereduen artean. eta halaxe aitortua izaten ari da, gero eta gehiago, mundu zabaleko hizkuntza adituen artean.
|
|
|
Ezaguna denez,
|
hizkuntza
guztiek ez dute erabilera idatzia aldi berean lortu, eta hainbaten kasuan gure egunetan lortu da halakorik. Are gehiago:
|
|
|
Are gehiago:
|
hizkuntza
guztiek ez dute eskuratu oraindik ere kultura eskolatu jasoetarako ohiko erabilpen arruntik. Idazkuntza eta modernitate kulturalak lorpen preziatu eta zailak izan dira.
|
|
|
Cascante, c. 1530 bartzelona, 1589) gaztelaniaren aldeko" manifestu" suhar bat idatzi zuen, garaiko eta ondoko historialarien artean sarritan famatu izan dena. autorearen eta idazkiaren inguruan eman nahiko nuke hemen albisteren bat edo beste, Mendebaldeko hizkuntzen kultur idazkuntzaren aldeko eztabaidan une adierazgarria baita testu hori. ezaguna denez,
|
hizkuntza
guztiek ez dute erabilera idatzia aldi berean lortu, eta hainbaten kasuan gure egunetan lortu da halakorik. are gehiago: hizkuntza guztiek ez dute eskuratu oraindik ere kultura eskolatu jasoetarako ohiko erabilpen arruntik. idazkuntza eta modernitate kulturalak lorpen preziatu eta zailak izan dira. idazkuntza edo uneren bateko modernitatea iritsi direnetan ere ez dira beti garaipen horiek bere ondorioetan iraunkorrak gertatu:
|
|
|
1530 bartzelona, 1589) gaztelaniaren aldeko" manifestu" suhar bat idatzi zuen, garaiko eta ondoko historialarien artean sarritan famatu izan dena. autorearen eta idazkiaren inguruan eman nahiko nuke hemen albisteren bat edo beste, Mendebaldeko hizkuntzen kultur idazkuntzaren aldeko eztabaidan une adierazgarria baita testu hori. ezaguna denez, hizkuntza guztiek ez dute erabilera idatzia aldi berean lortu, eta hainbaten kasuan gure egunetan lortu da halakorik. are gehiago:
|
hizkuntza
guztiek ez dute eskuratu oraindik ere kultura eskolatu jasoetarako ohiko erabilpen arruntik. idazkuntza eta modernitate kulturalak lorpen preziatu eta zailak izan dira. idazkuntza edo uneren bateko modernitatea iritsi direnetan ere ez dira beti garaipen horiek bere ondorioetan iraunkorrak gertatu: gogora bitez erromantzeen artean erdi arotik idatzita zetozen okzitanieraren historia eta gaurko egoera1, edo erdi aroko prosa katalanaren arrakasta eta ondoko ibilera2; bere txikian, bereziki harrigarria da islandiera idatziaren historia (gogora erdi aroko loraldi goiztarra, eta laxness nobel Sariaren XX. mendeko arrakasta, 1955) 3 soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain baina ez da uste behar babes sozial eta ofizialik onenak izan eta beren hiztunen kopuruan gora egin dutenek ere hizkuntza idatzi eta kultural izatera iristea samurra izan dutenik; alderantziz, urratsez urrats joan dira aitzina garapen linguistiko kultural horiek, adibidez gure inguruko erromantze arrakastatsuenetan ere. hizkuntzen historia horietan beti egon dira une erabakigarriagoak, eta, besteak beste, aipatzekoak dira batzuk:
|