|
2000
|
|
|
karruskatze edo murtxikapen, zistu, ibili, kirrizkatze (hortzez eginiko soinua) eta beste egintza batzuetatik sortzen diren soinu edo oihuak. Eta bestetik,
|
hitzak
sortzen dituzten arren, argitasun fonetiko barik egiten diren soinuak. Hauek ezin dira besteetatik bereizi.
|
|
2002
|
|
|
. Gainsorkuntza da ekidin beharreko ezaugarri bat (analisiari bakarrik begiratzen zaionean gain analisia ere esaten zaio). Gainsorkuntza gertatzen da hizkuntzan existitzen ez diren
|
hitzak
sortu edo analizatzen direnean. Adibidez, euskaraz egin eta ten morfemak kateatzean egiten sortu behar da, baina sistema batean gerta liteke egiten zein* eginten onartzea (analizatzea edota sortzea) eta kasu horretan gainsorkuntza gertatuko litzateke.
|
|
2003
|
|
|
Baina oker dabiltza sasi jakintsu horiek ere; ez dakikete ber gauza direla grekozko ethnos hitzetik datorkigun, etnia? eta latinezko natio
|
hitzak
sortu digun, nazioa?.
|
|
2006
|
|
|
Gero, egun batean,, ez? hura argudiatu egin behar zela pentsatu nuen, eta
|
hitzak
sortu ziren. Amets haundi eta utopiarik gabe oso ongi bizi gintezkeela uste dut; aski da lagun hurkoarekiko errespetua, dezentzia pixka bat, eta lanabesen erabilpen zuhurra (adimena, zientzia, teknika, pentsamendua).
|
|
2007
|
|
|
Ib., 53: «Hau da,
|
hitzak
sortu ziren hitzak zeudelako, egon aurretik». Sorgin gurpilaren kritika hau hizkuntzaren jatorriaren esplikazioan konbentzio bidez, Herder-ek Rousseau baitan ikusia zuen zalantza gabe, ik. op. cit, 147:
|
|
2008
|
|
|
Horietaz gain, badira egitekoak oraindik ere: Orotariko> Euskal> Hiztegia> eta Hiztegi> Batua> osatzea eta amaitzea,
|
hitzak
sortu eta beste hizkuntzetakoak etxekotzea eta, Nafarroan, testu idatziak urri samarrak izanik, ahozkotasunari lehentasuna ematea, ahozko hizkuntza xehero jaso eta argitaratzeari, alegia. Euskaltzaindiak badu zeresana hiztegigintzan:
|
|
|
Erdal mailegurik hartu nahi eza da horrelakoak eratzeko arrazoia. Eratorbidea
|
hitzak
sortzeko erabili beharreko baliabidea da, baina horrek ez du esan nahi nolanahi era daitezkeenik. (4) an ageri den osasunketa> hitzak aditzera ematen digu, dirudienez, osasun> hitza ez zitzaiola aski idatzi zuenari edo teknikoago iritziko ziola atzizkidunari, keta> oro har aditzoin bati eransten bazaio ere9.
|
|
|
Modulu lexikoaren ebaluazioan, alde batetik,
|
hitzak
sortzeko gaitasuna neurtzen da, izendatze probaren bidez. Objektuen irudiak aurkezten dira, haien izenak idatz ditzan; marrazkiko objektuetako baten izena esaten da, objektua seinala dezan; definizio bat ematen da, definizio horri dagokion objektuaren izena idatz dezan.
|
|
|
Saio horietan, haurraren kontzientzia fonologikoa lantzen da, hots, ahozko hizkuntzaren soinuak identifikatu eta erabiltzeko trebetasuna. Kontzientzia fonologikoa lantzeko, errimak ezagutu eta ekoizten dira, silabak ezagutzen dira, hitza fonematan zatitzen da, fonemak elkartuz
|
hitzak
sortzen dira, soinu bat beste batez ordezkatzen da. Esaldien, hitzen, silaben eta fonemen segmentazio eta sintesi ariketak egiten dira.
