|
2004
|
|
|
Egia esan, ez da batere harritzekoa halaxe gertatzea: militantzia ideologiarik gabeko hiztunak ez du ezer askorik egingo
|
hizkuntza
erabileraren arauak erro errotik aurkakoak baldin baditu. Une oro hizkuntza ohiturak auzipean jartzeko gaitasun psikologikoa ez dago nornahiren esku.
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, aipatutako artikuluak gatazkaren soziolinguistikaren gako (ia ia) guztiak jorratzen zituen eta izenburuak sortutako itxaropenak gainditu zituen. gainera, soziolinguistikaren irakaskuntza esplizituki lantzen ez zuen arren, gure gazteen heziketa soziolinguistikorako egitasmo bat garatzean kontuan izan behar diren funtsezko puntuak azaltzen zituen. hezkuntza etorkizunera bideratutako jarduera bat da eta gizarte baten etorkizuna baldintzatzen du. Beraz, hezitzaileek
|
hizkuntza
erabilerako arau berriak irakats ditzakete. Aracilen ustez, irakatsi liratekeen arau berriak indarrean dauden arauen aldaketa iraultzailea izango lirateke (SL iraultza) eta, kontu horri dagokionez, hezitzaileek iniziatiba hartu eta esaten dutena egin lukete.
|
|
|
Lehenik eta behin pentsatu behar dena zera da, ea benetan posible den ikasleei
|
hizkuntza
erabilerarako arau berriak erakustea. Arazo hori oraindik ezin izan dugu konpondu gaur egungo espainiarekiko mendekotasun garaian, eta oso zaila izango da horrelako egoera batean konpontzea. duela urte batzuk, Bigarren hezkuntzako curriculumak behar duen aldaketa sakonari buruzko proposamena egin nuen4 hala ere, ez gara kontu horretaz arituko. esan beharra dago Soziolinguistikak diziplina gisa ez lukeela Bigarren hezkuntzan eta Filologia katalaneko eta Linguistika orokorreko espezialitateetan bakarrik egon.
|
|
|
Soziolinguistikaren irakaskuntza nolabait desegitearekin batera, immigrazio berriko biztanle horien artean hizkuntza dinamizatzeko eta indartzeko dinamiketan zentratu da irudimena (hamarkada bakar batean atzerritar kopurua %0, 7tik %14ra igo baita), batzuetan ez baitakite ez gaztelania ezta katalana ere. horregatik, ikastetxe askotan hizkuntza laguntzako jarduerak egin dira Lehen hezkuntzan eta bikote edo tandem linguistikoak Bigarren hezkuntzan. Azken horretan, ikasletalde batek katalana irakasten dio pareko ezaugarriak dituen beste talde bati.
|
hizkuntza
erabilerako arau kaltegarriak5 asko dira. Arau horiek herrialdeko hizkuntzan hartuak izateko eskubidea kentzen die atzerritarrei eta beharrezko gizarte kohesioa, zuzentasuna eta aukera berdintasuna mugatzen dituzte. gizarte zibilak, arau horiekin puskatzeko, beste jarduera batzuk gauzatzen ditu:
|
|
2012
|
|
|
57). Haurren arteko
|
hizkuntza
erabilerarako araua euskara da eta taldekideek nolabait elkar erregulatzen ohi dute arau horretara doitzeko. Haurren arteko elkarreraginetan hizkuntza eredua ematen diote elkarri.
|
|
2016
|
|
|
Ondorio hau atera dute txostenean: «Esan daiteke ikasle gazteagoetatik helduagoetara konbergentziarako joera erakusten dutela datuek gizarteko
|
hizkuntza
erabileraren arau nagusiekiko». Alegia, Lehen Hezkuntzako umeen artean erabilera handiagoa lortzen du eskolak? «eremu gisa lortzen du gizartearekiko nolabaiteko autonomia bat»?, baina DBHn nekezagoa da hori, ikasleek lotura handiagoa dutelako eskolatik kanpoko gizarte arloekin, eta arlo horiek erdaraz funtzionatzen dutelako gehienetan.
|
|
|
Ondorio bera jaso dugu ARRUE ikerketan ere (Eusko Jaurlaritza eta Soziolinguistika Klusterra, 2013), alegia, ikasle gazteagoetatik helduagoetara ingurunean nagusi den
|
hizkuntza
erabileraren arau sozialarekin konbergentzia egiteko joera dagoela. Besteak beste, horregatik DBH2n ikasleen arteko euskarazko erabilera baxuagoa da LMH4ko ikasleena baino.
|
|
2023
|
|
|
Euskaraz eroso aritzeko, ordea, hiztunek euskara erabiltzeko aukerak eta gune erosoak behar dituzte. Izan ere, espazio soziofuntzionaletan zein territorialetan
|
hizkuntza
erabilerarako arau sozialak eraiki ohi dira, eta hiztunok arau horietara egokitzeko joera dute.
|
|
|
Euskararen gaitasuna belaunaldi berrietan gorantz doan arren, nabarmena da, jaiotza tasaren murrizketak eraginda, belaunaldi berriek gizarte osoko kopuru absolutuetan eragin mugatua dutela. Gainera, Arrue ikerketako emaitzek nabarmendu duten bezala, ikasleek, adinean gora egin ahala, gizarteko
|
hizkuntza
erabileraren arau nagusiekiko konbergentziarako joera erakusten dute, euren sozializazioan aurrera egin ahala, gizartearen eraginak indar handiagoa baitu, baita hizkuntzak erabiltzeko gizarte arau inplizituek ere (Martinez de Luna eta Suberbiola 2020). Hortaz, aipatutako ideia markoak, funts edo oinarri soziolinguistiko gutxi izateaz gain, euskararen normalizazioaren ardura belaunaldi berriengan gehiegi zamatzea suposatzen du.
|