|
2004
|
|
|
jakina, nola lotuko ditugu bada hain modu estu eta gogor horretan hizkuntza, pentsaera eta herritasuna euskal? Berak
|
hitzetik
hortzera darabilen totalitarismo horren asmatzaileek gure herrian etnozidioa azken bururaino eraman ondoren, nola hasiko gara bada gu errealitate ñabar hau euskaldun huts bihurtu nahirik. Jainkoarren!
|
|
|
Mendigurenek sentitzen duen hozki berbera sentitu izan dugu geuk ere behin baino gehiagotan. Askotariko nazio nortasunaren aldarria
|
hitzetik
hortzera darabilen asko, gehienak esango nuke, aldez aurretik eskuratua duten statu quo zale amorratuak izaten dira maiz; hauek, hala, eskutik duten hogeita hamaikari eutsiko diote kosta ahala kosta. Elebitasunaren mozorropean hizkuntza egoera diglosikoaren bazterkeria zuritzeko ez baitute arazorik izaten, testuinguru ideologikoa eta politikoa aldeko dutenez.
|
|
|
Elebitasunaren mozorropean hizkuntza egoera diglosikoaren bazterkeria zuritzeko ez baitute arazorik izaten, testuinguru ideologikoa eta politikoa aldeko dutenez. Non dago, dena dela,
|
hitzetik
hortzera darabilten hizkuntza aniztasunaren paradisu hori?
|
|
|
Eta datu horrek are larriago bihurtzen du Mitxelenaren ardura: batetik, egiantzeko tesiak aldeztu zituen euskaldunon hizkuntzazko jatorriari zegokionez; bestetik, berriz, ez zuen aintzat hartu behar bezala nolako testuinguru nazionalean bota zuen
|
hitzetik
hortzera erabilia izan den bere esakunea. Ezin esan behinik behin zuhur hitzik itzuri zitzaionik, holako egoeretan hobestekoak izan arren.
|
|
|
orain arte ez da herritarren borondate eta nahia izan hizkuntza aldaketa eta ordezkapena eragin duena, Frantziako Errepublika demokratikoan, esate baterako, ez baita politika hori aplikatu, eta haiek ez dira kontsideratzen, ageriko gauza denez, Euskal Jaurlaritzan hizkuntza politika diseinatzen dutenak baino antidemokratikoagoak. Are gehiago, Lakuan lanean dihardutenek ere ez nuke esango Frantzian eta Espainian egun indarrean dagoen Estatu eredua demokraziaren areriotzat daukatenik,
|
hitzetik
hortzera darabilten elea, Estatu bi hauek izendatzerakoan, erdarazko. Estado de derecho, izaten delako.
|
|
|
Giza aniztasunaren oinarrian hizkuntza aniztasuna dagoela frogatu nahi izan du. Euskal Herriaren pluraltasuna
|
hitzetik
hortzera darabilenarentzat ikasgai ederra, ederrik bada: halakorik zinez nahi baduzu, zaindu ezazu euskara, eta euskarari dagokion Euskal Herria, hala munduko hizkuntza ekologiaren lorategian euskararen koloreak dirdira egingo baitigu.
|
|
|
Orain, iltzearen erdi erdi erdian jo ondoren, azter dezagun behar komunikatiboen auzi hori, auziak arazoaren muineraino eraman gaitzake-eta. Hizkuntza didaktikaren munduan
|
hitzetik
hortzera darabilgun kontzeptu horren esanahia arakatu nahi nuke gaingiroki bederen. Zeren eta, hiztunaren behar komunikatiboen luzezabala ezin da murriztu banakoaren esperientzia komunikatibora, komunikazio behar horiek asetzen diren testuinguru soziolinguistikoa ez delako hain zuzen hizkuntzen ezarpen eta hegemonia gaiarekin zerikusirik ez duen jarduna.
|
|
|
Euskal hiztunen hazkunde liluragarria
|
hitzetik
hortzera darabilenak hobe luke, hobe lukeenez, euskararen egungo erabileraren nolakoa pixka bat aztertuko balu. Hobe luke, hain zuzen, gorago aipatu dugun zilborrestearen papera betetzen duen mintzaira zein den jakitea.
|
|
|
Nola ulertu behar dugu giza bizitzaren izari linguistikoari eta kulturalari dagokienez, askotariko mundu baten izaera anizkorra? Nola hauteman behar genuke, alegia,
|
hitzetik
hortzera darabilgun pluraltasunaren aldeko aldarriaren esanahi zehatz eta sakona. Gaizki ulertuak esku artean dugun auzi honekin lotuak daudela iruditzen zait.