|
|
2009
|
|
|
Terminoei sorkuntza baliabidea egokitzeko, lehen irizpidea hitzak OEHn sarrera gisa agertzen diren edo ez egiaztatzea izan da; agertuz gero, euskal ondare lexikaleko hitzak direla onartu dugu, eta
|
hitzak
sortzeko erabili diren baliabideak ez ditugu kontuan izan. Adibidez, adibide, baliodun, kenketa...
|
|
|
Jazza da nire mundua, baina egitasmo bat dut musika elektronikoan dabiltzan ikaskide batzuekin. Abestu egiten dut horretan,
|
hitzak
sortu eta konposatu talde kideekin batera. Esaterako, elektronikarekin bost ahotsezko polifonia egiten dut nire ahotsarekin.
|
|
2010
|
|
|
Marxismoan bilatzen nuena euskararen edukian aurkitu dut. Iaz azaldu nizuen zelan ugazaba eta osaba berbek, Vladimir Propen herri literaturaren gaineko ikerketek, enperadore erromatarrek erabiltzen zuten norberaren arrebaren semea oinordeko bihurtzeko ohiturak eta beste mila datuk frogatzen duten gure familia harremanak adierazteko
|
hitzak
sortu ziren garaian jabetza emakumeen bidez transmititzen zela. Egungo ikerketa etnografikoetan kultur edukien transmisioa zelan eta noren bidez egiten den aztertzen dugunean, ondorio berera heltzen gara.
|
|
|
Hizkuntza da gizabanakoen arteko komunikazioa ahalbidetzen duen funtziokognitiboa. Pertsonek zeinuz osatutako sistema edo kode baten bitartez hitz egitenikasten dute; hau da,
|
hitzak
sortzen dituzte. Kode hori ikasprozesu luze bateaneskuratzen da.
|
|
|
– Letrak erabiliz
|
hitzak
sortu: fruten edo animalien izenak sortu.
|
|
|
|
hitzak
sortzen dira,
|
|
|
Manuel Larramendigandik aurrera luzaroan jasan behar izan da euskaraz joera hori: erdarazkoak ez diren
|
hitzak
sortzekoa, baina euskarazkoak ere ez. Amazigen artean berdin, idazten hasi eta hizkuntza normalizatzeko orduan, arabieraren eta beste hizkuntzen presiopean, ez da erraza izango hizkuntzaren logikaren oreka mantentzea.
|
|
2011
|
|
|
Euskarazko errekurtso faltan gaztelaniara pasatuz. Gainontzeko hizkuntzetan
|
hitzak
sortu egiten dira eta gazteek ere beraientzat norma bihurtuko diren espresioak sortzen dituzte. Horrela hitz egiteko modu berezi horrek adin taldeari izaera propioa ematen dio.
|
|
|
Maiatarrei dagokienez, oinarrizko aldarrikapena da aurreko hori. Ondo dakigunez, maia hizkuntzak mendebaldekoekin alderatuta arras bestelakoak dira tipologiari dagokionez, atzizki sistemaz osatutako hizkuntza aglutinanteak baitira haiek, zenbaki kategoriak eta
|
hitzak
sortzeko beste baliabide batzuk dituztenak. Maiatarren iritziz, beraz, beren mintzairak galduko balira, ingurumenarekiko daukaten adierazpen sistema hori guztia galdu egingo lukete, ñabarduraz jositako mundu sinboliko hori guztia ezin baitute mendebaldeko hizkuntzek aditzera eman?.
|
|
|
Hala ere, errehabilitazioa amaitu ondoren, zirujauek egiaztatu dute emakumeak normaltasunez hitz egin dezakeela.’ Emakume hori ahotsik gabe zegoen 1999az geroztik, bere ahots kordak kaltetuta geratu zirenean operazio batean. Operazio horren ondoren trakeotomia bat egin zioten
|
hitzak
sortzeko gailu elektroniko bat instalatzeko, baina soinu artifizial batekin. Medikuek adierazi zuten paziente hori laringe transplantea egiteko hautagai egokia zela; izan ere, 2006an giltzurruneko eta pankreako transplantea jaso ondoren, organoak errefusatzea saihesteko botikak hartzen zituen.
