|
2017
|
|
|
Besteetan, estatus hori berria izateagatik, oraindik ere hizkuntza gutxituak izaten jarraitzen dute. Azkenik, hizkuntzaren ofizialtasuna bere lurraldearen eremu batera soilik mugatzen duten
|
hizkuntza
gutxituak ditugu. Hiru sailkapen hauetako hizkuntzak, batez ere, Europa mendebaldean (galiziera, irlandera, euskara, bretoia, frisiera, katalanera, okzitaniera...) ekialdean eta erdialdean (ijitoera, ludera, jakatiera, istriera, ingriera...) kokatzen dira.
|
|
2019
|
|
|
IKT en eragina euskaran – Xabier Madorrán de la Iglesia era berean, aipagarria da Châteaureynaud ek (2014) Iktek
|
hizkuntza
gutxituengan duten eraginari buruz egindako ikerketa. Ikerketa horretan Iktek Okzitanieran, estatu Batuetako hungarieran eta Greziatik at hitz egindako grezieran izandako eragina aztertu zuen. eta honako ondorio hauek adierazi zituen (Châteaureynaud, 2014, 2.or):
|
|
|
Itaun horren atzean lausotasuna erantzuna bera baino argiago ikusten da, galderari erantzuteko zailtasuna tarteko. Zaila da Iktek
|
hizkuntza
gutxituengan duten eragina benetan zehaztea, besteak beste:
|
|
|
Zaila da IKTek
|
hizkuntza
gutxituengan duten eragina benetan zehaztea.
|
|
|
Teknologia berriak eta hizkuntza gutxituak: IKT en eragina euskaran – Xabier Madorrán de la Iglesia da jakin zehazki zenbat web orri dauden euskaraz interneten —halako zerbaiti erantzuteko boterea bakarrik Googlek, akaso, izango luke— hala ere, bada Iktek
|
hizkuntza
gutxituetan duten eraginaren galderari erantzuterik metodologia zailtasuna izan arren. horretarako, lehenik eta behin, Iktek egun duten garrantziaz jabetu behar gara. teknologia nonahi dugu eta haiekiko trantsizioa nahitaezkoa da. Aztertzen den hizkuntzakomunitatea aztertzen dela, Iktek eragina izan dute haiengan, eta hizkuntza gutxituek bizirik jarraitu nahi badute, ezinbestekoa dute teknologia berrietara iristea; osterantzean, ez dira eguneroko bizitzarako erabilgarri izango.
|
|
|
Andras kornai (2013) hizkuntzalari hungariarraren ikerketaren arabera, hori da munduko hizkuntzen %95ari gertatuko zaiona, ingurune digitalak sortutako bizitasun digital aukeretatik at geratzeak hizkuntza ahulak are ahulago bihurtuko dituelako. Beste aldetik, hizkuntza gutxitu batek trantsizio hori egiteko adina baliabide badu, 3 puntuko jarrera baikorretan ageri den moduan, Iktek hizkuntza gutxituaren mantentze nahiz suspertzearen alde egin dezakete. eta, hortaz, Iktek
|
hizkuntza
gutxituetan duten eragina zehazteko, baliabide langa bat ezartzea beharrezkoa da. Sinplea dirudi:
|
|
|
Lan honek bi helburu nagusi ditu: IkTek
|
hizkuntza
gutxituengan duten eragina argitzea eta, euskarari teknologia berriek zer ondorio ekarri dioten adieraztea.
|
|
|
sare sozialetan, wikipedian, domeinuetan eta abar. Azkenik, eta Iktek
|
hizkuntza
gutxituengan duten eraginaren itauna argitu nahian, ikertutakoaren inguruko ondorio nahiz hausnarketa du lanak. hortaz, hizkuntza gutxituen eta digitalizazioaren arteko talkaren inguruko lana da hau, eta bi helburu nagusi ditu: Iktek hizkuntza gutxituengan duten eragina argitzea eta, euskara kasu, teknologia berriek gure hizkuntzari zein ondorio ekarri dioten adieraztea.
|
|
|
Azkenik, eta Iktek hizkuntza gutxituengan duten eraginaren itauna argitu nahian, ikertutakoaren inguruko ondorio nahiz hausnarketa du lanak. hortaz, hizkuntza gutxituen eta digitalizazioaren arteko talkaren inguruko lana da hau, eta bi helburu nagusi ditu: Iktek
|
hizkuntza
gutxituengan duten eragina argitzea eta, euskara kasu, teknologia berriek gure hizkuntzari zein ondorio ekarri dioten adieraztea. Bi itaun horiek ebazteko ondorioen atalean aurkigai dagoen" hizkuntza gutxituen Ikt garapenean eragina duten baliabideak" taula proposatzen du lanak, eta hori da lan honen ekarpen nagusia, taula horren bidezko erantzuna ematen diolako lanak aipatutako bi helburuei.
|
|
|
ekonomiatik, antropologiatik, soziologiatik, historiatik, filosofiatik... Nik, aldiz, komunikazioarekin lotzen dut globalizazioa, hura gizarteen arteko hurbilketatzat dudalako. eta lan honetan aztergai ditugun Iktek
|
hizkuntza
gutxituetan duten eragina dugunez, globalizazioaren tresna nagusi izandako teknologia berriak
|
|
|
Baina halako zailtasunak kontuan hartuta ere, beste zenbait ikerketen arabera, internetek eta sare sozialek hizkuntza gutxituak suspertzen lagun dezakete (Ferré pavia, Zabaleta, Gutierrez, Fernandez Astobiza eta Xamardo, 2018). Gaiaren inguruko ezbaia kontuan izanda, Iktek
|
hizkuntza
gutxituengan duten eraginaren inguruko zenbait jarrera ezkor nahiz baikor bildu dira.
|
|
2021
|
|
|
...rgitaratu diren hainbat lani esker. aukerak eta erronkak izango dira garapen iraunkorra eta hizkuntza ondarea bermatzeko aurreikusten diren aukerarik eraginkorrenetakoak; hurrengo puntua, eta Europako hizkuntza gutxituen eremuan kokatuta, Gales, Eskozia eta Irlandako ekimenei Euskal Herrikoak loturik, bideratu edo abian ditugun egitasmoen berri emango dugu, gogoeta batek irakaskuntza eleaniztunean
|
hizkuntza
gutxituak duen erronkari helduko dio, besteak hizkuntza gutxituak iraunkortasunaren alorrean egiten duten ekarpena izango du ikusmiran.
|
|
2023
|
|
|
Nazioarteko eta Europako araudiak erakusten digu
|
hizkuntza
gutxituek dituzten erreferentzia nagusiak zeintzuk diren. Aztertutakotik, Espainiako Estatuak, gutxienez, euskara, valentziera, galegoa eta katalanaren normalizazio bidean honakoak izan lituzke kontuan:
|