|
|
|
Mari Karmen Garmendiak
|
hitzetik
hortzera erabili izan duen arrazoia, arrazoi funsgabea dela aitortuko bagenu, hanka sartze handia egingo ote genuke. Ez dirudi.
|
|
2008
|
|
|
Subjektuaren kontzeptua
|
hitzetik
hortzera darabilgu aspaldi honetan. Kontzeptu horren esku baldin badago herri baten iragana eta etorkizuna, nori dagokio gurean ohore hori?
|
|
|
Bidenabar, bortizkeria dela eta: Imazek jakin luke
|
hitzetik
hortzera darabilen indarkeriaz aparte, gure gizartean badela bortizkeria sinboliko bat, eta testuinguru honetan sinboliko hitzaren esanahia ez dela ahuntzaren gauerdiko eztula; zehatz mehatz, gure bizitzeko eta izateko modu euskalduna bortxatzea esan nahi baitu. Hizkuntza kontuak, identitate kontuak bezalatsu, ez baitira bakarka aztertu beharreko auziak, ikuspegi dialektiko baten argitan baino.
|
|
|
Hizkuntzaren itzal luzea tarteko, Irlanda berriz ere bidegurutzera;
|
hitzetik
hortzera darabilgun Irlandako esperientzia zapuztuaren oihartzuna. Esanak esan, hondar hondarrean zer gertatu zen han?
|
|
|
alegia, euskal kulturaren sail edo adar horien esku dagoela nolabait ere gure nazio krisia egungo atakatik ateratzea. Kultura kontzeptu horrek ez digu balio hemen
|
hitzetik
hortzera darabilgun kultura afera definitzeko eta bideratzeko.
|
|
|
Bi hizkuntza menderatzaile horien kultura, espiritua, sena eta giroa elkarrekiko kidetasunean bazkatzen dira gizarte nazionalaren eguneroko eraikuntzan. Eraikuntza nazionala, izan ere, eguneroko jarduna da gurean, baina bi nazio estatu arrotzen eraikuntza da egiten dena Euskadi edo Euskal Herria izeneko lurraldean, ez guk
|
hitzetik
hortzera darabilgun euskal nazioarena.
|
|
2009
|
|
|
Eta, hala ere, Nazariok oroitu behar zuen, bai, bekatu bat, hamahiru hamalau urterekin egina, misioen garaian; misioak ematera fama handiko sermolari bat etorri zen, seigarren manamendua
|
hitzetik
hortzera erabili zuena, ohitura ustez txar guztiak jipoituz: janzkerak, musikak, esku-soinuarena batez ere, zeina baitzuen infernuko hauspotzat?
|
|
|
Eta, hala ere, Nazariok oroitu behar zuen, bai, bekatu bat, hamahiru hamalau urterekin egina, misioen garaian; misioak ematera fama handiko sermolari bat etorri zen, seigarren manamendua
|
hitzetik
hortzera erabili zuena, ohitura ustez txar guztiak jipoituz: janzkerak, musikak –esku soinuarena batez ere, zeina baitzuen infernuko hauspotzat– eta dantzak; egun batean, baina," bakarkako bekatuaz" mintzatu zen, eta horrek astindu zizkion Nazario Orberi erraiak, berak kanpaia jotzeko ohitura baitzuen –ez elizakoa, bistan da–, aldian behin.
|
|
2011
|
|
|
Mundu guztiak omen daki genozidioa zer den, baina inor gutxik etnozidioa zer arraio den zehatz mehatz. Hala ere, munduko hizkuntza eta kultura gehienak galtzeko arrisku bizian egonda, ez ote da etnozidioaren auzigaia
|
hitzetik
hortzera erabili behar genukeen gogoeta jarioa?
|
|
|
–Argi eta garbi geratu da Europako Batasunaren politikan, hizkuntz aniztasunaren leloa
|
hitzetik
hortzera erabili arren, hizkuntzaren auzia ez dela kulturaren alorreko gai nagusi bat; aitzitik, politika hori estatuen jokabidearen isla hutsa da. Hau da, herrialde batek estatua baldin badauka, bere hizkuntza ofiziala izango da.
|
|
|
Lan honetan gutxiengo eta minorizatua terminoak
|
hitzetik
hortzera darabiltzagunez, hona ohartxo argigarri bat. Lehenik eta behin, ez dira sinonimoak beti eta non nahi.
|
|
|
soilak ere baditu bere hutsune larriak. Hainbaten moral aratzak
|
hitzetik
hortzera darabiltzan helburuak izen abizenok ditu: giza eskubideak. Eskubide horien aplikazioa dute helmuga, eskubide horien eskutik gauza daitekeen politika hezurmamituta hizkuntz gutxiengoen zoria hobetuko delakoan.