|
|
|
Ahoskatzeko errazagoak diren fonemen ordez beste batzuk erabiltzen ditu (“tertziarioa” nahi dut, “pezoa” eta “pisua”). Hizkuntza distortsionatu eta ia ulergaitzak diren
|
hitzak
sortzen ditu. Errepikatu konbultsiboki silaba bat edo gehiago esaldi bat ematean.
|
|
2012
|
|
|
Gutxi batzuek ezagutzen zuten Internet orain 30 urte, eta inor gutxik imajina zezakeen asmakuntzak gizartean zenbateko eragina izango zuen. Gizartea behatuta, William Gibson (Hego Karolina, AEB, 1948) etorkizuna aurreikusteko gai izan zen bere estreinako eleberrian Neuromancer (1984), eta horretan, hain zuzen ere, ziberespazioaren kontzeptua eta
|
hitzak
sortu zituen. Idazlea Bilboko Gutun Zuria literatur jaialdian izan da, eta orainaldiko errealitatearen eta etorkizunekoaren arteko loturaz aritu da.
|
|
|
Ez esan bitartean Euskaltzaindiak
|
hitzak
sortu behar dituenik!
|
|
|
Hutsera murriztu behar zituen zoriaren aukerak, eta modu bakarra zegoen horretarako: zoriak aukeratu zituzkeen
|
hitzak
sortzea eta erabiltzea. Horregatik erabaki zuen –esperantoa gogoan– hizkuntza berri eta propio bat garatzea, edo gutxien gutxienez inongo hiztegietan egongo ez ziren hitzak asmatzea.
|
|
|
Egiak begiak urratzen dituela zion Mari Ameztoi zenak bere Luhusoko Kaperan, xakur ttikia sahetsean. Urteak jin urteak joan, egiak jin zaizkigu ostean, zalapartaka eta ziliportaz, besten ekintza eta hitzetarik eta begira egon garen aldi oro
|
hitzak
sortzen ziren. Joan diren urteetako idazlaneri begira halako sendipen bereziak jauntziak zituela ageri zen.
|
|
2013
|
|
|
Dagoeneko hiru disko luze argitaratu dituzue. Nolakoa da
|
hitzak
sortzeko prozesua. Disko guztietan erabili dugu jendearekin elkarlanean sortzeko sistema, abesti guztiak sortu ditugu horrela.
|
|
2014
|
|
|
Agian, itzulerek ez dutelako hitzik ekarri behar. Agian, oraindik ez direlako elkarri esateko dituzten
|
hitzak
sortzeko gai.
|
|
|
Kontzeptu nagusiak kontzeptu mapen goiko aldean jarriko dira, eta haien mende daudenak, berriz, beheko aldean. Horretarako, kontzeptuak garrantziaren arabera antolatu behar ditugu taulan, eta kontzeptuen arteko lotura
|
hitzak
sortu behar dira. Gogoan izan horiek galdera moduan jartzen direla.
|
|
|
Lotura
|
hitzak
sortzen.
|
|
|
Kanabera hartu zidan ottok eta haltz bati kontra jo zuen laxarazteko" zikinkeria" erranez. Belarrean zen buttiga, urera ezin hel, bere mamutza mila pata higitzen, so egon nintzaion ottoren
|
hitzak
sortu zidan nazkak hartua. Urera lerratu zen herrestan, eta igerika hasi bere palpitazio bitxiekin, hola kurritzen baitira ureko guziak arrain ez direlarik, txipiroi, marmoka eta beste.
|
|
|
Bertsolariak hitzarekin duen abilitatea miresteko biltzen gara. Baina zein da bertsolariaren
|
hitzak
sortzen duen esanahiaren eta politikaren arteko harremana. Hizkuntzaren abilitateek duten komunikatzeko ahalmena entzulegoarekin konektatzen dute, ikus entzulegoaren sentimenduekin.
