|
2008
|
|
|
Horietaz gain, badira egitekoak oraindik ere: Orotariko> Euskal> Hiztegia> eta Hiztegi> Batua> osatzea eta amaitzea,
|
hitzak
sortu eta beste hizkuntzetakoak etxekotzea eta, Nafarroan, testu idatziak urri samarrak izanik, ahozkotasunari lehentasuna ematea, ahozko hizkuntza xehero jaso eta argitaratzeari, alegia. Euskaltzaindiak badu zeresana hiztegigintzan:
|
|
|
Erdal mailegurik hartu nahi eza da horrelakoak eratzeko arrazoia. Eratorbidea
|
hitzak
sortzeko erabili beharreko baliabidea da, baina horrek ez du esan nahi nolanahi era daitezkeenik. (4) an ageri den osasunketa> hitzak aditzera ematen digu, dirudienez, osasun> hitza ez zitzaiola aski idatzi zuenari edo teknikoago iritziko ziola atzizkidunari, keta> oro har aditzoin bati eransten bazaio ere9.
|
|
2021
|
|
|
13 Instrumentuen edo gorputz atalen izenak ere erabil daitezke ka
|
hitzak
sortzeko (aizkoraka, harrika, ukabilka eta abar). Nolanahi ere, hitz horiek jarduerei egiten diete erreferentzia; instrumentua edo gorputz atala jarduera gauzatzeko erabiltzen dela ulertzen da.
|
|
|
4.1.1a Ondoren aztertuko ditugun atzizki guztiek izen kategoriako
|
hitzak
sortzen dituzte. Izen horiek zein motatakoak diren aztertzerakoan, izenei dagokien kapituluan eginiko sailkapena hartuko dugu kontuan (§ 12 kapitulua).
|
|
|
Bada, dena den, lema eta aldaeren banaketa baino auzi garrantzitsuagoa, Azkueren() lanean dagoeneko ikus dezakeguna. Batetik, euskal gramatikariek zalantzarik gabe tu (du) aditz kategoriako
|
hitzak
sortzeko atzizkitzat hartu dute. Ez, ordea, atzizki hau bakarrik.
|
|
|
Baina, batetik, aldaketa horiek ez dira beti gertatu
|
hitzak
sortzean; hortxe ditugu arto irin, arto bizar, arto makila, besobakar, beso buru (besabururen ondoan), besomotz, atari aurre (atalaurreren ondoan), iturri bide, iturri aska, iturri txorrota, haragi gihar, haragi salda, haragi pusketa eta abar. Bestalde, Euskaltzaindiak esana du" Hitz elkartuen osaera eta idazkera" 25 arauan," Orain eratzekoak diren elkarteetan ez da komeni behinolako hots aldatze legeak, aspaldixko galdurik daudenak, berpizten jardutea".
|
|
|
4.2.1b Zalantza sor dakiguke, beraz, zein kategoriatako
|
hitzak
sortzen dituzten ari, le edo tzaile atzizkiek, izenak ala izenondoak. Gramatika honetan bertan ere, adjektibo substantibatuen adibidetzat ematen dira zientzialari, ekonomialari, ikertzaile, kimikari, aurrelari eta atzelari (§ 14.1e).
|
|
|
14.9 Adjektibo berezi batzuk; 14.9.1. Huts; 14.9.2. Beste hitzaren kategoriaz; 14.9.3. Gabe
|
hitzak
sortzen dituen arazoak
|
|
|
14.9.3 Gabe
|
hitzak
sortzen dituen arazoak
|
|
|
14.9.3 Gabe
|
hitzak
sortzen dituen arazoak
|
|
|
Fonemak dira morfema baino txikiagoak, baina fonemek ez dute berez esanahirik. Morfologia da morfemen berri ematen digun gramatikaren atala, bai eta
|
hitzak
sortzeko morfemak nola antolatzen diren aztertzen duena ere (zergatik maltzurkeria bai, baina* keriamaltzur ez). Hau da, Morfologia hitzen egituraz eta osaeraz arduratzen da.
|