|
2001
|
|
|
Anormala (gutxiengoaren hizkuntza) normal (guztion hizkuntza) bihurtu, eta normala (espainiera) anormalbihu rtu. Edota berenezko
|
hizkuntza
ez dakitenak" anormal" bihurtzen ditu, zentzu sozial eta patologikoan. Are gehiago:
|
|
2002
|
|
|
zure barruko hutsunea beteko duzu. Ze agian, zure arbasoen
|
hizkuntza
ez jakiteak sortzen dizu neurri batean zure barruko hutsune hori». Horrela hasi nintzen euskara ikasten, eta arrazoi zuen, nortasuna aurkitu nuen, aberastu egin ninduen jatorrizko hizkuntza ikasteak.
|
|
2003
|
|
|
Ekialdeko elizen ohitura, aldiz, Teodor Balsamon Antiokiako patriarkak() honela finkatu zuen: . Grekozko
|
hizkuntza
ez dakitenek Jainkoa ospa bezate beren hizkuntza propioan!?.
|
|
2004
|
|
|
Etorkizunari buruz, hortaz, bertako
|
hizkuntza
ez dakien belauna, atzeraturik gelditzen da laister; eta gelditze hori da hain zuzen aurrerapenen termometro on bat. Erdaldun abertzaleak, jaun andereok, beste herri pizkundeen argitan, atzean utzi behar dugun belauneko lagun dira.
|
|
2005
|
|
|
Zortzi urtetan euskara ikasi ez eta beren burua kalean ikusi dutenean hasi dira kezkatzen egoeraz. Lotsagarria da Euskal Herriko
|
hizkuntza
ez jakitea, berek direlako eragile zuzenak ikasleoi hizkuntza hori irakasterakoan.
|
|
2008
|
|
|
Zehazten joanen gara. Apezpikuak, ia denak, kanpotik bidaltzen dizkigute, hemengo kultura ezagutzen ez dutenak, hemengo
|
hizkuntza
ez dakitenak, herriaren eskakizunak ulertzeko gai ez direnak. Abertzaleak dira, baina abertzale espainolak.
|
|
|
Hamasei urte bete ditu aurten Zigoitia Euskarazek herritarrek berreskuratu zutenetik. «Euskara bultzatu eta
|
hizkuntza
ez dakitenak ikastera animatu nahi ditugu, baita gure kultura jendearengana hurbildu ere», diote antolatzaileek. Izan ere, Zigoitia Euskarazek eta Kirikio euskara taldeak sarritan antolatzen dituzte euskarazko tailerrak.
|
|
|
Horrekin lotuta, ez dugu zerbait ahaztu behar: irakasleak ikaslearen
|
hizkuntza
ez jakiteak esan nahi du ez dakiela zein zailtasun aurkituko dituen umeak hizkuntza (k) berria (k) ikasteko prozesuan (hitz egiten duen eta ikasi behar duen hizkuntzaren egituren artean dauden desberdintasunak direla, haien artean dagoen distantzia fonetikoa dela...).
|
|
2009
|
|
|
Bigarrena, aldiz, nazio hizkuntzaz. Etorkizunari buruz, hortaz, bertako
|
hizkuntza
ez dakien belauna, atzeraturik gelditzen da laster; eta gelditze hori da hain zuzen aurrerapenaren termometro on bat. Erdaldun abertzaleak, jaun andreok, beste herri pizkundeen argitan, atzean utzi behar dugun belauneko lagun dira.
|
|
|
" Irlandarrek gerorako utzi zuten hizkuntzaren soluzioa, lehentasuna beti besteri eman zioten, irlandar postu gorenetan
|
hizkuntza
ez zekitenak onartu zituzten, abertzale borroka eta hizkuntzaren aldeko borroka elkarrengandik berezi zituzten. (...) Geroko eta besteentzako utzi zuten gaeleraren arazoa" 7.
|
|
|
bizitzen ari zena: soilik, txakurren
|
hizkuntza
ez jakiteak zapuzten zion Domingori, ausaz, mementoaren magikotasuna, bi espezieen arteko mendeetako lotura eta elkar aditze sakona berresten zuena?, keinuz eta hainbat ukituz gabezia hura betetzen saiatu zen arren; nolanahi ere, txakurrei jakinarazi ezinean, hantxe zituen Domingok beste mota bateko entzuleak, sentitzen zuena haiei adierazteko:
|
|
|
Munduan inon ez zaie aitortzen herritarrei bertako
|
hizkuntza
ez jakiteko eskubiderik. Ez, ezta?