|
|
|
Aurrekoarekin oso loturik dago, bestetik, ki ren bigarren adiera. Ki erabilera ezberdinak dituen euskarazko atzizkia ere bada; alde batetik, emeki edo poliki bezalako
|
hitzak
sortzeko moduzko adberbiogilea dugu; bestetik, materia edo zatia adierazten duten hitzak sortzekoa —aterki, izozki, odolki—; eta, azkenik, osotasun baten zati berdinak adierazteko hitzak sortzen dituena — biki, hiruki.
|
|
|
Aurrekoarekin oso loturik dago, bestetik, ki ren bigarren adiera. Ki erabilera ezberdinak dituen euskarazko atzizkia ere bada; alde batetik, emeki edo poliki bezalako hitzak sortzeko moduzko adberbiogilea dugu; bestetik, materia edo zatia adierazten duten
|
hitzak
sortzekoa —aterki, izozki, odolki—; eta, azkenik, osotasun baten zati berdinak adierazteko hitzak sortzen dituena — biki, hiruki.
|
|
|
Aurrekoarekin oso loturik dago, bestetik, ki ren bigarren adiera. Ki erabilera ezberdinak dituen euskarazko atzizkia ere bada; alde batetik, emeki edo poliki bezalako hitzak sortzeko moduzko adberbiogilea dugu; bestetik, materia edo zatia adierazten duten hitzak sortzekoa —aterki, izozki, odolki—; eta, azkenik, osotasun baten zati berdinak adierazteko
|
hitzak
sortzen dituena — biki, hiruki.
|
|
2015
|
|
|
Hitzak erdaratik hartzea ere errazago gertatzen da lagunarte giroan. Egin dezagun kontu bat bateko jarduna dela,
|
hitzak
sortzeko eta lantzeko astirik ematen ez duena, eta burura etortzen den lehena edo boladan dagoena erabiltzen da.
|
|
|
" Promotores del nasayuwe" deitzen diren eragileek lan ona egin dute lauzpabost urteotan. 40 lagun dira une honetan Caukako iparraldean komunitatez komunitate dabiltzanak, hizkuntza berreskuratzeko eta kontzientzia esnatzeko hainbat jardun konbinatuz (hezkuntzan irakasleei lagundu eta sustatzea, musika eta kultura sortzea, helduei irakastea,
|
hitzak
sortzea, familiak animatzea...). Lehen gaztelaniaz egiten ziren bilera eta batzar asko neurri on batean nasaz egiten hasi dira.
|
|
2016
|
|
|
Bi Bala iritsi zitzaidan bizitzaren parera bertsotan distira gutxirekin antzematen nuenean nire burua, motibazio txikiarekin eta akuilu horren faltan. Konturatu nintzen ilusio hori,
|
hitzak
sortzeko gogo hori eta bertigo hori Bi Balatik zetorkidala. Estimatzen dut bertigo hori errekuperatu izana.
|
|
|
Miren Karmele Gomezi hutsune
|
hitzak
sortzen dizkion irudiak. Irudia:
|
|
|
«Behar da denek onartutako autoritate bat, ebatziko duena noiz, zer eta nola, adostutako plangintzaren arabera; Euskaltzaindiak corpusean egiten duen funtzioa estatusean egingo lukeena». Autoritate
|
hitzak
sortu du ezinegona sektore batzuetan. Amonarrizek azaldu du zein den proposamena:
|
|
|
Bihotzaren taupadetan,
|
hitzak
Sortu du doinua
|
|
2017
|
|
|
hasieran musika harrabots bat izan zen, plazer eta ondoez sukartsu bat, nire zainetako odoletara gorputz arrotz bat sartu balitz bezala eta nire organismoa borrokan ari bailitzan hura asimilazio bidez menderatu eta ezeztatzeko. Eta nukleo horren inguruan
|
hitzak
sortzen hasi ziren, hura inguratzen eta elikatzen, iduri enbrioi bat. Oroitzapen ilunak argitzen hasi ziren, poz eta nahigabe ehortziak azalera jalgitzen, bizitzak gora egin zuen aire meheago batera, eta Zorba ipuin bihurtu zen.
