|
2002
|
|
|
Azken hori egia ukaezina da, baina aurrekoa bezain egia da ustezko eleaniztasun horren atzean erdaren nagusitasuna bermatzeko eta mozorrotzeko trikimailua aurkitu nahi duela zenbaitek. Gure ikasleek
|
hizkuntza
bat baino gehiago jakin dute, jakintza zientifiko modernoaren iturritik bitartekaririk gabe edango badute; baina hori ezin da aitzakia izan gure hizkuntzaren menpetasun egoera betikotzeko. Litekeena da gai baten inguruko bibliografia guztia ingelesez baino ez egotea, baina gai horretaz espezialduko diren euskal profesionalek Euskal Herrian, euskal gizartean murgilduta egin dute lan, eta horretarako euskara ezin alboratuzko lanabesa izango zaie nahi eta nahi ez.
|
|
2003
|
|
|
• Mundu globalizatu batean
|
hizkuntza
bat baino gehiago jakitea beharrezkoa da, baina euskara ez da egokia bizi modernorako eta, geroari begira, askoz garrantzizkoagoa da ingelesa ikastea.
|
|
2006
|
|
|
Tira, gurea bezalako gizarte materialista eta" gauzak" pilatu eta kontsumitu zale batean," makillaje" pixka bat du ideiak kalera atera ahal izateko, baina esango nuke baduela bere potentziala,
|
hizkuntza
batean baino gehiagotan hitz egiten duenak bizipen mailan bere barruan dakien hori eta askotan hori probatu ez duenari adierazteko hain zail egiten zaiguna, hitz gutxitan adierazteko.y
|
|
2010
|
|
|
Gugandik gertuago, Txepetxek hololinguistikaren bitartez proposamen etiko bat egin zuen mundu mailan hizkuntza guztiek etorkizuna izan dezaten; bere proposamenari" paradigma antiglosikoa" deitzen dio (Un futuro para nuestro pasado, 365 or.). Proposamenak utopikoa diJakin 177 martxoa ekaina rudi baina polita da; munduko gizartea sare handi bat litzateke, bere partaideak eleanitzak izango lirateke. Sarearen partaideen arteko komunikazioa bermatua izango litzateke
|
hizkuntza
bat baino gehiagoren bitartez; alegia, ez litzateke egongo hizkuntza bat denon ulermenerako (ingelesa adibidez), baizik eta sarea konplexuagoa litzateke hizkuntza txikiei ere lekua egiteko. Gainera, elkar ulertzeko hizkuntzak ez lirateke inoren jatorrizko hizkuntza.
|
|
|
Estatuek eta munduko instituzioek diru publikoa zuzenean eman diete bankuei krisitik ateratzeko, orain BNP bankuak 2009rako bere etekinak bikoiztu egin dituela esan du (Le Point,): baina, noski, pentsioak dira ordaindu, edota enpresa batean
|
hizkuntza
bat baino gehiago edukitzea garestiegia da... Krisi garaian, beraz, euskarari dirua kendu behar zaiola diote, ekonomia suspertzeko.
|
|
|
Aukera bat baino gehiago dugunean, hautu bat egin behar dugu. Gizarte batean
|
hizkuntza
bat baino gehiago, edo hizkuntz aldaera bat baino gehiago dagoenean, hautu bat egin behar da; hautua maila politikoan egiten da, eta ondoren hautatu dena, alegia, etorkizunerako erabaki dena, praktikara eraman behar da. Horretarako plangintza bat abian jartzen da, gure kasuan hizkuntza plangintza bat.
|
|
2011
|
|
|
Elebitasuna gizabanakoari dagokio:
|
hizkuntza
bat baino gehiago erabiltzeko gaitasunari dagokio. Diglosia, aldiz, gizarteari dagokio:
|
|
|
Diglosia, aldiz, gizarteari dagokio:
|
hizkuntza
bat baino gehiagoren banaketa funtzionala gertatzen denean gizarte batean, diglosia dugu. Autore horren hitzetan:
|
|
|
Berez, kontzeptu horren definizioaren ezaugarria iraupena da (gutxienez hiru belaunaldiz iraun behar du egoera batek, diglosikoa izateko) eta Reversing Language Shift ereduan hizkuntzen arteko banaketa sozio funtzionalean oinarritzen da. Alegia, eredu horren arabera,
|
hizkuntza
bat baino gehiago dagoen testuinguru batean, bi hizkuntzen iraupena ziurtatzeko banaketa sozio funtzionala derrigorrezkoa da. Fishmanek bere eredua garatu egin izan du gizartearen aldaketen arabera.
