Emaitzak: 5
2018 | ||
Nolanahi ere, normalizazio prozesuak aurrera egin ahala euskarazko prosa idatziaren erabilera ugarituz joan zen, eta horren ondorioz hasi zen agertzen nolako problema iturriak zituen prosaren garapenak. Arazoaren berri oso modu garbian azaldu zen 1993an, goian aipaturiko Idazkera liburua ezagunean (Zubimendi & Esnal, 1993), eta geroztik egile askok jardun du aldez edo moldez | hitz ordenaren auziarekin, eta hala aurkeztu dira hainbat proposamen eta irtenbide, atzerakargaren arazoa ukitzen dutenak, eta hura txikitzeko norabidean doazenak. Hona ekarpen adierazgarri batzuk, bertzeak bertze: | |
Zubimendi & Esnal, 1993; Hidalgo, 1995, 2002; Garzia, 1996, 2014; Alberdi & Sarasola, 2001; Rubio, 20023; EHAA IVAP, 2005; Berria, 2006; Kaltzakorta, 2007, 2012; Aristegieta, 2009; Esnal, 2009; Amuriza, 2010, 2012; Euskaltzaindia Esnal, 2011; Agirre, 2012, 2013; Sarasola, 2016.. Aipatu ekarpen horiek guziak aintzat hartuta, erran daiteke bilakaera gertatu dela eta gertatzen ari dela | hitz ordenaren auzian: Erderismosen ageri zen ereduak izanen zuen nagusitasuna XX. mendearen amaiera aldera arte, baina gaur egun puntu batzuetan bederen eztabaidatua izatera pasatu da, bertze irizpide batzuk ari baitira agertzen. | |
Goian aipatu perspektiba diakronikoa harturik, eboluzioa sumatzen da | hitz ordenaren auzian euskarazko prosa idatzian. Egungo testu idatzi askotan ageri dira hitz ordena batzuk harridura edo gaitzespena (eskandalua?) | |
Emaitzek erakutsi dute adituek aisa ere errazago onartu dituztela atzerakarga txikiko hitz ordenak bertze bi taldeetako kideek baino; bertzalde, aski emaitza desberdinak jaso dira inkestatuen artean. Bi datu horiek elkarrekin hartuz, ondorioztatzen da | hitz ordenaren auzian eboluzioa gertatzen ari dela gaur egun, atzerakarga txikitzeko norabidean. | |
Hau da, badira adituak uste dutenak euskal | hitz ordenaren auzia oraindik (arrunt) ebatzi gabea dela. Pentsamolde horretako batzuek ez dute etsitzen gaur egun arte jorratua eta ustez finkatua den jakintza mukuruarekin, arranguratuak dira zenbapait ere orain artean ibiliriko bide ezagunenen mehartasunarekin, eta beraz, bertzeak bertze, hitzen hurrenkeraren afera ikusten dute auzi landu beharra oraindik, ez behintzat behin betiko ebatzia eta hetsia. |
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
hitz | 5 (0,03) |
Lehen forma
hitz | 5 (0,03) |
Argitaratzailea
Euskera Ikerketa Aldizkaria | 5 (0,03) |
Konbinazioak (2 lema)
hitz ordena | 5 (0,03) |
Konbinazioak (3 lema)
hitz ordena auzi | 5 (0,03) |
Urtea
Bilaketarako laguntza: adibideak
Oinarrizko galderak | |
---|---|
katu | "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu |
!katuaren | "katuaren" formaren agerpenak bilatu |
katu* | "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu |
!katu* | "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu |
*ganatu | "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu |
!*ganatu | "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu |
katu + handi | "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu |
katu + !handia | "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu |
Distantziak | |
katu +3 handi | "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu |
katu +2 !handia | "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu |
katu +2 !handi* | "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu |
Formen konbinazioa desberdinak | |
bero + handi | asko | "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu |
bero +2 !handi* | !asko* | "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak |
!bero + handi|asko|gutxi|txiki | "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak |
Ezaugarri morfologikoekin | |
proba + m:adj | "proba" lema eta jarraian adjketibo bat |
proba +2 m:adj | "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat |
bero + handi|asko + m:adi | "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat |
proba + m:izearr-erg | "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta |
Ezaugarri morfologikoak
KATEGORIA
adb | adberbioa |
---|---|
adi | aditza |
adilok | aditz-lokuzioa |
adj | adjektiboa |
det | determinatzailea |
ior | izenordaina |
izearr | izen arrunta |
izepib | pertsona-izena |
izelib | leku-izena |
izeizb | erakunde-izena |
lbt | laburtzapena |
lotjnt | juntagailua |
lotlok | lokailua |
esr | esaera |
esk | esklamazioa |
prt | partikula |
ono | onomatopeia |
tit | titulua |
KASUA
abs | absolutiboa |
---|---|
abl | ablatiboa |
ala | adlatiboa |
ban | banatzailea |
dat | datiboa |
des | destinatiboa |
erg | ergatiboa |
abz | hurbiltze-adlatiboa |
ine | inesiboa |
ins | instrumentala |
gel | leku-genitiboa |
mot | motibatiboa |
abu | muga-adlatiboa |
par | partitiboa |
psp | postposizioa |
pro | prolatiboa |
soz | soziatiboa |
MUGATASUNA/NUMEROA
mg | mugagabea |
---|---|
ms | mugatu singularra |
mp | mugatu plurala |
mph | mugatu plural hurbila |
ADITZ MOTA
da | da |
---|---|
du | du |
dio | dio |
zaio | zaio |
da-du | da-du |
du-zaio | du-zaio |
dio-zaio | dio-zaio |
da-zaio | da-zaio |
du-dio | du-dio |
da-zaio-du | da-zaio-du |
da-zaio-du-dio | da-zaio-du-dio |