|
|
|
Bizi bezain sentikorra da kanta, Lesaka herria bera, bere memoria, ikastola eta haurren bizipoza islatzen baititu. Izan ere, Nafarroa Oinezen Bikin bat in leloan oinarritu da Estitxu Arotzena bertsolari lesakarra abestiaren
|
hitzak
sortzeko, eta doinuz jantzi ditu Igor Telletxea Berako musikariak. Hori guztia irudietara ekartzeaz arduratu da, bertzalde, Xumar Altzugarai zinegile lesakarra.
|
|
2018
|
|
|
Isilik egon, irudimenak zure
|
hitzak
sor ditzan.
|
|
|
Irudimenak ezin baititu zure
|
hitzak
sortu.
|
|
|
Sakon hartu du arnasa. Hamabost bat segundo pasatu dira
|
hitzak
sortzen hasi direnerako. Garagardoari trago bat eman dio lehenik, halere, eta zigarroaren azken kondarrak kontsumituta, lurrera bota du zigarrokina.
|
|
2019
|
|
|
Oholtza gainean ere ez dira bakarrik egon pailazoak, diskoan lan egin duten kideak izan dituzte alboan:
|
hitzak
sortu dituen Leire Bilbao idazle bizkaitarra, doinuak konposatu dituen Xabier Zabala, eta pailazo bihurriak marrazki bilakatu dituen Maite Mutuberria ilustratzailea. Abestietan, gainera, Idiazabalgo eta Ordiziako haurrek beraien ahotsa jarri dute.
|
|
|
Eskailerak jaitsi eta etxea inguratu zuen, beste Spink eta Forcible andereñoen pisuraino. Ateko bonbillak kliska kliska zebiltzan, Coralinek inondik ere ulertzen ez zituen
|
hitzak
sortuz. Atea itxita zegoen.
|
|
|
Edo ia berdina: Spink eta Forcible andereñoen etxeko ate inguruan bonbilla urdin eta gorriak zeuden, etengabe pizten eta itzaltzen zirenak,
|
hitzak
sortuz; eta argiek elkarri segitzen zioten atearen inguruan. Piztu eta itzali, buelta eta buelta.
|
|
|
Esate baterako, gizartearen sektore zabal batean, ofizialtasuna?
|
hitzak
sortu duen beldurra ikusita, ez al litzateke egokiagoa bestelako kontzeptu orokorrago eta onartuagoei ematea lehentasuna bolada batez. Kasu batean nahiz bestean, progresibitatea eta errealitate soziolinguistikoen araberako egokitzapenak ezinbestean egin baitira.
|
|
|
Hizkuntza ez dela traba bat izan segurtatuko du lehenik, hiztegia azalduz, segurtatuz ulertua delahitza, eta hiztegiaren gibelean kontzeptuak ere ulertuak direla bermatuko du honela, maiz (edobatzuetan) agertuko baita ulermen arazo nagusia ez zuela
|
hitzak
sortzen baizik eta honek adieraztenzuen kontzeptuak)... eta H2an ari den irakasleak gehiagotan azalduko ditu kontzeptuak H1eanbaino, H1ean suposatuz hitza ulertua dela maiz ez baita azaltzen, ez hitza eta ez kontzeptua (Idiazabal, 2011).
|
|
|
Ibarbeltz, aspaldi honetan askok Ilarbeltz esaten diotena. Gaur ezezaguna zaien ibar
|
hitzak
sortu zalantzaren aurrean, ezagutzen duten ilar hobetsi dute oharkabean.
