|
2010
|
|
|
euskadiko erakundeen gidaritzan bideratzen ari diren hizkuntza politika kritikatu egiten dute. euskararen normalizazioa auzitan ipintzen dute, euskara, gizarteak ontzat ematen ez dituen gaiei eta bideei lotuta azaltzen dute, kasu askotan, indarkeriari. hizkuntza politikaren kostu ekonomikoa gehiegizkotzat jotzen da. eta euskara normalizatzerakoan inposaketarik gerta ez dadin, euskararen sustapena hiztun bakoitzaren borondatearen mailakoa izan lukeela eta ez gehiagokoa adierazten da. egunkari hauek berauek, gaztelaniak ipar edo hego ameriketan bizi dituen testuinguru zailetan, espainiar hiztunen hizkuntza eskubideak errespetatzeko aldarrikapena egiten da hauek bizi duten egoera salatuaz. gaztelar hizkuntzaren hedapena eta handitasuna goraipatzen da beste aldetik. euskarari buruz hitz egiterakoan berriz, espainiar guzion ondaretzat jotzen da hizkuntza hau gaztelaniarekin batera. baina sustatu eta babestu beharrekoa gaztelania da eta ez euskara. euskal prentsaren artean joera ezberdinak ikusten dira, baina bada bereizgarri nagusi bat espainiar prentsarekiko, euskararen auzia eztabaida politikora ez mugatzearena hain zuzen. euskararen eztabaidan protagonista nagusiak, erakundeak eta udaletxeak ageri dira, baina hauekin batera euskal hiztunak, gurasoak, herritarrak ere agertzen dira eragile nagusi bezala. euskarari buruz hitz egiterakoan hizkuntza gutxitu honen ezagutzaz, erabileraz, normalizazioaz hitz egiten da. euskara herri izaerari lotua agertzen da, identitatea edo Euskalerria bezalako kontzeptuekin lotuta. azkenik hizkuntza honen inguruko jokabideei dagokionez, euskal prentsan hizkuntza honekiko erasoen salaketa, hizkuntza eskubideen errespetuaz eta Euskararen Dekretuari buruzko aipamenak egiten dira. esan behar da hala ere, euskal prentsan ere ageri dela euskararen gaia eztabaida politikoan kokatzeko joera, honela gara eta berriak Euskal Herria edo eskuinaren aipamena egiteko joera dute. honelako jarrera adierazten dute egunkari hauek: euskararen kontrako erasoen salaketa egiten da, gernikako estatutuak gizarte elebiduna sortzeko zuen helburuak porrot egin duela adieraziz. elebitasunaren porrota agerian jartzen dute, hainbat arlotan euskal hiztunek izaten dituzten
|
hizkuntza
eskubideen urraketak aipatuz. erakundeei aldarrikatzen zaie bestalde, euskararen gizarte egoera normalizatuaren bermea, bereziki eusko Jaurlaritzari. honi ziurtatu ezin duena eskatzen zaio askotan, euskarak gaztelaniaren aukera berdinak izatea gizartean. euskararen inguruko arazoak agerian ipiniaz, estatuarengandik bizi dugun zapalketa nabarmenago egiten da, estatu espainiarraren kontrako estrate... egunkari hauek, hizkuntzen inguruko elkarbizitza aldarrikatzen dute. baina elkarbizitza honela ulertzen dute:
|
|
2018
|
|
|
ELEBIDE Hizkuntza Eskubideak bermatzeko zerbitzua da, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak kudeatutakoa. Eskaintzen dituen zerbitzuen artean
|
hizkuntza
eskubideen urraketen inguruko salaketak jaso eta kudeatzea dago. Horrek ahalbidetzen du hizkuntza eskubideen urraketa batzuen berri izatea, eta horien oinarrian egon diren arrazoiak zuzentzen saiatzea, baina zerbitzuak ez du urraketa guztien berri izango, bakarrik salatzen direnak ezagutuko baititu.
|
|
|
Eskaintzen dituen zerbitzuen artean hizkuntza eskubideen urraketen inguruko salaketak jaso eta kudeatzea dago. Horrek ahalbidetzen du
|
hizkuntza
eskubideen urraketa batzuen berri izatea, eta horien oinarrian egon diren arrazoiak zuzentzen saiatzea, baina zerbitzuak ez du urraketa guztien berri izango, bakarrik salatzen direnak ezagutuko baititu.
|
|
|
Azpimarratzekoa da ELEBIDEk, kexak jasotzeaz gain, horien konponbiderako izapideak egiten dituela; nagusiki, ustezko urraketari buruzko informazioa erakundeari eskatu, eta etorkizunean horrelakorik errepika ez dadin neurriak hartzeko iradoki. Hala ere, kontuan hartu behar da ziurrenik benetan ematen diren
|
hizkuntza
eskubideen urraketak baino askoz ere kexa gutxiago dagoela. Izan ere, askotan herritarrek ez dituzte kexak aurkezten, ez dutelako horretarako astirik, ez dakitelako kexa non edo nola aurkeztu, ez dutelako uste ezertarako balioko duenik, ez daudelako ziur euskaraz artatuak izateko eskubidea duten, beldur direlako kexa bat aurkezteak kalte egingo ote dion euren espedientearen emaitzari, eta abar.
|
|
|
Izan ere, Administrazioak berak deklaratzen duena zuzenean ontzat ematen dute, erabiltzailearen benetako esperientziaren egiaztatze enpiriko sistematikorik gabe. Bestalde, ELEBIDEko zerbitzuak erabiltzaileen ikuspuntua kontutan hartzen du, baina euskal hiztun proaktiboak ditu infomazio iturri bakarra(
|
hizkuntza
eskubideen urraketen aurrean kexa bat aurkezteko prest daudenak). Gainera, kexen sistema honek karga bat ezartzen dio euskal hiztunari (hizkuntza eskubideen bermearen betetze mailari buruzko informazioa eman behar izatearena).
|
|
2020
|
|
|
Elebiden jasotako kexa guztiei erantzuna ematen zaie eta hauen jarraipena egiten da Euskara Zerbitzutik. Kexa hauek kualitatiboki esanguratsuak dira zerbitzu honetan izapidetutako txostenen atzean
|
hizkuntza
eskubideen urraketa dagoelako. Elebidek bere urtekako jarduera txostenetan GU ren aktibitateari lotutako lau kexa erregistratu ditu 2014an, hiru 2015ean, hiru 2016an eta kexa bakarra 2017an.
|
|
2021
|
|
|
Lan horrek bi bide nagusi hartu izan du. Batetik, ELEN sarearen barruan euskal hizkuntza komunitatearen aldarria eraman izan du Kontseiluak, eta ondorioz, ELENen izenean gure komunitateari eragindako
|
hizkuntza
eskubide urraketa larriak nazioartean salatu izan ditu. Bide horretan aipatzeko modukoak dira Nazio Batuen Erakundeko hainbat batzordetan egindako esku hartzeak.
|
|
|
2020ko herritarren
|
hizkuntza
eskubideen urraketen kexak jasotzen dituen txostena aurkezterakoan, Hizkuntza Eskubideen Behatokiaren arAzken urteetan, arin baino arinago gertatzen ari zen digitalizazio prozesuaren abiadura biderkatu egin da, bat bateko eraldaketa eta egokitzapenak egitera behartu. duradunek lotura zuzena egin zuten kexen kopurua handitzearen eta pandemiari lotutako bizipenen artean.... " Hizkuntza eskubideei ematen zaien bigarren mailako balioa" salatu zuten.
|