|
2008
|
|
|
Paparra agerian dela idatzi beharra dago. Eta bihotzetik ateratzen zaidan
|
hitz
bakoitza erditze bat da, epiduralik gabekoa. Badakidalako ezin diedala egunsentirik oparitu eta isiluneak konfiantza urratzen duela urruntasunean, besarkada batean batzen zaituen eran.
|
|
|
santomasak, Gabon eguna, bi asteburu... azterketak dira. Probak dira niretzat, partida horietan erakutsi behar dut tokia badudala, zintzo mintzo da Eulate, eta
|
hitz
bakoitzean sumatzen da binakakoak duen garrantzia.
|
|
|
Ohikoa da pentsatzea poemak, inprimatu ondorenean, nolabaiteko linbo autobiografiko baten parte izatera igarotzen direla. Bertan,
|
hitz
bakoitza autorearen bizitzaren une baten edo bestearen irudikatze modura ulertzen da, argazki albumaren edo egunkari intimoaren gisan. Perspektiba horretatik, poemei edozein aldaketa egiten saiatzea traizio gorena litzateke, jainkoen zigorra lukeen itsuskeria.
|
|
2009
|
|
|
Hats finetan eraztun aberatsen botere musukatua. Mendekotasunaren inperioa
|
hitz
bakoitzean neurtua arrazoi eta paper irristatsuetan.
|
|
|
Desafio gisa aurkezten ditu, horregatik, astero bere hizpiluak blogean. Arrastoak ematen ditu horretarako, eta hizpiluko
|
hitz
bakoitzaren hizki kopurua zehazten ditu. Norberak jo behar du gero hizpiluekin.
|
|
|
Esku bakoitzeko lau hatzekin lanak izango dituzue. Izan ere, bost pertsonaia nagusien atzean, hainbat pertsonaia txiki garrantzitsu daude atal bakoitzean, eta horien atzean hainbat istorio interesgarri; hau da, marrazki zein
|
hitz
bakoitza xehetasunez beteta dago. Eta esan ohi da detaile txiki horiek direla zoriontsu egiten gaituztenak...
|
|
|
Estatubatuarrak ilargira iritsi zirenetik, 1969ko uztailaren hogei batetik, berrogei urte bete direla ospatzen ari ziren La1n. Txikiak gineneko telebistan,
|
hitz
bakoitza aurrez pentsatu eta patxadan botatzen zuen kazetaria, esplikazio nostalgikoekin nahastua zebilen lankideen aurrean.
|
|
|
Neskaren bat bortxatu edo hiltzen dutenean ere, gertaerari buruz elkarrizketatzen duten jende xeheak mendekua isurtzen du
|
hitz
bakoitzean. Ez da barkamena existitzen, onberatasunik ez kristautasunaren oihalak distiratsu ageri nahi duen moralaren erdian.
|
|
|
Txapelketako urduritasunarekin kontzienteago da bertsolaria Gaztelumendiren iritziz, eta arreta handiagoa jartzen zaie xehetasun txikiei: Adrenalina gehiagorekin bezala zaude, eta buruak ere azkarrago funtzionatzen du, eta
|
hitz
bakoitzari bi buelta ematen dizkiozu. Lasaiegi zaudenean, bertsoa irteten da automatiko bezala, buelta askorik eman gabe:
|
|
|
ideia bat etortzen zaizu, eta horrekin bertsoa osatzen duzu, baina buelta handirik eman gabe. Urduri zaudenean,
|
hitz
bakoitzari esanahi handi bat ematen saiatzen zara.
|
|
|
Plazako saioa nagusiki jarrerak egiten du. Disfrutatzera irten,
|
hitz
bakoitza ez gehiegi pentsatu, ez kateatuta sentitu eta bota. Bota horrek dauzkan zailtasun guztiekin, jakina.
|
|
2010
|
|
|
Gazte eta gorri, bizi Kaskagorri! dio haien kantak, eta, atzo, eztarria urratu arte abestu zituzten kantaren
|
hitz
bakoitzak, izerditan blai dantzatu doinuak. Iaz presoen argazkiak jarri izanagatik Bilboko Udalak txosna jartzea debekatu dien arren, nonahi ikusten dira Kaskagorriren elastikoak daramatzaten konpartsakideak Aste Nagusian.