|
|
2020
|
|
|
Jose Anjel Irigaraik argi ikusten du hori: Xabier Letek erreferentziazko
|
hitzak
sortu zituen, gutako bakoitzaren ibilbidean atxikitzeko moduko gakoak eskaini zizkigun. Ez zaio, ez, arrazoirik falta.
|
|
|
Txikiak zinetenean zuen ahots kordak entrenatu zenituzten airea manipulatzeko eta
|
hitzak
sortzeko.
|
|
2021
|
|
|
Badakigu zer lan zaila den, egunero haurren ezpainetan gure hizkuntza sortaraztea eta zer energia eskatzen duen. Bainan ber denboran zer zoriona guretzat, euskarazko
|
hitzak
sortzen direnean, esaldi ttipiak agertzen direlarik haurren aho belarrietan.
|
|
|
13 Instrumentuen edo gorputz atalen izenak ere erabil daitezke ka
|
hitzak
sortzeko (aizkoraka, harrika, ukabilka eta abar). Nolanahi ere, hitz horiek jarduerei egiten diete erreferentzia; instrumentua edo gorputz atala jarduera gauzatzeko erabiltzen dela ulertzen da.
|
|
|
4.1.1a Ondoren aztertuko ditugun atzizki guztiek izen kategoriako
|
hitzak
sortzen dituzte. Izen horiek zein motatakoak diren aztertzerakoan, izenei dagokien kapituluan eginiko sailkapena hartuko dugu kontuan (§ 12 kapitulua).
|
|
|
Bada, dena den, lema eta aldaeren banaketa baino auzi garrantzitsuagoa, Azkueren() lanean dagoeneko ikus dezakeguna. Batetik, euskal gramatikariek zalantzarik gabe tu (du) aditz kategoriako
|
hitzak
sortzeko atzizkitzat hartu dute. Ez, ordea, atzizki hau bakarrik.
|
|
|
Baina, batetik, aldaketa horiek ez dira beti gertatu
|
hitzak
sortzean; hortxe ditugu arto irin, arto bizar, arto makila, besobakar, beso buru (besabururen ondoan), besomotz, atari aurre (atalaurreren ondoan), iturri bide, iturri aska, iturri txorrota, haragi gihar, haragi salda, haragi pusketa eta abar. Bestalde, Euskaltzaindiak esana du" Hitz elkartuen osaera eta idazkera" 25 arauan," Orain eratzekoak diren elkarteetan ez da komeni behinolako hots aldatze legeak, aspaldixko galdurik daudenak, berpizten jardutea".
|
|
|
4.2.1b Zalantza sor dakiguke, beraz, zein kategoriatako
|
hitzak
sortzen dituzten ari, le edo tzaile atzizkiek, izenak ala izenondoak. Gramatika honetan bertan ere, adjektibo substantibatuen adibidetzat ematen dira zientzialari, ekonomialari, ikertzaile, kimikari, aurrelari eta atzelari (§ 14.1e).
|
|
|
14.9 Adjektibo berezi batzuk; 14.9.1. Huts; 14.9.2. Beste hitzaren kategoriaz; 14.9.3. Gabe
|
hitzak
sortzen dituen arazoak
|
|
|
14.9.3 Gabe
|
hitzak
sortzen dituen arazoak
|
|
|
14.9.3 Gabe
|
hitzak
sortzen dituen arazoak
|
|
|
Fonemak dira morfema baino txikiagoak, baina fonemek ez dute berez esanahirik. Morfologia da morfemen berri ematen digun gramatikaren atala, bai eta
|
hitzak
sortzeko morfemak nola antolatzen diren aztertzen duena ere (zergatik maltzurkeria bai, baina* keriamaltzur ez). Hau da, Morfologia hitzen egituraz eta osaeraz arduratzen da.
|
|
|
Bestetik,/ t/ eta/ l/ letrak, Uribe Kostan ez bezala ahoskatzen dira Leioan. Kostaldean goxotasuna eman ohi zaie, aitxitxe eta kinpulle bezalako
|
hitzak
sortuz, eta, Leioan, aitite eta kenpule entzun ditugu, bi kontsonante horiek inolako aldaketarik gabe erabiliz. Hala ahoskatzen dira Txorierri osoan ere, Larrabetzuraino, besteak beste.
