2012
|
|
1 HizKunTza guTxiTuen JaRRaiPena liTeRaTuRa SOziOanTROPOlOgiKOan hizkuntzari iraunarazte eta hizkuntza ordezkapen ikerketa arloan gutxi dira mintzaira atxikitzea eta beraz, belaunaldi berrien hizkuntza sozializazio baldintzak bermatzea erdietsi duten
|
hizkuntza
gutxituen komunitateen adibideak. Fasoldek (1995:
|
2017
|
|
Programa hauei esker, aurrerago azalduko den bezala, hizkuntza gutxituen kasuan ere emaitza positiboak lor daitezkeela frogatu da, Euskal Herria kasu. Hala ere,
|
hizkuntza
gutxituaren komunitatearentzat erronka handia da murgilketa bezalako eredu bat jartzea, lan handia eta azpiegitura asko baititu atzean, hala nola, irakasleen hizkuntza prestakuntza, hezkuntza elebidunerako prestakuntza edota hizkuntza gutxituan irakasteko material didaktikoen sorkuntza, hauek ez baitira egun batetik bestera lortzen diren erronkak. (Manterola & Berasategi, 2011).
|
2018
|
|
EKB k, SEI k eta Klusterrak egindako kale erabileraren neurketak 1989 2016 Euskararen erabilera sozialaz ari gara. Kontuan hartu behar dugu
|
hizkuntza
gutxituaren komunitateari, hobeto, euskararen hiztunelkarteari, aldaketei aurre egitea eta egokitzea gehiago kostatzen zaiola egoera asimetrikoan murgildurik bizi delako. Hau da, euskararen hiztun elkarteak hizkuntzen arteko asimetriari aurre egiteaz gainera jendartearen aldaketei heldu behar baitie hizkuntza normalizatuko bada.
|
|
Hortik abiatuz, beste eremuetako hiztun komunitateekin adosturiko adierazpen bat abiarazi daiteke, botere guneetan, bai nazio mailan zein nazioartean, eragiteko. Egun, Osasunerako Mundu Erakundean ez dago
|
hizkuntza
gutxituen komunitateentzat adosturiko estandarrik.
|
2019
|
|
3 hortaz, desagertzeko prozesuari aurre egiten dioten
|
hizkuntza
gutxituetako komunitateen hppek eta Gizarte Berrikuntza aldarrikatzen dutenek, biak abiapuntu oso ezberdineko dinamikak badira ere, ez dute halabeharrez bidaide izan gizarte eredu berri bat eraikitze aldera?
|
|
Oro har, ideia hori defendatzen duten lanek baliabide falta dute ardatz. honako hau diote: Iktek eta internetek garrantzi handia dute hizkuntzentzat, eta
|
hizkuntza
gutxituetako komunitateek ez badute hizkuntza Iktetan garatzeko behar haina baliabiderik, horrek haien aurka egingo du. hala justifikatzen
|
|
— Finantziazio falta: hizkuntza teknologiak sortzeko dirua eta denbora behar da. Ohikoa da
|
hizkuntza
gutxituetako komunitateak eskala ekonomikoen behekaldean egotea, eta, ondorioz, hizkuntza baliabideei eskaintzeko diru gutxiago izatea.
|
|
— Elkartasun falta: zenbait
|
hizkuntza
gutxitutako komunitateek ez dute hizkuntza horren forma bakar bat. era berean, sarritan gertatzen da halako hizkuntzek ez izatea estandarizatutako kode idatzia edota hizkuntza arautzen duen erakunderik.
|
2020
|
|
" Bertako gizartean
|
hizkuntza
gutxituetako komunitateetako eta herrietako hizkuntza berreskuratzeko prozesuekiko sentiberatze ekimenak, hizkuntzaren ekologiaren eta soziolinguistikaren oinarriak plazaratuz, hizkuntza aniztasunaren alde onak aldarrikatuz eta hizkuntzak berreskuratzeko ekimenen aldeko balioak sustatuz, gizaki orok ditugun erantzukizunak eta aukerak azpimarratuz." (Uranga, 2013:... 30)
|
2022
|
|
Hala ere, aurreko belaunaldiak jomugan jarri beharrean, eten horretan arakatuko bagenu, segur aski arrazoi sakonagoak aurkituko genituzke. Izan ere, borondatezkoak diruditen erabakien atzean egiturazko testuinguru jakin bat egon da, transmisioaren aurka jokatzen zuena,
|
hizkuntza
gutxituen komunitateetan arrotz ez zaiguna. Testuinguru horren ezaugarriei xeheki begiratzea aberasgarriagoa izan liteke, errua nori egotzi deliberatzea baino.
|