|
|
|
haien jauziak eta haien miazkadak, Domingo hurbildu zitzaienean!; bakoitza bere estiloan eta bere moldean, jakina, Moncayo ongi ikasia baitzen, aurreko hanka ematen ere iaioa, Palafox ez bezala, zakarragoa eta basatiagoa zena; Domingo zeharo hunkituta zegoen –haren irriak eta haren esker erakutsiak ez zuten besterik adierazten, txakur bakoitzari barailetatik heldu eta buruan musu bat ere ematerainoko ahaleginean–, hain zen magikoa memento hura, txakurrei esker –haien bihotzei eta haien maitatzeko ahalmenari esker– bizitzen ari zena: soilik, txakurren
|
hizkuntza
ez jakiteak zapuzten zion Domingori, ausaz, mementoaren magikotasuna –bi espezieen arteko mendeetako lotura eta elkar aditze sakona berresten zuena–, keinuz eta hainbat ukituz gabezia hura betetzen saiatu zen arren; nolanahi ere, txakurrei jakinarazi ezinean, hantxe zituen Domingok beste mota bateko entzuleak, sentitzen zuena haiei adierazteko:
|
|
2010
|
|
|
Adibidez, ingelesek" far from" idazten dutena frantsesek" loin de" idatziko dute, espainolek" lejos de", eta beste hainbat hizkuntzatan ere antzeko pieza bat sortuko zen ideia bera adierazteko, pieza bat beharbada hasieran hizkuntzan ez zegoena baina Mendebaldeko unibertso erretoriko komuneko korrontean murgildu beharrez garatu behar izan dena. Gure
|
hizkuntza
ez dakit zenbateraino dagoen atxikia batasun horri, baina gure aurreko idazleek ederki sumatu zuten euskara ere koine horretara eramateko beharra. Horregatik hain zuzen gure adibidearekin jarraituz sortu zuten" tik urrun" edo" urrun da bait" bezalako esamoldeak, Duhalde, Larreguy, Hiribarren eta beste zenbaiten izkribuetan agertzen direnak.
|
|
|
Normala denez, bizimodua euren artean egiteko joera zuten. Orain dela 120 edo 130 urte Italiatik etorritako pertsona bat, siziliar bat,
|
hizkuntza
ez zekiena, kultura ezberdina eta hizkuntza ezberdina dituen herrialde batera zetorrena, normala denez bere kidekoekin egongo da lotuago.
|
|
|
Euskara amak du Lehen hizkuntza Bigarren
|
hizkuntza
Ez daki
|
|
|
Euskara aitak du Lehen hizkuntza Bigarren
|
hizkuntza
Ez daki Zenbatgarren jaioa Lehenengoa
|
|
2013
|
|
|
Buruan daukagun irudia da gizonezkoak bakarrik joaten zirela, baina emakumezkoak ere joaten ziren. Lan aldetik,
|
hizkuntza
ez zekitenez gero, hango lanik okerrenetakoak egitea tokatu zitzaien: Neskame lanak eta artzain lanak.
|
|
|
Nahi diren espezialistei buruzko informazioa gaztelaniaz du, baita beste erabiltzaile batzuen iritziak ere. Oso laguntza garrantzitsua da,
|
hizkuntza
ez jakiteagatik kontsulta eskatzeko telefonoz deitu ezin denean. Era berean, bidaiatzen denean, ez dakigu zer alde dagoen hornitzaile sanitario baten artean, eta kontu handiz joan behar da, zentroak oinarrizko baliabideak izan ditzakeelako (mediku bat eta erizain bat bakarrik).
|
|
|
Galeserazko audiodun kanal horrek, baina, aukera ematen die
|
hizkuntza
ez dakitenei ere haren zerbitzua jasotzeko, horretarako azpitituluak erabiliz. Gaur egungo programazioaren %80 inguru ingelesezko azpitituluekin emititzen da (gehienak aukerako azpitituluak izanik, hots, ikusleak bere agintearen bidez jartzen edo kentzen dituenak); horrez gain, %8 galeserazko azpitituluekin emititzen da (S4C 2011).
|
|
|
Arrue ikerketan ere hori agerian geratzen da, baina egia ere bada ezagutzarik gabe ez dagoela erabileraz hitz egiterik. Are gehiago,
|
hizkuntza
ez jakiteak ez dio hizkuntza askatasuna ez dakienari bakarrik zapuzten, bai eta dakienari ere. Izan ere, elebakarraren diktadura ezartzen du; alegia, ez dakienak ezin du erabili eta ez du erabiltzen uzten.
|
|
2015
|
|
|
Artean ez zuen gaztelaniaz askorik egiten, eta euskara sekula entzun gabea zen, bazenik ere aditu gabea. Langa zen bertakoen
|
hizkuntza
ez jakitea, ezin zuen ez ulertu, ez ulertarazi,, eta horrek mugak sortzen ditu. –Zeureekin?
|
|
2017
|
|
|
Txepetxek dioenez, hizkuntza komunitatea hiztuna, hizkuntza eta gizartea lortzen dituen unitate soziala da eta partaide izateko, ez da nahikoa hizkuntza jakin eta erabiltzearekin, motibazioaren eta jarrera baikorraren garrantzia ere lehenesten du (Sánchez Carrión, 1987). arestian azaldutako hiztun motak erabiltzen ditu txepetxek hizkuntza komunitatea azaltzeko. esLeticia Garcia Fernandez, Nekane Arratibel Insausti eta Asier Irizar Mezo – Euskararen ezagutza eta erabilera binomioa: Mondragon Unibertsitateko humanitate eta hezkuntza zientzien fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak kemaren erdian ab taldea kokatzen du eta ondoan ba taldea, hiztun osoak, alegia. ondoren, a taldea kokatzen du eta amaitzeko b taldea. komunitatetik kanpo geratzen da Ø multzoa,
|
hizkuntza
ez dakitenek osatutakoa:
|
|
|
Z ure
|
hizkuntza
ez dakiten pertsonekin
|
|
|
Hala nola, biktimak oso larri daudenean, edo espresatzeko zailtasun handiak dituzten pertsonekin: haur txikiak, agureak, ezintasun psikikoren bat dutenak edo gure
|
hizkuntza
ez dakitenak.