|
|
|
Nola osatu dira linguistikoki Izarbe eta Mañeru ibarretako euskal izengoitiak? Zer baliabide linguistiko erabili dira
|
hitzak
sortzeko?
|
|
|
Ez dago tarteko formen, saiakeren, duda muden edo atzerapausoen arrastorik ere. Norbait izan zen, bai, —ez dugu inoiz jakinen nor—, jakintsu anonimo bat, egunsentira arte tabernaz taberna ibiltzen zena, nabigatzaile kanpotarren adiskidea itsasoak bustitako lekuren batean, etorkizuneko
|
hitzak
sortzera ausartu zena gure letra guztiei forma emateko. Eta guk, funtsean, instrumentu harrigarri horren sortzaileak imajinatu zuen bezalaxe jarraitzen dugu idazten.
|
|
|
Zalantza izpirik gabe hizkuntza egokitzapen konplexua da, eta horren barnean, garuneko zenbait alderdi espezifikoren garapena, aho barneko aldaketa fisiologikoak eta aldaketa genetikoak daude. Aldaketa edota garapen horien ondorioz, eboluzioaren momentu batetik aurrera
|
hitzak
sortzeko ahalmena agertu da. Dena den, argi izan behar da, nahiz eta inoiz ere ez den neandertalen hitzik entzungo, haien hizkuntzaahalmenaz zerbait ondorioztatu ahal izango dela (Lalueza, 2015:
|
|
2022
|
|
|
3 Akronimoak Hitzak gogoratzeko erabiliena da. “Siglen edo laburduren erabileran oinarritutako arauak dira, oroimen maila handitzeko laguntza modu gisa”, eta buruz ikasi behar diren hitzen inizialetatik abiatuta sortzen dira,
|
hitzak
sortzen dira, errealak izan daitezkeenak edo ez. Control de la manera de la manera de la medida.
|
|
|
Ordea, doinuak eta
|
hitzak
sortzeko eta emateko modua ultralokala da. Horrekin adierazi nahi dut kontatzen dena, eta kontatzeko modua, barrurako erreferentziaz betea dela.
|
|
|
Sormen prozesuan, Arrutik aitortu du kantei hitza jartzea kostatzen zaiola gehien. «Melodiak eta errazago ateratzen zaizkit, eta, gero, niretzat lan zailena edo
|
hitzak
sortzea izaten da». Ideia edo esaldi batetik abiatu ohi dela dio.
|
|
|
Kantariek, berriz, nahiago dute alderantziz. Normalean
|
hitzak
sortzen ditugu lehenik, gero melodia. Bertsogintzako erritmikatik atera nahi badut ere, beti horra erortzen naiz.
|
|
|
" Eskualdeko herrien artean eztabaida dezakezue hitz arrunt bat nola esan litekeen, edo onar ditzakezue aldagai guztiak zuek sortutako hiztegian. Baina ez dauka zentzurik jurisprudencia, computadora eta fuerzas gravitatorias esateko bakoitza bere aldetik
|
hitzak
sortzen ibiltzeak. Nahualt komunitate osoak batera egin beharreko hautuak dira.
|
|
|
Begira azpiko hitza nola osatua den, eta atzizki bera baliatuz
|
hitzak
sor itzazu. euskara duena euskalduna bizarra duena dirua duena mustatxa duena bizirik iduri duten marrazkiak marrazki
|
|
|
hala, adjektibo huts itxurako zenbait bigarren predikatu gisa jokatzen duten adjektiboak direla argudiatu dut (§3.6), eta berdin, bigarren mailako predikatu gisa jokatzen duten partizipioak (§3.3). PS itxurako hitzak PStzat hartuak izan daitezkeela erakutsi dut (§3.7), askotan muga oso lausoa baita, eta gramatikalizazio prozesu horrek aurrera egin ahala, P agerian uzten ez duten
|
hitzak
sortzen direla (§3.8). Horretaz gain erakutsi nahi izan dut adberbio eratorletzat hartu izan diren hainbat atzizkik zailtasun ugari agertzen dituztela, eta beraz, ez liratekeela guztiak parekotzat aurkeztu behar (§3.1, §3.2, §3.5, §3.6).
