|
2000
|
|
|
– Alde batetik, kanpo ezaugarriak deitzen direnak daude, orduko krisialdi sozio historiko politikoarekin zerikusi dutenak, zientziagintzan eragina duten neurrian; adibidez, azkeneko mundu gerra, mundu deskolonizazioa, etab. Hauen ondorioenartean daude, adibidez,
|
hizkuntz
ukipenezko egoeraren zabalkundea mundu osora, ukipen egoera tradizionalen ondoan berriak ere sortuz; baita orokorki zein partikularki hartutako hizkuntzak, beharrezko aztergai bihurtzea gizarte zientzietan; horrela uler daiteke hizkuntzaren inguruan eraikitzen diren zenbait diziplina berriren sorrera: psikolinguistika, soziolinguistika, etnolinguistika, psikosoziolinguistika, edo hizkuntzaren filosofia, soziologia, politika, pedagogia, eta abar.Antzeko zerbait esan daiteke komu nikazioari buruz, zeren eta informazio etakomunikazio teoriak garai horretan hasten baitira beharrezko erreferentziakizaten, baita edozein gizarte zientzietan ere.
|
|
2007
|
|
|
Kontua da horrelako eredu sistema bat arrakastatsua izan daitekeela, bai, hizkuntzen arteko aldez aurretiko egoera orekatua bada, baina inola ere ez
|
hizkuntz
ukipen egoera jada desorekatua bada231. " Berreskuratu nahi den hizkuntza zutabetzat ez duen hezkuntza elebidunak", honela mintzo zaigu berriz ere gure autorea," ez du etorkizunik irakaskuntzan, ezta errespetagarria den pertsona irizpidetik harago, lurraldearena kontuan ere hartzen ez duenak" 232 Horrek, finean," elebitasun sozialaren kontzeptuaz" —zeina, Tejerinaren aburuz, politikarien gehiegizko razionalizazio batetik datorren233— hainbat autorek kritikoki esandakoa biltzera garamatza:
|
|
2020
|
|
|
Itzulpenak egin baditut ere ez dut neure burua itzultzailetzat, nahiz eta, berez, bizitzen ari garen
|
hizkuntz
ukipen egoeran euskaldun guztiok itzultzaileak garen ezinbestean, baina nik liburu honetan itzuli baino gehiago poemek eragindako irudikapen mentala ekarri dut euskarara, modu librean. Besteak beste, Aimé Césaire, René Char, Joyce Mansour, Robert Rius, Jaques Prévert, Unica Zurn, Francis Martinez Picabia, André Breton eta Robert Desnosen poemak eta haien inguruko oharrak dakartza lanak.
|
|
|
Honi guztiari, ordea, ezin zaio antzeman hizkuntza bakoitzetik at, edota, gure kasuan bezala,
|
hizkuntz
ukipen egoera jakin batetik at. Izan ere, aipatu bezala, hizkuntzaren gizarte egoerak moldatu eta, neurri handi batean ere, baldintzatu egiten baitigu kulturatze prozeduren menpekoa den ezagutzaren ekoizpena bera.
|
|
|
Piagetentzat, ezagutza ekintzetan eta eragiketetan oinarritu bide da bere bilakaerarako. Sobietarrek kultur baldintzaren barnean aipatzen dute hizkuntzaren egoera (beren ikerketetan ikusi zenez, gehienetan
|
hizkuntz
ukipen egoera diglosikoa besterik ez dena) ezinbesteko tartekari gisa. Piageten eraginez alde batetik, eta Stalinismoaren ondorioz bestetik, ez da behar bezain aintzakotzat hartu hizkuntz ukipenezko kultur egoera diglosiko horrek nola baldintzatzen duen pentsaeren ekoizpena.
|
|
|
Gure fakultatea zenaren, orain izenez aldatu baitute, eta orduko Donostiako Euskararen Patronatuaren artean (honi ere beste izendapena eman diote dagoeneko...) egindako lan hitzarmenaren oinarrian (harrigarria bada ere, EHUren eta Donostiako Udalaren artean dagoen gutxienetako bat) euskararen kalitatea zegoen aldarri. Hau da, bizi garen
|
hizkuntz
ukipen egoeran hizkuntza bakoitzaren osasuna neurtu ahal izateko azpimarratzea, kale erabilerak garrantzia eduki arren, norberaren barne atxikimendua ere funtsezkoa dela eta zeregin horretan literaturak, oro har, eta hala poesiak nola aforistikak zehazki, bidea ematen dutela euskaraz sentitzeko eta pentsatzeko, edozein hizkuntza biziberritzeko eta iraunarazteko ezinbestekoa dena....
|
|
2021
|
|
|
Eta nola egin daiteke hori? Sintaxia dela bide, alegia, edo, beste modu batera esanda, esaldi zehatzen bidez, hizkuntza jakin baten bidez eta, hautatutako hizkuntza horrek,
|
hizkuntz
ukipen egoera jakin batean beste hizkuntzekin harremanetan dagoenean, egin beharreko hizkuntza aukera suposatzen du lehenik eta behin... 3
|