|
|
2011
|
|
|
Ez nuen iruindarraren lanik ezagutzen poemok irakurri arte, baina ale horiek nahikoak dira idazlearen ekarri poetiko indartsua atzemateko.Poesia molde egiati eta itxurakeria gabea da Bidadorrena, bereziki Hutseaniko hazkurria n. Ni garbi eta tinko bat da
|
hitz
bakoitzaren atzean gordetzen dena, gupidagabea gizartearekin, poesiarekin nahiz bere buruarekin. Apustu hori argi eta garbi geratzen da lehenengo ataleko estreinako eta azkeneko poemetan.
|
|
2015
|
|
|
Autobiografia poemako lerroak ditut gogoan: «Ahoskatu gabeko poema bakoitzak, aurkitu gabeko
|
hitz
bakoitzak/ arriskuan jartzen du unibertsoa».Nire bizitzatik poesiarako isurialdaketaren isla da poema hori. Nire ustez, inplikatu egin behar zara existentziarekin, eta inplikazio hori zama bat da, poesiara ere isurialdatzen den zama bat.
|
|
2018
|
|
|
Elkartzen gintuena idazten saiatu ginen orduan, zeri buruz joaten ahal ginen. Erretorika ariketa konplikatua izan zen,
|
hitz
bakoitza neurtua. Elkartzen gintuena pausatzea ahalbidetu zigun:
|
|
2020
|
|
|
Baina ez, taldean daude, plazan, kalean, denak batera, arazoa ez baita norbanakoarena, kolektiboa baizik, eta espazio publikoa okupatuz erakutsi nahi dute hori. Performancea bera ere katarsi antzeko bat da parte hartzaile bakoitzarentzat, begiak estalita izatea, dantza, guztiek batera seinalatzea, mugimendu eta
|
hitz
bakoitza balio sinbolikoz beterik dago. Aurrekoan txiolari batek zioen performance honek urteetako terapiak baino indar handiagoa izan zuela berarengan, eta baditu, bai, maila psikologikoan hori lortzeko lanabesak.
|
|
|
Ohetik altxatzen zenetik oheratzen zen arte, une oro publikoaren aurrean ariko balitz bezala jokatzen zuen: keinu oro ondo aztertua eta ikasia zuen,
|
hitz
bakoitza bezala.
|
|
2021
|
|
|
Han ezagutu genuen elkar. Aste batez, ikuskizun bat muntatu genuen, birmaniarrez antzezten genuen, eta zuk ekintza komentatzen, osatzen, eta askotan itzultzen zenuen (zeren bai, nire birmaniarra oso makurra zen,
|
hitz
bakoitza zurekin egunero errepikatu arren). Zu, Poin Poin, Birmanian oso ezaguna zinen; telebistan ateratzen zen zirtolari antzerkilari abila eta fina.
|
|
|
Hiru ataletan atonduta dagoen liburuaren egiturari buruzko oharrak egin ditu Juaristik. «Isiltasuna, Hitza eta Zarata,
|
hitz
bakoitzak bere esanahiaren katea dakar berarekin. Isiltasuna, batzuentzat, kontzeptu negatiboa da, baina poesia zale garenontzat ezinbestekoa zaigu, hitzak ulergarriak egin daitezen.
|
|
2022
|
|
|
Pilish deitu diote idazteko modu horri:
|
hitz
bakoitzaren luzerak bat etorri behar du pi zenbakiarekin eta haren hamartarrekin. Lehen hitzak hiru hizki, bigarrenak bakarra, hirugarrenak lau... horrela, nahi izanez gero, infinituraino.
|
|
|
Roso Buch da (Mataro, Katalunia, 1992). Gazteleraz aritu da BERRIArekin, baina
|
hitz
bakoitza ahoskatzen duen eran ahoskatuta, jatorriak eta sustraiak erakusten ditu. Izan zitekeen Irene Solaren Nik kantatu eta dantza egiten du mendiak eleberriko protagonistetako bat, baina saskibaloi jokalaria da Lointek Gernikan 2020tik.
|
|
|
Bisitaria Azkueren lanean murgildu ahal da, eta hitzak kontsultatzeaz gain, haren garaiko euskalkiak eta esamoldeak ikusi ditu. Izan ere,
|
hitz
bakoitzaren ondoan zein euskalkikoa den, eta zein herritan jaso den zehazten du lanak. Zazpi euskalki bereizten ditu, eta Euskal Herri osoko 302 herri aipatzen ditu.
|
|
|
Bisitariak, hitzak kontsultatzeaz gainera, haren garaiko euskalkiak eta esamoldeak ere ikus ditzake. Izan ere,
|
hitz
bakoitzaren ondoan zein euskalkitakoa den eta zein herritan jaso den zehazten du lanak. Zazpi euskalki bereizten ditu, eta Euskal Herriko 302 herri aipatzen ditu.
|