|
|
|
Aurkezpenak jatorrizko hizkuntzetan egin zituzten, eta euskarara ere itzuli zituzten. Euskara edo jatorrizko
|
hizkuntza
ez zekitenentzat, aldiz, laguntzaileak egon ziren inguruetan.
|
|
|
Izan ere, ezagutzen dut hemengo jendea akademian txinera ikasten ari dena. Baina hemen bizi eta kalean hitz egiten den
|
hizkuntza
ez jakitea, hori guztiz ilogikoa egiten zait. Zentzu horretan, askotan esaten didaUste dut pertsona ten esaldi hau letra larriz dut bakoitzak duela bere buruan eta bihotzean txoko bat.
|
|
|
Baina bada hiztun mota gehiago ere: A, B eta 0 Azken hauek
|
hizkuntza
ez dakitenak dira (0). Bistan denez, beste mintzaira baten hiztunak dira; hala ere, oso talde garrantzitsua da, hiztun posibleak hemen aurkitzen direlako, ikas lezaketenak.
|
|
2019
|
|
|
Deserosotasunaren arrazoiak bilatzen hasita, inkestak berak dio ez dirudiela arazoa
|
hizkuntza
ez jakitea denik, baizik eta arrazoi ideologikoak edo ohiturazkoak.
|
|
|
Ostiralean, Berria egunkarian Sechu Sende soziolinguistari elkarrizketa egin zioten. Nik bezala, orain idazteko darabilen
|
hizkuntza
ez zekien etxetik, baina, niri ez bezala, modu liluragarrian sortu zitzaion hura ikasteko gogoa. Kontatzen duenez, eskolan ouija saio bat egin bitartean Castelaoren espirituarekin jarri ziren harremanean, zeinak banan banan galdetu baitzien ea galegoz egiten zuten.
|
|
2020
|
|
|
Irakasleek bat izan behar dute ikasleei bidea egiten laguntzeko;
|
hizkuntza
ez jakitetik hiztun izaterako bidea. Gidaritza lan hori irudikatu eta barneratzeko, irakasleak etengabeko formakuntzan aritu behar dira.
|
|
2021
|
|
|
Bestalde, lanpostu publikoetan euskarak derrigorrezkoa behar luke. Ez da zilegi herriak ordaindutako norbaitek bertako
|
hizkuntza
ez jakitea. Beste ikasketak egiten diren bezala hau ere ikasi litzateke.
|
|
2023
|
|
|
Aldiz, bigarren mailako ondasuna da
|
hizkuntza
ez jakiteak inori jarri liezaiokeen zailtasuna. Onartuko al litzateke espainolez ez dakien ertzain edo foruzain bat?
|
|
|
B. Hizkuntza koofizialen berdintasun juridikoa, koofizialtasuna benetakoa izan dadin. C. Gizarte eta herritar eleaniztunez osatutako gizartean, babestu beharreko eskubideak herritarrenak dira,
|
hizkuntza
ez dakitenen eskubideak barne. D. Euskara ondasun europar eta nazioartekoa aldarrikatzea.
|
|
|
Bigarren testuak horrela dio: «Fiskal jauna don Santiago Aramendiaren aurka, Egillorreko parrokiako abade presbiteroa, zeinak zuzkitzaile jaunaren agindu bat jaso duen Zubielki herrira pasatzeko aginduz abadetza hartatik zerbitzatzeko; neurri horren arrazoia da don Santiagok euskal
|
hizkuntza
ez jakitea, Egillorreko abade izateko beharrezkoa. Aramendia modu bidegabean tratatua sentitzen da, parrokia horretan ia denek gaztelania ulertzen dutelako.
|
|
|
18.1 artikuluan jartzen du euskaraz idatzi ahal izango direla udalen deialdi, eguneko gai zerrenda, mozio, boto partikular, akordio proposamen, batzorde informatiboen irizpen, akordio, tokiko organoen akta eta gainerako udal dokumentazioak, udal bakoitzak onartua duen hizkuntza irizpidearen arabera. Artikuluak eransten du ezen, erabiltzen den hizkuntzak udal horretako kideren baten «eskubideari» kalte egiten badio, erabili den
|
hizkuntza
ez jakitea alegatu ahal izango duela, eta hizkuntza ofizialera itzuli zaiola orduan dokumentazioa. Sententziak, ordea, arauaren zati hau ezabatu egin du orain:
|
|
|
Sententziak, ordea, arauaren zati hau ezabatu egin du orain: «Erabili den
|
hizkuntza
ez jakitea alegatu ahal izango luke».
|