|
|
2012
|
|
|
Zaila litzateke pertsona horiek beren seme alabei euskara baino ez transmititzea; gainera, motibo komunikatibo eta emozionalengatik ez dirudi egokia litzatekeenik ere. Bere seme alabei informazioak eta emozioak transmititzeko gai izan behar du guraso batek; gaitasun nahikorik ez badu euskaraz,
|
hizkuntza
bat baino gehiago erabili du. Oso gutxi dira benetako elebidun orekatuak, bi hizkuntzetan gai guztiez hitz egin eta emozio guztiak transmititzeko gai direnak.
|
|
2013
|
|
|
Areago: azpitituluak
|
hizkuntza
batean baino gehiagotan eskaintzeko aukera dago. Horrekin batera, audio duala emateko aukera ere badute telebista kanalek, ikusleak erabakiko duelarik programa bat hizkuntza batean edo beste batean jarraituko duen.
|
|
|
6 A eta B hizkuntzen hiztun elebakarren multzoek antzeko tamaina dutenean, AB/ BA hiztun elebidunen multzoen hizkuntz erabilerak eragiten ditu A edota B hizkuntzen erabilera tasak. Kasu horretan, hizkuntzen estatusa, boterea eta abar erabakigarriak dira
|
hizkuntza
bat baino bestea erabiltzeko.
|
|
|
Alabaina, euskara idatzia —eta arauez idatzia denaz mintzo naiz— plazara agertzeak ondorio txarrik ere ez ote duenez eragin pentsatzen hasia naiz... Izan ere, aurretik adierazi izan dudan bezala, badirudi Zuberoan, Ipar Euskal Herri osoan bezala, euskara egiten ari dela idatzita ageri den hizkuntza bat... mintzatua den
|
hizkuntza
bat baino gehiago! Eskolan gutxi edo aski ikasia eta irakatsia den hizkuntza bat, etxean, karrikan, dendetan, eguneroko harremanetan mintzatua den hizkuntza bat baino gehiago.
|
|
|
Izan ere, aurretik adierazi izan dudan bezala, badirudi Zuberoan, Ipar Euskal Herri osoan bezala, euskara egiten ari dela idatzita ageri den hizkuntza bat... mintzatua den hizkuntza bat baino gehiago! Eskolan gutxi edo aski ikasia eta irakatsia den hizkuntza bat, etxean, karrikan, dendetan, eguneroko harremanetan mintzatua den
|
hizkuntza
bat baino gehiago. Hori gero eta nabarmenago egia bihurtuko balitz, ondorioztatu beharra genuke euskara idatziaren beti eta gehiago plazaratzeak ez duela jendartean halako eragin psikologiko onuragarririk sortu eta hazi, uste izan zitekeen bezala... eta beharbada, aitzitik ere, euskara mintzatuaren atzera egitea areagotu egin duela.
|
|
2021
|
|
|
ea euskararik jakin gabe nola lagunduko zituzten seme alabak, bi hizkuntzekin ez ote ziren zoratuko, gero non erabiliko zuten ikasitakoa... Azalpen teorikoekin azaltzen nien zein garrantzitsua den
|
hizkuntza
bat baino gehiago jakitea, eta euskarazko irakaskuntzaren didaktika ere berezia zela esaten nien, berritzaileagoa zelako. Gero, irakasle batek azaltzen zien hori egunerokoan nola egiten zuten, eta, azkenik, B edo ereduko gurasoek zuzenean euren esperientzia kontatzen zieten; horrek asko balio zuen.
|
|
|
Beti bezala, sarrera nik egin nuen:
|
hizkuntza
bat baino gehiago hitz egitearen garrantziaz hitz egin nien, erraztasunaz, lagunak egiteko abantailez..., teoriak eta autoreak aipatuta. Eta han ari nintzela, A ereduko irakasle horietako batek moztu ninduen:
|
|
2023
|
|
|
Bultzada subjektibo hori, alabaina, nekez sortuko da euskararen erabilera hain nabaria ez denean.3 Euskararekiko aldeko sentimendua erakutsi arren, benetan zaila da migratzaile batek halako eremuetan euskara ikastea, are gehiago herri mugimenduetan euretan ere gaztelania edo frantsesa nagusi direnean. Etorri berritan bertako hizkuntza ikasi beharra dago; baina
|
hizkuntza
bat baino gehiago egonda, nondik hasi?
|