|
|
|
Hortaz, atzizki honek ez du ahalbidetzen adjektiboek aditzaren, aditz sintagmaren edo perpausaren eremua modifika dezaten; horren ordez, erakusleak, galdetzaileak eta antzeko esanahi deiktiko edo anaforikoa duten elementu batzuk moduzko esanahi batekin aditzaren/ aditz sintagmaren modifikatzaile bihurtzea ahalbidetzen du. Ezaugarri semantiko bereziak dituzten
|
hitzak
sortzen dira modu honetara: gertaeraren nolakotasuna adierazten dutenak modu deiktiko edo anaforiko batean.
|
|
2023
|
|
|
Testuinguru honetan, urriaren 17an," Itsasertzeko arriskuak" erakusketa bisitatzeko lehen ateraldia iragan zen. Kostaldeko eremuetan aldaketa klimatiProiektuaren gibelean nirekin lanean jende anitz ibili da, dekorazioan, jantzietan,
|
hitzak
sortzen... Axular Arizmendi eta Iñaki Mujikak ikusgarri berrirako kantuak prestatu dituzte.
|
|
|
Baina demokrazia
|
hitzak
sortzen duen sentimenduaz ere galdetu dute inkestan, eta, herenentzat baino gehiagorentzat, «axolagabekeria, mesfidantza eta haserrea» dira hitz horrek pizten dituen erreakzioak. Erdiei baino gehiagori (%52 ia) «konpromisoa» ekartzen die gogora.
|
|
|
Ondarroako idazlea (Bizkaia) arrantzale sendi batean jaio zen. Poesia lantzen hasi, eta, besteak beste, inguruko musika taldeentzako
|
hitzak
sortu zituen gaztetan. Landu zituen gaien artean antimilitarismoa zegoen, intsumisoa izan baitzen.
|
|
|
12 urte inguru zituela, musika zen haren pasioa, eta bazekien gitarra eta biolina jotzen. Horren lagungarri,
|
hitzak
sortzen hasi zen doinuak osatzeko. «Oso gogokoa nuen idaztea, horretan ari nintzenean beste nonbait sartzen nintzela iruditzen zitzaidalako.
|
|
|
Sarrera eta amaiera hain dotore horien barnean zer nolako mezuarekin egin dezakegu topo? Gure irudimena lanean jarri eta senak, adimenak, jakituriak... horiek guztiek askotariko interpretazioetara eraman gaitzakete,
|
hitzak
sortzeko jolas batean bageunde bezala —jada ikusita dugu— Leku izenak agertuko ote dira. Norbaiten aipamena?
|
|
|
Euskal Idazleen Elkartearen azken bileran Josu Jimenez Maiak Gorka Bereziartuari hartutako" idazkurle" neologismoa(" wreader") gogora ekarri zigun, ‘irakurle den idazlea’ esanahia duena. Edorta Jimenezek esan zuenez, idazleek ez badute
|
hitzak
sortzeko eta hiztegia aberasteko eskubidea, orduan nork. Hori da haien betebeharra.
|
|
|
Eleak hiztunen buru iruditerian erroturik daudelarik, argazki bilduma osatzen dute, eta adimen begiak, argazki kameraren antzera, sortu eta iltzatzen ditu hiztunen buru iruditerian. Hiztunen adimen begia gai da argazkiak eginez
|
hitzak
sortzeko, baina ez dira gizabanakoaren erabaki indibiduala: berekin dakarte kultur herentzia bat, komunitateak bermaturik, belaunaldiz belaunaldi hiztunari helarazten zaiona.
|