|
|
|
Ala baldar samar gabiltza kontu honetan? Hona hemen
|
hitzetik
hortzera darabiltzagun esapide eredu batzuk, onerako edo txarrerako: –gutxiengoaren hizkuntza?,, hizkuntza gutxitua?,, eremu urriko hizkuntza?,, minoria linguistikoak?
|
|
|
Bidenabar, azal dezagun gaingiroki bederen lan honetan
|
hitzetik
hortzera darabilgun gizarte nazionala ren ideia. Klaus Zimmermann-i zor diot kontzeptu hori:
|
|
2012
|
|
|
eta, alabatxo? hitzak
|
hitzetik
hortzera erabiltzen ziren egun osoan zehar, ezpainetako dardaratxo batekin batera, bakoitzak bere mintzo gozoak amorru dardarizozko ahotsez botatzen zituela.
|
|
2017
|
|
|
Horrek guztiak ez du arintzen, jakina, hemen bertako euskotarren91 jokamolde folkloriko sinboliko deitoragarria. Besteak beste, Euskadi
|
hitzetik
hortzera darabilten euskotarren jokabide erdaldun espainola barkagaitzagoa delako. Etorkinen korapilo bihurri hau dela-eta, J. M. Sánchez Carrión Txepetxek zioen, batetik,, espainiar nazionalismo hedakorraren zabaltzaile?
|
|
2018
|
|
|
jainkoek ez zioten seme alaba gehiagoren dohaina eman nahi izan; zerbait egin beharra zegoen, beraz, Wendarren askaziak iraunen bazuen. Wen etxearen sona guztiz ezaguna zen Kantonetik Mantxuriara, gure jaunaren arbasoen ekintza gogoangarriak eta mendez mende pilaturiko aberastasun sinesgaitzak
|
hitzetik
hortzera zerabiltzaten eskualde osoko jauregi guztietan. Hortaz, Shan Nao jaio zen une beretik ugariak izan ziren Wen Furen belarrietara ailegatu ziren ezkontza proposamenak.
|
|
2019
|
|
|
Pentsatu behar dugu oinazearen antonimoa ez den poztasun klase bat, arruntean
|
hitzetik
hortzera darabilgunaz aski ezberdina. Halere, gogorra egiten zait anekdota, Historiak helarazi ez dizkigun elipsiak aintzakotzat hartuta ere.
|
|
|
Uste zuten, lerroz lerro? horrek poza emango ziola; izan ere, esamolde kuttuna zuen eta
|
hitzetik
hortzera erabiltzen zuen: –Ebanjelioa lerroz lerro ohoratu?
|
|
|
Horrelakoetan ohartzen gara noraino garen espainolaren (edo frantsesaren) morroi
|
hitzetik
hortzera darabiltzagun hitz eta erreferentzietan. Albo erdaren eragin indartsuaren eraginez, gero eta sakonagoa den gure arteko mugaren aurka ekiteko manerarik eraginkorrenetako bat euskaldunon arteko harremanak ugaltzea eta gure hizkuntza komunitatea trinkotzea da, bide batez, denontzat gero eta ulergarriagoa izango den estandar batu komuna sustatuz.
|
|
2020
|
|
|
Krisiaren bezpera arte
|
hitzetik
hortzera generabilen ingelesezko VUCA kontzeptua (Volatility, Uncertainty, Complexity, Ambiguity) etorkizun hurbileko errealitatearen ezaugarriak laburbiltzeko... Eta guztia hankaz gora jartzen ari den honetan, bete betean asmatzen du termino horrek gaur egungo errealitatea bera deskribatzeko.
|
|
|
Artikulu honen ardatzari dagokionez, lurralde zatiketak kaltetutako eremuetarako helburu zehatzak ditugu, baita lurralde arteko osagarritasuna lantzeko ere. Kohesio kontzeptua
|
hitzetik
hortzera darabilgu naziogintzara emandakook, baina funtsean kontzeptu praktikoagoak ditugu, hala nola, lankidetza eta elkarkidetza. Zein praktika emango diogu lurralde arteko euskal lankidetzari COVID aroan?
|
|
2022
|
|
|
Nik bere entusiasmoa miresten nion, irakasle batengan gehien miresten nuen dohaina zen. " Argigarria" zen
|
hitzetik
hortzera zerabilen hitza eta Pierre Bourdieu haren jainkoa.
|
|
2023
|
|
|
Gure gizarteaz gogoeta egiten dugunean –baita ikuspegi kritikoaz aztertzen dugunean ere–,
|
hitzetik
hortzera darabiltzagu aurrerapena eta aurrerabidea. Bistakoa da Historiaren denbora lerroan lekurik onena egokitu zaigula guri, eta, gainera, planetaren luze zabalean ere tokirik goxoenean suertatu gara.
|